Friday, July 17, 2009

Build Your Future III

၁၊ ၃။ အလုပ္ရွာျခင္း

စင္ကာပူသို႔ ရည္ရြယ္ခ်က္ အမိ်ဳးအမ်ိဳးျဖင့္ လာေရာက္ၾကရာတြင္ အမ်ားစုမွာ အလုပ္လုပ္ရန္ လာေရာက္ၾကျခင္း ျဖစ္ ပါသည္။ အလုပ္လုပ္ရန္ လာမည္ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ အျခားမည္သည့္ အရာမွ မျပင္ဆင္ေသးမီ ပထမဆံုး လုပ္ရမည့္ အလုပ္မွာ အလုပ္ရွာျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

အလုပ္ရွာသည္ ဆိုရာတြင္ ပညာအရည္အခ်င္းတူ၊ လုပ္ငန္းအေတြ႔အႀကံဳခ်င္းတူ၊ အသက္ခ်င္းတူလွ်င္ေသာ္မွ ရေသာ အလုပ္၊ လခ၊ ရာထူး စသည္တို႔ မတူႏိုင္ပါ။ ထို႔ျပင္ သြားေရာက္သူ အမ်ားစုမွာ ပညာအေျခခံ နည္းသူမ်ား ထဲမွ ျဖစ္ရာ ပညာနည္းသည့္ အေလွ်ာက္ အလုပ္ၾကမ္းသာ လုပ္ရမည္ကို ေမွ်ာ္မွန္းထားရပါမည္။ မိမိ တစ္ခါမွ မေရာက္ဖူးေသာ တိုင္းျပည္ သို႔ သြားေရာက္ လုပ္ကိုင္ရမည္ ျဖစ္ရာ မိမိသည္ မည္သူမ်ားႏွင့္ ေပါင္းသင္း ဆက္ဆံရမည္။ မည္သည့္ အလုပ္မ်ား လုပ္ရမည္ ကို မသိႏိုင္ပါ။ တခါတရံ ျမန္မာျပည္တြင္ ေျပာလိုက္တံုးက တစ္မိ်ဳး၊ စင္ကာပူ ေရာက္လာေတာ့ လုပ္ရသည္က တစ္မိ်ဳး ျဖစ္ ေနတတ္ပါသည္။
အလုပ္ရွာသည့္ ေနရာတြင္ အၾကမ္းဖ်ဥ္း အားျဖင့္ သံုးမ်ိဳး ခဲြႏိုင္ပါသည္။ ပထမ တစ္မိ်ဳးမွာ ျပည္ပ အလုပ္အကိုင္ ရွာေဖြေရး အက်ိဳးေဆာင္ ကုမၸဏီမ်ား (Employment Agent) မွ တစ္ဆင့္ ရွာျခင္း၊ ဒုတိယ တစ္မ်ိဳးမွာ မိတ္ေဆြမ်ား အဆက္ အသြယ္ျဖင့္ အလုပ္ရွင္ႏွင့္ တိုက္ရိုက္ အင္တာဗ်ဴးရျခင္း၊ တတိယ တစ္မိ်ဳးမွာ မိမိကိုယ္တိုင္ စင္ကာပူသို႔ သြားကာ အလုပ္ရွာ ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
စင္ကာပူသို႔ မိမိကိုယ္တိုင္ သြားၿပီး အလုပ္ရွာသူမ်ားမွာ ပညာအေျခခံ ရိွၿပီးသူမ်ားသာ ျဖစ္ႏုိ္င္ပါ လိမ့္မည္။ ထို႔ျပင္ ထိုသူတို႔ အေနႏွင့္ စင္ကာပူတြင္ အေပါင္းအသင္း၊ မိတ္ေဆြမ်ား ရိွေနႏွင့္ၿပီးလည္း ျဖစ္ႏုိင္ပါသည္။ လုပ္တတ္၊ ကိုင္တတ္၊ ေျပာတတ္၊ ဆိုတတ္၊ သြားတတ္၊ လာတတ္ ထဲက ျဖစ္ရပါမည္။ အလုပ္ရျခင္း မရျခင္းမွာ ပံုေသ တြက္ထား၍ မရပါ။ မိမိႀကိဳးစားမႈႏွင့္ ကံတရားေပၚ မူတည္ပါသည္။ ထိုသူတို႔အဖို႔ တစ္ခု ေကာင္းသည္မွာ ၾကားလူမရိွဘဲ မိမိႏွင့္ အလုပ္ရွင္ တုိက္ရိုက္ စကားေျပာရသျဖင့္ သူတို႔ လုိခ်င္သည္မ်ား၊ မိမိ လုပ္တတ္သည္မ်ား၊ လခ စသည္တို႔ကို ေသေသခ်ာခ်ာ ေဆြးေႏြး ႏိုင္ပါသည္။
တခါတရံတြင္ စင္ကာပူရိွ မိမိ အေပါင္းအသင္းမ်ား အဆက္အသြယ္ျဖင့္ ေအးဂ်င့္ ၾကားခံမထားဘဲ အလုပ္ရွင္မွ ျမန္မာ ျပည္သို႔ တုိက္ရိုက္ အင္တာဗ်ဴး လာျခင္းမ်ားလည္း ရိွတတ္ပါသည္။ အကယ္၍ ဤအခြင့္အေရးမိ်ဳးႏွင့္ ႀကံဳလွ်င္ အလြန္ ကံေကာင္းသည္ ဟု ဆုိရပါမည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ အလုပ္ရွင္ႏွင့္ တိုက္ရိုက္ဆက္သြယ္ စကားေျပာႏိုင္သည့္ျပင္ ေအးဂ်င့္ေၾကးလည္း မ်ားမ်ားစားစား ေပးရန္ မလိုေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ဤသို႔ ေသာ အခြင့္အေရးမွာ အလြန္ နည္းပါသည္။ အလုပ္ရွင္ႏွင့္ မိမိမိတ္ေဆြမွာ အသိအကြ်မ္း ျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ မိမိ အလုပ္ရဘို႔လည္း ပိုမို ေသခ်ာပါသည္။ တစ္ခုရိွသည္မွာ မိမိ မိတ္ေဆြက မိမိအေပၚ သစၥာရိွဘို႔ေတာ့ လုိပါသည္။ ရလာေသာ အခြင့္အေရးကို အသံုးခ်ၿပီး မိမိကို ခုတံုး လုပ္မသြားေစရန္ သတိထားရပါလိမ့္မည္။
အမ်ားစု သြားေနၾကေသာ ပံုစံမွာ အလုပ္အကိုင္ ရွာေဖြေရး ေအးဂ်င့္မ်ားမွ တစ္ဆင့္ ျဖစ္ပါသည္။ ေအးဂ်င့္မ်ားသည္ ကား ၎တို႔၏ အလုပ္ ျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ ထုိသူတို႔ထံတြင္ သတင္းစံုသလို၊ အလုပ္မ်ိဳးစံု လည္း ရိွတတ္ပါသည္။ မၾကာခဏ လည္း အလုပ္ေခၚ တတ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ မိမိ အလုပ္အပ္လိုက္ေသာ ေအးဂ်င့္သည္ မွန္မွန္ကန္ကန္ ျဖစ္ဘို႔ေတာ့ လိုပါသည္။
အလုပ္မေသခ်ာ ေသးဘဲ ပိုက္ဆံ မ်ားမ်ားစားစား လက္လြန္မထားဘို႔ ပို အေရးႀကီးပါသည္။
အခ်ိဳ႔ေအးဂ်င့္မ်ားမွာ အလုပ္အပ္ၿပီဆိုကတည္းက သက္ဆိုင္ရာ သင္တန္းမ်ား ေပးတတ္ၾကပါသည္။ ဥပမာ - ဂေဟ သင္တန္း၊ ပိုက္ျပင္ ပိုက္ဆက္ သင္တန္း၊ သံခ်ီသံေကြး သင္တန္း စသည္။ စင္ကာပူတြင္ အလုပ္လုပ္လွ်င္ အလုပ္သမားတိုင္း အတြက္ အလုပ္ရွင္မွ အစိုးရသို႔ Levy ေၾကးဟု ေပးရရာ ကြ်မ္းက်င္သူႏွင့္ မကြ်မ္းက်င္သူ ႏွစ္မိ်ဳးအနက္ ကြ်မ္းက်င္သူ အတြက္ ေပးရေသာေၾကးမွာ မကြ်မ္းက်င္သူမ်ားအတြက္ ေပးရေသာ ေၾကးထက္ အမ်ားႀကီး သက္သာပါသည္။
ကြ်မ္းက်င္၊ မကြ်မ္းက်င္ကို စာေမးပဲြျဖင့္ စစ္ေဆးသည္ ျဖစ္ရာ ထို စာေမးပဲြအတြက္လည္း သင္တန္းမ်ားေပးပါ ေသးသည္။ ထိုစာေမးပဲြမွာမူ အလုပ္ရွင္အတြက္ေရာ အလုပ္သမားအတြက္ပါ အမ်ားႀကီး အက်ိဳးရိွသျဖင့္ ေအာင္ထားသူသည္ မေအာင္သူထက္ ပိုမို အခြင့္အလမ္းမ်ားပါသည္။ (Levy အေၾကာင္းကို ဒုတိယပိုင္း တြင္ အေသးစိတ္ ေဖာ္ျပထားပါသည္။)

၁၊ ၄။ အင္တာဗ်ဴးေျဖျခင္း

အင္တာဗ်ဴးေျဖရာတြင္ အေရးႀကီးဆံုး အခ်က္မွာ ရိုးသားျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ မိမိသိမွ သိသည္ဟုေျပာၿပီး မသိသည္ ကို မသိဟု ေျဖပါ။ မသိတာကို သိဟန္ မေဆာင္ပါႏွင့္။ ဒါ လုပ္တတ္သလား ေမးလွ်င္လည္း လုပ္တတ္မွ လုပ္တတ္သည္ ေျဖပါ။ မလုပ္တတ္တာကို လုပ္တတ္သည္ဟု လိမ္လည္ ေျဖဆိုပါက မိမိဒုကၡကို မိမိ၀ယ္သလို ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။
ဒုတိယပိုင္း တြင္ အင္တာဗ်ဴးေျဖျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ အေသးစိတ္ ေရးသားထားပါသည္။ သို႔အတြက္ ဤေနရာတြင္ သိသင့္သည့္အခ်က္ အနည္းငယ္မွ်ကိုသာ ေဖာ္ျပပါမည္။
အင္တာဗ်ဴးေခၚကတည္းက မိမိတတ္ကြ်မ္းသည့္အလုပ္ကို ေရြး၀င္ႏိုင္လွ်င္ ပိုေကာင္းပါသည္။ သို႔ေသာ္ General Worker အလုပ္ဆုိလွ်င္ေတာ့ ဘာမွ ေရြးစရာမလိုေတာ့ပါ။ သူတို႔ခိုင္းသမွ် လုပ္ႏိုင္ဘို႔သာ လိုပါသည္။
အင္တာဗ်ဴး၀င္လွ်င္ အ၀တ္အစား သပ္သပ္ယပ္ယပ္ ၀တ္ဆင္ပါ။ စကားကို ေျဖးေျဖးႏွင့္ မတိုးလြန္း၊ မက်ယ္လြန္း ပီပီသသ ျပတ္ျပတ္သားသား ေျပာပါ။ အေလာသံုးဆယ္ မေျပာပါႏွင့္။ အင္တာဗ်ဴးသူကို ေၾကာက္လန္႔မေနပါႏွင့္။ မိမိကိုယ္ ကို ယံုၾကည္စိတ္ခ်မႈ ရိွပါ။ ငါလုပ္ႏိုင္ရမည္ ဟု ယံုၾကည္စိတ္ အျပည့္ထားပါ။ ဘာေမးလာလွ်င္ ဘယ္လိုျပန္ေျဖမလဲ ဟု နဂို ကတည္းက ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ထားပါ။ ထိုင္သည့္ေနရာတြင္ ကိုယ္ကို ေခြေခါက္မထားပါႏွင့္။ ကိုယ္ကုိဆန္႔ၿပီး ရႊင္လန္းတက္ၾကြ ေနသည့္ ပံုစံမ်ိဳးႏွင့္ထုိင္ပါ။ ဒူးႏွံ႔ျခင္း၊ ႏွာေခါင္းႏိႈက္ျခင္း၊ ဟိုၾကည့္သည္ၾကည့္ ၾကည့္ျခင္းမ်ား မလုပ္ပါႏွင့္။
မိမိျဖည့္ထားေသာ ကိုယ္ေရးမွတ္တမ္း (Curriculum Vitae) ထဲမွ လုပ္ငန္းအေတြ႔အႀကံဳမ်ားကို ေျပာတတ္ရန္ ေလ့က်င့္ထားပါ။ သူေမးလာလွ်င္ အထစ္အေငါ့မရိွ ေျဖႏိုင္ပါေစ။ --- အဲလိုေတာ့ ထင္ထာပဲ၊ ေမ့ေနတယ္ စေသာ စကားမ်ိဳး မေျပာပါႏွင့္။ သိရင္ သိတယ္၊ မသိရင္ မသိဘူး ျပတ္ျပတ္သားသား ေျဖပါ။ မည္သည့္အခါမွ Yes, No, Yes, No ဟု အျခား ဘာမွ မေျပာတတ္ေတာ့သည့္ ပံုစံမ်ိဳးႏွင့္ စကားတစ္လံုးထဲ ထပ္ကာ ထပ္ကာ မေျဖပါႏွင့္။
အင္တာဗ်ဴးၿပီး၍ ျပန္ထြက္လာလွ်င္ ယခုလို အင္တာဗ်ဴးေခၚျခင္းအတြက္ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ ငါ မင္းတို႔နဲ႔ ျပန္လည္ ဆံုေတြ႔ရလိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္ စသျဖင့္ ႏႈတ္ဆက္ၿပီးမွ ျပန္ထြက္လာပါ။

၁၊ ၅။ SOC (Safety Orientation Course) အတြက္ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ျခင္း

အသစ္ေျပာင္းလဲလိုက္ေသာ ဥပေဒအရ စင္ကာပူသို႔ ေရာက္ရိွလာသူ အလုပ္သမားမွန္သမွ် စင္ကာပူ MOM မွ စစ္ေဆးေသာ SOC ကို ေအာင္ျမင္မွWork Permit ကဒ္ ထုတ္ေပးပါသည္။ စာေမးပဲြကို ၃ ႀကိမ္သာ ေျဖဆုိခြင့္ရိွၿပီး ၃ ႀကိမ္လံုး မေအာင္ပါက မိခင္တိုင္းျပည္သို႔ ျပန္လႊတ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ထိုစာေမးပဲြမွာလည္း အလြန္ အေရးႀကီးပါသည္။ သို႔ေသာ္ ထိုစာေမးပဲြေျဖရန္ မည္သူမွ် ႀကိဳတင္ ျပင္ဆင္ထားျခင္း မရွိေသးပါ။ ေလ့လာရမည့္ စာအုပ္စာတမ္းလည္း မရိွပါ။ သို႔အတြက္ ဒုတိယပိုင္းတြင္ တတ္ႏို္င္သေလာက္ ေဖာ္ျပထား ပါသည္။
စင္ကာပူတြင္ အလုပ္လုပ္ဖူးသူမ်ားအဖို႔ safety ဟူသည္ ဘာကို ဆိုလိုသည္ကို သိမည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ယခုမွ စင္ကာပူသြားမည့္ သူမ်ားအတြက္ အစိမ္းသက္သက္ ျဖစ္ေနပါလိမ့္မည္။ ဗမာလို ရွင္းျပလွ်င္ နားလည္ႏိုင္မည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း အဂၤလိပ္ အေခၚအေ၀ၚမ်ားကိုမူ ဘာကို ဆိုလိုမွန္း သေဘာေပါက္ခ်င္မွ ေပါက္ပါလိမ့္မည္။
အလုပ္ရၿပီး စင္ကာပူေရာက္ၿပီး မွ SOC မေအာင္သျဖင့္ ျပန္လာရလွ်င္ အလြန္နစ္နာပါသည္။ သို႔အတြက္ ဒုတိယပိုင္း တြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ Safety ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ဗဟုသုတ မ်ားကို တတ္ႏိုင္သမွ် မွတ္မိေနေအာင္ ေလ့လာထားရန္ လိုပါ သည္။
ထို႔ျပင္လည္း မိမိတစ္ခါမွ် မလုပ္ဖူးေသာ အလုပ္မ်ားကို လုပ္ရမည္ ျဖစ္ရာ မိမိတြင္ က်ေရာက္ လာမည့္ အႏၱရာယ္မ်ား ကို ႀကိဳတင္ ေလ့လာထားျခင္းျဖင့္ လုပ္ငန္းခြင္ ေဘးအႏၱရာယ္မ်ားမွ ေရွာင္ရွားႏိုင္မည္ ျဖစ္ပါသည္။ အလုပ္မ်ားမွာ ဗဟုသုတ ရိွၿပီး ညႊန္ၾကား ထားသည့္အတိုင္း လုပ္လွ်င္ ဘာအႏၱရာယ္မွ မရိွေသာ္လည္း မသိဘဲျဖစ္ေစ ဂရုမစိုက္ဘဲ ျဖစ္ေစ ရမ္းလုပ္ပါက အသက္ အႏၱရာယ္ ရိွႏိုင္ပါသည္။ သို႔အတြက္ safety ဟူသည္ ဘာကို ဆိုလိုမွန္း စင္ကာပူတြင္ အလုပ္သြားလုပ္မည့္ သူတိုင္း သေဘာေပါက္ ထားရန္ လုိပါသည္။
သူတို႔ စည္းမ်ဥ္း၊ စည္းကမ္း၊ ဥပေဒမ်ားကို မလိုက္နာပါက မိမိအတြက္ အႏၱရာယ္ရိွရံုတင္ မဟုတ္ေသး။ သူတို႔လာ ဖမ္းလွ်င္လည္း ဒါဏ္ရိုက္ခံရမည္ ျဖစ္ပါသည္။ ဒါဏ္ရိုက္ရံုတင္ဆို မေထာင္းတာပါ။ အလုပ္မွ ထုတ္ပစ္သည္ထိ အေရးယူပါက အလြန္ နစ္နာလွပါသည္။ သို႔အတြက္ တင္ႀကိဳေလ့လာ ထားၾကပါ ဟု တိုက္တြန္းလိုပါသည္။

No comments: