Saturday, October 8, 2011

စင္ကာပူတြင္ အမိႈ္က္စြန္႔ပစ္ပံုအေၾကာင္း (အဆက္)

ၿပီးခဲ့ေသာ ပို႔စ္တြင္ Incineration Plant မ်ားအေၾကာင္း ေျပာခဲ့ပါသည္။ ထိုစက္ရုံမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ စိတ္၀င္စားစရာအခ်က္ အမ်ားအျပားရိွပါသည္။ သို႔ေသာ္ စာဖတ္သူမ်ား ပ်င္းသြားမွာစိုးသည့္အတြက္ သိသင့္သေလာက္သာ ေဖာ္ျပၿပီး အေသးစိတ္ အခ်က္အလက္မ်ားကို ခ်န္လွပ္ခဲ့ပါသည္။


အမိႈက္ပစ္ျခင္းတြင္လည္း သိသင့္သည္မ်ားကိုသာ ေရြးခ်ယ္ေဖာ္ျပသြားပါမည္။ သုေတသနစာတမ္းႀကီးကဲ့သို႔ ရိွရိွသမွ် အားလံုး ေဖာ္ျပသြားရန္ မရည္ရြယ္ပါ။ ပိုမိုအေသးစိတ္သိလိုသူမ်ား NEA website ႏွင့္ သက္ဆိုင္ရာ link မ်ားတြင္ ရွာေဖြဖတ္ရႈႏုိင္ ပါသည္ ခင္ဗ်ား။


၃။ 3R System


အမိႈက္စြန္႔ပစ္ျခင္းတြင္ အေရးႀကီးေသာ စနစ္တစ္ခုမွာ 3R စနစ္ျဖစ္ပါသည္။ ၎တို႔မွာ -


၁။ Reduce - စြန္႔ပစ္အမိႈက္မ်ားကို ေလွ်ာ့ခ်ေရး

၂။ Reuse - ျပန္သံုးလုိ႔ရသည့္ ပစၥည္းမ်ားကို ျပန္သံုးေရး

၃။ Recycle - ျပန္ျပဳျပင္သံုးလို႔ရသည့္ ပစၥည္းမ်ားကို ျပန္ျပဳျပင္ကာ သံုးစဲြေရး - တို႔ျဖစ္၏။


NEA က 3R ႏွင့္ပတ္သက္၍ ပညာေပးစာေစာင္မ်ား၊ ေဟာေျပာပဲြမ်ား၊ လႈပ္ရွားမႈမ်ား မၾကာခဏ ျပဳလုပ္ေပးပါသည္။ အမိႈက္ မ်ားကို မည္ကဲ့သို႔ reduce လုပ္ရမည္ကိုလည္း လမ္းညႊန္စာအုပ္ ထုတ္ေ၀ေပးထားပါသည္။ NEA website တြင္ အခမဲ့ down load လုပ္ယူႏုိင္ပါသည္။ ထို႔အျပင္ ေက်ာင္းသားလူငယ္မ်ား၊ ကေလးမ်ားအတြက္ 3R ႏွင့္ပတ္သက္သည့္ လႈပ္ရွားမႈမ်ား၊ ကစားခုန္စားပဲြမ်ား၊ ဉာဏ္စမ္းၿပိဳင္ပဲြမ်ား ေက်ာင္းမ်ားႏွင့္ NEA ပူးေပါင္းကာ မၾကာခဏ ျပဳလုပ္ေပးပါသည္။


ပ်က္စီးလာေနေသာ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ကို ထိန္းသိမ္းေရးအတြက္ တကမၻာလံုးတြင္ ဤစနစ္ကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ပညာေပး ေဆာင္ရြက္လာေနပါသည္။ ေျပာရလွ်င္ ဤစနစ္ကို အဓိကက်င့္သံုးရမည့္တိုင္းျပည္မ်ားမွာ ဖြံ႔ၿဖိဳးၿပီးေသာ

တုိင္းျပည္မ်ားသာ ပိုျဖစ္ဖို႔မ်ားပါသည္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ျမန္မာျပည္တြင္ သူတို႔မေျပာခင္ကတည္းက ဤစနစ္ကို တြင္က်ယ္စြာ

သုံးေနၿပီ ျဖစ္၏။ ကြ်န္ေတာ္ ကိုးတန္းေက်ာင္းသားဘ၀က သတင္းစာစကၠဴမ်ားကို၀ယ္၊ အိတ္ခ်ိဳးကာ ေစ်းဆိုင္မ်ားသို႔ ျပန္သြင္းပါသည္။ အေသးသံုးအတြက္ အပို၀င္ေငြရ၏။


၃၊ ၁။ Reduce



စြန္႔ပစ္အမိႈက္မ်ားေလွ်ာ့ခ်ေရးသည္ အလြန္က်ယ္ျပန္႔ပါသည္။ ကမၻာေပၚတြင္ အစာေရစာငတ္မြတ္ေခါင္းပါးမႈေၾကာင့္ ကေလးငယ္ေပါင္း ၆ သန္းသည္ ႏွစ္စဥ္ေသဆံုး ေနရသည္။ ကမၻာ့လူဦးေရ၏ ၁၄% ျဖစ္ေသာ ၉၂၅ သန္းမွ်ေသာ လူမ်ားသည္ အစာေရစာ မ၀လင္မႈေၾကာင့္ ေသအံ့မူးမူးျဖစ္ေနရသည္။


Reduce လုပ္ရာတြင္ အစားအေသာက္လည္း တစ္ခုအပါအ၀င္ျဖစ္ပါသည္။ စင္ကာပူတြင္ စြန္႔ပစ္အမိႈက္မ်ား၏ ၂၀% မွာ အစားအေသာက္အမိႈက္ျဖစ္သည္။ အစားအေသာက္အမိႈက္ကိုလည္း ေလွ်ာ့ခ်ရန္လုိပါသည္။ လူမ်ားစြာတို႔သည္ စားလို႔ရသည့္ အစားအစာမ်ားကို အလဟႆျဖဳန္းတီးပစ္ေနၾကသည္။



ဤေနရာ၌ Reduce လုပ္ရမည့္ အခ်ိဳ႔အခ်က္မ်ားကို ေဖာ္ျပထားပါသည္။


အစားအေသာက္မ်ားကို ပန္းကန္ထဲမခ်န္ခဲ့ပါႏွင့္။ သင့္သေလာက္သာမွာၿပီး အားလံုးကုန္ေအာင္စားပါ။

ေရသန္႔ပုလင္း၀ယ္မည့္အစား tap water ကိုသာေသာက္ပါ။

ထမင္းကို မက်န္ေအာင္ခ်က္ပါ။ က်န္သျဖင့္ လႊင့္ပစ္ရမည့္ ထမင္းဟင္းမ်ားကို ေလွ်ာ့ခ်ပါ။ မပစ္ရပါေစႏွင့္။

မိတ္ေဆြမ်ားႏွင့္ စားေသာက္ဆိုင္မ်ားတြင္ စားလွ်င္ ကုန္ႏိုင္သေလာက္သာမွာပါ။ သို႔မဟုတ္ ေလွ်ာ့မွာပါ။ ပုိမမွာပါႏွင့္။

အသီးအရြက္၊ အသားငါးမ်ား၀ယ္ၿပီဆိုလွ်င္္ မိမိ ဘာခ်က္မည္ကို စဥ္းစားၿပီးမွ ကုန္ႏုိင္သေလာက္ ခ်င့္ခ်ိန္၀ယ္ပါ။

အသီးအရြက္မ်ားကို ဦးစြာခ်က္ပါ။ မကုန္ႏုိင္မခမ္းႏုိင္ မခ်က္ပါႏွင့္။ ကုန္ႏိုင္သေလာက္သာ ခန္႔မွန္းခ်က္ပါ။

စာရြက္ကို တစ္ဖက္အစား ႏွစ္ဖက္သံုးပါ။

တစ္ဖက္လြတ္စကၠဴမ်ားကို အၾကမ္းေရးစကၠဴအျဖစ္ ျပန္သံုးပါ။

သတင္းစာစကၠဴမ်ားကို ကုန္ထုတ္ရာတြင္ ျပန္သံုးပါ။

ေစ်း၀ယ္ရာတြင္ တစ္ခါသုံးပလတ္စတစ္အိတ္မ်ားအစား ျခင္းေတာင္း၊ အ၀တ္အိတ္မ်ားကိုသာသံုးပါ။

တစ္ခါသံုး ပန္းကန္၊ ခြက္ေယာက္၊ ဇြန္းခက္ရင္း၊ တူ မ်ားအစား ေၾကြပန္းကန္၊ ေၾကြရည္သုတ္ပန္းကန္၊ သံမဏိဇြန္း၊ ခက္ရင္း၊ တူမ်ားသံုးပါ။

အိမ္တြင္ tissue အစား လက္သုတ္ပု၀ါသာသံုးပါ။

ပန္းကန္ေဆးရာတြင္ ေရကို ေခြ်တာသံုးပါ။ ျဖစ္ႏုိင္လွ်င္ ဇလံုႏွင့္ခံကာ ေဆးပါ။

မလိုအပ္ပဲ ေရကို စိမ္မခ်ိဳးပါႏွင့္။

အသံုးမျပဳသည့္အခါ မီးမ်ားကို ပိတ္ထားပါ။

အဲယားကြန္းအစား ပန္ကာကိုသာ သံုးပါ။

ကိုယ္ပိုင္ကားအစား အမ်ားျပည္သူပိုင္ ဘတ္စ္ကား၊ ရထားမ်ားကိုသာ စီးပါ။

တစ္ခါသံုးဓါတ္ခဲအစား ျပန္လည္အားသြင္း၍ရေသာ Rechargable battery ကုိသံုးပါ။




မလိုအပ္ပဲ အီးေမးစေသာစာမ်ားကို print မထုတ္ပါႏွင့္။ soft copy ႏွင့္ save လုပ္ထားပါ။
ေက်းလက္ေတာရြာမ်ားတြင္ သစ္ရြက္မ်ားကို မီးရိႈ႔ပစ္မည့္အစား သစ္ရြက္ေဆြးေျမၾသဇာလုပ္၍ သံုးျခင္း၊ မိုးေရကိုခံ၍ သံုးျခင္း၊ ခ်ိဳးေရမ်ားကို ျပန္ခံကာ အိမ္သာေဆးေရအျဖစ္သံုးျခင္း စသည္တို႔လည္းပါ၀င္သည္။

စင္ကာပူတြင္ Serangoon ႏွင့္ Kitchener Road ေထာင့္တြင္ရိွေသာ City Square mall မွာ စင္ကာပူ၏ ပထမဦးဆံုးေသာ Eco Mall ျဖစ္သည္။ ဘာထူးသနည္းဆိုလွ်င္ အိမ္သာမ်ားကို ေရမသံုးပဲ သန္႔စင္သည္။ အလင္းေရာင္ကို သဘာ၀အလင္းမွ အမ်ားဆံုးရယူထားၿပီး မီးထြန္းျခင္းျဖင့္ကုန္က်မည့္ လွ်ပ္စစ္ကို ေလွ်ာ့ခ်ထားသည္ စသျဖင့္ ျဖစ္ပါသည္။ သြားေရာက္ လည္ပတ္ၾကည့္ရန္ တိုက္တြန္းပါသည္။

ယခုအခါ အစိုးရမွ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္ကို ေခြ်တာရန္ စင္ကာပူတစ္၀ွမ္း အမ်ားျပည္သူသံုးမီးမ်ားကို စြမ္းအင္အစားသက္သာေသာ LED မီးလံုး၊ မီးေခ်ာင္းမ်ားျဖင့္ လုိက္လံ အစားထိုးတပ္ဆင္ေနပါသည္။ ယခုေဆာက္ေသာ အေဆာက္အအံုမ်ားတြင္ ေနစြမ္းအင္မွ လွ်ပ္စစ္ထုတ္သည့္ solar panel မ်ားတပ္ဆင္ေနပါသည္။ လိုရင္းမွ ေဘးေခ်ာ္သြားမည္စိုး၍ ဤေနရာတြင္ အက်ယ္မေဖာ္ျပေတာ့ပါ။

၃၊ ၂။ Reuse

စင္ကာပူတြင္ တီဗီမ်ား၊ ကြန္ျပဴတာ ေမာ္နီတာမ်ား၊ ပန္ကာမ်ား၊ ေရခဲေသတၱာ အပ်က္မ်ား၊ အ၀တ္ေလွ်ာ္စက္ အပ်က္မ်ား၊ ကုလားထိုင္၊ စားပဲြစေသာ အိမ္ေထာင္ပရိေဘာဂမ်ားအား တိုက္ေအာက္မ်ား၌ ပစ္ထားသည္ကို မၾကာခဏ ေတြ႔ရပါသည္။ ဖြ႔ံၿဖိဳးမႈနည္းေသးေသာ တုိင္းျပည္မ်ားတြင္ေတာ့ ဤကဲ့သို႔ လြယ္လြယ္ႏွင့္ လႊင့္ပစ္ဖို႔မတတ္ႏုိင္။ ျပန္ျပင္သံုးၾကသည္။ ကုန္ကုန္ ေျပာရလွ်င္ ကုလားထုိင္ ေျခေထာက္က်ိဳးေနတာေတာင္ လႊင့္မပစ္ရက္။ ေျခတုတစ္ခုပိုးရိုက္ကာ သံုးေသးသည္။ ျဖဳန္းတီးမႈ အမ်ားဆံုးကား ဖံြ႔ၿဖိဳးေသာ တိုင္းျပည္မ်ားပင္ ျဖစ္ပါသည္။ သူတို႔ပစ္လိုက္ေသာ ပစၥည္းမ်ားမွာ သံုးမည္ဆိုလွ်င္ ႏွစ္အတန္ၾကာ သံုးလို႔ရေသးေသာ ပစၥည္းမ်ားခ်ည္း ျဖစ္၏။

စင္ကာပူမွ စြန္႔လိုက္ေသာ အ၀တ္ေဟာင္းမ်ားကို ကြ်န္ေတာ္ ျမန္မာျပည္သို႔ ကီလိုရာႏွင့္ခီ်ကာ ပုိ႔ဖူးပါသည္။ ထုိအ၀တ္မ်ားမွာ အနည္းဆံုး ၃ - ၄ ႏွစ္ေတာ့ ၀တ္လို႔ရေသးေသာ အ၀တ္မ်ားျဖစ္ပါသည္။ ယခင္လ (စက္တင္ဘာ၊ ၂၀၁၁) က ကြ်န္ေတာ့္တူမ ရန္ကုန္ျပန္မည္ ဆုိေသာအခါ ရံုးမွအဖြားႀကီးက သူ႔ေယာက္်ား မ၀တ္ေတာ့ေသာ အေနာက္တိုင္း၀တ္စံု (suit) မ်ား ေပးလာပါ သည္။ တစ္ပတ္ႏြမ္းဆိုေသာ္လည္း အေတာ္ႀကီးလတ္ပါေသးသည္။ ေဘာင္းဘီမ်ားကို ဖယ္လွ်က္ ဂ်ာကင္မ်ားကို ကြ်န္ေတာ္တို႔ရြာမွ အဖိုးႀကီး၊ အဖြားႀကီးမ်ားအား ေပးလုိက္ပါသည္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ရြာက ေတာင္ေျခနားကပ္ေနသျဖင့္ ေဆာင္းတြင္းအခါ အလြန္ေအးလွသည္။ သည္ဂ်ာကင္မ်ားကို အဖိုးႀကီး၊ အဖြားႀကီးမ်ား အနည္းဆံုး ၅ ႏွစ္ေလာက္ေတာ့ ၀တ္ႏိုင္ေသးသည္။ ဤသို႔ေသာ အ၀တ္မ်ားကို သူတို႔သာပစ္ရမည္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ရြာသားမ်ားကေတာ့ အက်ႌကုတ္ျပဲ ေနတာေတာင္ ဖာေထး၀တ္ရသည္။

ကြ်န္ေတာ္တို႔တိုင္းျပည္တြင္မူကား ပီဘိ သံုးလို႔ကို ဘယ္လိုမွ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့သည့္ အဆံုးက်မွ ပစ္ၾကတာမ်ားပါသည္။ Reuse အတြက္ ပညာေပးပါဆုိလွ်င္ စင္ကာပူႏုိင္ငံသားမ်ားကိုသာ ေပးရန္လိုပါလိမ့္မည္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ တိုင္းျပည္မွ လူမ်ားကေတာ့ ဘ၀ေပးအသိႏွင့္ပင္ reuse လုပ္ေနရသည္။

စင္ကာပူမွ 3R Reuse ပညာေပးအစီအစဥ္တြင္ အထက္တြင္ ကြ်န္ေတာ္ေရးခဲ့သည္မ်ားကို ေဖာ္ျပထားတာသာ ျဖစ္ပါသည္။

၃၊ ၃။ Recycle


သူတို႔က ခုမွ recycle တာ။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ recycle တာ ၾကာပါေပါ့။ စကၠဴေဟာင္းမ်ား၀ယ္ၿပီး   
  စကၠဴအသစ္ျပန္ထုတ္တာ ကြ်န္ေတာ္ေက်ာင္းသားဘ၀ကတည္းက။ သို႔ေသာ္ သည္စကၠဴမ်ားမွာ ေရထိလို႔မရ။ မွင္ထြက္ေသာ (ေဘာပင္မဟုတ္) ေဖာင္တိန္ျဖင့္စာေရးလို႔မရ။ စာရြက္သားမွာ ပီဘိႏူးႏူးညံ့ညံ့ကေလးျဖစ္သည္။ ရပ္ကြက္ထဲတြင္ (ယခင္ကေတာ့ သည္အလုပ္ကို ကုလားမ်ားသာ လုပ္သည္။ ယခုေတာ့ ျမန္မာမ်ားလည္း လုပ္သည္။) ေဘာ္တယ္ကုလားမ်ား
   သံျခင္း တြန္းလွည္းကေလးကို တြန္းကာ ပုလင္း၀ယ္ဒယ္၊ ဒန္အိုး၊ ဒန္ခြက္၀ယ္ဒယ္၊ ေၾကး၀ယ္ဒယ္၊ သတင္းစာစကၠဴ၀ယ္ဒယ္၊ ဗလာစာအုပ္၀ယ္ဒယ္ ဟု ေအာ္သံကို ရန္ကုန္တြင္ ေနဖူးသူတိုင္း ၾကားဖူးပါလိမ့္မည္။
ဤသည္ကား  recycle ပင္ ျဖစ္ပါေတာ့၏။





သံျဖဴပံုး (ေရနံဆီပံုး၊ စားဆီပံုးစသည္) မ်ားကို ေရနံဆီမီးခြက္၊ ဆီခ်င္ခြက္၊ ကေတာ့ စသည္တို႔ လုပ္သည္။ ႀကံႀကံဖန္ဖန္ ယခုေခတ္တြင္ ေခတ္စားလာေသာ ဘီယာဗူးႏွင့္ အေအးဗူးခံြမ်ားကို ျဖတ္ေတာက္၊ ဆက္ကာ သြပ္မိုးကဲ့သို႔လုပ္မိုးသည့္ သတင္းကိုပင္ ဖတ္လုိက္ရေလေသး၏။ သာေကတဘက္တြင္ ထင္ပါသည္။ ေနာက္ၿပီး စက္ခ်ဳပ္ရာမွ ထြက္လာေသာ ျဖတ္စ ပိတ္စကေလးမ်ားကို စပ္ကာ လံုခ်ည္၊ ေခါင္းအံုးစြပ္၊ ကန္႔လန္႔ကာ စသျဖင့္ ခ်ဳပ္သည္။ ယုတ္စြအဆံုး ဖခင္ျဖစ္သူ၏ လံုခ်ည္ အေဟာင္းကိုပင္ ပိုင္းကာ ကေလးငယ္မ်ားအတြက္ ပုဆိုးခ်ဳပ္ေပးသည္။ ေရအိုးရြက္လွ်င္ ေခါင္းခုလုပ္ရသည္။ ဤေခါင္းခုမ်ား စုတ္သြားလွ်င္ပင္ လက္ႏွီးစုတ္လုပ္လို႔ရေသးသည္။

၃၊ ၄။ မည္သည္တို႔သည္ recycle ပစၥည္းမ်ားျဖစ္သနည္း


စကၠဴ၊ သစ္သား၊ သံေခ်ာင္း၊ သံျပား၊ လွ်ပ္စစ္၀ါယာႀကိဳး၊ ေၾကးေခ်ာင္း၊ ေၾကးျပား၊ ပုလင္း၊ အေအးဗူးခံြ၊ ပလတ္စတစ္၊ အ၀တ္ေဟာင္း စသည္တို႔ ပါ၏။ ထိုပစၥည္းမ်ားအနက္ လူႀကိဳက္အမ်ားဆံုးႏွင့္ ေစ်းအေကာင္းဆံုးရသည္မွာ သံႏွင့္ေၾကး ျဖစ္သည္ကို ယံုမွားသံသယ ရိွစရာမလို။ အေအးဗူးမ်ား၊ ဘီယာဗူးမ်ားကို ပစ္ေတာ့မည္ဆိုလွ်င္ေတာ့ အတြင္းတြင္ ၾကြင္းက်န္ေနေသာ အေအး၊ ဘီယာမ်ားကို အကုန္အစင္ သြန္ပစ္ၿပီးမွ ပစ္ပါ။ ထိုအရည္ အၾကြင္းအက်န္မ်ားကား ဘက္တီးရီးယား ပိုးမႊားမ်ားအႀကိဳက္ျဖစ္ေပ၏။

ေပက်ံေနေသာ (ဥပမာ ထမင္းထုပ္ထားေသာစကၠဴ) သည္ recycle အျဖစ္သံုးလို႔မရ။ ႏွပ္သုတ္ထားေသာ တစ္ရႈး၊ ကက္ဆက္ တိပ္ေခြ၊ မီးသီးမီးေခ်ာင္း၊ ေၾကြအိုးေၾကြခြက္၊ တစ္ခါသံုး ပလတ္စတစ္ခြက္မ်ား စသည္တို႔ကို recycle လုပ္လို႔မရ။
ထို႔ျပင္ recycle လုပ္လို႔မရေသာ အမိႈက္မ်ားကို recycle မ်ားႏွင့္ေရာမပစ္ပါႏွင့္။ အထူးသျဖင့္ အစားအေသာက္ အမိႈက္မ်ားကို recycle ပံုးမ်ားအတြင္း မပစ္ပါႏွင့္။



စင္ကာပူတြင္ သံရည္ႀကိဳစက္၊ ပလတ္စတစ္စက္ရံု စေသာ recycle စက္ရံုအမ်ားအျပား ရိွသည္။ မိတ္ေဆြတို႔ လမ္းသြားရင္း အမွတ္တမဲ့ လမ္းေဘးမ်ားသို႔ မ်က္လံုးကစားၾကည့္ပါ။ အထူးသျဖင့္ Tuas ဘက္တြင္ ျဖစ္၏။ စြန္႔ပစ္သံမ်ား ၀ယ္သည္ ဟူေသာ ေၾကာ္ျငာမ်ား ၿခံစည္းရိုးမ်ား၌ ကပ္ထားသည္ကို ေတြ႔ႏိုင္ပါသည္။

၂၀၁၀ ခုႏွစ္တြင္ စင္ကာပူမွ စြန္႔ပစ္အမိႈက္ တန္ခ်ိန္ ၆.၅၁၇ သန္း အနက္ ၅၈% ျဖစ္ေသာ တန္ခ်ိန္ သန္းေပါင္း ၃.၇၅၇ ကို recycle ျပန္လုပ္ႏုိင္ခဲ့ပါသည္။ 


 
Recycle အမိႈက္ပံုးမ်ားကို ေအာက္ပါအတိုင္း ေတြ႔ႏိုင္ပါသည္။




၃၊ ၅။ စြန္႔ပစ္ပစၥည္း ျပန္လည္အသံုးခ်ေရး စီမံကိန္း (Recycling Programmes)
စင္ကာပူတြင္ စြန္႔ပစ္ပစၥည္း ျပန္လည္အသံုးခ်ေရး စီမံကိန္း ကို ၂၀၀၁ ခုႏွစ္ ဧၿပီလမွ စတင္ခဲ့သည္။ လိုင္စင္ရ အမိႈက္သိမ္းသူ မ်ားသည္ ျပန္လည္အသံုးခ်ႏိုင္ေသာ ပစၥည္းမ်ားကို သတ္မွတ္ထားေသာ ရက္မ်ားတြင္ နံက္ ၇း၃၀ မွ ည ၇း၀၀ နာရီထိ အိမ္တိုင္ယာေရာက္ လိုက္လံသိမ္း ဆည္းသည္။ ဤသို႔မသိမ္းမွ ျပန္သံုးပစၥည္းမ်ားထည့္ရန္ အိတ္မ်ားကို ၎တို႔က ႀကိဳတင္ ေပးထားသည္။ 
၂၀၀၇ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လမွစကာ ဘံုအမိႈက္ပစ္စခန္း (CRD – Centralised Recycling Depository) မ်ားကို ဘေလာက္ ၅ ခုလွ်င္ တစ္ခုက် ထားေပးသည္။ ဤေနရာမ်ားတြင္ မိမိအတြက္ အသံုးမလိုေတာ့သည့္ recyle ပစၥည္းမ်ား သြားပစ္ႏိုင္သည္။ သူတို႔က တစ္လလွ်င္ ႏွစ္ႀကိမ္လာသိမ္းသည္။

သိမ္းၿပီးေသာ recycle ပစၥည္းမ်ားကို မည္ကဲ့သို႔ လုပ္သနည္း။


၄။ Singapore, Litter Free (အမိႈက္ကင္းစင္၊ စင္ကာပူတခြင္)



စင္ကာပူႏိုင္ငံကို အမိႈက္ကင္းစင္ေသာ ႏုိင္ငံတစ္ခုျဖစ္လာေအာင္ အစိုးရမွ ဥပေဒမ်ားျဖင့္ ၾကပ္ၾကပ္မတ္မတ္ ကိုင္တြယ္ လုပ္ေဆာင္လွ်က္ရိွပါသည္။

ပထမဦးဆံုးေျပာလိုသည္မွာ ဒါဏ္ေၾကးမ်ားျဖစ္ပါ၏။

ပံုေသမွတ္မထားပါႏွင့္။ ဒါဏ္ေၾကးကို ၂၀၀ မွ ၅၀၀၀ ထိ တပ္ရိုက္ႏိုင္ပါသည္။ မည္သည့္အခ်ိန္၊ မည္သည့္ပစၥည္းကို မည္သည့္ ေနရာတြင္ စြန္႔ပစ္သနည္း ဆိုသည့္အေပၚမူတည္ကာ ဒါဏ္ေၾကးသတ္မွွတ္ျခင္းျဖစ္သည္။ ပထမအႀကိမ္မိလွ်င္ ၂၀၀ ေလာက္ပဲ ရိုက္မည္။ ဒုတိယအႀကိမ္ဆိုလွ်င္ ၁၀၀၀ ျဖစ္ႏိုင္သည္။ ေနာက္တစ္ႀကိမ္ဆိုလွ်င္ေတာ့ ဒါဏ္ေၾကး ၅၀၀၀ ႏွင့္ အလုပ္ၾကမ္း (CWO – Corrective Work Order) ၁၂ နာရီ ထိမည္။ ေအာက္ပါပံုမ်ားမွာ ဤကဲ့သို႔ေသာ ဒါဏ္ထိသူမ်ားျဖစ္ပါ၏။





Hawker Center မ်ားမွ အမိႈက္မ်ားကို ပစ္စလက္ခတ္ပစ္လွ်င္မူ ဒါဏ္ေငြ ၄၀၀၀ ႏွင့္ ေထာင္သံုးလထိ ခ်ႏုိင္ပါသည္။
ဤအမႈမ်ားထဲမွ တစ္မႈမွာ ပစၥည္းပစၥယမ်ားကို ျပဴတင္းေပါက္ေဘာင္ေပၚႏွင့္ အ၀တ္လွန္းေသာ တန္းမ်ားေပၚတင္ထားျခင္း လည္းပါပါသည္။ စင္းေဒၚလာ ၂၀၀၀ ဒါဏ္ရိုက္၏။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ ဤသို႔တင္ထားျခင္းျဖင့္ မေတာ္ ဤပစၥည္းမ်ား လမ္းသြားလမ္းလာမ်ားအေပၚ ျပဳတ္က်ပါက ေသႏုိင္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။


စည္းကမ္းမဲ့ အမိႈက္ပစ္သည့္အမႈမွာ တစ္ႏွစ္ထက္တစ္ႏွစ္ တိုးလာေနပါသည္။ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္က အမႈေပါင္း ၇၀၂၇ (အလုပ္ၾကမ္း ဒါဏ္ေပးခံရေသာအမႈ - ၁၂၂ မႈ) ျဖစ္ၿပီး ၂၀၀၈ ခုႏွစ္တြင္ အမိႈက္ပစ္မႈႈ - ၃၀၂၁၄ မႈ၊ အလုပ္ၾကမ္းအမႈ - ၁၀၅၂ မႈ ျဖစ္၏။ ဤကား ဖမ္းမိေသာ အမႈမ်ားျဖစ္သည္။ ဖမ္းမမိေသာ အမႈမ်ားကာ ဆယ္ဆမွ်ပင္ မကႏိုင္ပါ။

(စကားစပ္၍ ေျပာရလွ်င္ ညက ကြ်န္ေတာ္ NTUC သို႔ ေစ်း၀ယ္သြားသည္။ ညဘက္ စာထုိင္ေရးရတာ ေညာင္းညာလာသျဖင့္ အေညာင္းေျပအညာေျပ လမ္းေလွ်ာက္ရင္းလည္းျဖစ္၏။ ကြ်န္ေတာ္တို႔တိုက္နား ကြက္လပ္ရိွ အပန္းေျဖစရာထိုင္ခံုတြင္ စင္ကာပူ လူငယ္သံုးဦး ဘီယာမ်ားေသာက္၊ အစာမ်ားလည္း စားေနသည္ကို အသြားတြင္ေတြ႔ရသည္။ ည ၁၂ နာရီခန္႔ ကြ်န္ေတာ္ ျပန္လာေတာ့ ထိုေနရာ၌ ၎တို႔စားေသာက္ၿပီး ထားခဲ့ေသာ ဘီယာဘူးခံြမ်ား၊ ၾကက္ေၾကာ္ဘူးခြံမ်ား၊ အားလူးဘူးခြံ မ်ား၊ တစ္ရႈးမ်ား ပြစာၾကဲေနသည္ကို ေတြ႔ရသည္။)

အမႈိက္ပစ္မႈမ်ားကို သုေတသနျပဳေသာအခါ ေအာက္ပါအတိုင္းေတြ႔ရ၏။ (၂၀၀၈ ခုႏွစ္)

အသက္ ၂၁ ႏွစ္ေအာက္ အမိႈက္ပစ္သူ - ၂၇၉
အသက္ ၂၁ မွ ၃၀ ၾကား အမိႈက္ပစ္သူ - ၃၇၄
အသက္ ၃၁ မွ ၄၀ ၾကား အမိႈက္ပစ္သူ - ၁၇၈
အသက္ ၄၁ မွ ၅၀ ၾကား အမိႈက္ပစ္သူ - ၁၆၆
အသက္ ၅၀ အထက္ အမိႈက္ပစ္သူ - ၅၅

လူငယ္မ်ားမွာ မဆင္မျခင္အမိႈက္ပစ္သူမ်ားျဖစ္ၿပီး အသက္ႀကီးလာသည္ႏွင့္အမွ် ဆင္ျခင္လာသည္ကို ဤဇယားက သက္ေသျပေနပါသည္။

အမိႈက္ပစ္ျခင္းေၾကာင့္ ဒါဏ္ရိုက္ခံရေသာ အမႈမ်ားကို စစ္ေဆးရာတြင္ အမႈမ်ားအနက္ ၉၀ ရာခိုင္ႏံႈးမွာ စီးကရက္တို ပစ္မႈ ျဖစ္၏။ ထို႔ေၾကာင့္ NEA က ေသာက္ၿပီးသား စီးကရက္တိုမ်ားပစ္ႏိုင္ရန္ စီးကရက္အမိႈက္ခြက္ပါေသာ အမိႈက္ပံုး ၆၀၀၀ ကို စင္ကာပူတစ္၀ွမ္း ခ်ထားေပးခဲ့ပါသည္။




Ministry of the Environment and Water Resources (MEWR) မွ ပတ္၀န္းက်င္က်န္းမာေရး (Environmental Health) အတြက္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္တြင္ စင္းေဒၚလာ ၁၀၀၆.၇ သန္း သံုးစဲြခဲ့သည္။ ဤအထဲတြင္ Dangue Fever, လမ္းမ်ားသန္႔ရွင္းေရး၊ အမိႈက္ကင္းစင္ေသာ စင္ကာပူျဖစ္ေရး၊ ေဆးလိပ္ေသာက္မည့္ေနရာမ်ား သတ္မွတ္ေရး။ စားေသာက္ဆိုင္ (Hawker Centre) မ်ားကို စီမံခန္႔ခဲြေရး၊ ေလေကာင္းေလသန္႔ရရိွေရး၊ သုႆာန္ စသည္တို႔ပါ၀င္ပါသည္။

အမႈိက္တစ္မ်ိဳးတည္းအတြက္သံုးေသာေငြမွာ စင္းေဒၚလာ ၁၃၂.၂ သန္း ျဖစ္၏။ နည္းလွေသာ ေငြပမာဏမဟုတ္ပါ။ ဤသည္ကို ၾကည့္ျခင္းျဖင့္ စင္ကာပူသည္ ႏုိင္ငံသန္႔ရွင္းေရး၊ က်န္းမာေရးအတြက္ မည္မွ် အေလးထားေဆာင္ရြက္ေနသည္ကို သိႏိုင္ပါသည္။

NEA ကလည္း အျခားအဖဲြ႔မ်ားႏွင့္ေပါင္းကာ Singapore Litter Free Campaign မ်ားကို ေငြကုန္ေၾကးက်ခံကာ ျပဳလုပ္ေပး လွ်က္ရိွပါသည္။ 3R အတြက္ ပညာေပးစာေစာင္မ်ား ျဖန္႔ေ၀ျခင္း၊ ေဟာေျပာပဲြမ်ား ျပဳလုပ္ေပးျခင္း၊ ဆုေပး ဒါဏ္ေပးစနစ္ က်င့္သံုးျခင္း စသည္တုိ႔ကို တစ္ႏွစ္ပတ္လံုး မျပတ္ျပဳလုပ္ေပးလွ်က္ရိွ၏။




၅။ နိဂံုး

စင္ကာပူအား အမိႈက္ကင္းစင္ေသာ ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံ ျဖစ္လာေရးအတြက္ အစုိးရမွ မည္သုိ႔ေဆာင္ရြက္ေနသည္ကို အက်ဥ္း အားျဖင့္ ေရးသားေဖာ္ျပလိုက္ပါသည္။ အက်ယ္ကိုမူ NEA ႏွင့္ အျခား link မ်ားတြင္ ဆက္လက္ေလ့လာႏိုင္ပါသည္။ သိပ္ပင္မရွည္လွေသာ္လည္း ဤစာတစ္ပုဒ္ ျဖစ္လာေအာင္ ကြ်န္ေတာ္အေတာ္ေလး ႀကိဳးစားအားထုတ္ယူရပါသည္။ ကြ်န္ေတာ္ေပးခ်င္ေသာ အခ်က္မ်ားပါလို၍ တစ္ေၾကာင္း၊ မလိုအပ္သည္မ်ားႏွင့္ ေဖာင္းပြမေနေစရန္ ေရးလိုက္၊ မႀကိဳက္သည္မ်ားကုိ ျပန္ဖ်က္လုိက္ လုပ္ေနရ၍တစ္ေၾကာင္း တို႔ေၾကာင့္ ျဖစ္၏။ အခ်က္အလက္မ်ားရွာရာတြင္ NEA website တစ္ခုတည္းမဟုတ္ဘဲ အျခား link မ်ားႏွင့္ blog မ်ား၊ သတင္းစာမ်ား တြင္လည္း ေမႊေႏွာက္ရွာရပါေသး၏။ ပိုက္ဆံပင္ မရေသာ္ျငားလည္း ဤသို႔ေရးလိုက္ရျခင္းကုိ ကြ်န္ေတာ္ ေက်နပ္ပါသည္။

ပိုက္ဆံမရဘဲ ဘာကိစၥ သည္ေလာက္ေတာင္ အပင္ပန္းခံ၊ အိပ္ပ်က္ခံလုပ္ေနရသလဲ ဟု တစ္ဦးတစ္ေယာက္သည္ ေမးလာခဲ့သည္ျဖစ္အံ့။ အလုပ္မရိွ၊ အကိုင္မရိွ။ မေနႏိုင္မထိုင္ႏိုင္၊ လက္ယားေနသျဖင့္ ေရးတာမဟုတ္ပါ။

ကြ်န္ေတာ္ေရးလုိက္သည္ကို တစ္စံုတစ္ေယာက္သည္ ဖတ္မိျငားသည္ျဖစ္အံ့။ ထိုသူသည္ သူသာႏွစ္သက္မည္ဆုိလွ်င္ အျခားတစ္ဦးဦးကို လက္ဆင့္ကမ္းမည္ျဖစ္သတည္း။ ထိုအခါ ဤသုိ႔လက္ဆင့္ကမ္းသည္ကို ဖတ္လိုက္ရေသာ သေကာင့္ သားကေလးတစ္ဦးသည္ တစ္ေန႔ေန႔၊ တစ္ခ်ိန္ခ်ိန္တြင္ ရန္ကုန္စည္ပင္မွ အရာရိွႀကီး ျဖစ္လာအံ့။ ထိုအခါ သူဖတ္မိေသာ ဤစာမ်ားမွေန၍ အင္း၊ ငါလည္း ငါအစြမ္းရိွသေရြ႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႔ေတာ္ႀကီးကို သန္႔ရွင္းသပ္ယပ္ၿပီး စည္းစနစ္က်လာတဲ့ ၿမိဳ႔ႀကီး ျဖစ္လာေအာင္ လုပ္မွျဖစ္မယ္ ဟု ေတြးမိျငားသည္ျဖစ္အံ့။

သုိ႔မဟုတ္ ယခုပင္လွ်င္ ရန္ကုန္စည္ပင္မွ တစ္စံုတစ္ေယာက္ေသာ အရာရိွ/အင္ဂ်င္နီယာသည္ ဤစာကို ဖတ္မိသည္ျဖစ္အံ့။ ၎သည္ အထက္လူႀကီးမ်ားကို တင္ျပကာ ၎တို႔လုပ္ေနေသာ အမိႈက္သိမ္းစနစ္ကို သည့္ထက္ပိုမိုေကာင္းမြန္ေသာ စနစ္တစ္ခုျဖစ္လာေအာင္ ႀကိဳးစားလာမည္ ျဖစ္အံ့။

ထိုအခါ ကြ်န္ေတာ္အပင္ပန္းခံ ေရးသားရႀကိဳးနပ္ၿပီ ျဖစ္ပါသတည္း။

မည္သည္ႏွင့္တူသနည္းဆိုလွ်င္ လူတစ္ဦးသည္ စာတစ္ေစာင္ကို ပုလင္းထဲ အလံုပိတ္ထည့္ကာ စင္ကာပူ ပင္လယ္ကမ္းစပ္မွ ေန၍ ဂ်ာမဏီရိွ မိတ္ေဆြထံေရာက္ေအာင္ ပင္လယ္ထဲ ေမွ်ာလုိက္သကဲ့သို႔လည္းေကာင္း။ မုဆိုးတစ္ဦးသည္ ေတာအစပ္မွ ေန၍ ေတာနက္ထဲမွသမင္ကို ေယာ္ရမ္းမွန္းေမွ်ာ္ကာ ျမားျဖင့္ ပစ္လုိက္သကဲ့သို႔လည္းေကာင္း ျဖစ္ပါသည္။

ကြ်န္ေတာ္တို႔ မေမြးခင္၊ ယခင္ကာလမ်ားက ရန္ကုန္ၿမိဳ႔ေတာ္ႀကီးကား အေရွ႔ေတာင္အာရွတြင္ အသန္႔ရွင္းဆံုး ၿမိဳ႔ေတာ္ႀကီး ျဖစ္ခဲ့သည္။ ရထားမ်ားမွာလည္း အလြန္ အခ်ိန္မွန္သည္။ လမ္းမီးမ်ား ထြန္းခ်ိန္၊ ပိတ္ခိ်န္လည္း မွန္လွသည္ စသျဖင့္ နာမည္ေက်ာ္ခဲ့သည္ဟု ဖတ္မွတ္မိပါသည္။ ကိုလိုနီအေမြအႏွစ္လက္က်န္မ်ား ျဖစ္ေကာင္း ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။

ယခု ျဖစ္ပ်က္ေနေသာ အေျခအေနကိုၾကည့္ၿပီး ယခင္အေျခအေနမ်ားႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္ကာ တစ္စံုတစ္ေယာက္က မင္းတုိ႔ဗမာေတြ တိုင္းျပည္တစ္ျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ႏုိင္ေလာက္တဲ့ အရည္အခ်င္းမရိွေသးပါဘူးကြာ ဟု ကဲ့ရဲ့သၿဂိဳဟ္ အတင္းဆိုလာသည္ျဖစ္အံ့။ ကြ်န္ေတာ္ကအစ ရိွရိွသမွ် ျမန္မာအားလံုးမွာ လက္သီးလက္ေမာင္းတန္းလွ်က္ ေဟ့ေကာင္၊ မင္း ဘာစကားေျပာတာလဲ၊ မိုက္ရင္ထြက္ခဲ့ ဟု လူမိုက္စကားေျပာမွာ ေသခ်ာပါ၏။ အႏို႔၊ သူေျပာတာ ဟုတ္မဟုတ္ ကိုယ့္ဘာသာ ျပန္လည္ဆန္းစစ္ၾကဘို႔ လုိပါၿပီ။

သို႔ဆိုလွ်င္ အေျပာမခံလိုေသာ ပညာတတ္အမည္ခံ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ျမန္မာအမ်ိဳးသားအားလံုး စည္းလံုးညီညြတ္စြာ (မည္သူ႔ကိုမွ လက္ညိႈးထိုး၊ အျပစ္ဖို႔မေနဘဲ) တုိင္းျပည္ႀကီး လူလူသူသူျဖစ္လာေအာင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ဖို႔ရာ အခ်ိန္တန္ပါၿပီ။

အခ်ဳပ္အားျဖင့္ -
အင္တာနက္ႏွင့္ထိေတြ႔ေနေသာ တက္သစ္စ ျမန္မာအမ်ိဳးေကာင္းသား၊ အမ်ိဳးေကာင္းသမီးကေလးမ်ားသည္ အမိႈက္ကို မည္ကဲ့သို႔ စည္းစနစ္က်စြာ ပစ္ရမည္။ ပစၥည္းမ်ားကို စနစ္တက် ေလွ်ာ့ခ်၊ သံုးစြဲျခင္းျဖင့္ မည္ကဲ့သို႔ ပတ္၀န္းက်င္ကို အေထာက္အကူျပဳရာ ေရာက္သည္ဟူေသာ အသိကေလး အနည္းငယ္မွ်ရသြားၿပီ ဆိုလွ်င္ပင္ ကြ်န္ေတာ္ ေက်နပ္ပါၿပီ။

သန္႔ရွင္းသပ္ယပ္စြာေနထိုင္ျခင္းျဖင့္ မိမိပတ္၀န္းက်င္ကို ထိန္းသိမ္းသူမ်ား ျဖစ္လာၾကပါေစကုန္သတည္း။

ေအးၿငိမ္း
၈ ေအာက္တုိဘာ ၂၀၁၁၊ ေန႔လည္ ၂ နာရီ ၂၂ မိနစ္
Blk 663D, Jurong West St. 65
#15-233
Singapore 644663
Tel: (65) 97303027





5 comments:

Mg Ogga said...

ေကာင္းပါတယ္ ဗ်ာ အေတာ္ေလးျပည္႕ျပည္႕စုံစုံေရးထားလုိ႕ ေက်းဇူး

Anonymous said...

very useful post.
thanks a lot for your time in writing this.
hope this post will be published in the journals in our country!

ၾကည္ျမန္မာ said...

thanks for your sharing

ဂ်စ္တူး ( မံုရြာ ) said...

က်န္းမာပါေစမဂၤလာပါ
အားေသးဘူးထင္ပါရဲ ့ အသစ္မေတြ ့လို ့ေလ-
သစ္ပင္ေတြကိုျပဳစုပ်ိဳးေထာင္တဲ ့စကၤာပူရဲ ့အေၾကာင္းကို
မွတ္တမ္းမွတ္စုကေလးမ်ားေရးထားတာရွိခဲ ့ရင္တင္ေပးပါ
အံုးဗ်ာ-စကၤာပူမွာအပင္ေတြခုတ္တာကအစ-ပန္းေတြပြင့္
ေစခ်င္တာအဆံုးစိတ္ဝင္စားလို ့ပါ။

အေးငြိမ်း said...

ကိုဂ်စ္တူးေရ -

ကြ်န္ေတာ္ တျခားမဂၢဇင္းတစ္ေစာင္အတြက္ ေရးေပးေနရလို႔ပါဗ်ာ။
သူတို႔မဂၢဇင္းမွာ ေဖာ္ျပမွာမို႔လို႔ ကြ်န္ေတာ့္ blog မွာ တင္လို႔မေကာင္းလို႔ပါ။ သူတို႔မဂၢဇင္းထဲ ပါၿပီးမွပဲ တင္ပါ့မယ္။
အခု စင္ကာပူက ေရေျမာင္းေတြအေၾကာင္း ေရးေနပါတယ္။

ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။