ကမာၻတစ္ဝွမ္း e-Government ဆိုင္ရာ ျဖစ္ထြန္းမႈမ်ားႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ

အႏွစ္ခ်ဳပ္

ဤစာတမ္း၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ကမာၻတစ္ဝွမ္း e-Governmant လႈပ္ရွားမႈမ်ား တင္ျပရင္း  ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လက္ရွိအေျခအေနႏွင့္ ကြာျခားခ်က္ မ်ားကိုေလ့လာၿပီး  လက္ေတြ႔က်ေသာ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ဖြယ္ရာမ်ားကို အႀကံျပဳေပးလုိျခင္းျဖစ္သည္။

အသံုးမ်ားေသာe-Governmantအေကာင္အထည္ေဖာ္မႈ စံပံုစံမ်ား၊ ကုလသမဂၢ၏ စစ္တမ္း၊ စိတ္ဝင္စားစရာေရွ႕ေဆာင္ ျဖစ္ထြန္းမႈမ်ားစသည့္ နယ္ပယ္မ်ားကိုထိေတြ႕မိတ္ဆက္ထားပါသည္။ ကမာၻေပၚမွ တိုးတက္ျဖစ္ထြန္းမႈမ်ားကိုေလ့လာၿပီး e-Government ေဖာ္ေဆာင္ရာတြင္ အစိုးရအတြင္းပိုင္း လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ရာ ၌ နည္းပညာအသံုးခ်မႈ၏ အေရးႀကီးပံုကိုမီးေမာင္းထိုးျပထားသည္။

အစိုးရအတြင္းပိုင္း လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ရာတြင္ နည္းပညာအသံုးခ်မႈႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ တိုးတက္ေဆာင္ရြက္ရန္ လိုေနေသး သည့္ အခ်က္မ်ားကိုလည္း အႀကံျပဳထားသည္။ အဓိက အာရံုစိုက္ရမည့္ နယ္ပယ္မ်ားမွာ   ဒီဂ်စ္တယ္နည္းအားျဖင့္ ဖန္တီးထားေသာစာရြက္စာတမ္း၊ ဓါတ္ပံု၊ ဂရပ္သရုပ္ေဖာ္ပံုမ်ားအသံုးျပဳမႈ (Digitization) တိုးတက္လာေရး၊ စာရင္းအင္းအခ်က္အလက္မ်ားကို Database မ်ားအသံုးျပဳ သိုမွီးမႈ (Database and Data Modelling) ျမင့္တက္လာေရး ႏွင့္ လုပ္ငန္းဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ICT နည္းပညာအသံုးျပဳမႈကို တိုးတက္သံုးစြဲလာႏိုင္ေရးတို႔ ျဖစ္သည္။

ထိုမွတစ္ဆင့္ လုပ္ငန္းမ်ားလုပ္ေဆာင္ရာႏွင့္ စီမံကိန္းမ်ား စီမံခန္႔ခြဲရာတြင္ သမားရိုးက်နည္းမ်ားအစား ျမန္ဆန္ထိေရာက္ေသာ ေခတ္မီ နည္းပညာအသံုးျပဳမႈ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္ရန္ ရည္မွန္းလုပ္ေဆာင္သင့္ေၾကာင္း အႀကံျပဳထားသည္။

ျပည္ပႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ေရာက္ရွိေနသူမ်ားကလည္း လုပ္ငန္းလိုအပ္ခ်က္မ်ား ေလ့လာရာတြင္လည္းေကာင္း၊ လူ႔အရင္းအျမစ္ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ လာေစေရးတြင္ လည္းေကာင္း ကူညီေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေၾကာင္း တင္ျပထားသည္။

e-Governmant မိတ္ဆက္

e-Governmantဆိုသည္ကို e အီလက္ထေရာနစ္ ႏွင့္ Governmantအစိုးရအုပ္ခ်ဳပ္ေရး ႏွစ္ပိုင္းဆက္စပ္ထားေသာစကားလံုး ျဖစ္ေၾကာင္း နားလည္ၾကသည္။ အစိုးရတစ္ရပ္ႏွင့္ ထိစပ္ ဆက္ဆံေနရေသာ ျပည္သူမ်ား၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား ႏွင့္ အျခားႏိုင္ငံအစိုးရမ်ား ၾကားဆက္သြယ္ ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားကိုေခတ္ေပၚ အီလက္ထေရာနစ္ နည္းပညာျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားကို e-Government initiative ဟုဆိုၾကသည္။

အီလက္ထေရာနစ္ နည္းပညာဟုဆိုရာတြင္ ICT ဟုအတိုေကာက္ ေခၚၾကေသာသတင္းအခ်က္အလက္ႏွင့္  ဆက္သြယ္ေရးနည္းပညာ  (Information and Communication Technology) ကိုဆိုလိုသည္။ သတင္းအခ်က္အလက္ဟုဆိုရာတြင္ အခ်က္အလက္သက္သက္ (Data)  ထက္ အသံုးဝင္မႈ အဓိပၸါယ္ရွိေသာသတင္းအခ်က္အလက္ ကိုဆိုလုိသည္။ Data အခ်က္အလက္မ်ားကိုစုစည္းၿပီးမူဝါဒမ်ားဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ရာတြင္ အသံုးျပဳႏိုင္ေသာ Information သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားအျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းယူၾကရသည္။ ယင္းသတင္းအခ်က္အလက္မ်ားသည္ ျမန္ဆန္ သြက္လက္စြာစီးဆင္းႏိုင္ေသာ Communication ဆက္သြယ္ေရးနည္းပညာမ်ားႏွင့္ ေပါင္းစပ္လိုက္ေသာအခါ လြန္စြာထိေရာက္ေသာ စနစ္တစ္ခုကို ရေလသည္။

e-Government ကိုအေကာင္အထည္ေဖာ္ရာတြင္ အစိုးရႏွင့္ ဆက္ဆံရေသာတစ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္းေပၚမူတည္၍ ပံုစံအမ်ိဳးမ်ိဳးခြဲျခားၾကသည္။ G2C (Government to Citizens)၊ G2B (Government to Businesses)၊ G2E (Government to Employees)၊ G2G (Government to Governments)၊ C2G (Citizens to Governments) စသည္ျဖင့္ ခြဲျခားေျပာၾကေလသည္။ မည္သို႔ပင္ အေကာင္အထည္ေဖာ္မႈမ်ား ကြဲျပားေစကာမူ အဓိကရည္ရြယ္ခ်က္မွာ အစိုးရ၏ ဝန္ေဆာင္မႈမ်ား၊ အစိုးရဌာနမ်ားမွ ပံ့ပိုးေပးေသာ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကို နည္းပညာအကူအညီျဖင့္ ထိေရာက္၊ လြယ္ကူ၊ ျမန္ဆန္လာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးျခင္းပင္ျဖစ္သည္။

e-Government Readiness Survay

ယေန႔ အခ်ိန္အခါတြင္ သက္ဆိုင္ရာအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ျပည္သူမ်ားႏွင့္ ဆက္သြယ္ၿပီးအစိုးရလုပ္ငန္းမ်ားလုပ္ေဆာင္ရာတြင္ ထိေရာက္ ျမန္ဆန္မႈကို လုိလားလာၾကသည္ႏွင့္အမွ် အစိုးရမ်ားသည္ e-Government ကိုစိတ္ဝင္တစားေဖာ္ေဆာင္လာၾကရသည္။ ကုလသမဂၢကဲ့သို႔ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားကလည္း ကမာၻ႕အစိုးရမ်ားအတြက္ e-Government Readiness ကိုေလ့လာျပဳစုၿပီးထုတ္ျပန္ ေၾကညာေပးၾကသည္။ ၂ဝ၁၂ ထုတ္ျပန္ခ်က္အရ e-Government ဦးေဆာင္သူမ်ားတြင္ ထိပ္ဆံုးဆယ္ႏိုင္ငံတြင္ အာရွမွ ႏွစ္ႏိုင္ငံပါဝင္သည္။ နံပါတ္တစ္စြဲသူမွာ ေတာင္ကိုရီးယား ႏိုင္ငံျဖစ္သည္။ စကၤာပူကအဆင့္ ၁ဝ ခ်ိတ္သည္။ ထိပ္ဆံုးဆယ္ႏိုင္ငံကိုေအာက္တြင္ ေဖာ္ျပေပးလုိက္ပါသည္။

1.     Republic of Korea

2.     Netherlands

3.     United Kingdom

4.     Denmark

5.     United States

6.     France

7.     Sweden

8.     Norway

9.     Finland

10.  Singapore

စိတ္ဝင္စားစရာ ျဖစ္ထြန္းမႈမ်ား

၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္တြင္ ၿဗိတိသွ် ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္  Gordon Brown က  Tim Berners-Lee အား UK အစိုးရ၏ အခ်က္အလက္မ်ားအား ပိုမိုပြင့္လင္း လာေစရန္ လုပ္ေဆာင္မည့္ စီမံကိန္းတြင္ တာဝန္ေပးသည္။ Tim Berners-Lee ဆိုသူမွာအင္တာနက္ World-Wide-Web ကိုတီထြင္သူတစ္ဦးျဖစ္သည္။ W3C foundation တည္ေထာင္သူႏွင့္ Open Data Institute ဥကၠဌ ျဖစ္ၿပီးသတင္းအခ်က္အလက္မ်ားပြင့္လင္းလာေစရန္ ဦးေဆာင္ ေဆာ္ၾသသူတစ္ဦး ျဖစ္သည္။ UK အစိုးရ၏ စီမံကိန္းျဖစ္ေသာ data.gov.uk ျဖစ္ေပၚလာမႈတြင္ Tim Berners-Lee မွာ အေရးပါေသာသူတစ္ဦး ျဖစ္လာခဲ့သည္။ Open Government လႈပ္ရွားမႈအျဖစ္ ကမာၻ႕ႏိုင္ငံအမ်ားက ဝိုင္းဝန္းႀကိဳးစားၾကရာ ယေန႔ထိ ႏိုင္ငံေပါင္း သံုးဆယ္ေက်ာ္ခန္႔ ပါဝင္လာခဲ့ၾကသည္။ ကုလသမဂၢကလည္း Open Government လႈပ္ရွားမႈမ်ားကို ၂ဝ၁၂ e-Government ေလ့လာခ်က္ စစ္တမ္းတြင္ အသိအမွတ္ျပဳ မွတ္တမ္းတင္ခဲ့သည္။

အဆိုပါ ႏိုင္ငံမ်ား ႀကိဳးပမ္းေနသည့္ Open Government လႈပ္ရွားမႈဆိုသည္မွာ အစိုးရမ်ားတြင္ ရွိေသာ ထုိက္သင့္သည့္ အခ်က္အလက္မ်ားကို လူအမ်ား လြယ္ကူစြာ ထိေတြ႕ႏိုင္ေစရန္ ဖြင့္ေပးျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ ဖြင့္ေပးျခင္းအားျဖင့္ ျပည္သူမ်ား၊ ပညာရွင္မ်ား၊ လုပ္ငန္းမ်ားက အခ်က္အလက္ မ်ားကို အသံုးခ်ၿပီး အစိုးရတစ္ရပ္ကေပးေသာ ဝန္ေဆာင္မႈမ်ားကို ပိုမို ထိေရာက္ေကာင္းမြန္လာေစရန္ အႀကံေပးႏိုင္ေသာပါဝင္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေသာ အဆင့္ေရာက္ေစရန္ ျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ လုပ္ေဆာင္ရာတြင္ ဂရပ္မ်ား၊ သရုပ္ေဖာ္ပံုမ်ား၊ ေျမပံုမ်ားတြင္မက အခ်က္အလက္ ေပါင္းစံုကို ေပါင္းစုအသံုးခ်ႏိုင္ ေသာ နားလည္လြယ္သည့္ ပံုစံမ်ားျဖင့္ ပံုေဖာ္ျပသႏိုင္ေသာ  Data visualization နည္းပညာမ်ားကို တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ အသံုးျပဳရန္ ႀကိဳးစားေနၾက ေပသည္။ နည္းပညာမ်ား၏ ေက်းဇူးေၾကာင့္ အခ်က္အလက္အစုမ်ား (Data Sets) အမ်ိဳးမ်ိဳးကို ျမင္သာထင္သာရွိေသာရုပ္ပံုမ်ားအျဖစ္ ပံုေဖာ္၍ ရလာသည္။ Open Government လႈပ္ရွားမႈမွာ e-Government ၏  မ်က္ႏွာစာတစ္ခုျဖစ္ေသာ e-participation ျပည္သူလူထု ပါဝင္ေဆာင္ရြက္မႈကို အျမင့္ဆံုးေမွ်ာ္မွန္းၿပီး ႀကိဳးစားၾကျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ e-participation မွသည္ အျမင့္ဆံုး e-Decision Making အထိ ပါဝင္ပတ္သက္မႈကို နည္းပညာ စြမ္းအားျဖင့္ ျမွင့္တင္လိုျခင္းျဖစ္သည္။ Open Data Project မ်ားတြင္ အျပာႏုေရာင္ ခ်ယ္ထားေသာ အစိုးရဌာနမ်ား ခ်ိတ္ဆက္ပါဝင္မႈကို ေအာက္ပါ ပံုတြင္ ေလ့လာႏိုင္ပါသည္။

e-Governmentအတြင္းႏွင့္ အျပင္

e-Government စနစ္တစ္ခုကိုေလ့လာရာတြင္ အစိုးရ၏ ဝန္ေဆာင္မႈကိုယူသည့္တစ္ဖက္အဖြဲ႔ အစည္းႏွင့္ ဆက္ေနသည့္ အပိုင္းႏွင့္ အစိုးရဌာနတြင္းလုပ္ငန္းလုပ္ေဆာင္သည့္ အပိုင္း ႏွစ္ပိုင္းခြဲျခားၾကည့္ႏိုင္ေပသည္။ အစိုးရအတြင္းပိုင္းအလုပ္လုပ္ပံုကုိအျပင္မွ အစိုးရဝန္ေဆာင္မႈကို ယူေသာအဖြဲ႔အစည္းမ်ား ျပည္သူမ်ားကမျမင္ႏိုင္ေပ။ သို႔ျဖစ္ရာအစိုးရအတြင္းပိုင္းအလုပ္လုပ္ပံုတြင္ နည္းပညာမသံုးပဲ ျပင္ပအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ ျပည္သူမ်ားႏွင့္ ဆက္ဆံေရးအတြက္ ဆက္သြယ္ေရးနည္းပညာအျဖစ္သာသံုးမည္ဆိုပါက ျဖစ္ႏိုင္ေပသည္။

သို႔ရာတြင္ ထိုသို႔ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ထားေသာ e-Government စနစ္တစ္ခုသည္ ေအာင္ျမင္သင့္သေလာက္ မေအာင္ျမင္ႏိုင္ေပ။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ဆက္သြယ္ေရး နည္းပညာမ်ားမွ ပံ့ပိုးေပးလာေသာ အျမန္ႏႈန္းကို အတြင္းပိုင္းရွိ ေရွးရိုး လုပ္ငန္းလုပ္ေဆာင္မႈမ်ားႏွင့္ စီမံခန္႔ခြဲမႈပံုစံကအလ်င္မီေအာင္ လုပ္ေဆာင္ ႏိုင္ျခင္းမရွိျခင္းေၾကာင့္ ပင္ျဖစ္သည္။ နည္းပညာအသစ္၏ အျမန္ႏႈန္းႏွင့္ ဖိအားသည္ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ပံု အေဟာင္းအေပၚသို႔ သက္ေရာက္မည္ ျဖစ္သည္။ အထက္တြင္ေဖာ္ျပထားေသာ Open Government လႈပ္ရွားမႈမ်ားအထိ ျဖစ္ထြန္းလာၾကေသာ လမ္းေၾကာင္းကို ျပန္စမ္းစစ္ၾကည့္ပါက အစိုးရလုပ္ငန္းတြင္းရွိသတင္းအခ်က္အလက္မ်ားႏွင့္ အစိုးရလုပ္ငန္းလုပ္ေဆာင္ပံုတြင္ နည္းပညာအသံုးျပဳမႈ၏ အေရးပါပံုကိုေတြ႔ျမင္ႏိုင္ေပသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ အစိုးရလုပ္ငန္းေဆာင္တာမ်ားကိုနည္းပညာသံုးၿပီးေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေစရန္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမ်ားမွာအေရး ႀကီးေပသည္။ သို႔ျဖစ္ရာအစိုးရဌာနတြင္းလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ နည္းပညာအသံုးျပဳမႈ ျမင့္မားျခင္းမွာ e-Government လုပ္ငန္းမ်ားေဖာ္ေဆာင္ရာတြင္ အေရးႀကီးသည့္ အခ်က္ျဖစ္သည္။ ဌာနတြင္းနည္းပညာအသံုးျပဳမႈ နည္းပါးေနပါက e-Government မွ ေပးႏိုင္ေသာအက်ိဳးရလာဒ္မ်ားကိုအျပည့္အဝရရွိႏိုင္ရန္ ခက္ခဲေပသည္။ ၿပိဳင္ကားတစ္စီးျဖစ္ရန္ ၿပိဳင္ကားဘီးႏွင့္ ကိုယ္ထည္သာမက  ၿပိဳင္ကားတစ္စီးႏွင့္ သင့္ေတာ္ေသာအင္ဂ်င္လိုအပ္သကဲ့သို႔ပင္ျဖစ္သည္။ အစိုးရဌာနတြင္းနည္းပညာအသံုးျပဳမႈ ျမင့္မားေစရန္မွာနည္းပညာအသံုးခ်ႏိုင္ေသာလူသားအရင္းအျမစ္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးသည္လည္းအေျခခံလုိအပ္ခ်က္ ျဖစ္လာေပသည္။

လက္ရွိအေျခအေနကိုသံုးသပ္ျခင္း

e-Government ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီးအေျခခံအေကာင္အထည္ေဖာ္မႈမ်ားႏွင့္ စိတ္ဝင္စားစရာ ျဖစ္ထြန္းမႈမ်ားကိုေလ့လာၾကည့္ၿပီးသည့္ေနာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံလက္ရွိေရာက္ရွိေနေသာအေျခအေနကိုစဥ္းစားသင့္ေပသည္။ e-Government ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ၏ ခရီးေရာက္မႈကို သံုးသပ္ရာတြင္ ေအာက္ပါ အခ်က္အလက္မ်ားကို အေျခခံရမည္ျဖစ္သည္။

1.     ဒီဂ်စ္တယ္နည္းအားျဖင့္ ဖန္တီးထားေသာစာရြက္စာတမ္း၊ ဓါတ္ပံု၊ ဂရပ္သရုပ္ေဖာ္ပံုမ်ားအသံုးျပဳမႈ (Digitization)

2.     စာရင္းအင္းအခ်က္အလက္မ်ားကို Database မ်ားအသံုးျပဳ သိုမွီးမႈ (Database and Data Modelling)

3.     လုပ္ငန္းဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ICT နည္းပညာအသံုးျပဳမႈ (Operational Communication)

4.     စီမံကိန္းမ်ားလုပ္ငန္းအဆင့္ဆင့္ စီမံခန္႔ခြဲမႈမ်ားတြင္ နည္းပညာအသံုးျပဳမႈ (Operational Workflow Management)

5.     စီမံခန္႔ခြဲမႈ သတင္းအခ်က္အလက္စနစ္မ်ား Management Information System (MIS) နည္းပညာအသံုးျပဳမႈ

6.     မူဝါဒဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားအတြက္ Decision Support System (DSS) နည္းပညာအသံုးျပဳမႈ

7.     နည္းပညာအသံုးခ်ႏိုင္သည့္ လူသားအရင္းအျမစ္ အားေကာင္းမႈ (Human Resource Development)

8.     ဆက္သြယ္ေရးအေျခခံအေဆာက္အအံုမ်ားအားေကာင္းမႈ (ICT Infrastructure)

9.     သတင္းအခ်က္အလက္ လံုျခံဳေရးအတြက္ နည္းပညာျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ထားမႈ (IT security)

10.  e-Government ဝန္ေဆာင္မႈမ်ားအသက္ဝင္လာေစရန္ အားေပးေသာဥပေဒမ်ား၊ နည္းဥပေဒမ်ား ျပဌာန္းထားႏိုင္မႈ (Legal and Regulatory Framework)

11.  e-Government ဝန္ေဆာင္မႈမ်ားကို ျပည္သူမ်ားႏွင့္ အျခားအဖြဲ႔အစည္းမ်ားဆက္သြယ္ သံုးစြဲႏိုင္မႈ (Service Availability)

အထက္ပါ အခ်က္မ်ားကိုခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာၾကည့္မည္ဆိုပါက ၁ မွ ၆ အထိသည္ အစိုးရလုပ္ငန္းေဆာင္တာမ်ားတြင္ နည္းပညာအသံုးခ်မႈႏွင့္ သက္ဆိုင္သည္။၇ မွ ၁ဝ အထိသည္ လုပ္ငန္းေအာင္ျမင္ရန္ႏွင့္ ေအာင္ျမင္မႈကို ထိန္းေက်ာင္းရန္ အေျခခံ လိုအပ္ခ်က္မ်ားျဖစ္သည္။ အမွတ္ ၁၁ သည္ ရည္မွန္းထားေသာအသိုင္းအဝိုင္းမ်ားထံသို႔ ရည္မွန္းထားေသာ ဝန္ေဆာင္မႈ ေရာက္မေရာက္ တိုင္းတာ အကဲျဖတ္ႏိုင္ေသာ အခ်က္ျဖစ္သည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြက္ အႀကံျပဳခ်က္မ်ား

လက္ရွိအေျခအေနကို ေလ့လာၾကည့္ပါက အေျခခံလိုအပ္ခ်က္မ်ားျဖစ္သည့္ ၇ မွ ၁ဝ အထိအခ်က္မ်ားသည္ အနည္းႏွင့္ အမ်ား အစပ်ိဳး လုပ္ေဆာင္ၿပီး ျဖစ္သည္ကိုေတြ႔ရသည္။ အင္တာနက္ အသံုးျပဳႏိုင္ေသာလူဦးေရ ျမင့္တက္လာျခင္း သည္လည္း e-Government Initiative မ်ားအတြက္ ေကာင္းေသာအေထာက္အပံ့ျဖစ္ေပသည္။ ဝန္ႀကီးဌာနမ်ားတြင္ ကြန္ပ်ဴတာ သင္တန္းၿပီးထားေသာ ဝန္ထမ္းမ်ားအနည္းႏွင့္ အမ်ားရွိၿပီး ျဖစ္သည္မွာ လည္းေကာင္းျခင္းတစ္ခု ျဖစ္သည္။ အစိုးရဌာနမ်ားေအာက္တြင္ ကြန္ပ်ဴတာဌာနမ်ားကို ျမင္ေတြ႔ေနရသည္မွာလည္း ေကာင္းေသာအခ်က္ပင္။ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ထိထိေရာက္ေရာက္ အသံုးခ်မႈ နည္းေနေသးသည့္ အေလွ်ာက္ လုပ္ငန္းသံုး ကြန္ပ်ဴတာမ်ား ရွိသင့္သည္ထက္ နည္းပါး ေနသည့္ အခ်က္ကေတာ့ သတိျပဳစရာျဖစ္သည္။

သို႔ျဖစ္ရာ အစိုးရလုပ္ငန္းတြင္းတြင္ နည္းပညာအသံုးခ်မႈမ်ား တိုးတက္ေရးသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ အေရးအႀကီးဆံုး နယ္ပယ္ျဖစ္သည္ဟု ေတြးဆႏိုင္ေပသည္။ လက္ရွိအေျခအေနမွ တိုးတက္မႈႏႈန္း ျမင့္မားလာေစရန္ အႀကံျပဳခ်က္မ်ားကို ေအာက္တြင္ ေဖာ္ျပထားပါသည္။ အႀကံျပဳရာတြင္ ကုန္က်စားရိတ္ႏွင့္ သတင္းလံုျခံဳေရးသာမက လုပ္ငန္း အဆင့္ဆင့္ ေခ်ာေမြ႕ႏိုင္ေသာ အစိုးရ လုပ္ငန္း အတြင္းပိုင္းမွ စတင္ ေျပာင္းလဲမႈပံုစံကို အေျခခံ ပါသည္။

အႀကံျပဳခ်က္ ၁ ။   ။ စာရြက္စာတမ္းမ်ားအစား နည္းပညာအသံုးခ်မႈ တိုးျမွင့္ရန္ စီမံကိန္းခ်ၿပီးေဆာင္ရြက္ေရး

ထိုသို႔ ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ လက္ရွိ အစိုးရဌာနမ်ား အမ်ားစုတြင္ လုပ္ေဆာင္ေနသကဲ့သို႔ စာရြက္စာတမ္းႏွင့္ ဒီဂ်စ္တယ္ နည္းပညာမ်ား တၿပိဳင္နက္ တြဲဖက္ အသံုးခ်ေနသည္မ်ားကို ရာထားခ်က္မ်ား သပ္မွတ္ၿပီး ေလွ်ာ့ခ်သင့္သည္။ လက္ရွိ ရွိၿပီးသား လုပ္ငန္းသံုး အခ်က္အလက္မ်ားကိုလည္း သင့္ေတာ္ေသာ Data Modelling နည္းပညာမ်ားသံုး၍ အခ်က္အလက္ ရွာေဖြခ်ိန္ ေလ်ာ့က်လာေအာင္ လုပ္ေဆာင္သင့္သည္။

အႀကံျပဳခ်က္ ၂ ။   ။ ဆက္သြယ္ေရး နည္းပညာအသံုးခ်ႏိုင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေရး

ဌာနပိုင္ လံုျခံဳေရး တပ္ဆင္ထားေသာ email စနစ္မ်ား တပ္ဆင္ျခင္း၊ ဌာနတြင္း ဝန္ထမ္းမ်ားအသံုးျပဳရန္ႏွင့္ အျခားဌာနမ်ားႏွင့္ တြဲစပ္ အသံုးျပဳရန္ လံုျခံဳေရး အစီအမံမ်ား ပါေသာ အခ်က္အလက္ ဝန္ေဆာင္မႈ စနစ္မ်ား တည္ေထာင္ျခင္း စေသာလုပ္ငန္းမ်ားျဖင့္ စတင္သင့္သည္။ အႀကံျပဳခ်က္ ၁ အတိုင္း အခ်က္အလက္မ်ားကို နည္းပညာျဖင့္ စုစည္းလာႏိုင္ပါက တိုးတက္ျမန္ဆန္ေသာ ဆက္သြယ္ေရးနည္းပညာမ်ားကို အသံုးခ်ႏိုင္လွ်င္ ဌာနတြင္းသာမက ဌာနအခ်င္းခ်င္း ဆက္သြယ္ေရးသည္လည္း အလြန္လွ်င္ျမန္လာမည္ျဖစ္သည္။

အႀကံျပဳခ်က္ ၃ ။   ။ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္မႈႏွင့္ စီမံခန္႔ခြဲမႈတြင္ နည္းပညာအသံုးခ်ျခင္း

တၿပိဳင္နက္တည္းတြင္ လုပ္ငန္းစီမံခန္႔ခြဲမႈတြင္ ကြန္ပ်ဴတာ အသံုးခ်မႈ တိုးခ်ဲ႕သည့္အေနျဖင့္ စီမံကိန္းစီမံခန္႔ခြဲမႈတြင္ အလြန္ထိေရာက္ေသာ Project Management Software မ်ားကို စမ္းသပ္ အသံုးျပဳသင့္ေပသည္။ ကုန္က်စားရိတ္ႏွင့္ နည္းပညာအားျဖင့္လည္း မျမင့္မားလွသလို လက္ေတြ႕ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ားစြာ ျဖစ္ထြန္းႏိုင္ေပသည္။ ထိုမွ တစ္ဆင့္ ပိုအဆင့္ျမင့္ေသာ Workflow Management Software မ်ားႏွင့္ Management Information System မ်ား တိုးတက္ အသံုးျပဳႏိုင္ရန္ လမ္းစမ်ား ပြင့္လန္းလာမည္ ျဖစ္သည္။

ရရွိႏိုင္ေသာ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ား

ထိုကဲ့သို႔ အစိုးရဌာနမ်ား ေအာက္ေျခ အတြင္းပိုင္းမွ အဆင့္ဆင့္ နည္းပညာ အသံုးျပဳမႈကို တုိးျမႇင့္ယူသည့္ ပံုစံကို အသံုးခ်သည့္အတြက္ ေအာက္ပါ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ားကို နည္းပညာ အကူအညီျဖင့္ ရရွိလာေပမည္။

·         အစိုးရလုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္မႈ ျမန္ဆန္တိက်လာျခင္း

·         ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်ရာတြင္ သံုးေသာ အခ်က္အလက္မ်ား လြယ္ကူမွန္ကန္လာျခင္း

·         စီမံခန္႔ခြဲမႈလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ အမွားအယြင္းနည္းပါးလာျခင္း

·         အခ်ိန္ႏွင့္ တေျပးညီစီမံခန္႔ခြဲမႈမ်ားလုပ္ႏိုင္ျခင္း

·         နည္းပညာအသံုးခ် ဆက္သြယ္ေရးတြင္ႏွင့္ လံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာ အစီအမံမ်ားကိုလည္း ရင္းႏွီးကြၽမ္းဝင္လာျခင္း

·         ေန႔စဥ္ အသံုးခ် နည္းပညာမ်ား ျဖစ္သည့္အတြက္ ဝန္ထမ္းမ်ား စီမံခန္႔ခြဲသူမ်ား၏ ယံုၾကည္မႈ ျမင့္တက္လာျခင္း

ထိုအခ်ိန္တြင္ အစိုးရကေပးႏိုင္ေသာ e-Government ဝန္ေဆာင္မႈမ်ားကို သက္ဆိုင္သည့္ အသိုင္းအဝိုင္းမ်ား ရရွိသံုးစြဲႏိုင္ေစရန္ တံခါးဖြင့္ ေပးရန္သာ လိုေပေတာ့မည္။ ဌာနတြင္းကိုင္တြယ္လုပ္ကိုင္ေနသည့္ ထိုသို႔ အစိုးရအတြင္းပိုင္းေနရာမ်ားတြင္ နည္းပညာအားျဖင့္လည္းေကာင္း ကြၽမ္းက်င္မႈအားျဖင့္လည္းေကာင္း ျပင္ဆင္ထားၿပီးခ်ိန္တြင္ e-Government စနစ္မ်ားေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ ပြင့္လင္းျဖစ္ထြန္းရန္မွာ ပိုမိုလြယ္ကူ လာေပမည္။ အထက္တြင္တင္ျပထားသကဲ့သို႔ေသာလုပ္ငန္းအတြင္းပိုင္း အႏွစ္သာရရွိရွိ ျပင္ဆင္ထားသည့္ ပံုစံသည္သာ ၂၁ ရာစုပညာေခတ္၏ နည္းပညာတိုးတက္ျမန္ဆန္မႈဖိအားႏွင့္ စိမ္ေခၚမႈမ်ားစြာအတြက္ သင့္ေတာ္ေသာပံုစံပင္ ျဖစ္ပါသည္။

ႏိုင္ငံတကာတြင္ ပ်ံ႕ႏွ႔ံ ေရာက္ရွိေနၾကေသာ ပညာရွင္မ်ားမွ ကူညီေပးႏိုင္သည့္ ေနရာမ်ား

၁။ လူ႔စြမ္းအား အရင္းအျမစ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးတြင္ ပါဝင္ကူညီျခင္း၊ သင္တန္းမ်ား၊ အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲမ်ားတြင္ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္း

၂။ အစပ်ိဳး အဆင့္မ်ားျဖစ္ေသာ နည္းပညာအသံုးခ်မႈ တိုးျမွင့္ေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ကနဦး လုပ္ငန္းလိုအပ္ခ်က္မ်ား ေလ့လာမႈတြင္ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ အႀကံဥာဏ္ေပးႏိုင္ျခင္း

၃။ ရွိထားေသာ ႏိုင္ငံတကာအေတြ႕အႀကံဳမ်ားကို အသံုးခ်ၿပီး မူဝါဒ ရည္မွန္းခ်က္မ်ားႏွင့္ လက္ရွိအေျခအေန ကြာျခားမႈမ်ားကို ခန္႔မွန္း တြက္ခ်က္ေပးႏိုင္ျခင္း

ေက်းဇူးတင္ပါသည္။

ကိုးကား

Open Data Project

Linked Data

http://www.w3.org/wiki/SweoIG/TaskForces/CommunityProjects/LinkingOpenData

United Nations' eGovernmentSurvay 2012

Open Data, Democracy and Public Sector Reform, Aug 2010. Tim Davies

Thein Myint Win

B.E. Mech, YTU

B.CIS (Hons), LMU

IT System Integration Specialist, Singapore