Free Thinker: ဝန္ခ်ီႀကိဳးမ်ားကို အႏၱရာယ္ကင္းစြာ အသံုးျပဳျခင္း

ဝန္ခ်ီႀကိဳး အႏၱရာယ္မ်ား

ဝန္ခ်ီလုပ္ငန္းသည္လည္း အႏၲရာယ္မ်ားေသာ လုပ္ငန္းျဖစ္၏။ ဝန္ခ်ီလုပ္ငန္း မေတာ္တဆမႈျဖစ္လွ်င္ လူေပါင္းမ်ားစြာ ေသေၾကပ်က္စီးႏိုင္သည္၊ ပစၥည္းမ်ားစြာ ေလလြင့္ ဆံုးရံႈးႏုိင္သည္။

ဝန္ခ်ီလုပ္ငန္းမေတာ္တဆမႈ၌ အေၾကာင္းမ်ားစြာ ပါဝင္ေနသည့္အနက္ စံမမီသည့္ ဝန္ခ်ီႀကိဳးမ်ား၊ ပ်က္စီးေနသည့္ ဝန္ခ်ီႀကိဳးမ်ားကို သံုးျခင္း၊ ဝန္ခ်ီႀကိဳး၏ သယ္မႏုိင္ေသာ ဝန္အားကုိ မသိဘဲ ရမ္းသံုးျခင္း၊ ပစၥည္း၏ အေလးခ်ိန္ကို မွန္ကန္စြာ မတြက္တတ္ျခင္း စသည္တို႔မွာ ဝန္ခ်ီႀကိဳးႏွင့္ တိုက္ရိုက္ ပတ္သက္ေနသည့္အခ်က္မ်ား ျဖစ္၏။

ဤစာတမ္း၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ အလုပ္ရွင္၊ အလုပ္သမားမ်ားႏွင့္ ဝန္ခ်ီလုပ္ငန္းတြင္ ပါဝင္ပတ္သက္ေနသူတို႔ကို မွန္ကန္ေသာ ဝန္ခ်ီႀကိဳးမ်ား ေရြးခ်ယ္ပံု၊ မွန္ကန္စြာ အသံုးျပဳပံု ႏွင့္ ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းေရးလုပ္ပံုတို႔ကို သိေစရန္ ျဖစ္၏။

ဝန္ခ်ီႀကဳိးေၾကာင့္ ျဖစ္တတ္သည့္ အႏၱရာယ္မကင္းေသာ အေျခအေနမ်ားမွာ ေအာက္ပါတို႔ ျဖစ္၏။

Ø ဝန္ခ်ီႀကိဳးသည္ ခ်ီမမည့္ ဝန္၊ ပတ္ဝန္းက်င္အေျခအေနတို႔ႏွင့္ သင့္ေတာ္ကိုက္ညီမႈ မရိွျခင္း

Ø က်ိဳးပဲ့၊ ကဲြအက္၊ ျပတ္ရွ၊ ပ်က္စီး၊ လိမ္ပိမ္ေနသည့္ ဝန္ခ်ီႀကိဳးႏွင့္ ဝန္ခ်ီကိရိယာမ်ားကို သံုးျခင္း

Ø ဝန္ခ်ီႀကိဳးမ်ားကို ေသေသခ်ာခ်ာ သိမ္းဆည္းမထားျခင္း။ ဥပမာ - ဝန္ခ်ီႀကိဳးမ်ားအေပၚတြင္ အျခားေလးလံသည့္ ပစၥည္းမ်ား ဖိတင္ထားျခင္း၊ ဝန္ခ်ီႀကိဳးမ်ား သယ္ရာတြင္ ၾကမ္းတမ္းသည့္ မ်က္ႏွာျပင္မ်ားအေပၚ တရြတ္တိုက္ ဆဲြသြားျခင္း

ဝန္ခ်ီႀကဳိးႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အႏၱရာယ္မကင္းေသာ အျပဳအမူမ်ားမွာ ေအာက္ပါတို႔ ျဖစ္၏။

Ø ကရိန္းႏွင့္ မ, ထားေသာ ဝန္အေပၚတြင္ စီးနင္းလုိက္ပါျခင္း

Ø ခ်ီမ,ထားေသာ ဝန္ေအာက္၌ ေနျခင္း

Ø ပ်က္စီးေနသည့္ ဝန္ခ်ီႀကိဳးမ်ားကို ျပင္သံုးရာတြင္ ေသခ်ာစြာ ျပျပင္မထားျခင္း

Ø သံုးမရေတာ့သည့္ ဝန္ခ်ီႀကိဳးႏွင့္ ကိရိယာမ်ားကို ဖယ္ထုတ္မထားျခင္း

ဝန္ခ်ီႀကိဳး အမ်ိဳးအစားမ်ား

ဝန္ခ်ီႀကိဳး အမ်ိဳးအစား အမ်ဳိးမ်ိဳးရိွသည့္အနက္ အခ်ိဳ႔မွာ ေအာက္ပါတို႔ျဖစ္၏။

သံမဏိသတၱဳစပ္ ခ်ိန္းႀကိဳး (Alloy steel chain)

သံမဏိသတၱဳစပ္ ခ်ိန္းႀကိဳးမ်ားမွာ ေပါ့ပါးသည္၊ စိတ္ခ်ရသည္၊ ပြန္းစားမႈဒဏ္ ခံႏုိင္သည္၊ ပူေနသည့္ ပစၥည္းမ်ားကို မ,ႏိုင္သည္။ မ,မည့္ ပစၥည္းပံုသ႑ာန္အလိုက္ ေျပာင္းလဲသံုးႏုိင္သည္။ ခ်ိန္းႀကိဳးအတြက္ သံမဏိသတၱဳစပ္ကို ဂရိတ္အမ်ိဳးမ်ိဳး ထုတ္သည့္အနက္ အမ်ားဆံုးသံုးသည့္ ဂရိတ္မ်ားမွာ ၈ဝ ႏွင့္ ၁ဝဝ တို႔ ျဖစ္၏။ ထိုခ်ိန္းႀကိဳးမ်ားကို ထုတ္လုပ္ရာႏွင့္ စမ္းသပ္ရာတြင္ အေမရိကန္ စံႏႈန္းျဖစ္ေသာ ASTM စံမ်ားျဖင့္ ထုတ္လုပ္၊ စမ္းသပ္ရသည္။

ခ်ိန္းႀကိဳးမ်ားကုိ ေဖာ္ျပရာတြင္ ေအာက္ပါတို႔ကို ေဖာ္ျပသည္။

v အရြယ္အစား

v ဂရိတ္

v သယ္ႏိုင္ေသာအေလးခ်ိန္ (SWL - Safe Working Load)

v ႀကိဳးအရွည္

ထို႔အျပင္ ခ်ိန္းႀကိဳးေပၚတြင္ ေအာက္ပါတို႔ကိုလည္း ထပ္ေဆာင္းေဖာ္ျပပါေသးသည္။

Ø ႀကိဳးအေရအတြက္ (Number of legs)

Ø ထုတ္လုပ္သည့္ နံပါတ္ (Serial Number)

Ø ထုတ္လုပ္သူ၏ အမည္ သို႔မဟုတ္ တံဆိပ္

ႀကိဳးက သယ္ႏိုင္ေသာ ဝန္ (Rated Load)(SWL- Safe Working Load)

အထက္ေအာက္တည့္တည့္၊ အေစာင္းေထာင့္အလုိက္၊ ႀကိဳးကုိ ပတ္ခ်ည္သည့္အခါ စသည့္အေနအထားမ်ားတြင္ ရိွသည့္ ႀကိဳး၏ ဝန္ထမ္းအားမ်ားမွာ ေအာက္ပါအတိုင္း ျဖစ္သည္။

ႀကိဳးခ်ည္ရာတြင္ horizontal angle ကို ၃ဝ ဒီဂရီထက္ ပိုမနည္းေစသင့္ပါ။ ထိုအေစာင့္ေထာင့္ နည္းေလေလ ႀကိဳးအေပၚ သက္ေရာက္သည့္အား မ်ားေလေလျဖစ္၏။

Choker hitch ပါေသာ ခ်ိန္းႀကိဳးမ်ား၏ ဝန္ထမ္းအားမ်ားမွာ ေအာက္ပါအတိုင္း ျဖစ္သည္။ အကယ္၍ hook, ring, pear-shaped link, oblong link စသည့္ အျခား ပစၥည္းမ်ားႏွင့္ ထိုခ်ိန္းႀကိဳးမ်ားကို တဲြသံုးရလွ်င္ ထိုပစၥည္းမ်ား၏ ဝန္ထမ္းအားသည္ ခ်ိန္းႀကိဳး၏ ဝန္ထမ္းအားႏွင့္ (အနည္းဆံုးအားျဖင့္) တူရမည္။ သို႔မဟုတ္ ပိုမ်ားရမည္။

စစ္ေဆးျခင္း

ဝန္ခ်ီႀကိဳးမ်ားႏွင့္ ဝန္ခ်ီကိရိယာမ်ားကို စစ္ေဆးရန္ တတ္ကြ်မ္းနားလည္သူတစ္ဦးကို ခန္႔ထားပါ။ ၎သည္ ေန႔စဥ္ နံနက္တိုင္း လုပ္ငန္းမစမီ ဝန္ခ်ီႀကိဳးမ်ားႏွင့္ ဝန္ခ်ီကိရိယာမ်ားကို စစ္ေဆးရန္ တာဝန္ရိွသည္။ ဤေနရာတြင္ တတ္ကြ်မ္း နားလည္သူ ဆိုသည္မွာ ဝန္ခ်ီလုပ္ငန္းႏွင့္ပတ္သက္သည့္ သင္တန္းကို တက္ေရာက္ေအာင္ျမင္ၿပီးသူ၊ ဝန္ခ်ီလုပ္ငန္း အေတြ႔အႀကံဳ အနည္းဆံုး ၂ ႏွစ္ရိွသူ၊ ဝန္ခ်ီလုပ္ငန္းသံုး ကိရိယာမ်ားအေၾကာင္း ေကာင္းစြာ နားလည္သူကို ဆိုလိုပါသည္။

စစ္ေဆးရာတြင္ ေအာက္ပါအခ်က္မ်ား ပါဝင္ရမည္။

ü စစ္ေဆးခ်က္လက္မွတ္ (သက္တမ္းကုန္မေနေစရ)

ü ပြတ္တိုက္ရာေနရာမ်ား၌ အလြန္စားေနျခင္း

ü ဂေဟသားမ်ား မေကာင္းျခင္း၊ ပ်က္စီးေနျခင္း

ü အက္ရာ၊ ကဲြရာ၊ ျပတ္ရွရာမ်ား ေပၚေနျခင္း၊ ခ်ဳပ္ရိုးျပဳတ္ျခင္း၊ မီးေပါက္ရာ၊ ဓာတုေဆးစြန္းရာမ်ား ရိွေနျခင္း၊ ခ်ည္သားမ်ား ဖြာေနျခင္း၊ ေခါက္ေန၊ လိမ္ေနျခင္း၊ က်ိဳးပဲ့ပ်က္စီးေနျခင္း၊

ü ခ်ိတ္မ်ားသည္ မူလရိွသည့္အေနအထားထက္ ပို ဟ ေနျခင္း

ü ခ်ိတ္မ်ားမွ အထိန္းလွ်ာမ်ား ပ်က္စီးေနျခင္း၊ ေပ်ာက္ေနျခင္း

ü ပစၥည္းအေၾကာင္းေဖာ္ျပထားသည့္ နာမည္ကဒ္ျပားမ်ား ပ်က္စီးေနျခင္း

ပ်က္စီးေနသည့္ ဝန္ခ်ီကိရိယာမ်ားကို ျပန္လည္ ျပင္သံုးျခင္း

ပ်က္စီးေနသည့္ ဝန္ခ်ီကိရိယာမ်ားကို ျပန္လည္ ျပင္ဆင္သံုးရာတြင္ မူလအေျခအေနအတိုင္း ျပန္လည္ရရိွေအာင္ လုပ္ႏိုင္မွ ျပင္ရမည္။ ျပင္ရာတြင္ အရြယ္အစား၊ အလ်ား အားလံုး တူရမည္။ အကယ္၍ ဝန္ခ်ီကိရိယာ၏ ခံႏိုင္ရည္အားသည္ မူလအေျခအေနကို မမီပါက ျပင္ဆင္သံုးခြင့္ မျပဳပါ။ သို႔တိုင္ ခ်ိန္းမ်ား ကဲြအက္၊ က်ိဳးပဲ့ေနပါက ျပန္လည္ျပင္ဆင္သံုးျခင္းထက္ အသစ္ႏွင့္ အစားထိုး တပ္ဆင္ျခင္းသာ ျပဳပါ။

မူလပစၥည္းမ်ား ပ်က္စီးပါက အမ်ိဳးတူ ပစၥည္းျဖင့္သာ အစားထိုးပါ။ (ဥပမာ - ခ်ိတ္ႏွင့္ သံႀကိဳးအဆက္ေနရာ ပင္ (pin) မ်ား ပ်က္စီးပါက အမ်ိဳးအစားတူ ပင္ ျဖင့္သာ အစားထိုးပါ။ ေတြ႔ရာသံေခ်ာင္းျဖင့္ ထိုးသံုးျခင္း လံုးဝမျပဳပါႏွင့္။

Safety latch (အထိန္းလွ်ာ) မ်ားပ်က္ေနပါက ခ်က္ခ်င္းျပင္ပါ။ အထိန္းလွ်ာမပါဘဲ ထို ခ်ိတ္ကို မသံုးပါႏွင့္။

ဝန္ခ်ီႀကိဳးသံုးရာတြင္ အႏၱရာယ္ကင္းေရးအတြက္ သတိျပဳစရာမ်ား

Ø ဝန္ခ်ီရာတြင္ ဝန္၏အေလးခ်ိန္ကို ခန္႔မွန္းရာတြင္ မမွားပါေစႏွင့္။ အနီးစပ္ဆံုး ခန္႔မွန္းႏိုင္ပါေစ။

Ø သင့္ေတာ္သည့္ ဝန္ခ်ီႀကိဳးကို ေရြးပါ။

Ø ဝန္ခ်ီႀကိဳး၏ မ,ႏိုင္ေသာ ဝန္အား (Safe Working Load) ကို သိပါေစ။

Ø ပ်က္စီးခ်ိဳ႔ယြင္းေနသည့္ ဝန္ခ်ီႀကိဳးမ်ားကို မသံုးပါႏွင့္။

Ø ခ်ိတ္၌ အထိန္းလွ်ာ (Safety latch) ပါပါေစ။ လွ်ာျပဳတ္ေနလွ်င္ သို႔မဟုတ္ မေကာင္းေတာ့လွ်င္ ထိုခ်ိတ္ကို မသံုးပါႏွင့္။

Ø ႀကိဳးခ်ည္ျခင္းကို ခန္႔အပ္ထားသည့္ႀကိဳးခ်ည္သူ (Appointed rigger) ကုိသာ ခ်ည္ပါေစ။ အျခားသူမ်ားအား လုပ္ကိုင္ျခင္းကို လံုးဝခြင့္မျပဳရ။

Ø ထက္ေနေသာ ေထာင့္စြန္းမ်ားကို ရာဘာ၊ ဂံုနီအိတ္ စသည္တို႔ႏွင့္ ခုပါ။

Ø အကယ္၍ ႀကိဳးသည္ ေျခေလးေခ်ာင္း (4 legged) ပါသည့္ႀကိဳးျဖစ္ၿပီး ႀကိဳးႏွစ္ေခ်ာင္းျဖင့္သာ ခ်ည္ပါက က်န္ႏွစ္ေခ်ာင္းကို ေခါက္တင္ထားပါ။

Ø ဝန္ခ်ီႀကိဳးႏွစ္ခုသည္ အရွည္တူရမည္။ ဝန္ခ်ီရာတြင္ ဝန္သည္ ညီမွ်စြာ (balanced) လုိက္ပါေနပါေစ။ တစ္ဖက္ေစာင္းနင္း ျဖစ္မေနပါေစႏွင့္။

Ø ဝန္ကို ခ်ီရာ၊ ခ်ရာတြင္ ေအာက္၌ တံုးခုထားပါ။ သို႔မဟုတ္ပါက ဝန္ခ်ီႀကိဳးသည္ ဝန္ႏွင့္ပိေနလိမ့္မည္။ ထုိအခါမ်ိဳးတြင္ ဝန္ခ်ီႀကိဳးကို အတင္းဆဲြထုတ္ျခင္းမ်ိဳး မလုပ္ရ။

Ø ဝန္ခ်ီႀကိဳးသည္ လိမ္မေနေစရ၊ အဖုထံုးမေနေစရ။

Ø ဝန္ခ်ီႀကိဳးကို ဝန္အား ခ်ီမ,ရန္ အတြက္သာ သံုးပါ။ ပစၥည္းမ်ားကို ဆဲြရန္ မသံုးရ။ (ဥပမာ - ကပ္ေနေသာ ေဖာင္ဝပ္ကို ခြာထုတ္ရန္ ႀကိဳးစားရာ၌ ဝန္ခ်ီႀကိဳးျဖင့္ ဆဲြျခင္း)

Ø ဝန္ခ်ီႀကိဳးမ်ားကို မိုးလံု၊ ေရလံုသည့္ေနရာ၌ ေသေသခ်ာခ်ာ သိမ္းဆည္းထားပါ။ ၾကမ္းျပင္ေပၚ ပစ္မထားပါႏွင့္။

ဝန္ခ်ီႀကိဳး၏ အျပစ္အနာအဆာမ်ား