Bitter Life XVI (ကိုေဖေအာင္)

နာမည္ - ကိုေဖေအာင္
အသက္ - ၄၆
ပညာအရည္အခ်င္း - သူနာျပဳ ဒီပလိုမာ။ ၀ိဇၹာဘဲြ႔ (စိတ္ပညာ)(အေ၀းသင္ တကၠသိုလ္)
လက္ရိွအလုပ္အကိုင္ - အကူ သူနာျပဳ (Assistant Nurse Grade 1)
လစာ - ၁၇၀၀

ကိုေဖေအာင္မွာ အရပ္ရွည္ရွည္ႏွင့္ အလြန္ရိုးသားၿပီး စိတ္ရင္း ေစတနာ ေကာင္းသူတစ္ဦး ျဖစ္ပါသည္။ သူက အလုပ္ကို ေစတနာထားၿပီး လုပ္သည္။ သို႔အတြက္ တိုးတက္လမ္း ရိွသူတစ္ဦး ျဖစ္ပါသည္။ သူက ပညာတတ္တာခ်င္း အတူတူ၊ ျမန္မာျပည္မွ လာသူမ်ားမွာ အျခားႏိုင္ငံသားမ်ားေလာက္ အခြင့္အေရးမရ၊ ျမန္မာ သူနာျပဳမ်ားမွာ အျခားႏိုင္ငံ မွ လာေသာ သူနာျပဳမ်ားထက္ အေတြ႔အႀကံဳမ်ား၊ ပိုတတ္သည့္တိုင္ေအာင္ အလုပ္ထဲတြင္ အႏွိမ္ခံရေၾကာင္း စိတ္မေကာင္း စြာ ေျပာျပပါသည္။ ထုိသူမ်ားႏွင့္ တန္းတူ အခြင့္အေရး ရရန္ မိမိတို႔ဘက္က ပိုေတာ္၊ ပိုတတ္ေအာင္ အျမဲ ေလ့လာ ဆည္းပူးေနဘို႔ လုိေၾကာင္း ေျပာျပပါသည္။
ကိုေဖေအာင္မွာ သူတစ္ပါးအေပၚ ေမတၱာထားတတ္သူ ျဖစ္သျဖင့္ သူႏွင့္ သူ႔အလုပ္မွာ အလြန္မွ ဟပ္မိပါသည္။ ဂုဏ္ယူဘြယ္တစ္ခုမွာ ကိုေဖေအာင္က လူနာမ်ားအေပၚ ၀တ္ေက် ၀တ္ကုန္မွ် မဟုတ္ပဲ တကယ့္ ေစတနာ၊ ေမတၱာ အျပည့္ႏွင့္ ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ ေပးျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ သို႔အတြက္ သူ႔ေစတနာ၏ အက်ိဳးကို သူ မလဲြမေသြ ျပန္လည္ ခံစားရမည္ မုခ် ျဖစ္ပါသည္။ အျခားေသာ သူနာျပဳမ်ား အတုယူဘြယ္ ျဖစ္ပါ၏။
ေအာက္ပါ အေတြ႔အႀကံဳမ်ားမွာ စင္ကာပူသို႔ လာေရာက္ အလုပ္လုပ္လုိေသာ၊ စင္ကာပူတြင္ ေရာက္ရိွလုပ္ကိုင္ ေနေသာ ျမန္မာ သူနာျပဳႏွင့္ သူနာျပဳအကူမ်ား အတြက္ အဖိုးတန္လိမ့္မည္ ဟု ယူဆပါသည္။

ကြ်န္ေတာ့္ ဇာတိကေတာ့ ေမာ္လၿမိဳင္၊ ဘီလူးကြ်န္းကပါ။ ကြ်န္ေတာ္ ဆယ္တန္းေအာင္ေတာ့ Nursing တက္တယ္။ Nursing သံုးႏွစ္တက္ၿပီး အေ၀းသင္ ဆက္တက္တယ္။ ကြ်န္ေတာ္ အလုပ္စ၀င္ေတာ့ ၁၉၈၃ ႏို၀င္ဘာ။ အဲဒီတံုး က ရန္ကုန္ - မႏၱေလး အျမန္လမ္းေဖာက္လုပ္ေရး စီမံကိန္း မွာ က်တယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ က်န္းမာေရးဌာနကို အက်ဥ္းဦးစီးက on loan နဲ႔ ငွားလိုက္တဲ့ သေဘာေပါ့။ သူတို႔ ဆရာ၀န္တစ္ေယာက္နဲ႔ သူနာျပဳ တစ္ေယာက္ ေခၚတယ္။ သူနာျပဳကို အမ်ိဳးသား သူနာျပဳပဲ ေခၚတာေပါ့။ အဲဒီမွာ ေဆးေထာင္မႉးဘ၀နဲ႔ ၃ ႏွစ္ လုပ္ခဲ့တယ္။
ကြ်န္ေတာ္တို႔ တာ၀န္က လမ္းေဖာက္ေနတဲ့ အက်ဥ္းသားေတြရယ္၊ အက်ဥ္းသားေတြကို အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ ေထာင္ ၀ါဒါ ေတြရယ္ကို ေဆးကုသမႈ ေပးရတယ္။ အဲဒီတံုးက စခန္း ၆ ခု ရိွတယ္။ အဲဒီမွာ ဆရာ၀န္ႀကီး တစ္ေယာက္၊ လက္ေထာက္ ဆရာ၀န္ ႏွစ္ေယာက္၊ စခန္းတစ္ခုကို အမ်ိဳးသား သူနာျပဳ တစ္ေယာက္စီ ထားေပးတယ္။ ပင္မ စခန္းႀကီးမွာေတာ့ အမိ်ဳးသား သူနာျပဳ ေလးေယာက္၊ တာ၀န္ခံ ဆရာ၀န္ တစ္ေယာက္ ထားေပးတယ္။ အဲဒီမွာေတာ့ in patient (ေဆးရံု တက္ေရာက္ ကုသခံရသည့္ လူနာ) ေတြ လက္ခံတယ္။
သက္ဆိုင္ရာ စခန္းေတြက သူနာျပဳေတြက အက်ဥ္းသားေတြ ေနထိုင္မေကာင္း ျဖစ္ရင္ ၾကည့္ရႈေစာင့္ေရွာက္ေပး ရၿပီး ေဆးရံုတက္သင့္တယ္ ဆုိလည္း ပင္မ စခန္းမွာရိွတဲ့ ေဆးရံုကို တင္ေပါ့။ ေဆးရံုကလည္း ေကာင္းပါတယ္။ တကယ့္ ေဆးရံုႀကီးေတြ အတိုင္းပဲ။ ဆရာ၀န္ႀကီးက ညႊန္ၾကားခ်က္ေပး။ ကြ်န္ေတာ္တို႔က လုပ္ေပးေပါ့။ ဒီမွာေတာ့ Nursing Care နဲ႔ treatment ကိုပါ ပူးတဲြ လုပ္ရတယ္။
အဲဒီမွာ ၃ ႏွစ္လုပ္ခဲ့ၿပီး ရန္ကုန္ စိတ္ေရာဂါ အထူးကု ေဆးရံုႀကီးကို ေရာက္လာတယ္။ အဲဒီ ေဆးရံုမွာ Unit ႏွစ္ခု ရိွတယ္။ Psychiatric Unit နဲ႔ Narcotic Unit ။ ကြ်န္ေတာ္က Narcotic Unit မွာ က်တယ္။ မူးယစ္ေဆး၀ါး လာျဖတ္တဲ့ လူနာေတြေပါ့။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ေရာက္ေတာ့ ဆရာ၀န္ႀကီး ေဒါက္တာ ဦးခန္႔ လက္ထက္။ အဲဒီမွာ ၂ ႏွစ္ၾကာတယ္။ အဲဒီကေန Psychiatric Unit ကို ေျပာင္းရတယ္။ စိတ္ေရာဂါသည္ေတြ ထားတဲ့အေဆာင္။ စင္ကာပူ အေခၚေတာ့ Long Stay, ကြ်န္ေတာ္တို႔ ဆီမွာေတာ့ Chronic Unit လို႔ ေခၚတယ္။ အဲဒီမွာ ၁ ႏွစ္ေက်ာ္ လုပ္ခဲ့တယ္။
အဲဒီေနာက္ေတာ့ မိသားစုနဲ႔ အတူေနခ်င္တာနဲ႔ ကြ်န္ေတာ္ လွည္းကူးေဆးရံုကို ေျပာင္းလာခဲ့တယ္။ ေဆးရံုက ကုတင္ ၅၀ ဆန္႔ ေဆးရံု။ အဲဒီက်ေတာ့ ရိုးရိုး သာမန္ လုပ္ရိုးလုပ္စဥ္ သူနာျပဳ လုပ္ငန္းေတြပဲ လုပ္ရတာေပါ့။ အဲဒီမွာ ၿမိဳ႔နယ္ က်န္းမာေရး ဆရာ၀န္ႀကီး၊ ၿမိဳ႔နယ္ က်န္းမာေရး အရာရိွ၊ ၿမိဳ႔နယ္ ဆရာ၀န္၊ သူနာျပဳထဲမွာဆို ၿမိဳ႔နယ္ သူနာျပဳ ဆရာမ ႀကီးေပါ့။ သူက အဆင့္အျမင့္ဆံုးပဲ။ Blue Staff (S/N – Staff Nurse) လို႔ ေခၚတာေပါ့။ TN (Trained Nurse = ေလ့က်င့္ ထားၿပီးသား သူနာျပဳ) က စုစုေပါင္း ၅ ေယာက္။ အဲဒီမွာ ၁၂ ႏွစ္ေလာက္ လုပ္ၿပီး စင္ကာပူ ထြက္လာခဲ့တာပဲ။
စင္ကာပူမွာ လုပ္ေနတဲ့ သူငယ္ခ်င္းက လွမ္းေခၚတယ္။ ဒီမွာ လာလုပ္ေပါ့။ အမိ်ဳးသမီးကလည္း ႏိုင္ငံျခား အေတြ႔ အႀကံဳယူထားရင္ ေကာင္းမယ္ ေပါ့။ အဲဒါနဲ႔ စင္ကာပူထြက္ဘို႔ ျဖစ္လာတယ္။ လုပ္ရတာေတာ့ ေတာ္ေတာ္ လြယ္ပါတယ္။ အဲဒီ သူငယ္ခ်င္းကို လိုအပ္တဲ့ စာရြက္စာတမ္းေတြ ေပးလုိက္ေတာ့ သူ႔ဟာသူ တင္တယ္။ ပိုက္ဆံလည္း သူ႔ဟာသူပဲ စိုက္ေပးထားလိုက္တာ။ ၆ လ ေလာက္ၾကာေတာ့ က်ၿပီ ဆိုေတာ့မွ ကြ်န္ေတာ္က ေကာက္ကက္ ထြက္လာလိုက္တာ။ သူငယ္ခ်င္းက စင္ကာပူ ေအးဂ်င့္နဲ႔ တင္ေပးတာ။ ေအးဂ်င့္ဖီး ၁၈၀၀ ေပးရတယ္။

ကြ်န္ေတာ္ စင္ကာပူထြက္လာေတာ့ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္။ Nursing Home မွာ လုပ္ရတယ္။ လခ ၄၅၀ ေပးတယ္။ ရာထူး ကေတာ့ Nursing Aid ေပါ့။ ဗမာျပည္က လာတဲ့သူေတြ အားလံုးကို သူတို႔က Nursing Aid ပဲ ေပးတာပဲ။ ၾကည့္ပါဗ်ာ။ ကြ်န္ေတာ္ဆို ဗမာျပည္မွာ လုပ္သက္ ၁၈ ႏွစ္ေလာက္ ရိွၿပီး အင္မတန္ လုပ္ငန္းအေတြ႔အႀကံဳ ရင့္က်က္ေနၿပီးသားကို ဒီလာေတာ့ Nursing Aid ပဲ ရတယ္။ ဒါေပမဲ့ မတတ္ႏိုင္ဘူးေလ။
ကြ်န္ေတာ္ လုပ္ရတာ Tong Tat Home for Senior Citizen လို႔ ေခၚတယ္။ Geylang မွာရိွတယ္။ သူ႔အနားမွာ ဟိႏၵဴ ဘုရားေက်ာင္း တစ္ခု ရိွတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ေအာက္မွာ HCA (Health Care Assistant) ရိွတယ္။ ေနာက္ၿပီး ကြ်န္ေတာ္တို႔။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ အထက္မွာ Assistant Nurse။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ S/N ၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့မွ Sister ဆိုၿပီး အဆင့္ ဆင့္ ရိွတယ္။

ကြ်န္ေတာ္တို႔လုပ္ရတာကေတာ့ မိုးလင္းလာရင္ လူနာကို ေရခ်ိဳးေပးရတယ္။ ေဆးလိမ္းေပးရတယ္။ အ၀တ္ အစား လဲေပးရတယ္။ အစာမစားႏိုင္တဲ့သူေတြကို ခြံ႔ေကြ်းရတယ္။ ကိုယ့္ဟာကိုယ္ စားႏိုင္တဲ့သူေတြ က်ေတာ့ စားဘို႔ ေသာက္ဖို႔ စီစဥ္ေပးရတာေပါ့။ Nurse ေတြက ေဆးေပးသြားရင္ လူနာ ေဆးေသာက္မေသာက္ ၾကည့္ရတယ္။ ဒီအတိုင္း အျပားလိုက္မေသာက္ႏုိင္ရင္ အမံႈ႔ႀကိတ္ၿပီး ေရန႔ဲတိုက္ေပး ရတယ္။ ဒီက အေခၚနဲ႔ ဆိုရင္ Activity of daily living ေခၚတာ ေပါ့။ တစ္ေန႔စာ လူေတြ ေနထိုင္ လုပ္ကိုင္ရတဲ့ အလုပ္မွန္သမွ် အားလံုး လုပ္ေပးရတာေပါ့။ အဲဒီမွာက အသက္ႀကီးတဲ့ သူ ေတြကို ထားတာ။
အဲဒီ Nursing Home မွာ လူနာေပါင္း ၁၆၀ ရိွတယ္။ အမိ်ဳးသား၊ အမ်ိဳးသမီး ခဲြထားတယ္။ အမ်ိဳးသားေတြကို အမ်ိဳးသား နာ့စ္ေတြၾကည့္။ အမ်ိဳးသမီးေတြကို အမ်ိဳးသမီး နာ့စ္ေတြက ၾကည့္ေပါ့။ အမ်ိဳးသမီး Nursing Aid က ၆ ေယာက္ ရိွတယ္။ အမ်ိဳးသား Nursing Aid က ၆ ေယာက္ ဆိုေတာ့ စုစုေပါင္း ၁၂ ေယာက္ေလာက္ ရိွတယ္။ HCA က တစ္ဖက္ကို ၄ ေယာက္ နဲ႔ ၈ ေယာက္ ေလာက္ရိွတယ္။
ဆိုေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔ တစ္ေယာက္ကို ပွ်မ္းမွ်ျခင္း လူနာ ၆ ေယာက္ ကေန ၁၀ ယာက္ေလာက္ ထိ ၾကည့္ရ တယ္။ ကိုယ့္ဟာကိုယ္ လုပ္ႏိုင္ကိုင္ႏိုင္တဲ့ အဖိုးႀကီး အဖြားႀကီးေတြ ဆိုရင္ေတာ့ သက္သာတာေပါ့။ သူတို႔ကိုေတာ့ independent case ေခၚတယ္။ ကိုယ့္ဟာကိုယ္ မသယ္ႏိုင္ မ၀ယ္ႏိုင္တဲ့ အဖိုးႀကီး အဖြားႀကီးေတြဆိုရင္ေတာ့ ပင္ပန္းတာ ေပါ့။ မ်ားေသာအားျဖင့္လည္း အသက္ႀကီးတဲ့ သူေတြ လာတာ ဆိုေတာ့ မသယ္ႏိုင္ မ၀ယ္ႏုိင္ေတြ မ်ားပါတယ္ဗ်ာ။ ကိုယ့္ ဟာကိုယ္ လုပ္ႏုိင္တဲ့ သူေတြက်ေတာ့ အိမ္ေတြမွာပဲ ထားတာေပါ့။
အလုပ္ခ်ိန္ တစ္ေန႔ကုိ ၈ နာရီ၊ Tea Break ၁၅ မိနစ္၊ Lunch Break နာရီ၀က္ သတ္မွတ္ေပးတယ္။ တစ္ပတ္ကို တစ္ရက္နားရတယ္။ အိုတီ (overtime) မရိွဘူး။ ေဆးကုသစရိတ္ ေပးတယ္။ ဒါေပမဲ့ သြား နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ေဆးကုသ စရိတ္ေတာ့ မေပးဘူး။ ေဆးရံုတက္တဲ့ အခေတြ ဘာေတြ သူတို႔ ေပးပါတယ္။
ေနတာကေတာ့ အဲဒီမွာပဲ ေနရတယ္။ စားတာလဲ အဲဒီက ေကြ်းတယ္။ မနက္စာကို ေပါင္မံု႔နဲ႔ မိုင္လိုတို႔ ေကာ္ဖီတို႔ ေကြ်းတယ္။ ႀကိဳက္သေလာက္ ယူစားလို႔ရတယ္။ ထမင္းစားတဲ့ အခ်ိန္ ထမင္းဆင္းစား။ ထမင္းစားခန္းထဲမွာ ထမင္းတို႔၊ ဟင္းတို႔ကို ထားေပးတယ္။ ဘူေဖးစားသလိုေပါ့။ ႀကိဳက္သေလာက္ ထည့္စားလို႔ ရတယ္။ စားတဲ့ အခ်ိန္ေတာ့ သတ္မွတ္ ထားတာေပါ့။ ဆုိပါေတာ့၊ ညစာဆို ည ၉ နာရီ ေနာက္ဆံုးထားၿပီး စားရမယ္ ေပါ့။
စားရေသာက္ရတာေတာ့ အဆင္ေျပပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ တာ၀န္က်တဲ့ Home က Vegetarian Home (သက္သတ္လြတ္ ဘိုးဘြားရိပ္သာ) ဆိုေတာ့ အသီးအရြက္ ေတြပဲ စားရတာေပါ့။ သူတို႔ ဗုဒၶဘာသာကလည္း very strong ဗ်။ သက္သတ္လြတ္ဆို ဆီတို႔ ဆားတို႔ လံုး၀မပါရဘူး။ အသီးအရြက္ ေရလံုျပဳတ္ေပါ့ဗ်ာ။ အသီးအရြက္ေတြကို ေရနဲ႔ ေက်ာ္လိုက္တာ။ ေရနဲ႔ ဆိုေတာ့ ေက်ာ္ရာ ဘယ္ေရာက္ေတာ့မလဲ။ ျပဳတ္သလို ျဖစ္သြားတာေပါ့။ စားရတာေတာ့ ဘယ္တင္းတိမ္ မလဲ။ အိမ္ကပို႔တဲ့ အေၾကာ္အေလွာ္ ေလးေတြနဲ႔ စားရတာေပါ့။
သူတို႔ကသာ အသားမေကြ်းေပမဲ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔ အိမ္ကယူလာတဲ့ အသားငါးေတြေတာ့လည္း စားလို႔ရပါတယ္။ ဒါေတာင္ ခုမွ စားလို႔ရတာ တဲ့။ အရင္တံုးက ဒီထဲမွာ စားခြင့္မျပဳဘူးလို႔ သိရတယ္။
Nursing Aid ကေန အလုပ္ႀကိဳးစားရင္ ဒီက Nursing Board ကလုပ္တဲ့ စာေမးပဲြေတြ ေျဖခြင့္ ျပဳတယ္။ Registered Nurse, Staff Nurse စသျဖင့္ေပါ့။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီလို ေျဖခြင့္ရဘို႔ကလည္း ေတာ္ေတာ္ေလး ခဲယဥ္းတယ္။ နံပါတ္ (၁) က ကုမၸဏီက ႀကိဳက္ရမယ္။ နံပါတ္ (၂) က ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ အဲဒီစာေမးပဲြကို ေျဖဘို႔ Qualify ျဖစ္ရမယ္။ အဲေတာ့မွ ေျဖခြင့္ရိွတယ္။ ေျဖတာက ကုမၸဏီ sponsor နဲ႔ ေျဖရတာ။ ကုမၸဏီ sponsor မလုပ္ေပးပဲ ကိုယ့္ဟာကိုယ္ ေျဖခ်င္ပါတယ္ ဆိုလို႔ မရဘူး။ အဲဒီ စာေမးပဲြ ေအာင္ရင္ Assistant Nurse ျဖစ္တယ္။ Registered Nurse မျဖစ္ေသးဘူး။ အဲဒီမွာ လုပ္လို႔ ၂ ႏွစ္ျပည့္ေတာ့ ကြ်န္ေတာ့္ကို အဲဒီ စာေမးပဲြ ေျဖခြင့္ေပးတယ္။ စာေမးပဲြ၀င္ဘို႔ အစိုးရက စရိတ္ေပးတာ။ က်န္တဲ့ပိုက္ဆံကိုလည္း ကုမၸဏီက စိုက္ေပးတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔က တစ္ျပားမွ မေပးရဘူး။
ျဖစ္ခ်င္ေတာ့ အဲဒီမွာ အလ်င္က ဗမာ အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္ လုပ္ခဲ့ေသးတယ္။ သူ႔ကို စာေမးပဲြ ၀င္ေျဖခိုင္း တယ္။ သူ စာေမးပဲြမေအာင္ေတာ့ မင္းတို႔ ဗမာေတြ အဂၤလိပ္စာ ညံ့တယ္ ဆုိၿပီး ဗမာေတြကို စာေမးပဲြ ၀င္ခြင့္မေပးေတာ့ ဘူး။ အဲဒီေနာက္ သံုးႏွစ္ေလာက္ၾကာေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔ အမိ်ဳးသား သူနာျပဳႏွစ္ေယာက္ ေရာက္လာတယ္။ ဗမာေတြက အလုပ္ေတာ့ ႀကိဳးစားပါရဲ့။ အဂၤလိပ္စာ ညံ့ၿပီး communication မေကာင္းေတာ့ သူတို႔ ကြ်န္ေတာ္တို႔ကို ၾကည့္လိုက္ရင္ အထင္ေသးတဲ့ မ်က္လံုးနဲ႔ပဲ ၾကည့္တာပဲ။
ဒါေပမဲ့ တစ္ခုရိွတာက လက္ေတြ႔လုပ္တဲ့ေနရာမွာ ကြ်န္ေတာ္တို႔က သူတို႔ထက္ အမ်ားႀကီးသာတယ္။ ဆိုေတာ့ သူတို႔ႏိုင္ငံသား supervisor ေတြက အျမဲတမ္း အကဲခတ္ေနတာ။ ဘယ္သူ ႀကိဳးစားသလဲ။ အေျခအေနေကာင္းသလဲ ေပါ့။ အလုပ္လဲ ႀကိဳးစားတယ္။ လုပ္ငန္းလည္း ကြ်မ္းက်င္ရမယ္။ လူနာေတြေပၚမွာလည္း ေစတနာ ေကာင္းရမယ္။
ကြ်န္ေတာ္တို႔ အဲဒီမွာ အရမ္းႀကိဳးစားခဲ့ရတယ္။ အခ်ိန္ေတြ၊ အင္အားေတြ၊ ဘ၀ေတြ အမ်ားႀကီး ေပးဆပ္ခဲ့ရတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ႀကိဳးစားမွန္းသိေတာ့ ေရာက္ၿပီး တစ္ႏွစ္ခဲြေလာက္ အၾကာမွာ အဲဒီက Staff Nurse ဆရာမႀကီးက ေခၚေျပာတယ္။ မင္းတို႔ အဂၤလိပ္စာ ႀကိဳၿပီး ျပင္ဆင္ထားပါ။ မင္းတို႔ ဗုဒၶဘာသာေတြပဲ။ အရင္တံုးက လူေတြက ညံ့တဲ့ အတြက္ စာေမးပဲြ ၀င္ခိုင္းလိုက္လုိ႔ မေအာင္တဲ့အခါ ငါ မ်က္ႏွာပ်က္ရတယ္။ ခု မင္းတို႔ စာေမးပဲြ၀င္ႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစား ထားပါ လို႔ ေျပာတယ္။
ကြ်န္ေတာ္တို႔လည္း ၀မ္းသာတာေပါ့။ ဒါမ်ိဳး အခြင့္အေရးက လြယ္လြယ္နဲ႔ ရတာမဟုတ္ဘူး။ ဟုတ္ကဲ့၊ ေက်းဇူး အမ်ားႀကီးတင္ပါတယ္ လို႔ ေျပာၿပီး တစ္ပတ္ေလာက္ အတြင္းမွာ ေမးခြန္ေဟာင္းေတြ လိုက္စု။ က်က္ရ မွတ္ရ တာေပါ့။ ဆယ္ရက္ေလာက္ၾကာေတာ့ ဒုတိယ အႀကီးဆံုး က ေဆးရံုထဲမွာ လမ္းေလွ်ာက္လာရင္း မင္း စာေရာဖတ္ရဲ့လား လို႔ ေမးတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ကလည္း ေသေသခ်ာခ်ာ ျပင္ထားတာ ဆုိေတာ့ မင္းတို႔သာ ခြင့္ျပဳမယ္ ဆုိရင္ ေရွ႔လ စာေမးပဲြ ၀င္လို႔ ရၿပီ လုိ႔ ရဲရဲတင္းတင္း ေျပာလုိက္တယ္။ သူ အဲဒီမွာ အရမ္း အံ့ၾသသြားတယ္။ မင္း ေမးခြန္းေတြ ေသေသခ်ာခ်ာ သိလို႔လား လို႔ ေမးေတာ့ မင္းတို႔ ေမးခြန္းေတြအားလံုးက ငါတို႔ ႏိုင္ငံမွာ ငါတို႔ လက္ေတြ႔လုပ္ထားတဲ့ ေမးခြန္းေတြပဲ။ ဘာမွ မေျဖႏုိင္ စရာ မရိွဘူး လို႔ ေျပာလိုက္တယ္။ ဟုတ္လည္း ဟုတ္တယ္ေလ။
လုပ္ငန္းခြင္ထဲမွာ တကယ္ လုပ္ထားတဲ့ သူတစ္ေယာက္ အေနနဲ႔ဆို ဘာမွ မခက္ဘူး။ သူတို႔က အလုပ္ကို ဘယ္ ေလာက္နားလည္သလဲ၊ ကြ်မ္းက်င္သလဲ လို႔ ေမးထားတာကိုး။ တကယ္ လုပ္တဲ့သူသာ ဆုိ ဒါ လြယ္လြယ္ကေလး ေျဖလို႔ ရတယ္။ ေမးခြန္းအားလံုးက Multiple Choice (မွားမွန္ေရာေထြး၊ အမွန္ေရြး) ပဲ။ လက္ေတြ႔လည္း လုပ္ထားမယ္။ အဂၤလိပ္ စာလည္း ကြ်မ္းက်င္မယ္ဆို ေအာင့္ကုိေအာင္တယ္။
ဒီမွာက ဗမာျပည္မွာလို အကုန္ က်က္ထားစရာမွ မလိုပဲ။ အေျဖကို ျမင္ေနရတာကို။ အေျဖက ဘာလဲ ဆိုတာ သိဘို႔ပဲ လုိတယ္။ ဒါေပမဲ့ အိေယာင္၀ါးေတာ့ သြားလုပ္လို႔ မရဘူးေပါ့။ ေပးထားတဲ့ အေျဖေတြ အားလံုးက ဆင္တူယိုးမွား ေလးေတြခ်ည္း ဆုိေတာ့ ေသေသခ်ာခ်ာ မသိဘဲ ရမ္းေျဖတဲ့သူ ဆိုရင္ေတာ့ က်မွာပဲ။
အဲဒီ ဆရာမႀကီးက သူ sponsor လုပ္ထားတာ ဆုိေတာ့ ကာယကံရွင္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ထက္ေတာင္ ပိုၿပီး စိတ္ပူ ေနေသးတယ္။ သူက ဗမာဆို အရမ္းႀကိဳက္တာ။ ဗမာေတြက ႀကိဳးႀကိဳးစားစား လုပ္တယ္။ ေစတနာေကာင္းတယ္ ဆုိေတာ့ သူ ဗမာေတြကို လက္မလႊတ္ခ်င္ဘူး။
ကြ်န္ေတာ္တို႔ စာေမးပဲြေျဖၿပီးေတာ့ သူ ျပဴးျပဴးျပာျပာနဲ႔ လာေမးတယ္။ ဘယ့္နဲ႔လဲ ေပါ့။ အစ္မ ဘာမွ မပူပါနဲ႔၊ ေသခ်ာေပါက္ ေအာင္ပါတယ္ ဆိုေတာ့ သူ ၿပံဳးၿပံဳး ၿပံဳးၿပံဳး နဲ႔။
တစ္လေလာက္ၾကာေတာ့ ေအာင္စာရင္းထြက္တယ္။ ခါတိုင္းဆို သူရံုးကို ၉ နာရီေလာက္မွ အၿမဲေရာက္တယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ေအာင္စာရင္းထြက္တဲ့ေန႔မွာ သူရံုးကို အေစာႀကီး ေရာက္ခ်လာတယ္။ မနက္ ၇ နာရီေလာက္မွာ သူ ရံုးကို ၀မ္းသာအားရနဲ႔ ေျပးလာၿပီး နင္တို႔ေအာင္ၿပီ၊ နင္တို႔ေအာင္ၿပီ တဲ့။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ထက္ေတာင္ သူက ပိုေပ်ာ္ေနေသးတယ္။
ကြ်န္ေတာ္ကေတာ့ ေသခ်ာေပါက္ေအာင္မွာပဲ လို႔ တြက္ထားတာကိုး။ ကြ်န္ေတာ္ စာေမးပဲြေအာင္ေတာ့ အဲဒီ Home မွာ ေနာက္ေရာက္လာတဲ့ ဗမာေတြဆို အကုန္စာေမးပဲြ ေျဖခြင့္ေပးတာပဲ။
စာေမးပဲြက မခဲယဥ္းပါဘူး။ အေျခခံ သူနာျပဳစုနည္းေတြ သိရင္ ေအာင္ပါတယ္။ ဗမာျပည္မွာ ဒီပလိုမာ သင္တန္း သံုးႏွစ္သင္ထား ေပးတာနဲ႔ ေကာင္းေကာင္း လံုေလာက္ပါတယ္။ လက္ေတြ႔လည္း လုပ္ဖူးထားရမယ္ ေပါ့။
စာေမးပဲြ ေျဖၿပီး ငါးလ၊ ေျခာက္လေလာက္ အဲဒီမွာ ကြ်န္ေတာ္ ဆက္လုပ္လိုက္ေသးတယ္။ ေနာက္ေတာ့ အဲဒီက ထြက္ၿပီး ဗမာျပည္ ျပန္လာခဲ့တယ္။ အဲဒီမွာတင္ ၃ ႏွစ္ေက်ာ္ ၾကာခဲ့တယ္။ ဗမာျပည္မွာ သံုးႏွစ္နီးပါး ေနလိုက္ေသးတယ္။
ခု ေနာက္တစ္ေခါက္ ျပန္ေရာက္လာတာ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ ဇႏၷ၀ါရီလ။ ခု ေနာက္တစ္ေခါက္ ျပန္လာခ်င္တယ္ ဆုိေတာ့ စင္ကာပူမွာ လုပ္ေနတဲ့ သူငယ္ခ်င္းက မင္း ဒီတစ္ခါေတာ့ ေဆးရံုမွာပဲ လုပ္ပါကြာ ဆိုၿပီး အလုပ္ရွာေပးတယ္။ ရွာတယ္ ဆုိတာလည္း ေအးဂ်င့္နဲ႔ ရွာရတာပါပဲ။ ေဆးရံုေတြကေတာ့ ေအးဂ်င့္ေတြကေန ရွာရတယ္။ ေအးဂ်င့္ဖီးက ၂၀၀၀ ေပးရ တယ္။ ဒါေတာင္ ဒီဟာ ေတာ္ေတာ္ သက္သာတယ္ ေခၚရမယ္။ ခု Nursing Aid နဲ႔ လာတဲ့သူေတြ ၃၅၀၀ ေပးရတယ္ ၾကားတယ္။
ကြ်န္ေတာ္ စင္ကာပူလာမယ္ လို႔ သူငယ္ခ်င္းကို ေျပာလိုက္တဲ့ အခိ်န္နဲ႔ အလုပ္ရတဲ့ အခ်ိန္ဆို တစ္လေလာက္ပဲ ေစာင့္လုိက္ရတယ္။ အရမ္းျမန္တယ္။ တခ်ိဳ႔က်ေတာ့လည္း ကိုယ့္ဟာကိုယ္ visit နဲ႔ လာၿပီး အင္တာဗ်ဴးၾကတဲ့ သူေတြ လည္း ရိွတယ္။
ခုတစ္ေခါက္ ကြ်န္ေတာ္ျပန္လာတာ Gleneagles Hospital မွာ။ အဲဒီ ေဆးရံုက Parkway Health Group ေအာက္မွာ။ Parkway ေအာက္မွာ ေဆးရံု သံုးရံုသံုးရံု ရိွတယ္။ Gleneagles ရယ္၊ East Shore ရယ္၊ Mount Elizabeth ရယ္ ေပါ့။ အဲဒီမွာ AN (Assistant Nurse) နဲ႔ ၀င္လုပ္တာ ၂ ႏွစ္ခဲြေလာက္ ၾကာတယ္။ လခက Basic Pay က ၁၃၀၀ ေက်ာ္၊ တျခား allowance ေတြနဲ႔ ေပါင္းလိုက္ရင္ ၁၆၀၀ နီးပါးေလာက္ ရတယ္။ တစ္ပတ္ကို ၆ ရက္၊ တစ္ရက္ကို ၈ နာရီ ဆင္းရ တယ္။ သူတို႔ဆီမွာလည္း Tea Break ၁၅ မိနစ္၊ ေန႔ခင္း ထမင္းစားခ်ိန္ နာရီ၀က္ ပဲ ေပးတာပါပဲ။
Nurse Aid နဲ႔ Assistant Nurse နည္းနည္းေတာ့ ကြာတယ္ဗ်။ AN က်ေတာ့ သူတို႔ႏိုင္ငံ Nurse စာရင္း ၀င္သြား ၿပီ ဆိုေတာ့ Nursr Aid ေတြလို ေရာရာေသာင္းေျပာင္း အကုန္ မလုပ္ရေတာ့ဘူး။ Nurse ေတြ လုပ္ရမဲ့ အလုပ္ပဲ သီးသန္႔ လုပ္ရေတာ့တယ္။
ကြ်န္ေတာ္က ခဲြခန္းမွာ တာ၀န္က်တယ္။ အဲဒီမွာ ကြ်န္ေတာ္က ခဲြမဲ့၊ စိတ္မဲ့ ပစၥည္းကိရိယာေတြ ျပင္ဆင္ေပးရမဲ့ အဖဲြ႔ထဲမွာ ပါေတာ့ ဆရာ၀န္ေတြ ခဲြစိတ္ခန္း ၀င္ေတာ့မယ္ ဆုိရင္ သူတို႔လိုတဲ့ ပစၥည္းေတြ အဆင္သင့္ ျပင္ထားေပးရတယ္။ ေနာက္ေန႔ခဲြမဲ့ လူနာအတြက္ ဒီေန႔ကတည္းက ခဲြခန္းတြန္းလွည္းေပၚမွာ လိုတဲ့ ပစၥည္းေတြ အဆင္သင့္ ျပင္ထားေပးရ တယ္။ ဥပမာ - Hernia ခဲြမယ္ ဆိုရင္ ဘာပစၥည္းေတြ လိုမယ္ဆိုတာကို Trolley တစ္ခုမွာ တင္ေပးထားရ တာေပါ့။
ဘာေတြ ဘယ္ေန႔မွာ ခဲြမလဲ ဆုိတာ ေအာက္မွာ reception department မွာ ေၾကျငာေပးထားတယ္။ မနက္ ၁၀ နာရီ ဆို ကြန္ျပဴတာ password ထြက္လာၿပီ။ အဲဒီ ကြန္ျပဴတာထဲမွာ သြားၾကည့္ၿပီး လုိတာေတြ ျပင္ထားရံုပဲ။ လူနာေတြ ကို ၾကည့္ရႈေစာင့္ေရွာက္ရတာေတာ့ မရိွေတာ့ဘူး။ one duty မွာ ၈ နာရီ။ morning duty ဆိုရင္ မနက္ ၇ နာရီကေန မြန္းလဲြ ၂ နာရီခဲြ ထိ၊ ညေနပိုင္း က်ေတာ့ ေန႔လည္ ၁ နာရီခဲြကေန ည ၉ နာရီထိ၊ ညပိုင္းက်ေတာ့ ည ၉ နာရီကေန မနက္ ၇ နာရီ ထိ။ အလွည့္က် ၀င္ရတာေပါ့။
လခကို ႏွစ္ႏွစ္ တစ္ႀကိမ္ တိုးေပးတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တံုးက ၂ ႏွစ္ျပည့္ေတာ့ ၅၀ တိုးေပးတယ္။ အဲဒီမွာ ၂ ႏွစ္ခဲြ လုပ္ၿပီးေတာ့ သူငယ္ခ်င္း တစ္ေယာက္က ေဆးရံုတစ္ခုမွာ အလုပ္ေတြ ေခၚေနတယ္ ဆိုလို႔ သြားစံုစမ္းၾကည့္လုိက္ေတာ့ သူတို႔က form ျဖည့္ခိုင္းတယ္။ ေနာက္ အင္တာဗ်ဴးေခၚၿပီး အေရြးခံရတယ္ ေပါ့။
အဲဒီက ဘာလို႔ ထြက္လာရသလဲ ဆိုေတာ့ လုပ္ရတာ အဆင္ေျပပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေရွ႔မွာ တက္လမ္း ပိတ္ေန တယ္။ ေနာက္ထပ္ တစ္ဆင့္တက္ဘို႔ ဘယ္ေလာက္ ေစာင့္ရမလဲ မသိဘူး။ ေဆးရံုက ေသးတဲ့အခါက်ေတာ့ ရာထူး တစ္ ေနရာ လြတ္ဘို႔ သိပ္မလြယ္ဘူး။ အၾကာႀကီး ေစာင့္ရမွာ။ အဲဒါေၾကာင့္ ပိုၿပီးႀကီးတဲ့ ေဆးရံုကို ေျပာင္းရတာ။
အဲဒီမွာ လခ ၁၇၀၀ ေလာက္ရတယ္။ Allowance အပါအ၀င္ေပါ့။ ဟို ေဆးရံုတံုးက AN2 ေပးတယ္။ ခု ဒီေဆးရံု က်ေတာ့ AN1 (Assistant Nurse Grade 1 - အကူသူနာျပဳ အဆင့္ ၁) ေပးတယ္။ ဘာကြာလဲ ဆိုေတာ့ AN အျဖစ္နဲ႔ စ ၀င္၀င္ခ်င္းမွာ လုပ္ငန္းအေတြ႔အႀကံဳအရ AN2 ပဲ ေပးတယ္။ အဲဒီက ၂ ႏွစ္ျပည့္ေတာ့ AN1 ကို တိုးေပးတယ္ ဆိုပါေတာ့။
AN1 ျဖစ္ၿပီး လုပ္သက္ တစ္ႏွစ္ရရင္ SRN (Singapore Registered Nurse) ေျဖလို႔ရၿပီ။ ကိုယ့္ရဲ့ လုပ္ရည္ ကိုင္ရည္ (work performance) ကို ၾကည့္ၿပီး ေဆးရံုကပဲ sponsor လုပ္ေပးတာ။
ကြ်န္ေတာ္တို႔ Nursing field တစ္ခုလံုးက ေဆးရံု sponsor နဲ႔ ေျဖၾကတာ မ်ားတာပဲ။ ကြ်န္ေတာ္ သိရသေလာက္ အျပင္ကေန ေျဖတယ္လို႔ မၾကားမိဘူး။
ဒီမွာ ITE (Institute of Technical Education) က ဆင္းလာတဲ့ သူေတြကို AN အေနနဲ႔ စေပးတယ္။ Poly-technic က ဆင္းတဲ့သူေတြက် SN2 တန္းေပးတယ္။ သူတို႔က ဒီပလိုမာ ရတဲ့သူေတြေပါ့။ ေနာက္မွ SN1၊ အဲဒီ ေနာက္မွ Senior SN ဆိုၿပီး အဆင့္ဆင့္ တက္သြားရတယ္ေပါ့။ ဒီပလုိမာ ၿပီးရင္ Advance Diploma ဆက္တက္လို႔ ရတယ္။ အဲဒီ အပိုင္းက်ေတာ့ ကြ်န္ေတာ္လည္း ေသေသခ်ာခ်ာ မသိေတာ့ဘူး။

မွတ္ခ်က္။ ။ Nursing ဘာသာရပ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျမန္မာအမ်ားစု တက္ေရာက္ေနေသာ Ngee Ann Polytechnic တြင္ Diploma in Health Sciences (Nursing) သင္တန္းမ်ားေပးပါသည္။ သံုးႏွစ္ သင္တန္းျဖစ္ၿပီး ေဆးခန္းမ်ားတြင္ ၄၅ ပတ္ လက္ေတြ႔ သင္တန္း ဆင္းရပါသည္။ ထိုသင္တန္းၿပီးလွ်င္ Staff Nurse အလုပ္ ရပါမည္။ ထိုမွ တစ္ဆင့္ Advanced Diploma သို႔မဟုတ္ Bachelor Degree (B.Sc – Nursing) သင္တန္း ဆက္တက္ၿပီး သင္တန္းၿပီးပါက Nurse Manager သို႔မဟုတ္ Nurse Clinician ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ ထိုမွ ဆက္၍ Master, Ph. D သင္တန္းမ်ား ဆက္တက္မည္ ဆိုပါက Assistant Director, Director မ်ားထိ ျဖစ္ႏိုင္ရန္ အလားအလာ ရိွပါသည္။ ေအာက္ပါ အင္တာနက္ website တြင္ ၀င္ေရာက္ ေလ့လာႏုိင္ပါသည္။
Ref: http://www.np.edu.sg/hs/courses/hsn/Pages/HSN.aspx

အျမင့္ဆံုး ရာထူးအေနနဲ႔ Nursing Director အထိ ရိွတယ္။ SRN ျဖစ္ၿပီ ဆိုရင္ လခ ၂၅၀၀ ကေန ၃၀၀၀ ထိ ရႏိုင္တယ္။ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ဗမာေတြထဲက အဲဒီလို အလုပ္လုပ္ရင္း ေက်ာင္းတက္ၿပီး တက္သြားတဲ့ သူေတြဆို Nursing Manager ထိ ရိွတယ္။

ကြ်န္ေတာ့္သေဘာ အရေတာ့ ကိုယ္ ဘယ္ေနရာမွာပဲ က်က်၊ ကိုယ္က်ရာေနရာမွာ အေကာင္းဆံုး ျဖစ္ေအာင္ ေစတနာ ထားၿပီး လုပ္ေပးဘို႔ပဲ။ ဘယ္သူေတြ ဘာပဲေျပာေနေန ကိုယ့္အလုပ္ကို တာ၀န္ေက်ေအာင္ လုပ္ေပးၾကရမယ္။ Nurse ပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ အင္ဂ်င္နီယာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ စာရင္းကိုင္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ဘယ္ေနရာမွာပဲ ျဖစ္ေန၊ ျဖစ္ေန။ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ဗမာေတြ ဟာ လူညံ့ေတြ မဟုတ္ဘူး၊ ဒီလိုထူးခြ်န္ ထက္ျမက္တဲ့သူေတြ ျဖစ္တယ္ ဆုိတာ ျပဘို႔ အေရးႀကီးတယ္။ အဲဒါ အင္မတန္မွ အေရးႀကီးတယ္။ ကိုယ့္ ဗမာ ဆိုတဲ့ နာမည္လည္း ေကာင္းမယ္။
ကြ်န္ေတာ္ ေနာက္ေရာက္လာတဲ့ ေကာင္ေလးေတြ ေကာင္မေလးေတြကို ေျပာျပတယ္။ ပထမဦးဆံုး ကိုယ့္ရဲ့ ဂုဏ္ သိကၡာကို ထိန္းရမယ္။ ဒုတိယ ကိုယ့္ Nursing ရဲ့ ဂုဏ္သိကၡာကို ထိန္း၊ တတိယ ကိုယ့္ ႏုိင္ငံနဲ႔ လူမိ်ဳးရဲ့ ဂုဏ္သိကၡာ ကို ထိန္း။ အဲဒီလို ေျပာျပတယ္။ လူ႔ေအာက္ႀကိဳ႔လို႔ မေသဘူး။ ကိုယ္မသိလို႔ ကိုယ့္ကို လာျပေပးတဲ့သူဟာ ကိုယ့္ဆရာပဲ။ ကိုယ္က ေအာက္က်ခံၿပီး သူတို႔ဆီက ပညာယူရမယ္။
ကြ်န္ေတာ္ ဆရာေတာ္ ဦးဇ၀န ေဟာတဲ့တရား သိပ္ႀကိဳက္တယ္ဗ်ာ။ ဆိုးတဲ့လူလည္း ဆရာပဲ၊ ေကာင္းတဲ့ လူလည္း ဆရာပဲ တဲ့။ ဆိုးတဲ့လူ ဘာျဖစ္လို႔ ဆရာျဖစ္ရတာလဲ။ သူ႔အဆိုးေတြ ကိုယ္မယူဘို႔ နမူနာယူရမယ္။ ဒါဟာ ဆရာပဲ။ ဥပမာ - ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ အလုပ္ထဲမွာ ဘာေတြ႔ရလဲ ဆိုေတာ့ တစ္ေယာက္က အရမ္းအလုပ္ႀကိဳးစားလို႔ နာမည္ ေကာင္း ရေနၿပီ၊ တက္ေတာ့မယ္ ဆုိရင္ စိတ္ယုတ္မာ ရိွတဲ့သူက အဲ ဟိုတစ္ေယာက္ လက္မွတ္ထိုးၿပီး ထုတ္ထားတဲ့ ပစၥည္း ကို ယူၿပီး ေဖ်ာက္ပစ္လိုက္တယ္။ ဟိုလူ႔မွာ အရမ္း ဒုကၡေရာက္တယ္၊ ဒါ တမင္သက္သက္ ယုတ္မာတာ။ အဲဒါကို ကိုယ္သိရင္ သူ႔လိုမလုပ္နဲ႔၊ မလုပ္ျဖစ္ေအာင္ သတိထား။ သူ႔ အကုသိုလ္ကံ သူ႔ျပန္ အက်ိဳးေပးလိမ့္မယ္။ သူ မဟုတ္တဲ့ လမ္းကို သြားေနတယ္ ဆိုတာ ကိုယ့္ကို လမ္းျပေနတာ။ အဲဒါကို ကိုယ္က ယူတတ္ရမယ္။
ေနာက္ၿပီး အလုပ္ဆိုတာ တစ္ဦးေကာင္း တစ္ေယာက္ေကာင္း လုပ္လို႔ မရဘူး။ Team Work (အဖဲြ႔လိုက္ လုပ္ရေသာ အလုပ္) အင္မတန္ အေရးႀကီးပါတယ္။ အားလံုး တက္ညီလက္ညီ လုပ္ၾကမွ လုပ္ငန္း အဆင္ေျပ ေခ်ာေမြ႔မွာ။ အဖြဲ႔ထဲမွာ ကပ္ဖဲ့ ယပ္ဖဲ့ လုပ္တတ္တဲ့သူ ပါလာရင္ သြားၿပီ။ အဲဒါ အလုပ္ကို မျဖစ္ေတာ့ဘူး။ တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္ complain (ျပစ္တင္ေ၀ဖန္) လုပ္ေနရံုနဲ႔ အလုပ္ၿပီးမွာ မဟုတ္ဘူး။ မိသားစု စိတ္ဓါတ္နဲ႔ အလုပ္လုပ္ၾကရမယ္။
ကြ်န္ေတာ္ ခု လုပ္တဲ့ Wood Bridge Hospital ဆိုရင္ စိတၱဇ ေဆးရံု။ ေဆးရံုရဲ့ ေရွ႔မွာ ေျမာင္းကို ျဖတ္ေဆာက္ ထားတဲ့ သစ္သားတံတားေလး ရိွတယ္။ အဲဒီ တံတားေလးကို အစဲြဲျပဳ ေခၚတာေပါ့။ စင္ကာပူမွာေတာ့ Mental Hospital လို႔ ေခၚတယ္။ ခုေတာ့ IMH (Institute of Mental Health) လို႔ ေျပာင္းေခၚတယ္။ ဗမာျပည္က ရြာသာႀကီး စိတ္က်န္းမာေရး ေဆးရံုလို ဟာမ်ိဳးေပါ့။ ဒီေဆးရံုက်ေတာ့ လူနာေတြကို ပိုၿပီး ျပဳစု ေစာင့္ေရွာက္ ေပးရတာေပါ့။
အရင္ ရိုးရိုးေဆးရံုက်ေတာ့ လူေတြက လူေကာင္းေတြ။ သူတို႔ဟာ သူတို႔ လုပ္ၿပီး သူတို႔ မလုပ္ႏိုင္တာက်မွ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ လုပ္ေပးရတာ။ ခု စိတၱဇ ေဆးရံုက်ေတာ့ သူတို႔ကိုယ္ သူတို႔ ဘာမွန္းကို မသိတာ။ သူတို႔ ကိုယ့္ဟာကိုယ္ ဘာလုပ္ေနမွန္းလည္း မသိ။ ဆိုေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔က သူတို႔ ေ၀ယ်ာ၀စၥ မွန္သမွ် အကုန္လံုးကို လုပ္ေပးရတာ။

Life is very short, Time is very fast တဲ့။ ကြ်န္ေတာ့္ ခံယူခ်က္က ဘာလဲ ဆိုေတာ့ ကိုယ္ အသက္ရွင္ေနတံုး ကေလးမွာ ကိုယ္လုပ္ႏုိင္တဲ့ ဟာကို အေကာင္းဆံုး ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေပးခ်င္တယ္။ ဘ၀ဆုိတာ အင္မတန္ တိုေတာင္းတာ ကိုး။ အဲဒီ စိတ္ မူမမွန္တဲ့ လူေတြက်ေတာ့ ျပဳစုယုယမဲ့သူ အမွန္တကယ့္ကို လိုေနတာ။ ေကာင္းတဲ့လူေတြဟာဗ်ာ၊ ေနမေကာင္းတံုးသာ ေဆးရံုလာတက္တာဗ်။ ေကာင္းသြားတာနဲ႔ အိမ္ျပန္ၾကမဲ့သူခ်ည္းပဲ။ အိမ္မွာ သူတို႔ကို ျပဳစုယုယမဲ့သူ က အဆင္သင့္ေစာင့္ေနၿပီးသား။
ခု ဒီ စိတၱဇ ေ၀ဒနာရွင္ေတြ က်ေတာ့ ပတ္၀န္းက်င္က ကိုက သူတို႔ကို အရူးလို႔ ျမင္ေနတာကိုး။ ဘယ္သူကမွ အေပါင္းအသင္း မလုပ္ခ်င္။ မေကြ်းခ်င္၊ မေမြးခ်င္။ ျပဳစုဘို႔ ဆိုတာ ေ၀လာေ၀းေပါ့ဗ်ာ။ သူတို႔ဘ၀ဟာ အင္မတန္မွ သနား စရာ ေကာင္းတယ္။ သူတို႔မွာ ေမတၱာ ငတ္ေနတယ္။ ၾကင္ၾကင္နာနာ ဆက္ဆံမဲ့သူ မရိွဘူး။
ကြ်န္ေတာ္ ဒီအလုပ္ေလွ်ာက္ေတာ့ အဲဒီက ဒါရိုက္တာက ေမးတယ္။ မင္း ဘာလို႔ ဒီ ေနရာက ဒီ အလုပ္ကိုမွ ေရြး တာလဲ တဲ့။ ဒီေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ ျပန္ေျဖလိုက္တယ္။
သူတို႔ဟာ Acute Hospital ေတြလို မဟုတ္ဘူး။ Acute Hospital ေတြ ဆိုတာ ေနမေကာင္းတဲ့ ခဏသာ ေဆးရံု လာတက္တာ။ ေဆးရံုတက္ေနတဲ့ တစ္ခ်ိန္လံုးလည္း အိမ္က လာၾကည့္တယ္။ အနားမွာ ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္မဲ့ မိသားစု၀င္ တစ္ဦးဦး၊ ဒါမွမဟုတ္ ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းေတြ ရိွေနမွာ မုခ်။ ေဟာ၊ ေကာင္းသြားၿပီ ဆိုေတာ့လည္း အိမ္ျပန္မယ္၊ မိသားစုနဲ႔ ေႏြးေႏြးေထြးေထြး ေနရတယ္။ ေစာင့္ေရွာက္မဲ့ ၾကင္နာမဲ့သူ ရိွတယ္။
ဒါေပမဲ့ ဒီ စိတၱဇ လူနာေတြ က်ေတာ့ တခ်ိဳ႔တေလပဲ ကိုယ့္ေ၀ယ်ာ ၀စၥကိုယ္ လုပ္ႏုိင္တာ။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ေတာ့ နာ့စ္ ေတြကပဲ ျပဳစု ေစာင့္ေရွာက္ရတာ။ သူတို႔ကို လာၾကည့္မဲ့သူ မရိွဘူး။ သူတို႔အနားမွာေနၿပီး ေစာင့္ေရွာက္မဲ့၊ ျပဳစု၊ ယုယမဲ့သူ မရိွဘူး။ ဒီေတာ့ သူတို႔အတြက္ ျပဳစု ေစာင့္ေရွာက္မဲ့သူ လုိတယ္။ ေမတၱာေစတနာ ထားၿပီး ေႏြးေထြးမႈ ေပးမဲ့သူ လိုတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ငါ သူတို႔ကို ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ဘုိ႔ ေရာက္လာခဲ့တာပဲ လုိ႔ ျပန္ေျဖလိုက္တယ္။ ဆရာ၀န္ႀကီးလည္း သေဘာေတြက်သြားၿပီး ကြ်န္ေတာ့္ကို တန္းခန္႔လိုက္ေတာ့တာပဲ။
လူနာေတြထဲမွာ တခ်ိဳ႔က်ေတာ့ စားလို႔ စားရေကာင္းမွန္း မသိ။ အိပ္လို႔ အိပ္ရေကာင္းမွန္း မသိ။ သူတို႔ကို ေခ်ာ့ေမာ့ေကြ်း။ နား၀င္ေအာင္ ရွင္းျပ လုပ္ရတယ္။ ကိုယ္ေစတနာထားရင္ ထားသလို ကုသိုလ္ေတြ အျမဲရေနတဲ့ ေနရာပဲ။ သူတို႔ဟာ ေမတၱာငတ္ေနၾကတယ္။ ဘယ္သူကမွ အေပါင္းအသင္း မလုပ္ခ်င္ၾကဘူး။
ကြ်န္ေတာ္တို႔ဟာ ဘယ္ဘ၀က လာခဲ့ၾကမွန္း မသိသလို ဘယ္ဘ၀ကို သြားၾကရမယ္မွန္းလဲ ဘယ္သူမွ မသိႏုိင္ၾကဘူး။ ကိုယ့္သမိုင္းကို ကိုယ္ေရးေနတာပဲ။ ကိုယ္လုပ္ႏိုင္တတ္သေရြ႔ ကိုယ့္အတိုင္းအတာနဲ႔ကိုယ္ အေကာင္းဆံုး ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ၾကရမယ္။
ဗမာျပည္ကေန စင္ကာပူကို အလုပ္လာလုပ္ၾကေတာ့မယ္ ဆုိရင္ ပထမဦးဆံုး လုပ္ရမွာက အဂၤလိပ္စာကို ေကာင္းေကာင္း ေလ့လာခဲ့ပါ လို႔ မွာခ်င္တယ္။ အေျပာေရာ၊ နားေထာင္တာေရာ၊ အဖတ္ေရာ၊ အေရးေရာ။ ေသေသခ်ာ ခ်ာ တတ္ေအာင္ လုပ္ရမယ္။ အဂၤလိပ္လို ေကာင္းေကာင္းမတတ္လို႔ သူတို႔ကို ျပန္မေျပာႏုိင္၊ သူတို႔ေျပာတာ ေရေရ လည္လည္ နားမလည္ ဆုိရင္ သူတို႔ေျပာတိုင္း ခံေနရမယ္။
ေနာက္တစ္ခုက ကိုယ္တိုင္ ေသေသခ်ာခ်ာ တတ္ဘို႔လိုတယ္။ လက္မွတ္ကေလး တစ္ခု ရရံုမွ် မဟုတ္ပဲ လက္ေတြ႔လုပ္ငန္းခြင္မွာပါ က်က်နန တတ္တတ္ကြ်မ္းကြ်မ္း ျဖစ္ေအာင္ ေလ့လာဘို႔ လိုပါတယ္။ မဟုတ္ရင္ ကိုယ္ပဲ ဒုကၡ ေရာက္မယ္။
ေနာက္တစ္ခုက ေစတနာထားၿပီး လုပ္ဖို႔လိုတယ္။ ေရသာခို အေခ်ာင္လိုက္ေနလို႔ကေတာ့ တစ္သက္လံုး တိုးတက္မွာ မဟုတ္ဘူး ဆုိတာ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ေစတနာထားၿပီး လုပ္မယ္ဆိုရင္ အတုိက္အခိုက္ရိွသည္ ျဖစ္ေစ၊ အၿပိဳင္ အဆိုင္ရိွသည္ ျဖစ္ေစ၊ ကုသိုလ္ကံဟာ ကိုယ့္ဘက္မွာ အျမဲရိွေနလိမ့္မယ္။ သူတို႔ ဘယ္လိုတိုက္ခိုက္ေနပါေစ။ အားလံုးကို ေက်ာ္လႊားႏိုင္လိမ့္မယ္။ ကိုယ့္အလုပ္အေပၚ ေစတနာ ထားၿပီးလုပ္ဖို႔ အင္မတန္ အေရးႀကီးပါတယ္။ လဲက်သြားသည့္တိုင္ ေအာင္ျမင္စြာနဲ႔ ျပန္ထလာႏိုင္လိမ့္မယ္။ တစ္နပ္စားဉာဏ္မိ်ဳးနဲ႔ ဘယ္ေသာအခါမွ မလုပ္ၾကပါနဲ႔လို႔ မွာခ်င္ပါတယ္။

ေၾကာက္စရာ အေကာင္းဆံုးကေတာ့ ေအးဂ်င့္ေတြပဲ။ ဗမာအခ်င္းခ်င္း လွည့္ပတ္ ညာ၀ါး စားေနတာေတြ။ ဒါမ်ိဳးေတြ မရိွသင့္ေတာ့ပါဘူး။ သူတို႔စားလိုက္တဲ့ ပိုက္ဆံဟာ ဒီဘ၀တစ္ခုပဲ ဆိုတာ ထည့္မတြက္ဘူး။ သူတို႔ လုပ္လိုက္တဲ့ မေကာင္းမႈ အကုသိုလ္ကံေတြဟာ သူတို႔ဘယ္ဘ၀ေရာက္ေရာက္ အရိပ္လိုအျမဲလိုက္ေနမယ္ ဆိုတာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ ျဖစ္ၿပီး နည္းနည္းမွ ထည့္မတြက္တာ အင္မတန္ အံ့ၾသစရာ ေကာင္းတယ္။
ကြ်န္ေတာ့္ပတ္၀န္းက်င္မွာ ေအးဂ်င့္ေၾကာင့္ ဒုကၡမ်ားေနရတဲ့သူေတြကို ေန႔တဒူ၀ ေတြ႔ေနရတယ္။ တကယ့္ကို စိတ္မခ်မ္းသာ စရာပဲ။ သူတို႔ကို ၾကည့္ၿပီး ကြ်န္ေတာ္ ဘယ္လို သံေ၀ဂ ယူရသလဲ ဆုိေတာ့ ငါ့ေၾကာင့္မို႔လို႔ သူတစ္ပါး ဘယ္ေတာ့မွ စိတ္မဆင္းရဲေစရဘူး။ ဒုကၡမေရာက္ေစရဘူး လို႔ ဒီလိုပဲ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်မိတယ္။ ဟုတ္တယ္မို႔လား။ ကိုယ့္ ပေယာဂေၾကာင့္ သူမ်ား စိတ္ဆင္းရဲရတာ အကုသိုလ္ပဲ။
ခုလို ကြ်န္ေတာ့္အေတြ႔အႀကံဳေတြ ေ၀မွ်ခြင့္ ရတဲ့အတြက္ အမ်ားႀကီး ၀မ္းသာပါတယ္။

သံုးသပ္ခ်က္

၁။ မိမိျပဳလိုက္ေသာ ေကာင္းေမြ ဆိုးေမြသည္ အျခားသူမ်ားကို သြားေရာက္ ရိုက္ခတ္ႏိုင္ေၾကာင္း ကိုေဖေအာင္၏ အေတြ႔အႀကံဳမ်ားက သက္ေသျပေနသည္။ NTU တြင္ ဘဲြ႔လြန္သင္တန္း တက္ခဲ့သည့္ မမိ်ဳးသီတာကလည္း ၎တို႔ ေက်ာင္း၀င္ခြင့္ အလြယ္တကူ ရျခင္းမွာ ေရွ႔ႏွစ္က ေက်ာင္းၿပီးသြားေသာ ျမန္မာ ေက်ာင္းသား တစ္ဦး၏ ေက်းဇူး မကင္း ေၾကာင္း ေျပာျပပါသည္။ ထုိ ျမန္မာေက်ာင္းသားမွာ အလြန္ စာေတာ္ၿပီး ေဒါက္တာဘဲြ႔ကိုပင္ ဆက္တက္ႏိုင္သည္ထိ အရည္အခ်င္း ျပည့္မီသည့္အတြက္ ေနာက္ေလွ်ာက္လာသည့္ ျမန္မာေက်ာင္းသားမ်ားကို ဦးစားေပး ေရြးခ်ယ္ျခင္း ျဖစ္သည္ ဟု ဆိုပါသည္။ သုိ႔အတြက္ မိမိဘ၀တိုးတက္ေရးအတြက္ ႀကိဳးစားျခင္းသည္ အျခားသူမ်ားကိုလည္း ကူညီရာ ေရာက္၏ ဆိုသည့္အခ်က္ကို ေခါင္းထဲ စဲြထားၾကရန္ အေရးႀကီးပါသည္။
၂။ ကိုေဖေအာင္သည္ အလုပ္အေပၚတြင္ ေစတနာ ထားသျဖင့္ ေရာက္သည့္ေနရာတိုင္း အဆင္ေျပသည္။ မိမိအလုပ္အေပၚတြင္ ေစတနာထားပါက မည္သည့္အလုပ္ကို လုပ္ရသည္ျဖစ္ေစ မိမိေစတနာ၏ အက်ိဳးေက်းဇူး ကို မုခ်ျပန္လည္ ခံစားရမည္ ျဖစ္ပါ၏။ သို႔အတြက္ မိမိႏွင့္ မိမိ မိသားစုကို ထမင္းေကြ်းထားသည့္ အလုပ္အား ေစတနာ ထား လုပ္ၾကပါဟု တိုက္တြန္းလုိက္ပါသည္။