Wednesday, March 21, 2018

စိတ္ပ်က္စရာ ျမန္မာစာေရးပံု၊ ဘာသာျပန္ပံုႏွင့္ ကြန္ျပဴတာ စာရိုက္ပံုမ်ား

ျမန္မာစာ အေရးအသား၊ ဘာသာျပန္ျခင္း၊ ကြန္ျပဴတာစာရိုက္ျခင္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ကြ်န္ေတာ္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေရးခဲ့ဖူးပါၿပီ။ အခုလည္း စိတ္ပ်က္စရာမ်ား တပံုတေခါင္းႀကီး ေတြ႔ရျပန္ေသာေၾကာင့္ ေရးလုိက္ရျပန္ပါ၏။
            စာေရးသူေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဘာသာျပန္သူေသာ္ လည္းေကာင္း၊ ကြန္ျပဴတာစာစီသူ ေသာ္လည္းေကာင္း (မည္သူျဖစ္ေစ) မိမိတို႔လုပ္ထားသည့္ အလုပ္ကို မိမိတို႔ တာဝန္ယူသင့္၏။
            WSH Myanmar က safety ႏွင့္ပတ္သက္၍ ဂ်ာနယ္ထုတ္ေတာ့ စာမူအားလံုးကို ကြ်န္ေတာ္ပင္ ဖတ္ရႈ၊ တည္းျဖတ္ေပးရ၏။ ဖတ္ရႈတည္းျဖတ္သည္ဆုိျခင္းကို လြယ္လြယ္ေလး မထင္လိုက္ပါႏွင့္ခင္ဗ်ား။ စာတစ္ပုဒ္ ျပင္ၿပီးသည့္အခါတိုင္း ကြ်န္ေတာ့္မွာ ဆံပင္ (၁၄) ေခ်ာင္းႏွင့္ တစ္ပိုင္းတိတိ ျဖဴ၏။
            အခ်ိဳ႔စာမ်ားမွာ စာေရးသူကိုယ္တိုင္ ကြန္ျပဴတာစာစီ၏။ အခ်ိဳ႔စာေရးသူမ်ားမွာ ျမန္မာစာမရိုက္တတ္ေသာေၾကာင့္ လက္ေရးႏွင့္ေရးကာ ဆိုင္ကို အပ္၏။ အခ်ိဳ႔က်ေတာ့ ေအာင္မယ္ စမတ္ဖံုးႏွင့္ ရုိက္သည္ ဆို၏။ ခ်ီးက်ဴးဖြယ္ရာပါတည္း။ ထို႔ေၾကာင့္ လာသည့္စာမ်ားမွာ ပံုစံမ်ိဳးစံုႏွင့္ လာ၏။
            ေဆာင္းပါးပို႔သူမ်ားတြင္ စာေရးေနပါသည္ဆိုေသာ ဆရာႀကီးမ်ားလည္းပါ၏။ ေဖ့စ္ဘုတ္တြင္ မျပတ္တင္ေနေသာ ပို႔စ္ဂုရု ႀကီးမ်ားလည္းပါ၏။ တစ္ခါမွ မေရးဖူးသူမ်ားလည္းပါ၏။ ကုိယ့္ဘာသာ လက္တည့္စမ္းေနသူမ်ားလည္း ပါ၏။ မည္သို႔ပင္ ကဲြေစကာမူ မွားပံုႏွင့္ ေရးပံုမ်ားမွာေတာ့ လက္ဖ်ားခါေလာက္ေအာင္ လာတူေနၾကေလ၏။ ဒီအတိုင္းမွားၾကစို႔ရဲ့ဟု တုိင္ပင္ထားသလားေတာင္ ေအာက္ေမ့ရ၏။
            ျမန္မာစာ/စကားက လံုးေကာက္အဓိပၸာယ္ထြက္၏။ အျဖတ္အေတာက္မွားသည္ႏွင့္ အဓိပၸာယ္ပါ မွား၏။ ထိုအခါ အျဖတ္အေတာက္မွားမွာ ေၾကာက္ၾကကုန္သည့္ ကြ်န္ေတာ့္မိတ္ေဆြအေပါင္းမွာ စာကို လံုးဝ အျဖတ္အေတာက္မရိွဘဲ အစမွ အဆံုးတိုင္ တစ္ဆက္တည္း ေရးၾကေလကုန္သတည္း။ ကြ်ႏ္ုပ္မွာ ၎တို႔စာကို လိုက္ျဖတ္ေနရသည္ႏွင့္ပင္ အခ်ိန္မ်ား အေတာ္ ကုန္ေလ၏။ စိတ္မ်ားလည္း အေတာ့္ကို ပ်က္ေလ၏။
            ထို႔ျပင္တဝ ပုဒ္ထီးႏွင့္ ပုဒ္မကို မည္သည့္ေနရာတြင္ သံုးရမည္ မသိျခင္းကား အေတာ့္ကို ဆိုးရြားလွပါေပ၏။ စာလံုးေပါင္း မွားတာကုိေတာ့ စာမဖဲြ႔ေတာ့ပါ။ သို႔တိုင္ အသက္ ၅၀ ေလာက္ဆရာႀကီးမ်ားက ေခတ္ေပၚကာလသား/သမီးကေလးမ်ားလို လုပ္တက္တယ္၊ စားတက္တယ္၊ လာတက္တယ္ ဟု ေရးေလသည့္အခါ ကြ်ႏ္ုပ္မွာ စိတ္ပ်က္သည့္ဟိုဘက္ ႏွစ္ဘူတာေလာက္ လြန္ကာ ရံြသည့္အဆင့္သို႔ ေရာက္ေလေတာ့၏။
            ၂၀၀၇၊ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္မ်ားဆီက ECC project တြင္ ကြ်န္ေတာ္တို႔လုပ္ခဲ့ၾက၏။ Safety သင္တန္းဆရာမွာ ဆရာႀကီး ဦးႏြယ္ဝင္း ျဖစ္၏။ Shell project ဆိုေတာ့ ပိုက္ဆံခ်မ္းသာ၏။ Safety အတြက္ ေဒၚလာ သန္းႏွင့္ခ်ီသံုး၏။ အလုပ္သမားမ်ားအတြက္ Safety handbook တစ္ခုကို Safety ဌာနက စီစဥ္ကာ ဘာသာမ်ိဳးစံုျဖင့္ ထုတ္ေဝ၏။ ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ားလည္း ေထာင္ဂဏန္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ရိွရာ ျမန္မာဘာသာျဖင့္လည္း ရိုက္ႏိွပ္၏။
            အႏွီျမန္မာစာအုပ္တြင္ ဘာသာျပန္ခ်က္မ်ားမွာကား လက္ဖ်ားခါေလာက္ပါေပ၏။ အဘယ္ေၾကာင့္ လက္ဖ်ားခါရသနည္း ဟူမူ ကြ်န္ေတာ္ ႀကံႀကံဖန္ဖန္ စဥ္းစားကာ ဘာသာျပန္လွ်င္ပင္ ၎ေလာက္ ေသာက္တလဲြစကားလံုးမ်ားကို စဥ္းစားမိမည္ မဟုတ္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္၏။ စာမ်က္ႏွာ ၅၀ ခန္႔ရိွမည့္ လက္တစ္ဝါးစာ စာအုပ္ကေလးတြင္ မွန္ကန္သည့္ စကားလံုးဟူ၍ တစ္လံုးတစ္ေလမွ မပါပါ။ ထိုစာအုပ္ကို ဘာသာျပန္ရန္ စင္ကာပူေဒၚလာ တစ္ေသာင္းေက်ာ္ ကုန္က်သည္ဟု သိရသည့္အခါ ကြ်ႏု္ပ္မွာ အံ့ၾသလြန္း၍ ေသမတတ္ရိွေခ်၏။
            ေနာက္တစ္ခုမွာ စင္ကာပူမွ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္သားတို႔ မျဖစ္မေနတက္ရသည့္ ယခင္အေခၚ CSOC, ယခုအေခၚ ACS (Appplied Workplace Safety and Health in Construction Sites) သင္တန္းမွ ေမးခြန္းမ်ားကို ဘာသာျပန္ထားခ်က္ ျဖစ္၏။ မည္ကဲ့သို႔ေသာ ပညာရိွမင္းက ဘာသာျပန္ထားေတာ္မူသည္မသိ။ (မူရင္းကိုေတာ့ ဓာတ္ပံုရိုက္ တင္ေပးလို႔မရပါ။ ေတာ္ၾကာ အလကားေနရင္း ျပႆနာအရွာခံေနရဦးမည္။) သူတို႔ဘာသာျပန္ထားပံုကေလးကိုေတာ့ မိတ္ေဆြတို႔ ျမည္းရေအာင္ နည္းနည္းေလာက္ ျပပါရေစဦး။ အလုပ္သမားေတြ မေျပာႏွင့္။ ကြ်ႏ္ုပ္ေတာင္ သူတို႔ဟာဖတ္ၿပီး ဘယ္လုိ နားလည္ရမွန္းမသိ။

ACS ေမးခြန္း နမူနာမ်ား

လုပ္ငန္းဥပေဒအရ အလုပ္ရွင္သည္ ေအာက္ပါတို႔မွ မည္သည့္အခ်က္ကို ေဆာင္ရြက္ႏိုင္သနည္း
A.    အလုပ္သမား
B.    ေက်ာင္းသား
C.    အိမ္ရွင္မ
D.    အၿငိမ္းစား

အလုပ္လုပ္ခြင့္ဥပေဒမ်ားမွမည္သည့္အခ်က္ကိုမဆို ခ်ိဳးေဖာက္လွ်င္ ေအာက္ပါေဖာ္ျပခ်က္မ်ား မွမည္သည့္အခ်က္သည္ မသက္ဆိုင္သနည္း
A.    အလုပ္သမားသည္ ေထာင္ သို႔မဟုတ္ ဒဏ္ေငြထိလွ်င္
B.    အလုပ္သမားသည္ ၏ အလုပ္လုပ္ခြင့္ ပယ္ဖ်က္ခံရလွ်င္
C.    အလုပ္သမားသည္ အခ်န္ပို အလုပ္လုပ္ရန္ေမးလွ်င္
D.    အလုပ္သမားသည္ ေနာင္တြင္စင္ကၤာပူတြင္ အလုပ္လုပ္ရန္ ပိတ္ပင္ခံရလွ်င္

            ဤသည္မွာ နမူနာမွ် ျဖစ္ပါ၏။ ၿခံဳ၍ေျပာရပါမူ ဤေမးခြန္း၌ ေတာ္တည့္မွန္ကန္သည့္ အသံုးအႏႈန္းႏွင့္ ေရးသားထားသည့္ စာ တစ္ေၾကာင္းတေလမွ မပါပါ။ မိတ္ေဆြတို႔သိေအာင္ ေျပာျပရလွ်င္ ထိုစာမ်ားကို ဘာသာျပန္ခမွာ တစ္မ်က္ႏွာလွ်င္ ျမန္မာျပည္မွ အလုပ္သမားတစ္ဦး၏ ဆယ္ရက္စာမွ် မကပါ။ ကိုယ့္ပုိက္ဆံမဟုတ္သည့္တိုင္ သည္ကဲ့သုိ႔ေသာ ေသာက္တလဲြဘာသာသာျပန္မ်ားကို သည္မွ် ေစ်းႀကီးေပးရျခင္းအတြက္ ကြ်ႏ္ုပ္မွာ အလြန္ႏွေျမာလွဘိ၏။

            ယခင္က စင္ကာပူမွ အိမ္အကူလုပ္သားမ်ား (FDW - Foreign Domestic Worker) (ျမန္မာလို ခပ္ရိုင္းရိုင္း အားမနာတမ္း ေျပာရရင္ အိမ္ေဖာ္ေပါ့ဗ်ာ) ကို အိမ္တြင္းအႏၱရာယ္ကင္းေရး သင္တန္းေပးရာတြင္ အဂၤလိပ္လုိ ေပးသည္။ ျမန္မာလိုေတာင္ ေျဖာင့္ေအာင္ မေရးတတ္ေသာ ထိုမိန္းကေလးမ်ားမွာ ဘယ့္ႏွာလုပ္ အီးလို တတ္ပါမည္နည္း။ တကယ္ နားလည္၊ မလည္ကို သူတို႔မွ သိမည္။
            ယခုေတာ့ သူတို႔ကို ျမန္မာလိုသင္ဘို႔လုပ္ေနသည္။ ကိုဟန္မ်ိဳးေနာင္ ဆက္သြယ္ေပးမႈျဖင့္ ကြ်ႏ္ုပ္ႏွင့္ ကိုႏြယ္ဝင္းလည္း ဝင္ပါေလ၏။
            သင္တန္းေပးမည့္ ဆလိုက္မ်ားကို ျမန္မာဘာသာျပန္ဆိုထားသည္။ ထံုးစံအတိုင္းေပါ့ခင္ဗ်ာ။ ဘာသာျပန္အမွား၊ ေဝါဟာရ အမ်ားမွား တပံုတပင္ႀကီး ပါလာသည္။ မ်က္စိေရွ႔မွာ အမွားႀကီးျမင္ေနရေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ကလည္း မေနႏိုင္။ ဆလိုက္တစ္ခုခ်င္း အလိုက္ ဘယ္ဟာက ဘာမွားေနသည္ဆိုတာကို (ကြ်န္ေတာ္တို႔ကို လာစစ္သည့္) MOM အရာရိွထံ ပို႔လိုက္သည္။ သို႔ေသာ္ ဘာမွ ျဖစ္မလာပါ။
            ေျပာရလွ်င္ သည္လိုအမွားမ်ားကို ေထာက္ျပတာ ဒါ ပထမဆံုးမဟုတ္။ ဟုိးယခင္ (၂၀၁၅ ခုႏွစ္ေလာက္က) CSOC ေမးခြန္းအမွားမ်ားကိုလည္း ဇယားဆဲြ၊ မွင္နီတားကာ ဒါေတြက မွားသည္၊ အမွန္က ဘယ္လိုျဖစ္ရမည္ ဆိုသည္ကို ပရင့္ထုတ္ကာ MOM မွ သင္တန္းဆရာခ်ဳပ္မႉးႀကီးထံ ေပးဖူးပါ၏။ ေၾသာ - ဟုတ္လားဆိုကာ ယူသြားသည္။ ဘာမွ ျဖစ္မလာခဲ့။
            ယခုလည္း သည္အမွားမ်ားကို ၂၀၁၈၊ ဇႏၷဝါရီလ ၁၂ ရက္ေန႔က ပို႔လိုက္သည္။ ယခု အသစ္ပို႔လာသည့္ ဆလုိက္မ်ားတြင္ ဘာတစ္ခုမွ ျပင္ထားတာ မေတြ႔ရ။
            သည္ကေန႔ ထိုအိမ္အကူလုပ္သား safety သင္တန္းအတြက္ MOM ေရွ႔ေမွာက္တြင္ တတိယအႀကိမ္ေျမာက္ လက္ေတြ႔ သြားသင္ျပရ၏။ ကြ်န္ေတာ္ကလည္း အမွတ္မရိွ။ ထိုအမွားမ်ားကို ပရင့္ထုတ္ကာ ထပ္ေပးျပန္၏။ ေဟ - အဲဒါ ပေရာ္ဖက္ရွင္နယ္ ျပင္ထားတာပဲကြ ဟု MOM အရာရိွကဆုိ၏။ ဟတ္လား - ပေရာ္ဖက္ရွင္နယ္ဆုိရင္ေတာ့ ေလာက္ဇီး ပေရာ္ဖက္ရွင္နယ္ (lousy professional) ျဖစ္မွာပဲ ဟု ကြ်ႏ္ုပ္လည္း တုတ္လိုက္၏။ ေအး - ငါတို႔ ျပန္ ရီဗ်ဴးလုပ္လုိက္မယ္ ဆို၏။ ကြ်ႏ္ုပ္ကေတာ့ မင္းေအာင့္သီခ်င္းလို 'ဂုဏ္ျမင့္သူ လွည့္စားရက္တယ္' ဟုသာ ေျပာလုိက္ခ်င္ပါ၏။
            ယခုတစ္ခါ လာျပန္ပါေခ်၏။ စင္ကာပူမွ သင္တန္းမ်ားကို နမူနာယူကာ (ယဥ္ေက်းေအာင္ ေျပာေတာ့ နမူနာယူတယ္၊ ပညာရိွဆန္ဆန္ေျပာရင္ ရည္ညႊန္းတယ္၊ အရပ္စကားဆို ခိုးခ်တယ္၊ ဘယ္လုိေျပာေျပာ အဓိပၸာယ္ အတူတူပါဘဲ ခင္ညာ) ရန္ကုန္မွ ဘတ္စ္ကားဆရာမ်ားကို သင္တန္းေပးဘို႔ဆိုကာ သည္က သင္တန္းမွတ္စုမ်ားကို ျမန္မာဘာသာသို႔ ျပန္ဆို၏။ ထိုဘာသာျပန္ စာရြက္မ်ားကို ကြ်ႏ္ုပ္အားေပးကာ ျပင္ေပးပါဆိုလာ၏။ ျပင္ခိုင္းတယ္ဆိုတာ အကုန္ျပင္ခိုင္းတာမဟုတ္၊ စာလံုးအစိပ္အက်ဲမညီတာ၊ bullet point မ်ား မညီတာကိုသာ ျပင္ေပးပါဆို၏။ အမွားေတြ အမ်ားႀကီး ပါေနတယ္။ ျပင္ေပးရမလားဆိုတာေတာင္ ေနပါေစ၊ ရပါတယ္ ဆို၏။ ကိုယ့္ပစၥည္းမဟုတ္ေတာ့ အေက်ာက္အကန္ေျပာလို႔မေကာင္း၊ ဒီအတိုင္း ထားလိုက္ရ၏။
            ထိုဘာသာျပန္တြင္လည္း ထံုးစံအတိုင္း စာကို အျဖတ္အေတာက္မရိွ စာတစ္ပုိဒ္လံုးဆံုးသည္ထိ ေတာက္ေလွ်ာက္ ေရးထား၏။ ထိုစာကို screen shot ရိုက္ျပခ်င္ေသာ္လည္း ကာယကံရွင္ေတြ႔လွ်င္ ျပႆနာအရွာခံရမည္မုိ႔ မျပဝ့ံ။ ကြ်န္ေတာ္ ဘယ္ေလာက္ေၾကာက္တတ္မွန္း ဟိုတစ္ေန႔ကမွ ေျပာထားေသး၏။
           
မိတ္ေဆြမ်ားခင္ဗ်ား -
            ကြန္ျပဴတာသံုးသည္ဆိုေပမင့္ ကီးဘုတ္ကိုၾကည့္ကာ လက္ညိႈးတစ္ေခ်ာင္းတည္းႏွင့္ ဟုိရိုက္သည္ရိုက္ မရိုက္ပါႏွင့္။ Office ကို က်က်နန သံုးတတ္ေအာင္၊ tools ေတြကို သံုးတတ္ေအာင္ ေလ့လာေစလိုပါသည္။ (သူတို႔က tools ေတြ မသံုးတတ္ေတာ့ ကြ်န္ေတာ့္မွာ အေတာ္ေခါင္းကိုက္သည္။)
            ေနာက္ၿပီး စာကို ျဖစ္ကတတ္ဆန္းမေရးဘဲ ေသေသခ်ာခ်ာ ေရးၾကပါ။ ဘာသာျပန္သည္ဆိုတိုင္း အရမ္းမျပန္ပါႏွင့္။ မူရင္း ဆိုလိုခ်က္ကို မိေအာင္ ျပန္ပါ။ ပုိက္ဆံယူလုပ္သည့္ မည္သည့္အလုပ္ကိုမဆို တန္ေအာင္ ျပန္လုပ္ေပးပါ။ ပိုက္ဆံရ ၿပီးေရာ။ ငါ့လက္ကလြတ္ ျဗြတ္ ဟု မလုပ္ၾကပါႏွင့္ဟု ေစတနာအေပါင္းႏွင့္ ေၾကျငာေမာင္း ခတ္လုိက္ရပါေၾကာင္း။

ေက်းဇူးတင္ပါသည္။

ေအးၿငိမ္း
၂၁ မတ္လ၊ ၂၀၁၈


No comments: