လုပ္ငန္းခြင္ အႏၱရာယ္ကင္းရွင္းေရး (ေဆာက္လုပ္ေရး) (၂၄)

၇၊ ၉၊ ၆။ ၀န္ခ်ီလုပ္ငန္းဆိုင္ရာ ကိရိယာမ်ား (Lifting Gear / Lifting Sling / Lifting Belts)

၀န္ခ်ီလုပ္ငန္းဆိုင္ရာ ကိရိယာမ်ားမွာ ထုတ္လုပ္သည့္ ကုမၸဏီကိုလိုက္၍ အမ်ိဳးမ်ိဳး ကဲြျပားသြားသည္။ သို႔ေသာ္ အေျခခံအသံုးျပဳပံုမွာမူ အတူတူပင္ျဖစ္ပါသည္။ ၀န္ခ်ီႀကိဳးကို ျပဳလုပ္သည့္ ပစၥည္းအမ်ိဳးအစားေပၚမူတည္၍ သံႏွင့္ သံမဟုတ္ေသာ (ဖိုက္ဘာ၊ ပိုလီယက္စတာစသည္) ပစၥည္းဟု ႏွစ္မ်ိဳးခဲြႏိုင္ပါသည္။ သံႀကိဳးတြင္ ကြင္းမ်ားဆက္ထားေသာ ခ်ိန္းႀကိဳး (Chain Sling)ႏွင့္ ၀ိုင္ယာမ်ားလိမ္ထားေသာ စလင္း (Wire Rope Sling) ဟု ႏွစ္မ်ိဳးႏွစ္စားရိွ၏။

            ၀န္ခ်ီကိရိယာအားလံုးကို သက္ဆိုင္ရာအာဏာပိုင္အဖဲြ႔အစည္း၌ စစ္ေဆးၿပီး မွတ္ပံုတင္ထားရန္လိုပါသည္။ ထိုစစ္ေဆးခ်က္တြင္ သက္တမ္းရိွ၏။ (စင္ကာပူတြင္ ထိုသက္တမ္းမွာ တစ္ႏွစ္ျဖစ္ပါသည္။) သက္တမ္းကုန္သြားလွ်င္ ျပန္လည္စစ္ေဆးကာ လက္မွတ္ျပန္လည္ရယူထားရပါမည္။ ႀကိဳးခ်ည္သူသည္ ထိုပစၥည္းကိရိယာမ်ားကို တစ္ေန႔တာ လုပ္ငန္းမစမီ ေသခ်ာစြာစစ္ေဆးၾကည့္ရႈရမည္။ အျပစ္အနာအဆာကင္းသည့္ ကိရိယာမ်ားကိုသာ သံုးရမည္။

၀န္ခ်ီကိရိယာမ်ားသည္လည္း ၀န္ခ်ီျခင္းလုပ္ငန္းတြင္ အလြန္အေရးႀကီးသည့္ ပစၥည္းမ်ားျဖစ္၏။ ထုိပစၥည္းမ်ားကို စနစ္တက်မသံုးစဲြလွ်င္လည္း အႏၱရာယ္ႀကီးသည္သာျဖစ္၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ထိုပစၥည္းမ်ားကို သံုးစဲြရာတြင္လည္းေကာင္း၊ သိမ္းဆည္းရာတြင္လည္းေကာင္း စနစ္တက် ရိုေသစြာ သံုးစဲြ၊ သိမ္းဆည္းထားရမည္။

            အသံုးမျပဳသည့္အခါမ်ားတြင္ ၀န္ခ်ီကိရိယာမ်ားကို ေျမႀကီးေပၚ သည္အတိုင္း ပစ္မထားရ။ ၀န္ခ်ီကိရိယာမ်ား ထားသုိ သည့္ေနရာတြင္ စနစ္တက် ထားသိုရမည္။ ျဖစ္ႏုိင္သမွ် ရာသီဥတုဒဏ္မွ ကာကြယ္ထားရပါမည္။ ေနပူထဲတြင္ထားျခင္း၊ မိုးရြာထဲတြင္ထားျခင္းတို႔ကို ေရွာင္ၾကဥ္ပါ။ ေအး၍ ေျခာက္ေသြ႔ေသာ ေနရာတြင္ ထားရပါမည္။

၀န္ခ်ီႀကိဳးႏွင့္ ၀န္ခ်ီကိရိယာမ်ားမွ အျပစ္အနာအဆာမ်ား

            ၀န္ခ်ီႀကိဳးႏွင့္ ၀န္ခ်ီကိရိယာမ်ားတြင္ နည္းမ်ဳိးစံုျဖင့္ အျပစ္အနာအဆာမ်ား ျဖစ္တတ္သည္။ ပ်က္စီးေနေသာ ၀န္ခ်ီ ႀကိဳးႏွင့္ ကိရိယာအခ်ိဳ႔ကို ေအာက္တြင္ ေဖာ္ျပထားပါသည္။

၇၊ ၉၊ ၇။ ပစၥည္းမ်ား၏ အေလးခ်ိန္ (Weight of the material)

            ၀န္ခ်ီရာတြင္ မိမိသယ္မ,မည့္ပစၥည္း၏ အေလးခ်ိန္ကို မွန္မွန္ကန္ကန္ တြက္ဆတတ္ရန္ အေရးႀကီးပါသည္။ မိမိ တြက္ဆမႈ မွားယြင္းသြားလွ်င္ ကရိန္းသည္ မႏိုင္၀န္ျဖစ္မည္။ ၀န္ခ်ီႀကိဳးမ်ား၊ ၀န္ခ်ီကိရိယာမ်ား က်ိဳးပဲ့၊ ပ်က္စီးႏိုင္သည္။ ၀န္ခ်ီေနစဥ္ႀကိဳးျပတ္က်လွ်င္ လူေပါင္းမ်ားစြာ ေသေၾကပ်က္စီးႏုိင္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၀န္ခ်ီျခင္းလုပ္ငန္းႏွင့္ ပတ္သက္ေနသူ တိုင္း မိမိသယ္မည့္ ၀န္၏ အေလးခ်ိန္ကို အနီးစပ္ဆံုး ခန္႔မွန္းႏိုင္ရန္ လိုပါသည္။

            ေအာက္ပါဇယားမွာ ပစၥည္းမ်ား၏ စံအေလးခ်ိန္ျဖစ္၏။ ပစၥည္း၏ထုထည္ကိုတြက္ခ်က္ၿပီး ထိုဇယားကို မီွျငမ္းျပဳ၍ မိမိ ခ်ီမ-မည့္၀န္၏ အေလးခ်ိန္ကို ခန္႔မွန္းႏိုင္ပါသည္။

ပစၥည္းမ်ား၏ ထုထည္ကို တြက္ႏုိင္ရန္ ပုိက္ျပင္ပိုက္ဆက္လက္စဲြစာအုပ္မွ ပံုေသနည္းမ်ားကို ျပန္ထည့္ေပးလိုက္ပါသည္။

၇၊ ၉၊ ၈။ အရာ၀တၱဳမ်ား၏ ပံုသ႑ာန္ႏွင့္ ေျမဆဲြအားဗဟို (Form and Centre of Gravity of Construction Materials)

            ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား၌ ၀န္ခ်ီရာတြင္ ပစၥည္းအမ်ိဳးစံုသေလာက္ ပံုပန္းသ႑ာန္မွာလည္း မ်ိဳးစံုေပသည္။ အရာ၀တၱဳတစ္ခုကို တည္ၿငိမ္စြာ ခ်ီမ-ႏိုင္ရန္ ပစၥည္းမ်ား၏ ေျမဆဲြအား ဗဟိုအေၾကာင္းကိုလည္း သိနားလည္ထားရန္ အေရးႀကီး၏။ သို႔မဟုတ္ပါက ပစၥည္းႏွင့္ ထိခိုက္မိမည့္အႏၱရာယ္၊ ႀကိဳးတစ္ေခ်ာင္းတည္းအေပၚတြင္ ၀န္ပိေနမည့္ အႏၱရာယ္ တို႔ ရိွႏုိင္ပါသည္။

ပစၥည္းမ်ားကို တည္ၿငိမ္စြာ ခ်ီမ-ႏုိင္ရန္ ၀န္ခ်ီႀကိဳးႏွင့္ ထိုပစၥည္းတို႔၏ ေျမဆဲြအားဗဟိုတို႔ အထက္ေအာက္ မ်ဥ္း တေျဖာင့္တည္း က်ေနရန္လိုသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၀န္ခ်ီလုပ္ငန္းႀကီးၾကပ္သူႏွင့္ ႀကိဳးခ်ည္သူတို႔သည္ အရာ၀တၳဳတို႔၏ ေျမဆဲြအား ဗဟိုတည္ေနရာကို ခန္႔မွန္းတတ္ရမည္။

            ေအာက္ပါတို႔မွာ ပံုမွန္ပစၥည္းမ်ားတြင္ရိွသည့္ ေျမဆဲြအား ဗဟိုမ်ားျဖစ္ပါသည္။ 

မည္သည့္အေနအထားတြင္ျဖစ္ေစ ၀န္ကိုခ်ိတ္မည့္ ခ်ိတ္ႏွင့္ ေျမဆဲြအားဗဟိုတို႔ အထက္ေအာက္ မ်ဥ္းတေျပးတည္း က်ေနရန္ လိုပါသည္။ ပစၥည္း၏ ပံုသ႑ာန္ေျပာင္းသြားသည္ႏွင့္ ေျမဆဲြအားဗဟို၏ တည္ေနရာလည္း ေျပာင္းသြားပါသည္။  ေအာက္ပါပံုတို႔ကို ေလ့လာၾကည့္ပါ။

၇၊ ၉၊ ၉။ အႏၱရာယ္ကင္းစြာ ခ်ည္ေႏွာင္နည္းမ်ား (Proper Rigging Methods)

            ပစၥည္းတစ္ခုကို အႏၱရာယ္ကင္းစြာ ခ်ီမ-ႏုိင္ရန္ စနစ္တက်၊ မွန္မွန္ကန္ကန္ ႀကိဳးခ်ည္တတ္ရပါမည္။ မွန္ကန္စြာ ႀကိဳးခ်ည္တတ္ရန္ ေသခ်ာစြာ ေလ့က်င့္သင္ၾကားေပးရန္ လိုပါသည္။ ေအာက္တြင္ မွန္ကန္ေသာ ႀကိဳးခ်ည္နည္းမ်ား၊ အႏၱရာယ္ ရိွေသာ ခ်ည္ေႏွာင္နည္းမ်ား၊ ေရွာင္ၾကဥ္ရမည့္အခ်က္မ်ားကို ေဖာ္ျပထားပါသည္။

            ႀကိဳးခ်ည္ရာတြင္ ႀကိဳးေပၚသက္ေရာက္မည့္ ၀န္အားမွာ ၀န္၏မူလအေလးခ်ိန္၊ ခ်ိတ္-ခ်ိတ္ရမည့္ေနရာမ်ား၏ တည္ေနရာ၊ ေျမဆဲြအားဗဟို တည္ေနရာ၊ မည္ကဲ့သို႔ခ်ည္ေႏွာင္မည္၊ ေလတိုက္ႏႈန္း စသည္တို႔ေပၚမူတည္ေနပါသည္။ အထက္တြင္ ပစၥည္းမ်ား၏ အေလးခ်ိန္ခန္႔မွန္းနည္းကို ေဖာ္ျပခဲ့ပါသည္။

            ခ်ည္ပံုခ်ည္နည္းကိုလုိက္၍ ႀကိဳးေပၚသက္ေရာက္မည့္ အေလးခ်ိန္မွာ ေအာက္ပါဇယားအတိုင္း ေျပာင္းသြား၏။

ရွင္းလင္းခ်က္

ပထမေကာ္လံတြင္ၾကည့္ပါက ႀကိဳးကိုအထက္ေအာက္ ေျဖာင့္တန္းစြာခ်ည္ထားသည္ကို ေတြ႔ရမည္။ ဤအေနအထားအတြက္ ခ်ိန္းႀကိဳး၊ ခါးပတ္ႀကိဳး၊ ၀ုိင္ယာႀကိဳး၊ ဖိုက္ဘာႀကိဳးအားလံုးပင္ ေျမွာက္ေဖာ္ကိန္း ၁ ျဖစ္၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ႀကိဳး၏အႏၱရာယ္ကင္းစြာ မ-ႏုိင္ေသာ၀န္သည္ ၃ တန္ ျဖစ္ပါက ထိုအေနအထားျဖင့္ မ-ႏိုင္မည့္ ၀န္အားမွာ ၃ တန္ x ၁ = ၃ တန္ပင္ ျဖစ္သည္။

ဒုတိယေကာ္လံတြင္ ႀကိဳးသည္ ၀န္ကိုပတ္ခ်ည္ထားသည္ကို ေတြ႔ရမည္။ ဤအေနအထားအတြက္ ခ်ိန္းႀကိဳး၊ ခါးပတ္ႀကိဳး၊ ဖိုက္ဘာႀကိဳးမ်ား၏ ေျမွာက္ေဖာ္ကိန္း ၀.၈ ျဖစ္၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ႀကိဳး၏အႏၱရာယ္ကင္းစြာ မ-ႏုိင္ေသာ၀န္သည္ ၃ တန္ ျဖစ္ပါက ထိုအေနအထားျဖင့္ မ-ႏိုင္မည့္ ၀န္အားမွာ ၃ တန္ x ၀.၈ = ၂.၄ တန္ ျဖစ္သည္။

အမ်ားဆံုး မ,ႏုိင္ေသာ၀န္အား = ႀကိဳး၏အႏၱရာယ္ကင္းစြာ မ,ႏိုင္ေသာ ၀န္ x ၀န္အား ေျမွာက္ေဖာ္ကိန္း

ေနာက္ဆံုးေကာ္လံတြင္ ႀကိဳးသည္ ၀န္ကိုပတ္ခ်ည္ထားသည္ကို ေတြ႔ရမည္။ ဤအေနအထားအတြက္ ခ်ိန္းႀကိဳး၊ ခါးပတ္ႀကိဳး၊ ဖိုက္ဘာႀကိဳးမ်ား၏ ေျမွာက္ေဖာ္ကိန္း ၀.၈ ျဖစ္၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ႀကိဳး၏အႏၱရာယ္ကင္းစြာ မ-ႏုိင္ေသာ၀န္သည္ ၃ တန္ ျဖစ္ပါက ထိုအေနအထားျဖင့္ မ-ႏိုင္မည့္ ၀န္အားမွာ ၃ တန္ x ၀.၈ = ၂.၄ တန္ ျဖစ္သည္။

ႀကိဳးခ်ည္ရာတြင္ ႀကိဳး၏ အေစာင္းေထာင့္ကို အထူးသတိထားရပါမည္။ အေစာင့္ေထာင့္ နည္းလာသည္ႏွင့္အမွ် ႀကိဳးေပၚသက္ေရာက္သည့္၀န္အားမွာ ပုိမ်ားလာသည္။ ေအာက္တြင္ အေစာင့္ေထာင့္ ဒီဂရီမ်ားအလိုက္ ႀကိဳးေပၚသက္ေရာက္ ေသာ ၀န္အားမ်ားကို ျပထားပါသည္။

ဤသည္ကိုၾကည့္လွ်င္ ေပါင္ ၁၀၀၀ ရိွေသာ၀န္ကို အလယ္တည့္တည့္မွ ႀကိဳးတစ္ေခ်ာင္းထဲျဖင့္ မ-လွ်င္ ထိုႀကိဳး အေပၚတြင္ ၀န္အား ေပါင္ ၁၀၀၀ သက္ေရာက္မည္ ျဖစ္သည္။

            သို႔ေသာ္ ထို၀န္ကို ေဒါင္လိုက္တန္းတန္း ႀကိဳးႏွစ္ေခ်ာင္းျဖင့္ မ-ပါမူ ႀကိဳးတစ္ေခ်ာင္းစီေပၚတြင္ ၀န္အား ေပါင္ ၅၀၀ စီသာ ရိွသည္ကို ေတြ႔ရမည္။

            သို႔ေသာ္ သတိထားရန္မွာ ၀န္ခ်ည္ႀကိဳးကို ေထာင့္တစ္ခုေစာင္းၿပီး ခ်ည္လိုက္ပါမူ ထိုႀကိဳးေပၚတြင္ ၀န္အား ပိုမို သက္ေရာက္လာျခင္း ျဖစ္သည္။ အေစာင္းေထာင့္ ပိုမ်ားလာေလ ၀န္ပို ပိလာေလ ျဖစ္၏။

            သို႔အတြက္ ေပါင္ ၁၀၀၀ ေလးေသာ ၀န္တစ္ခုကို ေပါင္ ၅၀၀ ဒါဏ္ခံႏိုင္သည့္ ႀကိဳးႏွစ္ေခ်ာင္းႏွင့္ ၄၅ ဒီဂရီ ေစာင္းကာ မ-ပါက ႀကိဳးျပတ္က်မည္ကို သတိထားရန္ လိုေပသည္။ (အထက္ပါပံုကို ၾကည့္ပါ)

            ၀န္ခ်ည္ႀကိဳးေပၚ သက္ေရာက္မည့္ ၀န္ထမ္းအားကို ေအာက္ပါအတိုင္း တြက္ႏိုင္သည္။

၀န္တစ္ခုကုိ ခ်ီမေတာ့မည္ဆိုလွ်င္ ဦးစြာသိထားရမည္မွာ ၀န္၏အေလးခ်ိန္ႏွင့္ ၀န္ခ်ီမည့္ႀကိဳး၏ ခံႏိုင္ရည္အားတို႔ ျဖစ္ပါသည္။ သို႔မွသာ ႀကိဳးအရွည္ကို တြက္ခ်က္ၿပီး ႀကိဳးထမ္းရမည့္ ၀န္ခ်ိန္ကိုသိကာ အႏၱရာယ္ကင္းစြာ လုပ္ကိုင္ႏိုင္ေပမည္။

ထိုမွ်သာမက ခ်ိတ္ကို ႀကိဳးတြင္ျပန္ခ်ိတ္သည့္အခါ (Choker) ၀န္၏အေပၚတည့္တည့္တြင္ ခ်ိတ္ရန္ အေရးႀကီးပါ သည္။ ထုိခ်ိတ္သည့္ေနရာေျပာင္းသြားသည္ႏွင့္အမွ် ႀကိဳး၏ ခံႏိုင္ရည္အားလည္း က်သြားပါသည္။ ေအာက္ပါပံုကိုၾကည့္ပါ။

D/d Ratio (အခ်င္းႀကီး/အခ်င္းငယ္ အခ်ိဳး)

            ေနာက္တစ္ခုမွာ အခ်င္းႀကီး/အခ်င္းငယ္ အခ်ိဳး (D/d ratio) ျဖစ္ပါသည္။ ပစၥည္းတစ္ခုကို မ-ရန္ ႀကိဳးကို ထိုပစၥည္း အားပတ္လိုက္လွ်င္ ထိုႀကိဳး၏ ခံႏိုင္ရည္အားက်သြားသည္။ ဥပမာ လက္မ၀က္   လက္မ အခ်င္းရိွေသာ ႀကိဳးကို ၁၀ လက္မ အခ်င္းရိွေသာပိုက္အား ပတ္ၿပီး မ,မည္ဆိုလွ်င္ ၎၏ D/d အခ်ိဳးမွာ ၂၀း၁ ျဖစ္ပါသည္။ ေအာက္ပါဂရပ္ကိုၾကည့္လွ်င္ D/d အခ်ိဳး ၂၀ ရိွလွ်င္ ႀကိဳး၏စြမ္းရည္မွာ ၉၂ ရာခိုင္ႏႈန္းျဖစ္ေၾကာင္း ေတြ႔ႏိုင္ပါသည္။

ဆက္ပါဦးမည္။

ေအးၿငိမ္း

၂၃၊ ၁၀၊ ၂၀၁၃။ ည ၁၀း၃၅ နာရီ