၁။ တစ္ႏွစ္အတိအက်မွာ ၃၆၅ ရက္ ၅ နာရီ ၄၉ မိနစ္ ၄၆ စကၠန္႔ ျဖစ္သျဖင့္ ၄ ႏွစ္မွာ တစ္ရက္တိုး ဟု ရက္ထပ္ႏွစ္ လုပ္လိုက္ေသာ္ အစြန္းထြက္နာရီကုိ တစ္ႏွစ္လွ်င္ ၆ နာရီ ဟု သတ္မွတ္သကဲ့သို႔ ျဖစ္သြား၏။ သို႔ဆိုလွ်င္ တစ္ႏွစ္တိုင္းအတြက္ ျပကၡဒိန္ရက္ႏွင့္ အမွန္ေနသြားရက္ အလဲြမွာ (၆ နာရီ - ၅ နာရီ ၄၉ မိနစ္ ၄၆ စကၠန္႔) = ၁၀ မိနစ္ ၁၄ စကၠန္႔ ျဖစ္ေနေလ၏။ ျပကၡဒိန္ရက္က ေနသြားရက္ထက္ ၁၀ မိနစ္ ၁၄ စကၠန္႔ ပိုေနသည္။ သို႔အတြက္ ျပန္လည္ခ်ိန္ညိွရမည့္ႏွစ္မွာ ႏွစ္ ၁၄၀ ျပည့္တိုင္း တစ္ရက္ ျပန္ႏႈတ္ရမည္ ျဖစ္ေလသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၁၅၈၂ ေအဒီတြင္ ရက္မ်ားလဲြေနရျခင္း ျဖစ္သည္။
ပုပ္ရဟန္းမင္းႀကီးက ၄၀၀ ႏွင့္စား၍ မျပတ္ေသာ ရာစုႏွစ္ (၁၇၀၀၊ ၁၈၀၀၊ ၁၉၀၀ ျပည့္ႏွစ္မ်ား) ကို ၄ ႏွင့္စား၍ ျပတ္သည့္တိုင္ ရက္မထပ္ပဲ ေလွ်ာ္လိုက္ျခင္းျဖင့္ ထို ပိုသြားေသာ ရက္မ်ားကို ျပန္ႏႈတ္လိုက္သည္။ သို႔အတြက္ ႏွစ္ ၁၀၀ ျပည့္တိုင္း တစ္ရက္ ေလွ်ာ့သကဲ့သုိ႔ျဖစ္သြားျပန္၏။ ၎ကို ေထမိေစရန္ ႏွစ္ ၄၀၀ ျပည့္တိုင္း တစ္ရက္ ထပ္ေဆာင္းေပးသည္။ သို႔အတြက္ လက္ရိွ သံုးေနေသာ ျပကၡဒိန္ႏွင့္ တကဲ့ေနသြားႏံႈးမွာ ထပ္တူမက်သည္ဆုိေစ အရမ္းမလဲြေတာ့။ ပုပ္ရဟန္းမင္းႀကီးက ဤကဲ့သုိ႔ ဆံုးျဖတ္ေပးလိုက္ျခင္းအတြက္ တြက္ရလည္းလြယ္သည္။ လက္ေတြ႔ႏွင့္လည္း အရမ္းမလဲြေတာ့ ဆိုသျဖင့္ ဤကိစၥ ပုပ္ရဟန္း မင္းႀကီးကို အထူးေက်းဇူးတင္ရမည္ ျဖစ္ေပသည္။
၂။ ကိုခင္ေမာင္ေဇာ္ ေပးလိုက္ေသာ ခရစ္ႏွစ္အတြက္ ေန႔တြက္လကၤာကုိ ကြ်န္ေတာ္က ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္ႏွင့္ ၎ေနာက္ပိုင္း ႏွစ္မ်ားအတြက္ တြက္ၾကည့္ေသာအခါ တစ္ရက္လဲြေနသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ ထိုအခါ ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္ေနာက္ပိုင္းအတြက္ ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ လကၤာအသစ္ထုတ္လိုက္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ -
၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္လြန္ႏွစ္မ်ားအတြက္ သံုးရမည့္လကၤာ ( ထက္ စိုး စံ သန္ ေအာင္ လို႔၊ သာ ကီ မ်ိဳး တို႔ ဆီ မွာ ) မွာ ကြ်န္ေတာ္ တီထြင္လိုက္ေသာ လကၤာျဖစ္သည့္အတြက္ မည္သည့္က်မ္းမွာမွ သြားမရွာပါေလႏွင့္၊ ေတြ႔မည္မဟုတ္ပါေၾကာင္း အသိေပးလို ပါသည္။ ကြ်န္ေတာ္ထုတ္လိုက္တာ ဆိုေပမင့္ စိတ္ခ်လက္ခ် သံုးႏိုင္ပါေၾကာင္း၊ ေလးငါးဆယ္ႏွစ္ရိွ ႏွစ္မ်ားမွ ရက္ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားကို ခ်ိန္ကိုက္တြက္ခ်က္ၿပီး ျဖစ္ပါေၾကာင္း၊ မိတ္ေဆြမ်ားလည္း ကိုယ့္ဟာကိုယ္ ခ်ိန္ကိုက္ၾကည့္ႏိုင္ပါေၾကာင္း အသိေပး အပ္ပါသည္။
၃။ တြက္ရလြယ္ေစရန္ ခရစ္ႏွစ္က ၄ ႏွင့္စား၊ ၄၀၀ ႏွင့္စားကာ ရက္ထပ္ႏွစ္လုပ္သည္။ အနည္းအပါးေလာက္လဲြတာကို သည္းခံ ခြင့္လႊတ္မည္ဟု သေဘာထားဟန္တူပါသည္။ သိပ္လဲြသြားသည့္အခါက်မွ ျပန္ျပင္ခ်င္ ျပင္လိမ့္မည္ေပါ့။ သို႔ေသာ္ ျမန္မာျပကၡဒိန္ကေတာ့ အလြန္ေခါင္းမာသည္။ နည္းနည္းမွ အလဲြမခံ။ ထိုအခါ ျမန္မာႏွစ္တစ္ႏွစ္ကို မည္သည့္ေနရာမွစမည္၊ မည္သည့္ႏွစ္မ်ားတြင္ လထပ္၊ ရက္ထပ္ရမည္မွန္း ေဗဒင္ဆရာ (ေတာ္ရိေလ်ာ္ရိေဗဒင္ဆရာမဟုတ္) မ်ားႏွင့္ နကၡတၱေဗဒ ပညာရွင္မ်ား၊ ျပကၡဒိန္ပညာရွင္မ်ားသာ နားလည္ၾက၊ တြက္တတ္ၾကေတာ့သည္။
၄။ ရလဒ္မွာ ခရစ္ျပကၡဒိန္ကို အနည္းအပါး စာတတ္လွ်င္ပင္ နားလည္၊ တြက္ခ်က္တတ္ေသာ္လည္း ျမန္မာျပကၡဒိန္ကိုမူကား တမင္မေလ့လာဘဲ ပညာတတ္ပုဂိၢဳလ္ႀကီးမ်ားပင္လွ်င္ မတြက္တတ္ေတာ့ဟု ျဖစ္သြားပါသတည္း။ မည္သူကမွန္သည္၊ မည္သူမွားသည္ဟု ေ၀ဖန္ရန္မွာ ကြ်ႏ္ုပ္အလုပ္မဟုတ္။ ကြ်န္ေတာ္က သည္သို႔ရိွသည္ဟုသာ အမ်ားသိေစရန္ ေျပာျပျခင္းမွ် ျဖစ္ပါသည္။
ယခု ျမန္မာျပကၡဒိန္အေၾကာင္း ဆက္ပါမည္။
၄။ ျမန္မာျပကၡဒိန္သမိုင္း
ျမန္မာျပကၡဒိန္မူလအစသည္ အိႏိၵယမွ ဆင္းသက္လာ၏။ ဆင္းတာေတာင္ ယခုမွ မဟုတ္။ ဟိုးႏွစ္ေပါင္းအတီေတ၊ သူတို႔ အဆိုအရ သမိုင္းမတင္မီေခတ္ကတည္းက ျဖစ္၏။ သမိုင္းမတင္မီေခတ္က ျပကၡဒိန္ကို မည္ကဲ့သို႔ သမိုင္းတင္ခဲ့သည္အား ကြ်န္ေတာ္မသိပါ။ ဤသည္ကို ေလ့လာရန္လည္း မဟုတ္ပါ။ သူတို႔ေျပာသမွ် ျပန္ေျပာလုိရင္းသာ ျဖစ္ပါသည္။
ျမတ္စြာဘုရား၏ ဘိုးေတာ္ အဥၹနမင္းက လက္ရိွေရာက္ေနေသာ မဟာသကၠရာဇ္မွ ၈၆၄၅ ႏွစ္ ၿဖိဳလိုက္ကာ ၂ ႏွစ္မွ စတင္ ေရတြက္ခဲ့သည္။ သူ႔အရင္က မင္းမ်ားလည္း သကၠရာဇ္ၿဖိဳခဲ့ေသးသည္ဆို၏။ အာကာရ႒မင္း ၁၁၄၉၇၈၅ ႏွစ္၊ ကုသမင္း ၁၄၉၃၈၅၆၀ ႏွစ္ ဟုဆို၏။ ထိုအခ်ိန္မ်ားမွာ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၁၄ - ၅ သန္းေလာက္ကျဖစ္၍ သိပံၸေတြ႔ရိွခ်က္မ်ား အရသာဆိုလွ်င္ ေက်ာက္ေခတ္ဦး ပိုင္း ႏွစ္မ်ားျဖစ္သည္။ ျပကၡဒိန္ထားလို႔ လူမ်ားမွာ အ၀တ္ပင္မကပ္ေသး။ တိရိစ ၦာန္ သာသာမွ်သာ ရိွေသးသည္။ သို႔ေသာ္ ဒါ ကြ်န္ေတာ့္အလုပ္မဟုတ္။ သည္ကိစၥႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ဘာမွ ေစာဒကမတက္လို။
ဗုဒၶျမတ္စြာသည္ မဟာသကၠရာဇ္ ၆၈ ခုႏွစ္ ကဆုန္လျပည့္ေန႔တြင္ ဖြားျမင္ေတာ္မူခဲ့သည္ ဆုိေသာ သကၠရာဇ္မွာ ဘိုးေတာ္ ၿဖိဳၿပီး၊ အသစ္ေရတြက္ထားေသာ ႏွစ္မ်ားျဖစ္သည္။ ျမတ္စြာဗုဒၶသည္ သက္ေတာ္ ၈၀ တြင္ ပရိနိဗၺာန္ျပဳခ့ဲသျဖင့္ မဟာ သကၠရာဇ္အားျဖင့္ ၆၈ + ၈၀ = ၁၄၈ ခုႏွစ္ ျဖစ္သည္။ ျမတ္စြာဘုရား ပရိနိဗၺာန္စံ၀င္ေတာ္မူၿပီးေနာက္ အဇာတသတ္မင္းက ဒါယကာခံကာ အရွင္မဟာကႆပက ဦစီးနာယက ျပဳလွ်က္ ပထမသဂၤါယနာတင္ပဲြ က်င္းပၾကပါသည္။ ထုိအခါ အဇာတသတ္မင္းႀကီးက လက္ရိွ မဟာသကၠရာဇ္ ၁၄၈ ကိုၿဖိဳလိုက္ကာ သာသနာႏွင့္ လူသကၠရာဇ္အတူျပဳလွ်က္ ၁ မွ စတင္ေရတြက္ခဲ့ပါသည္။ ထုိသကၠရာဇ္မွာ ယခု ဗုဒၶဘာသာ၀င္အမ်ားသိၾကသည့္ သာသာနာ သကၠရာဇ္ပင္ ျဖစ္ပါသည္။
ထုိသကၠရာဇ္သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း ဗုဒၶဘာသာႏွင့္အတူ ေရာက္ရိွခဲ့ဟန္တူသည္။ ထိုစဥ္က ပုဂံတြင္လည္း ဤသကၠရာဇ္ကို ပင္ ဆက္လက္သံုးစဲြခဲ့သည္။ သာသနာႏွစ္ ၆၂၄ အေရာက္တြင္ သေရေခတၱရာေခတ္၊ သုမုၿႏီၵမင္းက ေဗဒင္ကိန္းခန္း အရ ေဒါေဒါရသကိန္း ႀကံဳသျဖင့္ အၾကြင္း ၂ ႏွစ္ထားကာ ၆၂၂ ကို ၿဖိဳလိုက္သည္။ (ေဒါ = ၂၊ ေဒါ = ၂၊ ရသ = ၆) ထုိမွစတင္ကာ ႏွစ္အသစ္ျဖင့္ ေရတြက္သည္။ ထိုႏွစ္ျဖင့္ဆက္လက္ေရတြက္ခဲ့ၿပီး သကၠရာဇ္ ၅၆၂ ခုႏွစ္အေရာက္တြင္ ပုဂံေခတ္၊ ပုပၸါး ေစာရဟန္းမင္း လက္ထက္၌လည္း ခန္းဆပဥၥကိန္းႀကံဳသျဖင့္ လက္ရိွသကၠရာဇ္မွ အၾကြင္း ၂ ႏွစ္ထားကာ ႏွစ္ေပါင္း ၅၆၀ ကို ၿဖိဳလိုက္သည္။ (ခန္း = သုည၊ ဆ = ၆၊ ပဥၥ = ၅) ၎ၿဖိဳၿပီးေနာက္ အင္း၀၊ မိုးညွင္းမင္းက သကၠရာဇ္ ၇၉၈ ကို ၿဖိဳရန္ ႀကိဳးစား ေသးသည္။ သို႔ေသာ္ မေအာင္ျမင္။ သို႔အတြက္ ယခု ကြ်ႏ္ုပ္တို႔ သံုးေနေသာ သကၠရာဇ္မွာ ပုဂံ ပုပၸါးေစာရဟန္းမင္း ၿဖိဳၿပီး ၾကြင္းေသာ ႏွစ္မ်ားျဖစ္ေပသတည္း။
အင္း၀မိုးညွင္းမင္းၿဖိဳၿပီးစက သကၠရာဇ္ႏွစ္မ်ိဳးသံုးေသးသည္။ မၿပိဳဘဲ က်န္ေနေသာႏွစ္အတိုင္းသံုးလွ်င္ ထိုႏွစ္မ်ားကို ႏွစ္ရွည္ ဟု ေခၚ၏။ မိုးညွင္းမင္းၿဖိဳထားေသာ သကၠရာဇ္အတိုင္း သံုးလွ်င္ ႏွစ္တိုဟု ေခၚသည္။ ၎ကို ေဗဒင္တြင္ ဒီဃႏွစ္ ႏွင့္ ရသႏွစ္ ဟု ေခၚသည္။ (ဒီဃ = အရွည္) ( ရသ = အတို) ရသႏွစ္တိုကို ကုန္းေဘာင္ေခတ္ေႏွာင္းပိုင္းထိ ေဗဒင္ေလာကတြင္ သံုးၾကပါေသးသည္။ လံုး၀ေပ်ာက္သြားသည္မွာ ကိုလိုနီေခတ္တြင္ ျဖစ္၏။ (ႏွစ္ေဟာင္းမွ ထန္းဖူးဇာတာမ်ားကိုေလ့လာလွ်င္ ဒီဃႏွစ္ ႏွင့္ ရသႏွစ္ ႏွစ္မ်ိဳးလံုးေဖာ္ျပထားသည္ကို ေတြ႔ႏိုင္ပါသည္။)
ထိုအခါ ကြ်ႏ္ုပ္တို႔ လက္ရိွသံုးေနေသာ ႏွစ္မ်ားမွာ သာသနာႏွစ္မ်ားမွ ဆင္းသက္လာသည္ျဖစ္၍ လက္ရိွႏွစ္ကို သုမုၿႏီၵႏွင့္ ပုပၸါး ေစာရဟန္းမင္းတို႔ ၿဖိဳလိုက္ေသာႏွစ္မ်ားကို ေပါင္းလိုက္လွ်င္ သာသနာႏွစ္ ရ၏။
၆၂၂ + ၅၆၀ = ၁၁၈၂
ယခုႏွစ္ ၁၃၇၃ ခုႏွစ္ + ၁၁၈၂ = သာသနာႏွစ္ ၂၅၅၅ ျဖစ္၏။
တဖန္ ျမန္မာႏွစ္မ်ားကို ေဖာ္ျပရာတြင္ ေကာဇာသကၠရာဇ္ ၁၃၇၃ ခုႏွစ္ဟု ေရးသားေလ့ရိွသည္။ သို႔ဆိုလွ်င္ ေကာဇာသကၠရာဇ္ ဟူသည္ အဘယ္နည္း။
ေကာဇာ ဟူသည္ ပါဠိစကား ေဂါစရ မွ ဆင္းသက္လာ၏။ ေဂါစရ = လွည့္လည္သြားလာျခင္း
ေကာင္းကင္တြင္ ေနမင္းႀကီး လွည့္လည္ သြားလာရာမွ ႏွစ္မ်ားျဖစ္လာေသာေၾကာင့့္ ေကာဇာ ေခၚသည္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ လည္း အစဥ္မျပတ္သြားေနေသာေၾကာင့္ ေကာဇာ ေခၚသည္။
သကၠရာဇ္ = သကၠရာဇ = သာကီ၀င္မင္းမ်ိဳး
သာကီ၀င္မင္းမ်ိဳးတို႔ သံုးစဲြေသာႏွစ္ျဖစ္၍ သကၠရာဇ္ ေခၚသည္။ (အခ်ိဳ႔က သိၾကားေပးေသာႏွစ္၊ တစ္နည္းအားျဖင့္ သိၾကားမင္း က အဆံုးအျဖတ္ျပဳေပးေသာ ႏွစ္ ျဖစ္သျဖင့္ သကၠရာဇ္ ေခၚသည္ ဆို၏။ သကၠရာဇ = သိၾကားမင္း)
မည္သို႔ပင္ဆိုေစ သကၠရာဇ္ဟူသည္ မဟာသကၠရာဇ္မွ ဆင္းသက္လာျခင္းျဖစ္၏။ ခရစ္ႏွစ္ႏွင့္ ဘာမွ မပတ္သက္။ ထုိ႔အတြက္ ခရစ္ႏွစ္ကို ခရစ္သကၠရာဇ္ ဟု ေရးလွ်င္ မွားသည္။
၅။ ျမန္မာျပကၡဒိန္
အထက္တြင္ေျပာခဲ့သလို ျမန္မာလက လဆန္းည၊ လျပည့္ညမ်ား၌ ေကာင္းကင္တြင္ျမင္ရသည့္ လမင္းႀကီး၏ သြားလာမႈေပၚ မူတည္ၿပီးတြက္ခ်က္သည္။ လ က ကမၻာကို တစ္ပတ္ပတ္ရန္ၾကာခ်ိန္မွာ ၂၉.၅၃၀၅၈၉ ရက္ (၂၉ ရက္ ၁၂ နာရီ ၄၄ မိနစ္ ၂.၉ စကၠန္႔) ျဖစ္သည္။ ၂၉ ရက္ခဲြပဲ ဆိုၾကပါစို႔။ သည္ေတာ့ ပထမဆံုးလ စထြက္ခ်ိန္မွစတင္ေရတြက္ကာ ေနာက္ဆံုးလ လံုး၀ ကြယ္သြားသည္ထိ ေရတြက္ေသာ ျမန္မာတစ္လတြင္ ၂၉ ရက္ခဲြသာ ရိွသည္။ သို႔ေသာ္ ေန႔တစ္ခုကို ႏွစ္ပိုင္းပိုင္းကာ မနက္ပိုင္း က တစ္ရက္၊ ညေနပိုင္းက တစ္ရက္လုပ္ရန္မွာ လက္ေတြ႔မဆန္လွရကား တစ္လတြင္ ၂၉ ရက္ခဲြမထားေတာ့ပဲ ၂၉ ရက္ တစ္လ၊ ၃၀ ရက္ တစ္လျဖင့္ တစ္လွည့္စီ သြားလုိက္သည္။
တစ္ရက္လွ်င္ လ တစ္စိတ္တိုးသြားျခင္းကို ၁ တိထီ ဟု ေခၚသည္။ တစ္နည္းအားျဖင့္လည္း တစ္ရက္လွ်င္ တိထီတစ္လံုး တိုးသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ လကေလးေကြးေကြးကို စတင္ျမင္ရခ်ိန္မွ ေနာက္ဆံုး လ၀န္းႀကီးကို အျပည့္ျမင္ရခ်ိန္ထိ ၁၅ ရက္ ၾကာသည္။ တစ္နည္း တိထီ ၁၅ လံုးတြင္ လ လံုး၀ျပည့္သည္။ ထိုရက္မ်ားကား လဆန္းရက္မ်ား ျဖစ္၏။ ထို႔ေနာက္ ျပန္ဆုတ္ သြားသည္။ (လအသြားအလာေပၚမူတည္ကာ တစ္ခါတစ္ရံ တိထီ ၁၅ လံုး ျပည့္ခ်ိန္က လျပည့္ေက်ာ္ ၁ ရက္သို႔ ကူးသြား တတ္သည္။ သို႔အတြက္ တစ္ခါတစ္ရံတြင္ လ၀န္းႀကီးမွာ လျပည့္ေန႔ထက္ လျပည့္ေက်ာ္ ၁ ရက္ေန႔က်မွ ပိုမို ျပည့္၀န္းလာတာ ေတြ႔ရတတ္သည္။ သို႔ေသာ္ မည္သည့္ရက္တြင္ တိထီ ၁၅ လံုးျပည့္သည္ကို သည္အတိုင္းသိရန္ မလြယ္။ ေဗဒင္ဆရာမ်ား ေဗဒင္တြက္ရာတြင္သံုးေသာ သံဒိဌ ၿဂိဳဟ္သြား ျပကၡဒိန္ၾကည့္မွ သိႏိုင္မည္။)
သည္ေတာ့ ျမန္မာျပကၡဒိန္ တစ္ႏွစ္တြင္ ရိွေသာလမ်ားမွာ ေအာက္ပါအတုိင္း မစံု ၆ လ၊ စံု ၆ လ ျဖစ္သြားသည္။
တန္ခူး ရက္မစံု - ၂၉
ကဆုန္ ရက္စံု - ၃၀
နယုန္ ရက္မစံု - ၂၉
၀ါဆို ရက္စံု - ၃၀
၀ါေခါင္ ရက္မစံု - ၂၉
ေတာ္သလင္း ရက္စံု - ၃၀
သီတင္းကြ်တ္ ရက္မစံု - ၂၉
တန္ေဆာင္မုန္း ရက္စံု - ၃၀
နတ္ေတာ္ ရက္မစံု - ၂၉
ျပာသို ရက္စံု - ၃၀
တပို႔တဲြ ရက္မစံု - ၂၉
တေပါင္း ရက္စံု - ၃၀
ရက္စံု လ မ်ားတြင္ လဆန္း ၁၄ ရက္၊ လျပည့္ ႏွင့္ လဆုတ္ (လျပည့္ေက်ာ္) ၁၄ ရက္၊ လကြယ္ တို႔ ရိွ၏။
ရက္မစံု လ မ်ားတြင္ လဆန္း ၁၄ ရက္၊ လျပည့္ ႏွင့္ လဆုတ္ (လျပည့္ေက်ာ္) ၁၃ ရက္၊ လကြယ္ တို႔ ရိွ၏။
ထိုအခါ တစ္ႏွစ္ တြင္ရိွေသာရက္ေပါင္းမွာ -
(ရက္ ၃၀ x ၆ လ = ၁၈၀ ရက္) + ( ၂၉ ရက္ x ၆ လ = ၁၇၄ ရက္) = ၃၅၄ ရက္ ျဖစ္သည္။
သို႔အတြက္ ကမၻာက ေနကိုပတ္ေသာ တစ္ႏွစ္ = ၃၆၅ ရက္ ႏွင့္ စာလွ်င္ ၁၁ ရက္ ေလ်ာ့နည္းေနသည္။ ၎ကို ကာမိေစရန္ ၀ါထပ္ ရက္ငင္ လုပ္ေပးရသည္။
၀ါထပ္သည္ ဆိုျခင္းမွာ တစ္ႏွစ္တြင္ ၁၂ လ အစား၊ တစ္လ ေဆာင္းကာ ၁၃ လ လုပ္ေပးလုိက္ျခင္းကို ေခၚသည္။ အပို ေဆာင္းေပးေသာ လ ကို ၀ါဆိုလတြင္ ထားသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၀ါထပ္ေသာႏွစ္တြင္ ပထမ ၀ါဆို၊ ဒုတိယ၀ါဆို ဟု ၀ါဆို ႏွစ္လ ျဖစ္သြား၏။
ျပႆနာက လ ကလည္း ၂၉ ရက္ခဲြ အတိအက်သြားတာမဟုတ္၊ ကမၻာကလည္း ၃၆၅ ရက္ ၆ နာရီ အတိအက် လည္ေနတာ မဟုတ္။ ႏွစ္ခုလံုး နာရီစြန္း၊ မိနစ္စြန္း၊ စကၠန္႔စြန္းမ်ား ရိွေနသည္။ ထုိအခါ လိုက္ညိွရတာ အင္မတန္ ေခါင္းစားသည္။ ဤမွ် ေခါင္းစားေသာ တြက္ကိန္းမ်ားကို ေခတ္သိပၸံသခၤ်ာ မေပၚမီေရွးပေ၀ဏီကတည္းက ရွိေနခဲ့ျခင္းအေပၚ ကြ်န္ေတာ္ အင္မတန္ အံ့ၾသမိပါ၏။ ေဗဒင္ဆရာႀကီးမ်ားကေတာ့ သည္ သူရိယ သိဒၶႏ ၱက်မ္း သည္ လူသာမန္တို႔ ေရးခဲ့တာမဟုတ္။ အဘိဉာဥ္ရ ရေသ့ႀကီးမ်ား စီရင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။ မယံုမရိွပါႏွင့္။ သူရိယ သိဒၶႏ ၱက်မ္းတြင္ ေခတ္သစ္နကၡတၱေဗဒပညာတြင္ သံုးသည့္ space geometry မ်ား အျပည့္အစံု၊ အေသးစိတ္ပါသည္။
(ဖတ္လိုသူမ်ား ကြ်န္ေတာ့္တြင္ သူရိယ သိဒၶႏ ၱက်မ္း အဂၤလိပ္လို တစ္အုပ္ရိွပါသည္။ သို႔ေသာ္ ရန္ကုန္တြင္ က်န္ခဲ့၏။ ရန္ကုန္ျပန္ေရာက္မွ ငွားဖတ္ပါေလ။ သို႔ေသာ္ မဖတ္ပါေလႏွင့္။ တစ္လံုးမွ နားလည္ႏုိင္စရာမရိွပါ။ အဂၤလိပ္လိုထားလို႔ ျမန္မာလိုေတာင္ ဆရာႏွင့္ က်က်နန မသင္လွ်င္ မတတ္ႏုိင္ပါ။ ဆရာေတာ္ ဦးကုသလ ဘာသာျပန္ထားေသာ လိပိဒီပိကာက်မ္းကို ကြ်န္ေတာ္ႀကိဳးစားဖတ္ၾကည့္၊ သင္ယူေလ့လာၾကည့္သည္။ တစ္အုပ္လံုး မေျပာႏွင့္၊ ဆယ္မ်က္ႏွာ ျပည့္ေအာင္ေတာင္ မဖတ္ႏုိင္ပါ။ ေနာက္ေတာ့ လက္ေလွ်ာ့လိုက္ရပါသည္။)
ျမန္မာျပကၡဒိန္တြင္ အဓိက ျပႆနာတက္တာ ၀ါထပ္ မွာ ျဖစ္၏။ ထို႔ထက္ ရက္ငင္မွာ ပိုလို႔ဆိုးေသးသည္။ မည္သည့္ႏွစ္တြင္ ၀ါထပ္မည္နည္း။ မည္သည့္ႏွစ္တြင္ ရက္ငင္မည္နည္း။ အမွန္မွာ ဘာမွ ျပႆနာ တက္စရာမလို။ သူရိယ သိဒၶႏ ၱက်မ္း တြက္ရိုး မ်ားအတိုင္း အတိအက် တြက္လွ်င္ ရပါသည္။ သို႔ေသာ္ မရပါ။ အယူအဆ ကဲြလဲြမႈမ်ား ရိွေနပါေသးသည္။
၀ါထပ္ရက္ငင္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျမန္မာေဗဒင္ဆရာ အေက်ာ္အေမာ္ႀကီးမ်ားအၾကား အႀကီးအက်ယ္ ျပႆနာ တက္ခဲ့ဖူး ေလသည္။ ႏွစ္ဖက္စလံုးက တကယ့္ ဒိတ္ဒိတ္ၾကဲ ပညာတတ္ႀကီးမ်ားဆိုေတာ့ မည္သူ႔ကိုမွ မွားသည္ဟု မဆိုသာ။ သည္ေတာ့ မည္သူကမွ အေလွ်ာ့မေပး။ ေနာက္က်ေတာ့ ၀ါထပ္မထပ္ ဆိုသည္ကို သုဓမၼာက ဆံုးျဖတ္သည္။ သုဓမၼာ ဟူသည္ ယခုေခတ္ သံဃာ့မဟာနာယကအဖဲြ႔ ပင္ ျဖစ္သတည္း။
ယခုလည္း သံဃာ့မဟာနာယကအဖဲြ႕ကပင္ ၀ါထပ္ရက္ငင္ကို ဆံုးျဖတ္သည္ ထင္ပါသည္။ ကြ်န္ေတာ္ ေသေသခ်ာခ်ာ မသိပါ။
ယခင္ကေတာ့ ျပကၡဒိန္တြက္ရိုးတြင္ မကာရႏ ၱတြက္ရိုးကို သံုးခဲ့ပါေသးသည္။ သို႔ေသာ္ ယခုမူ သံုးသူမရိွသေလာက္ ျဖစ္သြား ပါၿပီ။ ကြ်န္ေတာ္လည္း ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ေလာက္က မကာရႏ ၱတြက္နည္းမ်ားကို ေလ့လာခဲ့ဖူးပါ၏။ ခုေတာ့ ေမ့ကုန္ၿပီ။ သူရိယ သိဒၶႏ ၱႏွင့္ ဘာကြာသနည္းဆိုေတာ့ ကပ္တစ္ခုရိွ ေနထြက္ရက္ေပါင္း ကြာသည္။ ရႈပ္သည့္ကိစၥမ်ား ထားခဲ့ပါမည္။
သူရိယသိဒၶ ႏၱက်မ္းတြက္ရိုးက အလြန္ရႈပ္သည္။ သည့္အတြက္ အနီးစပ္ဆံုးလည္းျဖစ္၊ လြယ္လည္းလြယ္ေသာ နည္းကို ထြင္ၾကသည္။ ဤတြင္ ခုႏွစ္သကၠရာဇ္ကိုတည္၊ ၁၉ ႏွင့္စား။ ၂၊ ၅၊ ၇၊ ၁၀၊ ၁၃၊ ၁၅၊ ၁၈ ၾကြင္းလွ်င္ ၀ါထပ္မည္ဟု သံုးခဲ့ၾက သည္။ သို႔ေသာ္ ၁၂၁၈ ခုနွစ္တြင္ ၂ ၾကြင္းၿပီး ၀ါထပ္ရမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း ၁၂၁၇ ခုႏွစ္တြင္ အဓိမာသ္ၿပိဳသျဖင့္ ေညာင္ကန္ ဆရာေတာ္က ၁၂၁၇ ခုႏွစ္ကို ၀ါထပ္ရန္ ေရြးခ်ယ္ခဲ့ေလသည္။ ထိုေၾကာင့္ ၁၂၁၈ မွစ၍ ၁၂၇၃ ခုႏွစ္ထိ ၁၊ ၄၊ ၇၊ ၁၀၊ ၁၂၊ ၁၅၊ ၁၈ ၾကြင္းသည့္ႏွစ္မ်ား ကို ၀ါထပ္ရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ၁၂၇၄ ခုႏွစ္မွ ၁၃၁၁ ခုႏွစ္ထိ စားၾကြင္း ၁၊ ၄၊ ၇၊ ၉၊ ၁၂၊ ၁၅၊ ၁၈ ၾကြင္းေသာႏွစ္မ်ားကို ၀ါထပ္ခဲ့ၾကသည္။ ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၃၁၂ ခုႏွစ္မွ စကာ ၁၊ ၄၊ ၆၊ ၉၊ ၁၂၊ ၁၅၊ ၁၇ ၾကြင္းေသာ ႏွစ္မ်ားတြင္ ၀ါထပ္ခဲ့ၾကသည္။
အဘယ္ေၾကာင့္ အၾကြင္းကိန္းမ်ား အျမဲေျပာင္းေနရသနည္းဆိုေသာ္ ၁၉ ႏွင့္စားေသာနည္းမွာ အတိအက်မဟုတ္ဘဲ အလြန္ ရႈပ္ေထြးေသာတြက္နည္းမ်ားကို အနီးစပ္ဆံုးကိုက္ညီေအာင္ ယူထားရေသာေၾကာင့္ ျဖစ္၏။ အတိအက်လိုခ်င္လွ်င္ သူရိယသိဒၶ ႏၱက်မ္းတြက္ရိုးအတိုင္း တြက္ယူရမည္ ျဖစ္ေလသည္။ သို႔မဟုတ္ပါကလည္း ယခု တိုးတက္ေနေသာ ေခတ္ႀကီး တြင္ ေခတ္သိပံၸသခၤ်ာနည္းမ်ားျဖင့္ တြက္ယူႏုိင္ပါသည္။
၀ါထပ္ျခင္းက ကြာေနေသာရက္မ်ားကို ညိွေပးျခင္းျဖစ္သည္။ သို႔ဆိုလွ်င္ ကြာေနေသာ နာရီမ်ားကို ညိွေပးရန္ လုိေသးသည္။ ၎ကို ရက္ငင္ သည္ ဟု ေခၚ၏။
သည့္အတြက္ ၀ါထပ္ျခင္းတြင္ ႏွစ္မ်ိဳးကဲြသြားသည္။ ၀ါငယ္ထပ္ႏွင့္ ၀ါႀကီးထပ္ ဟူ၏။
၀ါငယ္ထပ္က ဒုတိယ၀ါဆိုတစ္လ (ရက္ ၃၀) ထပ္တိုးလိုက္သည္။
သို႔ေသာ္ ၀ါႀကီးထပ္တြင္ ဒုတိယ၀ါဆို တစ္လအျပင္ ေနာက္ထပ္ တစ္ရက္လည္း အပိုေဆာင္းေပးလိုက္ေသး၏။
အပိုေဆာင္းေသာရက္ကို နယုန္လတြင္ ထည့္လိုက္သည္။ ထိုအခါ ၀ါႀကီးထပ္ႏွစ္တြင္ နယုန္တြင္ ရက္ ၃၀ ျဖစ္ၿပီး နယုန္ရက္စံု ၃၀ ျဖစ္သြားေတာ့၏။ သာမန္ႏွစ္မ်ားကဲ့သို႔ လျပည့္ေက်ာ္ ၁၄ ရက္ေန႔တြင္ လမကြယ္ဘဲ ၀ါႀကီးထပ္ႏွစ္၌ နယုန္ လျပည့္ေက်ာ္ ၁၅ ရက္ေန႔၌ လကြယ္ပါ၏။
သည္ေတာ့ မိတ္ေဆြမ်ား တြက္ဖို႔အသာထား။ ယခု ဖတ္တာႏွင့္ပင္ အေတာ္မ်က္စိလည္သြားေလာက္ၿပီ။
ယခု နာရီျပန္ ၂ ခ်က္တီးေနၿပီမို႔လို႔ မနက္ျဖန္မွ ဆက္ပါမည္။
ေအးၿငိမ္း
29/10/2011, 2:05 am
Blk 663D, Jurong West St. 65
#15-233
Singapore 644663
Tel: 97303027
2 comments:
ဖတ္မွတ္သြားပါတယ္။ အေသးစိတ္ သိမွတ္ရလို့ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
The best article.
Post a Comment