သည္းခံခြင့္လႊတ္ျခင္း အလွတရား

(၁)

ဗုဒၶ၏အဆံုးအမမ်ားတြင္ အလြန္ထင္ရွားသည့္ အဆံုးအမတစ္ခုသည္ ရိွ၏။

၎မွာ -

ခႏီၱပရမံ၊ တေပါတိ တိကၡာ၊

နိဗၺာနံ ပရမံ ဝဒႏိၱ ဗုဒၶာ။

- ဟု ျဖစ္ေလသည္။ သည္းခံျခင္းတရားသည္ အလြန္ျမင့္ျမတ္၏။ သည္းခံျခင္းတရားကိုသာ စဲြစဲြၿမဲၿမဲက်င့္သံုးပါက နိဗၺာန္သို႔ပင္ ေရာက္ႏိုင္၏ - ဟု ဆုိလုိသည္။

ခရစ္ေတာ္ကလည္း -

သည္ဘက္ပါးကိုရိုက္လွ်င္ -

ဟိုဘက္ပါးကို ထိုးေပးလိုက္ပါ - မိန္႔မွာခဲ့သည္။

ဤသည္တို႔မွာ လူသားတို႔အား သည္းခံျခင္းတရား လက္ကုိင္ထားၾကရန္ ဆိုဆံုးမခဲ့ၾကျခင္း မဟုတ္ပါေလာ။

ကြ်ႏု္ပ္တို႔ ငယ္စဥ္က ကာတြန္းတစ္ပုဒ္ ဖတ္ခဲ့ရ၏။

ခႏီၱစ - မႏုိင္၍ သည္းခံရျခင္းသည္ လည္းေကာင္း - ဟု ပါရိွ၏။ ကာတြန္းဆိုေတာ့ သေရာ္၍ ေရးထားတာျဖစ္၏။ မႏုိင္လို႔သည္းခံရျခင္းသည္ သည္းခံျခင္း အစစ္မဟုတ္။ မတတ္သာ၍ ေအာင့္အည္း သည္းခံလုိက္ရသည္။ စိတ္ထဲကပါလို႔ မဟုတ္။

အမွန္ဆိုလွ်င္ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး အားၿပိဳင္ၾကရာ၌ အားႀကီးသူက အားနည္းသူကို သည္းခံျခင္းကသာ အျမတ္ဆံုး ျဖစ္သတည္း။

(၂)

သည္းခံခြင့္လႊတ္ျခင္းတရားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ကြ်ႏု္ပ္တို႔၌ အလြန္အင္မတန္ နမူနာယူစရာ၊ ေလးစားအားက်စရာေကာင္းသူ တစ္ဦးသည္ ရိွ၏။

၎သည္ သူ႔ကုိ အမ်ိဳးမ်ိဳး ဒုကၡေပးခဲ့၊ ညွဥ္းပန္းႏိွပ္စက္ခဲ့သူမ်ားအား မည္သည့္ အာဃာတမွမထား၊ ရန္ၿငိဳးမဖဲြ႔။ လက္စားေခ်ဘို႔ဆိုတာ ေဝလာေဝး။ အလြန္သည္းခံခြင့္လႊတ္ႏုိင္စြမ္း ရိွလွေပ၏။

သူ႔ေလာက္ အဆဲခံ၊ အဆိုခံ၊ အတုိက္ခိုက္ခံရတာ သည္ကမၻာေပၚတြင္ ရိွေကာင္းမွ ရိွေပလိမ့္မည္။

သူ႔ကုိ သူ႔တိုင္းသူျပည္သားမ်ားကလည္း တုိက္ခိုက္သည္၊ ဆဲေရးသည္၊ အမနာပေျပာသည္။ အတင္းတုတ္သည္။

(ႏုိင္ငံဂ်ီးသား၊ လူဂ်ီးလူေဂါင္းမ်ားဟု သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ ဂုဏ္ယူဝံ့ၾကြားေနသူမ်ား အပါအဝင္) ကမၻာ့ႏုိင္ငံမ်ားကလည္း တိုက္ခိုက္သည္၊ ဆဲေရးသည္၊ ရႈတ္ခ်သည္၊ ကန္႔ကြက္သည္၊ အမနာပေျပာသည္၊ အတင္းတုတ္သည္။

(ေတာ္ၾကာဆုေတြေပးလိုက္၊ ေတာ္ၾကာျပန္ရုပ္သိမ္းလိုက္။ ဟီဟိ။ လူဂ်ီးလူေဂါင္းေတြ ဒဲ့။ ဖြမ္)

သုိ႔ေသာ္ ထို ညွဥ္းပန္းႏွိပ္စက္မႈ၊ မတရားအလုပ္ခံရမႈ၊ အတင္းတုပ္မႈ၊ ဆဲေရးမႈ၊ အမနာပေျပာမႈ၊ ရႈတ္ခ်မႈ၊ ကန္႔ကြက္မႈမ်ားကို သူသည္ ဘာျပန္ေျပာပါသနည္း။ အမွန္ဆို သူသည္ သူ႔ကို အတင္းတုပ္၊ ဆဲေရးေနသူမ်ားအား ဖုတ္ေလသည့္ငါးပိ၊ ရိွသည္ဟု ေတာင္ သေဘာမထားပါ။ ထိုအခါ သူ႔ကို ဆဲေရးတိုင္းထြာေနသူမ်ားသာ ငေပါႀကီးမ်ား ျဖစ္သြားေလေတာ့သတည္း။

အခါတစ္ပါးတြင္ ျမတ္စြာဘုရား ဆြမ္းခံသြားရာ၌ ပုဏၰားတစ္ေယာက္က ဆြမ္းေလာင္းမည့္အစား ဆဲနည္း ၁၀၁ မ်ိဳးျဖင့္ အမ်ိဳးစံုေအာင္ ဆဲေရးတုိင္းထြာေလ၏။ သူဆဲလို႔ေမာေတာ့မွ ျမတ္စြာဘုရားက ေမး၏။

ပုဏၰားႀကီး၊ အသင္ပုဏၰားႀကီးက ကြ်ႏု္ပ္ကို ဆြမ္းေလာင္းပါၿပီတဲ့။ အဲဒီဆြမ္းေတြကိုသာ အကြ်ႏု္ပ္လက္မခံလွ်င္ အဘယ္ကဲ့သို႔ ရိွမည္နည္း။

ျမတ္စြာဘုရား၊ ဆြမ္းမ်ားမွာ ကြ်ႏု္ပ္ထံတြင္ပင္ က်န္ေနပါလိမ့္မည္။

ယခုလည္း ထုိအတိုင္းပင္ သင့္ဆဲေရးတိုင္းထြာမႈအေပါင္းကို ကြ်ႏု္ပ္လက္မခံ၊ ထို႔ေၾကာင့္ သင့္ဆဲေရးတုိင္းထြာမႈမ်ားသည္ သင့္ထံ၌သာ က်န္ေနေပလိမ့္မည္။ - ဟု မိန္႔သတတ္။

ယခုလည္း သူသည္ သူ႔ကိုဆဲေရးတုိင္းထြာမႈမ်ားအား လံုးဝလက္မခံေခ်။ သူသည္ ျမတ္စြာဘုရား၏ လမ္းစဥ္ကို အေျပာႏွင့္မဟုတ္၊ အလုပ္ႏွင့္သက္ေသျပသူ ျဖစ္ေခ်၏။

အံ့ဘြယ္သရဲပါတကား။ အထူးခ်ီးက်ဴးစရာပါေပတကား။ သာမန္လူတို႔ ျပဳႏိုင္ခဲေသာ အရာပါတကား။

ဤမွ်ဆိုလွ်င္ သူဘယ္သူဆိုသည္ကို ကြ်ႏု္ပ္ဖြင့္ဟေျပာေနစရာမလို။ မိတ္ေဆြတို႔ အလုိလုိသိၿပီးျဖစ္ေတာ့၏။

သည္ေလာကတြင္ သူ႔လိုျပဳက်င့္ႏုိင္သူ သာမန္လူထဲက တစ္ေယာက္ေလာက္ရိွလွ်င္ ကြ်ႏု္ပ္အား ေထာက္ျပစမ္းပါ။

အျခားသူမ်ား အဘယ္သို႔ရိွသည္ျဖစ္ေစ။ သည္းခံခြင့္လႊတ္ျခင္းတရားတစ္ခုတည္းႏွင့္ပင္ ကြ်ႏု္ပ္ကေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ခ်စ္လည္းခ်စ္၏။ ေလးလည္းေလးစား၏။ ၾကည္လည္းၾကည္ညိဳ၏။ ျမတ္လည္း ျမတ္ႏိုးမိပါသတည္း။

(၃)

ကြ်ႏု္ပ္တို႔၏ ေန႔စဥ္ လူေနမႈဘဝတြင္ ကိစၥေပါင္းစံုအတြက္ လူေပါင္းစံုႏွင့္ဆက္ဆံၾကရ၏။ ထုိအခါ ေကာင္းသည့္လူႏွင့္ ေတြ႔ႏိုင္သလို၊ ဆိုးသည့္လူႏွင့္လည္း ေတြ႔ႏိုင္၏။ စကားကုိ ေပ်ာ့ေျပာင္းျငင္သာစြာ ေျပာတတ္သူႏွင့္ ႀကံဳရႏုိင္သလို၊ (ကြ်ႏု္ပ္ကဲ့သုိ႔) စကားကုိ ဂြေျပာတတ္သည့္ လူ႔ဂြစာႏွင့္လည္း ေတြ႔ရႏုိင္၏။

ထိုအခါမ်ိဳးမ်ားတြင္ မိမိစိတ္ႏွင့္ အခန္႔သင့္သည္မ်ားရိွသလုိ၊ မိမိစိတ္ႏွင့္ အခန္႔မသင့္သည့္အခါမ်ားသည္လည္း ေသခ်ာေပါက္ ရိွေပလိမ့္မည္။ မိမိစိတ္ႏွင့္မေတြ႔သည့္အခါ ၿငိဳျငင္တတ္၏။ ရန္ၿငိဳးဖဲြ႔တတ္၏။ တစ္ေယာက္ႏွင့္တစ္ေယာက္ စိတ္ဝမ္းကြဲတတ္၏။

တစ္ေယာက္ႏွင့္တစ္ေယာက္ သည္းမခံ၊ ခြင့္မလႊတ္ပါက မိတ္ပ်က္မည္။ အေပါင္းအသင္းပ်က္မည္။ လုပ္ငန္းကိုင္ငန္းပ်က္မည္။ စီးပြားပ်က္မည္။

ထိုအခါ စိတ္ဆင္းရဲရမည္။ စိတ္ညစ္ညဴးရမည္။ စိတ္ရႈပ္ရမည္။ စိတ္ပူပန္ေသာက ေရာက္ရမည္။ ငိုေၾကြးရမည္။ ဝမ္းနည္းရမည္။

သည္းခံခြင့္လႊတ္ျခင္းတရားကိုသာ လက္ကိုင္ထားၾကပါမူ သည္ကမၻာေလာကႀကီးသည္ ေနခ်င့္စဖြယ္ေကာင္းေသာ ေလာကႀကီး ျဖစ္လာမည္။ သာယာလွပေသာ ေလာကႀကီးျဖစ္လာမည္။ ရယ္ေမာသံမ်ား ေသာေသာညံေနသည့္ ေပ်ာ္ရႊင္ဘြယ္ေကာင္းေသာ ေလာကႀကီးျဖစ္လာမည္မွာ ေျမႀကီးလက္ခတ္မလဲြတည္း။

သည္းခံခြင့္လႊတ္ႏိုင္ဘို႔ရာ တစ္ဦးကိုတစ္ဦး နားလည္ဘု႔ိ အေရးႀကီး၏။ တစ္ဦးကိုတစ္ဦး ေမတၱာထားႏိုင္ေရးမွာမူ အေျခခံအက်ဆံုး တရားႀကီး ျဖစ္ေတာ့၏။

အမွန္ဆို သည္းခံခြင့္လႊတ္ဘို႔ဆိုသည္မွာ ခဲယဥ္းလွေသာ အလုပ္မဟုတ္ဟု ကြ်ႏု္ပ္ထင္ပါသည္။

ေမြးျမဴယူဘို႔၊ ေလ့က်င့္ေပးဘို႔၊ ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ယူဘို႔ေတာ့ လိုေပလိမ့္မည္။

သည္းခံျခင္းဟူသည္၌ အျခားသူမ်ားကို သည္းခံျခင္းႏွင့္ မိမိကိုယ္ကိုယ္ သည္းခံျခင္းဟု ႏွစ္မ်ိဳးရိွ၏။

အျခားသူမ်ားကိုသည္းခံျခင္း၌ ကဲ့ရဲ့သၿဂႋဳဟ္ အတင္းဆိုၾကသည္ကို သည္းခံျခင္း၊ ေစာ္ကားလာသည္ကို သည္းခံျခင္း၊ လာေဘာ၊ အလာေဘာ စသည့္ ေလာကဓံတရား (၈) ပါးကို သည္းခံျခင္းတို႔ ပါဝင္၏။

မိမိကိုယ္ကုိယ္သည္းခံျခင္း၌ ဆာေလာင္မႈကို သည္းခံျခင္း၊ ငတ္မြတ္ျခင္းဒဏ္ကို သည္းခံျခင္း၊ ပူမႈ၊ ေအးမႈဒဏ္ကို သည္းခံျခင္း၊ ကိုယ္စိတ္နာက်င္မႈကို သည္းခံျခင္း စသည္တို႔ပါ၏။

သည္းခံျခင္းတရား ႏွစ္မ်ိဳးလံုးကို ေလ့က်င့္ယူရန္ လို၏။ ေရွးကသူေတာ္ေကာင္းမ်ား ေတာထြက္တရားဓမၼက်င့္ရာ၌ အလြန္ သည္းခံရေၾကာင္း ေတြးၾကည့္ရံုႏွင့္ သိပါသည္။

ေတာထဲမွာ သစ္ပင္၊ ဝါးပင္ေတြေအာက္မွာေနရတာ မည္မွ် ပင္ပန္းဆင္းရဲလိုက္ပါမည္နည္း။ ေနပူဒဏ္၊ မိုးရြာဒဏ္၊ ျဖဳတ္ကိုက္၊ ျခင္ကိုက္သည့္ဒဏ္ စသည္တို႔ကိုခံရမည္။ ဆြမ္းကပ္မည့္သူ မည္သူမွမရိွ။ မိမိဘာသာ သစ္သီးသစ္ဥ၊ သစ္ဖုတို႔ကို ရွာေဖြ စားေသာက္ရမည္။ ဤသည္တို႔ကို သည္းခံကာ ေက်ာ္လႊားေအာင္ျမင္ၿပီဆိုလွ်င္မူ အဆံုးစြန္ေသာ ဤေလာကမွ လြတ္ေျမာက္ျခင္း တရားကို ရေတာ့သည္။ ဤကဲ့သို႔ေသာ အလြန္ထူးျမတ္လွသည့္ ရတနာကိုရဘို႔အတြက္ သည္မွ်ေသာ ဆင္းရဲဒုကၡတို႔ကို သူေတာ္ေကာင္းတို႔သည္ သည္းခံခဲ့၏။

ကြ်ႏု္ပ္တို႔မွာမူ စားစရာေသာက္စရာမ်ား အလွ်ံပယ္ရေနတာေတာင္ ဒါမစားခ်င္၊ ဟိုဟာမစားခ်င္ ရိွေသး၏။ အဝတ္မ်ား ေတာင္လိုပံုေနတာေတာင္ လွလွပပေလးေတြ႔လွ်င္ ဝယ္လိုက္ခ်င္ေသး၏။

ကုိယ့္ကုိမဟုတ္တာမ်ားေျပာလာလွ်င္ ထ ထိုးလိုက္ခ်င္၏။ မင္းဘာေကာင္လဲ၊ ငါဘာေကာင္လဲ လုပ္ခ်င္၏။

ကိုယ္မွားေနသည့္တုိင္ ကိုယ့္အမွားကိုလည္း လက္မခံတတ္။

နင္ပဲငဆ ေျပာတတ္၏။ ဆဲတတ္၏။ ဆိုတတ္၏။

ကိုယ့္ဂုဏ္ကုိယ္လည္း မေထာက္။ ကိုယ့္သိကၡာကိုယ္လည္း မငဲ့ကြက္။

စိတ္ထဲရိွတာ အကုန္တုတ္ထည့္လိုက္ရမွ ေနသာထုိင္သာရိွ၏။

ေနာက္ၿပီးေတာ့မွ ေနာင္တေတြ တစ္ပံုႀကီး ရလိမ့္မည္။

(၄)

ကြ်ႏု္ပ္တို႔ငယ္စဥ္က ေက်ာင္းစာထဲမွာ ဆရာေတာ္ႀကီးတစ္ပါးအေၾကာင္း သင္ဖူးပါသည္။ မတၱရာဆရာေတာ္ႀကီး ထင္ပါသည္။

တစ္ေန႔တြင္ ေက်ာင္းသားကေလးမ်ားက ဆရာေတာ္ႀကီးကုိ ႏိွပ္ေပးၾကရာ ဒူးကိုကိုင္မိသည့္အခါ တြန္႔တြန္႔သြားသျဖင့္ သကၤန္းကို လွန္ၾကည့္ၾက၏။ ထိုအခါ ဒူး၌ အနာႀကီးျဖစ္လ်က္ ေလာက္မ်ား တဖြားဖြားတြယ္ေနသည္ကို ၾကက္သီးထဖြယ္ ေတြ႔ၾကရ၏။

ေက်ာင္းသားကေလးမ်ားက ေလာက္မ်ားကို သုတ္သင္၍ အနာကို ေဆးေၾကာေပးမည္ ျပဳေသာအခါ၌ ဆရာေတာ္ႀကီးက -

မလုပ္ၾကပါနဲ႔ကြယ္တို႔။

သူတို႔ အသိုက္အၿမံဳကို မဖ်က္ဆီးၾကပါနဲ႔။

သူတို႔မိသားစုတေတြ ေပ်ာ္ပါးစားေသာက္ေနတာ ေနၾကပါေစ - ဆိုကာ အနာကုိ ေဆးကုမခံခဲ့။

အနာအား ေလာက္မ်ားတြယ္ေနသည္ကို သည္းခံႏိုင္ျခင္းကား ေတာ္ရံုတန္ရံု သတိၱမဟုတ္။ ဆရာေတာ္ႀကီးမွာ ထိုအနာျဖင့္ပင္ ပ်ံလြန္ေတာ္မူရွာေလသည္။ လူ တိရစၦာန္မ်ားကို မဆိုထားဘိ။ ေလာက္မ်ားအေပၚ၌ပင္ ေမတၱာထားႏိုင္ေပသည္။ ပီဘိ သူေတာ္ေကာင္းႀကီးပါေပတည္း။

ကြ်ႏု္ပ္တို႔သည္လည္း မိမိပတ္ဝန္းက်င္တြင္ ျမင္ေတြ႔ေျပာဆိုေနၾကသည္မ်ားအေပၚ သည္းခံခြင့္လႊတ္စိတ္ထားၾကဘို႔ရာ လိုေပလိမ့္မည္။

ကိုယ့္စိတ္ႏွင့္ မေတြ႔တာတစ္ခုတည္းႏွင့္ မတန္တဆ မေျပာၾကပါႏွင့္။

ထို႔ထက္ တဖက္သားမခံႏိုင္ေအာင္ နင္ပဲငဆ မေျပာၾကပါႏွင့္။

သည္းခံတတ္သည့္ အေလ့အထကို ေမြးျမဴၾကပါစို႔။

ေဒါသထြက္ေနခ်ိန္တြင္ စကားကုိမေျပာပါႏွင့္ဦး။ ေအာင့္အည္း ၿမိဳသိပ္ထားလိုက္ပါဦး။

မိမိေျပာလိုသည့္စကားကုိေျပာရန္ အနည္းဆံုး (၃) ရက္အခ်ိန္ယူပါ။ ထိုစကားကို (၃) ရက္ၾကာမွ ေျပာပါ။

အသင္တုိ႔ထင္တာထက္ ေလာကႀကီး ပိုမုိ သာယာလွပလာသည္ကို ေတြ႔ပါလိမ့္မည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ကြ်ႏု္ပ္ခ်စ္ေသာ မိတ္ေဆြမ်ားအား -

အျခားသူမ်ားကို သည္းခံရန္ -

မိမိကိုယ္ကို သည္းခံရန္ -

ရာသီဥတုဒဏ္ကို သည္းခံရန္ -

အစားအေသာက္ကို သည္းခံရန္ -

အစစအရာရာ သည္းခံတတ္ရန္ -

ေလ့က်င့္ ေမြးျမဴၾကပါမည့္အေၾကာင္း -

အေလးအနက္ တုိက္တြန္းလိုက္ရပါသတည္း။

လူအခ်င္းခ်င္း သည္းမခံျခင္း ကင္းရွင္းၾကပါေစ။

ေက်းဇူးတင္ပါသည္။

ေအးၿငိမ္း

၃၀ ေမလ၊ ၂၀၁၉

ေလးစားျခင္း အႏုပညာ

ေတာင္းပန္ခ်က္

စိတ္ခံစားခ်က္မ်ားသြားပါ၍ ဤပို႔စ္တြင္ အနည္းငယ္ရိုင္းျပေသာ အသံုးအႏႈန္းမ်ားပါသြားပါသည္။

ဤကဲ့သို႔ေရးသားျခင္းသည္ စာဖတ္သူမ်ားကို မေလးစား၍ မဟုတ္။

ဤသို႔တုတ္လိုက္ရမွ ကြ်ႏု္ပ္လက္မွာ စီးစီးပိုင္ပိုင္ရိွေလေသာေၾကာင့္ သံုးႏႈန္းရျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

ဤရိုင္းျပေသာ အသံုးအႏႈန္းမ်ားကို မ်ားမၾကာမီ ျပန္ျပင္မည္ ျဖစ္ပါေၾကာင္း။

(၁)

အဂၤလိပ္စကား၌ mutual respect ဟူသည္ ရိွ၏။ ျမန္မာစကားတြင္ေတာ့ "က်ီး ဘုတ္ရိုေသ၊ ဘုတ္ က်ီးရိုေသ" ဟု လာသည္။

"ႀကီးသူကိုရိုေသ၊ ရြယ္တူကိုေလးစား၊ ငယ္သူကိုသနား" ဟူသည္မွာလည္း တစ္ေယာက္ကို တစ္ေယာက္ အျပန္အလွန္ ေလးစားသမႈရိွၾကရန္ ဆံုးမထားျခင္း ျဖစ္၏။

လူ႔ေဘာင္ေလာကတြင္ အဆင္ေျပေျပ ေနေရးထုိင္ႏိုင္ေရး၌ တစ္ဦးကိုတစ္ဦး အျပန္အလွန္ေလးစားသမႈ ရိွေရးသည္လည္း အလြန္ အေရးႀကီးသည့္ အခန္းက႑တြင္ ပါဝင္ေန၏။

လူအားလံုးသာ တစ္ဦးကိုတစ္ဦး အျပန္အလွန္ေလးစားသမႈႏွင့္ ဆက္ဆံပါက ဤကမၻာေလာကႀကီး အလြန္သာယာလွပေပမည္။

ေလးစားမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ ကြ်ႏ္ုပ္ အမွတ္ထင္ထင္ သတိရမိေနသည္မွာ ငယ္စဥ္ ေဒသေကာလိပ္ ေက်ာင္းသားဘဝက သင္ခဲ့ရဖူးသည့္ "မင္းေက်ာ္၏ ဦးေအာင္ကုိး" ျဖစ္ပါသည္။ ဤေဆာင္းပါးကေလးမွာ "ကြ်န္ေတာ့္ဆရာမ်ား" စာအုပ္မွ ထုတ္ႏုတ္ ထားျခင္း ျဖစ္၏။

ဆရာဦးေအာင္ကိုးသည္ ေက်ာင္းသားမ်ားကို ေလးေလးစားစားဆက္ဆံ၏။ ေက်ာင္းသားမ်ားကို ကို - တပ္၍ ေခၚ၏။

တစ္ခါတြင္ ဆရာဦးေအာင္ကုိးအား အမိႈက္လွည္းသည့္သူႏွင့္ စကားေျပာေနတာကို ေတြ႔ၾကရ၏။ ဆရာ့ပံုစံမွာ ဆရာ တစ္ေယာက္က ဆံုးမေနသည္ကို ခံယူေနသည့္ တပည့္တစ္ေယာက္ကဲ့သို႔ျဖစ္၏။ အမိႈက္လွည္းသူက ေျပာျပေနသည္ကို ေခါင္းကိုညြတ္ကာ တေလးတစား နားေထာင္ေနေလ၏။ ၿပီးေတာ့မွ အမိႈက္လွည္းသူကို ဦးညြတ္ႏႈတ္ဆက္ကာ ထြက္ခြာလာ၏။ တပည့္မ်ားႏွင့္ေတြ႔ေသာအခါ -

"ကိုေက်ာ္ေဆြတုိ႔ကို ဆရာျမင္ပါတယ္။ သို႔ေပမယ့္ ဆရာမသိတာေလးတစ္ခု ဟို အမိႈက္လွည္းဆရာဆီမွာ ေမးျမန္းေနတာနဲ႔ ဆရာလွမ္းႏႈတ္မဆက္ျဖစ္တာပဲ။ ဆရာမသိတာ သူ႔ကို ေမးရေတာ့ သူက ဆရာ့ဆရာျဖစ္ေနတယ္ မဟုတ္လား။ ဆရာက ရွင္းလင္း ေျပာျပေနခ်ိန္မွာ တပည့္တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ တျခားကို အာရံုမေရာက္သင့္ဘူး မဟုတ္လားကဲြ႔"

- ဟု ေျပာေလသည္။ ထိုမွ်သာမက -

"ဒီလိုပဲကိုေက်ာ္ေဆြတို႔ေရ၊ ငါဆရာပဲဆိုၿပီး အရာရာမွာ ဆရာခ်ည္းထင္ေနလို႔ မျဖစ္ဘူးကြယ့္။ ေလာကႀကီးမွာ ကိုယ္မသိတာေတြ အမ်ားႀကီးပဲ။ ဒို႔ဘုရားအေလာင္း မဟာဇနကၠမင္းေအာင္ ကစားေနတဲ့ မိန္းကေလးကို ဆရာတင္ခဲ့ေသးတာပဲကြယ္။ ခု ဆရာက အမိႈက္လွည္းဆရာႀကီးကို ဆရာတင္တာ မမွားပါဘူးကြယ္ေနာ္"

- ဟု ေျပာခဲ့ေလေသး၏။

မင္းဘာေကာင္လဲ၊ ငါဘာေကာင္လဲ သမားမ်ား ဆင္ျခင္ၾကရန္ ျဖစ္ပါ၏။

(၂)

ေလးစားျခင္း ႏွင့္ပတ္သက္၍ ကြ်ႏု္ပ္ ႏွလံုးသားကုိ နက္ရိႈင္းစြာစူးဝင္ခဲ့သည့္ ဆူးတစ္ေခ်ာင္းအေၾကာင္း ေျပာျပပါရေစဦး။

ကြ်ႏု္ပ္ အသက္ (၈) ႏွစ္ေလာက္က ထင္ပါသည္။

ကြ်ႏု္ပ္တို႔အိမ္တြင္ လယ္အကူလုပ္သားအျဖစ္ ကိုေအးလိႈင္ကို ေခၚထား၏။

ကိုေအးလိႈင္က ကြ်ႏု္ပ္တို႔ေမာင္ႏွမမ်ားကို အလြန္ခ်စ္၏။ ကြ်ႏု္ပ္တို႔ကလည္း သူ႔ကို လယ္အကူလုပ္သားအျဖစ္ သေဘာမထား။ အစ္ကိုႀကီးတစ္ေယာက္လိုသာ ဆက္ဆံခဲ့၏။

တစ္ခါေသာ္ ကြ်ႏု္ပ္တို႔ရြာ၌ အလႉပဲြတစ္ခု က်င္းပ၏။ ရြာမ်ား၌ အလႉလုပ္သည့္အခါ တစ္ရြာလံုး မီးခိုးတိတ္လာစားၾကတာ ထံုးစံ ျဖစ္၏။ ဝမ္းနည္းစရာေကာင္းသည္မွာ ေက်းလက္ေတာရြာမ်ား၌ ကေလးမ်ားကို လူဟု မသတ္မွတ္ျခင္း ျဖစ္၏။ ကေလးေတြမို႔လို႔ အနားလာလွ်င္ အဲဒီကေလးေတြ ရႈပ္ကိုရႈပ္တယ္။ သြားၾက။ တျခားသြားကစားၾက။ နင္တို႔နဲ႔ ဘာဆုိင္သလဲ ဟူ၏ ေမာင္းလႊတ္ေလ့ ရိွ၏။ အလႉမ်ားတြင္ ကေလးမ်ားကို မည္သူကမွ ဂရုတစိုက္ ေသေသခ်ာခ်ာ ေကြ်းတာေမြးတာမရိွ။ လူႀကီးေတြ အသားကုန္ စားေသာက္ၿပီးမွ (အစကေတာ့ "ၿမိဳလို႔ဆို႔လို႔ၿပီးမွ" ဟု ေရးထားသည္ကို ရိုင္းသည္ထင္၍ "စားေသာက္ၿပီးမွ" ဟု ျပင္လုိက္ပါသည္။ ဤသို႔ျပင္လိုက္ျခင္းျဖင့္ စာအရသာ အေတာ္ေပါ့သြားေလ၏။ ဤကား စကားခ်ပ္) ကေလးေတြမွာ ျဖစ္သလို စားၾကရတာ ျဖစ္၏။

ရြာထံုးစံအရ ကာလသားမ်ားက တစ္ေယာက္လွ်င္ ထမင္းစားပဲြတစ္ဝိုင္း တာဝန္ယူကာ ဧည့္သည္မ်ားကို ေကြ်းၾကေမြးၾကရ၏။ ဆုိေတာ့ ကိုေအးလိႈင္လည္း ထမင္းစားပဲြတစ္ဝိုင္း တာဝန္ယူ ေကြ်းေမြးရသေပါ့။

ထမင္းစားခ်ိန္ေရာက္ေတာ့ လူႀကီးမ်ားကုိ ပထမဦးစြာေကြ်း၏။ ကိုေအးလိႈင္က လူႀကီးမ်ားစားေနသည့္ဝိုင္းတြင္ ကြ်ႏု္ပ္ကို တစ္ေနရာေပးကာ ဝင္စားေစ၏။ လူႀကီးဝိုင္း၌ ကေလးတစ္ေယာက္ ဝင္စားေနသည္ကို ျမင္သည့္အခါ ကြ်ႏု္ပ္၏ ဘႀကီးေတာ္သူ ဘႀကီးငအုန္းမွာ အလြန္တရာမွ ေဒါသပုန္ထလ်က္ ကြ်ႏု္ပ္ထမင္းစားေနရင္း တန္းလန္း ဆဲဆုိႀကိမ္းေမာင္းကာ အတင္း ဆဲြထုတ္ေလ၏။

ကြ်ႏု္ပ္အသက္ (၈) ႏွစ္ေလာက္က ႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရသည့္ အလြန္ခါးသီးလွေသာ ဤျဖစ္ရပ္ကို ယခု အသက္ (၆၀) နားနီးေနသည့္ တိုင္ မေန႔တစ္ေန႔ကကဲ့သို႔ မွတ္မိေနပါေသးသည္။ ကြ်ႏု္ပ္ေနရာ၌ အသင္မိတ္ေဆြအေပါင္းတို႔ ဝင္ေရာက္ခံစားၾကည့္ပါဘိ။

သို႔ေသာ္ ဤျဖစ္ရပ္က ကြ်ႏု္ပ္အား "ငါ - ကေလးေတြကို ဘယ္ေတာ့မွ မေလးမစား မဆက္ဆံဘူး" ဟူေသာ ကတိကဝတ္တစ္ခုကို ေပးခဲ့ေလ၏။

ကေလးမ်ားသည္ ေနာင္တစ္ခ်ိန္ လူႀကီးျဖစ္လာမည့္သူမ်ားျဖစ္၏။ လူေကာင္းသူေကာင္းမ်ားျဖစ္လာေစရန္ ကေလးဘဝ ကတည္းက စတင္ ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ေပးရန္ လို၏။ စားတာ၊ ေသာက္တာ၊ ေနတာထုိင္တာ၊ ေတြးတာေခၚတာ၊ ေျပာတာဆိုတာ၊ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး ေပါင္းသင္းဆက္ဆံတာ အားလံုးကို သြန္သင္ညႊန္ျပေပးရမည္။ ကေလးမ်ားကို လူရာမသြင္းေသာ လူ႔အသိုင္းအဝိုင္းတစ္ခုသည္ မည္သည့္အခါမွ ေသာက္သံုးက်သည့္ လူ႔အသိုင္းအဝိုင္းတစ္ခု ျဖစ္မလာႏိုင္ဟု ကြ်ႏု္ပ္က ရဲရဲႀကီး ဆိုလိုက္ပါ၏။

ေနာက္တစ္ခုမွာ လူႀကီးသူမမ်ားေရွ႔၌သာ ခါးကုန္းၿပီး အရိုအေသေပး သြားရမည္ဟု ကေလးမ်ားကို သြန္သင္သည္။ အခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္ ေလးစားဘို႔အေရး ဆံုးမထားတာကုိေတာ့ မေတြ႔မိဟု ကြ်ႏု္ပ္ထင္ပါသည္။

ကြ်ႏု္ပ္တို႔လူမ်ိဳးမ်ားေလာက္ ေလာကနီတိအေၾကာင္းေျပာသူ၊ ျပည္သူ႔နီတိဟု ႀကံဳးဝါးသူ ဤကမၻာေပၚ၌ မရိွႏုိင္ဟု ထင္၏။ သို႔တုိင္ သည္ေလာကနီတိဆိုသည္ကို မည္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္သည္ က်က်နန သင္ယူေလ့လာဖူးပါသနည္း။ ျပည္သူ႔နီတိဆိုတာ မည္သူ ေသေသခ်ာခ်ာ ဖတ္ရႈက်င့္သံုးဖူးပါသနည္း။

ဤကဲ့သို႔ ေလာကနီတိ၊ ျပည္သူ႔နီတိအေၾကာင္း မသိ၍ပင္ မီးသတ္တပ္ဖဲြ႔ေရွ႔၌ ငါးအစိမ္းလာေရာင္းသည့္အသည္မ်ိဳးကို ႀကံဳေတြ႔ၾကရျခင္း ျဖစ္၏။

ကြ်ႏု္ပ္အေနႏွင့္မူ ဤျဖစ္ရပ္ကို ထူးဆန္းသည္ဟု မျမင္မိပါ။ ဤျဖစ္ရပ္ႏွင့္ ဆင္တူေၾကာင္းကဲြျဖစ္ရပ္မ်ား ျမန္မာႏိုင္ငံအႏွ႔ံအျပား၌ ေန႔စဥ္ ႀကံဳေတြ႔ေနၾကရတာ ျဖစ္၏။ ဤျဖစ္ရပ္မွာ တစ္ဦးကိုတစ္ဦး အျပန္အလွန္ မေလးစားျခင္း၏ အက်ိဳးရလဒ္ ျဖစ္သတည္း။

(၃)

တစ္ခါကလည္း စစ္ထဲ၌ ျမန္မာေခြးမ်ားကို အဘယ္ေၾကာင့္ သံုးလု႔ိမျဖစ္ေၾကာင္း ရွင္းျပထားသည့္ စာတစ္ပုဒ္ ဖတ္ဖူးပါသည္။

ျမန္မာအိမ္မ်ားတြင္ အိမ္ေရွ႔ေျခနင္းခံုကုိ ေခြးကတက္ဟု ေခၚ၏။

ေခြးအိပ္ေသာေနရာျဖစ္၍ ေခြးကတက္ဟု ေခၚျခင္းျဖစ္၏။ ဤေနရာတြင္ ေခြးမ်ားအိပ္ၾကရ၏။

ျမန္မာေခြးမ်ားမွာ စားၾကြင္းစားက်န္၊ အရိုးအရင္းမ်ားကိုသာ စားၾကရ၏။ အိမ္ေပၚဆုိ၍ ေခြးကတက္ထိသာ တက္ခြင့္ရ၏။

ဆိုေတာ့ ေခြးမ်ားမွာ အလုိလုိေနရင္း အငံု႔စိတ္ ဝင္ေန၏။

ေခြးမ်ားမွာ လူလူသူသူ (ဟုတ္ေပါင္) ေခြးေခြးသူသူ ဆက္ဆံမခံရ၍ မည္သည့္အခါမွ လူႀကီးလူေကာင္း (ဟိုက္ - မွားျပန္ပဟ) ေခြးႀကီးေခြးေကာင္းစိတ္ဝင္ႏုိင္မည္မဟုတ္။ ကေလကေခ်ေခြးစိတ္သာ ဝင္ေနေပသည္။

အေနာက္တိုင္းမွ ေခြးမ်ားမွာမူ သူတို႔ကို လူကဲ့သို႔ပင္ တေလးတစားဆက္ဆံ၊ လူကဲ့ပင္ ေကြ်းေမြးျပဳစုထားသည့္အတြက္ သူတို႔မွာ ေခြးႀကီးေခြးေကာင္းစိတ္ ရိွသည္။ ေခြးေနျမင့္သည္။ သုိ႔အတြက္ ၎တို႔ကို အမိန္႔ေပးလွ်င္ တသေဝမတိန္း လုိက္နာသည္။

သို႔ေသာ္ ျမန္မာေခြးမ်ားမွာ မည္မွ် အမိန္႔ေပးေနသည္ျဖစ္ေစ သူတို႔စိတ္ရိွမွ ထလုပ္သည္။ ဤကဲ့သို႔ေသာ ေခြးမ်ားကို အလြန္ အေရးႀကီးသည့္ စစ္ပဲြလိုေနရာမ်ိဳး၌ မည္ကဲ့သို႔ သြားသံုးရပါမည္နည္း ဟု ရွင္းျပထား၏။

(မည္သူေရးသည့္ မည္သည့္စာအုပ္ဟု မမွတ္မိေတာ့ပါ။ မွတ္မိသူမ်ား ျပန္လည္ ေဝမွ်ၾကပါကုန္)

ဤသည္ကိုေတြးမိတိုင္း ကြ်ႏု္ပ္တုိ႔၏ သားသမီး၊ တူ တူမကေလးမ်ားကို ေတာထဲ၌ အျဖစ္ေဆာက္ထားေသာ တကၠသိုလ္ဟု နာမည္တပ္ထားသည့္ ကေလကေခ်ေနရာကို ပို႔ပစ္ကာ ကေလကေခ်စိတ္ဝင္ေအာင္ လုပ္ပစ္ရက္ေသာ လက္သည္ေခြးမသားမ်ား ကို ကြ်ႏု္ပ္သည္ ဖေနာင့္ႏွင့္လည္း ေပါက္ခ်င္၏။ ပါးကိုလည္း ရိုက္ခ်င္၏။ တေတာင္ႏွင့္လည္း ေထာင္းခ်င္၏။ အမႈန္႔ႀကိတ္စက္ထဲ ထည့္ကာ အမႈန္႔ႀကိတ္ပစ္လ်က္ ေခြးစာလည္း ေကြ်းပစ္ခ်င္မိေလ၏။

ဤကဲ့သို႔ေသာေနရာမ်ား၌ ေက်ာင္းတက္ေနရရွာသည့္ so call တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားမ်ားကို မည္သူသည္ တေလးတစား ဆက္ဆံပါသနည္း။ ၎တို႔ လူႀကီးလူေကာင္းဆန္ဆန္ မျပဳမူ မဆက္ဆံသည့္အခါ အသင္တို႔သည္ပင္ ၎တို႔ကို ကဲ့ရဲ့သၿဂႋဳဟ္ အျပစ္ဆိုၾကသည္ မဟုတ္ေလာ။ ထိုကေလးမ်ား လူႀကီးလူေကာင္းမဆန္ျခင္းသည္ သူတို႔အျပစ္မဟုတ္။ ထိုအနာဂတ္ သားေကာင္း ကေလးမ်ားကို လူႀကီးလူေကာင္းလို မျပဳမူ၊ မဆက္ဆံ၊ လူႀကီးလူေကာင္းလိုမထားသည့္ ထိုေခြးမသားမ်ားသာလွ်င္ အဓိကတရားခံ ျဖစ္ေလသည္။

ဤဥပမာတစ္ခုတည္းႏွင့္ပင္ လူတစ္ေယာက္ လူလူသူသူျဖစ္လာေရး၌ ထုိသူကုိ တေလးတစား ဆက္ဆံေရးမွာ မည္မွ် အေရးပါလွသည္ကို အသင္မိတ္ေဆြ သူေတာ္ေကာင္းအေပါင္းတို႔ ျပတ္ျပတ္သားသား သိျမင္ႏိုင္ေလသည္။

(၄)

ယခုေတာ့ မေျပာတတ္ပါ။

ယခင္အခါ ကာလမ်ားဆီကမူ ကြ်ႏု္ပ္မွာ အစိုးရ ရံုးျပင္ကနားသြားရမွာထက္ က်ားဖင္သာ ေျပးႏိႈက္လုိက္ခ်င္ေလသည္။

ကြ်ႏု္ပ္တို႔ သာမန္ျပည္သူမ်ား အစိုးရရံုးမ်ားသြားသည့္အခါ မည္သူသည္ ေသာက္ဂရုစိုက္ကာ တေလးတစား ဆက္ဆံပါသနည္း။

မည္သူကမ်ား ၿပံဳးၿပံဳးရႊင္ရႊင္ႏွင့္ ဆီးႀကိဳႏႈတ္ဆက္ပါသနည္း။

ကြ်ႏု္ပ္တို႔မွာ ၎တို႔ေရွ႔၌ မ်က္ႏွာငယ္ကေလးမ်ားႏွင့္ ရပ္လ်က္ ကိုယ့္ဘက္လွည့္လာဘို႔အေရး ဆင့္ဟိုဒင္း ေခြးေမွ်ာ္သလို ေမွ်ာ္ေနၾကရတာ ျဖစ္၏။ ကြ်ႏု္ပ္တို႔မွာ ၎တု႔ိ၏ပစၥည္းဥစၥာမ်ားကို မတရားသြားေတာင္းတာလည္း မဟုတ္ပါဘဲလ်က္ အဘယ္ေၾကာင့္ ကြ်ႏု္ပ္တုိ႔ကို ဤကဲ့သို႔ဆက္ဆံသည္ကို ယေန႔အထိ ကြ်ႏု္ပ္ နားမလည္ႏိုင္ပါ။

ဤသည္မွာ ပံုျပင္မဟုတ္။ အလြန္အင္မတန္ ယဥ္ေက်းလွပါသည္ဟု အသင္တို႔ထင္ေနသည့္ ကြ်ႏု္ပ္တို႔ျမန္မာျပည္ႀကီး၌ အမွန္တကယ္ ျဖစ္ေနတာ ျဖစ္ေလသည္။

ကြ်ႏု္ပ္တို႔တိုင္းျပည္၌ ဝမ္းနည္းစရာေကာင္းေလာက္ေအာင္ပင္ ေလးစားျခင္းတရားမ်ား ေပ်ာက္ဆုံုးေနေလ၏။

လူႀကီးမ်ားက ကေလးမ်ားကို မေလးစား။

လူႀကီးဆုိသူမ်ားက မိမိလက္ေအာက္ငယ္သားမ်ားကို မေလးစား။

ေက်ာင္းဆရာမ်ားက ေက်ာင္းသားကို မေလးစား။

သားသမီးမ်ားကို မိဘမ်ားက မေလးစား။

အေရာင္းဆိုင္ဝန္ထမ္းမ်ားက ေဈးဝယ္သူမ်ားအား မေလးစား။

အစိုးရဌာနမ်ားက မိမိဌာနသုိ႔ ေရာက္လာသူမ်ားအား မေလးစား။

အကယ္၍ အၾကင္သူ တစ္ဦးတစ္ေယာက္သည္ တန္ဘိုးႀကီးေသာ အဝတ္အစားမ်ားကို ေျပာင္ေျပာင္ေယာင္ေယာင္၊ လွလွပပ ဝတ္မလာဟု ဆုိျငားအံ့။ ထိုသူသည္ တစံုတစ္ေယာက္ထံမွ ေလးစားျခင္းရဘို႔ရာ မေမွ်ာ္လင့္ပါႏွင့္။ ဤအေရးမွာ တုသိတာနတ္ဘံု က နတ္သမီးကို ရည္းစားစာေပးဘို႔ထက္ခက္ေလသည္။

နိဂံုးခ်ဳပ္ရလွ်င္ -

ယေန႔မွစ၍ ကြ်ႏု္ပ္တို႔သည္ ေပ်ာက္ဆံုေနေသာ နိဗၺာန္ဘံု (ဟုတ္ေပါင္) ေပ်ာက္ဆံုးေနေသာ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး အျပန္အလွန္ ေလးစားသမႈတို႔ကို ျပန္လည္တည္ေဆာက္ၾကပါစို႔။

ကြ်ႏု္ပ္တို႔သည္ -

အသက္ႀကီးသည္ျဖစ္ေစ၊ ငယ္သည္ျဖစ္ေစ၊ ရာထူးႀကီးသည္ျဖစ္ေစ၊ ဘာရားထူးမွ မရိွသည္ျဖစ္ေစ၊ ခ်မ္းသာသည္ျဖစ္ေစ၊ ဆင္းရဲသည္ျဖစ္ေစ၊ ပညာမတတ္သူျဖစ္ေစ၊ ပညာတတ္သူျဖစ္ေစ။ မိမိသိသည္ျဖစ္ေစ၊ မသိသည္ျဖစ္ေစ။

မည္သူ႔ကိုမဆို ေလးေလးစားစားႏွင့္ ဆက္ဆံၾကပါစို႔ဟု -

အေလးအနက္ တုိက္တြန္းလိုက္ရပါသတည္း။

လူအခ်င္းခ်င္း မေလးစားျခင္း၊ ကင္းရွင္းၾကပါေစ။

ေက်းဇူးတင္ပါသည္။

ေအးၿငိမ္း

၂၈၊ ေမလ၊ ၂၀၁၉

မင္းေက်ာ္ ၏ ကြ်န္ေတာ့္ဆရာမ်ား စာအုပ္ကို ေအာက္ပါ link တြင္ download လုပ္ႏုိင္ပါသည္။

https://www.mediafire.com/file/sxcbjlw4uc7olxh/LMA%29%E1%80%99%E1%80%84%E1%80%B9%E1%80%B8%E1%80%B1%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%AC%E1%80%B9-%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%B1%E1%80%90%E1%80%AC%E1%80%B7%E1%80%86%E1%80%9B%E1%80%AC%E1%80%99%E1%80%BA%E1%80%AC%E1%80%B8.pdf

အလုိက္သိျခင္း အႏုပညာ

(၁) အလြန္ေၾကာက္တတ္ေသာ ကြ်ႏု္ပ္

အမွန္ဆို ကြ်ႏု္ပ္၌ အသင္တုိ႔ကို ေျပာျပစရာမ်ား ရင္ႏွင့္အျပည့္ရိွ၏။ သို႔ေသာ္လည္း ထုိအေၾကာင္းအရာတို႔မွာ သင္တို႔သိၿပီးသား အေၾကာင္းအရာမ်ားလည္း ျဖစ္၏။ ကြ်ႏု္ပ္ကဲ့သုိ႔ပင္ ပ်စ္ပ်စ္ႏွစ္ႏွစ္ ေရးပစ္လုိက္ခ်င္သူမ်ားလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း မ်ားစြာ ရိွေပလိမ့္မည္။

သို႔ေသာ္ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုေရးသားသူမ်ားအား အကာအကြယ္ေပးမည္ဟူသည့္ ဥပေဒဟူသည္ ယေန႔အထိ မေမြးေသး။ မရိွေသး။ အစအနေတာင္ မျမင္ရေသး။ ထိုဥပေဒ ေရးဆဲြၾကမည္ဟုပင္ မည္သူမွ စိတ္မကူးၾကေသး။

အမွန္ကိုေျပာရပါမူ မိမိစိတ္ထဲ၌ ခံစားရသည့္အတိုင္း လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆို ေရးသားျခင္းကို အကာအကြယ္ေပးသည့္ဥပေဒ ဟူသည္ ဤဘဒၵကမၻာေပၚရိွ ႏိုင္ငံအသီးသီး၌ ယေန႔အထိ မေမြးေသး၊ မရိွေသး၊ မေပၚထြန္းေသး။ (ဟု ထင္ပါသည္။ အခ်ိဳ႔ ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ေတာ့ ရိွေကာင္းရိွႏိုင္ပါလိမ့္မည္။ ကြ်ႏ္ုပ္မသိပါ။) သို႔တုိင္ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္၊ ေရးသားခြင့္၊ ယံုၾကည္ကိုးကြယ္ခြင့္ အစရိွသည္မ်ားကို လူ႔ယဥ္ေက်းမႈ စတင္ေပၚထြန္းပါၿပီ ဆိုကတည္းက တစိုက္မတ္မတ္ ေတာင္းဆိုလာခဲ့ၾကတာလည္း ျဖစ္၏။ (လြတ္လပ္စြာေရးသားခြင့္ဟူသည္ လူတစ္ေယာက္ကို အေျခအျမစ္မရိွဘဲ အသားလြတ္ ပုတ္ခတ္ေစာ္ကားျခင္းကို ဆိုလိုတာ မဟုတ္ေၾကာင္း အဆင့္အတန္းရိွေသာ စာမ်ားကုိသာဖတ္သည့္ ကြ်ႏု္ပ္မိတ္ေဆြမ်ား သိပါသည္။)

ကြ်ႏု္ပ္တို႔ရင္ထဲရိွသမွ် ဖြင့္ခ်လိုက္၊ ေရးခ်လုိက္လွ်င္၊ ဟိုပုပ္မ၊ သည္ပုပ္ထီးမ်ားျဖင့္ အေရးယူရန္ မ်က္စိေဒါက္ေထာက္ ၾကည့္ေနသူမ်ားသည္ ရိွ၏။ ကြ်ႏု္ပ္တို႔ကို ေစတနာထားလြန္းရကား ဘာအလုပ္တစ္ခုမွ မလုပ္ေစရဘဲ အစိုးရက အခမဲ့ေကြ်းသည့္ ထမင္းကိုစားကာ ေအးေအးလူလူ ေနေစခ်င္သူမ်ား အလြန္ေပါမ်ားလွေလသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ကြ်ႏ္ုပ္မွာ အီအီးပါျခင္းကိစၥ၊ ေလယာဥ္ပ်ံစီးျခင္းကိစၥ၊ ခရီးသြားျခင္းကိစၥ၊ ထမင္းစားျခင္းကိစၥမ်ားကဲ့သုိ႔ မည္သည့္ ပုပ္ထီး၊ ပုပ္မမ်ားႏွင့္မွ မျငိစြန္းႏိုင္သည့္ အေၾကာင္းမ်ားကိုသာ ေရးထုတ္ေနရေခ်ေသာဟူသတတ္။ ဒါေတာင္ တခါတခါ လက္လြန္သြားမိ၍ ရန္ကုန္က အစ္မႀကီးက လွမ္းလွမ္း သတိေပးေနရေခ်ေလေသး၏။

၎တို႔ အရွက္မရရေလေအာင္ ၎တို႔၏ အျပစ္အနာအဆာမ်ားကို မေရးသားျခင္းသည္လည္း သိတတ္ျခင္းတစ္မ်ိဳးပင္ မဟုတ္ပါေလာ။

သို႔တၿပီးကား ယခုလည္း မည္သည့္ပုပ္မႏွင့္မွ မျငိစြန္းႏုိင္ေသာ အလုိက္သိျခင္းအေၾကာင္းကို အလုပ္မရိွ အလုပ္ရွာကာ ေရးသားလုိက္ရျပန္သည္ တမံု႔။ (ပုပ္မကို သည္လိုစာလံုးေပါင္းရမည္၊ ဟိုလိုစာလံုးေပါင္းရမည္ဟု လာမေျပာပါႏွင့္။ ေသာက္ျမင္ကပ္လြန္း၍ တမင္တကာ ပုပ္မဟု ေရးျခင္းျဖစ္၏။)

(၂) အလုိက္သိျခင္း

ဤဒြႏၷယာႀကီးသည္ အလုိက္သိသူမ်ားေၾကာင့္ အလြန္လွပရသလို အလုိက္ကန္းဆိုးမသိသူမ်ားေၾကာင့္ အရုပ္ဆိုး အက်ည္းတန္ ရ၏။ အလုိက္သိျခင္းအႏုပညာသည္ ဘဝေနနည္းအႏုပညာ၏ မရိွမျဖစ္လိုအပ္ေသာ အစိတ္အပိုင္းတစ္ခုျဖစ္၏။

အလုိက္သိျခင္းကို ေက်ာင္းမွာစာသင္သလို သင္ေပးလို႔ရတာမ်ိဳးမဟုတ္။ ငယ္စဥ္ကတည္းက လူႀကီးမိဘမ်ားက လူ႔ဘဝတြင္ မည္ကဲ့သုိ႔ ေနရမည္၊ ထိုင္ရမည္ကို ျဖည္းျဖည္းခ်င္း သင္ေပးရာမွ ရလာသည့္ အက်ိဳးအျမတ္ျဖစ္၏။ လူ႔ေလာကတြင္ ေနနည္း၊ ထုိင္နည္းတတ္သြားၿပီဆိုပါက အလုိက္သိျခင္းပညာကုိ အလုိလိုတတ္သြားလိမ့္မည္။

အလုိက္သိတတ္ျခင္း ေနာက္တစ္ေၾကာင္းမွာ ထုိသူ၏ ေၾကာင္းက်ိဳးဆီေလ်ာ္ေအာင္ ေတြးတတ္၊ ေခၚတတ္မႈျဖစ္လိမ့္မည္ဟု ကြ်ႏု္ပ္ ယူဆပါသည္။ လူတစ္ဦး၏ ပညာဉာဏ္ရိွမႈႏွင့္ အလုိက္သိတတ္မႈတို႔မွာ တိုက္ရိုက္ဆက္စပ္ေနလိမ့္မည္ထင္၏။

အလုိက္မသိတတ္သူမ်ားကား မည္မွ်ပင္ ေျပာေနသည္ျဖစ္ေစ။ တဲ့တဲ့ေျပာတာေတာင္ အလုိက္သိမလာသည္ကိုလည္း မ်က္ျမင္ ကိုယ္တုိင္ ႀကံဳေတြ႔ရပါ၏။ ကြ်ႏု္ပ္မွာ ထုိသူမ်ားကိုၾကည့္ၿပီး မ်ားစြာအံ့ၾသတေမာျဖစ္ရေသာ ဟူ၏။

သုိ႔ဆိုလွ်င္ မည္သည္ကုိ အလုိက္သိသည္ ေခၚပါသနည္း။

အလုိက္သိျခင္းမွာ အလြန္က်ယ္ျပန္႔လွ၏။ အလုိက္သိျခင္းကို အဓိပၸာယ္ေဖာ္ရခက္ပါသည္။

အျခားသူမ်ား၏ အက်ိဳးကို ေမွ်ာ္ကိုး၍ မိမိ၏ ကာယကံမႈ၊ ဝစီကံမႈ၊ မေနာကံမႈတို႔ကို ထိန္းထိန္းသိမ္းသိမ္း ျပဳမူေျပာဆိုလုပ္ကိုင္ျခင္း အား အလိုက္သိသည္ ဟု ေခၚႏိုင္ပါလိမ့္မည္။ တျခားသူမခိုင္းရဘဲ ကိုယ့္စိတ္ကူးႏွင့္ကုိယ္ သင့္ေတာ္မည္ထင္သည့္၊ လုိအပ္မည္ ထင္သည့္၊ အဆင္ေျပမည္ ထင္သည့္အရာကို လုပ္ေပးျခင္းကို အလုိက္သိသည္ဟု ေခၚႏုိင္ပါသည္။ ဤသည္မွာ လုပ္သင့္ လုပ္ထိုက္တာကို မိမိစိတ္ကူးႏွင့္ လုပ္ေပးျခင္းျဖစ္၏။

သုိ႔ေသာ္ မလုပ္သင့္မလုပ္ထိုက္တာကုိ မလုပ္ျခင္း၊ မေျပာသင့္မေျပာထိုက္တာကို မေျပာျခင္းသည္လည္း အလိုက္သိျခင္းပင္ျဖစ္၏။ ေရွးပညာရိွမ်ား၏ ဆံုးမစာမ်ားတြင္ အလုိက္သိျခင္းကိစၥမ်ား အမ်ားအျပားပါ၏။

အလုိက္သိျခင္း နမူနာတို႔ကိုျပရလွ်င္ ေအာက္ပါတုိ႔ျဖစ္၏။

Ø  တစ္ေယာက္ေယာက္ အိပ္ေနစဥ္ အေႏွာင့္အယွက္မျဖစ္ေအာင္ တိုးတိတ္ျငင္သာစြာ လႈပ္ရွားလုပ္ကိုင္ျခင္းသည္ အလုိက္သိျခင္းျဖစ္၏။

Ø  ေက်းလက္ေတာရြာမ်ားမွလူမ်ား ရန္ကုန္သုိ႔ ေဆးကုသရန္လာရာတြင္ သူမ်ားအိမ္၌ တစ္လ၊ ကိုးသီတင္း တည္းခိုရမည္ ျဖစ္ရာ မိမိတို႔အတြက္ ဆန္ စသည့္ စားနပ္ရိကၡာမ်ား သယ္လာျခင္းသည္ အလုိက္သိျခင္းျဖစ္၏။

Ø  အျခားသူမ်ား အေႏွာက္အယွက္မျဖစ္ေအာင္ စကားကုိ တိုးတိတ္ျငင္သာစြာ ေျပာျခင္းသည္ အလုိက္သိျခင္းျဖစ္၏။

Ø  ကား၊ ရထား။ သေဘၤာေပၚမ်ား၌ မိမိထက္ ပိုလိုအပ္သူ (သက္ႀကီးရြယ္အို၊ မသန္မစြမ္း၊ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္၊ ကေလး စသည္) မ်ားကို မိမိ၏ ထိုင္ခံုေနရာေပးျခင္းသည္ အလုိက္သိျခင္းျဖစ္၏။

Ø  အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ အျခားသူမ်ားအိမ္တြင္ တည္းခိုေနထိုင္ရစဥ္ သန္႔ရွင္းေရးစေသာ အိမ္ေဝယ်ာဝစၥမ်ားကို မိမိဘာသာ လုပ္ကိုင္ေပးျခင္းသည္ အလုိက္သိျခင္းျဖစ္၏။

Ø  လမ္းေလွ်ာက္သည့္အခါ လမ္းကို ပိတ္မေလွ်ာက္ဘဲ တစ္ဘက္ကပ္ကာ အျခားသူမ်ားအား လမ္းေပးျခင္းသည္ အလုိက္သိျခင္း ျဖစ္၏။

အလုိက္သိျခင္း၏ ဆန္႔က်င္ဘက္မွာကား အလိုက္ကန္းဆိုးမသိတတ္ျခင္းပင္ ျဖစ္သတည္း။

သို႔ဆိုလွ်င္ မည္သည္တို႔သည္ အလိုက္ကန္းဆိုးမသိတတ္ျခင္း ျဖစ္ဘိသနည္း။

တစ္ေယာက္ေယာက္ႏွင့္ စကားေျပာေနစဥ္ သူ႔စကားကို စိတ္မဝင္စားဘဲ ဟိုၾကည့္သည္ၾကည့္ ၾကည့္လိုက္၊ ဟိုသည္ ထသြားလိုက္။ တျခား မဆိုင္တာေတြ ေလွ်ာက္ေျပာလုိက္လုပ္ျခင္းသည္ အလုိက္ကန္းဆိုး မသိျခင္းျဖစ္၏။

ဆရာဆရာမ စာသင္ေနစဥ္ ဝါးကနဲ အက်ယ္ႀကီးသမ္းျခင္းသည္ အလုိက္ကန္းဆိုး မသိျခင္းျဖစ္၏။

သူမ်ား ႀကိဳက္မွန္းမသိ၊ မႀကိဳက္မွန္းမသိ။ ခြင့္မေတာင္းဘဲ သူ႔အခန္းထဲ စြပ္ကနဲဝင္ျခင္းသည္ အလုိက္ကန္းဆိုး မသိျခင္းျဖစ္၏။

အလုိက္သိသူမ်ားသည္ လူမ်ားတန္းစီေနသည္ကို ၾကားမွ ျဖတ္ဝင္ဘုိ႔ ႀကိဳးစားမွာမဟုတ္။

အလုိက္ကန္းဆိုးမသိသူမ်ားမွာမူ ကားေပၚကို သူ႔ထက္ငါ အတင္း အလုအယက္ တိုးေဝွ႔တက္ၾကေလသည္။

အျခားသူမ်ားႏွင့္ က်ပ္ျပဴးၿပီး ေရာထိုင္ေနရစဥ္ အလုိက္သိသူမ်ားက မိမိကိုယ္ကို အသာက်ံဳ႔ထိုင္ေနသခုိက္ အလိုက္ကန္းဆိုး မသိသူမ်ားကား ၿဖဲကားကာ ထုိင္ေနတတ္ၾက၏။

အလုိက္သိသူမ်ားသည္ အျခားသူမ်ားကို ဦးစားေပး၏။

အလုိက္ကန္းဆိုးသိသူမ်ားကေတာ့ ကိုယ္ရဘုိ႔သာ အေရးႀကီးေလသည္။

သို႔ေသာ္ အလုိက္သိျခင္းကို ဖားတာႏွင့္ ေရာမခ်ပါႏွင့္။ အခ်ိဳ႔လူလည္ႀကီး သားသမီးမ်ားမွာ အလုိက္သိျခင္းႏွင့္ ဖားျခင္းကို ေရာပစ္ တတ္ၾက၏။

လူႀကီးလာလို႔ ကားတံခါးအတင္းေျပးဖြင့္ေပးျခင္းကို ကြ်ႏု္ပ္ကေတာ့ အလုိက္သိျခင္းထဲတြင္ မထည့္လိုပါ။

(အေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့ ဤသည္ကို သာယာႏွစ္သက္တတ္ၾက၏။ သို႔ေသာ္ ဤအျပဳအမူကို သာယာႏွစ္သက္သူမ်ားထဲတြင္ ကြ်ႏု္ပ္မပါပါ။ ဤသည္မွာ လူမ်ားထမ္းသည့္ ေဝါေပၚတြင္ လုိက္ပါဇိမ္ခံလိုေသာ ပေဒသရာဇ္စနစ္၏ ဆုိးေမြမ်ားျဖစ္သည္ဟု ကြ်ႏု္ပ္ကေတာ့ စြပ္စြဲခ်င္ပါသည္။ စကားစပ္မိ၍ ေျပာရလွ်င္ ပေဒသရာဇ္ေခတ္ကလူမ်ားမွာ အေတာ္ - င္ေခါင္းက်ယ္လွ၏။ ကားကို ကိုယ္တုိင္မေမာင္း။ ဒရုိင္ဘာခန္႔ထားၿပီး ေမာင္း၏။ ေနာက္ေတာ့ ဖူးဖူးမႈတ္ထားေသာ သမီးကေလးမွာ ဒရိုင္ဘာႏွင့္ ျငားေတာ့၏။)

မႏၱေလးမွာေနသည့္ ဆရာမကို ရန္ကုန္သို႔ေျပာင္းျခင္း။ ရန္ကုန္တြင္ေနသည့္ ဆရာမကို ေတာင္ႀကီး၌ ေနရာခ်ထားေပးျခင္း။ ေမာ္လၿမိဳင္မွာ မိသားစုႏွင့္ အေျခက်ေနသည့္ ဆရာမကို ရခုိင္သို႔ပို႔ျခင္းကား အလြန္ႀကီးမားလွစြာေသာ အလုိက္မသိျခင္း သို႔မဟုတ္ မိုက္မဲျခင္း သို႔မဟုတ္ ရူးသြပ္ျခင္းပင္ ျဖစ္ေပေတာ့သတည္း။

(၃) အလုိက္သိျခင္း၊ စည္းကမ္းေသဝပ္ျခင္းႏွင့္ ယဥ္ေက်းျခင္းတုိ႔ တစ္ခုႏွင့္တစ္ခု ဆက္စပ္ေနပံု

အလုိက္သိျခင္းႏွင့္ စည္းကမ္းေသဝပ္ျခင္း၊ ယဥ္ေက်းျခင္းတို႔သည္ ဒဂၤါးျပားတစ္ျပား၏ ေခါင္းႏွင့္ပန္း ျဖစ္၏။ အလုိက္သိသူမ်ား သည္ စည္းကမ္းေသဝပ္သူမ်ား၊ ယဥ္ေက်းသူမ်ားျဖစ္၏။

အလုိက္သိသူမ်ားသည္ မိမိဖြထားေသာ အမိႈက္မ်ားကို မိမိဘာသာ ရွင္းသြားသည္။

အလုိက္မသိသူမ်ားမွာမူ အမိႈက္မ်ားကို ေတြ႔ကရာပစ္သည္။ ဤသည္မွာ စည္းကမ္းမဲ့ျခင္းျဖစ္၏။ ထို႔ေၾကာင့္ အလုိက္မသိျခင္းႏွင့္ စည္းကမ္းမဲ့ျခင္းမွာ ဆက္စပ္ေနသည္ ဟု ကြ်ႏု္ပ္ဆုိျခင္းျဖစ္၏။

တစ္ေယာက္ေယာက္ စကားေျပာေနသည္ကို ေခ်ာင္းနားေထာင္ျခင္း၊ တစ္ေယာက္ေယာက္ ဖံုးပြတ္ေနသည္ကို ေဘးမွ ၾကည့္ေနျခင္း၊ အျခားသူတစ္ေယာက္၏ စာကို ဖြင့္ဖတ္ျခင္း စသည္တို႔မွာ အလုိက္မသိျခင္းမွ ဆင္းသက္လာသည့္ မယဥ္ေက်းမႈ မ်ားျဖစ္၏။

အလုိက္သိသူမ်ားလာလွ်င္ စည္းကမ္းရိွသူ၊ ယဥ္ေက်းသူ မ်ားလာမည္။

စည္းကမ္းရိွသူ၊ ယဥ္ေက်းသူ မ်ားလာပါက လူတို႔၏ ကုိယ္ႏႈတ္ႏွလံုးသံုးပါးလည္း ဖြ႔ံၿဖိဳးတုိးတက္လာမည္။

ထိုအခါ လူေနမႈအဆင့္အတန္းလည္း ျမင့္မားလာမည္။

ကြ်ႏု္ပ္ဆုိလိုသည့္ လူေနမႈအဆင့္အတန္းျမင့္သည္ဆိုျခင္းမွာ တုိက္ႀကီး ကားႀကီးေတြႏွင့္ေနရျခင္းကို ေျပာျခင္းမဟုတ္။

၁၅ ထပ္တိုက္ေပၚမွာေနၿပီး အေပၚက ကြမ္းတံေတြးေထြးခ်သူကို လူေနမႈအဆင့္အတန္းျမင့္သည္ဟု အသင္ထင္ပါသလား။

သိန္း ၂၀၀၀ တန္ကားႀကီးေပၚမွေန၍ လမ္းမေပၚသို႔ ကြမ္းတံေတြးေထြးခ်သြားသူကို လူေနမႈအဆင့္အတန္းျမင့္သူဟု ဆုိနိုင္ပါမည္လား။

အိမ္ႀကီးဟီးေနေအာင္ ေဆာက္ထားေသာ္လည္း ေရမ်ားကုိ အတိုင္းအဆမရိွ သံုးျဖဳန္းေနသူကို လူေနမႈအဆင့္အတန္းျမင့္သည္ ဟု ေခၚႏုိင္ပါမည္လား။

သိန္း (၇) ေသာင္းေလာက္တန္ေသာ ၿခံႀကီးဝင္းႀကီးထဲမွာေနၿပီး အိမ္အကူေကာင္မေလးကို ဆီပူႏွင့္ေလာင္းသူသည္ လူေနမႈ အဆင့္အတန္းျမင့္သူ ျဖစ္ပါသလား။

(၄) နိဂံုး

လူ႔ေလာကတြင္ ေနထိုင္စဥ္၊ အထူးသျဖင့္ အျခားသူမ်ားႏွင့္ အတူေနရစဥ္ အလိုက္သိျခင္းသည္ အလြန္အေရးႀကီးလွ၏။

ေရွးအခါက တစ္ေက်ာင္းတည္း၌ အတူေနၾကေသာ ဆရာေတာ္ႀကီးႏွစ္ပါးမွာ အလြန္တည့္သည္ဆုိ၏။

အျခားသူမ်ားက ၎တို႔ အဘယ္ေၾကာင့္သည္မွ်တည့္ေၾကာင္း တအံ့တၾသ ေမးျမန္းေလွ်ာက္ထားၾက၏။

ထုိအခါ ဆရာေတာ္ႀကီးတစ္ပါးက "တပည့္ေတာ္က ဦး . . . . . မႀကိဳက္တာ ဘာမွမလုပ္ဘူး။ သူ႔အႀကိဳက္ပဲ လုိက္လုပ္တယ္" ဟု ေျဖ၏။

ေနာက္ဆရာေတာ္ႀကီးတစ္ပါးကို ေမးျပန္ရာတြင္လည္း အလားတူပင္ "တပည့္ေတာ္က ဆရာေတာ္ ဦး . . . . . မႀကိဳက္တာ ဘာတစ္ခုမွမလုပ္ဘူး။ သူ႔အႀကိဳက္ပဲ လုိက္လုပ္တယ္" ဟု ေျဖသည္ဆုိ၏။

တစ္ဦးမႀကိဳက္တာ တစ္ဦးမလုပ္သူမ်ားသည္ အဘယ္မွာလွ်င္ မတည့္စရာ ရိွပါမည္နည္း။

ဤသည္မွာ အလုိက္သိျခင္း၏ ႀကီးစြာေသာ စံျပနမူနာ ျဖစ္ပါသည္။

အလုိက္သာသိပါက စိတ္ခ်မ္းသာ၊ ကိုယ္ခ်မ္းသာေနရသည္ဟူေသာ ျပယုဂ္လည္း ျဖစ္ပါသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ကြ်ႏု္ပ္က အသင္တို႔အား အလုိက္သိသူမ်ားျဖစ္လာၾကေစရန္ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ၾကဘို႔၊

ထို႔ထက္ မိမိတို႔၏ အနာဂတ္မ်ိဳးဆက္သစ္မ်ားကို အလုိက္သိသူမ်ားျဖစ္လာၾကေစရန္ အေရးတႀကီး ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ၾကဘို႔ တိုက္တြန္းလိုက္ရပါေၾကာင္း။

လူအခ်င္းခ်င္း အလုိက္သိျခင္း ကင္းရွင္းၾက ၾက . . . (ဟုတ္ေပါင္) မႊားကုန္ၿပီ။ ေဆာရီး ေဆာရီး။

လူအခ်င္းခ်င္း အလုိက္မသိျခင္း ကင္းရွင္းၾကပါေစ။

ေက်းဇူးတင္ပါသည္။

ေအးၿငိမ္း

၂၄ ေမ၊ ၂၀၁၉

ညာတာ ပါေတး (၃)

(၆) KET

စင္ကာပူလာမည့္အလုပ္သမားမ်ားအေနႏွင့္ IPA letter ကို စင္ကာပူထြက္မလာမီ အနည္းဆံုး ၃ ရက္ႀကိဳ၍ ရထားရမည္။ သို႔မွ IPA letter ထဲတြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို ႀကိဳတင္စီစဥ္ႏိုင္မွာ ျဖစ္၏။ သို႔ေသာ္ မ်ားေသာအားျဖင့္ ေအးဂ်င့္မ်ားက IPA letter ကို စင္ကာပူလာခါနီးမွ လက္ထဲထည့္ေပးလုိက္တာျဖစ္၏။ IPA letter ရလာၿပီဆိုေတာ့လည္း မည္သူကမွ ေရေရရာရာ ဖတ္ၾကည့္ၾကတာမဟုတ္။ သည္ေလာက္ အေရးႀကီးမွန္းလည္း မသိ။ ဘာေတြေရးထားမွန္းလည္း မသိ။

IPA letter ထဲတြင္ စင္ကာပူေျမေပၚ ေျခခ်အၿပီး (၁၄) ရက္အတြင္း လုပ္ရမည့္ကိစၥမ်ားကို ေဖာ္ျပထား၏။ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ရလွ်င္ -

၁။ ေဆးစစ္ရမည္။ ေဆးေအာင္ရမည္။

၂။ SIP (Settling-In Programme) သင္တန္းတက္ရမည္။

၃။ Safety သင္တန္း (ACS (Applied Workplace Safety and Health in Construction sites) သင္တန္းတက္ေရာက္ ေအာင္ျမင္ရမည္။

အလုပ္စဝင္ၿပီဆိုေတာ့ အလုပ္ရွင္ႏွင့္ အလုပ္သမားအၾကား ႏွစ္ဦးသေဘာတူ ကန္ထရိုက္စာခ်ဳပ္ေပၚတြင္ လက္မွတ္ေရးထိုး ၾကရသည္။ ဤသည့္စာခ်ဳပ္မွာလည္း မိမိအတြက္ အေရးႀကီးပါသည္။ ဤစာခ်ဳပ္တြင္ ဤကုမၸဏီ၌ အလုပ္လုပ္ေနစဥ္ လုိက္နာ ရမည့္ စည္းမ်ဥ္း၊ စည္းကမ္းအားလံုးကုိ ေဖာ္ျပရမည္။ မိမိအေၾကာင္း ေရးထားသည့္စာခ်ဳပ္ျဖစ္၍ ကုိယ့္ဆီမွာ စာခ်ဳပ္တစ္ခုရိွရမည္။ မိတၱဴမဟုတ္။ မူရင္းျဖစ္ရမည္။

အမွန္ဆို ထိုကန္ထရိုက္စာခ်ဳပ္ကို စင္ကာပူမလာမီကတည္းက အလုပ္သမားထံ ပို႔ရန္ MOM ကညႊန္ၾကားထားပါသည္။ သို႔မွ ကန္ထရိုက္စာခ်ဳပ္ပါ အခ်က္အလက္မ်ားကို သိရိွကာ၊ ထုိစာခ်ဳပ္ပါ အခ်က္မ်ားကို မႀကိဳက္ပါက မလာလိုက မလာဘဲေနရန္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ႏိုင္ေအာင္ျဖစ္ပါသည္။

၂၀၁၆ ဧၿပီလ ၁ ရက္ေန႔မွစကာ အလုပ္ရွင္သည္ စာျဖင့္ေရးသားေဖာ္ျပထားသည့္ Key Employment Terms ကို အလုပ္သမား အား ေပးရမည္။ KET (Key Employment Terms) ထဲတြင္ အခ်က္ (၁၈) ခ်က္ပါရာ ထိုအထဲ၌ ေအာက္ပါတို႔ပါဝင္သည္။

v  မိမိ၏လစာႏႈန္းထား

v  အလုပ္လုပ္ရမည့္ရက္၊ အလုပ္ခ်ိန္၊ နားရက္

v  လစာကိုမည္ကဲ့သုိ႔ေပးမည္။ မည္သည့္ေန႔ရက္တြင္ေပးမည္။

v  အခ်ိန္ပိုဆင္းရမည့္ရက္မ်ားႏွင့္ အခ်ိန္ပိုေၾကးကို မည္ကဲ့သို႔ေပးမည္။

v  ေဆးကုသျခင္း၊ ေဆးကုသစရိတ္မ်ားကို မည္ကဲ့သုိ႔ေပးမည္။

v  မည္သည့္ဆရာဝန္၊ ေဆးရံုေဆးခန္းမ်ားတြင္ ေဆးကုသရမည္။

v  ေဆးခြင့္၊ လုပ္သက္ခြင့္၊ လစာမဲ့ခြင့္။

v  အလုပ္ျဖဳတ္လွ်င္၊ အလုပ္မွထြက္လုိလွ်င္ တင္ႀကိဳအေၾကာင္းၾကားရမည့္ ရက္ (ႏွစ္ပတ္၊ တစ္လ စသည္) -

အလုပ္သမားအေနႏွင့္ မိမိႏွင့္ တုိက္ရိုက္ပတ္သက္ေနသည့္ ထုိအေၾကာင္းအရာအားလံုးကို ေသေသခ်ာခ်ာ သိထားရန္လုိ၏။

အခ်ိဳ႔ ယုတ္ပတ္ေသာ ေအးဂ်င့္မ်ားမွာ အလုပ္သမားမ်ား စင္ကာပူေရာက္ၿပီဆိုသည္ႏွင့္ ေလဆိပ္ထဲတြင္ပင္ ထို ကန္ထရိုက္စာခ်ဳပ္ ကို အတင္းအက်ပ္ လက္မွတ္ထိုးေစသည္။ ေနာက္ၿပီး ထိုစာခ်ဳပ္ကို ျပန္သိမ္းသြား၏။ အလုပ္သမားမ်ားမွာ မိမိတို႔ ဘာကို ဘယ္လို လက္မွတ္ထုိးလိုက္ရမွန္းေတာင္မသိ။ ဘာစာရြက္ေတြမွန္းလည္း မသိ။ KET ႏွင့္ ကန္ထရုိက္စာခ်ဳပ္ဆုိတာ ျမင္ေတာင္ ျမင္ဖူးတာ မဟုတ္။ ရိွမွန္းေတာင္ မသိရ။ ဤသည္မွာ ညာတာပါေတး ျဖစ္သည္။ အကယ္၍ မွန္မွန္ကန္ကန္ဆိုပါက အဘယ္ေၾကာင့္ ဤ KET ကို အလုပ္သမားအား မေပးရမည္နည္း။ အမွန္ဆို KET ၌ ဘာေတြေရးထားသည္ကို အလုပ္သမားမ်ားအား ရွင္းျပရမည္။

အကယ္၍ မိမိအလုပ္ရွင္က ထို KET ႏွင့္ ကန္ထရုိက္စာခ်ဳပ္ကို မေပးခဲ့ပါက MOM သို႔တိုင္ပါ။ ဖုန္းနံပတ္ ၆၄၃၈ ၅၁၂၂ ျဖစ္ပါ သည္။

ကြ်ႏု္ပ္ၾကည့္ရေသာ ကန္ထရိုက္စာခ်ဳပ္တစ္ခုထဲ၌ အမ်ားျပည္သူရံုးပိတ္ရက္မ်ားတြင္ အလုပ္ဆင္းပါကလည္း တစ္ဆသာ ရမည္ဟု ေဖာ္ျပထား၏။ ဤသည္မွာ ဥပေဒကို ခ်ိဳးေဖာက္ျခင္းျဖစ္၏။

အမ်ားျပည္သူရံုးပိတ္ရက္၌ အလုပ္မဆင္းရပါက သာမန္လုပ္အားခ (၈) နာရီစာ ရရမည္။ အလုပ္ဆင္းရပါက (၁၆) နာရီစာ ရရမည္ ျဖစ္၏။ 

(၇) အလုပ္သမားထံမွ ေငြေၾကးေတာင္းခံျခင္း မျပဳႏုိင္ေသာ ကိစၥမ်ား

အလုပ္ရွင္သည္ အလုပ္သမားထံမွ ေအာက္ပါအေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ ေငြေၾကးေတာင္းခံျခင္း၊ လစာထဲမွ ျဖတ္ေတာက္ျခင္း မျပဳရ။

၁။ ဤကုမၸဏီတြင္ အလုပ္ခန္႔ထားရသည္ ဟူေသာ အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္

၂။ ဝပ္ပါမစ္သက္တမ္းတိုးရန္ဟူေသာ အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္

၃။ Security deposit $5000 တင္ထားရ၍ ဟူေသာ အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္

၄။ Medical Insurance $15000 ဝယ္ထားရ၍ ဟူေသာ အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္

၅။ ေဆးကုသစရိတ္မ်ားအတြက္

၆။ အစိုးရက မျဖစ္မေနတက္ခိုင္းသည့္ သင္တန္းမ်ားအတြက္ (ဥပမာ - CSOC, ယခု ACS (Applied WSH in Construction sites)

၇။ ကန္ထရိုက္စာခ်ဳပ္ျပည့္ၿပီး ျမန္မာျပည္ကို အၿပီးျပန္သည့္အခါ ေပးရေသာ ေလယာဥ္လက္မွတ္ခ

၈။ ကုမၸဏီကသာ ေပးရမည့္ အခြန္အခမ်ား

ထို႔ေၾကာင့္ မိမိလခထဲက ျဖတ္ထားတာေတြ႔လွ်င္ ကုမၸဏီကို ေမးၾကည့္ပါ။ ဘာအတြက္ ျဖတ္တာလဲ။

အကယ္၍ အထက္ပါ (၈) ခ်က္ထဲက တစ္ခုခုအေၾကာင္းျပခ်က္ႏွင့္ ျဖတ္သည္ဆိုလွ်င္ ပိုက္ဆံ ျပန္ေတာင္းပါ။

အကယ္၍ ျပန္ေပးဘုိ႔ ျငင္းဆန္ေနလွ်င္ MOM သို႔မဟုတ္ MWC (ဖုန္း - ၆၅၃၆ ၂၆၉၂) သို႔ တိုင္ပါ။

ေနာက္ ညာတာပါေတးတစ္ခုက ေဆးကုသစရိတ္မ်ားျဖစ္၏။ 

နင္တို႔ေနာ္၊ ဖ်ားလို႔နာလို႔ ဆရာဝန္ဆီသြားရင္ အဲဒီေဆးဘုိးဝါးခေတြ ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ ေပးရမွာ။ ကုမၸဏီက အက္ဆီးဒင့္ျဖစ္လို႔ ေဆးရံုတက္တဲ့အခပဲ ေပးမွာ ဟု ျမန္မာျပည္က ေအးဂ်င့္မ်ားက မွာလိုက္သည္ ဆုိ၏။ အဲသဟာ အလုပ္ရွင္ႏွင့္အလုပ္သမားကိစၥျဖစ္၏။ အဘယ္ေၾကာင့္ ၎တို႔က ပါခ်င္ရသနည္း။ မသိလွ်င္လဲ ဘာမွ မေျပာပါႏွင့္။ ဒါ နင္တို႔အလုပ္မဟုတ္။

အလုပ္သမားတစ္ဦးစီအတြက္ ကုမၸဏီက တစ္ႏွစ္စာ တစ္ေသာင္းခဲြတန္ ေဆးအာမခံ ဝယ္ရ၏။ ဤသည္မွာ ဥပေဒျဖစ္၏။ ထို႔ေၾကာင့္ မည္သည့္ကိစၥေၾကာင့္မဆို ဆရာဝန္ျပျခင္း၊ ေဆးခန္းျပျခင္း၊ ေဆးရံုတက္ျခင္း၊ ေဆးစစ္ျခင္းအားလံုးကို ကုမၸဏီက က်ခံေပးရသည္။ အမွန္မွာ ထိုပုိက္ဆံကို ေဆးအာမခံထဲမွ ေပးေခ်ျခင္းျဖစ္၍ ကုမၸဏီအေနႏွင့္ ဘာမွ နစ္နာစရာ အေၾကာင္းမရိွ။ အလုပ္သမားတစ္ဦး၏ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈအတြက္ တစ္ႏွစ္လွ်င္ စင္းေဒၚလာ တစ္ေသာင္းခဲြထိ သံုးခြင့္ရိွ၏။

အကယ္၍ တစ္ေသာင္းခဲြထက္ေက်ာ္သြားလွ်င္မူ ထိုေက်ာ္သြားသည့္ ပမာဏ၏ အခ်ိဳ႔အဝက္ကို အလုပ္သမားအား က်ခံေစခိုင္းႏိုင္ သည္။ အဘယ္မွ် က်ခံေစရမည္ ဆိုသည္ကို ကန္ထရိုက္စာခ်ဳပ္ထဲ၌ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေရးထားရမည္။

(၈) လုပ္ငန္းခြင္ မေတာ္တဆမႈအတြက္ ခံစားခြင့္

ကာယလုပ္သားမ်ား (လခမည္မွ်ရသည္ျဖစ္ေစ)၊ လခ ၁၆၀၀ ႏွင့္ ေအာက္ရေသာ ကာယလုပ္သားမဟုတ္သူမ်ားအတြက္ ကုမၸဏီက လုပ္ငန္းခြင္မေတာ္တဆမႈအာမခံ ဝယ္ထားရ၏။ ဝပ္ပါမစ္ သို႔မဟုတ္ S Pass ေလွ်ာက္သည့္အခါ သို႔မဟုတ္ သက္တမ္းတိုးသည့္အခါမ်ားတြင္ ကုမၸဏီသည္ မေတာ္တဆမႈအာမခံဝယ္ထားသည့္ အာမခံကုမၸဏီနာမည္၊ ေပၚလစီနံပါတ္၊ အာမခံ စတင္သက္ေရာက္သည့္ေန႔၊ အာမခံ သက္တမ္းကုန္သည့္ေန႔ စသည္တို႔ကို ေဖာ္ျပရ၏။

အလုပ္ခြင္၌ မေတာ္တဆမႈျဖစ္ပါက Work Injury Compensation Act အရ အလုပ္သမားအေနႏွင့္ ခံစားခြင့္ သံုးမ်ိဳးရိွ၏။

၁။ ေဆးခြင့္ခံစားခြင့္

ေဆးခြင့္၊ ေဆးရံုတက္ခြင့္ရက္မ်ား ဆိုသည္မွာ အေျခခံလစာကုိ ခံစားခြင့္ရိွေသာ ခြင့္ရက္မ်ားျဖစ္၏။

ျပင္ပလူနာ ေဆးခြင့္ကို တစ္ႏွစ္လွ်င္ ၁၄ ရက္။ ေဆးရံုတက္ခြင့္ အရက္ ၆၀ ရသည္။

ထိုရက္မ်ားထက္ပိုလွ်င္ အေျခခံလစာ၏ သံုးပံုႏွစ္ပံုကို တစ္ႏွစ္အထိ ခံစားခြင့္ရိွသည္။

ဥပမာ - တစ္ရက္လုပ္ခ $24 ရေသာ အသင္၏ တစ္ႏွစ္အတြင္း ေဆးခြင့္ (medical leave) သည္ အရက္ ၂၀ ျဖစ္သည္ဆိုၾကပါစို႔။

ပထမ ၁၄ ရက္ကို တစ္ရက္လွ်င္ $24 ျဖင့္ ရွင္းေပးရမည္။

က်န္ ၆ ရက္ကို $24 ၏ သံုးပံုႏွစ္ပံုျဖစ္ေသာ $16 ျဖင့္ ရွင္းေပးရမည္။

အကယ္၍ ယခုႏွစ္၌ သင္သည္ ေဆးရံုကို ၇၅ ရက္တက္ရသည္ဆုိပါစို႔။

ပထမ ရက္ ၆၀ ကို တစ္ရက္လွ်င္ $24 ျဖင့္ ရွင္းေပးရမည္။

က်န္ ၁၅ ရက္ကို $24 ၏ သံုးပံုႏွစ္ပံုျဖစ္ေသာ $16 ျဖင့္ ရွင္းေပးရမည္။

ဤတြင္လည္း ကုမၸဏီမ်ားက ေဆးခြင့္ ၁၄ ရက္ႏွင့္ ေဆးရံုတက္ခြင့္ အရက္ ၆၀ အတြက္သာရွင္းေပးေလ့ရိွၾကၿပီး က်န္ရက္မ်ားကို ေမ့ပစ္တတ္ၾကပါသည္။ ဤသည္မွာလည္း အလီဘာဘာပင္ ျဖစ္၏။

၂။ ေဆးကုသစရိတ္ ခံစားခြင့္

ကုမၸဏီက အလုပ္သမားတစ္ေယာက္အတြက္ မေတာ္တဆမႈျဖစ္သည့္ေန႔မွ တစ္ႏွစ္လွ်င္ စင္းေဒၚလာ သံုးေသာင္းေျခာက္ေထာင္ $36000 ထိ အကုန္အက်ခံ၍ ေဆးကုေပးရမည္။

၃။ တစ္သက္တာ မသန္မစြမ္းျဖစ္မႈအတြက္ တလံုးတခဲတည္း ခံစားခြင့္ရိွေသာ နစ္နာေၾကး (lump sum compensation for permanent incapacity)

၂၀၁၆ ဇႏၷဝါရီလ ၁ ရက္ေန႔မွစကာ ထိုခံစားခြင့္ကို ေအာက္ပါအတိုင္း ေျပာင္းလုိက္ပါသည္။

အနည္းဆံုး = $ 88 000 x % permanent incapacity

အမ်ားဆံုး = $262 000 x % permanent incapacity

ေသဆံုးျခင္းအတြက္ -

အနည္းဆံုး = $ 69 000

အမ်ားဆံုး = $204 000

% permanent incapacity ကို Work Injury Compensation Act ၏ First Schedule တြင္ ေဖာ္ျပထားပါသည္။ ဥပမာ - ေျခေထာက္ႏွစ္ေခ်ာင္းလံုး သို႔မဟုတ္ လက္ႏွစ္စလံုး ဆံုးရံႈးရပါက၊ မ်က္စိကန္းပါက ၁၀၀% စသည္။

လြန္ခဲ့ေသာ ၅ ႏွစ္ခန္႔က ကယားလူမ်ိဳးအလုပ္သမားေလးတစ္ေယာက္ အလုပ္ထဲတြင္ ထိခုိက္ဒဏ္ရာရ၍ ညာဘက္ လက္ခလယ္ တစ္ဆစ္ျပတ္သြားသည္။ ဤသည္ကို ေဆးရံုက လက္ျပတ္သည္ဟု ေရးမေပးဘဲ ျပတ္ရွရာဟုသာ ေရးေပးလုိက္သည္။ အႏွီ ငနဲကေလးက ကြ်န္ေတာ့္ဆီဖံုးဆက္ကာ သူ႔ေဆးစာမ်ား၊ သူ႔လက္ျပတ္ဓာတ္ပံုမ်ားကို ျပသ အကူအညီေတာင္းလာသျဖင့္ ကြ်န္ေတာ္လည္း ေဒါကန္ကာ သူ႔ကိုေခၚလွ်က္ MOM သို႔သြား၏။ ဟုိေရာက္ေတာ့ အရာရိွကို အက်ိဳးအေၾကာင္း ေျပာျပၿပီး ေဟာဒီမွာ ေဆးစာ။ ေဟာဒီမွာ လက္ျပတ္။ မင္းတို႔ၾကည့္ခ်င္သပဆို ဖြင့္ျပမယ္ဆုိကာ ပတ္တီးကုိဆဲြခြာမည္ ျပဳ၏။ သူက ဟိုးထားဆရာ ဆိုကာ ေဆးရံုကုိျပန္သြားကာ ေဆးစာျပန္ျပင္ေရးခိုင္းရန္ ေျပာ၏။

ကြ်န္ေတာ္လည္း မေက်မခ်မ္းႏွင့္ ေဆးရံုသို႔သြား၏။ ထိုေဆးစာေရးေပးသည့္ ဆရာဝန္မရိွ။ အေတာ္ေလး ပက္ပက္စက္စက္ ေျပာဘို႔ ေမာင္းတင္သြားေသာ ကြ်ႏု္ပ္မွာ ဆရာဝန္ကို မေတြ႔ရေတာ့ အေတာ္ဟုိက္သြားသည္ ဟူသတတ္။

ဟုတ္ကဲ့။ ေဆးရံုနာမည္ကေတာ့ West Point Hospital ပါတဲ့။ ေကာ္ပိုေရးရွင္းဒရုိက္မွာ ရိွပါတယ္ခင္ဗ်။

(၈) နိဂံုး

မိမိတို႔အခြင့္အေရးမ်ားကို ခ်ိဳးေဖာက္ျခင္းမခံရေစရန္၊ ရစရာရိွသည္မ်ားကို အျပည့္အဝ ရေစရန္ဟူေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ အလုပ္သမားမ်ားကို ေဟာေျပာပဲြလုပ္ရန္ ယခင္ သံမႉးႀကီးေဒၚေထြးရိွစဥ္က (ဒုအတြင္းဝန္ - ေဒၚစန္းစႏၵာဝင္းလည္းပါ၏) ကြ်ႏု္ပ္တို႔ စည္းရံုးၾကည့္ဖူးပါသည္။ သို႔ေသာ္ အလုပ္သမားအမ်ားစုမွာ စိတ္မဝင္စားၾကပါ။

သူတို႔ေနရာအေဆာင္ထိသြားၿပီး ကြ်ႏု္ပ္တို႔ ေဟာေျပာပဲြလုပ္ခဲ့ဖူးပါသည္။ ဖိုးေျပာခ်င္ ကြ်ႏု္ပ္တို႔မွာသာ အေစာႀကီးသြား။ မိုက္ေတြမက္ေတြျပင္။ ပေရာ္ဂ်က္တာေတြထိုး။ စားစရာေသာက္စရာေတြ တန္းစီခ်ႏွင့္ တက္ၾကြေနသည္။ မိုက္ႀကီးႏွင့္ တေဂၚေဂၚ ေအာ္ေနတာေတာင္ ကိုယ္ေတာ္တို႔က အားနာပါးနာေလးေတာင္ ထြက္လာေဖာ္မရ။ ေဒၚေထြးကေတာ့ ေအးေလ၊ နားရက္ဆိုေတာ့ သူတို႔လည္း ေအးေအးေဆးေဆး နားခ်င္ရွာမွာေပါ့ ဟု ေျပာပါသည္။

ယခုလည္း ကြ်ႏု္ပ္မွာ မေနႏိုင္လို႔ အခ်ိန္ကုန္ခံ၊ မ်က္စိေညာင္းခံ၊ ဇက္ေၾကာတက္ခံ၊ အိပ္ေရးပ်က္ခံကာ ေရးသာေရးရသည္။ မည္မွ် အက်ိဳးရိွမည္မွန္း မသိပါ။

အဲသဟာေၾကာင့္ ေတာ္ပါၿပီ။ လိုခ်င္တဲ့သူေတြယူ၊ မလုိခ်င္တဲ့သူေတြ ေနေပါ့။

ဘုိင့္ဘုိင္

ေက်းဇူးတင္ပါသည္။

ေအးၿငိမ္း

၂၂ ေမလ၊ ၂၀၁၉