ကြ်န္ေတာ္ႏွင့္ risk အေၾကာင္း

Safety စာမ်ားကို ဘာသာျပန္ရာတြင္ ကြ်န္ေတာ့္ကို ဒုကၡေပးေသာ စာလံုးကေလးမ်ားရိွပါသည္။ ထိုစာလံုးမ်ားထဲက ဒုကၡအေပးဆံုးမွာ risk ျဖစ္၏။

စာမ်ားကို ဘာသာျပန္သည့္ေနရာတြင္ စကားလံုးတစ္လံုးကို အဓိပၸာယ္တစ္ခုတည္း မူေသထားၿပီး ဘာသာျပန္ရန္ မျဖစ္ႏိုင္ပါ။ သူသံုးထားသည့္ ေနရာ၊ ဘာသာရပ္ကိုလိုက္၍ ဘာသာျပန္ရသည္။ တစ္ခါတစ္ရံ တိုက္ရိုက္၊ လံုးခ်င္းဘာသာျပန္ရသလို တစ္ခါတစ္ရံ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ရတာရိွသည္။ Safety ဘာသာရပ္တြင္ပါသည့္ risk ကို ဘာသာျပန္ရာတြင္ ရိုးရိုး အဂၤလိပ္စာထဲ၌ပါသည့္အတိုင္း ဘာသာျပန္လို႔မရပါ။

ဘာသာျပန္ရာတြင္ မူရင္းအဂၤလိပ္စာေၾကာင္းအတိုင္း အတိအက်ဘာသာျပန္ရန္ မလို။ မူရင္းအဓိပၸာယ္ မပ်က္ယြင္းေစဘဲ  စာဖတ္သူနားလည္ႏိုင္မည့္ စကားလံုးမ်ား ျဖင့္ ဖလွယ္ေပးရတာျဖစ္သည္။ မူရင္းအဂၤလိပ္စာေၾကာင္းအတိုင္း အတိအက် ဘာသာျပန္လွ်င္ ဖတ္ရတာ အဆင္မေျပပါ။ အဂၤလိပ္စာ ဝါက်တည္ေဆာက္ပံုႏွင့္ ျမန္မာစာ ဝါက်တည္ေဆာက္ပံု မတူ၍ ျဖစ္၏။

၅ တန္းသခ်ၤာ (၂) စာအုပ္ကို ကြ်န္ေတာ္ဖတ္ၾကည့္ေသာအခါ အဆင္မေျပတာ အေတာ္မ်ားမ်ားေတြ႔ရသည္။ သူတို႔ ဘယ္စာအုပ္ကို ယူၿပီး ဘာသာျပန္ထားတာ မသိပါ။ ရည္ညႊန္းလည္း ထည့္ေပးမထားပါ။ သို႔ေသာ္ ဤစာမ်ားမွာ သူတို႔ကိုယ္တိုင္ ေရးထားတာ မဟုတ္တာေတာ့ ေသခ်ာလွပါသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ဖတ္ၾကည့္လိုက္ရံုႏွင့္ ဘာသာျပန္မွန္း အလြန္ သိသာလွေသာ ေၾကာင့္ ျဖစ္၏။

အသက္ ၁၂ ႏွစ္ခန္႔ရိွမည့္ ၅ တန္းကေလးမ်ားသာ ထိုစာအုပ္ကို ကုိယ့္ဘာသာဖတ္၍ ေလ့လာရမည္ဆိုလွ်င္ မရူးက အလြန္ ကံေကာင္း၍ ျဖစ္သည္။ ထိုစာအုပ္ပါစာမ်ားကို ေတာ္တန္ရံု ဆရာဆရာမမ်ားပင္ ဖတ္၍နားမလည္ႏိုင္ပါ။ ဤမွ် ေတာ္ပါေပသည္။

ဘာသာျပန္ရာတြင္ ဘာသာျပန္သည့္သူသည္ -

၁။ မိမိဘာသာျပန္သည့္ ဘာသာရပ္ကို ကြ်မ္းကြ်မ္းက်င္က်င္ တတ္ကြ်မ္းနားလည္ရမည္။

၂။ မိမိ မိခင္ဘာသာစကားကို ကြ်မ္းကြ်မ္းက်င္က်င္ တတ္ကြ်မ္းနားလည္ရမည္။ (ျမန္မာစာကို ပိုင္ႏိုင္ရမည္။)

၃။ မိမိဘာသာျပန္မည့္ ဘာသာစကားကို ကြ်မ္းကြ်မ္းက်င္က်င္ တတ္ကြ်မ္းနားလည္ရမည္။ (အဂၤလိပ္စာကို ပိုင္ႏိုင္ရမည္။)

ဤအခ်က္သံုးခ်က္ႏွင့္မျပည့္စံုပါက ပေရာ္ဖက္ရွင္နယ္ ဘာသာျပန္ဆရာတစ္ေယာက္ မည္သည့္နည္းႏွင့္မွ မျဖစ္ႏိုင္ပါ။ (ပေရာ္ဖက္ရွင္နယ္ကိုလည္း မည္သည့္ သင့္ေတာ္သည့္ ျမန္မာစကားလံုးႏွင့္ ဖလွယ္ရမွန္း ကြ်န္ေတာ္မသိပါ။ စကားလံုး ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေရြးဖူးပါသည္။ သို႔ေသာ္ စိတ္တိုင္းမက်ပါ။)

ဥပမာ - တတ္ကြ်မ္းေသာ ဘာသာျပန္ဆရာ၊ ကြ်မ္းက်င္ေသာ ဘာသာျပန္ဆရာ၊ ဘာသာျပန္ေကာင္းတစ္ေယာက္၊ ဘာသာျပန္ အတတ္ပညာရွင္၊ ဘာသာျပန္ပညာရွင္၊ ဘာသာျပန္ဆရာ၊ ကြ်မ္းက်င္ဘာသာျပန္၊ ဘာသာျပန္ကြ်မ္းက်င္သူ - စသည့္ မည္သည့္စကားလံုးကိုမွ မႏွစ္သက္ပါ။

ဝတၳဳတစ္ပုဒ္ကို ဘာသာျပန္ရာတြင္ ထိုဝတၳဳေရးထားသည့္ ေနာက္ခံအေၾကာင္းအရာ၊ ထိုဝတၳဳတည္ရာႏိုင္ငံမွ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဓေလ့ထံုးစံ၊ ရိုးရာအယူအဆႏွင့္ လူေနမႈစရိုက္ စသည္တို႔ကို သိနားလည္ထားပါမွ မွန္မွန္ကန္ကန္ ဘာသာျပန္ႏိုင္မည္။ ထို႔အတူ သမိုင္းကိုဘာသာျပန္ရာတြင္လည္း ထိုသမိုင္းစာအုပ္တစ္ခုတည္းသာမက ထိုသမိုင္းႏွင့္ဆက္ႏြယ္ေနသည့္ ေနာက္ခံသမိုင္းေၾကာင္း ကိုပါ သိနားလည္ထားရန္ လိုသည္။

စာေၾကာင္းပါစာမ်ားကိုဖတ္၍ သည္အတိုင္း ဘာသာျပန္ျခင္းထက္ စာေရးဆရာက ဘာကုိဆိုလိုသည္ကို နားလည္ၿပီး ဘာသာျပန္မွ ဘာသာျပန္ေကာင္းျဖစ္မည္။

အခ်ိဳ႔ဘာသာျပန္ဆရာႀကီး၊ ဆရာမႀကီးေတြပင္ ေခ်ာ္သြားတတ္တာေတြ ရိွပါေသးသည္။ ဥပမာျပရလွ်င္ ဆရာမႀကီး ျမႏွင္းဆီ ဘာသာျပန္ထားသည့္ ေျခရာေပ်ာက္ျမစ္ကို ကြ်န္ေတာ္ အေတာ္သေဘာမက်ပါ။ သူ႔စာအုပ္ကိုဖတ္ၿပီး နားလည္ေအာင္ ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ မနည္းဘာသာျပန္ေနရေသးသည္။ သည္ကတည္းက ေနရာမက်ေတာ့ပါ။ စာဆိုတာ ဖတ္လိုက္ကတည္းက ရွင္းကနဲ၊ လင္းကနဲ၊ ဒက္ကနဲ ဆိုလိုခ်က္ကိုနားလည္မွ စာေကာင္းျဖစ္သည္။ ေရွးက ဘာသာျပန္ဆရာႀကီးမ်ားကလည္း သည္အတိုင္း ေျပာခဲ့ပါသည္။

အေမရိကန္စင္တာကထုတ္သည့္ စာအုပ္မ်ားတြင္ ဆရာမႀကီး ဘာသာျပန္ထားသည့္ စာအုပ္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ပါပါသည္။ အခ်ိဳ႔ ဘာသာျပန္ခ်က္မ်ားမွာ မဆိုးပါ။ ဖတ္လို႔ေကာင္းပါသည္။ သို႔ရာတြင္ အခ်ိဳ႔မွာ အဆင္မေျပပါ။ ဆရာမႀကီးေရႊကူေမႏွင္း ဘာသာျပန္ တာေတာ့ အေတာ္ေကာင္းပါသည္။ သူက ျမန္မာစာကိုလည္းပိုင္ေတာ့ စာအေရးအသား ေျပျပစ္သည္။ ဖတ္လို႔ အလြယ္တကူ နားလည္သည္။

Safety စာေပမ်ားကို ဘာသာျပန္မည္ဆိုလွ်င္ ထိုသူသည္ safety အေၾကာင္း ေကာင္းေကာင္းနားလည္သူ ျဖစ္ရမည္။ (ေကာင္းေကာင္းနားလည္သူဆိုသည္မွာ စာေတြ႔ေရာလက္ေတြ႔ပါ တတ္ကြ်မ္းသူကို ဆိုလိုသည္။ စာတစ္အုပ္ေလာက္ဖတ္ၿပီး သင္တန္းမ်ားတက္၊ လက္မွတ္မ်ားရရံု၊ စာတစ္အုပ္ေလာက္ဖတ္ဖူးရံုကို မဆိုလို။) Safety ႏွင့္ ပတ္သက္၍ စာအမ်ားႀကီး ဖတ္ဖူးရမည္။ Safety ႏွင့္ပတ္သက္ေသာ ေဝါဟာရမ်ား၊ အေခၚအေဝၚ၊ အသံုးအႏႈန္းမ်ားကို ေသေသခ်ာခ်ာ တိတိက်က် နားလည္ရမည္။

ကြ်န္ေတာ္လည္း safety ေဆာင္းပါး၊ စာအုပ္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ဘာသာျပန္ဖူးပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ ျပန္ဖတ္ၾကည့္ေတာ့ စိတ္တိုင္း မက်ပါ။ တခ်ိဳ႔ဟာမ်ားဆို ေထာင့္ေနသည္။ ကုိယ့္ဘာသာနားလည္ႏိုင္ေပမင့္ အျခားသူမ်ားဖတ္လွ်င္ နားလည္ဘို႔ရာ မေသခ်ာ။

ဘာသာျပန္သည္ဆိုရာတြင္ မူရင္းစာေၾကာင္းကိုၾကည့္ၿပီး ဘာသာျပန္ျခင္းထက္ မူရင္းစာကုိဖတ္၊ ထို႔ေနာက္ ထုိစာအုပ္ကုိ ပိတ္ထားလိုက္ၿပီး ကိုယ္နားလည္သလို ျပန္ေရးရတာျဖစ္သည္။ ဤသည္ကို ကြ်န္ေတာ္မသိမဟုတ္။ သိပါ၏။ သို႔တိုင္ ကိုယ့္စကားလံုးႏွင့္ ဘယ္လိုျပန္ေရးရမွန္းမသိေသာေၾကာင့္ မူရင္းစာေၾကာင္းကိုပင္မီွးကာ ဘာသာျပန္လုိက္ရတာ ျဖစ္၏။ မူရင္းဘာသာအတုိင္း ဘာသာျပန္လို႔ကေတာ့ မည္သည့္စာမွ မေခ်ာပါ။ ထို႔ေၾကာင့္ ကြ်န္ေတာ္ဘာသာျပန္ခဲ့ေသာ SHMS for SME_ASEAN Safety Management System စာအုပ္ပါ ဘာသာျပန္ခ်က္မ်ားကိုလည္း ကြ်န္ေတာ္မႀကိဳက္လွပါ။ မတတ္ႏိုင္ေတာ့ ေသာေၾကာင့္ လက္လႊတ္လိုက္ရတာ ျဖစ္ပါသည္။

ယခု ISO 45001 ကိုဘာသာျပန္ေတာ့လည္း ဤျပႆနာႏွင့္ ရင္ဆိုင္ရသည္။ သို႔ေသာ္ အတတ္ႏိုင္ဆံုး အမ်ားနားလည္ႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳစားေရးသားပါမည္။

Risk ကို ISO 45001 တြင္ effect of uncertainty ဟု အဓိပၸာယ္ဖြင့္ထားသည္။ ဤသည္မွာ ယခင္ကာလမ်ားက အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆိုခ်က္ျဖစ္ေသာ "A risk is the chance, high or low, that any hazard will actually cause somebody harm." ႏွင့္ မတူပါ။ ထို risk ကို ထိထိမိမိဘာသာျပန္ဆိုႏိုင္မည့္ ျမန္မာစကားလံုးကို ကြ်န္ေတာ္မသိပါ။ ယခင္ စာအုပ္ေရးခဲ့စဥ္ကမူ အနီးစပ္ဆံုး ျဖစ္သည့္ အႏၱရာယ္ဟု ျပန္ဆိုေရးသားခဲ့ပါသည္။ မမွန္သည့္တိုင္ အျခားစာလံုးမ်ားထက္စာလွ်င္ ပိုမိုနီးစပ္သည္ဟု ယူဆေသာ ေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ ဥပမာ - Risk level ဆိုသည္ကို အႏၱရာယ္အဆင့္အတန္း ဟု ဘာသာျပန္ခဲ့ပါသည္။

Risk ၏ သာမန္အရပ္သံုး အဓိပၸာယ္မွာ စြန္႔စားမႈ ျဖစ္ပါသည္။ ဥပမာ - ရထားထြက္ေနစဥ္ ေျပးတက္ျခင္း၊ မီးပြိဳင့္မီးနီခါနီး ကားကို အတင္းျဖတ္ေမာင္းျခင္း စသျဖင့္ျဖစ္၏။ သုိ႔ေသာ္ safety ဘာသာရပ္တြင္မူ risk ကို ဤအဓိပၸာယ္ႏွင့္ ဘာသာျပန္၍ မရပါ။

ကြ်န္ေတာ္ ေက်ာင္းသားဘဝ ၁၉၈၅ ေလာက္က သမၼတရံုတြင္ High Risk ကား ျပရာ ကြ်န္ေတာ္သြားၾကည့္၏။ ဂ်ိမ္းစ္ဘေရာင္နင္ႏွင့္ အန္ေထာ္နီကြင္းတို႔ပါသည္။ အေတာ္ေကာင္းေသာကား ျဖစ္၏။ ကြ်န္ေတာ္အႀကိဳက္ဆံုးမွာ ေနာက္ဆံုး ဇာတ္သိမ္းခန္းျဖစ္သည္။

ကြ်န္ေတာ္ high risk ကို ဘာသာျပန္ၾကည့္သည္။ ဘယ္လိုမွ အၿမီးအေမာက္မတည့္။ သုိ႔ႏွင့္ အေဆာင္ျပန္ေရာက္ေသာ္ ကိုျမင့္ေဇာ္ကို ေမးရသည္။ ကိုျမင့္ေဇာ္က သက္စြန္႔ဆံဖ်ား ဟု ဘာသာျပန္ေပးသည္။ လွလိုက္သည့္စကားလံုး။ ကြ်န္ေတာ္ သက္စြန္႔ဆံဖ်ား ဆိုေသာ စကားလံုးကို သိသည္။ high risk ကိုလည္းသိသည္။ သို႔တိုင္ high risk ကို သက္စြန္႔ဆံဖ်ားဟု ဘာသာျပန္ရေကာင္းမွန္းမသိ။ ဤသည္မွာ ဘာသာျပန္အတတ္ပညာ ျဖစ္ေလသည္။ ဘာသာျပန္ေကာင္းတစ္ေယာက္သည္ အဂၤလိပ္စကားလံုးမ်ားကိုခ်ည္း သိေနလို႔ မၿပီး။ ထိုစကားလံုးႏွင့္ အလုိက္ဖက္ဆံုးျဖစ္မည့္ ျမန္မာစကားလံုးကိုပါ ရွာတတ္ရသည္။ ဤသို႔ရွာႏိုင္ရန္ ျမန္မာစကားလံုးလည္း ၾကြယ္ဝရမည္။

ယခု ဤ risk ႏွင့္ တစ္ေနသျဖင့္ စိတ္ေျပလက္ေပ်ာက္ ေကာက္ကက္ေရးလုိက္ျခင္း ျဖစ္ပါ၏။

အသင့္ဟာအသင္ ျပည္သူကုိ ကိုယ္စားျပဳျပဳ၊ မျပဳျပဳ။ အေနာ့္ကုိေတာ့ ကုိယ္စားမျပဳပါ ခညာ။ (အဲေလ ေရာကုန္ၿပီ။ ေဆာရီး)

ေက်းဇူးတင္ပါသည္။

ေအးၿငိမ္း

၁၃ ဇူလိုင္၊ ၂၀၁၈