လုပ္ငန္းခြင္ အႏၱရာယ္ကင္းရွင္းေရး (ေဆာက္လုပ္ေရး) (၄၂)

အခန္း (၁၁)

စက္ကိရိယာမ်ားအား ျပဳျပင္၊ မြမ္းမံ၊ ထိန္းသိမ္းျခင္း (Maintenance Regime)

           

            ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းတြင္ ယႏၱယားႀကီးမ်ားအပါအ၀င္ စက္ကိရိယာအမ်ားအျပားသံုးစဲြရသည္ျဖစ္ရာ ထိုစက္ကိရိယာမ်ား မွန္ကန္ေကာင္းမြန္ေနရန္ လိုပါသည္။ စက္ကိရိယာမ်ား ေကာင္းေကာင္း အလုပ္မလုပ္လွ်င္ အႏၱရာယ္မ်ား၏။

            စက္ကိရိယာမ်ား ေကာင္းမြန္စြာ အလုပ္လုပ္ေနေစေရးအတြက္ ပံုမွန္ ျပဳျပင္ထိန္းသိန္းျခင္းႏွင့္ ႀကံ့ခိုင္ေရးလုပ္ျခင္း (servicing and maintenance) သည္ အေရးႀကီး၏။

၁၁၊ ၁။ တာ၀န္၀တၱရားမ်ား

            ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းသံုး စက္ကိရိယာမ်ားတြင္ အခ်ိဳ႔စက္ကိရိယာအငယ္စားမ်ားကိုသာ လုပ္ငန္းရွင္က ၀ယ္ယူသံုးစဲြျခင္း ျဖစ္ၿပီး ယႏၱယားႀကီးမ်ားအပါအ၀င္ အျခားစက္ကိရိယာ အေတာ္မ်ားမ်ားကို ငွားရမ္းသံုးစဲြျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ စက္ကိရိယာမ်ားကို အၿမဲေကာင္းမြန္ေစရန္ ထိန္းသိမ္းေရး၌ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းရွင္သာမကပဲ စက္ငွားရမ္းသူ၊ ေရာင္းခ်ေပးသူမ်ား၌လည္း တာ၀န္ရိွ၏။

စက္ကုိ မေရာင္းခ်မီ သို႔မဟုတ္ မငွားရမ္းမီ ထုိစက္အား အႏၱရာယ္ကင္းစြာ ေမာင္းႏွင္ႏိုင္ေၾကာင္း လက္မွတ္ရ စစ္ေဆးသည့္အဖဲြ႔မွ စစ္ေဆးထားၿပီးျဖစ္ရမည္။

v စက္ေရာင္းခ်သူ သို႔မဟုတ္ ငွားရမ္းသူသည္ မိမိတို႔ေရာင္းခ်လိုက္ေသာ သို႔မဟုတ္ ငွားရမ္းလိုက္ေသာ စက္ကိရိယာမ်ားသည္ အရည္အေသြးေကာင္းမြန္မွန္ကန္ကာ အႏၱရာယ္ကင္းကင္း စိတ္ခ်လက္ခ် သံုးစဲြႏိုင္သည့္စက္ျဖစ္ေၾကာင္း အာမခံႏိုင္ရမည္။

v စက္ႏွင့္တကြ စက္သံုးသူလက္စဲြ သို႔မဟုတ္ စက္ပိုင္ရွင္လက္စဲြစာအုပ္ကိုပါ တစ္ပါတည္း ထည့္ေပးလိုက္ရမည္။

v ထိုစက္အား အႏၱရာယ္ကင္းစြာ ေမာင္းႏွင္ႏိုင္ရန္ စက္ႏွင့္ပတ္သက္သည့္ သိသင့္သိထိုက္ေသာ အခ်က္အလက္အားလံုးကို ပ့ံပိုးေပးရမည္။

v လုပ္ငန္းခြင္အတြင္းေရာက္မွ ဆင္ရေသာစက္ျဖစ္ပါက ထိုစက္ဆင္သည့္အဖဲ႔ြသည္ လက္မွတ္ရ ကြ်မ္းက်င္လုပ္သားမ်ား ျဖစ္ရမည္။

v ထိုစက္ကို တပ္ဆင္ၿပီးပါက စမ္းသပ္စစ္ေဆးၿပီး အႏၱရာယ္ကင္းစြာအသံုးျပဳႏိုင္ေၾကာင္း အာမခံလက္မွတ္ ထုတ္ေပးရမည္။

v စက္တြင္တပ္ဆင္ထားေသာ မီတာမ်ား၊ အႏၱရာယ္အခ်က္ေပးကိရိယာမ်ားအားလံုး မွန္ကန္ေကာင္းမြန္ေနရမည္။ အခ်ိန္မွန္ ခ်ိန္ညိွေပးရန္ (calibration) လုိေသာ ကိရိယာမ်ားအား အခ်ိန္မွန္ ခ်ိန္ညိွေပးရမည္။

v လုပ္ငန္းပိုင္ရွင္သည္ စက္ကိရိယာျပင္ဆင္ထိန္းသိမ္းေရးအစီအမံ (Maintenance of the machinery programme) ေရးဆဲြထားကာ ပံုမွန္ ျပင္ဆင္ထိန္းသိမ္းမႈမ်ား လုပ္မလုပ္ ေစာင့္ၾကည့္ စစ္ေဆးေနရမည္။

v လက္သံုးကိရိယာမ်ားႏွင့္ အျခားစက္ကိရိယာအငယ္စားမ်ား၊ မီတာမ်ားအားလည္း နားလည္တတ္ကြ်မ္းသူမွ ပံုမွန္ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းမႈ ျပဳလုပ္ေၾကာင္း ေသခ်ာေစရမည္။  

၁၁၊ ၂။ ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းမႈလုပ္ရန္ လိုအပ္ေသာ စက္ကိရိယာမ်ား

            ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္း၌ ရိွႏိုင္ေသာ ေအာက္ပါစက္ကိရိယာမ်ားကို ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းမႈလုပ္ရန္လိုပါသည္။

Ø သံေခ်ာင္းျဖတ္စက္၊ သံေခ်ာင္းေကြးစက္ (bar cutter, bar bender)

Ø ဖိအားျမင့္ ေလတုိင္ကီမ်ား (high pressure vessels, air compressor)

Ø ေခ်းခြ်တ္စက္မ်ား (abrasive blasting equipments)

Ø ေဖာက္ခဲြအားသံုး ကိရိယာမ်ား (explosive powered tools)

Ø ၀န္ခ်ီစက္မ်ား (တာ၀ါကရိန္း၊ မိုဘိုင္းကရိန္း၊ ခေရာ္လာကရိန္း၊ ေလာ္ရီကရိန္း) (tower crane, mobile crane, crawler crane, lorry crane)

Ø ေဖာက္ကလစ္ (Forklift)

Ø ဂေဟေဆာ္စက္၊ ေက်ာက္စက္၊ ေဖာက္စက္ (welding machine, grinder, drilling machine)

Ø ပိုင္ရုိက္စက္ (Piling machine)

Ø ကြန္ကရိေလာင္းစက္၊ ေျမတူးစက္၊ ကြန္ကရိခဲြစက္စေသာ ယႏၱယားႀကီးမ်ား (concrete pump, excavator, hacking machine)

Ø ဆစ္ဆာလစ္ဖ္၊ ဘြန္းလစ္ဖ္ (scissor lift, boom lift)

Ø Passenger hoist, mast climber, gondola

၁၁၊ ၃။ ျပဳျပင္၊ မြမ္းမံ၊ ထိန္းသိမ္းျခင္း အစီအစဥ္ ေရးဆဲြထားျခင္း

Ø လုပ္ငန္းခြင္အတြင္းရိွ စက္ယႏၱယား၊ စက္ကိရိယာ၊ လက္သံုးကိရိယာအားလံုးကို စာရင္းျပဳစုပါ။

Ø ၎တို႔အား သက္ဆိုင္ရာအာဏာပိုင္အဖဲြ႔အစည္း၊ သို႔မဟုတ္ အခြင့္အာဏာရအဖဲြ႔အစည္း မွ စမ္းသပ္စစ္ေဆးၿပီး ထုတ္ေပးထားေသာ လက္မွတ္မ်ားကို စုေဆာင္း၍ စာရင္းျပဳစုထားပါ။

Ø ထိုလက္မွတ္မ်ား၏ သက္တမ္းကုန္မည့္ရက္ကို မွတ္တမ္းတင္ပါ။

Ø ထုိစက္ကိရိယာမ်ား၏ ျပင္ဆင္ထိန္းသိမ္းေရးလုပ္ရမည့္ အခ်ိန္ဇယား ေရးဆဲြပါ။ (အခ်ိဳ႔စက္မ်ားမွာ တစ္လတစ္ႀကိမ္၊ အခ်ိဳ႔စက္မ်ားမွာ ၃ လတစ္ႀကိမ္၊ အခ်ိဳ႔စက္မ်ားမွာ ၆ လတစ္ႀကိမ္၊ အခ်ိဳ႔စက္မ်ားမွာ တစ္ႏွစ္တစ္ႀကိမ္၊ အခ်ိဳ႔စက္မ်ားမွာ သံုးႏွစ္တစ္ႀကိမ္ အစားစားရိွပါသည္။)

Ø ထုိစက္ကိရိယာမ်ားအား ျပင္ဆင္ထိန္းသိမ္းေရးလုပ္သည့္ ရက္စဲြမ်ားကို မွတ္သားထားပါ။ ျပင္ဆင္ထိန္းသိမ္းမႈ မွတ္တမ္းမ်ားကို စနစ္တက် သိမ္းဆည္းထားပါ။

Ø ျပင္ဆင္ထိန္းသိမ္းေရးလုပ္ရမည့္ အခ်ိန္ေက်ာ္လြန္သည့္တိုင္ မလုပ္ရေသးသည့္စက္မ်ားအတြက္ သက္ဆိုင္သူမ်ားသို႔ သတင္းပို႔ပါ။

Ø စက္ခ်ိဳ႔ယြင္းသျဖင့္ ျပင္ဆင္ရသည့္ မွတ္တမ္းမ်ားကို စနစ္တက် သိမ္းဆည္းထားပါ။

Ø စက္ျပင္ဆင္သူမ်ား၏ သက္ဆိုင္ရာစက္အလိုက္ ကြ်မ္းက်င္လက္မွတ္မ်ားကို ရယူထားပါ။ အကယ္၍ စက္ျပင္သူသည္ ငွားရမ္းသည့္ ကုမၸဏီမွျဖစ္ပါက ထုိကုမၸဏီသုိ႔ ၎စက္ျပင္ဆရာအတြက္ အလုပ္ခန္႔စာ ေတာင္းပါ။

Ø စက္ျပင္ရန္လာတုိင္း ထိုသူအား အခြင့္အာဏာရစက္ျပင္ဆရာ ဟုတ္မဟုတ္ စစ္ေဆးၾကည့္ရႈပါ။

Ø စက္ေမာင္းသူသည္ ေန႔စဥ္ မိမိေမာင္းႏွင္ေနသည့္စက္အား ဂရုတစိုက္စစ္ေဆးၾကည့္႐ႈ၍ စက္ခ်ဳိ႔ယြင္းမႈ တစ္စံုတစ္ရာေတြ႔ပါက စက္ျပင္ဆရာ သို႔မဟုတ္ စက္ငွားရမ္းသည့္ကုမၸဏီသို႔ ခ်က္ခ်င္း သတင္းပို႔ပါ။

Ø ခ်ိန္ညိွရန္ (calibration) လိုသည့္ မီတာ စသည့္ကိရိယာမ်ားကို သက္တမ္းမကုန္မီ ထပ္မံခ်ိန္ညိွပါ။

၁၁၊ ၄။ ျပဳျပင္၊ မြမ္းမံ၊ ထိန္းသိမ္းျခင္း အစီအစဥ္ ဇယားနမူနာ

ရည္ညႊန္းကိုးကားစာအုပ္စာတမ္းႏွင့္ အင္တာနက္ website မ်ား

၁။ SAS Pte Ltd - Workplace Safety and Health Management System, Rev 3; Sep, 2013

၂။ LTA, Singapore – Safety News, March 2009

ဆက္ပါဦးမည္။

ေအးၿငိမ္း

၄ ဒီဇင္ဘာ၊ ၂၀၁၃။ ည ၁၁း၁၅ နာရီ