တစ္ခါက အေမရိကန္မိတ္ေဆြတစ္ဦးအား အေမရိကမွ လူေနရပ္ကြက္မ်ားအေၾကာင္း စာေရးသူ ေမးၾကည့္ဖူး၏။
“ခင္ဗ်ားတုိ႔ဆီမွာ ရပ္ကြက္ထဲက
အိမ္ကေလးေတြ အစီအရီေဆာက္ထားတာ ၾကည့္လုိ႔ေတာ့ေကာင္းပါရဲ႕။ ဒါေပမဲ့ တံခါးမရွိ၊ ဓားမရွိ ဆုိတဲ့ပုံစံမ်ဳိးပဲ။
ျခံစည္းရုိးဆုိတာလည္း မည္ကာမတၱ နိမ့္နိမ့္ကေလးေတြ။ အိမ္တံခါးေတြကလည္း
ဖြင့္လုိဖြင့္၊ ပိတ္လုိပိတ္။ သာမန္လူေတြေနတဲ့ရပ္ကြက္ကုိ ေျပာတာပါ။
သန္းၾကြယ္သူေဌးႀကီးမ်ားရဲ႕ စံအိမ္ေတြကုိ မဆုိလုိပါဘူး။ ခင္ဗ်ားတုိ႔ဆီမွာ လက္နက္ေတြ
ဒီေလာက္ေပါေနတာ၊ မေတာ္ လူရမ္းကားေတြ၊ ဓားျပေတြ အိမ္ထဲ၀င္လာဖုိ႔ တဆိတ္
မလြယ္လြန္းဘူးလား။”
မိတ္ေဆြက ရယ္က်ဲက်ဲႏွင့္ ျပန္ေျပာသည္။
“ငါတုိ႔က ပုလိပ္ေတြကို
အားကုိးတယ္။ ယုံတယ္ေလ။”
“ဟာ … မေနာက္ပါနဲ႔။ အေကာင္းေမးတာပါ။”
ထုိအခါမွ မိတ္ေဆြက ျဖည္းျဖည္းေျပာပါသည္။
“ငါ့အေနနဲ႔ကေတာ့ ကုိယ့္အိမ္ထဲမွာ
ကုိယ္ေနတာ ဘယ္သူ႔ကုိမွ ေၾကာက္စရာမလုိဘူးလုိ႔ ခံယူတယ္။ တစ္ေယာက္ေယာက္က မဖိတ္ေခၚပဲ
၀င္လာရင္ သူဟာ က်ဴးေက်ာ္သူပဲ။ ပုိင္ရွင္က က်ဴးေက်ာ္သူကုိ ေၾကာက္ရမယ္ ဆုိတာမ်ဳိး
ငါမေတြးမိဘူး။”
“ဟုတ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူက လက္နက္ေတြ ဘာေတြနဲ႔။ ရုိက္ႏွက္သြားမွာ၊ မေတာ္တဆ အသက္အႏၲရာယ္ေတြဘာေတြ မျဖစ္နုိင္ဘူးလား။”
“ျဖစ္နုိင္တာေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ကုိယ့္မွာလည္း လက္နက္ေဆာင္ထားနုိင္တာပဲ။ ျပန္ခ်ေပါ့။ ခံရလည္း ဘာျဖစ္လည္း။ အသက္နဲ႔ကုိယ္ အုိးစားမကြဲသေရြ႕ကေတာ့ ျပန္စနုိင္တာပဲ။ ဒါနဲ႔ .. ငါတစ္ခုျပန္ေမးပါရေစ။ မင္းေျပာသလုိ ျခံစည္းရုိးေတြခတ္၊ တံခါးေတြပိတ္ထားေပမဲ့ ေၾကာက္စိတ္၀င္ေနလုိ႔ကေတာ့ လုံျခံဳတယ္လိုိ႔ ခံစားရပါ့မလား။ ေနာက္တစ္ခုက တုိ႔ဆီကလူေတြအဖုိ႔ အလုပ္ထဲမွာ ရာထူးတက္ေရး၊ သားသမီးပညာေရး စတာေတြက အေရးႀကီးေနေတာ့ အိမ္ထဲ ဘယ္သူ၀င္လာမလဲ ေတြးဖုိ႔အခ်ိန္မရဘူး။ ယုတ္စြအဆုံး ငါကေတာ့ မင္းေမးသလုိ မေတြးမိဘူး။ အၾကမ္းဖက္မႈ၊ ဓားျပမႈေတြ မရွိတာမဟုတ္ဘူး။ ဒါေပမဲ့ အိမ္ထဲမွာထက္ လမ္းေပၚမွာ၊ ေစ်းဆုိင္ေတြမွာ အျဖစ္မ်ားတယ္။” ဟု ရွည္ရွည္လ်ားလ်ား ရွင္းျပပါသည္။
ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာခဲ့ပါၿပီ။ ထုိမိတ္ေဆြႏွင့္လည္း အဆက္အသြယ္ျပတ္ကာ ဘယ္ဆီဘယ္၀ယ္ေရာက္သည္ မသိရပါ။ ထုိစဥ္က စာေရးသူစိတ္ထဲ စြဲသြားသည္မွာ “ကုိယ့္အိမ္ထဲ ကုိယ္ေနတာ ဘယ္သူ႔ကုိမွ ေၾကာက္စရာမလုိဘူး။” ဆုိသည့္ စကားပင္ျဖစ္၏။ “အေမရိကန္ေတြ ဒီေလာက္ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ယုံၾကည္မႈရွိလုိ႔ ကမာၻမွာ လူတြင္က်ယ္လုပ္နုိင္တာပဲ” ဟူ၍လည္း ေတြးခဲ့မိ၏။ သုိ႔ေသာ္ အေမရိကန္မ်ားသာ ထုိထုိသေဘာရွိၾကသည္ မဟုတ္ေၾကာင္း မၾကာမီ သိလာရေလသည္။
ထုိစဥ္က စာေရးသူမွာ ထုိင္းနုိင္ငံ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕သု႔ိ ေရာက္ရွိေနစဥ္ မိတ္ေဆြတစ္ဦး၏ ကူညီေစာင္မမႈျဖင့္ သတင္းစာတုိက္တစ္ခု၌ အလုပ္၀င္ေနခ်ိန္ျဖစ္သည္။ လုပ္ငန္းသဘာ၀အရ ညဂ်ဴတီက်လွ်င္ နံနက္ ႏွစ္နာရီ၊ သံုးနာရီခန္႔မွ အိမ္ျပန္ရေလ့ရွိ၏။ စာေရးသူ၏ အလုပ္မွာ သတင္းစာမ်က္ႏွာမ်ား ျပင္ဆင္ၿပီးခ်ိန္တြင္ အင္တာနက္ေပၚသုိ႔ေရာက္ေအာင္ တင္ေပးရျခင္းျဖစ္၏။ ထုိစဥ္က ဆက္သြယ္ေရးနည္းပညာမ်ား လြန္စြာမက်ယ္ျပန္႔ေသးသည့္အခ်ိန္ျဖစ္ရာ အင္တာနက္ဆုိသည္မွာ ရုံး၍သာရွိေသာ အရာျဖစ္ၿပီး သတင္းစာအျဖစ္ ပုံႏွိပ္ရန္ အဆင္သင့္ျပင္ၿပီးသည္မ်ားကို ယခုေခတ္မွာကဲ့သုိ႔ အီးေမးျဖင့္ ပုိ႔ေပးျခင္း စသည္မ်ားမရွိေသး။ ကြန္ပ်ဴတာဖုိင္မ်ားကုိ Optical Disk ေခၚ ေလဆာခ်ပ္ထဲ၍သိမ္းဆည္းကာ ၀န္ထမ္းတစ္ေယာက္က ဆုိင္ကယ္ျဖင့္ ၿမိဳ႕ျပင္ပုံႏွိပ္စက္သုိ႔ ပုိ႔ေဆာင္ပုံႏွိပ္ေစရသည့္ ပုံစံျဖစ္သည္။
အလုပ္၀င္ခါစက စာေရးသူေနထုိင္ရန္ ေပးထားသည့္ ရုံးအနီးမွ တုိက္ခန္းမွာ စာခ်ဳပ္သက္တမ္းေစ့ၿပီျဖစ္ရာ တစ္မုိင္ခန္႔ေ၀းေသာ အျခားတုိက္ခန္းတစ္ခုသုိ႔ ေျပာင္းေရႊ႕ရေလသည္။ ပထမတစ္ရက္၌ ညဂ်ဴတီအၿပီး တကၠစီျဖင့္ အိမ္ျပန္ျဖစ္ေသာ္လည္း ေနာက္ရက္မ်ားတြင္မူ လမ္းေလွ်ာက္ျဖစ္သည္။ လမ္းတစ္ေလွ်ာက္ လူျပတ္သည္ဟူ၍ မရွိေသာ္လည္း လူပါးလွသည္။ အံၾသဖြယ္ရာ ၾကံဳရသည္မွာ အလုပ္ခြင္မွ ျပန္လာသည္ဟု ယူဆရေသာ လုံမငယ္ တစ္ေယာက္စ ႏွစ္ေယာက္စကုိလည္း ရံဖန္ရံခါ ေတြ႔ရျခင္းပင္။ အနီးပတ္၀န္းက်င္ ဘတ္စကားမွတ္တုိင္မွ ဆင္းကာ လမ္းေလွ်ာက္လာျခင္းျဖစ္မည္။ (စကားခ်ပ္။ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕တြင္ ဘတ္စကားမ်ား ညလုံးေပါက္ေျပးဆြဲၾက၏။) ဒုစရုိက္မႈမ်ား ထူေျပာလွသည့္ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ႀကီး၌ အကာလညအခ်ိန္ မိန္းမပ်ဳိတစ္ဦးတည္း လမ္းေလွ်ာက္အိမ္ျပန္ျခင္းကုိ ျဖတ္သြားျဖတ္လာ ဆုိင္ကယ္မ်ား၊ ေမာ္ေတာ္ကားမ်ား ေပၚမွ အေႏွာက္အယွက္ျပဳျခင္း၊ ေအာ္ဟစ္ေလွာင္ေျပာင္ျခင္း အလ်ဥ္းမေတြ႔ရ။
ယင္းအျဖစ္ကုိ ရုံးမွ ထုိင္းအမ်ဳိးသမီးသတင္းေထာက္တစ္ဦးအား ေျပာျပရာ “ေတာ္တန္ရုံ အ၀တ္အစား သပ္သပ္ရပ္ရပ္ ၀တ္ထားရင္ ဘယ္သူမွ မေစာ္ကားပါဘူး။ ဒုစရုိက္သမားေတြ ဆုိတာလည္း သူ႔အလႊာနဲ႔သူပဲ။” ဟု မွတ္ခ်က္ေပး၏။ ျမန္မာျပည္မွ ယခုမွေရာက္လာသည့္ စာေရးသူအဖုိ႔ကား က်ားသားမုိးႀကိဳး အံ့ၾသစရာျဖစ္၏။ သူတုိ႔အဖုိ႔ကား ဘာမွ်မထူးဆန္း။ ယုံၾကည္စိတ္ခ်စြာျဖင့္ ကုိယ့္လမ္းကုိယ္သြားၾကျခင္းပင္တည္း။
အထက္ပါအျဖစ္အပ်က္မ်ားမွ ေစ့ေဆာ္လာသည့္ ေမးခြန္းမွာ တံခါးမ်ားဖြင့္ထားပါလွ်က္၊ အကာလ ညအခါျဖစ္ပါလွ်က္၊ ေန႔စဥ္ႏွင့္အမွ် ဒုစရုိက္မႈသတင္းမ်ား အထင္အရွားရွိေနပါလွ်က္ လုံျခံဳမႈကုိ ခံယူစားသုံးနုိင္ရျခင္းမွာ အဘယ့္ေၾကာင့္နည္း ဟူ၍ျဖစ္သည္။ စာေရးသူတုိ႔၏ ျမန္မာျပည္တြင္ အိမ္တံခါး၊ ျခံတံခါးမ်ားကုိ ခ်က္ခ်၊ ေသာ့ခတ္ၿပီးမွ စိတ္ခ်လက္ခ် အိပ္နုိင္ၾကသည္။ ညအခါသည္လည္းေကာင္း၊ လူျပတ္ေသာ လမ္းမ်ားသည္လည္းေကာင္း မိန္းကေလးတုိ႔ႏွင့္ မသင့္ေလွ်ာ္။ သုိ႔တည္းမဟုတ္ မိန္မေကာင္းတုိ႔ႏွင့္ မအပ္စပ္ဟု မွတ္ယူၾက၏။ အကယ္၍ ျဖတ္သြားျဖတ္လာ ျပဳမိပါလွ်င္လည္း ကုိယ္၊ ႏႈတ္ စသည္တုိ႔ျဖင့္ ေစာ္ကားသမႈ အျပဳမခံရလွ်င္ပင္ အထင္ေသးသည့္မ်က္လုံးမ်ားျဖင့္ ၾကည့္သည္ကုိ ခံၾကရ၏။ ျမန္မာႏွင့္ ထုိင္း၊ အေမရိကန္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအၾကား မည္သည့္အေၾကာင္းေၾကာင့္ ဤသုိ႔ ျခားနားရသနည္း။
ဤေနရာ၍ သတိျပဳရန္မွာ စာေရးသူတင္ျပထားေသာ အေတြ႔အၾကံဳႏွစ္ရပ္သည္ သက္ဆုိင္ရာလူ႔ေဘာင္မ်ားအား ကုိယ္စားျပဳ၊ မျပဳကုိ မဆုံးျဖတ္နုိင္။ သီးသန္႔အျဖစ္အပ်က္ ကြက္ကြက္ကေလးမွ်သာ ျဖစ္နုိင္သည္ဆုိျခင္းပင္။ သုိ႔တုိင္ေအာင္ပင္ ထုိသုိ႔ျဖစ္ပ်က္ေစရန္ အေထာက္အပံ့ျပဳထားေသာ အေျခခံမ်ားကုိကား ဆြဲထုတ္ၾကည့္နုိင္သည္။ ထုိင္းႏွင့္ အေမရိကန္ လူ႔ေဘာင္မ်ားမွာ ေနာက္ခံယဥ္ေက်းမႈခ်င္း မတူေသာ္လည္း ပြင့္လင္းလြတ္လပ္သည့္ အရာ၌မူ ေယဘူယ်အားျဖင့္ ဆင္တူသည္ဟု ဆုိနုိင္၏။ ထုိင္းႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈဆင္တူေသာ ျမန္မာျပည္၌မူ ထုိအခ်ိန္က နုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး စသျဖင့္ အဖက္ဖက္တြင္ ကန္႔သတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ထားျခင္းကုိ ခံေနရ၏။ “ပြင့္လင္းလြတ္လပ္မႈ” ဆုိသည္ကုိ မတူေသာလူ႔ေဘာင္မ်ားအၾကား ဘုံတူညီခ်က္၊ ဘုံျခားနားခ်က္ အျဖစ္ ျမင္ရေလသည္။
တစ္ဖန္ ရလဒ္မ်ားကုိ ႏႈိင္းယွဥ္ေလ့လာပါက ပြင့္လင္းလြတ္လပ္ေသာ လူ႔ေဘာင္သည္ ယုံၾကည္မႈ၊ အျပန္အလွန္ ေလးစားမႈမ်ား ျဖစ္ထြန္းလာရန္ အားေပးၿပီး ကန္႔သတ္ ခ်ဳပ္ခ်ယ္ထားေသာ လူ႔ေဘာင္သည္ စုိးရိမ္ေၾကာင့္ၾကရမႈ၊ သံသယႏွင့္၊ အထင္အျမင္ေသးမႈမ်ားကုိ ပ်ဳိးေထာင္ေၾကာင္း ေကာက္ခ်က္ခ်နုိင္ပါ၏။ တစ္နည္းဆုိရေသာ္ “ယုံၾကည္မႈ” ကုိ ပြင့္လင္းလြတ္လပ္ေသာ လူ႔ေဘာင္ႏွင့္ တြဲဖက္ျမင္ရၿပီး “သံသယ” ကုိမူ ကန္႔သတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ထားေသာ လူ႔ေဘာင္ႏွင့္ ယွဥ္လွ်က္ေတြ႔နုိင္ျခင္းျဖစ္သည္။ ထင္ရွားေသာ အေမရိကန္ လူမႈသိပၸံပညာရွင္ ဖရန္စစ္ ဖူကူယားမား ကမူ လစ္ဘရယ္ဒီမုိကေရစီႏွင့္ အျပန္အလွန္ယုံၾကည္မႈတုိ႔ ဆက္စပ္ပုံကုိ ၎၏ “TRUST: THE SOCIAL VIRTUES & THE CREATION OF PROSPERITY” စာအုပ္တြင္ အက်ယ္တ၀င့္ ေဆြးေႏြးထားေလသည္။
ယေန႔ျမန္မာျပည္သည္ကား ယခင္ႏွင့္ မတူေတာ့ၿပီ။ ပြင့္လင္းလြတ္လပ္ေသာ လူ႔ေဘာင္သုိ႔ ဦးတည္ေနၿပီဟု ဆုိၾက၏။ နုိင္ငံေရးအခြင့္အလမ္းမ်ား တုိးတက္လာသည့္နည္းတူ စီးပြားေရးလြတ္လပ္ခြင့္တြင္ အိမ္နီးခ်င္းမ်ားျဖစ္သည့္ ဗီယက္နမ္၊ အင္ဒုိနီးရွား၊ တရုတ္တုိ႔ ကုိ မမွီေသးေသာ္လည္း မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္၌မူ ထုိနုိင္ငံမ်ားထက္ သာလြန္ေရွ႕ေရာက္ေနၿပီဟု ဆုိၾက၏။ သုိ႔ေသာ္ နယ္ပယ္အသီးသီး၌ မယုံၾကည္မႈ သံသယမ်ား၊ အထင္အျမင္ေသးမႈ မ်ားကမူ အားေကာင္းဆဲျဖစ္ေၾကာင္း သက္ဆုိးရွည္ေနေသးေသာ ျပည္တြင္းစစ္၊ လူမ်ဳိးေရးအဓိကရုဏ္းမ်ား၊ မုန္းတီးရန္လုိမႈမ်ားက သက္ေသခံေနၾက၏။ အမွန္စင္စစ္ လူမ်ဳိးေပါင္းစုံ၊ ဘာသာေပါင္းစုံ ေနထုိင္ၾကသည့္ ျမန္မာနုိင္ငံကုိ ပြင့္လင္း လြတ္လပ္သည့္လူ႔ေဘာင္အျဖစ္ ထူေထာင္လုိသည္ဆုိပါက ယုံၾကည္မႈ တည္ေဆာက္နုိင္ေရးသည္ အျခားတုိင္းျပည္မ်ားထက္ သာ၍ပင္အေရးႀကီးေလသည္။ အေရးတႀကီး သတိျပဳရန္မွာ လြတ္လပ္ခြင့္ အရာ၌ ေရွ႕ေျပးေနသည္ ဆုိေသာ မီဒီယာမ်ားအေနျဖင့္ ယုံၾကည္မႈအရာ၌လည္း ေနာက္မက်ေရးပင္ျဖစ္သည္။ မီဒီယာမ်ားအေနျဖင့္ လြတ္လပ္စြာေရးသားခြင့္ကုိ ကုိင္စြဲထားသည့္တုိင္ ယုံၾကည္မႈတည္ေဆာက္ရန္ သတိမရ၊ က်ီးလန္႔စာစား အာေဘာ္မ်ားကုိသာ ထုတ္ျပန္ေနသည္ဆုိပါက ၎တုိ႔၏လြတ္လပ္ခြင့္မွာ သံသယမီးပြားမ်ား ပုိမုိေတာက္ေလာင္ေစရန္သာ အသုံးက်မည္ျဖစ္၏။ ဥပမာ ျမန္မာျပည္အား မည္သည့္နုိင္ငံ၊ မည္သည့္လူမ်ဳိး၊ မည္သည့္ဘာသာ၀င္မ်ားက အပုိင္ၾကံေနသည္။ အကြက္ခ် ၾကံစည္ေနၾကသည္ ဟူေသာ ေရးသားခ်က္မ်ားသည္ ဆက္စပ္ေတြးယူနုိင္ေသာ အေၾကာင္းျပခ်က္လည္းမရွိ၊ စနစ္တက်ေလ့လာထားသည့္ အေထာက္အထားလည္းမရွိေသာ လုိရာဆြဲေတြးသည့္ တာ၀န္မဲ့လႈံ႔ေဆာ္ခ်က္မ်ားျဖစ္ရာ စာေရးသူရည္ညႊန္းလုိသည့္ “က်ီးလန္႔စာစား အာေဘာ္မ်ား” အတန္းအစား၌ ပါ၀င္ေလသည္။ သံသယပြားမႈ၊ မလုံျခံဳမႈတုိ႔က လူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒ၊ အစြန္းေရာက္အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒကုိ ဦးတည္ေစမည္ျဖစ္၏။ အစြန္းေရာက္၀ါဒသည္ ပြင့္လင္းလြတ္လပ္ေသာ လူ႔ေဘာင္၏ အသက္ေသြးေၾကာျဖစ္သည့္ အျပန္အလွန္ေလးစားမႈကုိ ဆန္႔က်င္ၿပီး ပဋိပကၡမ်ားကုိ အင္အားသုံးေျဖရွင္းေစရန္ အားေပး ေလသည္။ အင္အားသုံးေျဖရွင္းရျခင္း ဆုိသည္ကုိမူ စာေရးသူ ရွည္ရွည္ေ၀းေ၀း ရွင္းျပရန္ မလုိပါေခ်။ ယေန႔ေရပန္းစားေနသည့္ စကားတစ္ခုျဖစ္ေသာ “ေနာက္ေၾကာင္းျပန္လွည့္သြားနုိင္ျခင္း” ဆုိသည္ႏွင့္ တုိက္ရုိက္သက္ဆုိင္သည္ဟုသာ ဆုိခ်င္ပါေတာ့သည္။
ေနာက္ဆုံးသတိျပဳရန္အခ်က္တစ္ခုလည္း
ရွိေသးသည္။ ဤေဆာင္းပါး၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ထုိသုိ႔ေသာ “က်ီးလန္႔စာစား အာေဘာ္မ်ား” ကုိ
ရႈတ္ခ်ရန္မဟုတ္။ ပြင့္လင္းလြတ္လပ္ေသာ
လူ႔ေဘာင္ႏွင့္ ယုံၾကည္မႈတုိ႔၏ ဆက္စပ္မႈကုိ ထင္ရွားေစရန္
မီးေမာင္းထုိးျပလုိရင္းသာျဖစ္၏။ လူေကာင္းႏွင့္ လူဆုိး၊ မီးရႈိ႕သူႏွင့္ မီးၿငိမ္းသူ၊
ဒုစရုိက္ႏွင့္ သုစရုိက္သမားမ်ား သူ႔အလႊာႏွင့္သူ ေရာေထြးယွက္တင္ရွိလာမည့္
ပြင့္လင္းလြတ္လပ္ေသာ ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႔အစည္းသစ္တြင္ လုံျခံဳစိတ္ခ်စြာ
အိပ္စက္နုိင္ရန္မွာ သံသယပြားေန၍မျဖစ္။ ရန္လုိေန၍မျဖစ္။ ကုိယ့္ပုိင္နက္
ကုိယ္တန္ဖုိးထားမႈ၊ ကာကြယ္ပုိင္ခြင့္အေပၚ ယုံၾကည္မႈတုိ႔ျဖင့္သာ ျဖစ္နုိင္ေၾကာင္း
တင္ျပလုိရင္းသာ ျဖစ္ပါသတည္း။
ကိုေဌးႏိုင္
No comments:
Post a Comment