အမွားေထာက္ျပျခင္း အႏုပညာ

(၁) အဖိုးနည္းလွ်င္ အိုးကဲြသာ ရလိမ့္မည္

ကြ်န္ေတာ္ ယခုလ ၁၅ ရက္ေန႔မွ ၁၇ ရက္ေန႔ထိ QEHS Internal Auditor Course (ISO 9001, ISO 14001, ISO 45001) သြားတက္သည္။ TÜV SÜD-PSB ၌ ျဖစ္၏။ ေစ်းႀကီးသဗ်ိဳ႔။ ၃ ရက္ သင္တန္းကို ျမန္မာေငြႏွင့္ ဆယ္သိန္းေလာက္ ေပးရသည္။

သုိ႔ေသာ္လည္း တန္ပါသည္။ သင္တန္းေနရာက Furama River Front Hotel, မနက္စာ၊ ေန႔လည္စာ၊ ေန႔ခင္းလဖက္ရည္ သံုးႀကိမ္ေကြ်းတာဆိုေတာ့ အစားအေသာက္တင္ တစ္ေန႔ကို ၈၀၊ ၉၀ ဘိုးေလာက္ရိွမည္။ အခန္းခ၊ သင္တန္းဆရာခနဲ႔ဆို ဟာ၊ အဲသေလာက္ဆို နင္ရို႔ဘို႔ က်န္ပါဦးမလားဆိုေတာ့ သင္တန္းဆရာက ရႉး၊ တိုးတိုး၊ ေဘာ့စ္မၾကားေစနဲ႔ ဆို၏။

ေနာက္ၿပီး သင္တန္းသားကို ၉ ေယာက္သာ ေခၚသည္။ သို႔မွ သင္တန္းဆရာႏွင့္ သင္တန္းသားတိ႔ု က်က်နန ထိေတြ႔ဆက္ဆံ ႏိုင္မည္။

သင္တန္းဆရာမွာ အလြန္ေတာ္ပါသည္။ အလြန္တက္ၾကြ ဖ်တ္လတ္လွ၏။ ေနာက္ၿပီး Role play လုပ္ေတာ့လည္း Confined Space ထဲဝင္သြားလို႔ ေအာက္ဆီဂ်င္ျပတ္တာကို သရုပ္ျပတာ တစ္ခါတည္း ေခြေခါက္က်ကာ မ်က္ျဖဴမ်ားလန္လွ်က္ ၾကမ္းျပင္ေပၚ တံုးလံုးပက္လက္ လဲျပသည္။ ေျပာတာကလည္း တကယ့္ကို အားရပါးရေျပာတာျဖစ္၏။

ကြ်ႏ္ုပ္တို႔က ေမးခြန္းမ်ားေမးသည့္အခါတြင္လည္း မင္းတို႔ကေမးလို႔ ငါေျဖခြင့္ရတဲ့အတြက္ အမ်ားႀကီးေက်းဇူးတင္ပါတယ္ဆိုကာ က်က်နန ရွင္းျပ၏။

သူရွင္းျပတာေကာင္းေတာ့ အကုန္လံုးကို က်က်နန နားလည္သြားသည္။ ျမန္မာစကားတြင္ အဖိုးနည္းေတာ့ အိုးကဲြပဲရမယ္ ဟူသည့္ စကားပံုရိွ၏။ မိတ္ေဆြတို႔ကုိလည္း ပစၥည္းဝယ္သည္ျဖစ္ေစ၊ သင္တန္းတက္သည္ျဖစ္ေစ၊ ေစ်းေပါတာမေရြးပါႏွင့္။ အိုးကဲြပဲ ရပါလိမ့္မည္ ဟု သတင္းစကားပါးလိုပါသည္။

(၂) ျပည္ဗာလနံေထာင္စု

ISO 45001, 5.1 Leadership and Commitment အပိုဒ္ခဲြ (k) ၌ -

Protecting workers from reprisals when reporting incidents, hazards, risks and opportunities;

- ဟု ပါ၏။

အကယ္၍ မန္ေနဂ်ာတစ္ဦးသည္ လုပ္ငန္းခြင္ထဲ၌ အႏၱရာယ္မကင္းသည့္ အလုပ္တစ္ခုကို လုပ္ေနသည္ျဖစ္အံ့။ အလုပ္သမားတစ္ဦးသည္ ထိုမန္ေနဂ်ာ အႏၱရာယ္မကင္းသည့္အလုပ္ လုပ္ေနေၾကာင္းကို ေထာက္ျပႏိုင္ခြင့္ရိွရမည္။ ထိုသုိ႔ေထာက္ျပသည့္အတြက္  ထို အလုပ္သမားကို အေရးယူ၊ အျပစ္ေပးျခင္းမွ (အဖဲြ႔အစည္း/စီမံခန္႔ခဲြေရးအဖဲြ႔/ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အဖဲြ႔သည္) အကာအကြယ္ေပးရမည္။

လွလုိက္သည့္အကြက္ခင္ဗ်ာ။ ဤအပိုဒ္သည္ က်န္သည့္ ISO 9001, ISO 14001 တို႔ႏွင့္ ကဲြျပားျခားနားခ်က္ျဖစ္၏။ က်န္ standard ႏွစ္ခုတြင္မပါ။ 45001 တြင္သာပါသည္။

ကြ်ႏု္ပ္တို႔ျမန္မာျပည္တြင္ ဤယဥ္ေက်းမႈ ေပ်ာက္ဆံုးေနသည္။ ကြ်ႏ္ုပ္တို႔ဆီတြင္ သားသမီးက မိဘအမွားကိုေထာက္ျပျခင္း၊ တပည့္က ဆရာ့အမွားကို ေထာက္ျပျခင္း၊ ေအာက္လက္ငယ္သားက လူႀကီး၏အမွားကို ေထာက္ျပျခင္းတု႔ိမွာ အလြန္ရိုင္းေသာ၊ မယဥ္ေက်းေသာ၊ မနာခံတတ္ေသာ အျပဳအမူမ်ားျဖစ္ေလသည္။

အကယ္၍ ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္က ဆရာမွားေနသည္ကို ေထာက္ျပသည္ျဖစ္အံ့။ မင္းဘာေကာင္လဲ၊ ငါဘာေကာင္လဲ ႏွင့္ ေတြ႔သြားမည္။ ဆရာသည္ မမွားေတာ့ၿပီေလာ။ (မမွားတဲ့ေရွ႔ေန၊ မေသေသာ ေဆးသမား ဟူသည့္ စကားပံုတြင္ ကြ်ႏု္ပ္ကေတာ့ မမွားသည့္ဆရာ၊ မနာတတ္သည့္ အမတ္ ဟု ထပ္ျဖည့္ခ်င္မိေလ၏။)

ေနာက္ၿပီး ျမန္မာယဥ္ေက်းမႈ မ်က္ႏွာစာမွာကိုက မိဘစကား၊ နားေထာင္ျငားေသာ္၊ သံျပားေက်ာက္ေစာင္း၊ က်ိဳေသာ္ေျပာင္း၏ ဟု ဆုိထားသည္မဟုတ္ပါလား။ ဤေနရာတြင္သံုးထားသည့္ မိဘစကားဆိုသည္မွာ ေျပာသမွ်စကား အားလံုးကို ဆိုလိုသည္ဟု နားလည္မိပါသည္။ သို႔ဆိုလွ်င္ ကြ်ႏ္ုပ္ေခါင္းထဲ၌ အေတြးတစ္စ ဝင္လာ၏။ မိဘလုပ္သမွ်၊ ေျပာသမွ်သည္ ဘယ္ေသာအခါမွ မမွားေတာ့ၿပီေလာ။ အခါခပ္သိမ္း အလံုးစံုခ်ည္း မွန္ေနပါသေလာ။

သားသမီးသည္ မိဘေျပာတာ နားေထာင္ရမည္။ တပည့္သည္ ဆရာေျပာတာကို မွားသည္ျဖစ္ေစ၊ မွန္သည္ျဖစ္ေစ နာယူရမည္ ဟု ကြ်ႏ္ုပ္တို႔ ယဥ္ေက်းမႈတြင္ သည္လိုပဲ ခံယူထားၾက၏။ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေျပာရလွ်င္ ဤယဥ္ေက်းမႈကို ကြ်န္ေတာ္မႀကိဳက္ပါ။ မႏွစ္သက္ပါ။ ခံတြင္းမေတြ႔ပါ။

ကြ်န္ေတာ္ကေတာ့ သားသမီးသည္ မိဘက အက်ိဳးသင့္အေၾကာင္းသင့္ႏွင့္ နည္းမွန္လမ္းမွန္ဆံုးမလွ်င္ နာခံရမည္။ ဆရာက သင္ၾကားျပသသည္တို႔မွာ မွန္ကန္ေကာင္းမြန္ေနပါက နာယူရမည္။ သည္အတိုင္းသာ ျဖစ္ေစခ်င္ပါသည္။ အႏို႔၊ ျမတ္စြာ ဘုရားကလည္း သည္အတိုင္း ေဟာခဲ့သည္မဟုတ္ေလာ။ ကြ်ႏ္ုပ္ ေဂါတမျမတ္စြာဘုရားကို ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏိုး တန္ဘုိးထားမိသည္မွာ ဤအခ်က္မ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။

ျမတ္စြာဘုရားက ေဟ့ေကာင္ေတြ၊ မင္းတို႔ ငါေျပာတာပဲ နာခံရမယ္။ ဟုတ္တယ္မဟုတ္ဘူး ဘာမွ ျပန္ကြန္ပလိန္းတက္မယ္ မႀကံၾကနဲ႔ ဟု မဆိုခဲ့။ ငါေျပာတာေတြ လက္ေတြ႔က်င့္သံုးၿပီး ဟုတ္တယ္၊ မွန္တယ္၊ ႀကိဳက္တယ္ဆိုမွလက္ခံဟုသာ ဆံုးမခဲ့ ေလသည္။

ထို႔ျပင္တဝ ျမတ္စြာဘုရား၏ လက္ယာရံ အဂၢသာဝကႀကီးျဖစ္ေတာ္မူေသာ အရွင္သာရိပုတၱရာကလည္း မွားေနတာကို ေထာက္ျပလွ်င္ အက်ိဳးအေၾကာင္းဆီေလ်ာ္ပါက လက္ခံရမည္ ဆုိသည့္အေၾကာင္း နမူနာျပကာ ဆံုးမခဲ့သည္။

အခါတစ္ပါးေသာ္ သာမေဏငယ္ေလးတစ္ပါးက အရွင္သာရိပုတၱရာ သကၤန္းရံုထားသည္ကို ေအာက္စမညီေၾကာင္း ေထာက္ျပ၏။ ဤသည္ကို အရွင္သာရိပုတၱရာကုိယ္ေတာ္ျမတ္ႀကီးက ရိုေသစြာနာခံလွ်က္ သကၤန္းကို ျပင္ရံုကာ ကိုရင္ေလးအား ညီပါၿပီလား င့ါရွင္ဟု တေလးတစား ျပသခဲ့သည္။

ကြ်ႏ္ုပ္တို႔ထံတြင္ ဤမွ်ေကာင္းမြန္လွေသာ အဆံုးအမမ်ား၊ နမူနာမ်ားရိွပါလွ်က္ အနည္းငယ္မွ် အတုမယူႏိုင္ၾကျခင္းကား မည္သည္ႏွင့္ တူသနည္းဟူမူ ပတၱျမားတံုးကို မည္ကဲ့သို႔ သံုးရမွန္းမသိ၍ ဖိုခံုေလာက္တံုး* လုပ္ေနေသာ လူ႔ဗာလနံကဲ့သို႔ ျဖစ္၏။

* ဖိုခံုေလာက္တံုး = ထမင္းအိုးကို ထင္းမီးျဖင့္ခ်က္ရာတြင္ အိုးတည္ရန္ တည္ထားေသာ ေက်ာက္တံုး။ ပံုမွန္အားျဖင့္ သံုးတံုးရိွ၏။ အဘယ္ေၾကာင့္ ဆိုေသာ္ 3 Dimension သာ ရိွေသာေၾကာင့္တည္း။

အမွန္စင္စစ္ ကြ်ႏ္ုပ္တို႔ကား ငါသာအမွန္၊ နင္ရို႔ေျပာတာ အကုန္လံုးအမွား။ ျမန္မာျပည္မွာ ငါ့ေလာက္တတ္တာ တစ္ေယာက္မွ မရိွဘူး ဟု အေခ်ာင္ မာနတက္ေနသည့္ လူ႔ဗာလနံမ်ားသာ ျဖစ္ေခ်၏။

(၃) အေတာ္တံုးသည့္ ကြ်ႏု္ပ္

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ စင္ကာပူလာေတာ့ ဒီအစိုးရလက္ထက္မွာမွ ေၾကာက္ေနေသးရင္ အဲဒါ အေတာ္တံုးတဲ့သူပဲ ဟု ေျပာခဲ့၏။

ဟုတ္ကဲ့၊ ကြ်န္ေတာ္ ငတံုးပါခင္ဗ်ာ။ စာေလးနည္းနည္းေလာက္ ေရးမယ္ႀကံလိုက္။ ရန္ကုန္က မမတို႔ ငါးပိေၾကာ္ရမွာ အားနာလိုက္ ႏွင့္ ဟိုဟာလည္း မေရးႏိုင္၊ သည္ဟာလည္း မေရးျဖစ္ ရိွခဲ့သည္။

အင္မတန္ထိန္းေရးတာေတာင္ မမက ရန္ကုန္ကေန လွမ္းလွမ္း ဆင္ဆာျဖတ္ေသးသည္။ ဟဲ့၊ ဘယ္သူတို႔ အဖမ္းခံရတာ နင္ မေတြ႔ဘူးလား ဆိုလိုက္သည္ႏွင့္ ကြ်ႏ္ုပ္မွာ အူယားဖားယား ျပန္ျပန္ဖ်က္ေနရေလသည္။

ဟုတ္ကဲ့၊ ကြ်န္ေတာ္ ငတံုးပါခင္ဗ်ား။

သည္ကေန႔ ေဖ့စ္ဘုတ္ေပၚတြင္ အစိုးရ၏အမွားမ်ားကို ေထာက္ျပသည့္ ပို႔စ္မ်ား ေတြ႔မိ၏။ ထိုပုိ႔စ္မ်ားေအာက္တြင္ ၇ သိန္း၊ ၄ ေသာင္း၊ ၈ ေထာင္၊ ၃ ရာ၊ ၄ ဆယ့္၊ ၉ ခုမွ်ေသာ ကြန္မင့္မ်ားကိုလည္း အသင္ဖတ္ရလိမ့္မည္။ ထိုကဲ့သုိ႔ေသာ ကြန္မင့္မ်ားကို မဖတ္ လိုေသာေၾကာင့္လည္း ကြ်န္ေတာ္ ဘာမွမေရးျခင္း ျဖစ္ေလသည္။

ျပည္သူလူထုသည္ ေနရာအႏွံ႔အျပားတြင္ရိွ၏။ မ်က္စိေပါင္း သန္းႏွင့္ခ်ီရိွ၏။ အစိုးရဟူသည္ မ်က္လံုးအနည္းငယ္သာ ရိွသည္။ ထို႔ျပင္ ေနရာတကာ အႏွံ႔မေရာက္ႏုိင္။ တုိင္းျပည္အတြင္း ဘာေတြျဖစ္ပ်က္ေနသည္ကို အခါခပ္သိမ္း မသိႏိုင္။ အစိုးရထက္ နည္းပညာပုိင္းတြင္ ပိုမိုကြ်မ္းက်င္ေသာ ျပည္သူမ်ား တုိင္းျပည္တြင္ အနမတဂၢရိွသည္။ ထိုသူမ်ား၏ အႀကံျပဳခ်က္မ်ားကို ထည့္သြင္း မစဥ္းစားသင့္ပါသေလာ။

ျပည္သူမ်ားက အက်ိဳးသင့္အေၾကာင္းသင့္ ေထာက္ျပလာလွ်င္ လက္ခံရမည္သာ ျဖစ္၏။ အမွန္ဆို ထိုကဲ့သို႔ ေထာက္ျပသူမ်ားကို ဆုလဒ္မ်ားပင္ ေပးသင့္ေလသည္။ ထို႔ေၾကာင့္လည္း ဆိုကေရးတီးက သူ႔အတြက္အေကာင္းဆံုးဆုမွာ အိမ္ေကာင္းေကာင္း ေဆာက္ၿပီး အစားေကာင္းေကာင္း ေကြ်းထားျခင္းသာ ျဖစ္သည္ ဟု ဆိုခဲ့ျခင္းျဖစ္၏။ သို႔တုိင္ သူလည္းပဲ အဆိပ္ေသာက္ သြားရသည္သာ ျဖစ္ေလသည္။ 

ကြ်ႏ္ုပ္တို႔ေခတ္မွ လူမ်ားကား ဆိုကေရးတီးေလာက္ မမိုက္မဲ။ အႏို႔ အေမေပးထားသည့္ အသက္ကေလးမွာ တစ္ေခ်ာင္းမွ်သာ ရိွသည္။ ထြက္သြားလွ်င္ ျပန္ထည့္လို႔ ရစေကာင္းေသာအရာမဟုတ္။ အရမ္းေရာကာေရာ ရမ္းမိုက္လို႔မျဖစ္။ ဆိုကေရးတီးကေတာ့ အဆိပ္ခြက္ကို ရဲရဲေသာက္ႏိုင္ေပမည္။ သူ႔အေၾကာင္း သူသိေပသကိုး။

ကြ်ႏု္ပ္တို႔လို အျပစ္အနာအဆာမ်ားႏွင့္ ျပည့္ေနသူမ်ားအဖို႔ေတာ့ သူ႔လုိ အဆိပ္ခြက္ကို ကိုကာကုိလာအမွတ္ႏွင့္ ေသာက္ႏိုင္ပါ့ မလား ဆုိတာ ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္၏။ သို႔မို႔ေၾကာင့္လည္း လူလိမၼာသားသမီးမ်ား လုပ္ေနၾကရျခင္း ျဖစ္ေလသည္။

အခုေတာ့ ကြ်ႏ္ုပ္က ေက်ာင္းသံုးစာအုပ္မွ အမွားမ်ားကို အပင္ပန္းခံလွ်က္ က်က်နန ျပဳစုထားတာကိုပင္ တင္ျပရဲသူမရိွ။ အားလံုးက ဟုတ္ကဲ့ပါ၊ ဟုတ္ကဲ့ပါ ဆုိကာ ေခ်ာင္ထိုးထားျခင္း ခံရေလသည္။

နိဂံုးခ်ဳပ္ရလွ်င္ -

မိမိအမွားကုိေထာက္ျပမွာ ေၾကာက္ေနသည့္ လူ႔အဖဲြ႔အစည္းကား တိုးတက္မႈႏွင့္ ေဝးေနဦးမည္သာျဖစ္ေၾကာင္း ကြ်ႏု္ပ္က ရဲရဲႀကီး ေျပာလုိက္ပါသတည္း။

ေက်းဇူးတင္ပါသည္။

ေအးၿငိမ္း

၁၈ ၾသဂုတ္လ၊ ၂၀၁၈ ညေန ၈ နာရီ