ကဆုန္လျပည့္ ဗုဒၶေန႔

ဗ်ာဒိတ္၊ ဖြားျမင္၊ ေဗာဓိပင္၊ စံ၀င္နန္းနိဗၺာန္ ဟူေသာစကားအရ ဘုရားရွင္ကိုယ္ေတာ္ျမတ္ႀကီးသည္ အေရးႀကီးသည့္ အမႈကိစၥ ေလးခု ျဖစ္ေသာ ၁။ ဒီပကၤရာျမတ္စြာဘုရားထံ၌ ဗ်ာဒိတ္ခံယူေတာ္မူျခင္း၊ ၂။ ေမြးဖြားသန္႔စင္ေတာ္မူျခင္း၊ ၃။ သမၼာသဗၺဳဒၶ ဘုရားရွင္အျဖစ္ ေရာက္ရိွေတာ္မူျခင္း၊ ၄။ ပရိနိဗၺာန္ စံ၀င္ေတာ္မူျခင္း စသည္တို႔ကို ကဆုန္လျပည့္ေန႔တြင္ ေဆာင္ရြက္ေတာ္မူခဲ့၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ထို ကဆုန္လျပည့္ေန႔သည္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႔အဖို႔ အေရးႀကီးေသာ ေန႔ထူးေန႔ျမတ္တစ္ခု ျဖစ္ေပသည္။

ကြ်ႏ္ုပ္ေျပာလိုသည္မွာ ထိုေန႔၌ ျမတ္စြာဘုရားသည္ အဘယ္ကဲ့သို႔ ဗ်ာဒိတ္ခံခဲ့သည္၊ အဘယ္ကဲ့သို႔ ဖြားျမင္ခဲ့သည္ စသည့္ အေၾကာင္းျခင္းရာမ်ား မဟုတ္။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မွန္က ထိုအေၾကာင္းအရာမ်ားကို အားလံုး ရင္းႏွီးၿပီး၊ ၾကားဖူးၿပီး၊ သင္ယူေလ့လာဖူးၿပီး ျဖစ္၏။ မသိေသးလ်င္ေတာင္မွ ထိုအေၾကာင္းေရးထားသည့္ စာအုပ္စာတမ္းမ်ားမွာ မိမိလက္လွမ္းတမီ၌ ရာႏွင့္ခ်ီရိွသည္။

ယခု ကြ်ႏ္ုပ္ေျပာလိုသည္မွာ ထိုအလြန္အေရးႀကီးလွေသာ ကဆုန္လျပည့္ေန႔သည္ ျမတ္စြာဘုရား၏ ႏွစ္ပတ္လည္ ေမြးေန႔ျဖစ္ေရး ပင္ျဖစ္၏။

ဆိုလိုသည္မွာ အၾကင္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္သည္ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္ ေမလ ၁၁ ရက္ေန႔က ေမြးခဲ့သည္ဆိုပါစို႔။ ၎၏ေမြးေန႔မ်ားမွာ ၁၉၉၅ ေမလ ၁၁ ရက္ေန႔၊ ၂၀၀၀ ျပည့္ ေမလ ၁၁ ရက္ေန႔၊ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေမလ ၁၁ ရက္ေန႔ စသည္ျဖင့္ ၎ ေမြးခဲ့သည့္ႏွစ္မွ ႏွစ္တစ္ပတ္ လည္သည့္ ေန႔မ်ား ျဖစ္ရေပမည္။ ႏွစ္တစ္ပတ္လည္ ဆုိသည္မွာ ၃၆၅ ရက္ကို ဆိုလို၏။ သုိ႔ေသာ္ ကမၻာႀကီးက ေနကိုပတ္၍ တစ္ပတ္လည္သည့္အခ်ိန္မွာ ၃၆၅ ရက္ကြက္တိမဟုတ္ဘဲ ၆ နာရီခန္႔စြန္းေနေပေသးရာ ထိုအစြန္းထြက္ ၆ နာရီကို ျပန္လည္ ခ်ိန္ညိွရန္ ၄ ႏွစ္ျပည့္တိုင္း တစ္ရက္တိုးေပးရသည္။ ဤကဲ့သုိ႔ တိုးရမည္ကို မသိနားမလည္ေသာေၾကာင့္ တစ္ႏွစ္ကို ၃၆၅ ရက္ဟုသာ တြက္ခဲ့ပါက ၄ ႏွစ္ျပည့္တိုင္း တစ္ရက္လဲြေနေပလိမ့္မည္။ ထိုအခါ အစိုးရအရာရိွမင္းမ်ား ထုတ္ျပန္ထားသည့္ ျပကၡဒိန္ကို အမွန္ဟုလက္ခံထားေသာ အထက္ေဖာ္ျပပါ ပုဂိၢဳလ္အေနႏွင့္ ၎၏ ေမြးေန႔မ်ားကို အလဲြလဲြအမွားမွား က်င္းပေနမိေပလိမ့္မည္။ ဤကဲ့သုိ႔ အီစတာပဲြေတာ္ရက္မ်ားကို အလဲြလဲြအမွားမွား က်င္းပခဲ့မိေသာ သက္ေသသာဓကမ်ားလည္း ရိွခဲ့ဖူးၿပီ။ (ပိုမုိ၍ အေသးစိတ္သိလိုသူမ်ား ကြ်ႏု္ပ္၏ ျမန္မာျပကၡဒိန္စာအုပ္ကို ၀ယ္ဖတ္ၾကပါ။)

ထို႔အတြက္ ကြ်ႏ္ုပ္တို႔သည္ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၂၆၃၉ ႏွစ္က ေမြးဖြားခဲ့ေသာ ဗုဒၶ၏ေမြးေန႔သည္ ယေန႔အခါ မည္သည့္ေန႔ႏွင့္ ထပ္တူက်သနည္း၊ မည္သည့္ေန႔သည္ ႏွစ္ပတ္လည္ ေမြးေန႔ျဖစ္သနည္းဟု သိဘို႔ရာ စိတ္၀င္စားစရာ မေကာင္းပါေလာ။ အမွန္ပင္ ေကာင္း၏။ အဘယ္ေၾကာင့္ေကာင္းသနည္း။ အကယ္၍ ကြ်ႏ္ုပ္တို႔သည္ မွန္ကန္ညီညြတ္ေသာ ျမန္မာျပကၡဒိန္တစ္ရပ္ကို မစီရင္ႏိုင္ပါက တစ္နည္းအားျဖင့္ လက္ရိွသံုးေနသည့္ ျပကၡဒိန္သည္မွားယြင္းေနပါက ကဆုန္လျပည့္ေန႔ကို မွားယြင္းေဖာ္ျပမိမည္။ ဤကဲ့သုိ႔ မွားယြင္းေဖာ္ျပမိပါက အေရးႀကီးလွသည့္ ဗုဒၶေန႔ကို ေန႔လဲြႀကီး၌ က်င္းပေနမိေပလိမ့္မည္။

ယခုႏွစ္ (၁၃၇၇) ၏ ႏွစ္ဆန္းတစ္ရက္ေန႔သည္ တန္ခူးလကြယ္ေန႔ ျဖစ္၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ၁၃၇၇ ႏွစ္ဆန္းစ အခါသမယတြင္ တန္ခူးလ တစ္လလံုး ေပ်ာက္ကြယ္ေနေပသည္။ ၁၃၇၇ ၏ ပထမဆံုးလသည္ တန္ခူးလမဟုတ္မူ၍ ကဆုန္လျဖစ္ေနေၾကာင္း ကြ်ႏ္ုပ္၏ “ႏွစ္သစ္၊ လူသစ္၊ စနစ္သစ္” ၌ အက်ဥ္းမွ် ေဖာ္ျပခဲ့ဖူးၿပီ။

Ref:

https://www.facebook.com/aye.nyein.758/posts/864832546917567

၁၃၇၇ ကို တန္ခူးျဖင့္မစဘဲ ကဆုန္ျဖင့္စလိုက္ျခင္းေၾကာင့္ ကဆုန္လျပည့္သည္လည္း ေစာစီးစြာေရာက္ရိွလာခဲ့သည္။ ဆုိလိုသည္မွာ သြားရိုးသြားစဥ္ တန္ခူး၊ ကဆုန္ စသျဖင့္သြားပါက ကဆုန္လျပည့္သည္ ႏွစ္ဆန္းသည္မွ ၄၄ ရက္ သို႔မဟုတ္ ရက္ ၄၀ ခန္႔တြင္ ရိွရေပလိမ့္မည္။ ယခုေတာ့ သႀကၤန္က်ၿပီးတာ ဘာမွမၾကာေသး၊ ကဆုန္လျပည့္က ေနာက္က ကပ္လုိက္လာေပသည္။ ၁၃၇၇ ခုႏွစ္ ကဆုန္လျပည့္ေန႔မွာ ေမလ ၂ ရက္ေန႔ျဖစ္သည္ဟု ျမန္မာျပကၡဒိန္၌ ျပဆိုထားသည္။

အျခားႏိုင္ငံမ်ား၌ မည္သည့္ေန႔တြင္ ကဆုန္ လျပည့္သနည္း။

ကဆုန္လျပည့္ေန႔ကို  Vesākha (Pali;Sanskrit: Vaiśākha, Devanagari: वैशाख,Sinhala:වෙසක්), Wesak or Vesak, Buddha Purnima, Buddha Day ေခၚကာ သီရိလကၤာ၊ နီေပါ၊ တိဗက္၊ ဘဂၤလားဒက္ရွ္၊ ဘူတန္၊ အိႏိၵယ၊ ထိုင္း၊ ကေမၺာဒီးယား၊ ဗီယက္နမ္၊ လာအို၊ မေလးရွား၊ စင္ကာပူ၊ ဖိလစ္ပိုင္၊ အင္ဒုိနီးရွား စသည့္ႏုိင္ငံမ်ား၌ ဘာသာေရးအခမ္းအနားမ်ား က်င္းပၾကေၾကာင္း အြန္လိုင္း စြယ္စံုက်မ္း ၀ီကီပိဒိယ၌ ေဖာ္ျပထား၏။

ယခုႏွစ္အတြက္ အိႏိၵယ၌က်ေရာက္ေသာ ကဆုန္လျပည့္ (Buddha Purnima/Vesak) ေန႔မွာ  ေမလ ၄ ရက္ေန႔ ျဖစ္၏။ နီေပါႏွင့္ အိႏိၵယမွာ vesak day ခ်င္းတူသည္။ အျခားႏိုင္ငံမ်ားမွ Vesak day မ်ားမွာ ေအာက္ပါအတိုင္းျဖစ္၏။ 

၎တို႔ အဘယ္အေပၚအေျခခံတြက္ၾကသည္ကို ကြ်န္ေတာ္မသိပါ။ သို႔ႏွင့္ ျမန္မာျပည္ (ရန္ကုန္) ၏ ေန၀င္၊ လထြက္ခ်ိန္၊ လျပည့္ခ်ိန္ မ်ားကို ကြ်န္ေတာ္ေစ့ငုၾကည့္ေသာအခါ ေအာက္ပါအတိုင္း ေတြ႔ပါသည္။

Time and Date website အရ ရန္ကုန္ၿမိဳ႔တြင္ ေမလ ၂ ရက္ေန႔ ညေန ၆း၂၅ နာရီ၌ ေန၀င္ၿပီး ညေန ၄း၅၉ နာရီ၌ လထြက္သည္။ ထိုရက္ ( ေမလ ၂ ရက္ေန႔) ၌ လမွာ မျပည့္ေသးဘဲ ၉၇.၉% သာရိွေသးသည္။ တကယ္လျပည့္ခ်ိန္ ၁၀၀% မွာ ေမလ ၄ ရက္ေန႔ က်မွ ျဖစ္၏။ သို႔ေသာ္ ေမလ ၄ ရက္ေန႔ ေန႔ခင္းပိုင္းတြင္လျပည့္ရာ ေမလ ၃ ရက္ေန႔ည (လျပည့္ျခင္း ၉၉.၈%) ကို လျပည့္ဟု ယူဆ၍ ရပါသည္။ ေရွးပညာရိွႀကီးမ်ားကလည္း ထိုအတိုင္းပင္ ယူခဲ့ၾက၏။ ထို႔ေၾကာင့္ တကယ္ျဖစ္ရမည့္ ကဆုန္လျပည့္ေန႔မွာ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေမလ ၃ ရက္ေန႔သာ ျဖစ္သင့္ပါသည္။ (ေမလ ၂ ရက္ေန႔မဟုတ္ပါ။) သို႔မဟုတ္ ေနာက္တစ္လျဖစ္သည့္ လျပည့္ခ်ိန္ ၉၈.၈% ရိွေသာ ဇြန္လ ၁ ရက္သို႔မဟုတ္ လ လံုး၀ျပည့္ေသာ ဇြန္လ ၂ ရက္ေန႔သာ ျဖစ္သင့္ပါသည္။

            ၁၃၇၇ ခုႏွစ္ ကဆုန္လသည္ ေမလ ျဖစ္သင့္သေလာ ဇြန္လျဖစ္သင့္သေလာဆုိသည္ကို တြက္ကိန္းမ်ားျဖင့္ ေသေသခ်ာခ်ာ တြက္ယူသင့္ပါသည္။ ပညာရိွမ်ား တြက္ခ်က္ၾကပါကုန္။

မွတ္ခ်က္။            ။ ျမန္မာစံေတာ္ခ်ိန္ကို အေရွ႔ေလာင္ဂ်ီတြဒ္ ၉၇ ဒီဂရီ၊ ၃၀ မိနစ္ ဟု သတ္မွတ္ထားသျဖင့္ အေရွ႔ေလာင္ဂ်ီတြဒ္ ၉၆ ဒီဂရီ၊ ၁၀မိနစ္သာရိွသည့္ ရန္ကုန္လ၀င္၊ လထြက္မွာ ျမန္မာစံေတာ္ခ်ိန္ လ၀င္လထြက္ႏွင့္ အနည္းငယ္ ကြာႏိုင္ပါသည္။ သို႔တိုင္ အမ်ားႀကီးမကြာႏိုင္ပါ။

သည္အေၾကာင္း ေရးမည္ဆို အမ်ားႀကီး ျဖစ္ပါသည္။

ယခုေတာ့ သည္မွ်ႏွင့္ နားပါဦးမည္။

ကြ်န္ေတာ္တို႔ျမန္မာျပည္သားအေပါင္းသည္ သင့္ေလ်ာ္ေလ်ာက္ပတ္၊ မွန္ကန္သင့္ျမတ္သည့္ ျမန္မာျပကၡဒိန္ကို တစ္ေန႔တြင္ လက္၀ယ္ပုိင္ပိုင္ ရရိွႏိုင္ၾကပါေစဟု ဆုမြန္ေကာင္း ေတာင္းလိုက္ပါသတည္း။

(ခင္ဗ်ားတို႔ လုပ္ေနတဲ့ ကဆုန္လျပည့္ေန႔အခမ္းအနားေတြဟာ ရက္လဲြႀကီးမွာ လုပ္ေနတာဗ် ဟု ေျပာသူ ျမန္မာတစ္ႏိုင္ငံလံုး လုိက္ရွာၾကည့္ပါက ကြ်ႏ္ုပ္တစ္ဦးတည္းသာရိွပါလိမ့္မည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကြ်ႏု္ပ္ဤကဲ့သို႔ေရးသည္ကို ေကာင္းခ်ီးေပးခံရဘို႔ေနေနသာ တစ္ႏုိင္ငံလံုးက သံုးေနတာကြာ။ မင္းက်မွ။ အလကား။ ေသာက္ရူးဟုပင္ အဆဲခံရပါလိမ့္ဦးမည္။ မႀကိဳက္သူမ်ား ဤေနရာမွ ဆဲသာ သြားၾကပါခင္ဗ်ား။ ကြ်န္ေတာ့္မွာ ေျဖရွင္းစရာ အေျဖအဆင္သင့္ရိွပါသည္။)

ေအးၿငိမ္း

၃ ေမ၊ ၂၀၁၅။ ေန႔လည္ ၃း၃၃ နာရီ

Ref:

http://www.officeholidays.com/religious/buddhist/buddhas_birthday.php

http://en.wikipedia.org/wiki/Vesak

http://www.timeanddate.com/moon/myanmar/yangon