Sunday, March 30, 2014

Foreign Domestic Worker အေၾကာင္း သိေကာင္းစရာ

HOME ဟု ေရးၿပီး ဖြဘုတ္ေပၚတင္လိုက္ရာမွ ဟုိလူတက္၊ ဒီလူတက္၊ ဟိုကရွယ္၊ ဒီကရွယ္ျဖင့္ ကြ်ႏ္ုပ္မွာ အလုိလို ေနရင္း ေရႊမန္းတင္ေမာင္ျဖစ္ (ဟုတ္ေပါင္) နာမည္ႀကီး (Name with font size 76) လာရေလ၏။ သုိ႔ၿပီးတကား ဟိုကမက္ေဆ့ပို႔၊ သည္က ဖံုးေခၚ၊ ဖြဘုတ္က်ဴရြမ္း (ဟုတ္ေပါင္) ခ်က္ရြမ္းမွ အကူအညီေတာင္းျဖင့္ ကြ်ႏ္ုပ္မွာ အလြန္ အလုပ္ရႈပ္ေနေလေသာ ဟူသတတ္။
အနာဂတ္တစ္ခု ဖန္တီးတည္ေဆာက္ျခင္း စာအုပ္ေရးစဥ္က FDW - Foreign Domestic Worker (ေက်းဇူးျပဳ၍ maid ဟူ၍ေသာ္ လည္းေကာင္း၊ အိမ္ေဖာ္ဟူ၍ေသာ္လည္းေကာင္း မသံုးပါႏွင့္) မ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ အနည္းငယ္ ထည့္ေရးခဲ့ ၏။ သို႔ေသာ္ အျပည့္အစံုမဟုတ္။ ယခု သည္အေၾကာင္း အျပည့္အစံုေရးလိုက္ရလွ်င္ျဖင့္ ၇ ရက္သားသမီးတို႔ အက်ိဳးမ်ား လိမ့္မည္ဟု ယူဆပါသျဖင့္ (အျခားေရးစရာမ်ား ေဘးဖယ္ထားလ်က္) ဤစာကို ေရးပါသတည္း။
ဤစာမ်ားမွာ Government Gazette ျဖင့္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာလ ၈ ရက္၊ ည ၇း၀၀ နာရီတြင္ ပထမအႀကိမ္ ထုတ္ျပန္ထားေသာ အီလက္ထေရာနစ္ အက္ဒီရွင္ EMPLOYMENT OF FOREIGN MANPOWER ACT; EMPLOYMENT OF FOREIGN MANPOWER (WORK PASSES) REGULATIONS 2012 မွ ျဖစ္ပါသည္။
Foreign Domestic Worker ကို ေရွ႔တြင္ FDW ဟု သံုးစဲြသြားပါမည္။

မွတ္ခ်က္။            ။ ၁။ ဥပေဒႀကီးတစ္ခုလံုးကို ဘာသာျပန္ထားျခင္းမဟုတ္ပါ။ Domestic worker မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အပိုင္းကိုသာ ထုတ္ႏုတ္ျပန္ဆိုထားျခင္း ျဖစ္၏။
၂။ ဥပေဒပါစာသားမ်ားအတိုင္း အတိအက်ျပန္ဆိုထားျခင္းမဟုတ္ဘဲ မူရင္းအဓိပၸာယ္မေပ်ာက္ေစဘဲ အမ်ားနားလည္ေအာင္ ေရးသားထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။

=====================

၁။ အလုပ္ရွင္သည္ FDW ၏ စား၀တ္ေနေရးႏွင့္ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈတို႔အတြက္ ကုန္က်မႈအစုစုကို က်ခံရမည္။

၂။ အလုပ္ရွင္သည္ FDW အတြက္ အႏၱရာယ္ကင္းစြာ အလုပ္လုပ္ႏိုင္ရန္ လိုအပ္ေသာ ပံ့ပုိးမႈမ်ား လုပ္ေပးရမည္။ ထုိအထဲတြင္
    ေအာက္ပါတို႔ပါ၀င္၏။
၁) ေျမညီထပ္ သို႔မဟုတ္ ၀ရံတာဘက္တြင္ရိွေသာ ျပဴတင္းေပါက္မ်ားမွ အပ က်န္ျပဴတင္းေပါက္မ်ား၏ အျပင္ဘက္ မ်က္ႏွာျပင္၊ လက္လွမ္းမမီေသာေနရာမ်ားကို သန္႔ရွင္းေရး မလုပ္ခုိင္းရ။
၂) အထက္ အပိုဒ္ (၁) တြင္ေဖာ္ျပထားေသာ ျပဴတင္းေပါက္မ်ားကို သန္႔ရွင္းေရးလုပ္ခိုင္းရာတြင္ -
က) ျပဴတင္းေပါက္ အကာအရံတန္းမ်ား (grille) ကို ေသာ့ခတ္ထား (သို႔မဟုတ္) မပြင့္ႏုိင္ေစရန္ ခိုင္ခိုင္ၿမဲၿမဲတုပ္ေႏွာင္ထား ရမည္။
ခ) FDW သည္ ျပဴတင္းေပါက္အတြင္းဘက္ အခန္းထဲ၌ပင္ ရိွေနရမည္။
ဂ) လက္မွအပ FDW ၏ ခႏၶာကိုယ္သည္ အျပင္ဘက္သို႔ ကုိင္းထြက္မေနေစရ။
ဃ) အထက္ အပုိဒ္ က၊ ခ၊ ဂ တို႔တြင္ေဖာ္ျပထားသည္တို႔ ေသခ်ာေစရန္ အလုပ္ရွင္ သို႔မဟုတ္ အလုပ္ရွင္၏ကိုယ္စား အရြယ္ေရာက္သူ တစ္ဦးဦး၏ ႀကီးၾကပ္မႈေအာက္တြင္သာ လုပ္ေစရမည္။
၃။ အပိုဒ္ (၂) တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္ႏွင့္ပတ္သက္၍ အလုပ္ခန္႔ထားစဥ္အတြင္း FDW အား ၎၏ ေဘးအႏၱရာယ္ကင္းေစေရး အတြက္ အႏၱရာယ္တစံုတရာ မက်ေရာက္ေစရ။ ထိုသို႔အႏၱရာယ္ကင္းရန္ FDW သည္ သင္တန္းတြင္ပို႔ခ်လိုက္သည့္အတိုင္း၊ သက္ဆိုင္ရာ သင္တန္းစာအုပ္မ်ားတြင္ ညႊန္ျပထားသည့္အတိုင္း လုိက္နာလုပ္ကိုင္ရမည္။ 

၄။ အလုပ္ရွင္သည္ FDW အတြက္ သင့္ေတာ္ေသာ ေနရာထိုင္ခင္း စီစဥ္ေပးရမည္။ ထုိေနရာထိုင္ခင္းသည္ သက္ဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္အဖဲြ႔အစည္းမွ သတ္မွတ္ထားေသာ စံခ်ိန္စံညႊန္းမ်ားႏွင့္ ကိုက္ညီရမည္။

၅။ FDW သည္ ၀ပ္ပါမစ္ကဒ္ျပားထဲ၌ ေဖာ္ျပထားသည့္ လိပ္စာတြင္ေနထိုင္ေၾကာင္း အလုပ္ရွင္သည္ ေသခ်ာေစရမည္။

၆။ FDW ၏ ပံုေသလစာကို သတ္မွတ္ထားေသာ ေနာက္ဆံုးလခထုတ္ရက္မွ ၇ ရက္ထက္ပိုၿပီး ေနာက္မက်ေစဘဲ ထုတ္ေပး ရမည္။ အလုပ္ရွင္၊ အလုပ္သမားသေဘာတူစာခ်ဳပ္တြင္ သတ္မွတ္ထားေသာ လစာကာလမွာ တစ္လထက္ မပိုေစရ။

၇။ FDW သည္ လစာမဲ့ခြင့္ႏွင့္ စင္ကာပူျပင္ပတြင္ ေရာက္ရိွေနသည္မွ အပ အလုပ္ရွင္သည္ (အလုပ္ရိွသည္ျဖစ္ေစ၊ မရိွသည္ ျဖစ္ေစ) -
က) WP ေလွ်ာက္ထားစဥ္အခါက ေဖာ္ျပထားသည့္ ပံုေသလစာထက္ မေလ်ာ့နည္းေစရဘဲ
ခ) အပိုင္း (၂)၊ အပိုဒ္ ၅ (က) တြင္ေဖာ္ျပထားသကဲ့သို႔ ျပန္လည္ညိွႏႈိင္းထားသည့္ လခထက္ မေလ်ာ့နည္းေစရဘဲ ထုတ္ေပး ရမည္။
ထိုသို႔ထုတ္ေပးရာတြင္ သတ္မွတ္ထားေသာ ေနာက္ဆံုးလခထုတ္ရက္မွ ၇ ရက္ထက္ပိုၿပီး ေနာက္မက်ေစဘဲ ထုတ္ေပး ရမည္။ အလုပ္ရွင္၊ အလုပ္သမားသေဘာတူစာခ်ဳပ္တြင္ သတ္မွတ္ထားေသာ လစာကာလမွာ တစ္လထက္ မပိုေစရ။
၇က။ အပိုဒ္ ၆၊ ၇၊ ၇ခ တို႔တြင္ေဖာ္ျပထားသည့္ ပံုေသလစာဆိုသည္မွာ စုစုေပါင္းအေျခခံလစာ ႏွင့္ လစဥ္ပံုေသခံစားခြင့္မ်ားကို ဆိုလိုသည္။
၇ခ။ အပုိဒ္ ၇ တြင္ေဖာ္ျပထားသည့္ ျပန္လည္ညိွႏိုင္းထားသည့္ လစာဟူသည္ အပိုင္း ၂၊ အပိုဒ္ ၅က အရ ျပန္လည္ ညိွႏႈိင္း ထားေသာ လခကိုဆိုလိုသည္။
၇ဂ။ အေျခခံလစာဆိုရာတြင္ လတိုင္းေျပာင္းလဲမေနေသာ ေပးစရာရိွသမွ်အားလံုးပါသည့္ ကန္ထရိုက္စာခ်ဳပ္ထဲတြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ ပံုေသလစာကုိ ဆုိလိုသည္။ သို႔ရာတြင္ ထိုလစာ၌ ေအာက္ပါတို႔မပါ၀င္ပါ။

က) အျခားခံစားခြင့္မ်ား
ခ) အခ်ိန္ပိုလုပ္အားခ၊ ဘိုးနပ္၊ ေကာ္မရွင္၊ ႏွစ္စဥ္ထပ္ေဆာင္းေပးေငြ
ဂ) အျခားမည္သည့္ ေပးေငြမဆို
ဃ) အလုပ္ခန္႔ထားမႈအတြက္ ကုန္က်စရိတ္မ်ား
င) စြမ္းေဆာင္ရည္အတြက္ေပးေသာ ဆုေၾကးေငြမ်ား
စ) အလုပ္ရွင္က ေပးစရာရိွေသာ ေငြေၾကးမ်ား
ဆ) ေဘာက္ဆူး၊ စုေငြ၊ ပင္စင္ေၾကး စသည္

၇ဃ။ လစဥ္ပံုေသခံစားခြင့္ဆိုရာတြင္ တစ္လႏွင့္တစ္လ ေျပာင္းလဲမေနေသာ ပံုေသခံစားခြင့္ကို ဆိုလုိသည္။ အထက္ အပိုဒ္ ၇ဂ။ ခ) မွ ဆ) အထိ ေငြေၾကးမ်ားမပါ၀င္ပါ။

၈။ MOM မွ လိုအပ္ခ်က္အရ ျပဳလုပ္ရေသာ ေဆးစစ္ျခင္းမ်ားအတြက္ ကုန္က်စရိတ္ကို အလုပ္ရွင္မွ က်ခံရမည္။

၉။ အလုပ္ရွင္သည္ ၎ကိုယ္တိုင္ သို႔မဟုတ္ ၎ကုိယ္စားအျခားသူတစ္ဦးဦးအား FDW ကို အႏုိင္အထက္မလုပ္ရ။ FDW အား အႏုိင္အထက္ျပဳျခင္းတြင္ ေအာက္ပါတို႔ပါ၀င္သည္။
က) ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ သို႔မဟုတ္ နသားပါးယားျပဳျခင္း သို႔မဟုတ္ ရာဇ၀တ္မႈဆိုင္ရာ ၿခိမ္းေျခာက္မႈျပဳျခင္း 
ခ) အလုပ္ရွင္ သို႔မဟုတ္ အျခားသူတစ္ဦးဦးက FDW ၏ ေဘးအႏၱရာယ္ကင္းေရး သို႔မဟုတ္ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရေစျခင္း
ဂ) အလုပ္ရွင္ သို႔မဟုတ္ အျခားသူတစ္ဦးဦးက FDW ၏ ေဘးအႏၱရာယ္ကင္းေရး သို႔မဟုတ္ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရေစႏုိင္ျခင္းကို လ်စ္လ်ဴရႈထားျခင္း၊ သို႔မဟုတ္ ပစ္ပယ္ထားျခင္း
ဃ) အလုပ္ရွင္ သို႔မဟုတ္ အျခားသူတစ္ဦးဦးက FDW ၏ လူမႈဖူလံုေရး (welfare) ကို ထိခိုက္ပ်က္ျပားေစျခင္း

၁၀။ အလုပ္ရွင္သည္ FDW အား -
က) ေန႔စဥ္ နားခ်ိန္ လံုေလာက္စြာေပးရမည္။
ခ) ၂၀၁၃၊ ဇႏၷ၀ါရီလ ၁ ရက္ေန႔တြင္ ထုတ္ေပးထားေသာ သို႔မဟုတ္ အသစ္လဲထားေသာ ၀ပ္ပါမစ္သမားမ်ားအတြက္ နားရက္ သတ္မွတ္ျခင္းမွာ အလုပ္ရွင္၊ အလုပ္သမား သေဘာတူစာခ်ဳပ္ပါအတိုင္း ျဖစ္သည္။

၁၁။ အပုိဒ္ ၁၂၊ ၁၃၊ ၁၄ တုိ႔မွာ ၂၀၁၃၊ ဇႏၷ၀ါရီလ ၁ ရက္ေန႔တြင္ ထုတ္ေပးထားေသာ သို႔မဟုတ္ အသစ္လဲထားေသာ ၀ပ္ပါမစ္ သမားမ်ားအတြက္ ျဖစ္သည္။

၁၂။ အပုိဒ္ ၁၃ အရ တနဂၤေႏြႏွင့္ အမ်ားျပည္သူ အလုပ္ပိတ္ရက္မ်ားအပါအ၀င္ အလုပ္ရွင္သည္ FDW အား ၇ ရက္တြင္ (လုပ္အားခမရေသာ) နားရက္တစ္ရက္ေပးရမည္။ ထိုနားရက္သည္ အလုပ္ရွင္ႏွင့္ အလုပ္သမား သေဘာတူထားသည့္ အတိုင္း ၇ ရက္တစ္ပတ္အတြင္း မည္သည့္ရက္မဆို ျဖစ္ႏုိင္သည္။ 

၁၃။ အကယ္၍ ေအာက္ပါအတိုင္း အလုပ္ရွင္၊ အလုပ္သမား ႏွစ္ဦးသေဘာတူ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုထားမည္ဆိုပါက အပိုဒ္ ၁၂ တြင္ မည္သို႔ပင္ဆိုေစကာမူ အလုပ္ရွင္သည္ FDW ကို နားရက္ ၁ ရက္ေပးရန္မလိုေပ။ စာခ်ဳပ္၌ပါသည့္အတိုင္း ထို နားရက္၌ အလုပ္လုပ္ျခင္းအတြက္ FDW သည္ လုပ္အားခ ရရမည္။
က) အနားယူရက္တြင္ အလုပ္လုပ္ရန္
ခ) အနားယူရက္တြင္ အလုပ္လုပ္ျခင္းအတြက္ -
၁) အခေၾကးေငြမရပဲ နားရက္ အစားတစ္ရက္ ျပန္ေပးရန္ (ထို အစားထိုးနားရက္သည္ ထိုလအတြင္းသာျဖစ္ရမည္ျဖစ္ၿပီး အလုပ္ရွင္ အလုပ္သမားႏွစ္ဦးႏွစ္ဘက္ သေဘာတူထားရမည္။)
၂) ထို နားရက္တြင္ အလုပ္လုပ္ျခင္းအတြက္ သာမန္လုပ္ခထက္ မေလ်ာ့နည္းေသာ လုပ္အားခကို ေပးရန္

၁၄။ အပိုဒ္ ၁၂ ႏွင့္ ၁၃ အတြက္ -
က) တနဂၤေႏြႏွင့္ အမ်ားျပည္သူရံုးပိတ္ရက္ကုိ နားရက္အျဖစ္ ေပးပါမည္ဟု အလုပ္ရွင္၊ အလုပ္သမား ႏွစ္ဦးသေဘာတူ ထားပါမွ တနဂၤေႏြႏွင့္ အမ်ားျပည္သူရံုးပိတ္ရက္ကုိ နားရက္အျဖစ္ သတ္မွတ္ေပးရမည္။
ခ) အကယ္၍ နားရက္အတြက္ သတ္မွတ္ထားေသာ ၇ ရက္သည္ ၂ လတြင္ ခြပါေနပါက မည္သည့္လတြင္ နားရက္ယူမည္ကို
အလုပ္ရွင္၊ အလုပ္သမား ႏွစ္ဦးသေဘာတူ ထားရမည္။
ဂ) အပိုဒ္ ၁၃ တြင္ေဖာ္ျပထားေသာ နားရက္တြင္ အလုပ္လုပ္ျခင္းအတြက္ အလုပ္ရွင္၊ အလုပ္သမား ႏွစ္ဦးသေဘာတူ ထားရမည္။
ဃ) အပိုဒ္ ၁၃၊ ခ) ၂) တြင္ေဖာ္ျပထားေသာ နားရက္တြင္ အလုပ္လုပ္ျခင္းအတြက္ တစ္ရက္လုပ္ခ အခေၾကးေငြမွာ အေျခခံ လစာကုိ ၂၆ ႏွင့္စား၍ တန္ဘိုးျဖစ္သည္။
င) ထို နားရက္တြင္ အလုပ္လုပ္ျခင္းအတြက္ ရရမည့္ လုပ္ခကို အလုပ္ရွင္က FDW အား လာမည့္ အနီးဆံုးထုတ္ရမည့္ လခတြင္ ထည့္ေပးရမည္။

၁၅။ အလုပ္ရွင္သည္ FDW အား တရားမ၀င္ေသာ၊ အက်င့္ပ်က္ေစေသာ၊ ကိုယ္က်င့္တရားအရ မလိုလားအပ္ေသာ မည္သည့္အျပဳအမူ၊ အလုပ္မ်ိဳးကိုမွ ခြင့္မျပဳရ။

၁၆။ အလုပ္ရွင္သည္ FDW ၏ မူရင္း ၀ပ္ပါမစ္ကဒ္ကို သိမ္းဆည္းထားပိုင္ခြင့္မရိွ။ FDW အားသာ မူရင္း ၀ပ္ပါမစ္ကဒ္ကို သိမ္းဆည္းထားေစရမည္။
၁၇။ အကယ္၍ ၀ပ္ပါမစ္ကဒ္ေပၚတြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ အိမ္လိပ္စာေျပာင္းသြားသည္ဆိုပါက အလုပ္ရွင္သည္ MOM သုိ႔ ေျပာင္းသည္မွ ၁၄ ရက္အတြင္း အေၾကာင္းၾကားရမည္။

၁၈။ အကယ္၍ FDW သည္ စင္ကာပူႏိုင္ငံအတြင္း ေသဆံုးခဲ့ပါက အလုပ္ရွင္သည္ ေသဆံုးသူ FDW ၏ မိသားစု၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္အရ -
က) ေအာက္ပါစရိတ္မ်ားကို က်ခံရမည္။
၁) စင္ကာပူႏုိင္ငံအတြင္း သၿဂိဳဟ္စရိတ္
၂) စင္ကာပူႏုိင္ငံ၌ သၿဂိဳဟ္ၿပီး ျပာအိုးကို မိခင္ႏုိင္ငံသို႔ ျပန္ပို႔စရိတ္
၃) အေလာင္းကို မိခင္ႏုိင္ငံသို႔ ျပန္ပို႔စရိတ္

ခ) FDW ၏ က်န္ခ့ဲေသာ ပစၥည္းမ်ားကို မိသားစုထံ ျပန္ပို႔စရိတ္
ဂ) FDW အားေပးရန္က်န္ရိွေသာ လခအားလံုး

၁၉။ အလုပ္ရွင္သည္ အလုပ္ရွာေအးဂ်င့္မွေသာ္လည္းေကာင္း၊ အျခားသူတစ္ဦး တစ္ေယာက္ထံမွေသာ္လည္းေကာင္း FDW အား အလုပ္ခန္႔ထားျခင္းအတြက္ အခေၾကးေငြ တစ္စံုတစ္ရာ မေတာင္းရ။

၀ပ္ပါမစ္အား ပယ္ဖ်က္ျခင္း (cancellation) ႏွင့္ FDW အား ျပန္မပို႔မီႏွင့္ ျပန္ပို႔ခ်ိန္တြင္ ရိွေသာ တာ၀န္မ်ား

၂၀။ ၀ပ္ပါမစ္အား ပယ္ဖ်က္ၿပီး အလုပ္ရွင္သည္ ၀ပ္ပါမစ္ကဒ္ကို ၇ ရက္အတြင္း MOM သို႔ ျပန္ပို႔ရမည္။

၂၀က။ အလုပ္ရွင္သည္ FDW စင္ကာပူတြင္ရိွေနစဥ္အတြင္း စား၀တ္ေနေရးႏွင့္ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈတို႔အတြက္ ကုန္က်မႈအစုစုကို က်ခံရမည္။

၂၀ခ။ အလုပ္ရွင္သည္ FDW အတြက္ သင့္ေတာ္ေသာ ေနရာထိုင္ခင္း စီစဥ္ေပးရမည္။ ထုိေနရာထိုင္ခင္းသည္ သက္ဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္အဖဲြ႔အစည္းမွ သတ္မွတ္ထားေသာ စံခ်ိန္စံညႊန္းမ်ားႏွင့္ ကိုက္ညီရမည္။

၂၁။ အပိုဒ္ ၂၂ တြင္ ေဖာ္ျပထားသကဲ့သို႔ FDW ၏ ၀ပ္ပါမစ္ကဒ္ သက္တမ္းကုန္လွ်င္ သို႔မဟုတ္ ပယ္ဖ်က္ခံရလွ်င္ (ႏွင့္) ထို FDW အား အျခားအလုပ္ရွင္အသစ္ထံ အလုပ္ခန္႔မထားမီ အလုပ္ရွင္သည္ FDW ကို မိခင္ႏိုင္ငံထံျပန္ပို႔ရန္ ေလဆိပ္သို႔ လိုက္ပို႔ရမည္။

၂၂။ အပိုဒ္ ၂၁ တြင္ေဖာ္ျပထားသည္မွအပ ေအာက္ပါအေျခအေနတြင္ အလုပ္ရွင္သည္ FDW ကို မိခင္ႏိုင္ငံထံ ျပန္ပို႔ႏိုင္သည္။
၁) FDW သည္ အိမ္ျပန္ခ်င္ပါသည္ဟု ေတာင္းဆိုလာလွ်င္ (ႏွင့္) အလုပ္ရွင္သည္ ျပန္မပို႔မီ MOM သို႔ ႀကိဳတင္အေၾကာင္းၾကား ထားလွ်င္
၂) MOM က ျပန္ပို႔ခိုင္းလွ်င္

၂၃။ MOM က ခြင့္ျပဳသည္မွလဲြ၍ မည္သည့္အေၾကာင္းေၾကာင့္ ျပန္ပို႔သည္ျဖစ္ေစ FDW အား ျပန္ပို႔စရိတ္ကို အလုပ္ရွင္က က်ခံရမည္။ အလုပ္ရွင္သည္ FDW အား ၎ရစရာရိွေသာ လခႏွင့့္ အခေၾကးေငြအားလံုးကို ျပန္မပို႔မီ အေက်ေပးရမည္။

=============== ၿပီး၏။ ===============

           
Ref:

No. S 569 : EMPLOYMENT OF FOREIGN MANPOWER ACT; EMPLOYMENT OF FOREIGN MANPOWER (WORK PASSES) REGULATIONS 2012, FOURTH SCHEDULE, PART I.


CONDITIONS TO BE COMPLIED WITH BY EMPLOYER OF FOREIGN EMPLOYEE WHO IS DOMESTIC WORKER ISSUED WITH WORK PERMIT

Thursday, March 27, 2014

သင္တန္းဆရာမ်ားကို ပ်ိဳးေထာင္ျခင္း

(၁) သင္တန္းဆရာမ်ား၏ ကြ်မ္းက်င္မႈ အေရးႀကီးပံု

            ႏိုင္ငံတစ္ခုတည္ေဆာက္ရာတြင္ အရည္အေသြးျပည့္မီေသာ လူအရင္းအျမစ္မ်ား မရိွမျဖစ္လိုအပ္ေၾကာင္း အမ်ိဳးသား ကြ်မ္းက်င္မႈ စံႏႈန္း (National Competency Standard) ေဆာင္းပါးတြင္ ေဖာ္ျပခ့ဲပါသည္။
            ဤ လူအရင္းအျမစ္မ်ားရေအာင္ စနစ္တက် ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ယူရမည္။ ဤလုပ္ငန္းမွာ အလြန္ႀကီးမား က်ယ္ျပန္႔လွ၏။ ျမန္မာ တစ္ႏိုင္ငံလံုး အတိုင္းအတာႏွင့္ ေဆာင္ရြက္ရမည္ျဖစ္သျဖင့္ ေငြအရင္းအႏွီးမ်ားစြာ စိုက္ထုတ္ရန္လုိသလို အခ်ိန္မ်ားစြာလည္း လိုအပ္ ေပသည္။ အေရးႀကီးဆံုးမွာကား ထို အမွန္တကယ္တတ္ေျမာက္ကြ်မ္းက်င္သည့္ လူသားအရင္းအျမစ္မ်ားကို ေမြးထုတ္ေပးႏိုင္မည့္ သင္တန္းဆရာေကာင္းမ်ား လုိအပ္ျခင္းေပတည္း။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ သက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းပညာရပ္မ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ အစိုးရကဖြင့္လွစ္ထားေသာ ေက်ာင္းမ်ားေရာ ျပင္ပ ပုဂၢလိက သင္တန္းေက်ာင္းမ်ားပါ အေတာ္မ်ားမ်ားရိွပါသည္။ ဤသင္တန္းမ်ားသို႔ တက္ေရာက္သင္ၾကားၾကမည့္ လူႀကီး၊ လူငယ္သင္တန္းသားမ်ား လည္း နည္းလွမည္မဟုတ္ပါ။ သို႔ဆိုလွ်င္ ထိုသင္တန္းေက်ာင္းမ်ားမွ ဆင္းလာသည့္ သင္တန္းသားမ်ားသည္ မည္မွ် တတ္ေျမာက္ ကြ်မ္းက်င္သည္ကို ျပန္လည္စစ္ေဆးပါသလား။ ထိုသင္တန္းေက်ာင္းမ်ားတြင္ ရိွသင့္ရိွထိုက္သည့္ သင္ၾကားမႈအေထာက္အကူပစၥည္းမ်ား ရိွပါသလား။ ထိုေက်ာင္းမ်ားမွ သင္ရိုးမ်ားသည္ တကယ့္လက္ေတြ႔လုပ္ငန္းခြင္ႏွင့္ အံ၀င္ခြင္က် ရိွပါသလား။
ထို႔ထက္ ထုိသင္တန္းေက်ာင္းမ်ားမွ သင္ပံုသင္နည္းမ်ားသည္ သင္တန္းသားမ်ားႏွင့္ကိုက္ညီေသာ သင္နည္းမ်ားျဖစ္ပါသလား။ ပို႔ခ်ေနေသာ သင္တန္းဆရာမ်ားသည္ စနစ္တက်ေလ့က်င့္ေပးထားေသာ အရည္အေသြးျပည့္ သင္တန္းဆရာမ်ားျဖစ္ပါသလား။
ဤတြင္ၾကားျဖတ္၍ တစ္ခုေျပာလိုပါသည္။
မ်ားမၾကာမီ ကာလတစ္ခုက ကြ်န္ေတာ္ႏွင့္ အလြန္ရင္းႏွီးလွေသာ မိသားစုတစ္ခုတြင္ အေမလုပ္သူက အသက္ ၆ ႏွစ္ေလာက္ရိွ ေသာ သားျဖစ္သူကို ျမန္မာစာသင္ေပးရန္ ဆရာမတစ္ဦးငွားပါသည္။ ထိုဆရာမကို မည္သည့္ေနရာမွ ငွားလာသည္မသိ။ သို႔ေသာ္ အစိုးရ ေက်ာင္းမ်ားတြင္ သင္ေနေသာ မူလတန္းျပဆရာမေတာ့ မဟုတ္ပါ။
အႏီွဆရာမက သားျဖစ္သူကို ျမန္မာစာ စသင္ေတာ့ ညအခါ၊ လသာသာ၊ ကစားမလား၊ နားမလားကို စာမ်က္ႏွာျပည့္ ခ်ေရးခိုင္း ပါသည္။ ခဲတံေတာင္ ေသေသခ်ာခ်ာ မကိုင္တတ္ေသးေသာ သည္ကေလးကို ခဲတံမည္သို႔ကိုင္ရမည္။ လက္ကိုဘယ္သို႔ထားရမည္ကို စသင္ရမည္။ ေနာက္ၿပီး အလြယ္ဆံုးျဖစ္ေသာ ၀လံုးကို ဦးစြာ၀ိုင္းခိုင္းရမည္။ ၀လံုးၿပီးေတာ့မွ ထဆင္ထူး။ ထိုမွ တစ္ဆင့္တက္ကာ ကႀကီး စသျဖင့္ အဆင့္ဆင့္သင္ရမည္ကို ေတာ္ရံုဗဟုသုတရိွသူပင္ သိပါသည္။
ကေလးမွာ ဆရာမခိုင္းသည့္အတိုင္း မနည္းႀကိဳးစားပမ္းစား ပင္ပမ္းႀကီးစြာ ေရးေနရသည္။ မလဲြပါသေလာ။ အလြန္လဲြ၏။ ယခုမွ စာစသင္ရမည့္ ကေလးကို ၀လံုး၀ိုင္းခိုင္းရမည္ဟုပင္ မသိသူတစ္ဦးက သင္ေပးေနသည္ျဖစ္ရကား ထိုကေလးမွာ စာကို ေသေသခ်ာခ်ာ ေရးတတ္ႏိုင္ပါမည္လား။ ေ၀းစြ။ ဤကဲ့သို႔ သင္ၾကားေပးေနေသာ ဆရာ၊ ဆရာမအမည္ခံေနသူမ်ား ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အဘယ္မွ် ရိွေနပါ သနည္း။
ျမန္မာႏိုင္ငံအႏွံ႔အျပားတြင္ တရား၀င္ ဖြင့္လွစ္သင္ၾကားေပးေနေသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးသင္ ပညာေရးေက်ာင္းမ်ားႏွင့္ သီလရွင္သင္ ပညာေရးေက်ာင္းမ်ား အမ်ားအျပားရိွပါသည္။ အခ်ိဳ႔ေက်ာင္းမ်ားမွာ မူလတန္း၊ အခ်ိဳ႔ေက်ာင္းမ်ားမွာ အလယ္တန္း၊ အခ်ိဳ႔ေက်ာင္းမ်ားမွာ အထက္တန္းပညာမ်ားထိ သင္ၾကားေပးေနၾကပါသည္။ ထိုေက်ာင္းမ်ားမွ ဆရာဆရာမ အမ်ားစုမွာ သင္ၾကားမႈႏွင့္ပတ္သက္ေသာ မည္သည့္ သင္တန္းမွ စနစ္တက်ေပးမထားသည့္ သာမန္ ဆယ္တန္း၊ ဆယ္တန္းေအာင္၊ ဘဲြ႔ရ စသူတုိ႔သာ ျဖစ္ပါသည္။
ထိုေက်ာင္းမ်ားတြင္ လခနည္းနည္းႏွင့္ သင္ၾကားေပးေနေသာ ၎တို႔၏ ေစတနာကို အသိအမွတ္ျပဳပါသည္။ သို႔ေသာ္ ေစတနာ တစ္ခုတည္းႏွင့္ မၿပီးပါ။ ေသေသခ်ာခ်ာ သင္တတ္ဘို႔လည္း အေရးႀကီးပါသည္။ သို႔မဟုတ္ပါက အထက္တြင္ ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ ဆရာမဆိုသူ သင္ပံုအတုိင္းသာသင္ခဲ့လွ်င္ ကေလးမ်ားအဖို႔ အလြန္နစ္နာလွပါသည္။ အသင္မတတ္ပါက ပိုးသာ လွည္းႏွစ္စီးတိုက္ေလာက္ ကုန္သြား မည္။ ေမာင္ပံုကေလး ေစာင္းတတ္မည္ မဟုတ္ပါေခ်။
စာသင္ျခင္းဟူသည္ ပညာရပ္တစ္ခုျဖစ္၏။ ေလးတန္းေအာင္ရံုမွ်ႏွင့္ မူလတန္းမွစာမ်ားကို သင္ႏိုင္ၿပီ။ ဆယ္တန္းေအာင္ကာမွ်ႏွင့္ အလယ္တန္း၊ အထက္တန္းမ်ားကို သင္ႏိုင္ၿပီဟု ယူဆ၍ မရပါ။ သို႔ေသာ္ ထိုေက်ာင္းမ်ားမွာ လက္ရိွျဖစ္ေနေသာ ျပႆနာကို ေလာေလာလတ္လတ္ ေျဖရွင္းရန္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ား၊ သီလရွင္မ်ားႏွင့္ အျခား စိတ္အားထက္သန္သူ လူပုဂၢိဳလ္မ်ားက ၀ိုင္း၀န္းႀကိဳးပမ္း ၾကျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ အခ်ိဳ႔မွာ အစိုးရေက်ာင္းမွ ဆရာ၊ ဆရာမေဟာင္းမ်ား ျဖစ္သည့္တုိင္ အေရအတြက္အားျဖင့္ အလြန္နည္းပါသည္။
ယခုအခါတြင္ ထိုေက်ာင္းမ်ားမွ ဆရာဆရာမမ်ားကို ဆရာျဖစ္သင္ သင္တန္းမ်ား ပို႔ခ်ေပးသည္ဟု သတင္းသဲ့သဲ့ၾကားမိ၏။ သို႔ေသာ္ ဤကိစၥမွာ တစ္ေက်ာင္းႏွစ္ေက်ာင္းမွ် လုပ္ရမည့္ကိစၥမဟုတ္ဘဲ တစ္ႏိုင္ငံလံုးရိွ ဘုန္းေတာ္ႀကီးသင္ေက်ာင္း ႏွင့္ သီလရွင္သင္ ေက်ာင္းမ်ားမွ ရာေပါင္းမ်ားစြာေသာ ဆရာဆရာမမ်ားကို စနစ္တက် သင္ေပးရမွာ ျဖစ္ပါသည္။ ကေလးမ်ားကို အရင္စာသင္ဘုိ႔ထက္ ထုိဆရာဆရာမမ်ားကို ဦးစြာ ေလ့က်င့္ေပးဘို႔က ပိုအေရးႀကီးပါသည္။ သုိ႔မဟုတ္ပါက ထုိ ဘုန္ေတာ္ႀကီးသင္ႏွင့္ သီလရွင္သင္ေက်ာင္းမ်ားမွ ကေလးမ်ားမွာ ေဒါက္တာရမ္းကုႏွင့္ အကုခံရေသာ လူနာမ်ားသဖြယ္ ျဖစ္ေနပါလိမ့္မည္။

            ျပန္ေကာက္ရလွ်င္ သင္တန္းေက်ာင္းမ်ားမွ သင္တန္းဆရာမ်ားလည္း ဤနည္းအတိုင္း ျဖစ္ပါသည္။ သင္တန္းဆရာမ်ား အသင္မတတ္လ်င္ သင္တန္းလာတက္သူတို႔မွာ ပုိက္ဆံကုန္၊ အခ်ိန္ကုန္၊ ႀကိဳးစားရက်ိဳး နပ္မည္မဟုတ္ပါ။
            ထို႔ေၾကာင့္ ထိုသင္တန္းမ်ားမွ သင္တန္းဆရာမ်ားကို ေသေသခ်ာခ်ာ ပို႔ခ်တတ္ေသာ အရည္အေသြးျပည့္မီသည့္ သင္တန္း ဆရာမ်ား ျဖစ္လာေစရန္ စနစ္တက် ေလ့က်င့္သင္ၾကားေပးရန္ အေရးႀကီးပါသည္။
            သင္တန္းေကာင္းတစ္ခု၌ သင္တန္းပို႔ခ်ရန္ ပတ္၀န္းက်င္၊ သင္တန္းကို အေထာက္အကူျပဳမည့္ ကိရိယာမ်ားစသည္တို႔ႏွင့္ ျပည့့္စုံ သည့္ သင္တန္းေက်ာင္း၊ စနစ္တက် ေရးဆဲြထားေသာ သင္ရိုး၊ သင္တန္းသားကိုင္စာအုပ္၊ ဆရာကိုင္စာအုပ္၊ သင္တန္းအခ်ိန္ဇယား၊ သင့္ေတာ္ေသာ သင္တန္းခ်ိန္၊ သင္တန္းအေပၚေလ့လာသံုးသပ္ခ်က္၊ လိုအပ္လွ်င္ ထပ္မံေလ့လာရန္ သင္တန္းႏွင့္ပတ္သက္သည့္ ရည္ညႊန္းစာအုပ္စာတမ္းမ်ား၊ ေလ့က်င့္ေပးထားေသာ အရည္အေသြးျပည့္၀သည့္ သင္တန္းဆရာ၊ သင္တန္းအား စီမံခန္႔ခဲြသည့္ နည္းစနစ္ စသည္တို႔ ရိွရမည္။  


(၂) သင္တန္းဆရာတစ္ဦး၏ အခန္းက႑



သင္တန္းဆရာတစ္ဦး၏ အခန္းက႑သည္ ပံုမွန္ေက်ာင္းမွ ေက်ာင္းဆရာ၊ ဆရာမမ်ားႏွင့္ မတူေခ်။ ပံုမွန္ေက်ာင္းမ်ားမွာ ဆရာမွ တပည့္သို႔ တစ္လမ္းသြား ပညာေရးစနစ္ျဖစ္သည္။ အေျခခံေက်ာင္းမ်ားတြင္ ၀ိဇၨာသိပံၸပညာရပ္မ်ား၊ လူမႈေရးဆိုင္ရာအေျခခံ ပညာရပ္မ်ားကို သင္ၾကားေပးသည္။ ၎တို႔သင္ယူရေသာ ပညာေရးမွာ အေျခခံအသိပညာရရိွေရးျဖစ္ၿပီး အသံုးခ်သည့္ နယ္ပယ္သို႔မေရာက္ေသး။ ထို အသိပညာမ်ားကို အေျခခံလ်က္ လက္ေတြ႔နယ္ပယ္တြင္ အသံုးခ်ရသည္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ ပံုမွန္ေက်ာင္းတြင္ သင္ယူေလ့လာေနေသာ ေက်ာင္းသားမ်ားမွာ အသိပညာရရိွေရး သီးသီးသာ ျဖစ္၏။
            သို႔ေသာ္ သက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းပညာရပ္မ်ားကို ပို႔ခ်ေနေသာ ေက်ာင္းမ်ား၊ ထိုေက်ာင္းမ်ားတြင္ တက္ေရာက္သင္ယူေနေသာ သင္တန္းသားမ်ားမွာမူ အထက္ ပံုမွန္ေက်ာင္းမ်ားႏွင့္ လံုး၀ ကြာသြားသည္။ သင္တန္းေက်ာင္းမ်ား၌ ေလ့လာသင္ယူမႈမ်ားသည္ အသိပညာ ရေရး သက္သက္သာမဟုတ္ေတာ့ဘဲ လက္ေတြ႔နယ္ပယ္ႏွင့္ တိုက္ရိုက္ပတ္သက္ေနသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ပင္ ထုိသင္တန္းသားမ်ားကို ေလ့က်င့္ေပးရာ၌ အေျခခံေက်ာင္းမ်ား၌ သင္ေပးသကဲ့သို႔ မရေတာ့။ လက္ေတြ႔ကြ်မ္းက်င္တတ္ေျမာက္ေအာင္ သင္ၾကားေပးရန္ လိုလာသည္။ ထိုသင္တန္းသားမ်ားသည္ အေျခခံေက်ာင္းမ်ားမွာကဲ့သို႔ စာမ်ားကို သေဘာေပါက္သည္ျဖစ္ေစ၊ မေပါက္သည္ျဖစ္ေစ၊ အလြတ္က်က္မွတ္ရံုမွ်သာ မဟုတ္ေတာ့ဘဲ ေသေသခ်ာခ်ာ နားလည္သေဘာေပါက္ရန္ အေရးႀကီးလာသည္။ သို႔မွသာ ဤသင္တန္းမွ ရရိွလာေသာ အသိပညာမ်ားကို လက္ေတြ႔နယ္ပယ္ႏွင့္ ဆက္စပ္ အသံုးခ်ႏိုင္မည္ျဖစ္၏။
            သင္တန္း၏ သေဘာသဘာ၀ ကြာျခားသြားသကဲ့သို႔ သင္တန္းပို႔ခ်မည့္ ေလ့က်င့္ေပးသူ (trainer) ၏ အခန္းက႑၊ တာ၀န္ ၀တၱရားမွာလည္း ေက်ာင္းဆရာဆရာမမ်ား၏ တာ၀န္၀တၱရားႏွင့္ မတူေတာ့ေပ။ 
            ေလ့က်င့္ေပးသူတစ္ဦးသည္ ေက်ာင္း၌ဆရာဆရာမ်ား စာသင္သကဲ့သုိ႔ အတန္းေရွ႔တြင္ေနကာ ကိုယ္ကခ်ည္း တစ္ခ်ိန္လံုး ေျပာျပ ေနရန္ မဟုတ္ေပ။ ေယဘူယ်အားျဖင့္ သင္တန္းဆရာတစ္ဦး၏ တာ၀န္၀တၱရားမ်ားမွာ ေအာက္ပါတို႔ျဖစ္၏။

v  သင္ၾကားျပသျခင္း
v  (သင္တန္းသားမ်ားအား) ေလ့လာျခင္း၊ ေစာင့္ၾကည့္အကဲခတ္ျခင္း
v  အမွားျပင္ေပးျခင္း
v  (သင္တန္းသားတို႔၏) အတုယူဖြယ္ျဖစ္ျခင္း
v  (သင္တန္းသားမ်ား၏) ယူဆခ်က္မ်ားကို ေမးျမန္းျခင္း
v  ရွင္းလင္းတင္ျပျခင္း 

ထိုမွ်သာမက သင္တန္းဆရာသည္ မိမိ၏အတတ္ပညာကို အသံုးခ်လ်က္ သင္တန္းသားမ်ားအား အသိပညာႏွင့္ကြ်မ္းက်င္မႈကို -
v  သင့္ေတာ္ေသာ သင္နည္းျဖင့္ေပးရမည္။
v  မွန္ကန္ေသာအခ်ိန္တြင္ ေပးရမည္။
v  သင္တန္းသားတြင္ ရိွၿပီးသား အရည္အေသြးမ်ားႏွင့္ ေပါင္းစပ္ေပးရမည္။

ေလ့က်င့္ေပးသူတစ္ဦးအေနႏွင့္ တိုးတက္ေျပာင္းလဲေနေသာ နည္းပညာမ်ားကို အမီလုိက္ႏုိင္ရန္ႏွင့္ ေခတ္ႏွင့္ မ်က္ေျခမျပတ္ ေစရန္ အၿမဲမျပတ္ ေလ့လာသင္ယူေနရန္ (life long learning) လိုသည္။ ၎သည္ သင္တန္းသားမ်ားအတြက္ စံျပျဖစ္ေနရမည္။

(၃) သင္တန္းဆရာတစ္ဦး၏ လိုအပ္ေသာ ကြ်မ္းက်င္မႈ (Competencies of a trainer)


က) ဘာသာရပ္ဆိုင္ရာ ကြ်မ္းက်င္လိမၼာမႈ (Professional Skill)

            သင္တန္းနည္းျပသည္ မိမိသင္ၾကားျပသမည့္ ဘာသာရပ္ကို ပိုင္ပိုင္ႏိုင္ႏိုင္၊ ကြ်မ္းက်င္ေနရမည္။ ေယာင္၀ါး၀ါးျဖစ္မေနေစရ။ သင္တန္းဆရာလုပ္မည့္သူသည္ စာေတြ႔ေရာ (လုပ္ငန္းခြင္) လက္ေတြ႔ဗဟုသုတပါ ရိွထားရန္လိုသည္။ သို႔မွသာ လုပ္ငန္းခြင္၌ေတြ႔ရမည့္ အခက္အခဲမ်ားကို ကိုယ္ေတြ႔ဗဟုသုတမ်ားႏွင့္ယွဥ္ကာ ေျပာျပႏုိင္မည္။ စာအုပ္ဖတ္ၿပီး သင္ေပးေနသူသည္ တကယ့္သင္တန္းနည္းျပ ေကာင္းတစ္ဦး ျဖစ္မည္မဟုတ္ေခ်။ လိုအပ္ပါက သင္တန္းဆရာမ်ားသည္ မိမိဘာသာရပ္ႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ အျခားသင္တန္းမ်ားကိုလည္း တက္ထား၊ ေလ့လာထားရမည္။ မိမိမကြ်မ္းက်င္ေသာအပိုင္းဆိုပါက အျခား ကြ်မ္းက်င္တတ္ေျမာက္သူမ်ားထံ နာခံမွတ္သားရမည္။ ထိုသူမ်ားထဲတြင္ -

Ø  မိမိႏွင့္အဆင့္တူ လုပ္ေဖာ္ကုိင္ဖက္၊ သူငယ္ခ်င္း၊ မိတ္ေဆြမ်ား
Ø  မိမိဘာသာရပ္ႏွင့္သက္ဆိုင္သည့္ အထူးကြ်မ္းက်င္သူ ၀ါရင့္ပညာရွင္မ်ား၊ အႀကံေပးပုဂၢိဳလ္မ်ား
Ø  မိမိဘာသာရပ္ႏွင့္သက္ဆိုင္သည့္ အဖဲြ႔အစည္းမ်ား
Ø  မိမိဘာသာရပ္ႏွင့္သက္ဆိုင္သည့္ တကၠသိုလ္မ်ားမွ ဌာနမႉးမ်ား၊ ကထိက၊ ပါေမာကၡမ်ား
Ø  မိမိဘာသာရပ္ႏွင့္သက္ဆိုင္သည့္ စက္ကိရိယာ ထုတ္လုပ္သူ၊ ငွားရမ္းသူ၊ ေရာင္း၀ယ္သူမ်ား စသည္တို႔ ပါ၀င္သည္။

ခ)  ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြးဆိုင္ရာ ကြ်မ္းက်င္လိမၼာမႈ (Personal Skill)

            ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြးဆိုင္ရာ ကြ်မ္းက်င္မႈတြင္ ေအာက္ပါတို႔ ပါ၀င္ႏုိင္သည္။

v  သင္တန္းသားမ်ားႏွင့္ သင့္တင့္ေလ်ာက္ပတ္စြာ ဆက္ဆံႏိုင္ျခင္း (Communicate in an appropriate way)
v  သင္တန္းသားမ်ားအား လမ္းညႊန္မႈေပးႏိုင္ျခင္း (Guide the trainees)
v  သင္တန္းသားမ်ားအား ေ၀ဖန္သံုးသပ္ခ်က္ေပးျခင္း (Give the trainee feedback)
v  လူငယ္တို႔၏ အေလ့အထမ်ားကို သိနားလည္ျခင္း (Know something about youth culture)
v  သင္တန္းအစီအစဥ္မ်ားကို သင္တန္းသားမ်ား ပါ၀င္ေစလွ်က္ ေရးဆဲြျခင္း (Plan a training programme together with the trainees) . . . စသည္

အကယ္၍ သင္တန္းဆရာသည္ ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြးဆိုင္ရာကြ်မ္းက်င္မႈ အားနည္းေနသည္ဆိုပါက ၎အား သင့္ေတာ္သည့္ သင္တန္းမ်ား (ဥပမာ - အမ်ားျပည္သူႏွင့္ ဆက္ဆံေရး (public relationship) သင္တန္း၊ ေျပာဆိုဆက္ဆံေရးကြ်မ္းက်င္မႈသင္တန္း (communication skill) စသည္) သုိ႔ေစလႊတ္ေလ့လာေစသင့္သည္။

ဂ) မိမိပညာရပ္တြင္ စဥ္ဆက္မျပတ္ တိုးတက္ေနမႈ (Continuous professional development)

            မိမိဘာသာရပ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ တိုးတက္ေျပာင္းလဲေနေသာ နည္းပညာမ်ားအား အမီလိုက္ႏိုင္ရန္ ကုမၸဏီ၏ အစီအစဥ္ျဖင့္ေသာ္ လည္းေကာင္း၊ မိမိကိုယ္တိုင္၏ ႀကိဳးစားအားထုတ္မႈျဖင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း စဥ္ဆက္မျပတ္ေလ့လာသင္ယူေနဘို႔ လိုသည္။ နည္းပညာ ဆိုင္ရာ ေန႔စဥ္သတင္းမ်ား၊ အရည္အေသြးျမွင့္သင္တန္းမ်ား၊ အင္တာနက္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား၊ စာအုပ္စာတမ္းမ်ားမွ ေလ့လာ သင္ယူႏိုင္သည္။ အင္တာနက္ရိွလွ်င္ တိုးတက္ေသာႏိုင္ငံႀကီးမ်ားမွ ပို႔ခ်သည့္ e-learning သင္တန္းမ်ားကိုလည္း တက္ေရာက္ႏုိင္သည္။ သက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း တကၠသိုလ္မ်ားမွ ပို႔ခ်ေသာ ညေနပိုင္းသင္တန္းမ်ားကို တက္ေရာက္ႏုိင္သည္။
            လက္ရိွျဖစ္ေပၚေနေသာ အေျခအေနကို မ်က္ေျခမျပတ္မွသာ ေစ်းကြက္၏လိုအပ္ခ်က္ႏွင့္ ကိုက္ညီေသာ သင္ရိုးမ်ား ေရးဆဲြႏိုင္ မည္။ သင္တန္းသားမ်ားအား ၎တို႔ အလုပ္ခြင္တြင္ တိုက္ရိုက္အသံုးခ်ႏုိင္ေသာ အသိပညာမ်ား ပံ့ပိုးေပးႏိုင္မည္။ သင္တန္းမွ ပို႔ခ်ေပးလုိက္ ေသာစာမ်ားႏွင့္ လက္ေတြ႔ကို ေပါင္းစပ္ေပးႏိုင္မည္။

(၄) သင္တန္းဆရာအတြက္ အေရးႀကီးေသာ အခ်က္ (၁၀) ခ်က္

 ၁။ သင္တန္းစစခ်င္း သင္တန္းဆရာႏွင့္ သင္တန္းသားတို႔ အျပန္အလွန္ နားလည္မႈရရန္ အေရးႀကီးသည္။ အဖြင့္သည္ အေရးႀကီး သျဖင့္ သင္တန္းမစမီ အခ်င္းခ်င္း မိတ္ဆက္ခ်ိန္၌ သင္တန္းဆရာသည္ သင္တန္းသားအားလံုး၏ အျပဳအမူ၊ အေလ့အထတို႔ကို တတ္ႏိုင္သမွ် ၿခံဳမိငံုမိျဖစ္ေအာင္ ေလ့လာရမည္။ 
၂။ သင္တန္းဆရာသည္ မိမိကိုယ္မိမိ ယံုၾကည္မႈအျပည့္ထားရမည္။ သင္တန္းစစခ်င္း၌ပင္ မိမိသည္ ဤဘာသာရပ္ႏွင့္ပတ္သက္၍ ကြ်မ္းက်င္တတ္ေျမာက္သူျဖစ္ေၾကာင္း ျပရမည္။ အထူးသျဖင့္ မိမိထက္ ပိုမိုတတ္ကြ်မ္းေသာ သင္တန္းသားမ်ား ပါလာပါက မိမိ၏ ေလ့လာမႈ၊ အေတြ႔အႀကံဳတို႔ကို ပိုမိုအေသးစိတ္စြာ ေျပာျပရန္လုိပါက ေျပာျပရမည္။
၃။ မိမိယခု ျပသမည့္ သင္ခန္းစာမ်ားကို ေကာင္းစြာ ေက်ညက္ေနရမည္။ မည္သည့္ ဆလုိက္ၿပီးလွ်င္ မည္သည့္ဆလိုက္လာမည္ စသည္တို႔ကိုပါ အေသးစိတ္သိေနလွ်င္ ပုိမိုခရီးေရာက္သည္။ ထုိသို႔ျဖစ္ေနေစရန္ သင္တန္းမစမီကတည္းက သင္တန္း၌ တကယ္သံုးမည့္ ဆလိုက္မ်ား၊ လက္စဲြစာအုပ္မ်ားႏွင့္ အထပ္ထပ္ ေလ့က်င့္ထားရမည္။ ကိုယ္လံုးေပၚမွန္ရႏိုင္က ကိုယ္လံုးေပၚ မွန္ေရွ႔၌ ေလ့က်င့္ရမည္။ ေျပာသည့္ေလသံအတိုးအက်ယ္၊ အနိမ့္အျမင့္၊ ကိုယ္ေနဟန္ထား၊ မ်က္ႏွာအမူအရာ စသည္တို႔ကို အကဲခတ္၍ ျပင္သင့္တာရိွလွ်င္ ေစာေစာစီးစီး ႀကိဳျပင္ထားရမည္။ အကယ္၍ လက္ေတြ႔သရုပ္ျပရန္လုိပါက သင္တန္းခန္းအတြင္း၌ အခက္အခဲ၊ အထစ္အေငါ့မရိွ သရုပ္ျပႏိုင္ရန္ (အေဖာ္ရလွ်င္ အေဖာ္ေခၚကာ) ႀကိဳတင္ေလ့က်င့္ထားရမည္။  
၄။ သင္တန္းဆရာဟူသည္ အတန္းေရွ႔တြင္ ရပ္ေနရသည္ျဖစ္ရာ အားလံုးက ၀ိုင္းၾကည့္ေနၾကမည္ျဖစ္၏။ ထိုအခါ ၎တြင္ အမ်ားေရွ႔၌ အမွားတစ္ခုခုလုပ္မိမွာကို စိုးရိမ္စိတ္၀င္ေနတတ္သည္။ ထုိစိုးရိမ္စိတ္ေၾကာင့္ပင္ ၎သည္ အမွားမ်ားကို ျပဳလုပ္မိတတ္သည္။ ထုိအခါ ထိုအမွားကို (ဣေျႏၵမပ်က္ေစဘဲ) အခ်ိန္မီ ျပန္လည္ အဖတ္ဆည္ႏိုင္ရန္ ႀကိဳးစားရမည္။
၅။ ရိုးသားပါ။ အကယ္၍ သင္တန္းသားတစ္ဦးဦး ေမးလာခဲ့ေသာ ေမးခြန္းကို မသိပါက ေယာင္၀ါးၿပီး မၿဖီးပါႏွင့္။ “အဲဒါနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ငါ ထပ္ရွာလိုက္ဦးမယ္။ နက္ျဖန္က် ျပန္ေျဖေပးပါမယ္” စသျဖင့္ ေျပာပါ။ မသိျခင္းသည္ အျပစ္မဟုတ္။ သိခ်င္ေယာင္ေဆာင္ျခင္းသာ အျပစ္ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ထိုအေျဖကိုမူ ေသေသခ်ာခ်ာ၊ ဂဃနဏ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းသိသည္ထိ ရွာၿပီး အေျဖျပန္ေပးရန္ အေရးႀကီးသည္။
၆။ မိမိပို႔ခ်ေနေသာ သင္တန္း၏ အဓိက ရည္ရြယ္ခ်က္ (learning outcome) ကို မေပ်ာက္ပါေစႏွင့္။ ထုိရည္ရြယ္ခ်က္ေရာက္ေအာင္ သင္ပါ။ ပို႔ခ်ခ်က္မ်ားကို အပိုင္းမ်ားခဲြၿပီး တစ္ပိုင္းၿပီးတိုင္း သင္ခန္းစာ၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ား ျပည့္မီသလားဟု ျပန္လည္စစ္ေဆးပါ။ ၿပီးခဲ့ေသာ ပို႔ခ်ခ်က္မ်ားသည္ ရည္မွန္းထားသည့္ ရည္ရြယ္ခ်က္ကို ျပည့္မီပါေစ။ အားလံုးျပည့္စံုၿပီဆိုမွ ေနာက္တစ္ပုိင္းကို ဆက္ပါ။
၇။ သင္တန္းဆရာသည္ မိမိပို႔ခ်ေနသည့္ ပို႔ခ်ခ်က္ ေခါင္းစဥ္မွ ေသြဖီမသြားေစရန္ အၿမဲသတိျပဳေနရမည္။ သင္တန္းသားမ်ားမွ သင္ခန္းစာ ႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ေမးခြန္းမ်ား၊ စပ္စုမႈမ်ား၊ ၎တို႔၏အေတြ႔အႀကံဳမ်ားကို ေမးျမန္း၊ ေျပာျပလာႏုိင္သည္။ ထုိအခါ ထိုေမးခြန္းႏွင့္ ေဆြးေႏြး ခ်က္မ်ားသည္ မူလေခါင္းစဥ္မွ ေသြဖီသြားလ်င္ အခ်ိန္မီျပန္လည္ တည့္မတ္ေပးရမည္။ ထုိအေၾကာင္းကို ေနာင္ အခ်ိန္ရလွ်င္ေသာ္ လည္းေကာင္း၊ ေကာ္ဖီနားခ်ိန္တြင္လည္းေကာင္း ေဆြးေႏြးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာပါ။
၈။ ပို႔ခ်ေနေသာ အေၾကာင္းအရာအား အေထာက္အကူျပဳမည့္ ဥပမာမ်ား၊ ပံုျပင္မ်ား၊ နမူနာမ်ား၊ သင္၏ အေတြ႔အႀကံဳမ်ားကို ေျပာျပပါ။ ဤသို႔ေျပာျပရာတြင္ ရုပ္ပံုကားခ်ပ္မ်ား၊ ဓာတ္ပံုမ်ား၊ ဗီဒီယိုမ်ား ျပသႏုိင္သည္။ ခက္ခဲရႈပ္ေထြးေသာ အေၾကာင္းအရာျဖစ္ပါက ပိုမိုလြယ္ကူ သည့္ ဥပမာမ်ား၊ အျခားႏႈိင္းယွဥ္စရာမ်ားႏွင့္ ေျပာျပပါ။ ဥပမာ၊ ဥပေမးယ်မ်ားသည္ အေၾကာင္းအရာကို ပိုမိုလြယ္ကူစြာ မွတ္မိေစသည္။
၉။ ပို႔ခ်သည့္အေၾကာင္းအရာကို သင္တန္းသားမ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္ပတ္သက္၍ အႏွစ္သာရတစ္ခုခု ေပးႏိုင္စြမ္းရိွရမည္။ ရႈေထာင့္စံုမွ ေမးလာေသာ ေမးခြန္းမ်ားကို ေျဖၾကားရာတြင္ စိတ္ရွည္သည္းခံျခင္း အလြန္အေရးႀကီး၏။
၁၀။ အေရးႀကီးဆံုးကား သင္တန္းကုိ ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ အဆံုးသတ္ႏိုင္ေရးျဖစ္သည္။ သင္တန္းၿပီးဆံုးသြားသည့္အခါ သင္တန္းမွ ပို႔ခ်လိုက္သမွ်ထဲမွ ေသာ့ခ်က္ျဖစ္ေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားကို ျပန္ေႏႊးေပးရမည္။ ၎တို႔တကယ္ တတ္သိနားလည္ျခင္း ရိွမရိွ၊ ေရးေျဖ၊ ႏႈတ္ေျဖ ေမးခြန္းမ်ားေမးျခင္း ျပဳလုပ္ႏုိင္သည္။ လက္ေတြ႔လုပ္ရန္လိုအပ္ပါက လက္ေတြ႔လုပ္ခိုင္းရမည္။ ယခုသင္တန္းမွ ေလ့လာသင္ယူသြားသည္မ်ားအား လက္ေတြ႔နယ္ပယ္တြင္ မည္ကဲ့သို႔အသံုးခ်ႏုိင္သည္ဆိုျခင္းကို သင္တန္းသားမ်ား ေသခ်ာစြာ နားလည္သေဘာေပါက္ရန္ အေရးႀကီးေပသည္။

            ထိုမွ်သာမကေသး။ သင္တန္းနည္းျပလုပ္သူသည္ စိတ္ရွည္ရမည္။ သည္းညည္းခံရမည္။ ဇဲြသန္ရမည္။ မိမိပို႔ခ်ေနေသာ အေၾကာင္းအရာကို စိတ္၀င္စားရမည္။ စိတ္အားထက္သန္မႈ ရိွရမည္။ သင္တန္းသားမ်ားမွာ မ,ေပါင္းတစ္ေထာင္သားမ်ား ျဖစ္သျဖင့္ လူအမ်ိဳးမ်ိဳး၊ စိတ္အေထြေထြပါလာမည္ကို သိထားရမည္။
ရစ္လာသူမ်ား၊ အလြန္စကားမ်ားသူမ်ား၊ စကားတစ္လံုးမွ မေျပာသူမ်ား၊ ဘာကိုေျပာေျပာ အၿမဲ ဆန္႔က်င္ေနသူမ်ား၊ သင္တန္းခန္း ထဲတြင္ အိပ္ငိုက္ေနသူမ်ား၊ အခန္းတြင္း ၀င္လိုက္ထြက္လုိက္ လုပ္ေနသူမ်ား၊ သင္တာကို စိတ္မ၀င္စားဘဲ အခ်င္းခ်င္း စကားမ်ားေနသူမ်ား၊ သင္တန္းသားသည္ သင္တန္းဆရာ၏ သူငယ္ခ်င္းျဖစ္ေနသျဖင့္ မခန္႔ေလးစား လုပ္သူမ်ား၊ ၎ေတာ္ေၾကာင္းတတ္ေၾကာင္း ျပလိုသူမ်ား၊ အမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရမည္ကို ေၾကာက္ရံြ႔စိုးထိတ္ေနသူ၊ ရွက္ရြ႔ံေနသူမ်ား၊ ဤသင္တန္းသည္ မိမိအတြက္ အလြန္ျမင့္လြန္းသည္ ထင္ၿပီး စိတ္ဓာတ္က်ေနသူမ်ား စသူတို႔ကို ေကာင္းစြာ ကိုင္တြယ္တတ္ရမည္။
အခန္႔သင့္လွ်င္ ရယ္ရႊင္ဘြယ္ရာေလးမ်ား ေျပာသင့္သည္။ ရီေမာေပ်ာ္ရႊင္ေနျခင္းျဖင့္ သင္တန္းကို စုိစုိေျပေျပျဖစ္ေအာင္ ထိန္းထားႏိုင္သည္။ သို႔ေသာ္ တမင္လုပ္ေျပာသည့္ ျပက္လံုးမ်ားႏွင့္ ညစ္ပတ္ေသာ ျပက္လံုးမ်ားကို မေျပာရ။

(၅) သင္တန္းဆရာမ်ားအား ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ျခင္း

            စင္ကာပူႏိုင္ငံတြင္မူ ကိုယ့္ဘာသာသင္တန္းေက်ာင္းေထာင္၊ ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ သင္တန္းနည္းျပဆရာခန္႔ လုပ္လုိ႔မရပါ။ လုပ္ငန္းခြင္အႏၱရာယ္ကင္းရွင္းေရး သင္တန္းေက်ာင္းေထာင္ရန္ MOM (Ministry of Manpower) တြင္ လိုင္စင္တင္ရသည္။ လိုင္စင္ရ သင္တန္းဌာနမ်ားကို ATP (MOM Accredited Training Provider) ဟု ေခၚသည္။ ထုိေက်ာင္းတြင္သင္မည့္ သင္တန္းဆရာမ်ားသည္ အခ်ိန္ျပည့္သင္တန္းဆရာဆိုလွ်င္ ACTA (Advanced Certificate in Training and Assessment) Module ၆ ခု (CU1, CU2, CU3, CU4, CU5, CU6) တက္ၿပီး ေအာင္မွ သင္လို႔ရသည္။ သို႔တိုင္ ထုိသင္တန္းေအာင္ကာမတၱမွ်ႏွင့္မရေသးပါ။ ပို႔ခ်မည့္ ဘာသာရပ္ႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္နယ္ပယ္တြင္ လုပ္ငန္းအေတြ႔အႀကံဳ အနည္းဆံုး ၅ ႏွစ္ရိွရမည္။ (ဥပမာ - ေဆာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းခြင္အႏၱရာယ္ ကင္းရွင္းေရး သင္တန္းမ်ားအတြက္ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းတြင္ လုပ္ငန္းခြင္အႏၱရာယ္ကင္းရွင္းေရး ပေရာ္ဖက္ရွင္နယ္အျဖစ္ လုပ္သက္ ၅ ႏွစ္ရိွရမည္။ သေဘၤာက်င္းသင္တန္းမ်ားအတြက္ သေဘၤာက်င္းလုပ္သက္ ၅ ႏွစ္ရိွရမည္။)
ဆူပါဗုိက္ဆာႏွင့္ မန္ေနဂ်ာအဆင့္သင္တန္းမ်ားအတြက္ Safety Officer သင္တန္းဆင္းလက္မွတ္ရိွမွရသည္။ အခ်ိန္ပိုင္း သင္တန္းဆရာဆိုလွ်င္ ACTA, Module ၄ ခု (CU1, CU2, CU4, CU6) ေအာင္ရသည္။
            ထို ACTA သင္တန္းမ်ားကို အစိုးရအသိအမွတ္ျပဳ သင္တန္းေက်ာင္းမ်ားတြင္ တက္၍ရပါသည္။ IAL (Institute for Adult Learning), STADA (Singapore Training and Development Association), Sigma Solution, NTUC Learning Hub တို႔မွာ ထင္ရွားသည္။ ထုိေက်ာင္းမ်ားအနက္ ကြ်န္ေတာ္ကေတာ့ IAL ကို ပိုၿပီး သေဘာက်ပါသည္။ ထိုေက်ာင္းတြင္ ေန႔သင္တန္းရိွသလို ညသင္တန္းမ်ားလည္း ရိွ၏။ အလုပ္မဖ်က္ခ်င္ေသာ ကြ်န္ေတာ္တို႔အတြက္ အလြန္အဆင္ေျပပါသည္။ ညေန ၆ နာရီမွ ၁၀ နာရီထိ ျဖစ္၏။ ည ၇ နာရီခဲြတြင္ သင္တန္းေခတၱနားကာ ညစာေကြ်းပါသည္။
            ACTA သင္တန္းမ်ားတြင္ သင္တန္းဆရာတစ္ဦးအဖို႔ မသိမျဖစ္၊ မတတ္မျဖစ္ တတ္ထားရမည့္အရာမ်ားအားလံုးကို သင္ေပးပါ သည္။ ACTA Module ၆ ခုမွာ ေအာက္ပါတို႔ ျဖစ္ပါသည္။


            သင္တန္း ၆ ခုစလံုးမွ ပို႔ခ်ခ်က္မ်ားကို ေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္မွ်ျဖင့္ ေရးသားေဖာ္ျပရန္ မျဖစ္ႏုိင္ပါ။ ထုိသင္တန္းပို႔ခ်ခ်က္အားလံုးကို ေရးသားေဖာ္ျပရလွ်င္ စာအုပ္တစ္အုပ္စာမွ် ရိွပါသည္။
အၾကမ္းဖ်ဥ္းေျပာရလွ်င္ ပထမဦးစြာ စင္ကာပူႏိုင္ငံ၌ က်င့္သံုးေနသည့္ National Compentecy Standard အေၾကာင္းႏွင့္ စင္ကာပူ လုပ္သားထုကြ်မ္းက်င္မႈအရည္အေသြး ျမင့္မားလာေစရန္ ခ်မွတ္ထားေသာေဘာင္ကို  နားလည္ေအာင္ ရွင္းျပသည္။ ထို႔ေနာက္ သင္တန္းဆရာတစ္ဦး၌ ရိွသင့္ရိွထိုက္ေသာ အရည္အေသြး၊ ထားရိွရမည့္ စိတ္ေနသေဘာထား၊ က်င့္၀တ္ စသည္တုိ႔ကို သင္ၾကားသည္။ ထို႔ေနာက္ သင္တန္းပို႔ခ်ခ်က္ မွတ္စုမ်ား (training material) ျပင္ဆင္နည္းကုိ စာေတြ႔လက္ေတြ႔ သင္ၾကားေပးသည္။ သင္ၾကားပို႔ခ်နည္းကို လက္ေတ႔ြေလ့က်င့္ေပးသည္။
ထုိ႔ျပင္ သင္တန္းသားတစ္ဦးအား တကယ္တတ္ေျမာက္ကြ်မ္းက်င္မႈ ရိွ/မရိွ စစ္ေဆးျခင္း (Assessment plan) အစီအမံ ေရးဆဲြျခင္း ႏွင့္ လက္ေတြ႔စစ္ေဆးျခင္းတိ႔ုအား အတန္းထဲ၌ပင္ ေလ့က်င့္ခိုင္းသည္။ သို႔ေလ့က်င့္ရာ၌ အစစ္ေဆးခံရသူက ကဖ်က္ယဖ်က္ (disruptive behaviour) လုပ္လာခဲ့လွ်င္ မည္သို႔ကိုင္တြယ္ရမည္ကိုပါ တစ္ပါတည္း ညႊန္ၾကားျပသေပးသည္။ ကဖ်က္ယဖ်က္အျပဳအမူ ဆိုသည္မွာ အထက္တြင္ေဖာ္ျပခဲ့သလို စိတ္၀င္စားမႈမျပျခင္း၊ အိပ္ငုိက္ေနျခင္း၊ မိမိေျပာသမွ် ျငင္းဆန္ေနျခင္း၊ မိမိေျပာသည္ကို နားမေထာင္ဘဲ သူစိတ္ထင္ရာခ်ည္း ေလွ်ာက္ေျပာေနျခင္း၊ ႀကိဳးစားခ်င္စိတ္မရိွဘဲ လာဘ္ထိုးေသာနည္းျဖင့္ စာေမးပဲြေအာင္ရန္ ႀကိဳးစားျခင္း စသည္တုိ႔ပါ၀င္ပါသည္။
            သင္တန္းေၾကးမွာ စုစုေပါင္း module ၆ ခုအတြက္ စင္ကာပူေဒၚလာ ၃၀၀၀ ပတ္၀န္းက်င္ရိွပါသည္။

(၆) နိဂံုး

            ေကာင္းမြန္လွပေသာ ပန္းပုရုပ္တစ္ခု ျဖစ္လာေစေရးအတြက္ ပန္းပုဆရာ အလြန္အေရးႀကီးပါသည္။ ပန္းပုဆရာမ်ား မ်ားစြာ ရိွႏိုင္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ပန္းပုဆရာ၏ အရည္အေသြးကိုလိုက္၍ အရုပ္ျဖစ္ရံုမွ်ထုထားေသာ ပန္းပုရုပ္၊ ေရာင္းတန္း၀င္ရံုမွ် ပန္းပုရုပ္၊ ဂႏၶ၀င္ေျမာက္ ပန္းပုရုပ္စသျဖင့္ ကြာသြားပါသည္။
            ဤကဲဲ့သို႔ပင္ သင္တန္းတစ္ခု၌လည္း သင္ၾကားေပးေသာ သင္တန္းဆရာ၏ အရည္အေသြးကိုလုိက္၍ သင္တန္းသား၏ တတ္ေျမာက္မႈ၊ ကြ်မ္းက်င္မႈ ကြာသြားႏုိင္ပါသည္။ ယခု ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ႏိုင္ငံတကာေစ်းကြက္သို႔၀င္ရန္ တာစူေနပါသည္။ ႏုိင္ငံအတြင္း၌ ေရာင္းတန္း၀င္ရံု ပန္းပုရုပ္မ်ားႏွင့္ စခန္းသြားလို႔ရေသာ္လည္း ႏိုင္ငံတကာႏွင့္ ယွဥ္မည္ဆိုလွ်င္ ဂႏၶ၀င္ပန္းပုရုပ္မ်ား ထုလုပ္ႏိုင္ရန္ ႀကိဳးစားၾကရပါမည္။ ဂႏၶ၀င္ပန္းပုရုပ္မ်ား ထုတ္လုပ္ႏိုင္ရန္ အရည္အေသြးမီ ပန္းပုဆရာမ်ား ေမြးထုတ္ရပါမည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ သင္တန္းဆရာမ်ားအား ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ေပးေသာေက်ာင္း မရိွေသးပါ။
ယခု ထို (Train the Trainer) သင္တန္းေက်ာင္းမ်ား စတင္ဖြင့္လွစ္ရန္ အခ်ိန္က်ေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ေမာင္းထုလုိက္ရပါသည္။

ေအးၿငိမ္း (ေလးမ်က္ႏွာ)
၂၆ - ၃ - ၂၀၁၄


ရည္ညႊန္းကိုးကား စာအုပ္စာတမ္း၊ အင္တာနက္ website မ်ား

www.ial.edu.sg/‎

Sunday, March 23, 2014

အမ်ိဳးသား ကြ်မ္းက်င္မႈစံႏႈန္း (National Competency Standard)

(၁) သက္ႀကီး ႏွင့္ စဥ္ဆက္မျပတ္ပညာေရး (Adult and Continuing Education)

ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံကို တည္ေဆာက္ရာတြင္ အရည္အေသြးျပည့္၀ေသာ လူသားအရင္းအျမစ္မ်ား မရိွမျဖစ္လိုအပ္ေၾကာင္း ယံုမွားသံသယရိွစရာမလိုပါ။ သို႔ဆိုလွ်င္ ႏိုင္ငံတည္ေဆာက္ေရးအတြက္ ထိုလူသားအရင္းအျမစ္မ်ားရေအာင္ ပ်ိဳးေထာင္ယူရေပမည္။
ကြ်မ္းက်င္တတ္ေျမာက္သူမ်ား ျဖစ္လာရန္ ပညာေရးသည္ အဓိကအေရးပါ၏။ ပညာေရးတြင္ ႏွစ္မ်ိဳးရိွ၏။ တစ္မ်ိဳးမွာ ပံုမွန္ ေက်ာင္းသင္ပညာေရး (normal education) ႏွင့္ ေနာက္တစ္မ်ိဳးမွာ လုပ္ငန္းခြင္၀င္ေရာက္ေနသူမ်ားအား အရည္အေသြးျမွင့္တင္ေပးမည့္ သက္ႀကီးပညာေရး (adult education) ႏွင့္ စဥ္ဆက္မျပတ္ပညာေရး (continuous education) ျဖစ္၏။
            လူအရင္းအျမစ္ ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ရာတြင္ ဤပညာေရးႏွစ္မ်ိဳးလံုး အေရးႀကီး၏။ ေက်ာင္းသင္ပညာေရးမွာ လူတိုင္းသိၿပီးျဖစ္သည့္ မူလတန္းမွသည္ ဘဲြ႔ရ၊ ဘဲြ႔လြန္ထိ ပံုမွန္သင္သြားေသာ ပညာေရးျဖစ္သည္။
လုပ္ငန္းခြင္၀င္ေနသူမ်ားအား ေလ့က်င့္သင္ၾကားေပးျခင္းမွာ သက္ႀကီးပညာေရး ျဖစ္၏။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေက်ာင္းဆရာ ဆရာမမ်ားအား ေလ့က်င့္သင္ၾကားေပးသည့္ ဆရာအတတ္သင္သိပၸံ၊ ၀န္ထမ္းမ်ားအား ေလ့က်င့္သင္ၾကားေပးသည့္ ဗဟို၀န္ထမ္း တကၠသိုလ္တို႔သည္ သက္ႀကီးပညာေရး သင္တန္းေက်ာင္းမ်ားျဖစ္၏။ ဆရာအတတ္သင္သိပၸံသို႔ ကြ်န္ေတာ္မတက္ခဲ့ဖူးသျဖင့္ မသိပါ။ သို႔ေသာ္ ဗဟို၀န္ထမ္းတကၠသိုလ္ကိုမူ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္က တစ္ႀကိမ္၊ ၁၉၉၃ ခုႏွစ္က တစ္ႀကိမ္။ ႏွစ္ႀကိမ္တက္ခဲ့ဖူးသျဖင့္ သူတို႔ သင္ပံုသင္နည္း ကို သိပါသည္။ ဆရာအတတ္သင္သိပံၸတြင္လည္း သိပ္ထူးမည္မဟုတ္ပါ။ အတူတူပင္ျဖစ္ဖို႔မ်ားပါသည္။
ဗဟို၀န္ထမ္းတကၠသိုလ္၌ သင္ပံုမွာ အလယ္တန္း၊ အထက္တန္း၊ တကၠသိုလ္မ်ားတြင္သင္သကဲ့သို႔ ဆရာမ်ားက တစ္ေယာက္ၿပီး တစ္ေယာက္လာကာ ပို႔ခ်သြားျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ဆရာအတတ္သင္သိပံၸတြင္လည္း ဤအတိုင္းျဖစ္ဘို႔မ်ား၏။ အကယ္၍သာ ယခုတိုင္ ဤနည္းအတိုင္းဆက္သင္ေနေသးသည္ဆိုပါက ဤသင္ၾကားနည္းသည္ သက္ႀကီးသင္တန္းသားမ်ားအတြက္ ျပည့္စံုျခင္းမရိွေသးပါဟု ဆိုခ်င္ပါသည္။ ဤသင္တန္းမ်ားမွာ လုပ္ငန္းခြင္အတြင္းမွ လူႀကီးမ်ားအား ေလ့က်င့္သင္ၾကားေပးေသာ သင္တန္းမ်ားျဖစ္၏။ မိဘထံမွ ပိုက္ဆံေတာင္းသံုး ေနေသာ ဘာမွအပူအပင္မရိွသည့္ ေက်ာင္းသား၊ သူငယ္မ်ားအား သင္ၾကားေပးေနျခင္းမဟုတ္ ဆိုသည္ကို သတိထားရ ပါမည္။ သို႔ေသာ္လည္း ေျပာင္းလဲတိုးတက္လာေသာ အေျခအေနမ်ားအရ ထိုတကၠသိုလ္သို႔ ႏုိင္ငံျခားတကၠသုိလ္ႀကီးမ်ားမွ သင္တန္းမ်ား လာေရာက္ပို႔ခ်ျခင္း၊ တကၠသိုလ္ဆရာဆရာမမ်ားကို ႏိုင္ငံျခားတိုင္းျပည္မ်ားသို႔ေစလႊတ္ကာ ေလ့လာေစခိုင္းျခင္းမ်ား ရိွလိမ့္မည္ဟု ယူဆရ ပါသည္။
ျပင္ပအရပ္ထဲတြင္လည္း သူ႔နည္းသူ႔ဟန္ႏွင့္ ပို႔ခ်ေနၾကေသာ စက္ျပင္သင္တန္း၊ ေရဒီယိုျပင္သင္တန္း၊ ဆံပင္ညွပ္သင္တန္း၊ ပံုဆဲြသင္တန္း စသျဖင့္ သက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းသင္တန္း အသီးသီးရိွပါသည္။ ဤသင္တန္းမ်ားမွာလည္း သက္ႀကီးပညာေရးပင္ ျဖစ္၏။ ထိုသင္တန္းအားလံုးမွာ ကုိယ့္နည္းကိုယ့္ဟန္ႏွင့္ အဆင္ေျပသလို သင္ၾကားေပးေနၾကတာသာ ျဖစ္ပါသည္။ မည္သည့္စံႏႈန္းစံထားမွမရိွ။ သို႔ဆိုလွ်င္ ထိုသင္တန္းမွဆင္းလာသူမ်ားမွာ တကယ္တတ္မတတ္ မည္ကဲ့သို႔ တုိင္းတာႏိုင္ပါမည္နည္း။ ထုိသင္တန္းမွ ပို႔ခ်မႈမ်ားသည္ မည္မွ်ထိေရာက္သည္ကို မည္သူတို႔ ဆန္းစစ္ၾကည္ပါသနည္း။
ယခုေဆာင္းပါးမွာ Compentency Standard အေၾကာင္းေရးမည္ျဖစ္၍ သက္ႀကီးသင္တန္းမ်ား၌ သင္ၾကားရမည့္ နည္းစနစ္မ်ား ကို ခ်န္ခဲ့ပါမည္။ ေနာင္ ေဆာင္းပါးသီးသန္႔ေရးပါမည္။

(၂) ကြ်မ္းက်င္လိမၼာသူ (Competent Person)

            ေရပိုက္သြယ္တန္းသူ၊ လွ်ပ္စစ္မီးႀကိဳးသြယ္တန္းသူ၊ စက္ျပင္သူ၊ အလွျပင္သူ၊ ဆံပင္ညွပ္သူ၊ မုန္႔ဖုတ္သူ၊ ဂေဟေဆာ္သူ၊ သင္တန္းပို႔ခ်သူ၊ ေဟာေျပာသူ စသည့္ ႏႈတ္မႈလက္မႈ အတတ္ပညာရွင္အားလံုးတြင္ သူတို႔ သိသင့္သိထိုက္၊ တတ္သင့္တတ္ထိုက္သည့္ အရာမ်ားရိွ၏။ သူသိသင့္သည္ကိုသိမွ၊ တတ္သင့္သည္ကိုတတ္မွ တကယ့္ အရည္အေသြး ျပည့္၀ေသာ အတတ္ပညာရွင္ ျဖစ္မည္။ သူမ်ားလုပ္တာ ၾကည့္ရံု၊ မွတ္ရံုမွ်ျဖင့္ တကယ္တတ္သည့္သူ မျဖစ္ႏိုင္ပါ။ အဘယ္ကဲ့သို႔ကြာသနည္းဆိုလွ်င္ ဆရာ၀န္ႏွင့္ ေဒါက္တာရမ္းကု ကြာသကဲ့သို႔ ကြာပါသည္။
            မည္သည့္အလုပ္ကိုလုပ္သူသည္ မည္သည္တို႔ကို တတ္ထားရမည္ဟု သတ္မွတ္ထားျခင္းသည္ Competency Standard ျဖစ္၏။ ဤစံႏႈန္းသည္ သူတစ္ေယာက္၊ ငါတစ္ေပါက္ ျဖစ္ေနလို႔မရ။ တစ္ႏိုင္ငံလံုး တေျပးညီျဖစ္ေနရမည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဤစံႏႈန္းကို National Competency Standard ဟု ေခၚ၏။ ဆိုလိုသည္မွာ စက္ျပင္ဆရာမွန္လွ်င္ ရန္ကုန္က စက္ျပင္ဆရာ၊ မႏၱေလးက စက္ျပင္ဆရာ၊ ေမာ္လၿမိဳင္က စက္ျပင္ဆရာ၊ ေတာင္ႀကီးက စက္ျပင္ဆရာ၊ မည္သည့္စက္ျပင္ဆရာျဖစ္ေစ စက္ျပင္ဆရာတစ္ဦး သိ၊ တတ္ထားရမည္တို႔ကို တတ္၊ သိ၊ နားလည္ထားရမည္ ျဖစ္၏။ ဤကဲ့သို႔ တကယ္တတ္၊ သိထားမွ ထိုသူကို competent person ဟု ေခၚသည္။
            Competent Person ကို KSA ဟူေသာ အရည္အေသြးသံုးရပ္ျဖင့္ သတ္မွတ္သည္။

K – Knowledge = သိျခင္း
S – Skill = တတ္ျခင္း
A – Attitude (Attribute) = ေစတနာပါျခင္း (အရည္အေသြးျပည့္၀ျခင္း)
            Knowledge ဟူသည္ စာေတြ႔ (သေဘာတရား)။ Skill ဟူသည္ လက္ေတြ႔ (ကြ်မ္းက်င္မႈ)။ Attitude ဟူသည္ မိမိအလုပ္အေပၚ ေစတနာထားျခင္း၊ မွန္မွန္ကန္ကန္လုပ္ကိုင္ေပးသည့္ စိတ္ေနသေဘာထား၊ ရိုးသားမႈ ျဖစ္၏။
            လမ္းစဥ္ပါတီေခတ္က “သေဘာတရားမပါေသာ လက္ေတြ႔သည္ အကန္းႏွင့္တူ၍၊ လက္ေတြ႔မပါေသာ သေဘာတရားသည္ အက်ိဳးႏွင့္တူသည္” ဟု ေဆာင္ပုဒ္ရိွခဲ့၏။ အလြန္မွန္လွေသာစကား ျဖစ္ေလသည္။
            ဥပမာျပရလွ်င္ စက္ျပင္ဆရာတစ္ဦးသည္ Four stroke cycle, two stroke cycle မ်ားအေၾကာင္းနားလည္ထားရမည္။ Fuel injection system အေၾကာင္း၊ Ignition system အေၾကာင္း သိထားရမည္။ သို႔မွ အင္ဂ်င္ပ်က္၍ ျပင္သည့္အခါ သူ႔အပိုင္းႏွင့္သူ စနစ္တက် အျပစ္ရွာတတ္မည္။ တကယ္ပ်က္ေနသည့္အပုိင္းကို ေသေသခ်ာခ်ာသိကာ အမွန္တကယ္ ျပင္ႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။
            သို႔တိုင္ ပါးစပ္ကခ်ည္း ဆီေပးစနစ္ (fuel system) အေၾကာင္း ေျပာေနလို႔မျဖစ္ေသး။ ပံုဆဲြၿပီး ရွင္းျပတတ္ရံုႏွင့္ တတ္သည္ မေခၚႏိုင္ေသး။ ကာဘရိုက္တာကို ကိုယ္တိုင္ျဖဳတ္၊ ကိုယ္တိုင္တပ္၊ ကိုယ္တိုင္ေခ်းေဆးတတ္မွ တကယ္တတ္သည္ဟု ေခၚႏိုင္သည္။
            ထိုကဲ့သုိ႔ပင္ ေခ်ာဆီပို႔စနစ္ (lubricating system) တြင္လည္း ေခ်ာဆီပု႔ိစနစ္တစ္ခုတည္း သိရံုမွ်မဟုတ္မူ၍ ေခ်ာဆီအမ်ိဳးအစား မ်ား၊ မည္သည့္ရာသီတြင္ မည္သည့္ေခ်ာဆီကို သံုးရသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ မည္သည့္ေခ်ာဆီကို သံုးလွ်င္ အဆင္ေျပသည္ စသည္တို႔ကိုပါ ေရြးခ်ယ္တတ္ရမည္။ ေခ်ာဆီပန္႔ကို ကိုယ္တိုင္ ျဖဳတ္၊ တပ္ တတ္ရမည္။ 
            ထို႔အတူ စက္ခ်ဳပ္သမတစ္ဦးသည္လည္း ဖ်င္စကိုညွပ္တတ္ရံု၊ စက္နင္းတတ္ရံုမွ်ျဖင့္ မၿပီး။ ခ်ည္ထည္၏ သေဘာတရား၊ ပိုးထည္၊ ႏိုင္လြန္ထည္တို႔၏ သေဘာသဘာ၀ကို သိရသည္။ အပ္ခ်ဳပ္စက္တစ္လံုး၏ တည္ေဆာက္ပုံကို နားလည္ရသည္။ ခ်ည္ေက်ာ္ေတြမ်ားေနလွ်င္ ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ ခ်ိန္ညိွတတ္ရမည္။
            ဤကဲ့သို႔ အသိပညာရွင္၊ အတတ္ပညာရွင္တစ္ဦး သိ၊ တတ္ထားရမည့္အရာမ်ားကို စာျဖင့္ခ်ေရးကာ စံႏႈန္းတစ္ခုျပဳလွ်က္ တစ္ႏိုင္ငံလံုးလိုက္နာ သံုးစဲြေစျခင္းကို အမ်ိဳးသားကြ်မ္းက်င္မႈစံႏႈန္း (National Competency Standard) ဟု ေခၚ၏။
           
(၃) အမ်ိဳးသား ကြ်မ္းက်င္မႈစံႏႈန္း (National Competency Standard)

            ကြ်မ္းက်င္မႈစံႏႈန္းဆိုသည္မွာ လုပ္ငန္းတစ္ခုကို လုပ္တတ္ရံုမွ်သာမကပဲ ထိုလုပ္ငန္းႏွင့္ပတ္သက္သည့္ အေျပာအဆို ကြ်မ္းက်င္မႈ၊ လိုအပ္ေသာ အတြက္အခ်က္မ်ားကို တြက္တတ္မႈ၊ အႏၱရာယ္ကင္းစြာ အလုပ္လုပ္ႏိုင္မႈ စသည္အားလံုးပါသည္။
            ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံတြင္ မိမိႏိုင္ငံ၏ လုပ္ငန္းလိုအပ္ခ်က္ အေနအထားအလိုက္ အမ်ိဳးသားကြ်မ္းက်င္မႈစံႏႈန္းကို ေရးဆဲြခ်မွတ္ထားရန္ လိုပါသည္။ သင္တန္းေက်ာင္းမ်ား၊ သင္တန္းမ်ားတြင္ (သင္တန္းေက်ာင္း ႀကီးငယ္မဟူ၊ ပုဂၢလိကသင္တန္း၊ အစိုးရသင္တန္းျဖစ္ေစ) သင္တန္းမ်ားပို႔ခ်ေသာအခါ ထို အမ်ိဳးသားကြ်မ္းက်င္မႈစံႏႈန္းကို လက္ကိုင္ထားကာ ထိုစံႏႈန္း လိုအပ္ခ်က္မ်ားျပည့္မီေအာင္ သင္ၾကားေပး ရမည္။
            သင္တန္းၿပီးဆံုးေသာအခါ သင္တန္းသားမ်ားကို ကြ်မ္းက်င္မႈအကဲျဖတ္စစ္ေဆးျခင္း (Assessment) လုပ္ရပါသည္။ လက္ေတြ႔လည္း လုပ္တတ္သည္၊ စာေတြ႔ဗဟုသုတလည္း ျပည့္စံုၿပီဆိုမွ ထိုသူကို ကြ်မ္းက်င္သူ (competent person) အျဖစ္ သတ္မွတ္သည္။ မည္သည့္လုပ္ငန္းကိုမဆို ထို ကြ်မ္းက်င္သူ (competent person) အားသာလုပ္ရန္ ခြင့္ျပဳရပါမည္။ သို႔မွသာ အရည္အေသြးျပည့္မီေသာ ထုတ္ကုန္ (product)၊ ၀န္ေဆာင္မႈ (service) မ်ားကို ရရိွမည္ျဖစ္ပါသည္။
            အမ်ိဳးသား ကြ်မ္းက်င္မႈစံႏႈန္း (National Competency Standard) ေရးဆဲြရာတြင္ ေအာက္ပါ နယ္ (၅) ခုကို မလဲြမေသြ ထည့္သြင္းစဥ္းစားရမည္။

(၄) ကြ်မ္းက်င္မႈအတြက္ နယ္ ၅ မ်ိဳး (5 Dimensions of Competency In Action)

ကြ်မ္းက်င္မႈတြင္ ေအာက္ပါအတိုင္း နယ္ (၅) ခုရိွသည္။ ဤသည္ကို လူနာထံမွ ေသြးေဖာက္ရေသာ သူနာျပဳတစ္ဦး၏ ဥပမာ ျဖင့္ရွင္းျပပါမည္။

လုပ္ငန္းကြ်မ္းက်င္မႈ
(Task Skills)
သူနာျပဳသည္ ေသြးေဖာက္ရန္အတြက္ ေသြးေဖာက္သည့္ကိရိယာကို ႏိုင္ႏိုင္နင္းနင္း ကြ်မ္းက်င္စြာ ကိုင္တြယ္ႏိုင္သည္။
လုပ္ငန္းစီမံခန္႔ခဲြျခင္းဆိုင္ရာ ကြ်မ္းက်င္မႈ
(Task Management Skills)
ေသြးေဖာက္ျခင္းကိုသာမက အပ္ကို မည္သို႔ထားရမည္၊ မည္ကဲ့သို႔ စြန္႔ပစ္ရမည္ ကိုလည္း သိသည္။
အေရးေပၚစီမံျခင္းဆိုင္ရာ ကြ်မ္းက်င္မႈ
(Contingency Management Skills)
ေသြးေဖာက္စဥ္ ေသြးထုတ္သည့္အပ္ႏွင့္ပိုက္ ေကာင္းေကာင္းအလုပ္မလုပ္ပါက မည္ကဲ့သို႔လုပ္ရမည္ကို သိသည္။
တာ၀န္၀တၱရားဆိုင္ရာ ကြ်မ္းက်င္မႈ
(Role and Job Environment Skills)
အကယ္၍ ေသြးေဖာက္ေနစဥ္ လူနာမူးေမ့သြားပါက အျခားလုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္မ်ားႏွင့္ ဆက္သြယ္ကာ မည္သို႔လုပ္ရမည္ကို သိသည္။
ကြ်မ္းက်င္မႈကို လဲႊေျပာင္းအသံုးခ်တတ္မႈ
(Transfer Skills)
လူႀကီးမ်ားအား ေသြးေဖာက္နည္းကို သင္ၾကားထားေသာ္လည္း ထိုအသိပညာကို ကေလးငယ္မ်ားအား ေသြးေဖာက္ရာတြင္လည္း အသံုးခ်တတ္သည္။

(၅) အမ်ိဳးသား ကြ်မ္းက်င္မႈစံႏႈန္း (National Competency Standard) နမူနာ

            အမ်ိဳးသား ကြ်မ္းက်င္မႈစံႏႈန္း (National Competency Standard) အေၾကာင္း ထင္သာျမင္သာရိွေစရန္ စင္ကာပူမွ နမူနာတစ္ခုကို အက်ဥ္းရံုး၍ ထုတ္ႏုတ္ေဖာ္ျပလိုက္ပါသည္။

လုပ္ငန္းအမ်ိဳးအစား                         - အစားအစာႏွင့္ အေဖ်ာ္ယမကာ
ကြ်မ္းက်င္မႈအမ်ိဳးအစား                     - အစားအစာႏွင့္ အေဖ်ာ္ယမကာကုန္ထုတ္လုပ္မႈ လုပ္ငန္း
ကြ်မ္းက်င္မႈဘာသာရပ္                      - အစားအစာႏွင့္ အေဖ်ာ္ယမကာမ်ားကို အႏၱရာယ္ကင္းစြာကိုင္တြယ္ျခင္းႏွင့္ အစီအစဥ္မ်ား
သင္တန္းခ်ိန္နာရီေပါင္း                      - ၁၂ နာရီ
သင္တန္းရည္ရြယ္ခ်က္                      - တစ္ကုိယ္ရည္သန္႔ရွင္းေရးကို ထိန္းသိမ္းတတ္ေစရန္
                                                - အစားအေသာက္မ်ား ျပင္ဆင္ရန္သံုးသည့္ ကိရိယာမ်ားကို ကိုင္တြယ္အသံုးခ်တတ္ေစရန္
                                                - အစားအေသာက္မ်ားကို ေဘးကင္းစြာ ခ်က္ျပဳတ္တတ္ေစရန္
                                                - အစားအေသာက္မ်ားကို ေဘးကင္းစြာ ျပင္ဆင္တတ္ေစရန္
                                                - အစားအေသာက္မ်ားကို ေဘးကင္းစြာ သိုေလွာင္တတ္ေစရန္
            - အစားအေသာက္မ်ားသိုေလွာင္သည့္ေနရာ၊ ခ်က္ျပဳတ္ ျပင္ဆင္သည့္ေနရာ၊
  တည္ခင္းေကြ်းေမြးသည့္ေနရာမ်ားကို ေကာင္းစြာထိန္းသိမ္းတတ္ေစရန္

ကြ်မ္းက်င္မႈနယ္
မသိမျဖစ္ သိထားရမည့္ ဗဟုသုတမ်ား
၁။ တစ္ကုိယ္ရည္သန္႔ရွင္းေရးကို ထိန္းသိမ္းျခင္း
Ø ဘက္တီးရီးယား၊ ဗိုင္းရပ္၊ မိႈစသည့္ပုိးမႊားမ်ားအေၾကာင္း
Ø အစာေၾကာင့္ျဖစ္တတ္ေသာေရာဂါမ်ား (ဥပမာ- တိုက္ဖိြဳက္၊ ၀မ္းကိုက္ျခင္း)
Ø အစားအေသာက္ေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ ေရာဂါမ်ား ပ်ံ႔ပြားပံု
Ø တစ္ကုိယ္ရည္မသန္႔ရွင္းမႈေကာင္းလွ်င္ အစားအေသာက္ေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ ေရာဂါမ်ားကို ကာကြယ္ႏိုင္ပံု
Ø ဆိုင္မသန္႔ရွင္းပါက အမွတ္ေလွ်ာ့သည့္စနစ္ (PDS – Points Demerit System)
၂။ အစားအေသာက္မ်ား ျပင္ဆင္ ရန္သံုးသည့္ အိုးခြက္ပန္းကန္ မ်ား၊ ကိရိယာမ်ားကို ကိုင္တြယ္ အသံုးခ်ျခင္း

Ø ဘက္တီးရီးယား၊ ဗိုင္းရပ္၊ မိႈစသည့္ပုိးမႊားမ်ားအေၾကာင္း
Ø အစာေၾကာင့္ျဖစ္တတ္ေသာေရာဂါမ်ား
Ø အစားအေသာက္ကို ကူးစက္ညစ္ေထးျခင္း အဓိပၸာယ္
Ø အညစ္အေထးမ်ား တစ္ခုမွတစ္ခုသို႔ ပ်႔ံပြားပံု (cross contamination)
Ø အစားအေသာက္ကို ကူးစက္ညစ္ေထးသည့္ အရာမ်ား (food cantaminants)
Ø (ဥပမာ - ပိုးသတ္ေဆး၊ သတၱဳ၊ မီသိုင္းအယ္လ္ကိုေဟာ စသည္)
Ø အစားအေသာက္ထဲတြင္ ပိုးမႊားမ်ားပ်ံ႔ပြားျခင္းႏွင့္ အပူခ်ိန္ဆက္စပ္ေနပံု
Ø အစားအေသာက္မ်ား ေဆးေၾကာသန္႔စင္ရာတြင္ သန္႔ရွင္းေသာေရ၊ ဆပ္ျပာတို႔ အသံုးျပဳရန္ အေရးႀကီးပံု
Ø မသန္႔ရွင္းေသာ စဥ့္နီတံုး၊ ဒါး၊ ပန္းကန္ခြက္ေယာက္မ်ား၏ အႏၱရာယ္
Ø မသန္႔ရွင္းပါက အမွတ္ေလွ်ာ့သည့္စနစ္ (PDS – Points Demerit System)
၃။ အစားအေသာက္မ်ားကို ေဘးကင္းစြာ ခ်က္ျပဳတ္ျခင္း
Ø ဘက္တီးရီးယား၊ ဗိုင္းရပ္၊ မိႈစသည့္ပုိးမႊားမ်ားအေၾကာင္း
Ø အစာေၾကာင့္ျဖစ္တတ္ေသာေရာဂါမ်ား
Ø အညစ္အေထးမ်ား တစ္ခုမွတစ္ခုသို႔ ပ်႔ံပြားပံု (cross contamination)
Ø အစားအေသာက္ကို ကူးစက္ညစ္ေထးသည့္ အရာမ်ား (food cantaminants)
Ø (ဥပမာ - ပိုးသတ္ေဆး၊ သတၱဳ၊ မီသိုင္းအယ္လ္ကိုေဟာ စသည္)
Ø အစားအေသာက္ထဲတြင္ ပိုးမႊားမ်ားပ်ံ႔ပြားျခင္းႏွင့္ အပူခ်ိန္ဆက္စပ္ေနပံု
Ø အစားအေသာက္မ်ား ေဆးေၾကာသန္႔စင္ရာတြင္ သန္႔ရွင္းေသာေရ၊ ဆပ္ျပာတို႔ အသံုးျပဳရန္ အေရးႀကီးပံု
Ø အစားအေသာက္မ်ားခ်က္ျပဳတ္ရာ၌ သန္႔ရွင္းေသာေရကို အသံုးျပဳရန္ အေရးႀကီးပံု
Ø အဆိပ္သင့္တတ္ေသာ အသီးအႏွံ၊ အသားငါးမ်ား (ဥပမာ - မိႈ၊ ဖားျပဳတ္) အား သိထားျခင္း
Ø မသန္႔ရွင္းပါက အမွတ္ေလွ်ာ့သည့္စနစ္ (PDS – Points Demerit System)
၄။ အစားအေသာက္မ်ားကို ေဘးကင္းစြာ ျပင္ဆင္ျခင္း
Ø ဘက္တီးရီးယား၊ ဗိုင္းရပ္၊ မိႈစသည့္ပုိးမႊားမ်ားအေၾကာင္း
Ø အစာေၾကာင့္ျဖစ္တတ္ေသာေရာဂါမ်ား (ဥပမာ- တိုက္ဖိြဳက္၊ ၀မ္းကိုက္ျခင္း)
Ø အစားအေသာက္ေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ ေရာဂါမ်ား ပ်ံ႔ပြားပံု
Ø အညစ္အေထးမ်ား အစားအေသာက္တစ္ခုမွတစ္ခုသို႔ တစ္ခုမွတစ္ခုသို႔ ပ်႔ံပြားပံု
Ø အညစ္အေထးမ်ား အစားအေသာက္တစ္ခုမွတစ္ခုသို႔ မပ်႔ံပြားရန္ ကာကြယ္ေရး အေရးႀကီးပံု
Ø ခ်က္ျပဳတ္ၿပီး အစားအေသာက္မ်ားကို သတၱဳျဖင့္ ျပဳလုပ္ထားေသာ ထုပ္ပိုးပစၥည္းမ်ား၊ သတၱခ်ိတ္မ်ား မသံုးရန္ အေရးႀကီးပံု
Ø အစားအေသာက္ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေပးေသာယာဥ္အား အျခားပစၥည္းမ်ား သယ္ယူပို႔ေဆာင္ရာတြင္ အသံုးမျပဳရန္ အေရးႀကီးပံု
Ø အခ်ိဳ႔အစားအေသာက္မ်ားသည္ အဘယ္ေၾကာင့္ အလြန္အႏၱရာယ္ရိွသနည္း
Ø အႏၱရာယ္ရိွေသာအစားအေသာက္မ်ားကို ကုိင္တြယ္ရာတြင္ ထည့္သြင္း စဥ္းစားရမည့္အခ်က္မ်ား
Ø မသန္႔ရွင္းပါက အမွတ္ေလွ်ာ့သည့္စနစ္ (PDS – Points Demerit System)
၅။ အစားအေသာက္မ်ားကို ေဘးကင္းစြာ သုိေလွာင္ျခင္း
Ø  ဘက္တီးရီးယား၊ ဗိုင္းရပ္၊ မိႈစသည့္ပုိးမႊားမ်ားအေၾကာင္း
Ø  အစာေၾကာင့္ျဖစ္တတ္ေသာေရာဂါမ်ား (ဥပမာ- တိုက္ဖိြဳက္၊ ၀မ္းကိုက္ျခင္း)
Ø  အစားအေသာက္ေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ ေရာဂါမ်ား ပ်ံ႔ပြားပံု
Ø  အညစ္အေထးမ်ား အစားအေသာက္တစ္ခုမွတစ္ခုသို႔ တစ္ခုမွတစ္ခုသို႔ ပ်႔ံပြားပံု
Ø  အစားအေသာက္မ်ားကို သင့္ေတာ္ေသာအပူခ်ိန္တြင္ သုိေလွာင္ထားရန္ အေရးႀကီးပံု
Ø  အစားအေသာက္သိုေလွာင္သည့္ေနရာကို သင့္ေတာ္ေအာင္ျပဳျပင္စီမံျခင္း အေရးႀကီးပံု
Ø  အစားအေသာက္သိုေလွာင္သည့္ေနရာ၊ ျပဳျပင္သည့္၊ ခ်က္ျပဳတ္သည့္ေနရာမ်ားသည္ အိမ္သာ၊ ေရခ်ိဳးခန္း၊ ဓာတုပစၥည္းမ်ားထားသည့္ေနရာ၊ သန္႔ရွင္းေရးပစၥည္းမ်ား သိမ္းထား သည့္ေနရာ၊ အမိႈက္ပံု စသည္တို႔မွ ေ၀းႏိုင္သမွ်ေ၀းေ၀း ထားရန္ အေရးႀကီးပံု
Ø  ဦးစြာေရာက္လာသည့္ အစားအေသာက္ကို ဦးစြာထုတ္သံုးသည့္စနစ္ အေရးႀကီးပံု
Ø  မသန္႔ရွင္းပါက အမွတ္ေလွ်ာ့သည့္စနစ္ (PDS – Points Demerit System)
၆။ အစားအေသာက္ျပင္ဆင္ ခ်က္ျပဳတ္သည့္ေနရာ၊ တည္ခင္း ဧည့္ခံသည့္ေနရာ ႏွင့္ သိုေလွာင္ သည့္ေနရာမ်ားကို အသင့္ေတာ္ဆံုး အေနအထားတြင္ ထိန္းထားျခင္း
Ø ဘက္တီးရီးယား၊ ဗိုင္းရပ္၊ မိႈစသည့္ပုိးမႊားမ်ားအေၾကာင္း
Ø အစာေၾကာင့္ျဖစ္တတ္ေသာေရာဂါမ်ား (ဥပမာ- တိုက္ဖိြဳက္၊ ၀မ္းကိုက္ျခင္း)
Ø အစားအေသာက္ေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ ေရာဂါမ်ား ပ်ံ႔ပြားပံု
Ø အညစ္အေထးမ်ား အစားအေသာက္တစ္ခုမွတစ္ခုသို႔ တစ္ခုမွတစ္ခုသို႔ ပ်႔ံပြားပံု
Ø ပုရြက္ဆိတ္၊ ပုိးဟပ္၊ ယင္၊ ၾကြက္စေသာ အေကာင္ပေလာင္မ်ား အစားအေသာက္မ်ားဆီ မလာႏိုင္ေအာင္ ကာကြယ္ေရး အေရးႀကီးပံု
Ø အင္းဆက္ပိုးမႊားမ်ားႏွင့္ ၾကြက္မ်ား လာေရာက္စားေသာက္ၾကသည့္ သေကၤတ၊ အမွတ္လကၡဏာမ်ား
Ø အစားအေသာက္ေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ ေရာဂါမ်ားပ်႔ံပြားပံု
Ø မသန္႔ရွင္းပါက အမွတ္ေလွ်ာ့သည့္စနစ္ (PDS – Points Demerit System)

မွတ္ခ်က္။             ။ သိထားရမည့္ ဗဟုသုတမ်ားကို Underpinning Knowledge (UK) ဟု ေခၚပါသည္။ ဤသည္တို႔ကို သင္တန္းသား မ်ား တကယ္သိမသိဆိုသည္ကို ေမးခြန္းမ်ားကို ေျဖဆိုေစျခင္းျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ႏႈတ္ေမးျခင္းျဖင့္လည္းေကာင္း စစ္ေဆးႏိုင္ပါသည္။

လက္ေတြ႔ေဆာင္ရြက္မႈ မွတ္ေက်ာက္မ်ား (Performance Criteria (PC))

၁။ ကြ်မ္းက်င္မႈနယ္ (CE - Competency Element) - တစ္ကုိယ္ရည္သန္႔ရွင္းေရးကို ထိန္းသိမ္းျခင္း

လက္ေတြ႔ေဆာင္ရြက္မႈ မွတ္ေက်ာက္မ်ား
ပါ၀င္သည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ား
၁၊ ၁။ တစ္ကိုယ္ေရသန္႔ရွင္းမႈ
- အိမ္သာတက္ၿပီးတိုင္း၊ နားခ်ိန္မွျပန္လာတိုင္းတြင္ လက္ကို ဆပ္ျပာ၊
  ေရေႏြးတို႔သံုးလွ်က္ စင္ၾကယ္သန္႔ရွင္းစြာ ေဆးေၾကာျခင္း
- လက္သည္းမ်ားကုိ ညွပ္ထားျခင္း၊ လက္သည္း ဆိုးေဆးမ်ား မဆိုးျခင္း၊
  သန္႔ရွင္းစြာထားျခင္း
- သန္႔ရွင္းစင္ၾကယ္ေသာ အ၀တ္အစားမ်ား၊ အေပၚ၀တ္အက်ႌမ်ား
  ၀တ္ဆင္ျခင္း
- ဆံပင္မ်ားကို သပ္ယပ္စြာထံုးေႏွာင္ထားျခင္း၊ ေနာက္လွန္ၿဖီးခါ ဆံညွပ္
  မ်ားျဖင့္ ထိုးထားျခင္း၊ ဆံပင္အုပ္ေဆာင္းမ်ားျဖင့္ ဖံုးထားျခင္း
- ဒါးရွရာ၊ အနာမ်ားကို ေရစိုခံပလာစတာမ်ား ျဖင့္စည္းေႏွာင္ထားျခင္း၊
  တစ္ခါသံုးလက္အိတ္မ်ားသံုးျခင္း

၁၊ ၂။ က်န္းမာေရးေကာင္းမွ အလုပ္လုပ္ျခင္း
- တိုက္ဖြိဳက္ေရာဂါကို ၃ ႏွစ္တစ္ႀကိမ္စစ္ေဆးျခင္း
- အသက္ ၄၅ ႏွစ္ေက်ာ္လွ်င္ ၃ ႏွစ္တစ္ႀကိမ္ တီဘီေရာဂါရိွမရိွ စစ္ေဆးျခင္း
- ဖ်ားနာေနစဥ္၊ ၀မ္းေလွ်ာေနစဥ္ ခ်က္ျပဳတ္ျခင္း၊ အစားအေသာက္
  ျပင္ဆင္ျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း
- ဖ်ားနာလွ်င္ ဆရာ၀န္ထံ အျမန္ျပျခင္း

၁၊ ၃။ ညစ္ပတ္ေသာ၊ တစ္ကိုယ္ရည္သန္႔ရွင္းမႈမရိွေသာ အျပဳအမူ
       မ်ားကို ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း
- ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း၊ တံေတြးေထြးျခင္း၊ ႏွာေခါင္းႏိႈက္ျခင္း
- နားအတြင္း လက္ျဖင့္ႏိႈက္ျခင္း
- ဆံပင္သပ္ျခင္း၊ ေခါင္းၿဖီးျခင္း
- အစားအေသာက္မ်ားအနီး ႏွာေခ်ျခင္း၊ ေခ်ာင္းဆိုးျခင္း
- ေခြ်းမ်ားကို လက္ျဖင့္သုတ္ျခင္း
- အစားအေသာက္မ်ားအတြင္း ျပဳတ္က်ႏိုင္သည့္ လက္စြပ္၊ လက္ေကာက္
  စသည့္ လက္၀တ္ရတနာမ်ား ၀တ္ဆင္ျခင္း
- လက္ညိႈးျဖင့္္ႏိႈက္၍ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ေယာက္မကို လက္ျဖင့္သပ္ၿပီး
  ေသာ္လည္းေကာင္း ဟင္းၿမီးျခင္း

အသံုးျပဳရမည့္ ကိရိယာမ်ား
Ø  ဆပ္ျပာ၊ လက္ေဆးခြက္၊ လက္ေဆးဇလံု
Ø  ဆံပင္အုပ္ေဆာင္း၊ ဆံညွပ္မ်ား
Ø  အေပၚ၀တ္အက်ႌ (apron)
Ø  ေရစိုခံပလာစတာမ်ား

ဥပေဒစည္းမ်ဥ္းမ်ား
Ø  Environmental Public Health Act
Ø  Environmental Public Health (Food Hygiene) Regulations
Ø  National Environment Agency Licensing requirements, including grading and demerit points systems
Ø  Ministry of Manpower occupational safety and health

လုပ္ကိုင္ရမည့္အစီအစဥ္
Ø လုပ္ငန္းခြင္ တစ္ကုိယ္ရည္သန္႔ရွင္းမႈ
Ø အ၀တ္အစား
Ø ကူးစက္တတ္ေသာ တီဘီေရာဂါရိွမရိွ စစ္ေဆးျခင္း

ပါ၀င္ပတ္သက္ေနသူမ်ား
Ø ႀကီးၾကပ္ေရးမႉးမ်ား
Ø လုပ္ေဖာ္ကုိင္ဖက္မ်ား
Ø ေဖာက္သည္မ်ား

ႀကိမ္ႏႈန္း
မၾကာခဏ

၂။ ကြ်မ္းက်င္မႈနယ္ (CE - Competency Element) - အစားအေသာက္မ်ား ျပင္ဆင္ရန္သံုးသည့္ ကိရိယာမ်ားကို ကိုင္တြယ္အသံုးခ်ျခင္း
၂၊ ၁။ ခ်က္ျပဳတ္သည့္ အိုးခြက္မ်ား၊ ေယာက္မ၊ဒါး၊ စဥ့္နီတံုး၊ ျငဳပ္ဆံု၊ အစားအေသာက္မ်ား ထည့္သည့္ ပန္းကန္ခြက္ေယာက္မ်ား အစရိွ သည္တို႔ကို ဆပ္ျပာ၊ ေရပူမ်ားသံုးလွ်က္ ေသခ်ာစြာ ေဆးေၾကာျခင္း
- ဟင္းသီးဟင္းရြက္၊ သားငါးအၾကြင္းအက်န္မ်ားကို ဦးစြာသန္႔ရွင္းျခင္း၊
- ေရျဖင့္အၾကမ္းေဆးျခင္း၊ ဆပ္ျပာေရျဖင့္ စိမ္ထားျခင္း၊
- အုိးခြက္ပန္းကန္မ်ားကို ေရသန္႔ျဖင့္ ေသခ်ာစြာေဆးေၾကာျခင္း၊
  အေျခာက္ခံျခင္း

၂၊ ၂။ ခ်က္ျပဳတ္သည့္ အိုးခြက္မ်ား၊ ေယာက္မ၊ ဒါး၊ စဥ့္နီတံုး၊ ျငဳပ္ဆံု၊ အစားအေသာက္ထည့္သည့္ ပန္းကန္ခြက္ေယာက္ အစရိွသည္တို႔ကို အသံုးျပဳၿပီးၿပီးခ်င္း အခ်ိန္မဆိုင္းဘဲ ခ်က္ခ်င္းေဆးေၾကာျခင္း
- ခ်က္ျပဳတ္ေသာ အိုး၊ ပန္းကန္ခြက္ေယာက္စသည္တို႔ကို ညသိပ္မထားဘဲ သံုးၿပီးၿပီးခ်င္း ေဆးေၾကာျခင္း
- စဥ့္နီတံုးႏွင့္ ဒါးတို႔ကို အသားငါး စသည္တို႔ကုိ တစ္ခါခုတ္ၿပီးတိုင္း တစ္ခါေဆးျခင္း
 
၂၊ ၃။ ခ်က္ျပဳတ္ေသာ အိုးခြက္ပန္းကန္မ်ားကို ပန္းကန္စင္မ်ား၊ ေၾကာင္အိမ္၊ ဘီရိုမ်ားထဲတြင္ လံုၿခံဳစြာ သိမ္းဆည္းျခင္း

၂၊ ၄။ ခ်က္ျပဳတ္ရာတြင္ ေကာင္းမြန္ေသာ၊ အျပစ္အနာအဆာမရိွေသာ အိုးခြက္ပန္းကန္မ်ားကိုသာသံုးျခင္း
- ကြဲေနေသာအိုးမ်ား၊ ပန္းကန္မ်ား၊ စဥ့္နီတံုးမ်ားကို လႊင့္ပစ္ျခင္း၊ အရိုးက်ိဳးေနေသာဒါးမ်ားကို ျပင္ဆင္ျခင္း
- တစ္ခါသံုး ခြက္၊ ပန္းကန္၊ ဇြန္းမ်ားကို ျပန္မသံုးဘဲ သံုးၿပီးသည္ႏွင့္ လႊင့္ပစ္ျခင္း

၂၊ ၅။ လက္သုတ္ပု၀ါမ်ားကို ခဲြျခားသံုးျခင္း
- အစားအေသာက္ခ်က္ျပဳတ္ရာတြင္သံုးသည့္ ပု၀ါ
- စားပဲြမ်ားသုတ္သည့္ ပု၀ါ
- လက္သုတ္သည့္ လက္သုတ္ပု၀ါ

၂၊ ၆။ ပန္းကန္ခြက္ေယာက္မ်ားသုတ္သည့္ပု၀ါ၊ စားပဲြခင္း၊ ပု၀ါ၊ လက္သုတ္ပု၀ါမ်ားကို ပံုမွန္ေလွ်ာ္ဖြပ္ျခင္း

အသံုးျပဳရမည့္ ကိရိယာမ်ား
Ø  ပန္းကန္ေဆးဆပ္ျပာ၊ လက္ေဆးဆပ္ျပာ
Ø  ပု၀ါ၊ လက္သုတ္ပု၀ါမ်ား
Ø  ပန္ကန္ေဆးအင္တံု
Ø  အိုးခြက္ပန္းကန္မ်ားတင္သည့္စင္၊ ေၾကာင္အိမ္၊ ဘီရို
ဥပေဒစည္းမ်ဥ္းမ်ား
Ø  Environmental Public Health Act
Ø  Environmental Public Health (Food Hygiene) Regulations
Ø  National Environment Agency Licensing requirements, including grading and demerit points systems
Ø  Ministry of Manpower occupational safety and health

လုပ္ကိုင္ရမည့္အစီအစဥ္
Ø ပန္းကန္ခြက္ေယာက္မ်ားေဆးျခင္း၊ လက္သုတ္ပု၀ါ၊ ပု၀ါမ်ားေလွ်ာ္ဖြပ္ျခင္း
Ø ဒါးမ်ား၊ စဥ့္နီတံုးမ်ားအသံုးျပဳပံု
Ø ပ်က္စီးေနေသာ၊ မေကာင္းေတာ့ေသာ အိုး၊ ပန္းကန္ ခြက္ေယာက္၊ ဒါးမ်ားကို ပစ္ျခင္း၊ ျပင္ဆင္ျခင္း

ပါ၀င္ပတ္သက္ေနသူမ်ား
Ø ႀကီးၾကပ္ေရးမႉးမ်ား
Ø လုပ္ေဖာ္ကုိင္ဖက္မ်ား


ႀကိမ္ႏႈန္း
မၾကာခဏ

၃။ ကြ်မ္းက်င္မႈနယ္ (CE - Competency Element) - အစားအေသာက္မ်ားကို ေဘးကင္းစြာ ခ်က္ျပဳတ္ျခင္း
၃၊ ၁။ သန္႔ရွင္းလတ္ဆတ္ၿပီး အရည္အေသြးေကာင္းေသာ ဟင္းခ်က္ ပစၥည္းမ်ားကို သံုးပါ။
- သင့္ေတာ္ေသာ အပူခ်ိန္တြင္ သိုေလွာင္ထားေသာ ပစၥည္းမ်ား
- ရက္မလြန္ေသးေသာပစၥည္းမ်ား၊ ဆိုင္ေပၚ၌သုိေလွာင္ထားခ်ိန္ မၾကာေသးေသာ ပစၥည္းမ်ား
- မိႈတက္ျခင္း၊ ပိုးစားျခင္းတို႔ကင္းေသာ ပစၥည္းမ်ား

၃၊ ၂။ ခ်က္ျပဳတ္ရာတြင္ ေသာက္၍ရေသာေရကိုသာ သံုးျခင္း

၃၊ ၃။ ခဲေနေသာ အစားအေသာက္မ်ားအား အရည္ေဖ်ာ္ျခင္း
- ေရခဲေသတၱာအတြင္း၌ အရည္ေပ်ာ္ေစျခင္း (အခန္းအပူခ်ိန္၌ မဟုတ္)
- မခ်က္ျပဳတ္မီ လံုး၀အရည္ေပ်ာ္သြားေစျခင္း
- ေပ်ာ္က်လာေသာ ေရမ်ားအား ေသခ်ာစြာခံယူစြန္႔ပစ္ျခင္း

၃၊ ၄။ အစားအေသာက္မ်ားကို မခ်က္ျပဳတ္မီ ေသခ်ာစြာေဆးေၾကာျခင္း
- ေရေလာင္း၍ေဆးျခင္း
- ေရဇလံုအတြင္း ႏွစ္၍ေဆးျခင္း
- အခြံႏႊာျခင္း ႏွင့္ အခြံႏႊာၿပီးေနာက္ ေသခ်ာစြာေဆးျခင္း

၃၊ ၅။ ခ်က္ျပဳတ္ရန္ ဟင္းခ်က္ပစၥည္းမ်ားကို ခ်က္ျပဳတ္ရန္သတ္မွတ္ထား ေသာေနရာတြင္သာ ျပင္ဆင္ျခင္း
- ၾကမ္းေပၚတြင္ လုပ္ကိုင္ျခင္းကို ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း
- အိမ္သာ၊ ေရေျမာင္းစသည့္အနီးအနားတို႔တြင္ မလုပ္ကိုင္ျခင္း

၃၊ ၆။ ပိုးမႊားမ်ား မကူးစက္ႏိုင္ေစရန္ သားစိမ္း၊ ငါးစိမ္းမ်ားခုတ္သည့္ စဥ့္နီတံုးႏွင့္ ခ်က္ျပဳတ္ၿပီးသား ဟင္းလ်ာမ်ားလွီးသည့္ စဥ့္နီတံုးကို ခဲြျခားထားပါ။

၃၊ ၇။ အသားႀကိတ္စက္မ်ားကို စာကပ္ၿပီး သီးျခားခဲြထားပါ။

၃၊ ၈။ အစားအစာကို ေသခ်ာစြာ က်က္ေအာင္ ခ်က္ျပဳတ္ပါ။
- ခ်က္ျပဳတ္ရာတြင္ လိုအပ္ေသာ အပူခ်ိန္ရပါေစ။
- ေကာင္းစြာက်က္ရန္လိုအပ္ေသာ အခ်ိန္အျပည့္အ၀ ခ်က္ပါ။

၃၊ ၉။ ဟင္းမ်ားကို ေကာင္းစြာ ျပန္ေႏႊးျခင္း
- အပူခ်ိန္ ၇၀ ဒီဂရီစင္တီဂရိတ္ျဖင့္ အနည္းဆံုး ၂ မိနစ္ၾကာေအာင္ ေႏႊးပါ။
- အစားအေသာက္တစ္ခုတည္းကို တစ္ရက္အတြင္း အႀကိမ္ႀကိမ္ ျပန္ေႏႊးျခင္း မလုပ္ပါႏွင့္။ သို႔မဟုတ္ အႀကိမ္ႀကိမ္ျပန္ေႏႊးၿပီး ၂ ရက္၊ ၃ ရက္ ၾကာေအာင္ သိမ္းဆည္းထားျခင္းမ်ိဳး မလုပ္ပါႏွင့္။

၃၊ ၁၀။ အႏၱရာယ္မ်ားသည့္အစားအေသာက္မ်ားကို ေသခ်ာစြာကိုင္တြယ္ ခ်က္ျပဳတ္ပါ။
- အခြံပါေသာပင္လယ္စာမ်ား၊ ေယာက္သြား၊ ခရု၊ ျပည္ႀကီးငါး၊ ေက်ာက္ပုစြန္ စသည္
- ၾကက္သားအစိမ္းႏွင့္ ၾကက္ဥမ်ား
- အသားစိမ္းမ်ားႏွင့္ အသားအေျခခံ စားေသာက္ကုန္မ်ား
- အစိမ္းစား သို႔မဟုတ္ မက်က္တက်က္အစားအေသာက္မ်ား၊ ဥပမာ - ဆလပ္ရြက္၊ သခြားသီး၊ ႏို႔၊ ၾကက္ဥအကာက်က္ စသည္

အသံုးျပဳရမည့္ ကိရိယာမ်ား
Ø  လက္အိတ္မ်ား
Ø  သာမိုမီတာ
Ø  ဒါး၊ စဥ့္နီတံုး၊ အခြံႏႊာဒါး စသည္
Ø  ေရခဲေသတၱာ၊ မီးဖို၊ ေမႊစက္၊ ျငဳပ္ဆံု၊ ျငဳပ္က်ည္ေပြ႔၊ အသားႀကိတ္စက္ စသည္

ဥပေဒစည္းမ်ဥ္းမ်ား
Ø  Environmental Public Health Act
Ø  Environmental Public Health (Food Hygiene) Regulations
Ø  National Environment Agency Licensing requirements, including grading and demerit points systems
Ø  Ministry of Manpower occupational safety and health

လုပ္ကိုင္ရမည့္အစီအစဥ္
Ø အစားအေသာက္ေဆးေၾကာျခင္း
Ø ေရခဲအရည္ေဖ်ာ္ျခင္း
Ø အသားႀကိတ္ျခင္း
Ø ထမင္းဟင္းခ်က္သည့္အပူခ်ိန္ ညိွျခင္း
Ø အႏၱရာယ္မ်ားသည့္ အစာမ်ားကို ခ်က္ျပဳတ္ျခင္း

ပါ၀င္ပတ္သက္ေနသူမ်ား
Ø ႀကီးၾကပ္ေရးမႉးမ်ား
Ø လုပ္ေဖာ္ကုိင္ဖက္မ်ား

ႀကိမ္ႏႈန္း
မၾကာခဏ

၄။ ကြ်မ္းက်င္မႈနယ္ (CE - Competency Element) -အစားအေသာက္မ်ားကို ေဘးကင္းစြာ ျပင္ဆင္ျခင္း
၄၊ ၁။ အသင့္စားႏိုင္ေသာအစားအေသာက္မ်ား၊ ခ်က္ျပဳတ္ၿပီး အစားအစာ မ်ားကို ကိုင္တြယ္၊ ျပင္ဆင္ရာတြင္ တစ္ခါသံုးလက္အိတ္မ်ား သံုးပါ။
- လက္အိတ္မ်ား စုတ္ၿပဲ၊ ညစ္ပတ္ေနလွ်င္ အသစ္လဲပါ။
- သားစိမ္း၊ ငါးစိမ္းကိုင္ေသာလက္အိတ္ႏွင့္ ခ်က္ျပဳတ္ၿပီးအစားအေသာက္ မ်ားကိုင္ေသာ လက္အိတ္ကို ခဲြထားပါ။

၄၊ ၂။ အစားအေသာက္မ်ားျပင္ဆင္ရာတြင္ ေဘးမကင္းသည့္ အျပဳအမူ မ်ားကို ေရွာင္ပါ။ ဥပမာ -
- ပလတ္စတစ္အိတ္မ်ားဖြင့္ရန္ အိတ္ကို ေလျဖင့္မႈတ္ျခင္း၊ လက္ကို တံေတြးဆြတ္ၿပီး ပြတ္ျခင္း
- လက္အိတ္မပါဘဲ အစားအေသာက္မ်ားကို ကိုင္တြယ္ျခင္း
- အစားအေသာက္မ်ားျပင္ေနစဥ္ ပိုက္ဆံကိုင္တြယ္ျခင္း
- အစားအေသာက္မ်ားကို မဖံုးအုပ္ဘဲထားသျဖင့္ ယင္နားျခင္း၊ ပုရြက္ဆိတ္ မ်ားတက္ျခင္း၊ ပိုးဟပ္မ်ားလာျခင္း၊ ဖံုတက္ျခင္း၊ ၾကမ္းျပင္ေပၚ ဖိတ္စဥ္ က်ျခင္း
- အသစ္ေရာက္လာေသာ ဟင္းသီးဟင္းရြက္မ်ားကို လက္က်န္ ဟင္းသီး ဟင္းရြက္မ်ားႏွင့္ ေရာထားျခင္း

၄၊ ၃။ အစားအေသာက္မ်ား သယ္ျခင္း၊ ျပင္ဆင္ျခင္းအတြက္ ပန္းကန္၊ ဇြန္း၊ ဗန္း၊ ဖန္ခြက္ စသည္တို႔ကို သံုးပါ။
- ခြက္မ်ားကို လက္ျဖင့္မကိုင္ဘဲ ညွပ္ျဖင့္ကိုင္တြယ္ျခင္း
- ဖန္ခြက္မ်ားသယ္ရန္ ဗန္းမ်ားသံုးျခင္း
- အစားအေသာက္မ်ား ေပးျခင္း၊ ယူျခင္း၊ ျပင္ျခင္းတို႔အတြက္ ဇြန္း၊ ခက္ရင္း၊ ဒါးမ်ားသံုးျခင္း

၄၊ ၄။ အႏၱရာယ္မ်ားသည့္အစားအေသာက္မ်ားကို ေသခ်ာစြာျပင္ဆင္ပါ။
- အခြံပါေသာပင္လယ္စာမ်ား၊ ေယာက္သြား၊ ခရု၊ ျပည္ႀကီးငါး၊ ေက်ာက္ပုစြန္ စသည္
- ၾကက္သားအစိမ္းႏွင့္ ၾကက္ဥမ်ား
- အသားစိမ္းမ်ားႏွင့္ အသားအေျခခံ စားေသာက္ကုန္မ်ား
- အစိမ္းစား သို႔မဟုတ္ မက်က္တက်က္အစားအေသာက္မ်ား၊ ဥပမာ - ဆလပ္ရြက္၊ သခြားသီး၊ ႏို႔၊ ၾကက္ဥအကာက်က္ စသည္

၄၊ ၅။ အစားအေသာက္မ်ားကို ေသခ်ာစြာ ထုပ္ပိုးပါ။
- သန္႔ရွင္းၿပီး အရည္အေသြးေကာင္းေသာ ထုပ္ပုိးပစၥည္းမ်ားကို သံုးပါ။
- အစားအေသာက္မ်ားကို တစ္ေနရာမွ တစ္ေနရာသို႔ သယ္ေဆာင္ရမည္ ဆိုလွ်င္ ႏႈတ္ခမ္းပါသည့္အဖံုး (အလြယ္တကူ ကြ်တ္မထြက္ႏိုင္) ပါေသာ ဘူးမ်ား သံုးပါ။
- အစားအေသာက္မ်ားထုပ္ပိုးရာတြင္ သံ၀ါယာႀကိဳး၊ တြယ္ခ်ိတ္၊ အပ္ စေသာ သတၱဳပစၥည္းမ်ား မသံုးပါႏွင့္။
- အစားအေသာက္မ်ား သိုေလွာင္ေတာ့မည္ဆိုလွ်င္ အိုး၊ ပန္းကန္ခြက္ ေယာက္မ်ားအတြင္းမွ ပန္းကန္ထဲသုိ႔လွယ္ထည့္ပါ။

၄၊ ၆။ အစားအေသာက္မ်ားကို တည္ခင္းျပသရာတြင္ လံုၿခံဳပါေစ။
- အစားအေသာက္မ်ား ခင္းက်င္းျပသရာတြင္ အဖံုးအကာပါေသာ မွန္ဘီရို သံုးပါ။
- အစားအေသာက္မ်ားကို တာရွည္ (တစ္ေန႔လံုး) ျပသထားရမည္ဆိုလွ်င္ သတ္မွတ္ထားေသာ အပူခ်ိန္တစ္ခုတြင္ ထိန္းသိမ္းထားပါ။

၄၊ ၇။ အစားအေသာက္မ်ားကို တစ္ေနရာမွ တစ္ေနရာသို႔သယ္ယူရာတြင္ အႏၱရာယ္ကင္းေစရန္ ေသခ်ာစြာထုပ္ပိုးပါ။
- သယ္ယူပို႔ေဆာင္မည့္ယာဥ္တြင္ အစားအေသာက္မ်ားသယ္ယူရန္ စင္မ်ား၊ ေသတၱာမ်ား ေသခ်ာစြာပါရိွပါေစ။
- အစားအေသာက္ထည့္သည့္ ဘူးမ်ားတြင္ ကြ်တ္မထြက္ႏိုင္ေသာ ေရလံု သည့္အဖံုးမ်ား ပါပါေစ။
- အစားအေသာက္သယ္မည့္ယာဥ္ကို သန္႔ရွင္းစြာထားပါ။
- အစားအေသာက္သယ္မည့္ယာဥ္ကို အစားအေသာက္မ်ားသယ္ရန္ အတြက္သာ သံုးပါ။ အျခားပစၥည္းမ်ား မသယ္ရ။

အသံုးျပဳရမည့္ ကိရိယာမ်ား
Ø  လက္အိတ္
Ø  ေယာက္ခ်ိဳဇြန္း၊ ေယာက္မ၊ ညွပ္ စသည့္ပစၥည္းမ်ား
Ø  အစားအေသာက္ ထုပ္ပိုးပစၥည္းမ်ား
Ø  သားေရကြင္း၊ ပလတ္စတစ္ႀကိဳး စသည့္ ခ်ည္ေႏွာင္ သည့္ ပစၥည္းမ်ား
Ø  အစားအေသာက္ထည့္သည့္ ဘူးမ်ား၊ ဥပမာ - စကၠဴ ဘူး၊ ပလတ္စတစ္ဘူး စသည္

ဥပေဒစည္းမ်ဥ္းမ်ား
Ø  Environmental Public Health Act
Ø  Environmental Public Health (Food Hygiene) Regulations
Ø  National Environment Agency Licensing requirements, including grading and demerit points systems
Ø  Ministry of Manpower occupational safety and health

လုပ္ကိုင္ရမည့္အစီအစဥ္
Ø ဆန္ကုိ ကိုင္တြယ္ခ်က္ျပဳတ္ျခင္း
Ø အႏၱရာယ္ရိွေသာပစၥည္းမ်ားကို ကိုင္တြယ္ ခ်က္ျပဳတ္ျခင္း

ပါ၀င္ပတ္သက္ေနသူမ်ား
Ø ႀကီးၾကပ္ေရးမႉးမ်ား
Ø လုပ္ေဖာ္ကုိင္ဖက္မ်ား
Ø ေဖာက္သည္မ်ား

ႀကိမ္ႏႈန္း
မၾကာခဏ

၅။ အစားအေသာက္မ်ားကို ေဘးကင္းစြာ သိုေလွာင္ျခင္း
၅၊ ၁။ သားစိမ္း၊ ငါးစိမ္း၊ ဟင္းသီးဟင္းရြက္မ်ားကို သင့္ေတာ္ေသာ ပံုး၊ ေသတၱာမ်ားအတြင္း ထည့္သြင္းသိမ္းဆည္းပါ။
- ထုပ္ပိုးပစၥည္းမ်ားသည္ သန္႔ရွင္းၿပီး အရည္အေသြးေကာင္းပါေစ။
- အသားငါးမ်ားထည့္သည့္ ဘူး၊ ခြက္မ်ားတြင္ ႏႈတ္ခမ္းပါေသာ အဖံုး ရိွပါေစ။
- ခ်က္ျပဳတ္မည့္ အိုးခြက္မ်ားႏွင့္ သားစိမ္းငါးစိမ္းမ်ား မသိုေလွာင္ရ။

၅၊ ၂။ အစားအေသာက္မ်ားကို သင့္ေတာ္ေသာ အပူခ်ိန္တြင္ထားပါ။
- အပူေပးျခင္းအတြက္ အပူခ်ိန္သည္ ၆၀ ဒီဂရီစင္တီဂရိတ္ အထက္တြင္ ရိွရမည္။
- ေအးခဲထားမည့္ အပူခ်ိန္သည္ ၄ ဒီဂရီစင္တီဂရိတ္ထက္ မပုိရ။

၅၊ ၃။ အစားအေသာက္မ်ားကို သင့္ေတာ္ေသာ အပူခ်ိန္တြင္ ထားပါ။
- ခဲထားရန္လိုသည့္အသားငါးမ်ား = - ၁၂ ဒီဂရီစင္တီဂရိတ္ထက္ မပုိရ။
- ေရခဲမုန္႔ = - ၂ ဒီဂရီစင္တီဂရိတ္ထက္ မပုိရ။
- ေအးခဲထားရန္လိုသည့္ အသားငါးစိမ္းမ်ား = ၀ မွ ၄ ဒီဂရီစင္တီဂရိတ္။
- ေရခဲေပ်ာ္ရန္ထားသည့္ အသားငါးမ်ား = ၀ မွ ၄ ဒီဂရီစင္တီဂရိတ္။
- ႏို႔ႏွင့္ ႏို႔ထြက္ပစၥည္းမ်ား = ၇ ဒီဂရီစင္တီဂရိတ္ထက္ မပုိရ။
- အသီးအရြက္မ်ားကို လတ္ဆတ္ေနေစရန္ အပူခ်ိန္ကို ခ်ိန္ညိွထားပါ။
၅၊ ၄။ အသားငါးမ်ားကို ပုပ္သိုးမသြားေစရန္ အေအးခန္းထဲတြင္ထားပါ။
- ခ်ိန္ထားေသာအပူခ်ိန္ကို စစ္ေဆးပါ။
- ခ်က္ျပဳတ္ၿပီးသားအစားအစာမ်ားကို အေပၚစင္တြင္ မခ်က္ရေသးေသာ အစားအစာမ်ားကို ေအာက္ဘက္ရိွစင္တြင္ ထားပါ။
- အစားအေသာက္မ်ားကိုေအးခဲထားစဥ္ တစ္ခုႏွင့္တစ္ခု ဆင့္မထားပါႏွင့္။
- အမ်ိဳးအစားမတူေသာ အသားငါးမ်ားကို သီးျခားစီ ခဲြထားပါ။

၅၊ ၅။ အသားမ်ားကို ၾကာရွည္ခံရန္ ေအးခဲထားပါ။ (freezed)
- ခ်ိန္ထားေသာအပူခ်ိန္ကို စစ္ေဆးပါ။
- အေအးခန္းအဖံုး၊ တံခါးမ်ားကို ေသခ်ာစြာပိတ္ပါ။
- ပစၥည္းမ်ားကို တစ္ခုႏွင့္တစ္ခု ထပ္မထားပါႏွင့္။
- အသားမ်ားကို အတံုးငယ္မ်ားတံုးၿပီးမွ အေအးခံပါ။

၅၊ ၆။ ကုန္ေျခာက္မ်ားကို ေဘးကင္းစြာသိုေလွာင္ပါ။
- ပစၥည္းတင္သည့္စင္သည္ ၾကမ္းျပင္မွ အနည္းဆံုး ၁ ေပ ျမင့္ရမည္။
- ျပတင္းေပါက္ေဘာင္မ်ားေပၚတြင္ ခ်က္ျပဳတ္ပစၥည္းမ်ား တင္မထားရ။
- ခ်က္ျပဳတ္ပစၥည္းမ်ားကို ေရပိုက္၊ မိလႅာပိုက္မ်ားေအာက္တြင္ မထားရ။
- ခ်က္ျပဳတ္ပစၥည္းမ်ားကို ထုတ္သည့္အခါ ညွပ္မ်ားသံုးၿပီး ဆဲြထုတ္ပါ။
- ဖိတ္စဥ္က်သည္မ်ားကို ခ်က္ခ်င္းေဆးေၾကာရွင္းလင္းပါ။
- ဘူးမ်ား၏အဖံုးမ်ားကို တင္းၾကပ္စြာပိတ္ေနပါေစ။
- ခ်က္ျပဳတ္ပစၥည္းမ်ားႏွင့္ သန္႔ရွင္းေရးပစၥည္းမ်ား၊ ျခင္ေဆးဘူးမ်ား၊ ၾကြက္ေဆးမ်ား စသည္တို႔ကို ေရာမထားပါႏွင့္။ သီးသန္႔ခဲြထားပါ။
- အိမ္သာခန္း၊ စတိုခန္း၊ ေမာ္တာခန္းစသည္တို႔တြင္ ခ်က္ျပဳတ္ ပစၥည္းမ်ားကို သုိေလွာင္မထားပါႏွင့္။

၅၊ ၇။ FIFO စည္းမ်ဥ္းကို လုိက္နာပါ။ (FIFO = First In First Out) (အရင္ေရာက္တဲ့ပစၥည္းကို အရင္သံုး)
- ယခင္လက္က်န္ပစၥည္းမ်ားကို ဦးစြာသံုးၿပီး ေနာက္မွေရာက္လာသည့္ ပစၥည္းမ်ားကို ေနာက္မွသံုးႏိုင္ရန္ စီစဥ္ထားပါ။
- ပစၥည္းမ်ားေပၚတြင္ ၀ယ္ယူသည့္ရက္စြဲကို မွတ္ထားပါ။

အသံုးျပဳရမည့္ ကိရိယာမ်ား
Ø  သာမိုမီတာ
Ø  ေရခဲေသတၱာ၊ ေခ်လာ၊ ေအးခဲစက္၊ ေႏႊးစက္ စသည္
Ø  စင္မ်ား၊ ထမင္းဘူးမ်ား၊ တံဆိပ္မ်ား
Ø  ေယာက္ခ်ိဳဇြန္းမ်ား၊ ဇြန္းႀကီးမ်ား
Ø  အစားအေသာက္ ထုပ္ပိုးပစၥည္းမ်ား

ဥပေဒစည္းမ်ဥ္းမ်ား
Ø  Environmental Public Health Act
Ø  Environmental Public Health (Food Hygiene) Regulations
Ø  National Environment Agency Licensing requirements, including grading and demerit points systems
Ø  Ministry of Manpower occupational safety and health

လုပ္ကိုင္ရမည့္အစီအစဥ္
Ø အစားအေသာက္မ်ားက သိုေလွာင္နည္း

ပါ၀င္ပတ္သက္ေနသူမ်ား
Ø ႀကီးၾကပ္ေရးမႉးမ်ား
Ø လုပ္ေဖာ္ကုိင္ဖက္မ်ား

ႀကိမ္ႏႈန္း
မၾကာခဏ

၆။ ကြ်မ္းက်င္မႈနယ္ (CE - Competency Element) -အစားအေသာက္မ်ားသိုေလွာင္သည့္ေနရာ၊ ခ်က္ျပဳတ္ ျပင္ဆင္သည့္ေနရာ၊ တည္ခင္း ေကြ်းေမြးသည့္ေနရာမ်ားကို ေကာင္းစြာ ထိန္းသိမ္းျခင္း

၆၊ ၁။ ၾကမ္းျပင္အား သန္႔ရွင္းေျခာက္ေသြ႔စြာထားပါ။
- သန္႔ရွင္းေျခာက္ေသြ႔ေသာ ဖ်ာမ်ားသံုးပါ။

၆၊ ၂။ ေရေျမာင္းမ်ားအား အၿမဲသန္႔ရွင္းစြာထားပါ။
- ေရဆိုးထြက္ေပါက္မ်ားအား ဇကာမ်ားျဖင့္ ဖံုးအုပ္ထားပါ။
- ေရေျမာင္းမ်ားအား ၾကြက္မ်ား၊ ပိုးဟပ္မ်ားမ၀င္ႏိုင္ေအာင္ ကာကြယ္ထားပါ။

၆၊ ၃။ အစားအေသာက္ ခ်က္ျပဳတ္ရာ၊ သိုေလွာင္ရာေနရာမ်ားကို ၾကြက္ မ်ား၊ ပိုးဟပ္မ်ား၊ ပုရြက္ဆိတ္မ်ား မ၀င္ႏိုင္ေစရန္ အကာအကြယ္ အတား အဆီးမ်ား ျပဳလုပ္ထားပါ။
- မလိုအပ္ေသာ ပံုးမ်ား၊ ခြက္မ်ား၊ အိတ္မ်ားကို လႊင့္ပစ္ပါ။
- ပိုးမႊားမ်ား၊ ၾကြက္မ်ားခိုေအာင္းမေနႏိုင္ေစရန္ တံခါးမ်ားေခ်ာင္ေနျခင္း၊ နံရံႏွင့္ၾကမ္းခင္းမ်ား ေပါက္ေနျခင္း စသည္တို႔ကို ျပင္ဆင္ပါ။
- ေရထြက္ေပါက္၊ ေရေျမာင္းစသည္တို႔ကို ဖံုးအုပ္ထားပါ။
- ေသတၱာမ်ား၊ ပံုးမ်ား၊ သတင္းစာစကၠဴအထပ္မ်ားကို အစားအေသာက္ မ်ားႏွင့္ ေရာမထားပါႏွင့္။
- အစားအေသာက္ျပင္ဆင္ရာေနရာတြင္ မေဆးေၾကာပဲထားေသာ ညစ္ပတ္ေနသည့္ အိုးခြက္ပန္းကန္မ်ား၊ အင္တံုမ်ား၊ ဒါးမ်ား၊ ကပ္ေၾကးမ်ား၊ ေယာက္မမ်ား၊ စဥ့္နီတံုးမ်ား၊ ျငဳပ္ဆံုမ်ား စသည့္ ဟင္းခ်က္ပစၥည္းမ်ားကို မထားပါႏွင့္။

၆၊ ၄။ ဟင္းခ်က္ပစၥည္း (ဆီ၊ ဆား၊ ျငဳပ္၊ ၾကက္သြန္ စသည္) ထားသိုသည့္ ေနရာကို ေျခာက္ေသြ႔သန္႔ရွင္းစြာ ထားပါ။
- ထားသိုသည့္ေနရာကို အၿမဲလွဲက်င္း၊ သန္႔ရွင္းပါ။ ေရပတ္တိုက္ပါ။
- စင္မ်ား၊ ေၾကာင္အိမ္၊ ဘီရိုမ်ားကို အၿမဲတိုက္ခြ်တ္ေနပါ။
- ေရခဲခန္း၊ အေအးခန္းအတြင္း ၀င္၀ကို အၿမဲေရပတ္တိုက္ပါ။
- အစားအေသာက္မ်ားျပထားေသာ စင္ကို အၿမဲတိုက္ခြ်တ္ေနပါ။
- အစားအေသာက္မ်ား သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေသာယာဥ္ကို အၿမဲေရေဆးျခင္း၊ သန္႔ရွင္းျခင္း၊ ေလစုပ္စက္ျဖင့္ စုပ္ယူျခင္းတုိ႔ လုပ္ပါ။

၆၊ ၅။ အမိႈက္မ်ားကို သိမ္းဆည္းပါ။
- အမိႈက္မ်ားကို အမိႈက္အိတ္ႏွင့္ထည့္ပါ။
- အမိႈက္ေတာင္း၊ အမိႈက္ပံုးမ်ားကို အၿမဲ အဖံုးဖံုးထားပါ။
- အမိႈက္ေတာင္း/ပံုးမ်ားႏွင့္ ထိေတြ႔ျခင္းကို တတ္ႏိုင္သမွ် ေရွာင္ပါ။ ေျချဖင့္နင္းဖြင့္ရေသာ အဖံုးပါသည့္ အမိႈက္ပံုးကို သံုးပါ။
- အမိႈက္ပံုးကို အၿမဲသြန္ပါ။ အမိႈက္မ်ားလွ်ံက်မေနပါေစႏွင့္။

အသံုးျပဳရမည့္ ကိရိယာမ်ား
Ø  တံျမက္စည္း၊ ေရပတ္တိုက္တံမ်ား
Ø  ဆပ္ျပာမႈန္႔
Ø  အမိႈက္ေတာင္း၊ အမိႈက္အိတ္
Ø  ေရသန္႔ပစၥည္းမ်ား

ဥပေဒစည္းမ်ဥ္းမ်ား
Ø  Environmental Public Health Act
Ø  Environmental Public Health (Food Hygiene) Regulations
Ø  National Environment Agency Licensing requirements, including grading and demerit points systems
Ø  Ministry of Manpower occupational safety and health

လုပ္ကိုင္ရမည့္အစီအစဥ္
Ø သန္႔ရွင္းေရး
Ø ပိုးေကာင္မႊားေကာင္မ်ားအား ထိန္းသိမ္းျခင္း

ပါ၀င္ပတ္သက္ေနသူမ်ား
Ø ႀကီးၾကပ္ေရးမႉးမ်ား
Ø လုပ္ေဖာ္ကုိင္ဖက္မ်ား

ႀကိမ္ႏႈန္း
မၾကာခဏ

            လက္ေတြ႔ေဆာင္ရြက္မႈ မွတ္ေက်ာက္မ်ား (Performance Criteria - PC) ကို လက္ေတြ႔ေဆာင္ရြက္ေစျခင္းျဖင့္ အကဲျဖတ္ ပါသည္။ ဤသို႔အကဲျဖတ္ရာတြင္ လက္ေတြ႔ေဆာင္ရြက္ျပမႈ (Practical Performance, Role Play), လုပ္ငန္းခြင္အတြင္း ကြင္းဆင္း ေလ့လာမႈ (Field Observation) စသည္တို႔ ျပဳလုပ္ခိုင္းကာ အကဲျဖတ္၏။

နိဂံုး

            အထက္ေဖာ္ျပပါ စင္ကာပူႏိုင္ငံမွ National Competency Standard for “Follow Food and Beverage Safety and Hygiene Policies and Procedures” ကို ၾကည့္လွ်င္ အလြန္ျပည့္စံုစြာ ေရးဆဲြထားသည္ကို ေတြ႔ႏိုင္ပါသည္။ ဤကဲ့သို႔ ျပည့္စံုစြာေရးဆဲြထားျခင္းျဖင့္ ဤသင္တန္းမွဆင္းလာသူအား ေကာင္းမြန္စြာ တတ္ကြ်မ္းနားလည္ၿပီးသူဟု ယူဆ၍ ရပါသည္။ သို႔ေသာ္ လက္ေတြ႔အေကာင္အထည္ေဖာ္မႈ၊ လုိက္နာမႈရိွမရိွကိုလည္း စစ္ေဆးေနရန္ လုိေသး၏။
            စင္ကာပူတြင္ အစားအေသာက္ေရာင္းခ်ျခင္းကို ႀကီးၾကပ္သူမွာ NEA (National Environment Agency) ျဖစ္၏။ စားေသာက္ဆိုင္၏ သန္႔ရွင္းမႈကို အမွတ္ေပးစနစ္ျဖင့္ သတ္မွတ္သည္။ အမွတ္ ၄၀ မွ ၄၉ မွတ္ထိကို အဆင့္ D ။ အမွတ္ ၅၀ မွ ၆၉ မွတ္ထိကို အဆင့္ C ။  အမွတ္ ၇၀ မွ ၈၄ မွတ္ထိကို အဆင့္ B ။  အမွတ္ ၈၅ ႏွင့္အထက္ကို အဆင့္ A ဟု သတ္မွတ္သည္။ ထိုအဆင့္မ်ားကို ဆိုင္ေရွ႔ တြင္ ကပ္ထားရသည္။

            သတ္မွတ္ထားေသာ စည္းကမ္းႏွင့္မညီလွ်င္ အမွတ္ေလွ်ာ့သည္။ အေသးစားခ်ိဳးေဖာက္မႈ - ၂ မွတ္။ အလတ္စားခ်ိဳးေဖာက္မႈ - ၄ မွတ္။ အႀကီးစားခ်ိဳးေဖာက္မႈ - ၆ မွတ္။ တစ္ႏွစ္အတြင္း ၁၂ မွတ္အေလွ်ာ့ခံရလွ်င္ လိုင္စင္ကို ၂ ပတ္မွ ၄ ပတ္ထိ ဆိုင္းငံ့ထားႏုိင္သည္။ သို႔မဟုတ္ လိုင္စင္ကို ရုပ္သိမ္းႏိုင္သည္။


အစားအေသာက္လုပ္ငန္းသာမက အျခားေသာ လုပ္ငန္းမ်ားကိုလည္း ထို National Competency Standard ျဖင့္ သတ္မွတ္ ထား၏။ လုပ္ငန္းတစ္ခုလုပ္ရာတြင္ ထိုသင္တန္းတက္ၿပီးသား competent person မ်ားကို လုပ္ကိုင္ေစသည္။ ဤသို႔ျဖင့္ အရည္အေသြး ျပည့္ထုတ္ကုန္ႏွင့္ ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားရလာသည္။ ဤသို႔ျဖင့္ တိုင္းျပည္၏ အဆင့္အတန္းကို ျမွင့္ႏိုင္သည္။
            ၾသစေတးလ်ႏိုင္ငံ၌ဆုိလွ်င္ ေရးဆဲြထားေသာ competency standard မ်ားမွာ အလြန္မ်ားျပားလွပါသည္။ ရာဂဏန္းေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားရိွမည္ထင္ပါသည္။ ဂေဟေဆာ္ျခင္းတစ္မ်ိဳးတည္းပင္လွ်င္ အမ်ိဳးေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္ရိွ၏။ ေအာက္တြင္ နမူနာအခ်ိဳ႔ကို ေဖာ္ျပထားပါ သည္။


မေလးရွား၊ ထိုင္း၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ သီရိလကၤာ၊ အိႏိၵယ၊ ဗီယက္နမ္တို႔တြင္လည္း National Competency Standard ေရးဆဲြ က်င့္သံုးရန္ ႀကိဳးစားလွ်က္ရိွသည္ကို ေတြ႔ရပါသည္။ သုိ႔တုိင္ National Competency Standard မွာ က႑ေပါင္းစံု၊ လုပ္ငန္းေပါင္းစံုအလုိက္ အလြန္က်ယ္ျပန္႔လွသည္ျဖစ္ရာ အျပည့္အစံုေရးဆဲြႏိုင္ျခင္းမရိွေသးသည္ကို ေတြ႔ရပါသည္။
            ထို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ထုတ္ကုန္ႏွင့္ ၀န္ေဆာင္မႈအရည္အေသြးမ်ားကို ကမၻာ့စံႏႈန္းမ်ားႏွင့္ ရင္ေဘာင္တန္းႏိုင္ေစရန္ ျမန္မာ့ အမ်ိဳးသားကြ်မ္းက်င္မႈစံႏႈန္း (National Competency Standard) ကုိ ေရးဆဲြခ်မွတ္ က်င့္သံုးရန္ အခ်ိန္တန္ေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း မီးေမာင္းထိုးျပလိုက္ရပါသတည္း။

ေအးၿငိမ္း (ေလးမ်က္ႏွာ)

ရည္ညႊန္းကိုးကား စာအုပ္စာတမ္းမ်ား

၁။ WSQ (Singapore) - Interpretation Of WSQ Competency Standards for Training and Assessment
၃။ https://www.wshc.sg