(၄-၁-၂၀၁၀)
(၁)
“မင္း ေရာက္တံုးေရာက္ခိုက္ ဒီက ေကာင္ေလး၊ ေကာင္မေလးေတြကို စကားေလးဘာေလး ေျပာသြားပါဦးကြ” ဟု ခရီးေရာက္မဆိုက္ ဦးေလး၀င္းျမင့္ က ေျပာလာပါ၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ကြ်န္ေတာ္လည္း ဒါျဖင့္ လူစုလိုက္ေလ၊ တစ္ရြာလံုးေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ ကြ်န္ေတာ္ေျပာတာ နားလည္ႏိုင္မဲ့ သူေလာက္ပဲေပါ့ ဟု ေျပာလုိက္ပါသည္။ အထူးသျဖင့္ ေက်ာင္းေနခဲ့ဖူးသူ လူငယ္၊ လံုမငယ္မ်ားကိုသာေခၚရန္ မွာလုိက္ပါသည္။ စုစုေပါင္း ၁၅ ဦး လာပါသည္။ အခ်ိဳ႔မွာ လယ္ထဲ ကိုင္းထဲ ေရာက္ေနသျဖင့္ မလာ ေရာက္ႏိုင္ပါ။
သို႔ျဖင့္ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္၊ ဇႏၷ၀ါရီလ ၁ ရက္ေန႔ ေန႔လည္ ၁ နာရီတြင္ သူတို႔ကို မိမိတို႔ေနထိုင္သည့္ ေက်းရြာႏွင့္ပတ္သက္၍ မိမိတို႔တြင္ မည္ကဲ့သုိ႔တာ၀န္ရွိေၾကာင္း၊ ၾသဇာႏွင့္အာဏာ မည္မွ်ကြာျခားေၾကာင္း၊ ၾသဇာရိွေအာင္ မည္က့ဲသို႔ ေနထိုင္၊ ျပဳမူ၊ ေျပာဆို ရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေလာကတြင္ အသိပညာသည္ မည္မွ်အေရးႀကီးေၾကာင္း စသည္မ်ား ေျပာလိုက္ပါသည္။
(၂)
ေမြးရပ္ေျမသို႔ ျပန္မေရာက္သည္မွာ ၆ ႏွစ္ေက်ာ္ၿပီ။ ထို႔ေၾကာင့္ အခ်ိန္ရတံုး တစ္ခါတစ္ေခါက္ေလာက္ ျပန္ခ်င္ေသးသျဖင့္ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၃၁ ရက္ေန႔တြင္ ရန္ကုန္မွ ထြက္ခ့ဲ၏။ နံနက္ ၆ နာရီခဲြတြင္ ဒဂံု-ဧရာ အေ၀းေျပးစခန္းမွ ေရႊဒိုးေလးကားျဖင့္ စတင္ထြက္ခြာခဲ့သည္။ လမ္းျပင္ေနသည့္ ရာသီမို႔လား မေျပာတတ္။ လမ္းပိုင္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို ျပင္ရန္ ျပင္ဆင္ေနသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ ထိုျပင္ေနေသာ လမ္းမ်ားမွာ ေက်ာက္ၾကမ္းမ်ားခ်ည္းရိွသျဖင့္ ကားမွာ အျမန္ေမာင္း၍ မရသလို၊ ခ်ိဳင့္လည္း အလြန္ ခ်ိဳင့္ပါသည္။ ခ်ိဳင့္ခြက္ကင္းေသာ ကတၱရာလမ္းဟူ၍ အနည္းငယ္မွ်သာ ရိွ၏။
ကားမွာ အဲယားကြန္းကား မဟုတ္ဘဲ မွန္ဖြင့္ကားျဖစ္သျဖင့္ ဖံုမ်ားကို ေတာက္ေလွ်ာက္ ရႉေနရသည္။ ဤမွ်ဖံုထူေသာ လမ္းတြင္ အဲယားကြန္းဖြင့္ရန္လည္း မျဖစ္ႏုိင္ပါ။ လမ္းတြင္ေတြ႔သမွ် ခရီးသည္မ်ားကို တင္လိုက္ခ်လိုက္ႏွင့္ပင္ ေန႔လည္ ၁ နာရီ ခန္႔တြင္ လယ္တံငယ္လမ္းဆံုသို႔ ေရာက္ေတာ့၏။ ႀကိဳတင္ဖံုးဆက္ မွာထားသျဖင့္ ရြာမွ ေမာ္ေတာ္ဆိုင္ကယ္ သံုးစီး လာႀကိဳေနပါ သည္။ ဆိုင္ကယ္မ်ားႏွင့္ ခရီးဆက္ခဲ့ရာ မိနစ္ ၂၀ ခန္႔မွ် ေမာင္းလွ်င္ပင္ ရြာသို႔ေရာက္ေတာ့သည္။
စကားစပ္၍ ေျပာရလွ်င္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ရြာ ဆိုသည္မွာ ဧရာ၀တီတိုင္း၊ ေလးမ်က္ႏွာၿမိဳ႔နယ္အတြင္းရိွ ေ၀းလံသီေခါင္လွေသာ နယ္စပ္တစ္ေနရာမွ ၀ါေတာကြင္းရြာကေလး ျဖစ္ပါသည္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ရြာ၏ ဟိုမွာဘက္၌ မည္သည့္ရြာမွမရိွေတာ့။ ရြာမွေန၍ တစ္ညဥ့္အိပ္မွ် ရခိုင္ရိုးမကို ေက်ာ္ခ်လိုက္လွ်င္ ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ဂြၿမိဳ႔သို႔ ေရာက္ေတာ့သည္။
ကြ်န္ေတာ္တို႔ငယ္စဥ္ကမူ ရန္ကုန္သြားဘို႔အေရး ဆိုသည္မွာ ယခုေခတ္ စင္ကာပူသို႔ သြားဘို႔ထက္ ခဲယဥ္းေသးသည္။ လမ္းပမ္းဆက္သြယ္ေရး ခက္ခဲလွသျဖင့္ ဟသၤာတသို႔ပင္ ေရာက္ဖူးသူ သိပ္မရိွ။ ရန္ကုန္သို႔ ေလးမ်က္ႏွာဘက္မွ သြားမည္ဆိုပါစို႔။ ရြာမွ နံနက္ေစာေစာထကာ ေလးမ်က္ႏွာသို႔ ကုန္းေၾကာင္းေလွ်ာက္ရသည္။ ေလးမ်က္ႏွာသို႔ ေႏြဘက္တြင္ လွည္းျဖင့္လာလို႔ရသည္။ မိုးတြင္းဘက္တြင္ လယ္တံငယ္ထိ ေျခလ်င္ေလွ်ာက္။ ထိုကမွတစ္ဆင့္ ေလွစီးကာ ေလးမ်က္ႏွာသို႔လာ။
၀ါးေတာကြင္းမွ ေလးမ်က္ႏွာထိ ၁၄ မိုင္ဟု ဆိုသည္။ ေျခလ်င္လာလွ်င္ ေလးနာရီေက်ာ္ေလွ်ာက္ရသည္။ ေျခလ်င္လမ္း ဆိုေသာ္ျငား လမ္းသီးသန္႔ဟု ရိွသည္မဟုတ္။ လယ္ကန္သင္းေပါင္မ်ားေပၚမွ ေလွ်ာက္ရျခင္းသာ ျဖစ္သည္။ ေလးမ်က္ႏွာမွ နံနက္ အေစာပိုင္းထြက္ေသာ ေမာ္ေတာ္တစ္စီးသာရိွရာ ေလးမ်က္ႏွာေရာက္လွ်င္ ခ်က္ျခင္း ခရီးဆက္၍မရ။ ညအိပ္ေစာင့္ရသည္။ ထိုမွ နံနက္ ေလးနာရီခန္႔ထြက္ေသာ ပဲ့ေထာင္ေမာ္ေတာ္ကိုစီးကာ အိုင္သျပဳသို႔လာ။ ေမာ္ေတာ္စီးခ်ိန္ တစ္နာရီၾကာ၏။ အိုင္သျပဳ ေရာက္လွ်င္ ဆိပ္ကမ္းမွ ကားဂိတ္သို႔ အေျပးအလႊားလာလွ်က္ ဟသၤာတသို႔ဆဲြေသာ ကားကို အတင္းအလုအယက္ တက္စီး။ ကားဆိုေသာ္ျငား လူစီးကားေတာ့ မဟုတ္ပါ။ ဟိုး ယခင္ စစ္အတြင္းက သံုးခဲ့ေသာ ယာဥ္ သံုးတန္၊ ကုန္သံုးတန္ ဟူသည့္ ဆန္တင္ကားမ်ား ျဖစ္ပါ၏။ မေ၀းလွေသာ ခရီးပင္ ျဖစ္လင့္ကစား ဟသၤာတသို႔ ႏွစ္နာရီခဲြမွ သံုးနာရီၾကာေအာင္ ေမာင္းရပါသည္။
ဟသၤာတေရာက္ျပန္ေသာ္ သေဘၤာဆိပ္သို႔သြားမည့္ ကားဂိတ္ဆီ သုတ္ေျခတင္ရျပန္ပါသည္။ ဟသၤာတၿမိဳ႔ႏွင့္ သေဘၤာ ဆိပ္ၾကား ေသာင္ျပင္ႀကီးခံေနရာ ထိုေသာင္ျပင္ကိုျဖတ္ကာ ကားစီးရပါေသး၏။ ထို႔ေနာက္ သေဘၤာစီးၿပီး သာရေ၀ါသို႔လာ။ သေဘၤာ ဆိုက္ၿပီေဟ့ ဆိုသည္ႏွင့္ လူမွန္းမသိ၊ သူမွန္းမသိ အတင္းတို႔ေ၀ွ႔ဆင္းၾကကာ ေနာက္မွ က်ားလုိက္လာသည့္ အလား မီးရထား ဘူတာသို႔ ဒေရာေသာပါး ေျပးၾကပါ၏။ မည္မွ်ေျပးသည္ ျဖစ္ေစ ေမာင္ေျပးပင္ ျဖစ္ပါ၏။ ကြ်န္ေတာ္ေျပးခဲ့သည့္ ကာလ တစ္ေလွ်ာက္ လံုး ထိုင္ခံုလက္မွတ္ ရသည္ဟု မရိွခဲ့ဖူးပါ။ အႏို႔ ရထားထြက္ကာနီး နာရီပိုင္းမွ ေရာက္လာသည့္ ကြ်န္ေတာ္တို႔အတြက္ အဘယ္မွာ လွ်င္ ထိုင္ခံုက်န္ႏိုင္ပါအံ့နည္း။
သက္ျပင္းေမာႀကီးကို ၀ႉးကနဲခ်ၿပီး ရထားၾကမ္းျပင္ေပၚ ထိုင္ခ်လိုက္သည့္ခဏ ေန႔လည္ ၁ နာရီခန္႔တြင္ သာရေ၀ါ ဘူတာမွ စတင္၍ ရထားထြက္ပါသည္။ လက္ပံတန္း၊ တိုက္ႀကီး၊ သံုးဆယ္၊ သာယာ၀တီ စေသာ ဘူတာမ်ားကို အစဥ္လိုက္ ျဖတ္ၿပီး ည ၇ နာရီခန္႔တြင္ ၾကည့္ျမင္တိုင္ဘူတာသို႔ ရထားဆိုက္ပါသည္။
အထုပ္အပိုးမ်ားႏွင့္ ေမာ္ေတာ္ေပၚမွေျပးဆင္း၊ ကားေပၚအေျပးတက္။ တစ္ခါ သည္ကားမွ ဟိုကားသို႔ေျပး စသျဖင့္ ခရီးစဥ္တစ္ေလွ်ာက္လံုး ေျပးလႊားေနရေသာ ကြ်န္ေတာ္တို႔၏ ဒုကၡကို ေတြးၾကည့္ရံုႏွင့္ ေမာလွပါသည္။
ေဟာ၊ ယခုေတာ့ လြယ္ပါဘိ။ တိုင္းသူျပည္သားမ်ားအေပၚ ထားရိွေသာ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရ၏ အလြန္ႀကီးမားလွေသာ ေစတနာေၾကာင့္ လမ္းပမ္းဆက္သြယ္ေရးမ်ား အလြန္ေကာင္းမြန္ ေခ်ာေမြ႔ေနၿပီ ျဖစ္ရာ ရန္ကုန္မွ နံနက္ ၆နာရီခဲြ ထြက္ေသာ ကားျဖင့္လိုက္လာ၊ ရြာသို႔ ေန႔လည္ ၂ နာရီခန္႔တြင္ မပင္မပန္းပဲ ေရာက္ရိွ။ ထို႔ျပင္ ရြာမွ ရန္ကုန္သို႔ လာလိုသည္ ျဖစ္အံ့။ ေန႔စဥ္ သြားေနေသာ လူႀကံဳျဖင့္ ကြင္းေကာက္သို႔ ကားလက္မွတ္ ႀကိဳမွာလိုက္။ ေနာက္ေန႔မနက္ သံုးနာရီခန္႔ထကာ ကားလမ္းမ လာၿပီး ကားေစာင့္စီး။ ရန္ကုန္သို႔ ေန႔လည္ ၁ နာရီ မတိုင္မီေရာက္။ ဘာမွ ပင္ပန္းစရာမလို။ ရန္ကုန္မွ သြားလိုပါကလည္း ကားလက္မွတ္ကို ဖံုးဆက္ၿပီးႀကိဳမွာထားလို႔ ရပါသည္။
(၃)
ရြာထဲသို႔ ၀င္လိုက္သည္ႏွင့္ အေတာ္စိတ္ပ်က္မိ သြားပါသည္။ ရြာမွ အိမ္မ်ားမွာ တျဖည္းျဖည္းႏွင့္ ပိုၿပီးစုတ္သထက္ စုတ္လာပါသည္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ငယ္စဥ္ကမူ ရြာတြင္ အိမ္ေျခမွာ ၄၀၀ ခန္႔မွ်သာ ရိွၿပီး သြပ္မိုး၊ ပ်ဥ္ေထာင္။ ၁၆ လံုးအိမ္ႀကီးမ်ား အေတာ္မ်ား၏။ သြပ္မ်ားမွာလည္း ေျပာင္ေျပာင္လက္လက္ရိွကာ၊ ပ်ဥ္ေထာင္နံရံမ်ားမွာလည္း ေရနံေခ်း၀လွ်က္ ခန္႔ခန္႔ျငားျငား ရိွ၏။ အိမ္တိုင္းလိုလိုမွာ ၿခံႏွင့္၀င္းႏွင့္။ ၿခံဳႏြယ္ပိတ္ေပါင္းမ်ား ကင္းလွ်က္။ အိမ္တစ္ၿခံရာလွ်င္ အိမ္ႀကီးတစ္လံုး၊ မီးဖိုေဆာင္ တစ္ေဆာင္၊ ႏြားတင္းကုပ္တစ္ခုေတာ့ ရိွျမဲ။
ယခုမူ ယခင္က သြပ္မိုးပ်ဥ္ေထာင္ အိမ္ႀကီးတစ္ေဆာင္ေနရာတြင္ အင္ဖက္မိုး၊ ထရံကာအိမ္ကေလး ႏွစ္လံုးစီ ေနရာယူ ထားတာ ေတြ႔ရပါသည္။ က်န္ရိွေနေသးေသာ အိမ္ႀကီးမ်ားမွ ပ်ဥ္ေထာင္နံရံမ်ားမွာ ျဖဴေယာ္မဲြေျခာက္လွ်က္ေနသည္ကို ၾကည့္ျခင္း ျဖင့္ ေရနံေခ်းႏွင့္ေ၀းခဲ့သည္မွာ အေတာ္ၾကာေနၿပီမွန္း ခန္႔မွန္း၍ ရပါသည္။ အိမ္ၿခံစည္းရိုးမ်ားမွာလည္း က်ိဳးသည့္ေနရာက ကိ်ဳး၊ ေပါက္သည့္ေနရာက ေပါက္။
ေရာက္မဆိုက္ မူလတန္းလြန္ေက်ာင္းသို႔ သြားၾကည့္ရာ ပိုဆိုးပါေတာ့၏။ အေတာ္စိတ္ကုန္သြားပါသည္။ ကာထားေသာ အကာမ်ား ပ်ိဳပ်က္က်ေနသည္မွာ သာလာယံ ဇရပ္ထက္ပင္ ဆိုးပါေသးသည္။ ထို႔ထက္ ဆိုးသည္မွာ မူလတန္းေက်ာင္း ျဖစ္ပါ၏။ ကေလးငယ္မ်ားမွာ အုတ္ခဲက်ိဳး မ်ားေပၚ ဖင္ခုထိုင္ကာ ဖံုတေသာေသာႏွင့္ စာသင္ေနတာ ေတြ႔ရပါသည္။
ရြာဘုန္းႀကီး၏ ဆႏၵျဖင့္ ရြာသားမ်ားမွာ ေစတီမ်ား တစ္ဆူၿပီးတစ္ဆူ တည္လာေနလိုက္ၾကသည္မွာ ရြာတြင္းတြင္ တစ္ဆူ၊ ရြာထိပ္တြင္ တစ္ဆူၿပီးခဲ့ၿပီ။ ယခု ေနာက္ထပ္တစ္ဆူ ကို ရြာႏွင့္မလွမ္းမကမ္း ေတာင္ေပၚတြင္တည္ရန္ အလႉခံ လွ်က္ ရိွပါသည္။ ရြာသုိ႔အလာလမ္းတြင္ တူေတာ္ေမာင္မ်ား ျပသျဖင့္ ေစတီတည္ေနေသာ လုပ္ငန္းခြင္ကိုလည္း ေတြ႔ခဲ့ရပါသည္။
မူလတန္းလြန္ေက်ာင္းကို ထရံကာမည္ ဆိုပါက ေငြတစ္သိန္းမွ်ပင္ မကုန္ပါ။ မူလတန္းေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္းလံုး ၀ါးထရံခင္းမည္ ဆိုပါကလည္း ႏွစ္သိန္းထက္ မပိုႏိုင္ပါ။ ဆိုလိုသည္မွာ ေငြသံုးသိန္းေလာက္ စုႏိုင္လွ်င္ ထိုႏွစ္ေက်ာင္း စလံုး အကာေရာ အခင္းပါ ေကာင္းေကာင္း ရသြားႏိုင္ပါသည္။ အိမ္ေျခငါးရာမွ်ရိွေသာ ရြာႀကီးတစ္ရြာအေနႏွင့္ ေငြသံုးသိန္း ဆိုသည္မွာ မျဖစ္ႏိုင္ေသာ ပမာဏမဟုတ္။ (စကားစပ္၍ ေျပာရလွ်င္ ရြာတြင္ ေမာ္ေတာ္ဆိုင္ကယ္ အစီးေရ ၃၀ ခန္႔ရိွပါ သည္။ သို႔ျဖစ္ရာ ေက်ာင္းအတြက္ ေငြသံုးသိန္း စုလို႔ မရႏိုင္ စရာမရိွပါ။သည္လို လုပ္ရေကာင္းမွန္းမသိ၍သာ မလုပ္ၾကျခင္း ျဖစ္ပါသည္။)
“သြပ္အမိုးနဲ႔။ မ်က္ႏွာက်က္မရိွဘဲ မပူဘူးလား” ဟု ကြ်န္ေတာ္က ေမးသျဖင့္ “ပူတာ ဘယ္ေျပာေကာင္းမလဲ အစ္ကိုရယ္” ဟု ေက်ာင္းမွ ဆရာကေလးက ဆိုသျဖင့္ ကိုင္း၊ ဒါျဖင့္ ေဟာဒီ တစ္ေက်ာင္းလံုးကို မ်က္ႏွာက်က္လုပ္ရင္ ဘယ္ေလာက္ကုန္မလဲ တြက္စမ္း ဟု တြက္ခိုင္းရာ ငါးေသာင္းေျခာက္ေထာင္ ဟု ဆို၏။ “ကဲ ကိုယ့္လူ၊ မ်က္ႏွာက်က္ အတြက္ေတာ့ ကိုယ္လႉခဲ့မယ္” ဟု က်သမွ်ပိုက္ဆံေပးၿပီး မ်က္ႏွာက်က္ လုပ္ခိုင္းလိုက္ပါသည္။
ဘုရားမ်ားတစ္ဆူၿပီးတစ္ဆူတည္ေနၿပီး ကိုယ့္ကေလးမ်ား အုတ္ခဲက်ိဳးေပၚဖင္ခုထိုင္ကာ စာသင္ေနရသည္ကို သည္အတိုင္း ၾကည့္ေနႏိုင္ေသာ ထိုသူမ်ားအစား ကြ်န္ေတာ္ျဖင့္ ရွက္လွပါသည္။ ကြ်န္ေတာ္က သူတို႔ကို -
“အသိပညာ” မရိွလို႔ သည္လို ျဖစ္ေနရတာပဲ
- ဟု တစ္လံုးထဲသာ ေျပာခဲ့ပါသည္။
(၄)
ငါမင္းတို႔ကို ရင္းရင္းႏွီးႏွီး မင္းနဲ႔ ငါန႔ဲေျပာမယ္။ ငါေျပာမဲ့စကားကို ေသေသခ်ာခ်ာ နားေထာင္။ မွတ္လဲထား။ လက္ေတြ႔ လည္းလုပ္ ဟု အစခ်ီကာ သူတို႔ကို အကဲခတ္ၾကည့္လိုက္ပါသည္။ အားလံုးလိုလိုမွာ ကြ်န္ေတာ့္တူ၊ တူမမ်ားခ်ည္း ျဖစ္ပါ၏။ ပညာအရည္အခ်င္းအားျဖင့္ ေလးတန္း ႏွစ္ေယာက္မွ လဲြ၍ က်န္သည့္သူမ်ားမွာ ဆယ္တန္းႏွင့္ ဘဲြ႔ရမ်ား ျဖစ္ပါသည္။
မင္းတို႔ေတြရိွေနရက္ကနဲ႔ ငါတို႔ရြာႀကီး ဒီလိုျဖစ္ေနရတာ ငါနည္းနည္းမွ စိတ္မေကာင္းဘူး။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ စာသင္ ေက်ာင္းနဲ႔ စာၾကည့္တိုက္ပဲ။ ရြာႀကီးဆိုတာလည္း စုတ္ျပတ္သတ္ေနတာပဲ။ ဧည့္သည္ေတြေခၚလာလို႔မွ ျပဘို႔ မ်က္ႏွာပန္းမလွဘူး။ ငါျဖင့္ ဒါ ငါတို႔ရြာပဲလို႔ေျပာရမွာ ရွက္ေတာင္ရွက္တယ္။ အဲဒါ ဘာေၾကာင့္လဲ တဲ့။
အဓိက အခ်က္က အသိပညာပဲကြ။
ခုလိုျဖစ္ေနတာ နံပါတ္ (၁) အသိပညာ မရိွလို႔။ နံပါတ္ (၂) ေခါင္းေဆာင္ေကာင္း မရိွလို႔။
ျပင္လို႔မရေတာ့တဲ့ လူႀကီးေတြကိုေတာ့ ငါ ဘာမွ မေျပာလိုေတာ့ဘူး။ အရိုးရင့္သြားၿပီ။ ေျပာလို႔လည္း နား၀င္ေတာ့မွာ မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ မင္းတို႔က သူတို႔ေနရာမွာ အစား၀င္ရမဲ့ ေနာက္မိ်ဳးဆက္သစ္ေတြ။ မင္းတို႔ေတာ့ မပ်က္စီးေသးဘူးလို႔ ထင္တာပဲ။ ပ်က္စျပဳေနၿပီ ဆုိရင္လည္း ခုအခ်ိန္ကစၿပီး အခိ်န္မီ ျပင္ေပေတာ့လို႔ ေျပာခ်င္တယ္။
ပညာဆိုတာ ဘာလဲ
ဒီေနရာမွာ ပညာဆိုတာကို နည္းနည္းေျပာခ်င္တယ္။ ပညာဆုိတာ စာက်က္ေအာင္ၿပီး ဘဲြ႔ရလာတာကိုေခၚတာ မဟုတ္ဘူး ကြ။ ဆိုပါေတာ့ကြာ။ ၀န္ဇင္းမင္းရာဇာဟာ ဘာဘဲြ႔ရခဲ့သလဲ။ ဒါေပမဲ့ ဘာျဖစ္လို႔ ပညာရိွ ျဖစ္သတဲ့လဲ။ ပညာဆိုတာ မွန္၏၊ မွား၏၊ ေကာင္း၏၊ ဆိုး၏ကို မွန္မွန္ကန္ကန္ ေ၀ဖန္ပိုင္းျခားႏိုင္တဲ့ အသိကို ေခၚတာကြ။ ဒါဆိုရင္ ေက်ာင္းတက္ၿပီး ပညာသင္စရာ မလိုေတာ့ ဘူးတဲ့လား။
သိပ္လိုသေပါ့ကြာ။ ေက်ာင္းမွာ သင္ေပးလုိက္တဲ့စာေတြဟာ မင္းတို႔ လူ႔ေလာကထဲ ေရာက္လာတဲ့အခါ အမွား၊ အမွန္၊ အေကာင္း၊ အဆိုးကို ခ်င့္ခိ်န္ေ၀ဖန္ႏိုင္ေအာင္ သင္ေပးလိုက္တဲ့ အေျခခံဗဟုသုတေတြပဲ။ ဒါေပမဲ့ မင္းတို႔ငါတို႔က ေက်ာင္းစာေတြကို ေက်ာင္းခန္းထဲမွာပဲ ထားခဲ့ၾကတယ္။ ေက်ာင္းကလဲ ထြက္လာေရာ ဘာမွမပါလာၾကေတာ့ဘူး။ ဆိုပါေတာ့ကြာ။ အခု အေရွ႔ အလယ္ပိုင္းေဒသမွာ စစ္ျဖစ္လို႔ လူေတြ ေသာက္ေသာက္လဲ ေသေနၾကရသတဲ့။ အဲဒီ အေရွ႔အလယ္ပိုင္းေဒသဟာ ဘယ္မွာလဲ လို႔ ငါက ကမၻာ့ေျမပံုယူလာၿပီးေမးရင္ မင္းတို႔ လက္နဲ႔ေထာက္ျပႏိုင္ပါ့မလား။
ခု ရြာကလူေတြမွာ အသိပညာ လိုအပ္ေနတယ္။ မင္းတို႔မွာေရာပဲ။ အဲဒါ မင္းတို႔နဲ႔တကြ ရြာသူရြာသားေတြရဲ့ အသိဉာဏ္ ပညာ၊ ဗဟုသုတ တိုးပြားေအာင္ လုပ္ေပးဘို႔ လိုတယ္။
ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းလိုတယ္
ေနာက္ၿပီး ေခါင္းေဆာင္။ ငါတို႔ငယ္ငယ္တံုးက ရြာကို ေကာင္းေကာင္း အုပ္ခ်ဳပ္ႏိုင္တဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြ ရိွခဲ့တယ္ကြ။ ဥပမာ ဦးႀကီးထြန္းလိႈင္ (ျဖဴ) တို႔၊ ဦးႀကီးထြန္းလိႈင္(ဖ၀ိုင္း) တို႔၊ ဦးႀကီးျမဆင္၊ ဦးႀကီး ႀကီးေရႊ၊ အေဖႀကီး(ကြ်န္ေတာ့္ဖခင္) တို႔ဟာ ရြာကို ေကာင္းေကာင္း အုပ္ခ်ဳပ္ႏိုင္ခဲ့တယ္။ သူတို႔ဟာ ဘဲြ႔ရပညာတတ္ေတြ မဟုတ္ဘူး။ အားလံုး ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းထြက္ေတြ ခ်ည္းပဲ။ ဒါေပမဲ့ သူတို႔အေတြ႔အႀကံဳအရ စီမံခန္႔ခဲြမႈ အတတ္ပညာဆိုတာဘာလဲ လို႔ သူတို႔သိတယ္။ ကိစၥတစ္ခုကို မွန္၏၊ မွား၏၊ ေကာင္း၏၊ ဆိုး၏ သူတို႔ ေကာင္းေကာင္းနားလည္တယ္။ မွန္မွန္ကန္ကန္ ဆံုးျဖတ္တတ္တယ္။ ေနာက္ၿပီး သူတို႔ အားလံုးဟာ ရပ္ရြာအေပၚမွာ ၾသဇာေညာင္းၾကတဲ့သူေတြ။ ခုေတာ့ ရြာကို ေကာင္းေကာင္းအုပ္ခ်ဳပ္ႏိုင္တဲ့သူ မရိွေတာ့ဘူး။ ခါးျပတ္သြားတယ္။ အဲဒါကို မင္းတို႔ လက္ထက္မွာ ျပန္ၿပီး အဖတ္ဆယ္ပါ။ အဲဒီလို အဖတ္ဆယ္ႏုိင္ေအာင္ ခုကထဲက ေလ့က်င့္ ပ်ိဳးေထာင္ထားဘို႔ လိုတယ္။
ဘယ္လိုေလ့က်င့္ပိ်ဳးေထာင္ရမလဲ ဆိုတာ ေျပာျပခ်င္လို႔ မင္းတို႔ကို ေခၚလိုက္ရတာပဲ။
ၾသဇာႏွင့္ အာဏာ
ဒီေနရာမွာ ငါက မင္းတို႔ကို ၾသဇာနဲ႔အာဏာ ဘာကြာသလဲလို႔ ထပ္ေျပာျပခ်င္ေသးတယ္။ အာဏာဆိုတာက သူ႔မွာ လုပ္ပိုင္ခြင့္ရိွေနတဲ့အတြက္ သူ႔ကိုေၾကာက္လို႔ လုပ္ခ်င္လဲလုပ္၊ မလုပ္ခ်င္လဲလုပ္ေပးရတာ။ ၾသဇာဆိုတာကေတာ့ သူခိုင္းလိုက္တဲ့ အလုပ္တစ္ခုကို ေၾကာက္လို႔မဟုတ္ပဲ သူ႔ကို ရိုေသေလးစားမႈေၾကာင့္ လိုလုိခ်င္ခ်င္ ေစတနာပါပါနဲ႔ လုပ္ေပးတာ။ သူ႔မွာ လုပ္ပိုင္ခြင့္ အာဏာမရိွေသာ္လည္းပဲ သူ႔ၾသဇာေၾကာင့္ သူ႔ကို အလိုလို ခ်စ္ေၾကာက္ရိုေသျဖစ္ရတာ။
ဆိုပါေတာ့။ ခု မင္းတို႔အသိပဲ။ ေဟာဒီ ေနာက္ဘက္က နီလာလမ္းမႀကီးတစ္ေလွ်ာက္။ ၄ ရပ္ကြက္ဘက္မွာဆို ၿခံဳေတြ ေတာထေနလိုက္တာ လမ္းေတာင္ ပိတ္ေနၿပီ။ အဲဒါကို ရြာေပၚမွာ ၾသဇာမရိွတဲ့သူတစ္ေယာက္က အာဏာကိုသံုးၿပီး ေဟ့ေကာင္ေတြ မင္းတို႔ ေဟာသည္ ၿခံဳႏြယ္ပိတ္ေပါင္းေတြ ရွင္းရမယ္။ မရွင္းရင္ေတာ့ ငါနဲ႔ အသိပဲ လို႔ ခိုင္းလိုက္ရင္ သူ႔ကိုေၾကာက္လို႔ လုပ္လိုက္ရ ေပမဲ့ ၀တ္ေက်တန္းေက် ၿပီးၿပီးေရာ လုပ္မယ္။ ေသေသခ်ာခ်ာ ရွင္းမွာမဟုတ္ဘူး။
ဒါေပမဲ့ ရြာေပၚမွာ ၾသဇာရိွတဲ့ လူႀကီးက်ေတာ့ ဟဲ့ေကာင္ေလးေတြ၊ ဒီလမ္း နင္တို႔ပဲ ေန႔တိုင္းေလွ်ာက္ေနတာ မဟုတ္လား။ ၾကည့္စမ္း ေတာထေနၿပီ။ လာၾကေဟ့ ရွင္းၾကရေအာင္။ ဟို လံုမကေလးေတြပါေခၚလိုက္ ဆိုရင္ ဟုတ္ကဲ့ဘႀကီး ဆိုၿပီး လုိလုိခ်င္ခ်င္နဲ႔ အကုန္လံုး ရွင္းလိုက္ၾကမွာ။ ဒါျဖင့္ သူတို႔ဘာျဖစ္လို႔ ရပ္ရြာအေပၚ ၾသဇာေညာင္းသလဲ တဲ့။
ၾသဇာ
ရပ္ရြာအေပၚ ၾသဇာေညာင္းတယ္ ဆိုတာ အခ်က္အမ်ားႀကီးေပၚ မူတည္ေနတယ္။ ဒါဟာ ေမြးရာပါအရည္အခ်င္း ျဖစ္ခ်င္ ျဖစ္မယ္။ ျဖစ္ခ်င္မွလည္း ျဖစ္မယ္။ ကိစၥမရိွဘူး။ ေမြးျမဴယူလို႔လည္း ရတာပဲ။ အေရးႀကီးတာက ဘာလဲ၊ ဘယ္လိုလုပ္ရမလဲ လို႔ သိထားဘ္ို႔ပဲ။ ရပ္ရြာအေပၚၾသဇာေညာင္းဘို႔ရာ အေရးႀကီးဆံုးအခ်က္သည္ ရိုးသားမႈပဲ။
ရိုးရိုးသားသားေနပါ။ ရိုးရိုးသားသားေျပာပါ။ ရိုးရိုးသားသား ေတြးပါ။ ရိုးရိုးသားသား အသက္ေမြးပါ။ ရိုးရိုးသားသား ၀တ္ပါ ဆင္ပါ။ အားလံုးအေပၚမွာ ရိုးသားပါ။ အထူးသျဖင့္ ေငြေရးေၾကးေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ရိုးသားပါ။ မရိုးသားတာမွန္သမွ် ဘာမွမလုပ္ပါနဲ႔။ ေတြးေတာင္ မေတြးမိပါေစနဲ႔။ ဒါေလာက္ေျပာရင္ ရိုးသားမႈဟာ ဘယ္ေလာက္အေရးႀကီးတယ္ဆိုတာ သေဘာေပါက္ေလာက္ၿပီ။ ျမတ္စြာဘုရားရဲ့ အေလာင္းေတာ္ဘ၀ေတြကို ဖတ္ၾကည့္ပါ။ ဘုရားေလာင္းဟာ ဘယ့္ကေလာက္ ရိုးသားခဲ့သလဲဆိုတာ ေတြ႔ပါ လိမ့္မယ္။
မင္းတို႔ တရားပဲြေတြသြား၊ တရားေတြနာၿပီး တရားပဲြလဲဆံုးေရာ သာဓု၊ သာဓု ဆို ထျပန္လာခဲ့ၾကတာပဲ။ တရားထဲမွာပါတဲ့ ဇာတ္ထုပ္ထဲက တုိ႔ဘုရားအေလာင္းေတာ့ျဖင့္ ဘယ္လိုေနထိုင္ က်င့္ၾကံႀကိဳးကုတ္ အားထုတ္ခဲ့တာပဲလို႔ နည္းနည္း ကေလးမွ အတုယူရေကာင္းမွန္း မသိဘူး။ ေျပာလိုက္ေတာ့ျဖင့္ နိဗၺာန္၊ မဂ္ဖိုလ္ကို ရက္တိုတိုနဲ႔ ေရာက္ရပါလို၏။ လုပ္ေတာ့ျဖင့္ ငါမေျပာ လုိက္ခ်င္ဘူး။ ထားပါေတာ့။
ရပ္ရြာအေပၚ ၾသဇာေညာင္းေစမ့ဲ ေနာက္တစ္ခ်က္က ပညာ ပဲ။ ရပ္ရြာအေရးကိစၥမွန္သမွ်ကို ေခါင္းေအးေအးနဲ႔ မွန္မွန္ ကန္ကန္ ေျဖရွင္းႏိုင္ဘို႔ ပညာ ရိွေနဘို႔လိုတယ္။ အဲဒီပညာရဘို႔ မင္းတို႔ စာေတြ အမ်ားႀကီး ဖတ္ရမယ္။ အေတြ႔အႀကံဳဗဟုသုတရိွတဲ့ လူႀကီးသူမေတြဆီ ခ်ဥ္းကပ္ေမးျမန္းရမယ္။ ေနာက္ၿပီး အေရးႀကီးတာ တစ္ခုက ခရီးထြက္ၿပီး သူမ်ားေတြ ဘာေတြလုပ္ေနၾကသလဲ။ ဘယ္လိုေနတယ္၊ ထိုင္တယ္၊ ေျပာတယ္၊ ဆိုတယ္။ လုပ္တယ္၊ ကိုင္တယ္ ဆိုတာေတြကို ေလ့လာရမယ္။ အတုယူရမယ္။
အသိပညာ (Knowledge)
ကဲ၊ ခု မင္းတို႔ကို ငါေမးမယ္။ မင္းတို႔အားလံုး လယ္လုပ္ေနၾကတဲ့ သူေတြခ်ည္းပဲ။ ဒါဆို စပါးစိုက္နည္းကို မင္းတို႔ ေကာင္းေကာင္းသိရဲ့လားလို႔ ငါေမးရင္ မင္းတို႔ ေျဖႏိုင္ပါ့မလား။ သိတာေပါ့ဦးရဲ့၊ ထယ္ထိုးမယ္၊ လယ္ထြန္မယ္၊ ပိ်ဳးၾကဲမယ္၊ စိုက္မယ္၊ သီးလာေတာ့ ရိတ္မယ္၊ ေလွ႔မယ္ ေပါ့ဗ်ာ။ ဘာခက္တာ လုိက္လို႔လို႔ေတ့ာ မေျဖနဲ႔ေပါ့ကြာ။ အဲဒီေလာက္ပဲ မင္းတို႔ သိတယ္ဆိုရင္ မင္းတို႔သိတဲ့အသိဟာ ဟိုး လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀၀ ေလာက္ကတဲက သိတဲ့အသိနဲ႔ ဘာမွမကြာဘူး။ အတူတူပဲလို႔ ေျပာရမွာပဲ။ ဟို႔ အရင္ အႏွစ္ ၂၀၀ ေလာက္ကလည္း ဒီလို စိုက္ခဲ့ၾကတာပဲ။ ခုက ၂၀၁၀ ေရာက္ေနၿပီ။ ၂၁ ရာစု။ ေနာက္ၿပီး မင္းတို႔က ေခတ္ပညာ တတ္ေတြ။
ဒီလိုျဖင့္ မင္းတို႔သင္ခဲ့တဲ့ ပညာေတြ ဘယ္ေနရာမွာ အသံုးခ်မလဲလို႔ ငါေမးမကြာ။ ကဲ ဘယ္လိုေျဖမလဲ။
ျမန္မာျပည္မွာ စိုက္ေနတဲ့ စပါးမိ်ဳး ဘယ္ႏွမ်ိဳးရိွသလဲ မင္းတို႔သိသလား။ မင္းတို႔စိုက္ေနတဲ့ ေျမႀကီးဟာ ဘယ္ေျမမိ်ဳးလဲ သိရဲ့လား။ အဲဒီေျမမိ်ဳးမွာ ဘယ္မ်ိဳးကို စိုက္လို႔ ပိုၿပီး သင့္ေတာ္သလဲ သိရဲ့လား။ ဘယ္လိုစပါးမ်ိဳးဟာ သက္တမ္း ဘယ္ႏွရက္ ရိွသလဲ၊ ပ်ိဳးသက္ ဘယ္ႏွရက္မွာ ႏႈတ္လို႔အေကာင္းဆံုးလဲ၊ မစိုက္ခင္ ဘယ္ေျမၾသဇာထည့္ရမလဲ၊ စိုက္ၿပီး ဘယ္ႏွရက္ၾကာရင္ ဘယ္ေျမၾသဇာ ထည့္ရမလဲ၊ ဘယ္အခ်ိန္မွာေတာ့ျဖင့္ ေရကို ဘယ္ႏွလက္မထိ ေလွာင္ထားရမလဲ၊ ဘယ္အခ်ိန္မွာ ေရေဖာက္ထုတ္ရမလဲ ေလ့လာ ဖူးရဲ့လား။
စပါးရြက္ေတြ ကြက္ၿပီး၀ါလာရင္ ဘာေရာဂါျဖစ္သလဲ။ ဘာပိုးက်သလဲ။ ဘယ္ေဆးနဲ႔ႏိွမ္းႏွင္းရမလဲ။ စပါးပင္ေတြ အုပ္စု လိုက္ ကြက္ၿပီး ေသရင္ ဘာေရာဂါလဲ။ အဲဒါဆို ဘယ္ေဆးျဖန္းရမလဲဆိုတာ သိရဲ့လား။ ငါက အင္ဂ်င္နီယာ။ စိုက္ပိ်ဳးေရးသမား မဟုတ္ေတာ့ ဒီအေၾကာင္းေတြ မသိဘူး။ မင္းတို႔က လက္ေတြ႔ စပါးစိုက္ေနတဲ့သူေတြဆိုေတာ့ ဒီအေၾကာင္းေတြအားလံုး ဂဃနဏ သိထားသင့္တယ္။ သိေအာင္ ဘာလုပ္ရမလဲ။ စာဖတ္ပါ။ စိုက္ပ်ိဳးေရးပညာရွင္ေတြထံ ခ်ဥ္းကပ္ၿပီး ေမးရမယ္။ ေရဆင္း စိုက္ပ်ိဳးေရး သုေတသနကိုသြားၿပီး လက္ေတြ႔ေလ့လာရမယ္။
ဟိုေကာင္ေတြ၊ မင္းတို႔ ဖရဲစိုက္တယ္မဟုတ္လား။ ကိုင္း၊ ဆိုစမ္းပါဦး။ ဖရဲအေၾကာင္း ဘယ္ေလာက္မ်ား သိထားသလဲ။ ေျမႀကီးထဲ အေစ့ခ်၊ အပင္ေပါက္လာေတာ့ ေရေလာင္း။ အခ်ိန္တန္ေတာ့ သီးလာတဲ့အသီး ခူးေရာင္း။ ဒါေလာက္ပဲသိတာ။ ဟုတ္တယ္ မဟုတ္လား။ အဲဒါ ဘာမ်ိဳးျဖစ္တယ္။ တစ္ဧကကို ဘယ္ႏွစ္ပင္ စိုက္ရမယ္။ အသီးဘယ္ေလာက္ရမယ္၊ မစိုက္ခင္ ေျမကို ဘယ္လိုျပင္ရမယ္ စတာေတြ သိရဲ့လား။
အစ္ကိုႀကီးေရ ကြ်န္ေတာ့္ဖရဲခင္းေတြ မႏွစ္က သီးလ်က္သားနဲ႔ ဒီႏွစ္ အသီးမလိုက္ဖူး။ ဘယ္လိုျဖစ္မွန္းမသိပါဘူးဗ်ာ လို႔ ကိုယ့္ကို ခ်ဥ္းကပ္အကူအညီေတာင္းလာခဲ့ရင္ ကိုယ္က ဟေကာင္၊ မႏွစ္က သီးတာက ပထမႏွစ္ကိုးကြ။ ဒီႏွစ္က်ေတာ့ ေျမကို ဘယ္လိုျပင္ေပးရတယ္။ ငါေျပာသလို လုပ္စမ္း စသျဖင့္ အႀကံဉာဏ္ေတြေပးႏိုင္ရင္ ကိုယ္က အလိုလို ရြာအေပၚမွာ ၾသဇာေညာင္း လာမွာပဲ။
ေနာက္တစ္ခုက က်န္းမာေရး။ ကိုယ့္မွာ က်န္းမာေရး ဗဟုသုတ ရိွထားတဲ့အခါက်ေတာ့ မျဖစ္တန္တာ မျဖစ္ရေအာင္ တားႏိုင္တယ္။ ဒါလည္း က်န္းမာေရးနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ စာအုပ္စာတမ္းေတြ ဖတ္ဖို႔မွတ္ဖို႔ပဲ။ ငါတို႔ရြာ ဆိုတာက ဆရာ၀န္၊ ဆရာမေတြနဲ႔ အင္မတန္ အလွမ္းေ၀းတဲ့ေနရာ။ အနည္းဆံုးေတာ့ ေရွးဦးသူနာျပဳကို မင္းတုိ႔ က်က်နန တတ္ထားဘို႔လိုတယ္။ ခု မင္းတို႔မွာ ဘာ က်န္းမာေရး ဗဟုသုတမွ မရိွဘူး။ သူမ်ားေျပာတာ ရမ္းယံု။ ရမ္းလုပ္။ ရမ္းျဖစ္။ ရမ္းေသ။ ေလာကမွာ လူ႔အသက္ထက္ တန္ဘိုးရိွတာ ဘာရိွသလဲ။ ဒီေတာ့ ေကာင္မေလးေတြေရာ ေသေသခ်ာခ်ာ ေလ့လာထားသင့္တယ္။ ျဖစ္ႏုိင္ရင္ ရန္ကုန္သြားၿပီး သင္တန္းေတြ ေတာင္ တက္သင့္တယ္။ ဟိုမွာ သူနာျပဳအကူ ၆ လ သင္တန္း ေတြရိွတယ္။ ငါေျပာေနတာ မင္းတို႔ကို စာေတြဖတ္၊ သင္တန္းေတြ တက္ၿပီး ေဒါက္တာရမ္းကု လုပ္ဖို႔ေျပာေနတာ မဟုတ္ဘူး။ က်န္းမာေရး ဗဟုသုတ ရိွလာတဲ့ အခါက်ေတာ့ အဲဒီေဒါက္တာရမ္းကုေတြ ေျပာတာကိုလည္း မွန္၏ မွား၏ မေ၀ဖန္ႏိုင္ဘူးလား။
ကိုယ္က အအားမေနပဲ က်က်နန ေလ့လာထားလို႔ ေနရာတကာ ႏွံ႔ႏွံ႔စပ္စပ္ သိထားတ့ဲအခါက် ရြာက အားကိုးရေလာက္တဲ့ လူတစ္ေယာက္ ျဖစ္မလာေပဖူးလား။ အဲဒီအခါ လူေတြက ကိုယ့္ကို အလိုလို ေလးစားလာမွာပဲ။ ကိုယ္ေျပာတာေတြ ဟုတ္ေနတဲ့ အခါ က်ေတာ့ ကိုယ့္ၾသဇာ သူတို႔အေပၚ အလိုလုိ ေညာင္းလာမွာပဲ။
ခု ငါေျပာေနတ့ဲ ရပ္ရြာအေပၚ ၾသဇာေညာင္းလာေအာင္ ဆိုတာ ကိုယ္က သူတုိ႔ကို ေနရာတကာ ဆရာႀကီးလုပ္ဘို႔ ေျပာတာ မဟုတ္ဘူး။ သူတို႔ကို ႏိွမ့္ခ်ၾကည့္ၿပီး မတူသလို၊ မတန္သလို ဆက္ဆံဘို႔ ေျပာတာမဟုတ္ဘူး။ လူေတြရဲ့ မသိနားမလည္မႈအေပၚ အခြင့္ေကာင္းယူဘို႔လို႔ မဟုတ္ဘူးဆိုတာ မင္းတို႔ ေကာင္းေကာင္းနားလည္ ထားရမယ္။ ကိုယ္က ကိုယ့္ရြာသူရြာသားေတြ မသိ နားမလည္ရင္ သူတို႔ကို နားလည္လာတဲ့ထိ ရွင္းျပရမယ္။ အဲဒီအေပၚမွာ အခြင့္ေကာင္းမယူရဘူး။
ေနာက္ၿပီး ဘာသာေရး။ ငါတို႔လူေတြက ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္သာ ဗုဒၶဘာသာေခၚေနတာ။ ဗုဒၶဘာသာဆိုတာ ဘာမွန္း ေရေရရာရာ မသိၾကဘူး။ မသိၾကလို႔လည္း မဟုတ္တာေတြ ေလွ်ာက္လုပ္ေနၾကတာေပါ့ကြာ။ သိေအာင္လည္း မေလ့လာ။ သိေအာင္လို႔ ေျပာျပရမဲ့သူေတြကလည္း မေျပာျပ။ ေျပာျပရေလာက္ေအာင္ကလည္း ဗဟုသုတ မရိွ။ ငါတို႔စာၾကည့္တိုက္မွာ စာအုပ္ေကာင္းေတြ အမ်ားႀကီး ရိွတယ္။ မင္းတို႔ရြာသားေတြ တစ္ေယာက္မွ ဖတ္ေဖာ္မရဘူး။
ငါကေတာ့ တို႔ရြာသားေတြ စာဖတ္ၾကပါေစဟဲ့၊ အသိပညာေတြ တိုးပြားၾကပါေစဟဲ့လို႔ ေငြကုန္ေၾကးက် အကုန္ခံၿပီး စာၾကည့္တိုက္ ေထာင္ေပးထားတာ။ မင္းတို႔က စိတ္ေတာင္မ၀င္စားဘူး။ တျခားသူေတြ စိတ္မ၀င္စားတာ ငါ မအံ့ၾသပါဘူး။ မင္းတို႔ ေတြ စိတ္မ၀င္စားတာ။ လာမဖတ္တာကို ငါ့အေနနဲ႔ အံ့ၾသလို႔ အမိ်ဳးမဆံုးဘူး။ မင္းတို႔ ဘယ္လိုေတြမ်ား ဆယ္တန္းေအာင္လာၾက သလဲ။ မင္းတို႔မွာ ဘယ္ေလာက္ဗဟုသုတ ရိွသလဲ ဆိုတာ ငါ အေတာ္ေလး သံသယျဖစ္မိတယ္။
ငါ စလုပ္ေပးစက စာအုပ္ေကာင္းေတြ၊ ဂ်ာနယ္ေတြ၊ မဂၢဇင္းေတြ၊ ကာတြန္း၊ ကေလးဖတ္၊ လူႀကီးဖတ္ အမ်ားႀကီးပဲ။ ငါေရာ၊ မမေရာ၊ မူမူေရာ၊ ဂြမ္းေရာ၊ သူတို႔သူငယ္ခ်င္း မိတ္ေဆြေတြေရာ။ အားတက္သေရာ လႉထားတာ။ ၾကည့္စမ္း ခု။ က်န္ေကာင္းက်န္ရာ က်န္ေတာ့တယ္။ ငွားတယ္။ ျပန္မေပးဘူး။ တိတ္တိတ္ယူထားတယ္။ အရုပ္လွလွေလးေတြေတြ႔ရင္ ျဖဲၿပီး ထရံမွာကပ္တယ္။ စာအုပ္ေကာင္းေကာင္းေလးေတြက် နည္းနည္းဖတ္တတ္တဲ့သူေတြက ခဏဆိုငွားသြားၿပီး ျပန္မေပးေတာ့ဘူး။ ေနာက္ၿပီး ေပၚတင္ ဘူးကြယ္တယ္။ ကိုတင္သိန္းေျပာတာ။ ေကာင္းတဲ့ တရားစာအုပ္ အုပ္ (၂၀) ကို လူ တစ္ေယာက္က ငွားသြားၿပီး ျပန္ေပးေတာ့ (၇) အုပ္ပဲ ျပန္ေပးေတာ့တယ္။ ျပန္ေတာင္းေတာ့လည္း ဟိုလိုလို ဒီလိုလို လုပ္ေနတယ္တဲ့။ ၾကည့္အံုး။ မင္းတို႔ရြာထဲက လူေတြရဲ့ စိတ္ဓါတ္ ကို။
ခုေတာ့ စာၾကည့္တိုက္ကို ဆရာကိုတင္သိန္းပဲ မအားတဲ့ၾကားထဲက ကေလးေတြအတြက္ ဖြင့္ေပး။ ကေလးေတြက လာဖတ္ တယ္လို႔ သိရတယ္။ အဲဒါ ျဖစ္သင့္သလား။ မင္းတို႔ ကိုယ့္ဟာကိုယ္ စဥ္းစားၾကည့္ၾကပါဦး။ အဲဒါ မင္းတို႔ ဦးေဆာင္ၿပီး မလုပ္သင့္ ဘူးလား။
ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြး (Personality)
ၾသဇာရဲ့ ေနာက္ အေရးႀကီးတဲ့ တစ္ခ်က္က ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြးပဲ။ ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြး ဆိုတဲ့ေနရာမွာ ကိုယ့္ရုပ္ရည္၊ ၀တ္ပံုဆင္ပံု၊ စားပံုေသာက္ပံု၊ ေနပံုထိုင္ပံု၊ သြားပံုလာပံု၊ ေျပာပံုဆိုပံု။ လမ္းေလွ်ာက္ပံု၊ အိပ္ပံု၊ လူေတြအေပၚထားတဲ့ သေဘာထား၊ မ်က္လံုးအၾကည့္၊ စိတ္ အေတြးအၾကံ၊ စတာေတြ အကုန္လံုးပါတယ္။
ႏိုင္ငံျခားတိုင္းျပည္ေတြမွာဆိုရင္ ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သင္တန္းေတြ၊ စကားေျပာနည္းသင္တန္းေတြ ရိွတယ္။ လူေရွ႔သူေရွ႔မွာ စကားေျပာရင္ လက္ကိုဘယ္လိုထားရမယ္။ မ်က္ႏွာကို ဘယ္လိုထားရမယ္။ ကိုယ္ကိုဘယ္အေနအထား မွာ ထားရမယ္။ ေလသံကို ဘယ္လိုအနိမ့္အျမင့္နဲ႔ ေျပာရမယ္ စသျဖင့္ေပါ့။
ထားပါေတာ့။ မင္းတို႔အေနနဲ႔ ဘယ္လိုေနရထိုင္ရမလဲ ဆိုတာ ငါ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ေျပာျပမယ္။
လူမွာ အ၀တ္၊ ေတာင္းမွာ အကြပ္ တဲ့။ အ၀တ္အစား အေရးႀကီးတယ္။ အေရးႀကီးတယ္ ဆိုလို႔ အျမဲတမ္း အ၀တ္သစ္၀တ္ဖို႔ ေျပာတာမဟုတ္ဘူး။ သပ္သပ္ယပ္ယပ္၊ သန္႔သန္႔ရွင္းရွင္း၊ ခန္႔ခန္႔ျငားျငား အ၀တ္ကို ၀တ္ရမယ္။ တခါတည္း ဆံပင္ကဘုတ္သိုက္၊ လူကညွင္းသိုးသိုး၊ ေခ်းက လက္ေလးသစ္၊ ပါးစပ္ေတြကလည္း ကြမ္းေသြးေတြနဲ႔ ေပလို႔က်ံလို႔၊ သြားေတြကလည္း ကြမ္းေခ်းေတြ တက္လို႔၊ ပုဆိုးက ခ်က္ျပဳတ္၊ ေျခေထာက္ေတြ ၾကည့္လိုက္ျပန္ေတာ့ ဖံုႏိုင္းခ်င္းနဲ႔၊ မဲလို႔တူလို႔ ဆိုရင္ မင္းတို႔ကို ဘယ္သူက ေခါင္းရင္းခန္းမွာ ေနရာေပးမလဲ။
ေကာင္းရာမြန္ရာ စကားေျပာေနတံုး ကြမ္း၀ါးထားလို႔ တစ္ဖက္သားကို ကြမ္းေသြးေတြက စဥ္၊ စကားေျပာေနတံုး ျပစ္ကနဲ၊ ျပစ္ကနဲ ေတြ႔ကရာကို ကြမ္းေသြးေတြ ေထြး လုပ္ေနရင္ မင္းတို႔စကားကို ဘယ္သူ ေလးစားမလဲ။
ဗလခ်ီးနမ္းလူေတြနဲ႔ လည္ပင္းဖက္ေပါင္း၊ ေတြ႔ကရာလူေတြနဲ႔ ေပါက္တတ္ကရေတြေျပာ၊ တဟီဟီတဟားဟား နဲ႔ေန၊ ေကာင္မေလးေတြနဲ႔ ဖင္ပုတ္လုိက္၊ ရင္ပုတ္လုိက္လုပ္ေနရင္ မင္းတို႔ကို ဘယ္သူခန္႔ျငားမလဲ။
ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ ခံ့ခံ့ညားညား ၀တ္စားသြားရမဲ့ ပဲြလမ္းသဘင္ကို စြပ္က်ယ္ခ်ိဳင္းျပတ္နဲ႔၊ ပုဆိုးညစ္ထပ္ထပ္နဲ႔ သြားရင္ မင္းတို႔ကို ဘယ္သူက အေရးလုပ္ေခၚမလဲ။ မေကာင္းတတ္လုိ႔ ေခၚသည့္တိုင္ သူတို႔စိတ္ထဲဘယ္လို ရိွမလဲ။ အလကားေကာင္၊ ငါတို႔ပဲြကို ဒီလိုအ၀တ္နဲ႔လာတယ္။ ဒါ ငါတို႔ကို သက္သက္ေစာ္ကားတာ လုိ႔ မထင္ေပဘူးလား။
စကားေျပာတဲ့ေနရာမွာလည္း တစ္ခါတေလ ေပ်ာ္ေစပ်က္ေစေျပာတာကလဲြလို႔ စကားကို ကပ်က္ကေခ်ာ္မေျပာရဘူး။ ေထာင္တန္တဲ့ စကား၊ ရယ္ ေပါ့ တ့ဲ။ တည္တည္ ေျပာရမဲ့ စကားကို တည္တည္တံ့တံ့ေျပာရတယ္။ အက်ိဳးမရိွ၊ သိမ္ဖ်င္းတဲ့စကားေတြ ေျပာရင္ လူမေလးစားဘူး။ ေနာက္ၿပီး သူမ်ားမေကာင္းေၾကာင္းကိုလည္း တတ္ႏုိင္သမွ် မေျပာရဘူး။ သူမ်ား ေျပာတာ စိတ္ပါလက္ပါ နားေထာင္။ သူမ်ားေျပာစကားကို ၾကားထဲက ျဖတ္ျဖတ္ မေျပာရဘူး။ ေနာက္ၿပီး သူမ်ားနားေထာင္ခ်င္မွန္း မေထာင္ခ်င္မွန္း မသိဘဲ ငါ့စကားႏြားရ ေလွ်ာက္မေျပာရဘူး။
လူတစ္ေယာက္ကို ဘယ္ေသာအခါမွ ခ်ိဳးခ်ိဳးဖဲ့ဖဲ့ မေျပာရဘူး။ လူတိုင္းလူတိုင္းမွာ ေကာင္းကြက္ တစ္ကြက္စီ ရိွတယ္။ ကိုယ္လည္းရာႏံႈးျပည့္ ေကာင္းမြန္မွန္ကန္ေနတာ မဟုတ္ဘူး။ လူဆိုတာ အားနည္းခ်က္၊ အားသာခ်က္ ရိွမွာပဲ။ သူမ်ားအမွားခ်ည္း ေထာက္ျပ အျပစ္တင္မေနရဘူး။ ငါေရာ ဘာမွားေနလဲ ျပန္ဆင္ျခင္ရတယ္။ သူမွားေနရင္ ျပင္ေပးရတယ္။ အဆင္းမွာ ဘီးတပ္မေပး ရဘူး။ လူဆိုတာ သူမ်ားမွားတာသာ ျမင္လြယ္တာ။ ကိုယ္မွားေနတာက် ျမင္ဘို႔ အင္မတန္ခက္တယ္။ ကိုယ္က သူမ်ားအမွားကို ေထာက္ျပေပးရသလို ကိုယ္မွားေနတာ ေထာက္ျပေျပာဆိုရင္လည္း စိတ္မဆိုးရဘူး။ ေက်းဇူးေတာင္တင္ရဦးမယ္။ ဒါေပမဲ့ လူဆိုတာ မွားတာကို မွားတယ္လို႔ေျပာရင္ ခံခ်င္ၾကတာ မဟုတ္ဘူး။ ငါကစၿပီး စိတ္ဆိုးတတ္ၾကတယ္။ အဲဒါ ၾကပ္ၾကပ္ သတိထားရမယ္။
အက်ဥ္းခ်ဳပ္လိုက္ရင္ မင္းတို႔ ၀စီဒုစရိုက္ေလးပါး သိတယ္မဟုတ္လား။ အဲဒါေရွာင္ရင္ကို ၿပီးတယ္။ မညာနဲ႔၊ အတင္းအဖ်င္း မေျပာနဲ႔၊ ကုန္းမတိုက္နဲ႔၊ ဆဲေရးတိုင္းထြာ မေျပာနဲ႔။ ဒါဆို မင္းတို႔ေျပာစကားကို လူေတြ ေလးေလးစားစား နားေထာင္လာလိမ့္မယ္။
ေနာက္ၿပီး ေနတာထိုင္တာ။ ၾကည့္စမ္း၊ ဟိုေကာင္ထိုင္ေနတာ။ တစ္ခါထဲ ခါးႀကီးကို ေခြေခါက္လို႔။ ေလာကႀကီးကို စိတ္ကုန္ ေနတဲ့ မ်က္ႏွာနဲ႔။ ဘယ္ေတ့ာမွ အဲလို မထိုင္နဲ႔။ ခါးကိုမတ္မတ္ထိုင္။ အျမဲတက္တက္ၾကြၾကြ ျဖတ္ျဖတ္လတ္လတ္ ရွိေနပါေစ။ သြားတဲ့ လာတဲ့ေနရာမွာလည္း ရွပ္ျပာရွပ္ျပာမသြားပဲ ဣေျႏၵသိကၡာန႔ဲ သြားရတယ္။
ေနာက္ၿပီး လူႀကီးလုပ္မဲ့လူတစ္ေယာက္အတြက္ အေရးႀကီးတဲ့ ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြး ႏွစ္ခု ရိွေသးတယ္။
တစ္ခုက စိတ္ရွည္တာ။ ေနာက္တစ္ခုက သည္းညည္းခံတာ။ အဲဒီႏွစ္ခုဟာလည္း ၾသဇာေညာင္းေရးမွာ အင္မတန္ အေရးပါတယ္။ ဒါလည္း အင္မတန္ခက္တယ္။ တမင္ကို ေလ့က်င့္ယူမွ ရတယ္။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ သည္းခံတာေပါ့။
ကိုယ့္ကို အိမ္ေရွ႔လာၿပီး ကေလာ္တုတ္သြားရင္ေတာင္ သည္းခံေနႏိုင္ရမယ္။ ငါ ဒီလိုလူေတြနဲ႔ ဖက္ၿပီး ရန္ျဖစ္လို႔ မေတာ္ေပ ဘူး လို႔ ႏွလံုးသြင္းရမယ္။ သည္းခံရံုတင္မက ခြင့္လည္း လႊတ္တတ္ရမယ္။ လူႀကီးလူေကာင္းတစ္ေယာက္မွာ လက္စားေခ်တယ္ ဆိုတာ လံုး၀မရိွဘူး။
ငါ ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြးေျပာတာ ေတာ္ေတာ္မ်ားသြားၿပီ။ ေျပာစရာေတြေတာ့ အမ်ားႀကီးေပါ့။ မင္းတို႔ ေသေသခ်ာခ်ာ ေလ့လာခ်င္တယ္ ဆိုရင္ ငါ စာအုပ္ေတြ ၀ယ္ၿပီးပို႔ေပးလုိက္မယ္။ ကိုယ့္ဟာကိုယ္ ဖတ္ၿပီး ေဆြးေႏြးၾက။ ေလ့က်င့္ၾကေပါ့။ အခ်ိန္ေတြ အမ်ားႀကီး ရိွေသးတယ္။ ခု ေနာက္တစ္ခု ဆက္ရေအာင္။
တာ၀န္ယူမႈ (Responsibility)
ေနာက္တစ္ခုေျပာခ်င္တာ တာ၀န္သိတတ္မႈ နဲ႔ တာ၀န္ယူမႈ ပဲ။ ဒါဟာ ၀တၱရားနဲ႔ တိုက္ရိုက္ပတ္သက္ေနတယ္။ မင္းတို႔ေတာ့ တာ၀န္နဲ႔ ၀တၱရားကို ခဲြျခားၿပီး သိမသိ မေျပာတတ္ဘူး။ မသိတဲ့သူ သိေအာင္၊ သိမလိုလို ျဖစ္ေနတဲ့သူေတြလည္း ပိုရွင္း ေအာင္ ငါထပ္ေျပာျပမယ္။
မင္းတို႔ကို လွည္းတိုက္ငွားတယ္ ဆုိပါေတာ့။ သူက ပိုက္ဆံေပးၿပီး ငွားထားတဲ့အတြက္ ဒီစပါးကို သူလိုတဲ့ေနရာေရာက္ ေအာင္ပို႔ေပးဘို႔ မင္းတို႔တာ၀န္ျဖစ္လာၿပီ။ ဒါေပမဲ့ သူက ေျပာတံုးက ပန္းေတာႀကီးလို႔ပဲေျပာၿပီး ပိုက္ဆံ ၁၅၀၀ နဲ႔ ငွားထားတာ။ ဟိုေရာက္ေတာ့မွ မန္က်ည္းပင္ကြင္းအထိလို႔ ျဖစ္သြားရင္ မင္းတို႔ မလိုက္ပဲ ေနႏိုင္တယ္။ အႏို႔ေျပာတံုးက ပန္းေတာႀကီးလို႔ပဲ ေျပာထားတာကိုး။ ဒါ့အျပင္ ပံုမွန္အားျဖင့္ ေပါက္ေစ်းက ၂၀၀၀ ရိွတာကို သူက ၁၅၀၀ ပဲေပးလို႔ မင္းတို႔ႀကိဳက္ေစ်းမရတဲ့အတြက္ မလိုက္ခ်င္ဘူးဆိုလည္း မလိုက္ပဲ ေနႏုိင္တယ္။ အဲဒါ တာ၀န္။
၀တၱရားက်ေတာ့ မင္းတို႔အေဖန႔ဲ အေမ့အိမ္မွာ ဖက္ေတြမိုးထားတာ အိမ္အမိုး မလံုေတာ့ဘူး။ အေဖနဲ႔ အေမကလည္း အိုလွၿပီ။ ဖက္ေတြ၀ယ္ဘို႔ရာလည္း ပိုက္ဆံမရိွဘူး။ မိုးကလည္း က်ေတာ့မယ္။ သည္ေတာ့ကာ သားျဖစ္တဲ့မင္းအေနနဲ႔ အဲဒီအိမ္ကို မိုးေပးဘို႔ ၀တၱရားရိွလာၿပီ။ ဟာဗ်ာ၊ အေဖ့အိမ္ထားလို႔ ကြ်န္ေတာ့္အိမ္ေတာင္ မမိုးရေသးဘူး။ ေနာက္ၿပီး အေဖ့အိမ္မိုးလို႔ ပိုက္ဆံ တစ္ျပားမွရမွာ မဟုတ္ဘူးဗ်လို႔ ေရွာင္ေျပးလို႔ မရဘူး။ မင္း လုပ္ခ်င္သည္ျဖစ္ေစ၊ မလုပ္ခ်င္သည္ ျဖစ္ေစ၊ ကိုယ့္အိမ္အမိုးကို အသာ ထားၿပီး အေဖ့အိမ္ကို မိုးကိုေပးရမယ္။ အဲဒါ ၀တၱရား။
ဒါေပမဲ့ ၀တၱရားသာရိွၿပီး တာ၀န္မသိတတ္တဲ့ သူေတြက်ေတာ့လည္း ဘာမွ လုပ္မေပးဘူး။ မသိခ်င္ေယာင္ ေဆာင္ေနတာ ပဲ။ ၀တၱရားရိွတဲ့အတိုင္း ဘယ္သူကမွ မခိုင္းပဲ လုပ္ေပးတဲ့သူကမွ တကယ္ တာ၀န္သိတတ္တဲ့၊ တာ၀န္ယူတတ္တဲ့သူ ျဖစ္တာ။ ငါတို႔ ဆီမွာ အဲဒီလို ၀တၱရားရိွေပမဲ့ တာ၀န္မဲ့ေနတဲ့သူေတြ အမ်ားႀကီးပဲ ဆိုတာ မင္းတို႔မ်က္စိေရွ႔မွာ ေတြ႔ႏိုင္တယ္။ နာမည္ေတြေတာ့ အက်ည္းတန္မွာစိုးလုိ႔ ငါမေျပာျပေတာ့ဘူး။
လူရယ္လို႔ ျဖစ္လာရင္ တာ၀န္ကိုယ္စီ ရိွၾကတာခ်ည္းပဲ။ ကုိယ့္တာ၀န္ကိုယ္ယူမွ လူပီသတယ္။
ကိုယ့္ ခႏၶာကိုယ္ အတၱေဘာႀကီး ၾကည့္ေကာင္းရႈေပ်ာ္ျဖစ္ေအာင္လုပ္ဖို႔ ကိုယ့္မွာတာ၀န္ရွိတယ္။ ဒါ ခုနကေျပာခဲ့တဲ့ ကိုယ္ ရည္ကိုယ္ေသြး ေမြးျမဴဘို႔ ကိုယ့္တာ၀န္ပဲ လို႔ ဆိုလိုတာ။
ေနာက္ၿပီး ကိုယ့္ကို လူျဖစ္လာေအာင္ ေကြ်းေမြးျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ခဲ့တဲ့ ကိုယ့္မိသားစုကို ျပန္ၿပီး လုပ္ေကြ်းသမႈျပဳဘို႔၊ ၾကည့္ရႈေစာင့္ေရွာက္ဘို႔ ကိုယ့္မွာတာ၀န္ရိွတယ္။ ေနာက္ ကိုယ္ေနတဲ့ ရပ္ရြာအတြက္ ကုိယ့္မွာတာ၀န္ရိွတယ္။ ကိုယ္ေနတဲ့ တိုင္းျပည္ အတြက္ ကိုယ့္မွာတာ၀န္ရိွတယ္။ ဒါ ဘယ္သူကမွ အတင္းရိုက္ခိုင္းေနစရာ မလိုဘဲ ကိုယ့္အသိနဲ႔ကိုယ္ လုပ္ၾကရမွာ။
ကုိယ္ေနတ့ဲအိမ္ကို၊ ျခံကို ေန႔တိုင္းသန္႔ရွင္းရမယ္။ အိမ္သာကို ေဆးရမယ္။ အမိႈက္သရိုက္ေတြ ရွင္းပစ္ရမယ္။ ျခံစည္းရိုး ပ်က္ေနရင္ျပင္၊ မရိွရင္ကာ။ အိမ္အမိုးအကာေတြ ပ်က္ေနရင္ ျပင္သင့္ျပင္၊ အသစ္လဲသင့္လဲ လုပ္ရမယ္။ ကိုယ့္အေဖအေမ လက္ကို ခ်ည္း ေစာင့္မေနရဘူး။ ခုၾကည့္စမ္း၊ မင္းတို႔ အိမ္ျခံ၀င္းေတြထဲမွာ ေပါင္းေတြ ၿခံဳေတြ၊ အမိႈက္သရိုက္ေတြနဲ႔ ညစ္ေပ ရႈပ္ပြေနတာ။ ဒါ ဘယ္သူကမွ ခိုင္းေနစရာ မလိုဘူး။ အရြယ္ေရာက္လာတဲ့သူတိုင္း ကိုယ့္အသိနဲ႔ကိုယ္ လုပ္ၾကရမွာ။ ငါတို႔ဟာ ဒီအိမ္မွာ ေနေနတဲ့ အတြက္ ဒီအိမ္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ကိစၥအ၀၀ ငါတို႔မွာ တာ၀န္ရိွတယ္ လို႔ ခံယူထားရမယ္။
ေနာက္ၿပီးေတာ့ ကိုယ့္ရပ္ရြာ။ ခု ၾကည့္စမ္း၊ မင္းတို႔ ၀ါးေတာကြင္းရြာႀကီး။ စုတ္ျပတ္သတ္ေနတာ။ အဲဒါ ဒီရြာက လူတစ္ဦး ခ်င္းစီ တစ္ဦးခ်င္းစီက ကိုယ့္တာ၀န္ကို မေက်ပြန္ၾကလို႔ ျဖစ္ေနတာ။ ဒီရြာမွာေနတဲ့အတြက္ ဒီရြာႀကီးေကာင္းစားေရး၊ ဒီရြာတင့္ေတာင့္ တင့္တယ္ျဖစ္ေရး၊ ရြာသန္႔ရွင္းသာယာလွပေရးဟာ ဒီရြာအတြင္း မီွတင္းေနထိုင္တဲ့ ရြာသားအားလံုးမွာ တာ၀န္ရိွတယ္။ ငါတို႔ရိွေနရက္ ကန႔ဲ ငါတို႔ရြာႀကီး ဒီလိုအျမင္မလွျဖစ္ေနတာ ငါတို႔အသံုးမက်လို႔ဘဲ လို႔ ကိုယ့္ကိုယ္ကုိယ္ ရွက္လိုက္ၾကစမ္းပါကြာ။
ေနာက္တစ္ခုက တိုင္းျပည္။ မင္းတို႔ ဒီတိုင္းျပည္မွာေန၊ ဒီတိုင္းျပည္က သင္ေပးလိုက္တဲ့ပညာေတြကိုသင္။ ဒီတိုင္းျပည္ရဲ့ ေျမေပၚက ေပးေကြ်းလိုက္တဲ့ အသီးအႏွံေတြကိုစား၊ ဒီတိုင္းျပည္ကထြက္တဲ့ ေရကိုေသာက္ေနတဲ့ အတြက္ ဒီတိုင္းျပည္ေကာင္းစား ေရး မင္းတို႔မွာလည္း တာ၀န္ရိွတယ္။ ဒါျဖင့္ တိုင္းျပည္ေက်းဇူးကို ဘယ္လိုဆပ္မလဲ။
တုိင္းျပည္ဆိုတာ ၿမိဳ႔နယ္ေတြ၊ ရြာေတြကို စုေပါင္းထားတာကြ။ ရြာဆိုတာဟာလဲ အိမ္ေတြကို စုေပါင္းထားတာပဲ။ ဒီေတာ့ အိမ္တိုင္းအိမ္တိုင္းက ကိုယ့္အိမ္ကိုယ္ သပ္သပ္ယပ္ယပ္၊ သန္႔သန္႔ရွင္းရွင္းျဖစ္ေအာင္လုပ္ထားရင္ ဒီရြာ သပ္ရပ္သန္႔ရွင္းတဲ့ ရြာ ျဖစ္လာမယ္။ ရြာတိုင္းသာ ဒီလိုသန္႔ရွင္းေနရင္ တိုင္းျပည္ႀကီးလည္း သပ္ယပ္သန္႔ရွင္းတဲ့ တိုင္းျပည္ႀကီး ျဖစ္လာမွာပဲ။ ခုေတာ့ ၀ါးေတာကြင္းတင္ စုတ္ေနသလားမမွတ္နဲ႔။ ေထာက္ၾကံ့ကြင္းသြားလည္း ဒီအတိုင္း။ ယိုးဒယားကြင္း၊ စူးထိုးကြင္း၊ လယ္တံငယ္ အားလံုးဟာ ဘယ္သူမွမသာဘူး။ ဗမာျပည္ထဲကရြာေတြ ငါ ေလ့လာၾကည့္တယ္။ အားလံုး စုတ္တုတ္တုတ္ရြာေတြခ်ည္းပဲ။ ဗမာျပည္ထဲက ရြာေတြစုတ္ေနၿပီ ဆိုမွေတာ့ ဗမာျပည္ႀကီးလည္း စုတ္ျပတ္ေနတဲ့တိုင္းျပည္ႀကီး ျဖစ္ေနတာေပါ့ကြ။ အဲဒီလို ျဖစ္ေနတာ မင္းတို႔လို တာ၀န္မသိတဲ့သူေတြေၾကာင့္ပဲ။
မင္းတို႔ကသာ ဦးေဆာင္ၿပီး ရပ္ရြာေကာင္းစားေရးလုပ္လိုက္မယ္ဆိုရင္ ရြာႀကီး ဒီ့ထက္ပိုလွလာမယ္။ ပိုၿပီး ႀကီးပြားတိုးတက္ လာမယ္။ မင္းတို႔သာ စာေတြဖတ္ၿပီး အသိပညာေတြ တိုးတက္လာရင္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းကိုင္ငန္းေတြလည္း ေကာင္းလာမယ္။ အဲဒီ အခါ လူေနမႈ အဆင့္အတန္းလည္း ျမင့္လာမယ္။ အဲဒီအေမြကို ေနာက္မိ်ဳးဆက္သစ္ေတြကိုလည္း လက္ဆင့္ကမ္းေပးႏိုင္မယ္။ ကိုယ္ ကေရွ႔ေဆာင္ၿပီး လုပ္လိုက္လို႔ တျခားရြာေတြ အားက်လာရင္ အဲဒီရြာေတြကိုလည္း ကိုယ္က နည္းေပးလမ္းျပ လုပ္ႏိုင္မယ္။ အဲဒီအခါ အဲဒီရြာေတြလည္း တုိးတက္လာမယ္။
တကယ္လို႔သာ မင္းတို႔လို လူငယ္ေတြ ျမန္မာျပည္တစ္၀ွမ္းမွာ အမ်ားႀကီးေပၚလာၿပီ ဆိုရင္ ျမန္မာျပည္ႀကီးလည္း ပိုၿပီး သာယာလွပတဲ့ တိုင္းျပည္ႀကီး မျဖစ္လာေပဘူးလား။ ပိုၿပီး လူေနမႈအဆင့္အတန္းျမင့္မလာဖူးလား။ တိုင္းျပည္ထုတ္ကုန္လည္း ပိုၿပီး မတိုးလာဘူးလား။ အဲဒါဟာ တစ္နည္းအားျဖင့္ မင္းတို႔က ကိုယ့္ရပ္ရြာအတြက္ လုပ္ေနရင္း တိုင္းျပည္အက်ိဳးစီးပြားကိုလည္း တပါတည္း လုပ္ၿပီးျဖစ္သြားတာပဲ။ အဲဒီေတာ့ မင္းတို႔ဟာ ကိုယ့္မိသားစုအတြက္၊ ကိုယ့္ရပ္ရြာအတြက္ လုပ္ေနျခင္းဟာ တုိင္းျပည္ အတြက္ လုပ္ေနျခင္းပဲ ဆိုတာသေဘာေပါက္ဘို႔ လုိတယ္။
ဘာလုပ္ရမလဲ
ဒီေတာ့ဘာလုပ္ရမလဲ တဲ့။
မင္းတို႔လူငယ္ေတြစုၿပီး အဖဲြ႔ေလးတစ္ဖဲ႔ြ ဖဲြ႔ပါ။ အဲဒီအဖဲြ႔အတြက္ တူညီ၀တ္စံုမလိုဘူး။ ဥကၠဌ၊ အတြင္းေရးမႈး မလိုဘူး။ ရံပံုေငြ ေတြ ဘာေတြ မလိုဘူး။ ရံုးခန္း မလိုဘူး။ အဓိကလိုတာ လုပ္ခ်င္စိတ္နဲ႔ ေစတနာ ပဲ။ ဒါေပမဲ့ အဖဲြ႔ကို ဦးေဆာင္ဘို႔ မင္းတို႔အထဲက ထက္ထက္ျမက္ျမက္ အရိွဆံုး၊ အသိဉာဏ္ အေျမာ္အျမင္အရိွဆံုး တစ္ေယာက္က ေခါင္းေဆာင္ရမယ္။ ေနာက္ၿပီး မင္းတို႔အဖဲြ႔ထဲမွာ အႀကံေပးမဲ့ လူႀကီးေတြလိုတယ္။ သူတို႔က အေတြ႔အႀကံဳရိွၿပီးသားဆိုေတာ့ သူတို႔ကို မထည့္မျဖစ္ ထည့္ကိုထည့္ရမယ္။ ဥပမာ - ေဟာဒီက ဦးေလး၀င္းျမင့္တို႔၊ ဦးႀကီးျမဆင္ တို႔ေပါ့။ဒါေပမဲ့ တကယ္လုပ္တဲ့အခါေတာ့ မင္းတို႔ကိုယ္တိုင္ လုပ္ရမွာေပါ့။
အဖဲြ႔ဖဲြ႔ၿပီးၿပီဆိုရင္ တစ္လတစ္ခါတန္သည္၊ ႏွစ္ခါတန္သည္ စည္းေ၀းၾကရမယ္။ ေနာက္ၿပီး ဒို႔ရပ္ရြာမွာေတာ့ ဘာေတြလုပ္ရင္ ေကာင္းမလဲ လို႔ ခ်ေရး။ ဘယ္လိုလုပ္ရမလဲ လို႔ ေဆြးေႏြး၊ မျဖစ္ႏုိင္တာေတြ မေျပာနဲ႔၊ ျဖစ္ေအာင္ကို လုပ္မယ္ ဆိုတဲ့စိတ္ကို ေမြးထား။ အခက္အခဲနဲ႔ ျပႆနာကေတာ့ ရိွမွာပဲ။ ဘယ္အရာမွ စင္းလံုးေခ်ာ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ မင္းတို႔ကို ကန္႔လန္႔တိုက္တဲ့ သူေတြ၊ က႑ေဃာစ လုပ္တဲ့သူေတြ၊ ကဖ်က္ကယက္လုပ္တဲ့သူေတြ ရိွမွာပဲ။ သူတို႔နဲ႔ ဖက္ၿပီးရန္ျဖစ္ေနစရာ မလိုဘူး။ ကိုယ္လုပ္ရမဲ့အလုပ္ကို ေအာင္ျမင္ ေအာင္လုပ္ဖို႔ပဲ လိုတယ္။ ေနာက္ၿပီး သူတို႔အေပၚ ေမတၱာမပ်က္နဲ႔။ ထားပါေတာ့ ရြာလမ္းေတြ သန္႔ရွင္းေရးလုပ္ေပမဲ့ အိမ္တစ္အိမ္က ကပ္ဖဲ့လုပ္ၿပီး မပါဘူး။ ကိစၥမရိွဘူး။ သူမပါလည္း သူ႔အိမ္ေရွ႔ပါ မင္းတို႔သြားရွင္းေပးလိုက္ပါ။ မင္းတို႔ သူ႔အေပၚသေဘာထားႀကီး ေၾကာင္း ျပလိုက္ပါ။ ေမတၱာမပ်က္ေၾကာင္း ျပလိုက္ပါ။ ဒီလူ သူ႔လိပ္ျပာ သူရွက္သြားလိမ့္မယ္။
ေနာက္တစ္ခုက အခ်င္းခ်င္း စိတ္၀မ္းမကဲြၾကပါနဲ႔။ မတြက္ကပ္ၾကပါနဲ႔။ အလုပ္လုပ္လာၿပီဆိုရင္ သေဘာထားျခင္း မတိုက္ဆိုင္တာေတြ ရွိလာတတ္တယ္။ လူေတြအမ်ားႀကီးနဲ႔ လုပ္တာပဲ။ ဘယ္ အားလုံုးသေဘာတူႏိုင္မလဲ။ ဒါ သဘာ၀က်တယ္။ အဲဒီလို သေဘာထားျခင္း မတိုက္ဆိုင္တဲ့အခါ သူ႔ဘက္ကိုယ့္ဘက္ အေလွ်ာ့အတင္းလုပ္ၿပီး ညိွယူပါ။ ဘယ္ေသာအခါမွ ငါ့စကား ႏြားရ မေျပာပါနဲ႔။ ကိုယ့္ဘက္ကေနမဟုတ္ပဲ သူ႔ဘက္ကေန စဥ္းစားၾကည့္ပါ။ ေၾသာ္၊ သူေျပာတာ ဟုတ္သားပဲ လို႔ အျမဲေတြးပါ။
သာေရး၊ နာေရး ေတြမွာ မင္းတို႔အဖဲြ႔ ဦးေဆာင္ၿပီး တက္တက္ၾကြၾကြ ေစတနာပါပါနဲ႔ လုပ္ေပးလုိက္ပါ။ ေနာက္ၿပီး သႀကၤန္၊ ၀ါ၀င္၊ ၀ါထြက္ လူႀကီးသူမေတြကို ကန္ေတာ့ပဲြေလးေတြ လုပ္ေပးပါ။ ၀ါတြင္းဥပုသ္ရက္ေတြဆို ေက်ာင္းမွာ ဥပုသ္သည္ေတြ အရမ္း မ်ားတယ္။ မင္းတို႔က ဦးေဆာင္ၿပီး သူတို႔ေနရာထိုင္ခင္းသန္႔ရွင္းတာ၊ ဆြမ္းကြမ္းေ၀ယ်ာ၀စၥ၊ ေရခ်ိဳးတာ၊ မမာေရး၊ မက်န္းေရး စတာ ေတြကို လုပ္ေပးၾကရမယ္။ အလႉ၊ မဂၤလာေဆာင္ရိွၿပီေဟ့ ဆိုတာနဲ႔ မင္းတို႔က စည္းေ၀းပဲြအငယ္စားေလး ေခၚၿပီး မင္းကေတာ့ မ႑ပ္ ထိုးဘို႔တာ၀န္ယူ၊ ငါကေတာ့ ေကြ်းေမြးေရးတာ၀န္ယူမယ္၊ နင္တို႔က ဧည့္ခံေရးတာ၀န္ယူ၊ မင္းတို႔ကေတာ့ ဖိတ္စာရိုက္ေပးလုိက္ၾက စသျဖင့္ အသီးသီး တာ၀န္ခဲြေ၀ယူၾကရမယ္။ အခက္အခဲ ျပႆနာေတြနဲ႔ ႀကံဳတဲ့အခါတိုင္း လူႀကီးသူမေတြဆီက အႀကံဉာဏ္ကို ယူပါ။
မင္းတို႔စည္းေ၀းပဲြလုပ္မယ္ဆို စာၾကည့္တိုက္ထဲမွာ လုပ္လို႔ရတယ္။ စာၾကည့္တိုက္ကိုလည္း ျပန္ျပင္ပါ။ စာအုပ္ဘီရိုေတြ ထပ္လုပ္၊ စာအုပ္ေတြ ထပ္ျဖည့္။ မင္းတို႔ကိုယ္တုိင္လည္း စာဖတ္၊ ရြာသားေတြ စာဖတ္ေအာင္လည္း ႏိႈးေဆာ္ပါ။ စာၾကည့္တိုက္ဟာ ရြာကာလသား၊ ကာလသမီးေတြ ေတြ႔ဆံုရာေနရာေလး ျဖစ္ေနပါေစ။ စာၾကည့္တိုက္ပတ္၀န္းက်င္ကို သန္႔ရွင္းထားျခင္းျဖင့္ ကေလး ေတြလည္း ေဆာ့လို႔ရေအာင္ လုပ္ထားပါ။ စာၾကည့္တိုက္ကို ဘယ္ေန႔ဘယ္သူလာဖြင့္ စသျဖင့္ အလွည့္ထားၿပီး အနည္းဆံုး တစ္ပတ္ကို သံုးရက္ေလာက္၊ တစ္ရက္ကို တစ္နာရီ၊ ႏွစ္နာရီေလာက္ ဖြင့္ျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစားပါ။
ေက်ာင္းျခံစည္းရိုး၊ ေဆးခန္း၊ စာၾကည့္တိုက္နဲ႔ ရယကရံုး စည္းရိုးတစ္ေလွ်ာက္ သစ္ပင္ေတြ စိုက္ပါ။ မန္က်ည္းပင္၊ သရက္ ပင္၊ ခေရပင္၊ သေျပပင္၊ ကုကိၠဳပင္ စတဲ့ ႏွစ္ရွည္ပင္ႀကီးေတြ စိုက္ပါ။ ကံ့ေကာ္တို႔၊ စကားပင္တို႔လည္း စိုက္လို႔ရတာပဲ။ ေနာက္ၿပီး ရြာေဘာလံုးကြင္းကို လည္း ျပန္ျပင္ပါ။ အားကစားပဲြေလးေတြ လုပ္ေပးပါ။
ဒါဆို မင္းတို႔ဟာ ရပ္ရြာက အားကိုးရမဲ့ သားေကာင္း၊ သမီးေကာင္းေတြ ျဖစ္လာလိမ့္မယ္။ ရပ္ရြာကလည္း မင္းတို႔ကို တကယ္ အားကိုးအားထား ျပဳလာလိမ့္မယ္။ ခု လူႀကီးေတြေနာက္ပိုင္း မင္းတို႔ ရပ္ရြာကို တာ၀န္ယူရတဲ့အခါ ရပ္ရြာအေပၚ ၾသဇာ ေညာင္းတဲ့၊ အရည္အခ်င္းရိွတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းေတြ ျဖစ္လာလိမ့္မယ္။ လုပ္ရင္းကိုင္ရင္းကေန ဘာေတြလုပ္ရမယ္၊ ဘယ္လိုလုပ္ ရမယ္ ဆိုတာ အလိုလို သိလာလိမ့္မယ္။ တစ္ခုေတာ့ရိွတယ္။ အဲဒီလိုလုပ္ရင္ မင္းတို႔ကို အ-မနာပ ေျပာတဲ့လူေတြ ရိွလာလိမ့္မယ္။ မင္းတို႔ အဆဲခံရလိမ့္မယ္။ မဲ့တာရဲြ႔တာခံရလိမ့္မယ္။ တီးတိုးတီးတိုး သဖန္းပိုး လုပ္ၾကလိမ့္မယ္။ မၾကားတၾကား ေလွာင္တဲ့သူေတြ ရိွလိမ့္မယ္။ အဲဒီလူေတြနဲ႔ ဖက္ၿပီး ရန္ျဖစ္မေနနဲ႔။ အဲဒီလူေတြေျပာတာကို လ်စ္လ်ဴရႈထားလိုက္ပါ။
မင္းတို႔အဲဒီလိုလုပ္ရင္ ၀ါးေတာကြင္းရြာႀကီးဟာ ေဘးကရြာေတြ တမင္သက္သက္လာၿပီး ေလ့လာရမဲ့ စံျပရြာႀကီး တစ္ရြာ ျဖစ္လာလိမ့္မယ္။ မင္းတို႔အေၾကာင္းကိုလည္း တစ္ဆင့္စကား တစ္ဆင့္နား လူသတင္း၊ လူခ်င္းေဆာင္ သြားလိမ့္မယ္။
ကဲ၊ ငါေျပာတာလည္း အေတာ္မ်ားသြားၿပီး။ ဒီေတာ့ ငါေျပာတာေသေသခ်ာခ်ာ မွတ္ထားပါ။ ငါေျပာသလို လုပ္ျဖစ္ေအာင္ လည္း လုပ္ပါ။ ငါ ေနာက္ႏွစ္ႏွစ္ေလာက္ၾကာရင္ တစ္ေခါက္ျပန္လာဦးမယ္။ အဲဒီအခါ ခုအေျခအေနနဲ႔ဘာေတြကြာသလဲလို႔ ေလ့လာ ၾကည့္မယ္။ လုပ္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ၾကပါလို႔ ငါတိုက္တြန္းခ်င္တယ္။ ဒါပါပဲကြာ။
ေအးၿငိမ္း(ေလးမ်က္ႏွာ)
၇-၁-၂၀၁၀
No comments:
Post a Comment