Saturday, September 15, 2018

ဗာလနံ - လူမိုက္တို႔သည္


(၁)

ရွင္မဟာေမာဂၢလာန္အေလာင္းႏွင့္ ရွင္သာရိပုတၱရာအေလာင္းတို႔သည္ ျမတ္စြာဘုရားႏွင့္ေတြ႔ၿပီး တရားစစ္ တရားမွန္ကို ရွာေဖြေတြ႔ရိွၾကၿပီးသကာလ တရားရွာရင္း သူတို႔ဆရာျဖစ္ခဲ့ဖူးသည့္ သိစၥည္းဆရာႀကီးဆီသြားကာ ျမတ္စြာဘုရားထံ တပည့္ခံ၍ တရားစစ္တရားမွန္ကို အားထုတ္ဘို႔ တိုက္တြန္းေလ၏။

ထိုအခါ သိစၥည္းဆရာႀကီးက လူအမ်ား၏ ဆရာႀကီးတစ္ဆူအျဖစ္မွ ေဂါတမဗုဒၶ၏ တပည့္အျဖစ္ မခံလိုေတာ့ေၾကာင္း။
ဟဲ့ - ေလာကဝယ္ လူမိုက္နဲ႔ လူလိမၼာ ဘယ္သင္းပိုမ်ားသတံုး။
လူမိုက္ေတြ ပိုမ်ားပါသဖုရာ့။
ေအးေအး - မင္းတို႔လုိလူလိမၼာေတြ ေဂါတမဆီသြားၾက၊ လူမိုက္ေတြ ငါ့ဆီ က်န္ခဲ့လိမ့္မယ္ - ဟု ဆိုသတတ္။

အႏီွဆရာႀကီးကား မိမိလမ္းစဥ္မွားေနေၾကာင္း သိသည္။ သို႔ေသာ္ မိမိ၏ အတၱႏွင့္ မာနကိုမခြာႏုိင္သည့္အတြက္ ေဂါတမဗုဒၶ၏ တပည့္အျဖစ္မခံႏိုင္၍ တရားစစ္၊ တရားမွန္ကို ရမသြားခဲ့ရွာ။

ဤေလာကတြင္ ထိုသိစၥည္းဆရာႀကီးကဲ့သို႔ လူမ်ား အမ်ားအျပားပင္ ရိွေလ၏။

(၂)

ယေန႔ ကြ်ႏ္ုပ္ အစိုးရအရာရိွႀကီးတစ္ဦးႏွင့္ ေတြ႔ဆံုပဲြသို႔ တက္ခြင့္ရခဲ့သည္။ စီစဥ္ေပးသူမ်ားကို ေက်းဇူးတင္ပါ၏။
သူေျပာျပသျဖင့္ သူတို႔လုပ္ကိုင္ေနသည္မ်ားႏွင့္ သူတို႔ရင္ဆိုင္ႀကံဳေတြ႔ေနၾကရသည္မ်ားကို သိခြင့္ရခဲ့ပါသည္။ ထိုအထဲမွ မသိသင့္၊ မသိထိုက္သည္မ်ားကို ခ်န္လွပ္လ်က္ သိသင့္သမွ် ျပန္လည္ ေဖာက္သည္ခ်ခ်င္ပါသည္။

ကြ်ႏု္ပ္တို႔၏ လက္သန္းမ်ား တန္ခိုးျဖင့္ NLD အစိုးရတက္လာခဲ့သည္မွာ ၂ ႏွစ္ေက်ာ္ခဲ့ၿပီ။ NLD အစိုးရသည္ ေခ်းထုပ္ႀကီးကို လက္ဝယ္ပိုက္မိၿပီးသား ျဖစ္လိမ့္မည္ကို ႀကိဳတင္ေမွ်ာ္လင့္ထားခဲ့ၾက၏။ သို႔တိုင္ အေျခအေနမွာ သူတို႔ေမွ်ာ္လင့္ထားသည္ထက္ အမ်ားႀကီး ပိုဆိုးေနေလသည္။

အထူးသျဖင့္ကား လူမ်ားျဖစ္၏။ လူဟူ၍ ျဖစ္လာကတည္းကိုက ဥပါဒါန္ေၾကာင့္ ျဖစ္လာျခင္း မဟုတ္ေလာ။ သို႔မို႔ေၾကာင့္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အသားက်လာခဲ့သည့္ စနစ္ဆိုးႀကီးေအာက္တြင္ က်င္လည္ႀကီးျပင္းခဲ့ရသည့္ ထုိသူမ်ားသည္ ထုိစနစ္ဆိုးႀကီးကို အတင္းဖက္တြယ္ထားၾကေလသည္။ ထိုစနစ္ဆိုးႀကီး မေကာင္းမွန္းသိလ်က္ႏွင့္ မျပဳျပင္လို၊ မေျပာင္းလဲလိုၾက။

အဘယ္ေၾကာင့္နည္း။
ထိုစနစ္ဆုိးႀကီးကုိမွီကာ အက်ိဳးအျမတ္ထုတ္၍ ရေနေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သတည္း။
ကြ်ႏု္ပ္တုိ႔ျမန္မာျပည္ႀကီးတြင္ ရံုးျပင္ကႏၷားႏွင့္ပတ္သက္သည့္ ကိစၥမွန္သမွ် ဘယ္ကိစၥမွ လြယ္သည္မရိွ။ ယုတ္စြအဆံုး ေထာက္ခံစာကေလးတစ္ေစာင္ရဘို႔ေတာင္ အလြန္ခက္ခဲေလသည္။
အဘယ္ေၾကာင့္ခက္ရသနည္း။ ခက္မွ လုပ္စားလို႔ရမည္မဟုတ္ေလာ။
လုပ္ရမလြယ္လွ်င္ လူမ်ားသည္ အလြယ္ႏွင့္ရမည့္လမ္းကို လိုက္ၾကလိမ့္မည္။ ဤေၾကာင့္ပင္လွ်င္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ရိွေသာလူမ်ား အတြက္ အင္မတန္ သြားေရယိုစရာေကာင္းသည့္ ခြင္ ဆုိတာႀကီး ျဖစ္လာေလသည္။

သည့္အတြက္ သည္ ခြင္ႏွင့္လုပ္စားေနသူ လူအေပါင္းတို႔မွာ သည္ခြင္ႀကီးေပ်ာက္သြားမွာကို ငယ္ထိပ္ မိုးႀကိဳးပစ္မွာထက္ ေၾကာက္ေသးသည္။ သည္ခြင္ႀကီးပိတ္သြားလွ်င္ ငတ္ၿပီ။

ဘယ္အခ်ိန္တြင္ သည္ခြင္ႀကီး ပိတ္မည္နည္း။
ရံုးျပင္ကႏၷားကိစၥ၌ လူေတြ အလြယ္တကူ လုပ္လို႔ရသြားလွ်င္ ခြင္ ပိတ္ေတာ့မည္။
ထို႔အတြက္ လူေတြ ရံုးျပင္ကႏၷားကိစၥ၌ အလြယ္တကူ လုပ္လို႔ရသြားမည့္အေရးကို ထိုသူမ်ားသည္ ေသမေလာက္ ေၾကာက္ၾကေလ၏။

ေျပာင္းလဲခ်ိန္တန္ၿပီဟူေသာ ေၾကြးေၾကာ္သံႏွင့္ တက္လာသည့္ NLD အစိုးရအဖို႔ စနစ္ဆုိးႀကီးကို ေျပာင္းလဲပစ္ရန္ႀကိဳးစားရာ၌ အစိုးရယႏၱရားႀကီးကုိ တကယ္လည္ပတ္ေပးေနသည့္ အႏွီသေကာင့္သား၊ စနစ္ဆိုးကိုဖက္တြယ္ထားလိုသူမ်ားမွာ အဓိက အေႏွာင့္အယွက္၊ အဟန္႔အတား၊ အခက္အခဲႀကီးတစ္ရပ္ ျဖစ္သတည္း။

၎တို႔သည္ စနစ္ေဟာင္းႀကီး မေကာင္းမွန္းသိသည္။ ထိုစနစ္ႀကီးတြင္ ဘာအခ်က္အလက္မွ မရိွ။ ဘာအကုိးအကား အေထာက္အထားမွမရိွ။ ရိွသမွ် အခ်က္အလက္မ်ားသည္လည္း ပါးစပ္ထဲကထြက္ထားသည့္၊ ဘာအေထာက္အထားမွ မရိွေသာ အခ်က္အလက္မ်ားသာ ျဖစ္ေလသည္။ ဤသို႔အခ်က္အလက္ အမွန္အကန္မ်ားမရိွျခင္းပင္လွ်င္ ၎တို႔အတြက္ ခြင္ တစ္ခု၊ ခြင္ အႀကီးႀကီးတစ္ခု၊ ဧရာမခြင္ႀကီးတစ္ခု၊ ေသာက္က်ိဳးနည္းႀကီးသည့္ ခြင္ႀကီးတစ္ခု ျဖစ္ေလသည္။ ဘာအခ်က္အလက္ အေထာက္အထားမွ မရိွေတာ့ လုပ္ခ်င္သလို လုပ္လုိ႔ရသည္။ ေျပာခ်င္သလို ေျပာလို႔ရသည္။ သူတို႔ေျပာတာေတြ မွန္မွန္းလည္း မသိ။ မွားမွန္းလည္း မသိ။

ယခု တက္လာသူမ်ားက ထုိ ဘာအခ်က္အလက္မွ မရိွေသာ၊ ေျပာခ်င္သလုိေျပာ၊ လုပ္ခ်င္သလိုလုပ္ေနသည့္ စနစ္ႀကီးကို ျပင္ဘုိ႔ ႀကိဳးစားသည္။ ထုိအခါ ထို ခက္ေနသည့္စနစ္ကို လြယ္ေအာင္ျပင္လိုေသာ ျပည္သူ႔ဘက္ေတာ္သားမ်ားသည္ စနစ္ဆုိးႀကီးကို အသည္းအသန္ဖက္တြယ္ထားလိုသူႀကီးမ်ား၏ မဟာရန္သူေတာ္ႀကီးမ်ား ျဖစ္လာေလသည္။

ထိုကဲ့သို႔ ေျပာင္းလဲဘို႔ ႀကိဳးစားမႈမ်ားကို အသည္းအသန္ ကန္႔လန္႔တိုက္ၾကသည္။ ျပႆနာရွာၾကသည္။ အေျပာင္းအလဲ ေရွ႔မတုိးရေလေအာင္ နည္းမ်ိဳးစံုႏွင့္ ဒုကၡေပးၾကသည္။ တည့္တည့္တမ်ိဳး၊ ေစာင္း၍တစ္မ်ိဳး ငါႏွင့္လူူႏွင့္ ဆဲၾကသည္။

လူထု မသိနားမလည္မႈႏွင့္ ၎တို႔၏ လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ားကိုေပါင္းကာ စားေသာက္သြားၾကသည္မ်ားမွာ ခင္ဗ်ားတို႔ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ထင္ထားတာထက္ အဆေပါင္းမ်ားစြာ မ်ားေပမည္။ ၎တို႔မွလဲြ၍ မည္သူမွမသိႏိုင္။

(၃)

ဤသည္မွာ ကြ်ႏ္ုပ္က -
ဘာေျပာင္းသလဲ ဟု ႏွာေခါင္းရံႈ႔ေနသူမ်ားသိေစရန္ အရိပ္အျမြက္မွ ေရးလုိက္ျခင္းျဖစ္ပါ၏။
NLD အစိုးရမွ လူသစ္မ်ားသည္လည္း ယခု သက္တမ္း၌ အေတြ႔အႀကံဳေတာ္ေတာ္ ရကုန္ၾကၿပီ။ ေနာင္သက္တမ္းတြင္ သည့္ထက္ ပိုလုပ္ႏိုင္လိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ပါသည္။

မိတ္ေဆြတို႔ ဘာမွ အေတြးမလဲြပါႏွင့္။
ေနာင္လာမည့္ ေရြးေကာက္ပဲြ၌လည္း ကြ်ႏ္ုပ္တို႔သည္ NLD ကိုသာ ပံုေအာ မဲေပးရလိမ့္မည္။
သူခိုးမ်ားကိုေတာ့ ဘယ္နည္းႏွင့္မွ အားမေပးပါေလႏွင့္။ ကုန္ကုန္ေျပာရလွ်င္ ၿခံစည္းရိုးနားကိုပင္ အကပ္မခံပါေလႏွင့္။


က်မက သူတို႔အတြက္ အီးေမးဖြင့္ေပးထားတာေတာင္ တစ္ေယာက္မွ ဖြင့္ဖတ္ေဖာ္မရၾကဘူး ဟု ၾကားရသည့္အခါ -
ကြ်ႏ္ုပ္က စည္းေဝးခန္းစားပဲြရွည္ႀကီးေပၚမွ တစ္ေနရာလွ်င္ တစ္လံုးက် ဆင္ေပးထားသည့္ ကြန္ျပဴတာႀကီးမ်ားကို ေျပးျမင္မိကာ -
အင္း - အဲဒါႀကီးေတြက ဘာလုပ္ဖို႔မ်ား ဆင္ထားပါလိမ့္ - ဟု

စဥ္းစားေတြးေတာေနမိပါသတည္း။

ေက်းဇူးတင္ပါသည္။

ေအးၿငိမ္း
၁၄ စက္တင္ဘာလ၊ ၂၀၁၈။ ည ၁၁း၄၃ နာရီ

လွ်ပ္စစ္အႏၱရာယ္ ကင္းရွင္းေရး


(၁) မဆံုးရံႈးသင့္ဘဲ ဆံုးရံႈးလိုက္ရသည့္ အသက္တစ္ေခ်ာင္း

မ်ားမၾကာမီက ကြ်န္ေတာ့္ဆရာတစ္ေယာက္ ေဆးရံုတက္ရပါသည္။ သူေဆးရံုတက္ေနစဥ္ သူ႔သားအႀကီး လူနာေစာင့္၏။ တစ္ေန႔တြင္ ထို လူနာေစာင့္ေနသည့္ သားအႀကီး ေရခ်ဳိးေနစဥ္ ဓာတ္လိုက္ကာ လဲက်ပါသည္။ ထိုဓာတ္လုိက္ျခင္းေၾကာင့္ပင္ က်န္းက်န္းမာမာ သန္သန္စြမ္းစြမ္း ထို သားအႀကီး ေသဆံုးရပါသည္။ (ေဖ့စ္ဘုတ္မွရေသာ အျခား အခ်က္အလက္မ်ားကို ထည့္မေရးေတာ့ပါ။)

ထုိအမႈ၌ လူမ်ား၏ မသိနားမလည္မႈေၾကာင့္ မဆံုးရံႈးသင့္ေသာ အသက္တစ္ေခ်ာင္း ဆံုးရံႈးရသည္။ ဓာတ္လိုက္ေနစဥ္ အနီး၌ ေဆးရံုဝန္ထမ္းမ်ား ရိွေနသည္ဆို၏။ အခ်ိန္မီ မိန္းကိုခ်လိုက္ႏိုင္လွ်င္ အသက္မဆံုးႏိုင္ပါ။ သို႔ေသာ္ ထိုဝန္ထမ္းမ်ားမွာ မိန္းကို ခ်ရေကာင္းမွန္း မသိခဲ့။ အလြန္႔အလြန္ဝမ္းနည္းစရာ ေကာင္းလွပါသည္။

(၂) လွ်ပ္စစ္အႏၱရာယ္ ကင္းရွင္းေရး

ကြ်န္ေတာ္တို႔ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လူေသမႈျဖစ္ရသည့္ ကိစၥရပ္မ်ား၌ လွ်ပ္စစ္ေၾကာင့္ ေသဆံုးရမႈမွာ ထိပ္ဆံုးကပါဝင္ေန၏။ လမ္းေလွ်ာက္ရင္း ဓာတ္လိုက္ေသႏုိင္သည္။ အေမာေျဖရန္ ၿခံစည္းရိုးကို မွီထိုင္ရင္း ဓာတ္လုိက္ေသႏိုင္သည္။ ေရခ်ိဳးရင္း ဓာတ္လိုက္ေသႏိုင္သည္။

လုပ္ငန္းခြင္ထဲမွာ ဓာတ္လိုက္ေသႏုိင္သည္။ လမ္းေပၚမွာဓာတ္လိုက္ေသႏိုင္သည္။ အိမ္မွာေနရင္းလည္း ဓာတ္လိုက္ေသႏိုင္သည္။ ယုတ္စြအဆံုး ေဆးရံုတက္ေနရင္းပင္ ဓာတ္လိုက္ေသႏုိင္သည္။ မည္သည့္ေနရာမွ စိတ္မခ်ရ။

ဓာတ္လုိက္ေသရျခင္းမွာ ကံဆိုး၍မဟုတ္။ လူမ်ား၏ ေပါ့ေလ်ာ့မႈ၊ အသံုးမက်မႈေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ကြ်ႏု္ပ္တို႔ဆီမွ လူအမ်ားတို႔သည္ ေသခါမွသာ ေအာ္ငိုတတ္ၾကသည္။ လွ်ပ္စစ္အႏၱရာယ္ကင္းေရးကိုမူ လုပ္ရေကာင္းမွန္း မည္သူမွ မသိၾက။ မည္သူမွလည္း ဂရုမစိုက္ၾက။

သည္မွ် ျပည္သူအမ်ား လွ်ပ္စစ္အႏၱရာယ္ႏွင့္ ေန႔တဓူဝ ႀကံဳေတြ႔ေနၾကရသည့္တိုင္ တာဝန္ရိွသူမ်ားဘက္က ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူေဆာင္ရြက္တာလည္း မေတြ႔ရ။ အေရးယူေဆာင္ရြက္ျခင္းဆိုသည္မွာ ထိုေဒသမွတာဝန္ရိွသူကို အေရးယူျခင္းကို မဆိုလို။ ေနာက္ထပ္ ဤကဲ့သို႔ေသာ ဓာတ္လုိက္ေသမႈမ်ား မျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္တားဆီးေရး အစီအမံမ်ား ျပဳလုပ္ျခင္းကို ဆိုလို၏။

လွ်ပ္စစ္ကို တစ္ႏိုင္ငံလံုးအတိုင္းအတာႏွင့္ ျပည္သူတစ္ရပ္လံုး သံုးေနၾကသည္ျဖစ္ရာ လွ်ပ္စစ္အႏၱရာယ္ကင္းေရးမွာ အလြန္ က်ယ္ျပန္႔လွေသာ အလုပ္ျဖစ္၏။ လက္ပူတိုက္ၿပီး တစ္ပဲြထိုး လုပ္လုိ႔ရတာမ်ိဳးမဟုတ္။ အစိုးရက စီမံကိန္းခ်ကာ ေသေသခ်ာခ်ာ က်က်နနလုပ္မွ ျဖစ္မည္။

ထိုအထဲတြင္ ပထမဆံုးအေရးႀကီးသည္မွာ ဥပေဒ၊ နည္းဥပေဒမ်ား ျဖစ္ပါသည္။ ဒုတိယ အေရးႀကီးသည္မွာ ထုိဥပေဒ၊ နည္းဥပေဒ မ်ားကို လုပ္ငန္းရွင္မ်ား၊ အတတ္ပညာရွင္မ်ားႏွင့္ ျပည္သူအမ်ား လိုက္နာလက္ခံက်င့္သံုးေရး။ မလိုက္နာ၊ မက်င့္သံုးသူမ်ားကို ထိထိေရာက္ေရာက္ အျပစ္ေပး၊ အေရးယူေရး ျဖစ္၏။

တတိယအေရးႀကီးသည္မွာ ျပည္သူမ်ားကို အသိပညာေပးေရးျဖစ္၏။ ထိုအသိေပးေရးလုပ္ငန္းသည္လည္း အလြန္က်ယ္ျပန္႔လွ၏။ အေကာင္းဆံုးမွာကား ေက်ာင္းမွာကတည္းက ကေလးငယ္မ်ားကို လွ်ပ္စစ္အႏၱရာယ္ကို မည္ကဲ့သို႔ကာကြယ္ရမည့္အေၾကာင္း ထည့္သြင္းသင္ၾကားေပးလုိက္တာ ျဖစ္ပါသည္။

လွ်ပ္စစ္အႏၱရာယ္ကင္းရွင္းေရးတြင္ အပိုင္း (၃) ပိုင္းရိွ၏။ ၎တို႔မွာ -

၁။ လွ်ပ္စစ္ဆုိင္ရာ ပစၥည္းမ်ား၏ အရည္အေသြး
၂။ လွ်ပ္စစ္တပ္ဆင္ေရးဆိုင္ရာ အင္ဂ်င္နီယာ/လုပ္သားမ်ား၏ တတ္ေျမာက္ကြ်မ္းက်င္မႈ
၃။ တပ္ဆင္ထားသည့္ မီးလိုင္းမ်ား၏ အရည္အေသြး၊ စံခ်ိန္မီမႈ

စသည္တို႔ ျဖစ္ပါသည္။

(၃) လွ်ပ္စစ္ဆုိင္ရာ ပစၥည္းမ်ား၏ အရည္အေသြး

လွ်ပ္စစ္ႏွင့္ပတ္သက္သည့္ မီးႀကိဳး၊ မီးခလုတ္၊ မီးခလုတ္ခံု၊ ဘရိတ္ကာ၊ မီးသီး၊ မီးေခ်ာင္းႏွင့္ အျခား လွ်ပ္စစ္ဆိုင္ရာ ပစၥည္း အားလံုးကို ေစ်းကြက္သို႔ မတင္သြင္းမီ အစိုးရက စမ္းသပ္စစ္ေဆးခြင့္လိုင္စင္ ထုတ္ေပးထားေသာ အဖဲြ႔အစည္းမ်ားက အရည္အေသြး စံခ်ိန္မီမမီ စမ္းသပ္စစ္ေဆးရသည္။ ထုိသို႔စမ္းသပ္စစ္ေဆးရာတြင္ သတ္မွတ္ထားသည့္ စံခ်ိန္စံညႊန္းမ်ား ရိွ၏။ စင္ကာပူတြင္ အိမ္သံုးလွ်ပ္စစ္ပစၥည္းမ်ား၏ အရည္အေသြးကို သတ္မွတ္ထားသည့္ စံခ်ိန္စံညႊန္းမွာ SS146- Specification for household and similar electrical appliances – Safety ျဖစ္၏။

စမ္းသပ္စစ္ေဆးၿပီးေနာက္ ထုိလွ်ပ္စစ္ပစၥည္းမ်ားကို စမ္းသပ္စစ္ေဆးၿပီးေၾကာင္း sticker ကပ္ေပးလိုက္သည္။ ေစ်းကြက္ထဲမွ လွ်ပ္စစ္ပစၥည္းအားလံုးမွာ ထို စတစ္ကာကပ္ထားသည့္ ပစၥည္းမ်ားသာ ျဖစ္ရမည္။ စမ္းသပ္အတည္ျပဳမထားသည့္ လွ်ပ္စစ္ပစၥည္း ထုတ္လုပ္သူ၊ တင္သြင္းသူ၊ သယ္ယူပုိ႔ေဆာင္သူ၊ ေရာင္းခ်သူမ်ားကို အျပစ္ေပး၊ အေရးယူရမည္။

ျပည္သူမ်ားအေနႏွင့္လည္း ေစ်းကြက္ထဲတြင္ အရည္အေသြးမျပည့္မီေသာ၊ စတစ္ကာကပ္မထားေသာ လွ်ပ္စစ္ပစၥည္းမ်ား ေတြ႔ပါက သက္ဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္အဖဲြ႔အစည္းသို႔ သတင္းေပးရမည္။ အရည္အေသြးမျပည့္မီေသာ ပစၥည္းမ်ားသံုးျခင္းသည္ လူအမ်ား၏ အသက္အႏၱရာယ္ကို ၿခိမ္းေျခာက္ေနျခင္းျဖစ္သျဖင့္ လူထုက မိမိတို႔အသိျဖင့္ ပူးေပါင္းပါဝင္ ေဆာင္ရြက္ၾကဘို႔ အေရးႀကီးပါသည္။

(၄) လွ်ပ္စစ္တပ္ဆင္ေရးဆိုင္ရာ လုပ္သားမ်ား၏ တတ္ေျမာက္ကြ်မ္းက်င္မႈ

စိတ္မေကာင္းစရာတစ္ခုမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ကြ်မ္းက်င္လုပ္သားမဟုတ္သူမ်ားက အင္ဂ်င္နီယာလုပ္ငန္းမ်ားကို တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ လုပ္ကိုင္ေနၾကျခင္း ျဖစ္၏။ သည္ကိစၥမွာ အလြန္ အႏၱရာယ္မ်ားလွပါသည္။ အင္ဂ်င္စက္မ်ား ျပင္ဆင္သည့္ေနရာတြင္ ေသာ္ လည္းေကာင္း၊ လွ်ပ္စစ္မီးႀကိဳးႏွင့္ ပစၥည္းမ်ား တပ္ဆင္ရာတြင္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ေရပုိက္ဆင္ျခင္းလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ေသာ္ လည္းေကာင္း၊ အေဆာက္အဦ ေဆာက္လုပ္ျခင္း၊ လမ္းေဖာက္လုပ္ျခင္း၊ တံတားေဆာက္ျခင္းမ်ားတြင္ေသာ္ လည္းေကာင္း၊ နယ္ပယ္မ်ိဳးစံုတြင္ ျဖစ္ပါသည္။

တတ္ေျမာက္ကြ်မ္းက်င္ေသာ လုပ္သားတစ္ဦးျဖစ္ရန္ အရည္အေသြး သံုးရပ္လိုသည္။ ၎မွာ စာေတြ႔တတ္ေျမာက္မႈ၊ လက္ေတြ႔ ကြ်မ္းက်င္မႈ ႏွင့္ ေစတနာပါပါ လုပ္ကိုင္မႈတို႔ ျဖစ္၏။

စာေတြ႔တတ္ေျမာက္မႈကို ဆရာေကာင္းေကာင္းႏွင့္ ေသေသခ်ာခ်ာသင္ေပးရမည္။ ထိုအထဲတြင္ေအာက္ပါတုိ႔ ပါဝင္၏။ (အက်ဥ္းမွ်ေဖာ္ျပျခင္းသာျဖစ္ၿပီး အျပည့္အစံုမဟုတ္ပါ။ အျပည့္အစံုကို National Competency Standards မ်ားတြင္ ဖတ္ၾကည့္ႏိုင္ပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ Electrician (Building) NC-1 ျဖစ္၏။

၁။ လွ်ပ္စစ္တပ္ဆင္ျခင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ ျပ႒ာန္းထားေသာ ဥပေဒ၊ နည္းဥပေဒ၊ စံခ်ိန္စံညႊန္းမ်ား
၂။ လွ်ပ္စစ္တပ္ဆင္ျခင္းလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကိုင္ရာတြင္ အႏၱရာယ္ကင္းေအာင္ လုပ္ျခင္း
၃။ လွ်ပ္စစ္အေျခခံ
၄။ လွ်ပ္စစ္သြယ္တန္းျခင္းအတြက္ လိုအပ္ေသာ ပစၥည္းစာရင္း တြက္ခ်က္ျခင္း
၅။ လွ်ပ္စစ္တပ္ဆင္ျခင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ ကုန္က်စရိတ္တြက္ခ်က္ျခင္း
၆။ အေဆာက္အဦမ်ား၌ လွ်ပ္စစ္တပ္ဆင္ျခင္းအတြက္ ထုတ္ထားသည့္ပံုမ်ား၊ သေကၤတမ်ား၊ ထုတ္လုပ္သူမ်ား၏ ညႊန္ၾကားခ်က္မ်ားကို ဖတ္ရႈနားလည္ျခင္း
၇။ မိမိလုပ္ငန္းအတြက္ အသံုးျပဳရမည့္ လက္သံုးကိရိယာမ်ားကုိ ေရြးခ်ယ္ျခင္း၊ စနစ္တက်ကုိင္တြယ္၊ အသံုးျပဳျခင္း
၈။ ေစ်းကြက္ထဲတြင္ရႏိုင္သည့္ မီးႀကိဳး ႏွင့္ ဆက္စပ္ပစၥည္း (မီးခလုတ္ခံု၊ ပလပ္၊ ဘရိတ္ကာ၊ မီးသီး၊ မီးေခ်ာင္းမ်ား စသည္) တို႔အေၾကာင္း
၉။ ပံုတြင္ေဖာ္ျပထားသည့္အတုိင္း မီးလိုင္းေျပးမည့္ေနရာမ်ားကို မွတ္သားျခင္း၊ ကြန္က်ဴပိုက္မ်ားကို ျဖတ္ေတာက္ျခင္း၊ ဆက္ျခင္း၊  ေကြးျခင္း
၁၀။ မီးႀကိဳးမ်ား၊ မီးေခါင္းမ်ား၊ ခလုတ္ခံုမ်ား၊ မီးသီးမီးေခ်ာင္းမ်ား၊ ပင္မခလုတ္ခံု စသည္တို႔ကုိ ျပ႒ာန္းထားသည့္ စံခ်ိန္စံညႊန္းမ်ားႏွင့္ အညီ တပ္ဆင္ျခင္း
၁၁။ ဝါယာႀကိဳးမ်ားကို မွန္ကန္စြာဆက္နည္း
၁၂။ ေျမစုိက္ႀကိဳးကို စနစ္တက် မွန္ကန္စြာခ်ျခင္း၊ ေျမစိုက္ႀကိဳးခ်ျခင္း၏ အက်ိဳးေက်းဇူးႏွင့္ ေျမစိုက္ႀကိဳးမခ်ျခင္း၏ အျပစ္မ်ား
၁၃။ လွ်ပ္စစ္ေၾကာင့္ျဖစ္တတ္ေသာ အႏၱရာယ္မ်ား၊ ထိုအႏၲရာယ္မ်ားမျဖစ္ေအာင္ မည္ကဲ့သို႔လုပ္ရမည္
၁၄။ လွ်ပ္စစ္သြယ္တန္းျခင္းလုပ္ငန္း၌ လိုက္နာရမည့္ ေဆာင္ရန္၊ ေရွာင္ရန္မ်ား
၁၅။ မီးသြယ္ၿပီးသည့္အခါ ေကာင္းေကာင္းအလုပ္လုပ္မလုပ္၊ အႏၱရာယ္ကင္းစြာ အသံုးျပဳႏိုင္၊ မျပဳႏုိင္ စမ္းသပ္ျခင္း

လက္ေတြ႔ကြ်မ္းက်င္မႈကို သင္ေပး၍မရပါ။ ထို႔အတြက္ လုပ္ငန္းအေတြ႔အႀကံဳလိုသည္။ အလုပ္သင္ကာလတြင္ မိမိဘာသာ မလုပ္ရပါ။ တကယ္တတ္ေျမာက္ကြ်မ္းက်င္သူႏွင့္ တဲြဘက္ကာ ၎၏ လုပ္ပံုကိုင္နည္းမ်ားကို ေလ့လာသင္ယူရပါမည္။ လက္ေတြ႔ ေလ့လာသင္ယူျခင္းကို အနည္းဆံုး (၂) ႏွစ္ ခန္႔ သင္ယူပါမွ ကြ်မ္းကြ်မ္းက်င္က်င္ တတ္ေျမာက္ပါမည္။

ဤကဲ့သို႔ ေလ့လာသင္ယူၿပီးသည့္ လွ်ပ္စစ္ကြ်မ္းက်င္လုပ္သားမ်ားကို တကယ္တတ္ေျမာက္မႈရိွမရိွ စာေတြ႔လက္ေတြ႔ စစ္ေဆးကာ လွ်ပ္စစ္ကြ်မ္းက်င္လုပ္သားလုိင္စင္ ထုတ္ေပးရပါမည္။ မီးသြယ္ျခင္း၊ လွ်ပ္စစ္တပ္ဆင္ျခင္းလုပ္ငန္းမ်ားကို ထုိ လိုင္စင္ရ ကြ်မ္းက်င္ လုပ္သားမ်ားကသာ လုပ္ကိုင္ရမည္။ လိုင္စင္မရိွသူမ်ားက မီးဆင္လွ်င္ အလြန္ျမင့္မားလွေသာ ဒဏ္ေငြတပ္ျခင္း၊ ေထာင္ခ်ျခင္းထိ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ အျပစ္ေပး အေရးယူရမည္။

လိုင္စင္ရသူမ်ားကသာ မီးသြယ္ရမည္ဟု ဥပေဒထုတ္လိုက္ျခင္း၏ ေနာက္ဆက္တဲြအႏၱရာယ္မွာ ထိုလိုင္စင္ထုတ္ေပးသည့္ အဖဲြ႔၊ အရာရိွမ်ားကို လုပ္စားခြင္တစ္ခု ဖန္တီးေပးလုိက္သလို ျဖစ္သြားမွာ ျဖစ္ပါသည္။ လိုင္စင္ရဘို႔ဆိုတာ လြယ္တာမဟုတ္။ သင္တန္း တက္ရမည္။ စာေမးပဲြ ေအာင္ရမည္။ ၉ တန္း၊ ဆယ္တန္းေရာက္သည့္တိုင္ ကိုယ့္နာမည္ကိုယ္ မွန္ေအာင္ စာလံုးမေပါင္းတတ္သူ မ်ားအေနႏွင့္ (တကယ္အမွန္အကန္သာလုပ္မည္ဆိုလွ်င္) ဤလိုင္စင္စာေမးပဲြကို ေအာင္ေအာင္ ေျဖႏိုင္ပါမည္လား။ ထုိအခါ မီးဆင္ျခင္းလုပ္ငန္းျဖင့္ အသက္ေမြးလိုသူမ်ားအေနႏွင့္ နည္းေပါင္းစံုျဖင့္ အႀကံအဖန္ လုပ္ၾကေတာ့မည္။ ထိုေစ်းကြက္လုိအပ္ခ်က္ မွာ လိုင္စင္ထုတ္ေပးသူမ်ားအတြက္ အင္မတန္ သြားေရယိုစရာေကာင္းသည့္ ခြင္ႀကီးတစ္ခုပင္ မဟုတ္ပါေလာ။ လုပ္ပုိင္ခြင့္ရိွသူ မ်ားက မွန္မွန္ကန္ကန္ မလုပ္သေရြ႔ကာလပတ္လံုး၊ အာဏာပိုင္အဖဲြ႔အစည္းမ်ားက ခြင္ရိုက္ေနသမွ် ကာလပတ္လံုး ေကာင္းမြန္ မွန္ကန္ေသာ လူ႔ေဘာင္တစ္ရပ္၊ စနစ္တစ္ခုကို မည္သည့္အခါမွ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ႏုိင္မည္လိမ့္မည္ မဟုတ္ပါ။ ပ်က္စီးၿမဲ ပ်က္စီးေန၊ ဗရုတ္သုကၡျဖစ္ၿမဲ ျဖစ္ေနဦးမည္သာ ျဖစ္ပါသည္။

ေနာင္ခါမ်ားေတာ့ မည္သို႔ျဖစ္မည္ မေျပာတတ္ပါ။ လက္ရိွအေျခအေနတြင္မေတာ့ အလြန္အေရးႀကီးလွသည့္ လိုင္စင္မ်ားကိုပင္ လွ်င္ ျဖစ္ကတတ္ဆန္း လုပ္ေနသည္ကို စိတ္ပ်က္စရာ ေတြ႔ျမင္ေနရပါေသးသည္။

အေရးႀကီးဆံုးမွာကား မိမိလုပ္သည့္လုပ္ငန္းအေပၚ တာဝန္ယူမႈျဖစ္၏။ ဤအလုပ္မွာ ေစတနာေရွ႔ထား လုပ္ကိုင္မႈႏွင့္ တိုက္ရိုက္ ပတ္သက္ေနသည္။ ၿပီးၿပီးေရာ ျဖစ္ကတတ္ဆန္းလုပ္သည့္ အလုပ္မွန္သမွ်၊ မိမိလုပ္ငန္းအေပၚ ေစတနာထား မလုပ္သေရြ႔ ကာလ ပတ္လံုး မည္သည့္နည္းႏွင့္မွ ေကာင္းမြန္မွန္ကန္ေသာ၊ အမွားအယြင္းကင္းေသာ၊ အရည္အေသြးျပည့္ဝေသာ အလုပ္တစ္ခု ျဖစ္လာႏိုင္စရာ မရိွပါ။

အဖိုးအခကုိလည္း တစ္ႏိုင္ငံလံုး တေျပးညီျဖစ္ေအာင္ သက္ဆိုင္ရာအဖဲြ႔အစည္းက သတ္မွတ္ေပးထားသင့္ပါသည္။ ေဆာက္လုပ္ေရးဝန္ႀကီးဌာနက တည္ေဆာက္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ ထုတ္ျပန္ထားသည့္ လုပ္အားခေစ်းႏႈန္းမ်ားကို ေတြ႔မိပါသည္။ လွ်ပ္စစ္ဌာနကလည္း ထိုအတိုင္း ထုတ္ျပန္ႏိုင္ပါသည္။ ေစ်းႏႈန္းမတည္ၿငိမ္သျဖင့္ ထုိေစ်းႏႈန္းကို ႏွစ္စဥ္ျပန္လည္ သံုးသပ္ကာ ထုတ္ျပန္ရပါမည္။ Quotation တင္သည့္အခါ ထုိေစ်းႏႈန္းမ်ားအတိုင္းသာ တင္ရပါမည္။

ထိုမီးလုိင္းကုိ ဆင္ဘို႔ရာ ထိုက္တန္သည့္အဖိုးအခယူထားသည့္ျဖစ္၍ ထိုယူထားသည့္အဖိုးအခအားေလ်ာ္စြာ ထိုက္ထုိက္တန္တန္ ျပန္လုပ္ေပးပါ။ ကုိယ္ဆင္ေပးလိုက္သည့္ မီးလိုင္းကို ျပည္သူအမ်ား ယံုယံုၾကည္ၾကည္ စိတ္ခ်လက္ခ် သံုးစဲြႏိုင္ၾကပါေစ။ ကုိယ္လုပ္လုိက္သည့္ ကိစၥတစ္ခုေၾကာင့္ သူတစ္ပါးစိတ္ညစ္ေနရသည္ဆုိလွ်င္ ထိုအလုပ္ကို ေကာင္းသည့္အလုပ္ဟု မည္သည့္ သူေတာ္ေကာင္းမွ ခ်ီးမြမ္းမည္ မဟုတ္ပါ။ ထို႔ထက္ ကိုယ္ဆင္ေပးသည့္ မီးလိုင္းေၾကာင့္ တစ္စံုတစ္ဦး ဓာတ္လုိက္ေသရသည္ ဆိုလွ်င္ မိမိတြင္ တာဝန္မကင္းပါ။ မိမိအတြက္ အျခားသူတစ္ပါး အသက္ဆံုးရံႈးရျခင္းကို အလိုမရိွပါႏွင့္။

(၅) တပ္ဆင္ထားသည့္ မီးလိုင္းမ်ား၏ အရည္အေသြး၊ စံခ်ိန္မီမႈ

တပ္ဆင္ထားသည့္ မီးလိုင္း၊ ေရပိုက္လိုင္း၊ ဓာတ္ေငြ႔ပုိက္လိုင္း အစရိွသည္တို႔၏ အရည္အေသြးကို ထိန္းခ်ဳပ္ရန္လည္း အေရးႀကီး လွ၏။ ထိုအရည္အေသြးမ်ားအတြက္ အေရးႀကီးဆံုးတစ္ခုကို ျပပါဆိုလွ်င္ စံခ်ိန္စံညႊန္းကို ျပရပါမည္။

ဤမီးလိုင္းကို မည္သည့္စံခ်ိန္စံညႊန္းအရ မည္ကဲ့သို႔ဆင္ရမည္ ဆိုသည့္လမ္းညႊန္ခ်က္မရိွဘဲ မည္ကဲ့သို႔ စနစ္က်ေသာ၊ အရည္အေသြးမီေသာ၊ အႏၱရာယ္ကင္းစြာ အသံုးျပဳႏိုင္ပါသည္ဟု ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရေသာ မီးလိုင္းတစ္ခု ျဖစ္လာႏိုင္ပါမည္နည္း။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ မီးဆင္ျခင္းအတြက္ စံခ်ိန္စံညႊန္းရိွ၊ မရိွ ကြ်န္ေတာ္မသိပါ။ အကယ္၍ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္မရိွလွ်င္ အျခား ဖံြ႔ၿဖိဳးၿပီး ႏိုင္ငံမ်ားမွ စံခ်ိန္စံညႊန္းမ်ားကို ကိုးကားႏိုင္ပါသည္။ စင္ကာပူတြင္ အေဆာက္အဦမီးဆင္ျခင္းအတြက္ စံခ်ိန္စံညႊန္းမွာ CP5 ျဖစ္၏။ ယာယီမီးသြယ္တန္းျခင္းအတြက္ (ဥပမာ - ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ မီးသြယ္တန္းျခင္း) စံခ်ိန္စံညႊန္းမွာ CP88 ျဖစ္ပါသည္။

မီးဆင္မည့္လုပ္သားမ်ားသည္ ထိုစံခ်ိန္စံညႊန္းမ်ားကို ေကာင္းစြာ တတ္ကြ်မ္းနားလည္ေနရမည္။ ထိုစံခ်ိန္စံညႊန္းမ်ားကို နားမလည္ ပါဘဲလ်က္ အရည္အေသြးျပည့္မီေသာ မီးလုိင္းတစ္ခုကို မည္ကဲ့သို႔ ဆင္ပါမည္နည္း။

ဆိုးသည္မွာ လုပ္သားမ်ားအား ခိုင္းသာခိုင္းလုိက္ၿပီး သူတို႔လုပ္ပုံလုပ္နည္းမ်ား မွန္မမွန္၊ သံုးေနသည့္ ပစၥည္းမ်ား မွန္မမွန္၊ အသံုးျပဳသည့္ လက္သံုးကိရိယာမ်ားသည္ သင့္ေတာ္သည့္ပစၥည္းမ်ား ဟုတ္မဟုတ္၊ လုပ္ငန္းအရည္အေသြး ျပည့္မီ မျပည့္မီ အစရိွသည္တို႔ကို ႀကီးၾကပ္ျခင္း၊ စစ္ေဆးျခင္း၊ ေစာင့္ၾကည့္အကဲခတ္ျခင္းတို႔ မရိွျခင္း ျဖစ္၏။

ဤသည္မွာ မိမိလုပ္သည့္အလုပ္ကို အေကာင္းဆံုးျဖစ္ေအာင္လုပ္ေပးမည္ ဟူေသာ စိတ္ေစတနာႏွင့္ တာဝန္ယူမႈ ကင္းမဲ့ျခင္းတို႔ ျဖစ္၏။ အလုပ္ကို မည္ကာမတၱမွ်သာ လုပ္ျခင္း၊ အလုပ္ၿပီးဘို႔သာ ေလာေဆာ္ၿပီး အရည္အေသြး ျပည့္မႈ၊ မျပည့္မႈကို ဂရုမစိုက္ျခင္း၊ ကုန္က်စရိတ္သက္သာေစရန္ အရည္အေသြးညံ့ဖ်င္းေသာ ပစၥည္းမ်ားကို သံုးျခင္း၊ လုပ္ခသက္သာေသာ မကြ်မ္းက်င္လုပ္သားမ်ား ကို ခိုင္းျခင္း၊ အရည္အေသြးထိန္းသိမ္းမႈကို လံုးဝဂရုမျပဳျခင္း စသည္တို႔ ပါသည္။

ဤသည္တို႔အတြက္လည္း အစိုးရက ဥပေဒ၊ နည္းဥပေဒ၊ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း၊ စံခ်ိန္စံညႊန္းမ်ားျဖင့္ ၾကပ္ၾကပ္မတ္မတ္လုပ္သည္ ဟုလည္း မၾကားမိပါ။ လုပ္ငန္းအတြက္ စံခ်ိန္စံညႊန္းဆိုတာလည္း လူေတြသံုးသည္ဟု မၾကားမိဖူးပါ။ လုပ္ငန္းမ်ား၏ အရည္အေသြး ေကာင္းမေကာင္းကုိ ႀကီးၾကပ္စစ္ေဆးသည္ဟုလည္း ေရႊျမန္မာျပည္ႀကီးတြင္ တစ္ခါကေလးမွ မၾကားမိဖူးပါ။ လုပ္ရေကာင္းမွန္း လည္းမသိပါ။ သိေအာင္လည္း မႀကိဳးစားပါ။

ဤေနရာတြင္ ကြ်ႏ္ုပ္ဆုိလိုေသာ ႀကီးၾကပ္စစ္ေဆးျခင္းဆုိသည္မွာ လုပ္ငန္းၿပီးေတာ့မွ ေနာက္ကထီးေတာ္မိုးႏွင့္ ခါးကိုလက္ႏွင့္ ေထာက္ကာ ဟုိလက္ညိႈးထိုး၊ သည္လက္ညိႈးထိုး လုပ္သည့္ မလိုအပ္သည္မ်ားကို ညႊန္ၾကားသည့္ အလုပ္မ်ိဳးကိုဆိုလိုျခင္း မဟုတ္ပါ။ ဤကဲ့သို႔ လုပ္ျခင္းမွာ ႀကီးၾကပ္စစ္ေဆးျခင္း မဟုတ္ဘဲ မေယာင္ရာဆီလူးျခင္း၊ အာပလာလုပ္ျခင္း၊ ႏွမ္းျဖဴးျခင္းမွ်သာ ျဖစ္ပါသည္။

လုပ္ငန္းတစ္ခု အရည္အေသြးျပည့္မီဘို႔ရာမွာ အရည္အေသြးစစ္ေဆးျခင္းလုပ္ငန္းကို စဥ္ဆက္မျပတ္ လုပ္ေနရန္လုိ၏။ ဤကဲ့သို႔ စစ္ေဆးႏိုင္ရန္ စစ္ေဆးေရးအရာရိွမ်ားကိုလည္း ေမြးထုတ္ေပးရန္ လိုပါသည္။ စစ္ေဆးေရးအရာရိွ ဆိုသူမ်ားကလည္း ဆိုဒ္ထဲကိုမွ် မေရာက္ဖူးပါဘဲလွ်က္ လက္မွတ္တစ္ခုကို ဘယ္ေလာက္ ဆိုကာ လက္မွတ္မ်ားတြင္တြင္ထိုးၿပီး လုပ္မစားရန္လည္း လိုပါသည္။ ဤသည္မွာလည္း မိမိအလုပ္ကို မိမိတာဝန္ယူမႈပင္ျဖစ္သည္။

စစ္ေဆးသူသည္ သတ္မွတ္ထားသည့္ စံခ်ိန္စံညႊန္းမ်ားႏွင့္ ညီမညီကို စဥ္ဆက္မျပတ္ စစ္ေဆးေနရန္လိုသည္။ အရည္အေသြး စစ္ေဆးျခင္းမွာလည္း စနစ္က်သည့္ လုပ္ငန္းစဥ္တစ္ခု ျဖစ္၏။ စစ္ေဆးရာတြင္ လုပ္ငန္းမစမီကတည္းက လုပ္ငန္းအတြက္ ပံုမ်ား (drawigs) မ်ားကို စစ္ရသည္။ မည္သည့္ပစၥည္းမ်ား သံုးမည္။ သံုးမည့္ပစၥည္းမ်ားသည္ စံခ်ိန္မီ ပစၥည္းမ်ား ဟုတ္မဟုတ္။ မီးဆင္မည့္လုပ္သားမ်ားသည္ ကြ်မ္းက်င္လုပ္သားမ်ား ဟုတ္မဟုတ္။ ႀကီးၾကပ္သူသည္ အရည္အေသြးျပည့္ေသာ ႀကီးၾကပ္သူ ဟုတ္၊ မဟုတ္။ အသံုးျပဳမည့္ ကိရိယာမ်ားသည္ မွန္ကန္ ေကာင္းမြန္ျခင္း ရိွမရိွ အစရိွသျဖင့္ အားလံုးကို စစ္ရသည္။

လုပ္ငန္း၌ လုပ္ငန္းစစ္ရန္အတြက္ ပထမဦးစြာ အရည္အေသြးျပည့္ လုပ္ငန္းစစ္မ်ား (Qualified Quality Control Officer) ခန္႔ထားရမည္။ ဒုတိယ - အရည္အေသြး စစ္ေဆးျခင္းလုပ္ငန္းစဥ္ (Procedure of Quality Control) ရိွရမည္။ ထုိလုပ္ငန္းစဥ္ထဲ၌ အရည္အေသြးစစ္ေဆးရာတြင္ မည္သည့္ စံခ်ိန္စံညႊန္းမ်ား (Standards and Code of Practices) ကို လုိက္နာရမည္ဆုိတာ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပထားရမည္။ တတိယ - ထိုအရည္အေသြးစစ္ေဆးျခင္းမ်ားသည္ အမွန္တကယ္ လုပ္ထားတာ ဟုတ္မဟုတ္ လုပ္ငန္းစစ္ (Audit) လုပ္ရမည္။

အရည္အေသြးစစ္ေဆးရာတြင္ စစ္ေဆးခ်က္မွတ္တမ္းမ်ားမွာ အသက္ျဖစ္၏။ ဤေနရာတြင္လည္း လုပ္ငန္းစစ္ေဆးေရး အရာရိွက လုပ္ငန္းခြင္အတြင္း မသြားဘဲ စာရြက္စာတမ္းမ်ားကို ျဖည့္စြက္လက္မွတ္ထုိးေနရံုမွ်ျဖင့္ အရည္အေသြးျပည့္ေသာ လုပ္ငန္းတစ္ခုကို မရႏိုင္ပါ။

အရည္အေသြးစစ္ေဆးျခင္းလုပ္ငန္းမွာ အလြန္တာဝန္ႀကီးပါသည္။ အရည္အေသြးစစ္ေဆးသူသည္ လူ၊ ပစၥည္း၊ တပ္ဆင္ပံု တပ္ဆင္နည္း အားလံုးကို စစ္ရသည္။ ထိုအထဲတြင္ ေအာက္ပါတို႔ ပါဝင္၏။ (အားလံုးမဟုတ္ပါ။ သည့္ထက္ပိုႏုိင္ပါသည္။)
v တပ္ဆင္မည့္ပံု (Drawings) မ်ားသည္ သက္ဆိုင္ရာဌာန သို႔မဟုတ္ အင္ဂ်င္နီယာက အတည္ျပဳထားသည့္ ပံု ဟုတ္မဟုတ္၊ ေနာက္ဆံုးထုတ္ထားသည့္ ပံု (Latest Revision) ဟုတ္ မဟုတ္။
v လုပ္ငန္းခြင္သို႔ေရာက္လာသည့္ ပစၥည္းမ်ားသည္ သတ္မွတ္ထားသည့္ ပစၥည္းမ်ားဟုတ္မဟုတ္၊ အျပစ္အနာအဆာပါမပါ၊ အတိုင္း အတာ၊ အေရအတြက္ ျပည့္မျပည့္ စသည္။
v အလုပ္သမားမ်ားသည္ တကယ္တတ္ကြ်မ္းသည့္ လက္မွတ္ရ အလုပ္သမားမ်ားဟုတ္မဟုတ္။
v ႀကီးၾကပ္သူသည္ အရည္အခ်င္းျပည့္မီသည့္ ႀကီးၾကပ္သူ ဟုတ္မဟုတ္။
v အလုပ္သမားမ်ားသည္ အတည္ျပဳထားသည့္ တပ္ဆင္ပံုတပ္ဆင္နည္းမ်ားကို အသံုးျပဳမျပဳ။
v အလုပ္သမားမ်ား အသံုးျပဳသည့္ လက္နက္ကိရိယာမ်ားသည္ သင့္ေတာ္သည့္ လက္နက္ကိရိယာမ်ား ဟုတ္မဟုတ္။
v တပ္ဆင္ထားသည့္ မီးလိုင္းမ်ားသည္ ပံု (drawing) တြင္ျပထားသည္ႏွင့္ ကိုက္ညီမညီ။ မွန္မမွန္။
v မီးလိုင္းတြင္ အသံုးျပဳ/တပ္ဆင္ထားသည့္ ပစၥည္းမ်ားသည္ အတည္ျပဳထားသည့္ ပစၥည္းမ်ား ဟုတ္မဟုတ္။
v မီးလိုင္းတပ္ဆင္ထားေသာ လက္ရာေသသပ္မႈ ရိွမရိွ။
v မီးလိုင္းတပ္ဆင္ၿပီးတိုင္း ထိုမီးလိုင္းသည္ ေကာင္းေကာင္းအလုပ္ လုပ္/မလုပ္၊ အႏၱရာယ္ကင္းစြာ အသံုးျပဳႏုိင္ျခင္းရိွမရိွ စမ္းသပ္ စစ္ေဆးျခင္း လုပ္/မလုပ္။
v မီးဆင္ျခင္းလုပ္ငန္းမွတ္တမ္းမ်ား၊ စစ္ေဆးျခင္းမွတ္တမ္းမ်ား ရိွမရိွ။

လုပ္ငန္းအားလံုး ၿပီးစီးသြားၿပီးဆိုလွ်င္ ပုိင္ရွင္လက္သို႔ အပ္ရပါမည္။ ထိုသို႔အပ္ႏွံရာတြင္ တပ္ဆင္ထားသည့္ ေနာက္ဆံုးထုတ္ပံုမ်ား (As Build Drawings) ႏွင့္တကြ လုပ္ကိုင္ထားသည့္ စာရြက္စာတမ္း၊ မွတ္တမ္းအားလံုးကို ပိုင္ရွင္သို႔ ေပးအပ္ရမည္။ ထုိအထဲတြင္ အေရးႀကီးသည့္ စာရြက္စာတမ္းတစ္ခုမွာ အရည္အေသြးစစ္မွတ္တမ္း ITR (Inspection and Test Report) ျဖစ္၏။

(၆) စီမံကိန္း လိုအပ္ခ်က္အေသးစိတ္ (Project specification)

မည္သည့္စီမံကိန္းမဆို ထိုစီမံကိန္းလုပ္ရန္ အေသးစိတ္ျပ႒ာန္းခ်က္ (Project specification) ရိွရသည္။ ထုိအေသးစိတ္ ျပ႒ာန္းခ်က္၌ ေယဘူယ်အားျဖင့္ ေအာက္ပါတို႔ ပါဝင္၏။

နည္းပညာႏွင့္ မဆုိင္သည့္ လိုအပ္ခ်က္မ်ား (Non-technical)
Ø  လုပ္ငန္းနယ္ပယ္ (Scope of Work)
Ø  ပစၥည္းမ်ားကို လုပ္ငန္းခြင္အတြင္း ပို႔ေဆာင္မႈ (Delivery of Materials)
Ø  ပစၥည္း နမူနာမ်ား (Samples)
Ø  ဝပ္ေရွာ့တြင္ဆင္ရမည့္ ပံုမ်ား (Shop Drawings)
Ø  လုပ္ငန္းခြင္အတြင္း၌ ဆင္ရမည့္ ပုံမ်ား (Field Drawings)
Ø  အလုပ္လုပ္ကိုင္ရန္ ခြင့္ျပဳမိန္႔မ်ား (Permits)
Ø  အရည္အေသြး အာမခံခ်က္ (Guarantees, Warranties)
Ø  ရွင္းလင္းခ်က္ (Clearing)
Ø  လုပ္ငန္းႏွင့္ပတ္သက္သည့္ အေျခအေနမ်ား (Job Conditions)

နည္းပညာဆုိင္ရာ လိုအပ္ခ်က္မ်ား (Technical)
Ø  အသံုးျပဳမည့္ပစၥည္းမ်ား (Materials)
Ø  တပ္ဆင္ျခင္းလုပ္ငန္းမ်ား (Fabrication)
Ø  လက္ရာေကာင္းမႈ (Workmanship)
Ø  စမ္းသပ္စစ္ေဆးျခင္း (Tests)
Ø  လုပ္ငန္းလုပ္ကုိင္မည့္ အေသးစိတ္ အခ်ိန္ဇယား (Schedules)
Ø  လုပ္ငန္းျပင္ဆင္မႈ (Preparation)

Project specification မွာ အလြန္အေသးစိတ္၊ မ်ားျပားလွသည္ျဖစ္ရာ ဤေနရာတြင္ အျပည့္အစံုေဖာျ္ပဘို႔ရာ မျဖစ္ႏုိင္ပါ။ အထက္ေဖာ္ျပပါေခါင္းစဥ္မ်ားကို မိမိလိုအပ္သလို အေသးစိတ္ ေဖာ္ျပရသည္။


(၇) အိမ္တြင္းလွ်ပ္စစ္ အႏၱရာယ္ကင္းရွင္းေရး

အိမ္သံုးမီးလိုင္းမ်ားတြင္ ဓာတ္လိုက္ျခင္းမွ ကာကြယ္ရန္ ေအာက္ပါတို႔ လုပ္ထားသင့္ပါသည္။
Ø  မီးလုိင္းကို ေျမစိုက္ႀကိဳးပါသည့္မီးႀကိဳး (နီ၊ ျပာ၊ စိမ္း/ဝါသံုးႀကိဳး) ကိုသံုးပါ။
Ø  မီးခလုတ္၊ ပလပ္တိုင္း ေျမစိုက္ႀကိဳးခ်ထားပါေစ။
Ø  သတၱဳကုိယ္ထည္ရိွေသာ အိမ္သံုးလွ်ပ္စစ္ပစၥည္းအားလံုးတြင္ ေျမစိုက္ႀကိဳးပါရမည္။
Ø  အိမ္/တိုက္မ်ားမွ ေျမစိုက္ႀကိဳးကို စနစ္တက် မွန္မွန္ကန္ကန္ ခ်ထားရန္လုိပါသည္။
Ø  သြယ္တန္းမည့္မီးႀကိဳး၊ မီးခလုတ္၊ ပလပ္ေပါက္မ်ားသည္ သံုးမည့္ ပါဝါႏွင့္ ကုိက္ညီသည့္ မီးႀကိဳးအရြယ္ ျဖစ္ရမည္။
Ø  မိန္းခလုတ္တြင္ ဖ်ဴ႔စ္ (Fuse) မသံုးပါႏွင့္။ ဘရိတ္ကာ (MCB, ELCB, RCCB, RCBO, GFCI စသည္) တပ္ပါ။ RCBO သည္ အသင့္ေလ်ာ္ဆံုး breaker ျဖစ္သည္။

MCB - Miniature Circuit Breaker
RCCB - Residual Current Circuit Breaker
RCBO - Residual Current Circuit Breaker with Overcurrent Protection
GFCI - Ground-FAult Circuit Interrupter



Ø  ပလပ္ေပါက္မ်ား (sockets) ကို အလိုအေလ်ာက္ပိတ္သည့္ (Normally closed) ပလပ္ေပါက္ (3 pin sockets) မ်ားသာ သံုးပါ။ ထိုပလပ္ေပါက္မ်ားသည္ Earth pin ထိုးလိုက္မွ ပြင့္လာသည့္ ပလပ္ေပါက္မ်ားျဖစ္သည္။
Ø  ယာယီမီးႀကိဳးမ်ားကို ပူသည့္မ်က္ႏွာျပင္မ်ားေပၚမွေန၍ မသြယ္တန္းရ။
Ø  ယာယီမီးႀကိဳးမ်ားကို တံခါးရြက္မ်ားအၾကားမွေန၍ မသြယ္တန္းရ။
Ø  ယာယီမီးႀကိဳးမ်ားသြယ္တန္းလွ်င္ ၾကမ္းျပင္ေပၚခ် မသြယ္တန္းပါႏွင့္။ ေခါင္းႏွင့္လြတ္ေအာင္ (၂ မီတာအျမင့္မွ) သြယ္တန္းရမည္။
Ø  ကေလးမ်ားကို မီးႀကိဳး၊ လွ်ပ္စစ္ပစၥည္းမ်ားႏွင့္ မကစားပါေစႏွင့္။
Ø  အေပါစား၊ အညံ့စားလွ်ပ္စစ္ပစၥည္းမ်ား မသံုးပါႏွင့္။ အရည္အေသြးျပည့္ပစၥည္းမ်ားသာ သံုးပါ။
Ø  လွ်ပ္စစ္ပစၥည္းတစ္ခုခု ဓာတ္လိုက္ေနၿပီဆိုပါက အျမန္ျပင္ပါ။ အရဲကုိး မသံုးပါႏွင့္။
Ø  မီးႀကိဳးမ်ားသြယ္တန္းျခင္း၊ လွ်ပ္စစ္ပစၥည္းမ်ားျပင္ဆင္ျခင္းကို တကယ္ တတ္ကြ်မ္းသူကိုသာ ခိုင္းပါ။ တတ္ေယာင္ကားမ်ားကို လံုးဝ မခိုင္းပါႏွင့္။
Ø  မတတ္ကြ်မ္းဘဲႏွင့္ လွ်ပ္စစ္ပစၥည္းမ်ားျပင္ဆင္ျခင္း၊ မီးႀကိဳးသြယ္တန္းျခင္းမ်ား လံုးဝ မျပဳလုပ္ရ။
Ø  ပလပ္ေပါက္တစ္ခုတည္း၌ ပလပ္မ်ားစုၿပံဳထိုးသံုးျခင္းကို ေရွာင္ပါ။
Ø  ေရစိုေနေသာလက္ျဖင့္ မီးခလုတ္ ဖြင့္/ပိတ္ျခင္း မျပဳရ။
Ø  မီးခလုတ္ကို မပိတ္ဘဲ ပလပ္ကို ဆဲြခြ်တ္ျခင္း၊ ပလပ္တပ္ျခင္း မျပဳရ။
Ø  ပလပ္ကို ခြ်တ္သည့္အခါ ႀကိဳးမွ ဆဲြမခြ်တ္ရ။ ေခါင္းမွကိုင္ခြ်တ္ပါ။
Ø  လွ်ပ္စစ္ပစၥည္းမ်ားကို သယ္သည့္အခါ ႀကိဳးမွ တန္းလန္းဆဲြ မသယ္ရ။ ပစၥည္းကုိယ္ထည္ကို ကိုင္တြယ္ၿပီး သယ္ပါ။
Ø  စုိစြတ္ေနေသာေနရာမ်ား၌ လွ်ပ္စစ္ပစၥည္းမ်ား အသံုးျပဳျခင္းကို ေရွာင္ၾကဥ္ပါ။
Ø  လွ်ပ္စစ္ပစၥည္းမ်ားအသံုးျပဳေနစဥ္ ဝါယာႀကိဳးပူလာၿပီဆိုလွ်င္ ရပ္လိုက္ပါ။ ဝါယာႀကိဳးသည္ မႏိုင္ဝန္ထမ္းေနရၿပီျဖစ္သျဖင့္ အပူလြန္ကဲကာ မီးေလာင္ႏုိင္ပါသည္။ ပိုႀကီးေသာ ဝါယာႀကိဳးျဖင့္ ေျပာင္းသံုးပါ။
Ø  လွ်ပ္စစ္သံုးပစၥည္းမ်ား (ဥပမာ - မီးပူ) ကုိ သယ္ရာတြင္ ႀကိဳးမွတန္းလန္းဆဲြ မသယ္ရ။ ႀကိဳးအဆက္မ်ား ျပဳတ္ထြက္ကုန္ တတ္သည္။ ကုိယ္ထည္ (သို႔မဟုတ္) လက္ကိုင္မွသာ ကိုင္တြယ္သယ္ယူပါ။
Ø  သင့္ေတာ္သည့္ ပလပ္ေခါင္းမသံုးဘဲ ဓာတ္ႀကိဳးကို အကာခြာၿပီး ေၾကးႀကိဳးအတိုင္း အေပါက္ထဲထည့္သံုးျခင္းကို အထူး ေရွာင္ၾကဥ္ပါ။
Ø  သင့္ေတာ္သည့္ဆက္နည္းမသံုးဘဲ ဓာတ္ႀကိဳးမ်ားအတြင္း ပင္အပ္ႏွင့္ထိုးသြင္းကာ အျခားတစ္လိုင္းခဲြသံုးျခင္း လံုးဝ မလုပ္ပါႏွင့္။
Ø  လမ္းမီးႀကိဳးေပၚတြင္ သံခ်ိတ္ကိုခ်ိတ္ကာ မီးသြယ္ျခင္းမ်ဳိး လံုးဝမလုပ္ပါႏွင့္။
Ø  ေပါက္ၿပဲေနသည့္ ဓာတ္ႀကိဳးမ်ားကို မသံုးပါႏွင့္။ အေကာင္းႏွင့္ခ်က္ခ်င္းလဲပါ။
Ø   

(၈) လွ်ပ္စစ္အႏၱရာယ္
Ref: Electrical Safety (Safety and Health for Electrical Trades) - Student Manual, CDC, NIOSH

လွ်ပ္စစ္အႏၱရာယ္ သံုးမ်ိဳးရိွ၏။

၁။ ဓာတ္လုိက္ေသျခင္း (သို႔) အျပင္းအထန္ဒဏ္ရာရျခင္း (Electrocution)
၂။ ဓာတ္လုိက္ျခင္း (Electric shock)
၃။ မီးေလာင္ျခင္း (Electrical fire)

နံပါတ္ (၁) ႏွင့္ (၂) မွာ အတူတူပင္ျဖစ္၍ ဒဏ္ရာအနည္းအမ်ားသာ ကြာပါသည္။

ဓာတ္လိုက္ျခင္းကုိ အလြယ္ေျပာရလွ်င္ လူ႔ကုိယ္ခႏၶာအတြင္း လွ်ပ္စစ္ျဖတ္စီးသြားျခင္းပင္ ျဖစ္၏။ ဓာတ္လိုက္ျခင္းပံုစံမ်ိဳးစံုရိွႏုိင္ ပါသည္။ လွ်ပ္ကာမရိွေသာ၊ ေပါက္ၿပဲေနသည့္ ဓာတ္ႀကိဳးကုိကိုင္မိျခင္း၊ ဓာတ္လိုက္ေနသည့္ လွ်ပ္စစ္ပစၥည္းကို ကိုင္မိျခင္း၊ လွ်ပ္စီး ေနသည့္ ေရအိုင္အတြင္း ျဖတ္မိျခင္း၊ ဓာတ္လိုက္ေနသူကို သြားဆဲြမိျခင္း စသည္တုိ႔ျဖစ္၏။

ဓာတ္လုိက္လွ်င္ ေသမည္လား၊ အျပင္းအထန္ဒဏ္ရာရမည္လား။ သာမန္ ထံုက်င္သြားရံုပဲလား စသည္တို႔မွာ ဓာတ္လုိက္ေနသည့္ အေျခအေနေပၚ မူတည္ပါသည္။ အက်ဥ္းရံုးေျပာရလွ်င္ ဓာတ္လုိက္မႈကုိ မည္မွ်ျပင္းျပင္းထန္ထန္ခံစားရႏုိင္သည္ ဆိုသည္မွာ ေအာက္ပါ အေျခအေနသံုးရပ္ေပၚ မူတည္၏။

၁။ လူ႔ခႏၶာကုိယ္အတြင္း ျဖတ္စီးသြားသည့္ လွ်ပ္စီး (current - ampere) ပမာဏ
၂။ မည္မွ်ၾကာၾကာ ဓာတ္လိုက္ျခင္းဒဏ္ကို ခံရသည္။
၃။ ခႏၶာကုိယ္အတြင္း လွ်ပ္စီးျဖတ္စီးသြားရာလမ္းေၾကာင္း

၁ အမ္ပီယာ၏ ဆယ္ပံုတစ္ပံုသည္ပင္လွ်င္ ခႏၶာကုိယ္အတြင္း ၂ စကၠန္႔မွ် ျဖတ္သြားပါက ေသႏုိင္သည္။ အရြယ္ေရာက္ၿပီး ေယာက္်ားႀကီးတစ္ေယာက္သည္ ၁၀ မီလီအမ္ပီယာထက္နည္းေသာ လွ်ပ္စီးဒဏ္ကို ခံႏိုင္သည္။ ၁၀ မီလီအမ္ပီယာထက္ မ်ားပါက ၾကြက္သားမ်ား လႈပ္မရေတာ့။ ပစၥည္းတစ္ခုကို ဆုပ္ထားမိက ဆက္လက္ ဆုပ္ထားလိမ့္မည္။ ထိုအရာကုိ လက္လႊတ္ဘို႔ ရာ မလြယ္ေတာ့။ ထိုကဲ့သို႔ဆုပ္မိျခင္းသည္ သာမန္ဆုပ္ထားျခင္းထက္ အဆေပါင္းမ်ားစြာ တင္းတင္းက်ပ္က်ပ္ ဆုပ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ လွ်ပ္စစ္ကို ကိုယ္ခႏၶာအတြင္း ပိုမိုေရာက္ေစသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ပင္ အသက္ဆံုးရံႈးရျခင္း ျဖစ္၏။

၄၉ ဗို႔အားမွရသည့္ လွ်ပ္စီးသည္ပင္ အသက္ရႈျခင္းကို ရပ္တန္႔ေစႏုိင္သည္။ အသက္ရႉရပ္တန္႔ေစႏိုင္သည့္ လွ်ပ္စီးမွာ ၃၀ မီလီ အမ္ပီယာခန္႔ျဖစ္ပါသည္။

လွ်ပ္စီးပမာဏအလိုက္ လူခႏၶာကုိယ္အေပၚထိခိုက္ႏိုင္ေခ်မွာ ေအာက္ပါအတုိင္း ျဖစ္ပါသည္။





လွ်ပ္စီးမွ်သာမကေသး။ ဗို႔အားမ်ားလွ်င္လည္း ခႏၶာကုိယ္ေပၚ သက္ေရာက္ႏိုင္ပါေသးသည္။ ဥပမာ - ဗို႔အား ၆၀၀ (၄ အမ္ပီယာ ခန္႔ေလာက္တြင္) လူခႏၶာကုိယ္အတြင္း လွ်ပ္စစ္ျဖတ္စီးသြားပါက ႏွလံုးကဲ့သို႔ေသာ အတြင္းကလီစာမ်ား ပ်က္စီးႏိုင္ပါသည္။ ဗို႔အားျမင့္လွ်င္ ခႏၶာကိုယ္ေပၚ၌ မီးေလာင္ဒဏ္ရာမ်ားရႏိုင္သည္။

လူခႏၶာကိုယ္အေရျပားသည္ ေျခာက္ေသြ႔ေနလွ်င္ ခုခံအား ၁၀၀ ၀၀၀ အုမ္း ခန္႔ရိွေသာ္လည္း စိုစြတ္ေနပါက ၁၀၀၀ အုမ္းထိ က်သြားပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ စြတ္စိုေနသည့္ ေနရာတြင္ အလုပ္လုပ္ပါက ဓာတ္လိုက္ႏိုင္ေျခပိုမ်ားျခင္း ျဖစ္၏။

ဓာတ္လိုက္ျခင္းတြင္ ခႏၶာကုိယ္၏ မည္သည့္ေနရာမွ လွ်ပ္စစ္ျဖစ္စီးသြားသည္ ဆိုသည္မွာလည္း အေရးႀကီးပါသည္။ အကယ္၍ လွ်ပ္စစ္သည္ လူ႔ႏွလံုးကို ျဖတ္စီးသြားပါက ေသႏုိင္သည္။





ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ေလာင္ေသာမီးေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ လွ်ပ္စစ္ေၾကာင့္ျဖစ္သည္ဟု သတင္းမ်ားတြင္ ဖတ္ရပါသည္။
မီးေလာင္ျခင္းသည္ ႀကီးမ်ားသည့္ ဆံုးရံႈးမႈကို ျဖစ္ေစရာ လွ်ပ္စစ္ေၾကာင့္ေလာင္ေသာမီးမ်ားကို ေလွ်ာ့ခ်ဘုိ႔ရာ အလြန္အေရးႀကီး၏။ လွ်ပ္စစ္ေၾကာင့္မီးေလာင္ျခင္းတြင္ ဝါယာေရွာ့့ျဖစ္ျခင္း၊ မီးခလုတ္ခံုမ်ား အပူလြန္ကဲျခင္း၊ မီးႀကိဳးမ်ား အပူလြန္ကဲျခင္း စသည္တို႔ ပါသည္။

မီးႀကိဳးမ်ားကို စနစ္တက်သြယ္တန္းလွ်င္ မီးေလာင္မႈမ်ားကို မ်ားစြာေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္မည္။ ႀကီးသည္ျဖစ္ေစ၊ ငယ္သည္ျဖစ္ေစ၊ မည္သည့္ အေဆာက္အအံုတြင္မဆို မီးႀကိဳးမ်ားကို သတ္မွတ္ထားေသာ စံႏႈန္းမ်ားအတိုင္း စနစ္တက် သြယ္တန္းရမည္။ ဤကိစၥမွာ အစုိးရ က ဂရုတစိုက္ ၾကပ္ၾကပ္မတ္မတ္ လုပ္ေပးရန္လို၏။

ေနအိမ္အေဆာက္အဦမ်ားကို လူေနခြင့္ခ်မေပးမီ၊ ေက်ာင္း၊ ေဆးရံု၊ ေဟာ္တယ္၊ စူပါမားကက္မ်ားကို စတင္လည္ပတ္ခြင့္မျပဳမီ၊  လိုအပ္သည့္စစ္ေဆးမႈ (မီးလုိင္း၊ ေရလိုင္း၊ အေရးေပၚထြက္ေပါက္ စသည္) အားလံုးကို က်က်နန မွန္မွန္ကန္ကန္ ျပဳလုပ္ရသည္။ အားလံုး မွန္ကန္ ေကာင္းမြန္ၿပိဆိုမွ အသံုးျပဳခြင့္လက္မွတ္ထုတ္ေပးရမည္။

အမည္ခံစစ္ေဆးျခင္းႏွင့္ မစစ္ေဆးျခင္းသည္ အတူတူပဲျဖစ္သည္ ဆိုတာကိုလည္း သတိရေစခ်င္ပါသည္။ လူအမ်ား၏ အသက္ အိုးအိမ္စည္းစိမ္မ်ားကို တန္ဘိုးထားတတ္သူမ်ားျဖစ္လွ်င္ အမည္ခံစစ္ေဆးျခင္းကို လုပ္လိမ့္မည္ မဟုတ္ပါ။

မီးေလာင္သည့္အခါ မီးသတ္ရန္ မီးသတ္ေဆးဘူးမ်ား အိမ္တိုင္းတြင္ ေဆာင္ထားသင့္ပါသည္။ မီးခ်ိတ္၊ မီးကပ္၊ မျဖစ္စေလာက္ ေရဘူးကေလးမ်ားသည္ မီးသတ္ျခင္းကို မည္သည့္နည္းႏွင့္မွ အေထာက္အကူမျပဳပါ။ တစ္အိမ္တြင္ မီးသတ္ေဆးဘူးတစ္ဘူးက် ေဆာင္ထားလွ်င္ တန္ဘိုးႀကီးေသာ ပစၥည္းဆံုးရံႈးျခင္းမ်ားကို ကာကြယ္ႏိုင္ပါသည္။ မီးသတ္ေဆးဘူး အမ်ိဳးအစားမွာ မီးအမ်ိဳးအစား A, B ႏွင့္ C တို႔ကို သတ္ႏိုင္ေသာ ABC type ျဖစ္ရပါမည္။

မီးအမ်ိဳးအစား A ဆိုသည္မွာ စကၠဴ၊ အဝတ္စတို႔ကိုေလာင္ေသာမီး။ မီးအမ်ိဳးအစား B ဆိုသည္မွာ ဓာတ္ေငြ႔၊ ေလာင္စာဆီတို႔ကို ေလာင္ေသာမီး၊ မီးအမ်ိဳးအစား C ဆိုသည္မွာ လွ်ပ္စစ္ေၾကာင့္ ေလာင္ေသာမီး ျဖစ္၏။

(၉) ဓာတ္လိုက္လွ်င္

Ø  မီးခလုတ္ကို အရင္ဆံုး ေျပးပိတ္ပါ။ (မီးခလုတ္မပိတ္ဘဲ ဓာတ္လိုက္ေနသူကို သြားမဆဲြရ။ မိမိကိုပါ ဓာတ္လိုက္ႏိုင္သည္။)
Ø  မီးပိတ္ရန္ မလြယ္ကူပါက သို႔မဟုတ္ မီးခလုတ္ရွာမေတြ႔ပါက  လွ်ပ္စစ္မစီးႏိုင္သည့္ သစ္သားေခ်ာင္း အေျခာက္၊ ပလတ္စတစ္စ၊ ရာဘာျပား စသည္တို႔ကိုရွာ၍ ဓာတ္လိုက္ေနသူကို ဓာတ္ႀကိဳးမွ တြန္းထုတ္ရန္ ႀကိဳးစားပါ။ (အသံုးျပဳသည့္ ပစၥည္းမ်ားသည္ ေရစိုမေနေစရ။)
Ø  အကယ္၍ ဓာတ္လိုက္ေနသူသည္ ေရထဲတြင္ ျဖစ္ေနပါက ထုိသူကိုကယ္ရန္ ေရထဲသုိ႔ အရဲကိုးၿပီး မဆင္းပါႏွင့္။ ထိုေရသည္လည္း ဓာတ္လိုက္ေနသည့္ေရ ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။

(၁၀) ဓာတ္လိုက္လူနာကုိ ျပဳစုနည္း

Ø  လွ်ပ္စစ္စီးေနသည့္ဓာတ္ႀကိဳးမွ ေဝးရာေနရာသို႔ သယ္သြားပါ။
Ø  အသက္ရ၍လမ္းေၾကာင္း ပြင့္လာေစရန္ လူနာကိုပက္လက္လွန္၊ ေမးေစ့ကုိပင့္ၿပီး ေခါင္းကိုေမာ့ေပးထားပါ။
Ø  လိုအပ္လွ်င္ (အသက္မရႉေတာ့လွ်င္) CPR လုပ္ေပးပါ။
Ø  ထို႔ေနာက္ ေဆးရံုကို အျမန္ဆံုးပို႔ပါ။

(၁၁) CPR (Cardiopulmonary Resuscitation) လုပ္နည္း

စီပီအာ (CPR) ဆိုသည္မွာ ေခတၱအသက္ရႉရပ္သြားသူကို အသက္ျပန္ရႉလာေစရန္ လုပ္ေပးေသာနည္း ျဖစ္၏။ ဓာတ္လိုက္လွ်င္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဦးေခါင္းကို တစ္ခုခုျဖင့္ထိမွန္ေသာေၾကာင့္ လည္းေကာင္း၊ ေရနစ္လွ်င္ေသာ္ လည္းေကာင္း၊ ပန္းနာရင္ၾကပ္ေၾကာင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ႏွလံုးေရာဂါေၾကာင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အန္ဖတ္ဆို႔လွ်င္ေသာ္ လည္းေကာင္း၊ မူးယစ္ေဆး အလြန္အကြ်ံသံုးျခင္းေၾကာင့္ေသာ္လည္းေကာင္း ျဖစ္တတ္၏။ ဆီးခ်ိဳရိွသူမ်ား ေသြးထဲ၌သၾကားပါ၀င္မႈ အလြန္အမင္း က်ဆင္းသြားလွ်င္လည္း သတိေမ့တတ္ပါသည္။

စီပီအာကို မွန္မွန္ကန္ကန္လုပ္တတ္ပါက အသက္တစ္ေခ်ာင္းကို ကယ္တင္ႏိုင္ပါသည္။ ထု႔ိေၾကာင့္ မည္ကဲ့သုိ႔ စီပီအာလုပ္ရမည္ကုိ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပလိုက္ပါသည္။

ပထမဦးစြာ သတိေမ့ေနေသာလူနာကို အသာအယာလႈပ္ၿပီး ေခၚၾကည့္ပါ။ မည္သည့္တံု႔ျပန္မႈမွမရလွ်င္ သတိေမ့ေနတာ ေသခ်ာပါ သည္။ သတိေမ့ေနေသာလူနာသည္ မိမိပါးစပ္အတြင္းမွ အံဖတ္၊ ခဲြ် စသည္တို႔ကို ေထြးမထုတ္ႏိုင္ပါ။ ထုိအံဖတ္၊ ခြ်ဲမ်ားသည္ အသက္ရႉလမ္းေၾကာင္းကို ပိတ္ဆို႔ကာ အသက္ဆံုးရံႈးေစႏိုင္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ထုိအံဖတ္၊ ခြ်ဲမ်ားကို ရွင္းထုတ္ေပးရန္ လိုပါသည္။

စီပီအာလုပ္ရန္အဆင့္ဆင့္မွာ ေအာက္ပါအတိုင္းျဖစ္၏။

၁။ အသက္ရႉမရႉ စစ္ေဆးၾကည့္ပါ။ 
ႏွာေခါင္းနားတြင္ နားႏွင့္ကပ္၍နားေထာင္ျခင္းျဖင့္ အသက္ရႉေနမေန စမ္းသပ္ႏိုင္ပါသည္။

၂။ ေသြးခုန္ႏႈန္းစမ္းၾကည့္ပါ။
ေသြးခုန္ႏႈန္းကို လူနာ၏လည္ပင္းနံေဘးတြင္ စမ္းသပ္ႏိုင္ပါသည္။ ေသြးတိုးေနသည္ကုိစမ္းမိလွ်င္ အေျခအေနေကာင္းပါသည္။ ေသြးခုန္ႏႈန္းကို စမ္းမရပါက စီပီအာလုပ္ရန္ အျမန္ဆံုးျပင္ဆင္ပါ။

၃။ လူနာကို ညီညာေသာ ၾကမ္းျပင္၊ ေျမမ်က္ႏွာျပင္ေပၚတြင္ ပက္လက္အေနအထားျဖင့္ ထားပါ။ လူနာ၏ ေက်ာရိုးသည္ တစ္ေျဖာင့္တည္းရိွေနပါေစ။ ဦးေခါင္းႏွင့္ ဇက္ေအာက္တြင္ အ၀တ္စကိုေခါက္ၿပီးခုေပးထားပါ။ ဦးေခါင္းကို ေနာက္သို႔ အနည္းငယ္ လွန္ထားပါ။ ေမးကိုေအာက္သုိ႔ဆဲြခ်ၿပီး ပါးစပ္ကိုဟေပးပါ။




၄။ လူနာေဘးတြင္ ဒူးေထာက္ထိုင္ပါ။ တင္းက်ပ္ေနေသာ အက်ႌအ၀တ္အစားမ်ားကို ေလွ်ာ့ေပးပါ။ လူနာ၏ လွ်ာကို ေရွ႔သို႔ ဆဲြထုတ္ထားပါ။ သို႔မဟုတ္ ေဘးသို႔ကပ္ထားပါ။ လွ်ာသည္ အသက္ရႉေပါက္ကို ပိ္တ္မေနေစရန္ အထူးသတိထားပါ။ ပါးစပ္သည္ အပြင့္အေနအထားတြင္ အျမဲရိွေနပါေစ။

၅။ လူနာအား အသက္ရႉမရႉ ထပ္မံစမ္းသပ္ပါ။ အသက္ရႉလာသည္ဆုိလွ်င္ တေစာင္းအေနအထားတြင္ လွည့္ထားေပးပါ။ ဤ အေနအထားတြင္ လူနာ၏ လက္တစ္ဖက္ကို ေခါင္းေပၚသို႔ ဆန္႔ထုတ္ထားပါ။ က်န္လက္တစ္ဖက္ကို ေကြးၿပီး ေခါင္းေအာက္တြင္ ခုေပးထားပါ။ ေအာက္ဖက္ေျခေထာက္ကို ဆန္႔ထားၿပီး အေပၚဘက္ေျခေထာက္ကို ၄၅ ဒီဂရီ ေကြးေပးထားပါ။

၆။ အကယ္၍ လူနာသည္ ေသြးလည္းမခုန္၊ အသက္လည္းမရႉဆိုလွ်င္ လူနာ၏ ႏွာေခါင္းကို လက္မလက္ညိႈးတို႔ျဖင့္ ညွပ္လွ်က္ ပိတ္ၿပီး အသက္ျပင္းျပင္းရႉပါ။ ထို႔ေနာက္ လူနာ၏ပါးစပ္ကို မိမိ၏ပါးစပ္ျဖင့္ အုပ္ေစလွ်က္ ႏွစ္စကၠန္႔ၾကာမွ် ႏွစ္ႀကိမ္ ျဖည္းညင္းစြာ ေလမႈတ္သြင္းပါ။ လူနာ၏ရင္ဘတ္ ေဖာင္းလာမလာေစာင့္ၾကည့္ပါ။ ပါးစပ္ကို ဟ ေနပါေစ။ လွ်ာကိုလည္း ေဘးကပ္ေနပါေစ။ ဤအတိုင္း လူနာ၏ရင္ဘတ္ ေဖာင္းလာသည္ထိ ဆက္လုပ္ပါ။




၇။ အကယ္၍ လူနာ၏ရင္ဘတ္ ေဖာင္းလာလွ်င္ သို႔မဟုတ္ လူနာကိုယ္တိုင္ သူ႔ဘာသာသူ အသက္ရႉလာႏိုင္လွ်င္ လူနာကို ေသြးခုန္ႏႈန္းစမ္းၾကည့္ပါ။ ထို႔ေနာက္ အဆင့္ (၅) တြင္ျပထားသည့္အတိုင္း ထားေပးပါ။

၈။ အကယ္၍ လူနာအသက္မရႈေသးလွ်င္ လူနာ၏ ရင္ညြန္႔အထက္ လက္ႏွစ္လံုးအကြာ၌ ညာလက္ဖ၀ါးေပၚ၌ ဘယ္လက္ဖ၀ါး ထပ္တင္ၿပီး ဖိလိုက္ၾကြလုိက္ အႀကိမ္ ၃၀ လုပ္ေပးပါ။ ထိုသို႔ ဖိရာတြင္ သင့္လက္မ်ားကို ေကြးမသြားပါေစႏွင့္။ တေတာင္ဆစ္မ်ားကို အေျဖာင့္ထားပါ။ ပါးစပ္မွ ၁ ရယ္၊ ၂ ရယ္၊ ၃ ရယ္ ၊ ၄ ရယ္ ၊ ၅။ ၁ ရယ္၊ ၂ ရယ္၊ ၃ ရယ္ ၊ ၄ ရယ္ ၊ ၁၀။ ၁ ရယ္၊ ၂ ရယ္၊ ၃ ရယ္ ၊ ၄ ရယ္ ၊ ၁၅။ ၁ ရယ္၊ ၂ ရယ္၊ ၃ ရယ္ ၊ ၄ ရယ္ ၊ ၂၀။ ၁ ရယ္၊ ၂ ရယ္၊ ၃ ရယ္ ၊ ၄ ရယ္ ၊ ၂၅။ ၁ ရယ္၊ ၂ ရယ္၊ ၃ ရယ္ ၊ ၄ ရယ္ ၊ ၃၀။ စသည္ျဖင့္ ေရၿပီး ႏွိပ္ပါ။

၉။  ထို႔ေနာက္ အဆင့္ (၆) အတိုင္း လူနာ၏ ပါးစပ္အတြင္းသို႔ ႏွစ္ႀကိမ္ ေလမႈတ္သြင္းပါ။ ထို႔ေနာက္ လူနာ အသက္ရႉလာမလာ ၾကည့္ပါ။ အသက္မရႉေသးလွ်င္ အဆင့္ (၆) ႏွင့္ (၈) အတိုင္း ၅ ႀကိမ္ခန္႔ ဆက္တိုက္လုပ္ေပးပါ။

၁၀။ လူနာအသက္ျပန္ရႉလာၿပီဆိုလွ်င္ အဆင့္ (၅)တြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္အတိုင္း လူနာကို တေစာင္းအိပ္ ထားေပးပါ။

မွတ္ခ်က္

၁။ မည္သည့္အခါမွ လူနာကိုပစ္ၿပီး ထြက္မသြားပါႏွင့္။
၂။ ေသြးခုန္ႏႈန္းစမ္းမိလွ်င္ ရင္ဘတ္ကို မဖိပါႏွင့္။
၃။ မည္သည့္အစားအေသာက္မွ လူနာကို မေပးပါႏွင့္။
၄။ လူနာ၏ဦးေခါင္းကို ၿငိမ္သက္စြာထားပါ။
၅။ လူနာသတိျပန္ရလာေစရန္ရည္ရြယ္ၿပီး လူနာ၏မ်က္ႏွာကိုရိုက္ျခင္း၊ ေရျဖင့္ေလာင္းျခင္း မလုပ္ပါႏွင့္။
၆။ လူနာ၏ ဦးေခါင္းေအာက္တြင္ ေခါင္းအံုးမခုပါႏွင့္။ အသက္ရႉလမ္းေၾကာင္း ပိတ္သြားတတ္သည္။

နိဂံုး

အခ်ဳပ္ဆိုရလွ်င္ လွ်ပ္စစ္အႏၱရာယ္သာမက မည္သည့္ေနရာတြင္မဆို အႏၱရာယ္ကင္းရွင္းေရးမွာ အလြန္အေရးႀကီးပါသည္။ လူတြင္ အသက္ထက္ တန္ဘိုးရိွတာ ဘာမွမရိွ။ အျခားအရာမ်ားကို အစားထိုးလို႔ရသည္။ အသက္ကုိ ဘာႏွင့္မွ အစားထိုးလို႔မရ။

သုိ႔တိုင္ေအာင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ အသက္မ်ားမွာ အလြန္ေစ်းေပါေနေပေသးသည္။ လူအမ်ားသည္မွ ေန႔တဓူဝ ေသေက်ပ်က္စီးေနတာ ျမင္ေန၊ ၾကားေနၾကရသည့္တုိင္ အစိုးရအပါအဝင္၊ မည္သူမွ ေသေသခ်ာခ်ာ၊ စည္းကမ္းတက် အေရးတယူလုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ တာ မျမင္ရ၊ မၾကားရေသးပါ။ အလြန္ ဝမ္းနည္းစရာျဖစ္ပါသည္။

ေရမေဆးေက်ာက္သမားမ်ား ရာႏွင့္ခ်ီကာ အစုလုိက္အၿပံဳလုိက္ေသေနၾကသည္။ မၾကာခဏေသၾကသည္။ ဘယ္သူဘာလုပ္ပါ သနည္း။ ဘယ္သူမွ ဘာမွ မလုပ္ပါ။ ေသၿပီဆိုေတာ့မွ ေရမေဆးေက်ာက္ရွာရွင္း ဘယ္ေလာက္ေသၾကသည္ ဟု သတင္းထုတ္ျပန္ ေပးလုိက္တာ ျဖစ္ပါသည္။

ေဖာင္ဝပ္ၿပိဳက်ကာ လူအမ်ားေသေက်ပ်က္စီးေနတာ ျမင္ေနပါလ်က္ကႏွင့္ ဘယ္သူဘာလုပ္တယ္ဟု ၾကားမိပါသနည္း။ ဘယ္သူမွ ဘာမွ မလုပ္ပါ။ ကိုယ့္ေခါင္းကိုယ္ ေျမြမကိုက္ေသးသမွ်ကာလပတ္လံုး ဘယ္သူမွ တုတ္တုတ္မွ မလႈပ္ပါ။

အေရးႀကီးသည္မွာ မိမိလုပ္စရာရိွတာလုပ္ၾကဘို႔ ျဖစ္ပါသည္။ မေယာင္သည့္ေနရာကို ဆီလူးျခင္းျဖင့္ အခ်ိန္မျဖဳန္းၾကပါႏွင့္ဟု ဤေနရာမွ တိုက္တြန္းလုိက္ရပါသတည္း။

ေအးၿငိမ္း (ေလးမ်က္ႏွာ)
၁၄ စက္တင္ဘာ၊ ၂၀၁၈