စင္ကာပူမွ ဘ၀ခါးခါးမ်ားအတြက္ အႀကံျပဳခ်က္

ဖံုးျပန္ေျဖရ၊ ဖံုးမက္ေဆ့ခ်္ေတြျပန္ေျဖရ၊ ဗုိက္ဗာ မက္ေဆ့ေတြ အေၾကာင္းျပန္ရ၊ ေဖ့စ္ဘုတ္ မက္ေဆ့ခ်္ေတြ၊ ကြန္မင့္ေတြ ျပန္ေျဖရနဲ႔ အလြန္ အင္မတန္႔ကို အလုပ္ရႈပ္ေနပါတယ္ခင္ဗ်ား။ (ညက ၁၁ နာရီေလာက္၊ ေလဆိပ္ လ.၀.က မွာ ျပႆနာတက္ေနလို႔ဆို တစ္ေယာက္ဆက္ေသး၊  စကားေျပာလို႔မွမၿပီးေသးခင္ လူ၀င္လာလို႔ ျဖတ္လိုက္တယ္။ ဘာျဖစ္သြားမွန္းမသိ၊ ထပ္လည္း ဆက္သြယ္လို႔မရေတာ့။)

အားလံုးကို ၿခံဳၿပီး အုပ္စုခဲြလိုက္ရင္ သံုးမ်ိဳးရပါတယ္။

၁။ စင္ကာပူကုိ အလုပ္လာလုပ္ခ်င္၊ အလည္လာခ်င္တဲ့သူေတြ၊ (အလုပ္လာလုပ္ခ်င္တဲ့သူက ပိုမ်ား)

၂။ စင္ကာပူေရာက္၊ အလုပ္ရၿပီး အလုပ္မွာအဆင္မေျပတဲ့သူေတြ၊ သူေဌးကမႀကိဳက္လို႔ အလုပ္ျဖဳတ္လိုက္တဲ့သူေတြ

၃။ ေအးဂ်င့္ေတြ ကလိမ္ကက်စ္က်လို႔ ျပႆနာေပါင္း ေသာင္းေျခာက္ေထာင္နဲ႔ တိုင္ပတ္ေနတဲ့သူေတြ (အဲဒီသူေတြထဲမွာ FDW (maid) နဲ႔ ရိုးရိုး လို႔ ႏွစ္မ်ိဳးထပ္ခဲြလို႔ ရပါတယ္။

++++++++++++++++++++++++

၁။ စင္ကာပူကုိ အလုပ္လာလုပ္ခ်င္၊ အလည္လာခ်င္တဲ့သူေတြ အတြက္ -

၁က။ အလည္လာခ်င္တဲ့သူေတြ -

စင္ကာပူမွာေနသူတစ္ေယာက္ေယာက္က စပြန္ဆာလုပ္ေပးရင္ ပိုအဆင္ေျပပါတယ္။ စင္ကာပူကို လာတဲ့အခါ form 14A နဲ႔ သူလက္မွတ္ထိုးထားတဲ့ form V39A ယူခဲ့ပါ။

စင္ကာပူက စပြန္စာလုပ္ေပးမဲ့သူမရိွခဲ့ရင္ စင္ကာပူေရာက္ရင္ ဘယ္မွာေနမယ္ဆိုတာ ႀကိဳသိထားရင္ ပိုအဆင္ေျပပါလိမ့္မယ္။ ေနာက္ၿပီး စင္ကာပူမွာေနမဲ့ကာလအတြင္း သံုးဘုိ႔စဲြဘို႔ လံုေလာက္တဲ့ပိုက္ဆံ ယူခဲ့ဘို႔ လိုပါလိမ့္မယ္။ တကယ္လို႔ ICA က ေမးခဲ့ရင္ ျပလို႔ရေအာင္ပါ။  စင္ကာပူေဒၚလာ သံုးေသာင္းထက္ပိုရင္ အေကာက္ခြန္မွာ declare လုပ္ရပါမယ္။ အသံုးစရိတ္အတြက္ ပိုက္ဆံ ဘယ္ေလာက္ယူခဲ့ရမယ္လို႔ ေျပာမထားပါ။ ပုိက္ဆံဘယ္ေလာက္ယူခဲ့ရမလဲဆုိတာ တြက္ေပးစမ္းပါဆိုရင္ျဖင့္ ကြ်န္ေတာ္တြက္ျပပါမယ္။ (အိမ္လခ၊ စားစရိတ္၊ သြားတဲ့လာတဲ့ စရိတ္၊ အသံုးစရိတ္၊ ဘာညာသာရကာ)

စင္ကာပူလာတဲ့အခါ ျမန္မာျပည္က စီးကရက္ဘူးေတြ သယ္မလာခဲ့ပါနဲ႔။ ေသာက္ရတာနဲ႔ မကာမိေအာင္ အခြန္ေဆာင္ရပါလိမ့္မယ္။ ေနာက္ၿပီး သူတို႔ဆီေရာက္မွ စီးကရက္ဘူးေတြကို အခြန္မေဆာင္ခ်င္လို႔ လႊင့္ပစ္မယ္ ဆိုလည္း မရပါ။ အခြန္ေဆာင္ကို ေဆာင္ရပါလိမ့္မယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္ ေလာက္က ကြ်န္ေတာ္နဲ႔အတူတူ ျပန္လာတဲ့သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္ ခံလုိက္ရဖူးပါၿပီ။

ေၾသာ္ - ေနာက္တစ္ခု။ ဒီႏွစ္မွ အသစ္တိုးလိုက္တဲ့ဥပေဒအရ ငံုေဆးနဲ႔ ေဆးရြက္ႀကီးေတြလည္း ခြင့္မျပဳပါ။ ဖမ္းလို႔ရပါတယ္။ ေကာင္းတာကေတာ့ ေဆးလိပ္၊ ေဆးရြက္ႀကီး ဘာမွ မသယ္လာပါနဲ႔။ ဒီေရာက္မွ ၀ယ္ေသာက္ပါ။

ေနာက္ၿပီး ICA က တံုးထုေပးလိုက္တဲ့ white card ကို လံုး၀မေပ်ာက္ပါေစနဲ႔။ အဲဒါဟာ စင္ကာပူမွာေနခြင့္ ပါမစ္ပါ။ စင္ကာပူက ျပန္ထြက္တဲ့ အခါ ICA ကို ျပန္အပ္ရပါမယ္။ ပတ္စ္ပို႔စာအုပ္ထဲညွပ္ၿပီး ေသေသခ်ာခ်ာ သိမ္းထားပါ။ white card ေပ်ာက္ရင္ ဒုကၡနဲ႔လွလွနဲ႔ တိုးရတတ္ ပါတယ္။

စင္ကာပူေရာက္ၿပီး ေနာက္ထပ္သက္တမ္းတိုးလိုသူမ်ား သက္တမ္းမကုန္ခင္ တစ္ပတ္ေလာက္ႀကိဳၿပီး သက္တမ္းတိုးပါ။ အြန္လိုင္းတုိးလို႔ ရပါတယ္။ သက္တမ္းကို တစ္ႀကိမ္ တိုးလို႔ရပါတယ္။ တိုးတာမွာ ရက္ ၃၀ တိုးတာနဲ႔ ၈၉ ရက္တိုးတာလို႔ ႏွစ္မ်ိဳးရိွပါတယ္။ စင္ကာပူႏိုင္ငံသား ဒါမွမဟုတ္ PR ေတြရဲ့ မိသားစု၀င္ေတြမွ ၈၉ ရက္ တုိးလို႔ရပါတယ္။ က်န္တ့ဲသူေတြကိုေတာ့ ရက္ ၃၀ ပဲတိုးခြင့္ျပဳပါတယ္။

၁ခ။ အလုပ္ရွာရေအာင္ လာတဲ့သူေတြ -

လူေတြရဲ့မသိနားမလည္မႈအေပၚ အျမတ္ထုတ္ဘို႔ ေခ်ာင္းေနတဲ့သားစားဘီလူးေတြဟာ သြားေရတျမားျမားနဲ႔ သြားၿဖဲၿပီး စင္ကာပူမွာ အဆင္သင့္ေစာင့္ေနတယ္ဆိုတာ မေမ့ပါနဲ႔။ သူတို႔ရဲ့ ခံတြင္းထဲ ေလွ်ာကနဲ က်မသြားေအာင္ သတိ၀ီရိယနဲ႔ေနပါ။

ကိုယ့္ဘာသာ အလုပ္ရွာရတာ အဆင္မေျပလို႔ ေအးဂ်င့္နဲ႔ရွာမယ္ဆိုရင္ အဲဒီေအးဂ်င့္ဟာ လုိင္စင္ရ ေအးဂ်င့္ဟုတ္တာ ေသခ်ာပါေစ။ (သူတို႔ Name Card ကိုယူၾကည့္ပါ။ Name Card ေပၚမွာ လုိင္စင္နံပါတ္မပါရင္ မယံုပါနဲ႔။ ဒါမွမဟုတ္ သူတို႔ဟာ လုိင္စင္ရေအးဂ်င့္ျဖစ္ေၾကာင္း အေထာက္အထားျပခိုင္းပါ။)

ဘယ္လိုအေၾကာင္းနဲ႔မွ ပိုက္ဆံကို လက္မလြန္ပါေစနဲ႔။ ေအးဂ်င့္ဖီးကို ကိုယ့္လက္ထဲ Work Pass (S Pass, EP card etc..) ေရာက္လာေတာ့မွ အေက်ေခ်ပါ။

((အေရးႀကီးဆံုးက ဘယ္ေတာ့မွ မညာပါနဲ႔။ လက္မွတ္အတုေတြ မလုပ္ပါနဲ႔။ တစ္ခါမွ မလုပ္ခဲ့ဖူးတာကို ဘယ္ႏွႏွစ္ လုပ္သက္ရိွၿပီလို႔ မညာပါနဲ႔။ ညာၿပီဆိုတာနဲ႔ ေသတြင္းထဲ ေျခတစ္လွမ္း၀င္ေနမိၿပီဆိုတာ အေသမွတ္ထားပါ။ ကိုယ္ညာာထားတာကို မိလို႔ကေတာ့ စင္ကာပူကုိ ေနာက္ထပ္ ဘယ္လိုအေၾကာင္းနဲ႔မွ လာလို႔မရေတာ့ပါဘူး။))

မလုပ္တတ္ဘဲနဲ႔ လုပ္တတ္တယ္ေျပာၿပီး အင္ဂ်င္နီယာရာထူး၊ ကိုေအာ္ဒီေနတာ ဘာညာ လုပ္တာ ကိုယ့္ေသတြင္း ကိုယ္တူးတာပါဘဲ။ အလုပ္  စေလွ်ာက္ၿပီဆိုကတည္းက ကိုယ္ ဘာလုပ္တတ္တယ္၊ ဘာမလုပ္တတ္ဘူး၊ ေသေသခ်ာခ်ာ ေျပာျပပါ။ ကိုယ္မလုပ္တတ္တ့ဲအလုပ္ႀကီး ရ-လာခဲ့ရင္ လံုး၀လက္မခံပါနဲ႔။ ခါးခါးသီးသီး ျငင္းပါ။ ဒီအလုပ္ကိုလက္လႊတ္ၿပီး ေနာက္အလုပ္တစ္ခု ထပ္ရွာမလား။ ေန႔တုိင္း ဒူးနဲ႔မ်က္ရည္ သုတ္ေနမလားဆိုတာ ကုိယ့္ဘာသာေရြးပါ။

အလုပ္ခ်ိန္၊ လခ စတာေတြကို ေသေသခ်ာခ်ာ ေမးပါ။ ကိုယ္မလုပ္ႏိုင္တာႀကီးကို ဇြတ္မွိတ္လက္မခံပါနဲ႔။

ေနာက္ၿပီး လက္မွတ္ကို အရမ္းေရာကာေရာ မထိုးပါနဲ႔။ ဘာစာေတြမွန္းမသိရင္ အရင္ဆံုး သိေအာင္ ႀကိဳးစားပါ။ အဂၤလိပ္လိုမို႔ မဖတ္တတ္ဖူး ဆိုရင္ ေကာ္ၿပီကူးၿပီး ကြ်န္ေတာ့္ဆီလာပါ။ ကြ်န္ေတာ္ရွင္းျပပါမယ္။ ဒါမွ ကိုယ့္ကို ၿခိမ္းေျခာက္ၿပီး အတင္းထိုးခိုင္းေနဦးမယ္ဆိုရင္ ရဲကိုသာ ေခၚလိုက္ပါ။ ရဲနံပါတ္က 999 ျဖစ္ပါတယ္။

အလုပ္နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ကန္ထရိုက္စာခ်ဳပ္၊ လစာစလစ္၊ ေဆးမွတ္တမ္း စတာေတြကို ေကာ္ပီကူးၿပီး က်က်နန သိမ္းထားပါ။

++++++++++++++++++++++++

၂။ စင္ကာပူေရာက္၊ အလုပ္ရၿပီး အလုပ္မွာအဆင္မေျပတဲ့သူေတြ၊ သူေဌးကမႀကိဳက္လို႔ အလုပ္ျဖဳတ္လိုက္တဲ့သူေတြ -

သူေဌးဆိုတာ ကိုယ့္ကိုပိုက္ဆံေပးတဲ့သူျဖစ္တဲ့အတြက္ တစ္နည္းအားျဖင့္ သူ႔ေက်းဇူး ကိုယ့္အေပၚရိွပါတယ္။ သူေပးတဲ့လခနဲ႔ပဲ ကိုယ္နဲ႔ ကိုယ့္မိသားစု စား၀တ္ေနေရးကို ဖန္တီးရမွာမို႔ သူ႔ကို အတတ္ႏိုင္ဆံုး ေမတၱာထားပါ။ သူ ကိုယ့္ကိုအလုပ္မခန္႔ရင္ ဒီလခ ရမွာမဟုတ္ပါဘူး။ သူက ပိုက္ဆံေပးသလို ကိုယ္ကလည္း အဲဒီပိုက္ဆံနဲ႔ညီမွ်တဲ့ အလုပ္ ျပန္လုပ္ေပးဘုိ႔လိုပါတယ္။ အလုပ္ေတာ့ ဘာမွမလုပ္တတ္ဘူး။ လခေတာ့ လိုခ်င္တယ္ဆိုရင္ တရားပါ့မလား။ ကိုယ္ဘယ္ေလာက္လုပ္တယ္၊ ရိုးသားတယ္ ဆုိတာ CCTV တပ္ၿပီး ေစာင့္ၾကည့္ေနစရာမလုိပါဘူး။ ကိုယ့္ ကိုယ္ေစာင့္နတ္ သိပါတယ္။

သူတို႔က တကယ္အလုပ္လုပ္ဖို႔ လူလိုတဲ့အတြက္ေၾကာင့္သာ ကုိယ့္ကိုခန္႔တာပါ။ မလိုပဲ ခန္႔ပါမလား။ အဲဒီအတြက္ သူေခၚတဲ့အလုပ္အတြက္ ငါ အတတ္ႏိုင္ဆံုး တာ၀န္အေက်ဆံုးလုပ္ေပးရမယ္ဆုိတာ စိတ္ထဲမွာ သံမိႈႏွက္သလို စဲြမွတ္ထားပါ။ ဘယ္ေသာအခါမွ ၀တ္ေက်တန္းေက် မလုပ္ပါနဲ႔။ လုပ္သမွ်အလုပ္တိုင္းဟာ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ေနပါေစ။ ကိုယ္တကယ္မတတ္ရင္ေတာင္မွ ကိုယ္ဘယ္ေလာက္ႀကိဳးစားလုပ္ေနတယ္ ဆုိတာ သူတို႔သိရင္ ေက်နပ္ပါလိမ့္မယ္။ မသိတာကို မသိဘူး ၀န္ခံပါ။ သိေအာင္ ေလ့လာသင္ယူပါ။ ကိုယ္တကယ္ ေစတနာအမွန္နဲ႔ လုပ္ေပးေနရင္ အလုိလို အဆင္ေျပသြားပါလိမ့္မယ္။

ကာလတိုတစ္ခုအတြင္း ကုိယ္အလုပ္ထုတ္ခံရၿပီဆိုရင္ မ်ားေသာအားျဖင့္ေတာ့ ကုိယ္ အလုပ္လုပ္တာ ပံုမက်လို႔ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ကုိယ္သာ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ လုပ္တတ္ရင္ အလုပ္ရႈပ္ခံၿပီး ေနာက္တစ္ေယာက္ ထပ္ခန္႔လိုမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ တစ္ေယာက္ကုိျဖဳတ္ၿပီး ေနာက္တစ္ေယာက္ ထပ္ရွာ၊ အလုပ္သစ္ထပ္ခန္႔ ဆိုတာ အင္မတန္ အလုပ္ရႈပ္ပါတယ္။ အလကားေနရင္း ဘယ္သူမွ အလုပ္ရႈပ္ခံလုိမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ၀ပ္ပါမစ္အလုပ္သမားခန္႔တဲ့အလုပ္ရွင္ေတြဆို သူခန္႔လိုက္တဲ့ ၀ပ္ပါမစ္အလုပ္သမားဟာ CSOC က်လို႔ ၀ပ္ပါမစ္ မရဘဲ ျပန္လႊတ္ခံရရင္ ေနာက္ထပ္ အလုပ္သမားေခၚခြင့္ကို ၃ လ အပိတ္ခံရပါတယ္။

ဒါမွအဆင္မေျပေသးဘူးဆိုရင္ -

ကိုယ္က သူတို႔နဲ႔ ေန႔တိုင္းမ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ေနရမွာဆိုေတာ့ မခ်စ္ေသာ္လည္း ေအာင့္ကာနမ္းၿပီး ကာလတစ္ခုထိ ေစာင့္ပါ။ ဒီၾကားထဲ ေနာက္အလုပ္တစ္ခု ႀကိတ္ရွာပါ။ ေနာက္အလုပ္ရေတာ့မွ တိတ္တိတ္ကေလး လစ္ထြက္သြားလုိက္ပါ။

++++++++++++++++++++++++

၃။ ေအးဂ်င့္ေတြ ကလိမ္ကက်စ္က်လို႔ ျပႆနာေပါင္း ေသာင္းေျခာက္ေထာင္နဲ႔ တိုင္ပတ္ေနတဲ့သူေတြ (အဲဒီသူေတြထဲမွာ FDW (maid) နဲ႔ ရိုးရိုး လို႔ ႏွစ္မ်ိဳးထပ္ခဲြလို႔ ရပါတယ္။)

သူတုိ႔က ပိုက္ဆံရိွၿပီး ဒီကိစၥမ်ိဳးမွာ ၈ စပ္က ဂ်င္ေျခလည္ေနတဲ့သူေတြျဖစ္လို႔ သူတို႔နဲ႔ ၿပိဳင္မမိုက္ပါနဲ႔။ MOM ကိုသာသြားပါ။ အလုပ္သမားေတြရဲ့ ျပႆနာေတြကိုရွင္းဘို႔ MOM မွာ ဌာနတစ္ခု သီးသန္႔ရိွပါတယ္။

MOM ကိုသြားတဲ့အခါ ကိုယ့္မွာ အေထာက္အထား ျပည့္ျပည့္စံုစံုရိွဘို႔ လုိပါလိမ့္မယ္။ ကိုယ္လက္မွတ္ထိုးလိုက္ရတဲ့စာရြက္စာတမ္းေတြ၊ ေဆးလက္မွတ္ေတြ၊ ၀ပ္ပါမစ္၊ လစာေပးတဲ့စာရြက္၊ ေဆးခြင့္၊ စတာေတြကို ေကာ္ပီကူးၿပီး ေသေသခ်ာခ်ာ သိမ္းထားပါ။ ေကာ္ပီကူးဘို႔ အခြင့္မသာခဲ့ရင္ ဓာတ္ပံုရိုက္ယူထားပါ။

အဲဒီျပႆနာေတြရွင္းဘို႔ ေရွ႔ေနဆီမသြားပါနဲ႔။ သူေျပာတိုင္း ခံေနရပါလိမ့္မယ္။ MOM ကိုသာသြားပါ။ အဂၤလိပ္လို ေရေရလည္လည္ မေျပာတတ္ရင္ MOM officer ေရွ႔ေရာက္မွ ကြ်န္ေတာ့္ဆီ ဖံုးဆက္လုိက္ပါ။ ကြ်န္ေတာ္ ေသေသခ်ာခ်ာ ရွင္းျပေပးပါမယ္။

အယ္မယ္ေလး -

မလြယ္ပါလားဗ်ိဳ႔။

သန္းေခါင္ေက်ာ္ၿပီ။

အိပ္ေတာ့မယ္။

ေအးၿငိမ္း

၂၂ ဇြန္၊ ၂၀၁၅။ ၀၀း၀၆ နာရီ