WAH (Work-At-Height) Train The Trainer Course

(၁)

သည္ကေန႔ WAH Train The Trainer Course ၅ ရက္ သင္တန္းၿပီး၏။ မနည္း အသည္းအသန္လုပ္လုိက္ရသည္။ သင္တန္းက စာေမးပဲြေျဖရတာတင္မဟုတ္။ Take home assignment လည္း ေပးလုိက္ေသး၏။ သူ႔ assignment ကလည္း နည္းနည္းေနာေနာမဟုတ္။ ေနာက္ၿပီး စာအုပ္ထဲပါေတြ ကူးေရးရတာလည္းမဟုတ္။ research ဆိုကာ ဟိုဟာရွာခိုင္း၊ သည္ဟာရွာခိုင္းႏွင့္ အေတာ္ေခါင္းေနာက္လွ၏။

ကြႏ္ုပ္မွာ တနလၤာႏွင့္ အဂၤါေန႔ညမ်ားက MOM လိုင္စင္တင္ေနရေသးသည္ႏွင့္ ဘာမွမလုပ္ျဖစ္။ သည္ေတာ့ ဗုဒၶဟူးႏွင့္ ၾကာသပေတး ႏွစ္ရက္ပဲအခ်ိန္ရ၏။ Assignment က ၾကာသပေတးည အၿပီးတင္ရမွာ။ ေသာၾကာေန႔တြင္ assignment ကို ရွင္းျပ၊ ေနာက္ၿပီး စာေမးပဲြေျဖ ဆိုေတာ့ စာကလည္း က်က္ရဦးမည္။ သည္ေတာ့ assignment ကို အတင္းတြန္းထိုးလုပ္တာ ၾကာသပေတးည သန္းေခါင္ေလာက္မွၿပီး၏။ ၿပီးေတာ့ ဘာမွစဥ္းစားမေနေတာ့ဘဲ မနက္ ၄ နာရီ ႏိႈးစက္ေပးၿပီး အိပ္။ မနက္ ၄ နာရီထ။ အိပ္ခ်င္ေျပေအာင္ ေခါင္းက ေရေလာင္းခ်ိဳးၿပီး စာက်က္။ မနက္ ၇ နာရီေလာက္က်ေတာ့ ငုတ္တုတ္ထိုင္ စာက်က္ေနရင္း အိပ္မက္မ်ားမက္လာသျဖင့္ နာရီ၀က္ေလာက္ျပန္အိပ္။ ႏိႈးစက္ျမည္ေတာ့ ကပ်ာကယာထ။ အ၀တ္အစားလဲ သင္တန္းသြား။ (သယ္၊ အေရးထဲ ရထားက Jurong East မွာ ရပ္ေနလိုက္ရေသး။)

စာေမးပဲြလား။ ေအာင္သေပါ့ဗ်ာ။ ဘယ့္ႏွာ၊ တစ္သက္လံုး ေျဖလာခဲ့တဲ့စာေမးပဲြအေရတြက္ ကိုယ့္အသက္ထက္ ေတာင္ မ်ားေသး။

ကြ်န္ေတာ့္အျမင္ေျပာရလွ်င္ေတာ့ သူတို႔သင္တာ သေဘာမက်ပါ။ အဲေလ သင္တာကိုေျပာတာဟုတ္ပါဘူး။ သင္ရိုးညႊန္းတမ္းကို ေျပာပါတယ္။ သင္တန္းေခါင္းစဥ္က WAH Train The Trainer Course ဆိုေတာ့ သင္တန္းဆရာ ျဖစ္နည္း သင္တန္း ျဖစ္ရမည္မဟုတ္ပါလား။ သင္တန္းဆရာေကာင္းတစ္ေယာက္ျဖစ္ေအာင္ ေလ့က်င့္ေပးရမွာ မဟုတ္ပါလား။ အခုေတာ့ ဆရာျဖစ္သင္တန္းနဲ႔တူတာ (၄ ရက္လံုး သင္တာမွာ) တစ္လံုးမွ မေတြ႔ခဲ့။ သင္တန္းရည္ရြယ္ခ်က္က “How to become a billionier (ဟုတ္ေပါင္) good trainer for WAH” ျဖစ္သင့္ပါသည္။ ေနာက္ဆံုးပိတ္ course evaluation form ထဲမေတာ့ သည္အတိုင္း ထည့္ေရးခဲ့သည္။ သည္သင္တန္းမွ ဗဟုသုတေတာ့ အေတာ္ရခဲ့ပါ၏။

ထားပါေတာ့။ ကိုယ္ဘာတတ္ႏိုင္တာမွတ္လို႔။

(၂)

Work At Height သင္တန္း ဆိုေတာ့ တစ္ခုေတြးမိၿပီး ကြ်ႏ္ုပ္မွာ ငါးသေလာက္ၿပံဳး ၿပံဳးမိ၏။ အျခားမဟုတ္။ သူတို႔လိုသာ အျမင့္တက္တိုင္း Work At Height သင္တန္းတက္ခိုင္းရလွ်င္ ကြ်ႏု္ပ္တို႔တစ္ရြာလံုး ေယာက္်ား၊ မိန္းမမက်န္ အကုန္သင္တန္းတက္ရဘုိ႔ ရိွေလသည္။

ရြာမွ အိမ္အမ်ားစုမွာ ဖက္မိုး၊ သက္ငယ္မိုး၊ ဓနိမိုးမ်ား မ်ားသည္။ ဆင္းရဲသူမ်ားက ဖက္မိုး၊ ပိုက္ဆံအနည္းငယ္ တတ္ႏိုင္သူမ်ားက သက္ငယ္မိုး၊ ပိုၿပီး ပိုက္ဆံတတ္ႏိုင္လွ်င္ ဓနိမိုး။ ပိုက္ဆံရိွသူမ်ားက သြပ္မိုးၾကသည္။ သြပ္မိုးသည္ ဆုိရာတြင္ပင္ အိမ္မႀကီးကိုသာမိုးၿပီး မီးဖိုေဆာင္ႏွင့္ ႏြားတင္းကုပ္တို႔ကိုမူ ဖက္ သို႔မဟုတ္ သက္ငယ္မိုးၾက၏။

ဖက္ဟူသည္ ေတာအတြင္းေပါက္ေနေသာ အင္ပင္မွ ေၾကြက်သည့္ အင္ဖက္မ်ားကို ေကာက္၊ ရြာျပန္ေရာက္ေတာ့ ေခ်ာင္းထဲက ေရအိုင္ထဲတြင္ စိမ္။ ၀ါးသီတံတြင္ပ်စ္ကာ အမိုး၊ အကာလုပ္ၾကျခင္းျဖစ္၏။ ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ ေတာထဲက ဖက္သြားေကာက္တာဆိုေတာ့ ပိုက္ဆံတစ္ျပားမွ ကုန္စရာမလို။ (ဒါ၊ အရင္တံုးက ျဖစ္၏။ ယခုေတာ့ ဟို ႏုိင္ငံ့ဂုဏ္ေဆာင္ လက္မွတ္ရသူမ်ားလက္ခ်က္ျဖင့္ သစ္ပင္ေတြ႔ခ်င္လ်င္ စာအုပ္ထဲလွန္ရွာရသည့္ အေျခသို႔ဆိုက္သြားေလရာ သူတို႔ ဘယ္လို မိုးကာေနၾကသည္ကို မသိေတာ့ပါ။)

ဆိုေတာ့ ေႏြက်လွ်င္ အိမ္အမိုးမ်ား အသစ္ျပန္မိုးၾကသည္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ငယ္ငယ္ကေတာ့ ဘယ္သူ႔မွ ငွားစရာမလို။ ဘယ္သူ႔အိမ္ ဘယ္ေန႔မိုးမယ္ဆိုတာ တစ္ဆင့္စကား တစ္ဆင့္နားျဖင့္ လူငယ္မ်ားစုကာ သြားမိုးၾကျခင္းျဖစ္၏။ အိမ္ရွင္က ထန္းလ်က္ႏွင့္ ေရေႏြးတိုက္သည္။ ထန္းလ်က္မရိွလည္း ကိစၥမရိွပါ။ ေရေႏြးမတိုက္လို႔လည္း ဘယ္သူ႔ကိုမွ စုေပါင္း ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ပဲြ မလုပ္ခဲ့ၾကပါ။ ကိုယ့္ဘာသာ ကိုယ့္ေစတနာႏွင့္ကိုယ္ သြားမိုးေပးၾကျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ကိုယ့္အိမ္ မိုးမည္ဆိုေတာ့လည္း သည္အတိုင္း လာမိုးၾကတာသာ ျဖစ္၏။ အခ်င္းခ်င္း စလိုက္၊ ေနာက္လိုက္၊ သီခ်င္းေတြ ေအာ္ဆိုလိုက္ႏွင့္၊ တေပ်ာ္တပါးႀကီးျဖစ္ပါသည္။ ယခုေတာ့ သည္ဓေလ့မ်ား က်န္ေသးသလား၊ ေပ်ာက္ကြယ္ကုန္ၾကၿပီလား မေျပာတတ္ပါ။ သည္ခ်စ္စရာေကာင္းသည့္ ဓေလ့မ်ား ကြယ္ေပ်ာက္သြားၿပီဆိုလ်င္ျဖင့္ အလြန္၀မ္းနည္းဖြယ္ရာ ျဖစ္ပါသည္။

မ်ားေသာအားျဖင့္ အိမ္မိုးလ်င္ ကြ်န္ေတာ္တို႔တေတြ အက်ႌမ၀တ္ၾကပါ။ အႏို႔ မ၀တ္ဆို။ အက်ႌတစ္ထည္ တန္ေၾကးက မေသးလွ။ ပုဆိုး ခါးေတာင္းက်ိဳက္ကာ သည္အတိုင္း တက္မိုးၾကျခင္းျဖစ္၏။

ဖက္မိုးလွ်င္ ဖက္ကိုေရစိမ္ထားတာဆိုေတာ့ ဖက္မွက်လာသည့္ ေရပုပ္မ်ားမွာ အလြန္ယားလွ၏။ သည့္ထက္ဆိုးသည္က သက္ငယ္ ျဖစ္သည္။ (ကြ်န္ေတာ္တို႔က သက္ကယ္ဟုေခၚ၏)။ သက္ငယ္ကား ရွလည္းရွသည္။ ယားလည္းယားသည္။ သို႔ေသာ္ သည္လို ကုတ္ရင္းဖဲ့ရင္းႏွင့္ အိမ္မိုးၿပီးရသည္။ မိုးၿပီးေတာ့မွ ေခါင္းကၿဖိဳကာ ေရခ်ိုဳး။

ဘယ္သူကမွလာၿပီး environmental friendly တို႔၊ green peace တို႔ recycle တုိ႔ လာတရားေဟာေနစရာမလို။ ဘ၀ေပးအသိျဖင့္ပင္ မႏွစ္ကမိုးထားသည့္ သက္ငယ္မ်ားကို အတင္းကန္ေက်ာက္မခ်ပဲ အသာအယာဖ်က္ခ်ကာ ေကာင္းေသး သည့္ အပ်စ္မ်ားကို အနားမ်ားျဖတ္ကာ ေအာက္ဆံုးက ခံမိုးသည္။ ေနာက္ေတာ့မွ အသစ္မ်ားကို မိုးသည္။ အတန္ ေကာင္းေသးသည့္ အျပစ္မ်ားဆိုလ်င္ အသစ္ႏွင့္ညွပ္ကာ ျပန္မိုးၾကသည္။ ပိုက္ဆံမရိွေတာ့လည္း သည္လို ႀကံၾကဖန္ၾကရသည္ပဲ။

အိမ္မိုးၿပီဆုိကတည္းက အျမင့္တက္ရတာ မဟုတ္ပါလား။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ငယ္စဥ္၊ ေခါင္မိုးေပၚတက္တံုးက သည္အတိုင္း ထုပ္ေယာက္တန္းျမားမ်ားကို နင္းကာ ေက်ာ္ခြ တက္ခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ဘာေလွခါးမွ မလို။ (အခုေတာ့ ဤကဲ့သို႔ ေက်ာ္ခြတက္ခဲ့ေသာ ကြ်ႏ္ုပ္ကိုယ္ႏိႈက္က ေလွခါးမွ မတက္၊ အျခားေနရာမွ ေက်ာ္ခြတက္ေနသူမ်ားေတြ႔လ်င္ ဓာတ္ပံုရိုက္ကာ ဒဏ္တပ္ေနရေလ၏။ အလြန္ရယ္စရာေကာင္းလွေသာ ကေျပာင္းကျပန္ေလာကႀကီး ျဖစ္ေပသည္။)

ေခါင္မိုးေပၚမွာလား၊ ဘယ့္ႏွာ fall prevention plan တုိ႔၊ safety harness တုိ႔ ရလိမ့္မလဲဗ်ာ။ လသာသာ၌ ၀ါးလံုးျမားတန္းမ်ားေပၚထိုင္ကာ သည္အတိုင္း မိုးခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ သို႔တိုင္ ကြ်န္ေတာ့္တစ္သက္ ေခါင္မိုး၍ ျပဳတ္က်ေသသည့္မသာ တစ္ေယာက္မွ မေတြ႔ခဲ့ပါ။

(၃)

ဒါတင္ပဲလား။ ဘယ္ဟုတ္ပါလိမ့္မတံုး။ ေတာပါဆိုမွ။

ကြ်န္ေတာ္တို႔ေတာတြင္ ထန္းပင္မ်ားရိွ၏။ ကိုယ့္လယ္ထဲကထန္းပင္ ကိုယ့္ထန္းပင္ေပါ့။ ကြ်န္ေတာ္ကုိယ္ႏိႈက္က ေတာ့ ထန္းပင္မလွီးတတ္ပါ။ ၿမိဳ႔သြား ေက်ာင္းတက္ေနသျဖင့္ ေတာသားတို႔တတ္အပ္သည့္ အ႒ာရသ ၁၈ ရပ္ကို အျပည့္အစံု မတတ္ေျမာက္ခဲ့။ သို႔ေသာ္ သူမ်ားလွီးထားေသာ ထန္းပင္ေပၚေတာ့ တက္ၿပီး ထန္းေရေသာက္တတ္ပါသည္။ (အဲေလ၊ ခိုးေသာက္တာမဟုတ္ပါ။ သူငယ္ခ်င္းထန္းပင္ေပၚ အတူတူတက္ေသာက္တာ ျဖစ္ပါသည္။)

ထန္းပင္ေပၚတက္တာလည္း မိတ္ေဆြတို႔ ျမင္ဖူးပါလိမ့္မည္။ ဘာေလွခါးမွရိွတာမဟုတ္။ သူတို႔ကေတာ့ ေမာင္းတက္ ဟုေခၚ၏။ ၀ါးတစ္ပင္လံုးကို အရင္းမွခုတ္လွဲကာ အကိုင္းအခက္မ်ားကို တစ္မိုက္ေလာက္ခ်န္လ်က္ ျဖတ္လိုက္လ်င္ပင္ အင္မတန္မွ ရိုးရွင္းလြယ္ကူလွသည့္ ေမာင္းတက္တစ္ေခ်ာင္းရေလေတာ့၏။ (အညာဘက္တြင္ေတာ့ ေလွခါးႏွင့္တက္ပါသည္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ဘက္တြင္ ထန္းရည္ကို ၾကေသာင္း၀ါးကိုဆစ္ပိုင္းထားေသာ ၀ါးက်ည္ေတာက္ျဖင့္ခံၿပီး အညာတြင္ေတာ့ ျမဴအိုး ႏွင့္ ခံသည္။ ေလွခါးႏွင့္စာလ်င္ ေမာင္းတက္က အႏၱရာယ္ပိုမ်ား၏။)

အႏွီေမာင္းတက္ကုိ ထန္းပင္တြင္ အထက္၊ အလယ္၊ ေအာက္ သံုးေနရာ၌ ႏီွးျဖင့္ ခ်ည္ထားလိုက္လွ်င္ ထန္းပင္ေပၚ တက္ရန္ လံုေလာက္ၿပီ။ ဘာ safe access မွ လာေျပာမေနပါႏွင့္။ သည္အတုိင္းပဲ တက္ေနၾကတာ ယခုအထိ။

သဟာေတာင္ ေမာင္းတက္ကုိ ရိုးရိုးေထာင္တာမဟုတ္။

ထန္းရည္ကို လူခိုးမွာစိုးသျဖင့္ အထက္က ေမာင္းတက္အတိုေလးပဲ ခ်န္ခဲ့ၿပီး ေအာက္ဘက္က ေမာင္းတက္ကို ျဖဳတ္ကာ သယ္သြားတာ ျဖစ္သည္။ တက္ခ်င္ေတာ့မွ ထိုေမာင္းတက္ကိုယူလာ၊ ေထာင္ၿပီး တက္ၾကတာျဖစ္၏။

သို႔ေသာ္လည္းေပါ့ေလ။ လူေပကပဲ။ အမွားနဲ႔ ဘယ္ကင္းပါလိမ့္မလဲ။

ကြ်န္ေတာ့္ဦးႀကီး ဦးျမဆင္မွာ ထန္းပင္ေပၚက ျပဳတ္က်သျဖင့္ တစ္သက္လံုး ေထာ့နဲ႔ေထာ့နဲ႔ ျဖစ္သြား၏။ ေနာက္တစ္ဦးမွာ ျမင့္ ဘယ္သူဆိုပါလိမ့္၊ သူ႔နာမည္ေတာင္ ေမ့ေနၿပီ။ ကြ်န္ေတာ္ဆယ္တန္းေအာင္သည့္ႏွစ္က ထိုေကာင္ေလး ထန္းပင္ေပၚက ျပဳတ္က်ေသသည့္သတင္း ကြ်န္ေတာ္တို႔ ရြာအနီးတစ္၀ိုက္ အေတာ္ အုတ္ေအာ္ေသာင္းတင္းျဖစ္သြားခဲ့ဖူး၏။ သို႔ေသာ္ သူျပဳတ္က်ေသသည္မွာ ေသရိုးေသစဥ္မဟုတ္။

သူက ရြာမွ ခပ္ေခ်ာေခ်ာေကာင္မေလးတစ္ဦး (ကြ်န္ေတာ္ႏွင့္ ႏွစ္မ ႏွစ္၀မ္းကဲြေလာက္ေတာ္သည္။) ကုိ ႀကိဳက္သည္။ ေကာင္မေလးက ျပန္မႀကိဳက္။ သည္ေတာ့ လူငယ္တို႔ ဘာ၀ ထြက္ေပါက္ရွာသည္။ သည္တံုးက ကြ်န္ေတာ္တို႔ရြာမွာ အရက္၊ ဖဲ လံုး၀မရိွ။ ထန္းရည္ေတာ့ သူသူငါငါ ေသာက္ၾကသည္။

ေကာင္ေလးက ထန္းရည္မေသာက္တတ္။ ထန္းရည္မေသာက္တတ္ေတာ့ ထန္းပင္လည္း ေကာင္းေကာင္း တက္တတ္ဟန္ မတူပါ။ ထန္းပင္တက္တာ လြယ္သည္မထင္ပါႏွင့္ မိတ္ေဆြမ်ားခင္ဗ်ား။ ခုနင္ကေျပာခဲ့သည့္ တစ္မိုက္ေလာက္ ရိွသည့္ ၀ါးတက္ကေလးမ်ားကို နင္း၊ ထန္းပင္ကိုဖက္လ်က္ တက္သြား။ အေပၚဆံုးေရာက္ေတာ့ ထုိေမာင္းတက္မွ ထန္းပင္အလက္မ်ားအၾကား ကူးေျပာင္းတက္ရသည္မွာ အသည္းယားဖြယ္ျဖစ္၏။ ေၾကာက္တတ္လ်င္၊ မကြ်မ္းက်င္လ်င္ ျပဳတ္က်ဘို႔ အလားအလာမ်ားပါသည္။   

သူထန္းပင္ေပၚက မည္သို႔မည္ပံုျပဳတ္က်သည္မသိပါ။ သူတစ္ေယာက္တည္း တက္ေသာက္တာ ျဖစ္သည္။ ကံကဆိုးခ်င္ေတာ့ ျပဳတ္အက်တြင္ ေအာက္မွေထာင္ထားသည့္ ေမာင္းတက္တည့္တည့္သို႔က်ေလရာ တံစို႔ထိုးၿပီးသား ျဖစ္ေလေတာ့၏။ သည္ေတာ့ သည္တံစို႔ႀကီးကို မည္သူမွ မႏုတ္ရဲ။ သည္အတိုင္း ေလးမ်က္ႏွာေဆးရံုသုိ႔ သယ္သြားရသည္။ ေတာေဆးရံုဆိုေတာ့ အဘယ္မွာလ်င္ ေဆး၀ါးျပည့္ျပည့္စံုစံု၊ ခဲြစိတ္ခန္း စသည္ ရပါမည္နည္း။

ၿမိဳ႔နယ္ဆရာ၀န္ႀကီးက ထို၀ါးတံစို႔ကို ႏုတ္သည္ျဖစ္ေစ၊ မႏုတ္သည္ျဖစ္ေစ အသက္ရွင္ရန္ မလြယ္ပါဟု ဆို၏။ အႏို႔၊ ဟို႔ . . . . အေပၚကေအာက္ကိုျပဳတ္က်တာ လံွနဲ႔ထိုးတာထက္ ဆိုးေတာ့မေပါ့ဗ်ာ။ ကိုယ္ထဲက ကလီစာေတြကို ျဖတ္ကာ ရင္ေခါင္းအထိေရာက္ေနသည့္ သည္၀ါးတံစို႔ႀကီးကို ႏုတ္လ်င္လည္း ေသႏိုင္သည္၊ သည္အတိုင္းကလည္း ထားလို႔မျဖစ္ ဆိုေတာ့ ေနာက္ဆံုး ႏုတ္လိုက္ဘို႔ဆံုးျဖတ္ၾက၏။ တံစို႔လည္းထြက္၊ အသက္လည္းထြက္။

(၄)

ယခုေတာ့ ျမန္မာျပည္တြင္ safety ဆိုသည့္အသံ သဲ့သဲ့မွ် ၾကားလာရပါၿပီ။ လူၾကားေကာင္းရံု အသံဟစ္ေနရံုမွ် မဟုတ္မူ၍ တကယ္ေစတနာပါပါႏွင့္ လက္ေတြ႔အေကာင္အထည္ေဖာ္ၾကဘို႔ အေရးႀကီးပါသည္။ လူဟူသည္ ပုရြက္ဆိတ္တစ္ေကာင္ မဟုတ္။ လူမွန္လ်င္ သူ႔အတိုင္းအတာႏွင့္သူ အေရးႀကီးၾကသူခ်ည္းျဖစ္၏။

            ကိုယ့္အသက္ကိုယ္ ခ်စ္တတ္လ်င္ သူ႔အသက္ကိုလည္း တန္ဘိုးထားတတ္ရမည္။

            ထို႔ေၾကာင့္ မည္ကာမတၱမွ်သာမဟုတ္ဘဲ တကယ္လုပ္ၾကပါဟု တိုက္တြန္းလိုက္ရပါသတည္း။

ညက ၄ နာရီေလာက္အိပ္ခဲ့ရလို႔ ခုည ေစာေစာအိပ္ေတာ့မဗ်ာ။

ေအးၿငိမ္း

၂၀၊ ၆၊ ၁၄။ ည ၉း၂၀ နာရီ