ပေလတိုးနိဒါန္း မိတ္ဆက္

(၁)

ကြ်န္ေတာ္ ဆရာေဇာ္ဂ်ီဘာသာျပန္ထားသည့္ ပေလးတိုးနိဒါန္းကို ဖတ္ဖူးသည္မွာ အသက္ (၁၉) ႏွစ္အရြယ္။ ေဒသေကာလိပ္ ဒုတိယႏွစ္ေက်ာင္းသားဘ၀က ျဖစ္၏။ ထိုစဥ္က ဟသၤာတၿမိဳ႔လယ္ရိွ ျပန္ၾကားေရးစာၾကည့္တိုက္တြင္ ဖတ္ခဲ့တာျဖစ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ပညာအခံကနည္းေသး၍ ဘာေတြေရးထားမွန္း ေသေသခ်ာခ်ာ နားမလည္ခဲ့ပါ။ ယခု ျပန္ဖတ္သည့္အခါက်မွ လံုးေစ့ ပါဠ္ေစ့ နားလည္ပါေတာ့သည္။ သို႔မို႔ေၾကာင့္ မူရင္းစာ၏ အရသာကို ခုမွ က်က်နန ခံစားႏိုင္ပါေတာ့၏။

ကြ်န္ေတာ္တို႔သည္ ဟင္းေကာင္းေကာင္းေလးမ်ားႏွင့္ ထမင္းစားရသည့္အခါ ကိုယ့္ခ်စ္သူမ်ားကို သတိရသကဲ့သို႔ စာအုပ္ေကာင္းေလးမ်ား ဖတ္ရသည့္အခါတြင္လည္း ခ်စ္မိတ္ေဆြမ်ားကို သတိရမိတတ္၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ပေလးတိုးနိဒါန္းကို ဖတ္ၿပီးသည့္အခါတြင္လည္း မိတ္ေဆြမ်ားကို ဖတ္ေစခ်င္သည့္ ေစတနာေပၚလာေသာေၾကာင့္ ယခုစာကို ေရးလိုက္ရျခင္း ျဖစ္ ပါေၾကာင္း။

(၂)

ပေလးတိုးနိဒါန္းမွာ ဆရာေဇာ္ဂ်ီက ပေလးတိုးေရးခဲ့ေသာ စာမ်ားအား ျမန္မာပရိသတ္ႏွင့္ မိတ္ဆက္ေပးလို၍ က်မ္းစာမ်ားမွ ေကာင္းႏိုးရာရာမ်ားကို ထုတ္ႏုတ္ဘာသာျပန္ထားျခင္း ျဖစ္၏။

ပေလးတိုးနိဒါန္းအမွာတြင္ ဆရာက ပေလးတိုးနိဒါန္းေရးရျခင္းအေၾကာင္းကို ေအာက္ပါအတိုင္း -

“ပေလးတိုးနိဒါန္းသည္ ေရွးေခတ္ ဂရိဒႆနိကဆရာ ပေလးတိုးေရးခဲ့ေသာ ဖီဒရကထာ၊ သီတိတကထာ၊ အိုင္အုႏၷကထာ၊ လက္ခီကထာ၊ ခါမိဒိကထာ၊ လိုင္စီကထာ၊ ေဂါဂ်ိယာကထာ၊ မီႏိုကထာ၊ စာပဲြသဘင္ ကထာ၊ သမၼတႏိုင္ငံကထာ၊ ေခ်ပခ်က္ကထာ၊ ခရီေတာ္ကထာ၊ ဖီဒိုကထာ စာတမ္း (၁၃) ပုဒ္မွ ေကာက္ႏုတ္ေသာစာမ်ားကို ျမန္မာဘာသာျပန္လ်က္ ၁၉၆၁ ခုႏွစ္ေလာက္မွစ၍ ျမန္မာစာဖတ္ပရိသတ္အတြက္ မိတ္ဆက္သေဘာအျဖစ္ျဖင့္ ေငြတာရီ မဂၢဇင္း၌ ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ စာစုျဖစ္ပါသည္။ ဤစာစုတြင္ ခရီေတာ္ကထာႏွင့္ မီႏိုကထာ ႏွစ္ပုဒ္သည္ အစအဆံုး အျပည့္အစံု ျဖစ္၍ က်န္စာမ်ားသည္ ေကာက္ႏုတ္ခ်က္စာမ်ား ျဖစ္သည္။” - ဟု ေဖာ္ျပထားပါသည္။

ပေလတိုး၏ က်မ္းစာမ်ားမွာ အေတာ္မ်ား၏။ က်မ္းစာေလးအုပ္စီပါေသာအစုမ်ား (tetralogies) ခဲြလိုက္လွ်င္ ကုိးစုရသည္။

၁။ Euthyphro, Apology, Crito, Phaedo

၂။ Cratylus, Theaetetus, Sophist, Statesman

၃။ Parmenides, Philebus, Symposium, Phaedrus

၄။ Alcibiadest, Second Alcibiades, Hipparchus, Rival Lovers

၅။ Theages, Charmides, Lches, Lysis

၆။ Euthydemus, Protagoras, Gorgias, Meno

၇။ Greater Hippias, Lesser hippias, Ion, Menexenus

၈။ Clitophon, Republic, Timaeus, Critias

၉။ Minos, Laws, Epinomis, Letters

ထို႔ျပင္ Definitions, On Justice, On Virtue, Demodocus, Sisyphus, Halcyon, Eryxias, Axiochus, Epigrams တို႔လည္း ရိွေသးရာ စုစုေပါင္း ၄၅ ေစာင္ေလာက္ ျဖစ္ပါသည္။

ထိုသည့္က်မ္းစာမ်ားအနက္ ဘယ္ႏွစ္အုပ္ေလာက္ ျမန္မာဘာသာျပန္ၿပီးျဖစ္သည္ကို ကြ်န္ေတာ္မသိပါ။ ကြ်န္ေတာ့္ဆႏၵကို ေျပာရပါမူ အားလံုးကို ဘာသာျပန္ေစခ်င္ပါသည္။ ဒႆနိကဆရာမ်ားအား နည္းနည္းခ်င္းစီ ဘာသာျပန္ၾကရန္လည္း တိုက္တြန္းပါ၏။ အမွန္ကိုဆိုရပါမူ ထိုစာမ်ားကို အဂၤလိပ္လိုဖတ္ရတာ ကြ်န္ေတာ့္အေနႏွင့္ လံုးေစ့ပါဠ္ေစ့ နားမလည္ပါ။ ဆရာေဇာ္ဂ်ီ၏ ပေလးတိုးနိဒါန္းကို ဖတ္စဥ္တြင္ပင္ ယခုတေခါက္ျပန္ဖတ္သည့္အခါမွ နားလည္ပါသည္။

(၃)

ပေလးတိုးနိဒါန္းအား ဆရာေဇာ္ဂ်ီျမန္မာမႈျပဳထားသည္ကို ဖတ္ရတာ စာအလြန္ေခ်ာပါသည္။ စာတစ္လံုးခ်င္းစီကို လံုးေကာက္ ဘာသာျပန္ျခင္းမဟုတ္မူ၍ မူရင္းအဓိပၸာယ္ကိုလည္း မပ်က္ေစဘဲ ျမန္မာစကားႏွင့္ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ထည့္တန္တာထည့္၊ ျဖဳတ္တန္တာျဖဳတ္ ဘာသာျပန္ထားျခင္းျဖစ္၏။ သို႔အတြက္ ဆရာႀကီးကို ကြ်န္ေတာ္ အလြန္အထင္ႀကီး ေလးစားမိပါသည္။ အကယ္၍ ဤစာမ်ားကို ကြ်န္ေတာ္လံုးေစ့ပါဠ္ေစ့ နားလည္သည့္တိုင္ ဘာသာျပန္လွ်င္ ဆရာႀကီးကဲ့သို႔ စာေခ်ာေအာင္ ဘာသာျပန္ႏိုင္မည္ မထင္ပါ။

ဆရာေဇာ္ဂ်ီက ဘာသာျပန္ရာတြင္ ခံယူရမည့္သေဘာထားကို သူ၏ “ရသစာေပ ဘာသာျပန္ ျပႆနာအခ်ိဳ႔” စာတမ္းတြင္ ေအာက္ပါအတိုင္း ေဖာ္ျပထား၏။ (ကြ်န္ေတာ္က လုိသေလာက္သာ ေကာက္ႏုတ္ထားျခင္းျဖစ္ၿပီး အားလံုး အျပည့္အစံု မဟုတ္ပါ။)

“ဆိုလိုရင္းမွာ ဘာသာျပန္မည္ျပဳၾကေသာအခါ -

(က) မူလစာေရးဆရာသည္ သူ႔လူမ်ိဳးပရိသတ္၌ ျမင္ေယာင္ေယာင္ ၾကားေယာင္ေယာင္ျဖစ္ေအာင္ ျပဳတတ္သကဲ့သုိ႔ ဘာသာျပန္သူသည္ ကိုယ့္လူမ်ိဳးပရိသတ္၌ ျမင္ေယာင္ေယာင္ ၾကားေယာင္ေယာင္ တတ္ႏိုင္သမွ် ျပဳတတ္ျခင္းရိွခဲ့လ်င္”

ယခု ဆရာေဇာ္ဂ်ီ၏ လက္ရာတစ္ခုကို နမူနာျပပါမည္။ မိတ္ေဆြတို႔ ခံစားၾကည့္ပါ။

SOCRATES: Phaedrus, my friend! Where have you been? And where are you going?

ေဆာ့ခရတိၱ။   ။ အခ်င္း အေဆြေကာင္း ဖိဒရ၊ အသင္သည္ အဘယ္အရပ္မွလာ၍ အဘယ္အရပ္သို႔ သြားမည္ျပဳပါသနည္း။

PHAEDRUS: I was with Lysias, the son of Cephalus, Socrates, and I am going for a walk outside the city walls because I was with him for a long time, sitting there the whole morning. You see, I’m keeping in mind the advice of our mutual friend Acumenus, who says it’s more refreshing to walk along country roads than city streets.

ဖီဒရ။   ။ ေဆာ့ခရတိၱ၊ ဆိဖလ၏သား လိဆိအဲ့ထံမွ လာပါသည္၊ ယခု ၿမိဳ႔ျပင္ေတာစခန္းသို႔ လမ္းေလွ်ာက္ထြက္မည္ ႀကံစည္ပါ သည္။ ကြ်ႏ္ုပ္သည္ လိဆိအဲ့၏အိမ္ခန္း၌ တစ္မနက္လံုးထိုင္ခဲ့သည္။ အကုမိနကို အသင္လည္း သိသည္၊ သူလည္း ကြ်ႏ္ုပ္ႏွင့္ အတူရိွသည္၊ ေက်ာင္းသင္ခန္းထဲမွာ ေအာင္းေနရသည္ထက္ လဟာျပင္သို႔ထြက္၍ လမ္းေလွ်ာက္ရသည္က ပိုေကာင္းသည္၊ လန္းလန္းဆန္းဆန္းရိွသည္ဟု သူက ေျပာလုိက္သည္။

SOCRATES: He is quite right, too, my friend. So Lysias, I take it, is in the city?

ေဆာ့။    ။ ဟုတ္လွပါေပသည္။ လိဆိအဲ့သည္ အက္သင္းၿမိဳ႔တြင္ ယခုေရာက္ေနသည္ပါ့။

PHAEDRUS: Yes, at the house of Epicrates, which used to belong to Morychus, near the temple of the Olympian Zeus.

ဖီ။    ။ ေရာက္ေနပါသည္၊ ေမာ္ရိခ၏အိမ္၌ အက္ပိခရတိၱႏွင့္အတူ တည္းခိုေနပါသည္။ ေမာ္ရိခ၏အိမ္ကို အသင္သိပါသေလာ၊ နတ္မင္းႀကီး ဇု၏ နတ္ကြန္းအနီးကအိမ္ ျဖစ္သည္။

SOCRATES: What were you doing there? Oh, I know: Lysias must have been entertaining you with a feast of eloquence.

ေဆာ့။    ။ ဖီဒရ၊ လိဆိအဲ့သည္ အသင့္အား အဘယ္စကားကုိ ေျပာေဟာလိုက္ပါသနည္း၊ အသင္ သေဘာက်ပါ၏ေလာ၊ အေၾကာင္းတစ္ခုခုကို လိဆိအဲ့ေျပာေဟာလိမ့္မည္ဟု ကြ်ႏ္ုပ္ထင္သည္။

PHAEDRUS: You’ll hear about it, if you are free to come along and listen.

ဖီ။    ။ ေျပာပါသည္၊ ကြ်ႏ္ုပ္လမ္းေလွ်ာက္ရာသို႔သာ အသင္လိုက္ႏိုင္လွ်င္ အသင္ ၾကားရပါလိမ့္မည္။

SOCRATES: What? Don’t you think I would consider it “more important than the most pressing engagement,” as Pindar says, to hear how you and Lysias spent your time?

ေဆာ့။    ။ ဖီဒရ၊ အသင္တို႔ေျပာေဟာၾကေသာ စကားကို ကြ်ႏ္ုပ္ၾကားခ်င္လွပါသည္၊ တရားနာရေသာ အလုပ္သည္ ‘အလုပ္တကာတို႔ထက္ ျမတ္ေသာအလုပ္’ ျဖစ္၏ဟု စာဆို ပင္ဒါက ဆုိခဲ့သည္ မဟုတ္ေလာ။

PHAEDRUS: Lead the way, then.

ဖီ။    ။ လမ္းေလွ်ာက္ၾကရေအာင္။

SOCRATES: If only you will tell me.

ေဆာ့။    ။ အသင္ကလည္း ေျပာျပမည္ မဟုတ္ပါေလာ။

PHAEDRUS: In fact, Socrates, you’re just the right person to hear the speech that occupied us, since, in a roundabout way, it was about love. It is aimed at seducing a beautiful boy, but the speaker is not in love with him—this is actually what is so clever and elegant about it: Lysias argues that it is better to give your favors to someone who does not love you than to someone who does.

ဖီ။    ။ ေဆာ့ခရတိၱ၊ ကြ်ႏ္ုပ္ေျပာျပရမည့္အေၾကာင္းသည္ အသင္ေျပာေဟာဖူးေသာ အေၾကာင္းမ်ိဳးပင္ ျဖစ္သည္။ ေမတၱာ၏ သေဘာအေၾကာင္း ျဖစ္သည္၊ အရပ္ႀကိဳက္ ေပၚပင္အေၾကာင္းျဖစ္သည္။ ယခုတေလာတြင္ လိဆိအဲ့သည္ ေမတၱာရိွသူ မဟုတ္ေသာသူက ေမတၱာစကားျဖင့္ ပိုးလားပန္းလားလုပ္လာသျဖင့္ မေတြးတတ္ မႀကံတတ္ အက်ပ္ႀကံဳေနရေသာ လုလင္ပ်ိဳ လူေခ်ာလူလွတစ္ေယာက္ အေၾကာင္းကို စာတမ္းတစ္ပုဒ္ျဖစ္ေအာင္ ေရးသည္။ ထုိစာတမ္း၏ လုိရင္းအခ်က္သည္ ေမတၱာရိွသူကို လက္ခံရျခင္းထက္ ေမတၱာရိွသူ မဟုတ္ေသာသူကို လက္ခံရသည္က သာ၍ေကာင္းသည္ဟူေသာ အခ်က္ျဖစ္သည္။ ထိုအခ်က္ကို ပရိသတ္အတြက္ ႏွစ္သက္လက္ခံစရာျဖစ္လာေအာင္ အာ၀ဇၨန္းခပ္ေ၀ေ၀ လက္တန္းဉာဏ္ ခပ္ေပြေပြျဖင့္ လိဆိအ့ဲက တင္ျပထားသည္။

SOCRATES: What a wonderful man! I wish he would write that you should give your favors to a poor rather than to a rich man, to an older rather than to a younger one—that is, to someone like me and most other people: then his speeches would be really sophisticated, and they’d contribute to the public good besides! In any case, I am so eager to hear it that I would follow you even if you were walking all the way to Megara, as Herodicus recommends, to touch the wall and come back again.

ေဆာ့။     ။ ေရြ႔၊ လိဆိအဲ့သည္ ခ်ီးက်ဴးစရာပါေပ၊ ထိုသို႔သာ တင္ျပတတ္သည္ျဖစ္လွ်င္ ကြ်ႏု္ပ္သည္ ၀ါစနာလကၤာ စာေရးဆရာ လိဆိအဲ့အား သူၾကြယ္ထက္သူဆင္းရဲအေၾကာင္းကို အသားပိုေပး၍ ေရးေစခ်င္ေသးသည္၊ ပ်ိဳမ်စ္သူထက္ ဇရာအိုအေၾကာင္းကို အသားပိုေပး၍ ေရးေစခ်င္ေသးသည္။ ထိုသုိ႔သာ ေရးမည္ဆိုလွ်င္ ကြ်ႏ္ုပ္၏ ဘ၀အေၾကာင္းလည္း ပါလာႏိုင္၍ လူမ်ားစု၏ ဘ၀အေၾကာင္းလည္း ပါလာႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။ လူဆင္းရဲလူမဲြအေၾကာင္း၊ ဇရာအိုအေၾကာင္း အေကာင္းေရးေသာ စာတမ္းမ်ိဳးသည္ အသစ္အဆန္း စိတ္ခ်မ္းေျမ့စရာျဖစ္မည္။ လူခပ္သိမ္းကို အက်ိဳးျပဳသည္လည္း မည္ေပလိမ့္မည္။ ေကာင္းပါၿပီ။ လိဆိအဲ့တင္ျပသည္ဆိုေသာ အခ်က္ကို ကြ်ႏု္ပ္နာခ်င္လွပါၿပီ။ အခ်င္း ဖီဒရ၊ သူ႔စာကိုသာ နာရသည္ျဖစ္လွ်င္ အသင္ႏွင့္အတူ ငါးမိုင္ေလာက္ေ၀းေသာ မီဂရၿမိဳ႔အထိ ေျခက်င္ေလွ်ာက္ရေစကာမူ ကြ်ႏ္ုပ္လိုက္မည္။ မီဂရၿမိဳ႔မွာမနားဘဲ ခ်က္ခ်င္းပင္ ေျခက်င္ျပန္လာေစကာမူ ကြ်ႏ္ုပ္လိုက္မည္။

ဤသည္မွာ ဘာသာျပန္ျခင္းအႏုပညာ ျဖစ္ပါသည္။ ဆရာဘာသာျပန္ထားတာကို ဖတ္ၾကည့္ပါ။ ဘာသာျပန္ထားမွန္းကို မသိရ။ သူ႔ဘာသာ ေရးထားသကဲ့သုိ႔ ထင္ရသည္။

ၾကည့္ပါခင္ဗ်ာ။ ဆရာက older ႏွင့္ younger ကို ဇရာအိုႏွင့္ ပ်ိဳမ်စ္သူ ဟု ျပန္ဆိုထားသည္မွာ မည္မွ် လွလိုက္ပါသလဲ။ ဤသည္မွာ အတတ္ပညာျဖစ္သည္။ မိမိဘာသာရပ္ကို ေျခေျချမစ္ျမစ္ နားလည္ျခင္း ျဖစ္သည္။

ဤသည့္အေၾကာင္းကို ဆရာမင္းသု၀ဏ္က ဘာသာျပန္ႏွင့္ပတ္သက္၍ သူ႔ေဟာေျပာခ်က္တြင္ -

“ဘာသာျပန္ဆရာအေက်ာ္အေမာ္တို႔၏ လုပ္ငန္းမ်ားကို ေလ့လာၾကည့္ေသာအခါ ေအာက္ပါလိုလားအပ္ေသာ အခ်က္ (၃) ရပ္ကို ေတြ႔ရပါသည္။

(၁) ဘာသာျပန္သူသည္ ကိုယ့္ဘာသာရပ္ကို ေျခေျချမစ္ျမစ္နားလည္ရမည္။

(၂) ဘာသာျပန္သူသည္ သူ႔ဘာသာစကားကို ေျခေျချမစ္ျမစ္နားလည္ရမည္။

(၃) ဘာသာျပန္သူသည္ မိမိျပန္ဆိုမည့္စာအုပ္ကို သုိ႔တည္းမဟုတ္ ပညာရပ္ကို ေျခေျချမစ္ျမစ္နားလည္ရမည္။”

ဟု ညႊန္ျပထားပါသည္။

အခ်က္ပါ (၃) ရပ္ႏွင့္မျပည့္စံုသူတို႔၏ ဘာသာျပန္လက္ရာမ်ားကို ဖတ္ရလွ်င္ ပထမစာတစ္ေၾကာင္းႏွင့္ပင္ ဘာသာျပန္ဆိုတာ သိႏိုင္ေလေတာ့၏။

(၄)

အထူးျခားဆံုးမွာကား ပေလးတိုးနိဒါန္းတြင္ ဆရာက လူတို႔၏ စိတ္ေနသေဘာထားကိုပါ သရုပ္ေပၚေအာင္ ေရးဖဲြ႔ျပႏိုင္ျခင္းပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ဖတ္ေနရင္းႏွင့္ပင္ ေဆာ့ခရတိၱက ဘယ္လိုလူစားမ်ိဳး၊ မီႏိုဆိုတာ ဘယ္လိုလူစား၊ ခရီေတာ္ဆိုတာ ဘယ္လိုလူစား ခန္႔မွန္းႏိုင္သည္။ ထိုအေၾကာင္းကိုလည္း ပေလးတိုးက ထိုသူမ်ား မည္က့ဲသို႔စိတ္ေနသေဘာထားရိွေၾကာင္း သရုပ္ေဖာ္ ေရးဖဲြ႔ထားသည္ကို အဂၤလိပ္ဘာသာျပန္ဆရာမ်ားက အနီးစပ္ဆံုး ဘာသာျပန္ႏိုင္ခဲ့ၾကသည္ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။ အဂၤလိပ္ဆရာမ်ားဘာသာျပန္ထားသည္ကို မူရင္း ပေလးတိုး၏ အာေဘာ္မိေအာင္ ဆရာက ေရးဖဲြ႔ျပႏိုင္သည္မွာ ၎၏ ထူးျခားေသာ အရည္အခ်င္းပင္ျဖစ္ပါသည္။ 

ပေလးတိုးနိဒါန္းတြင္ ကြ်န္ေတာ္အႀကိဳက္ဆံုးအခန္းကို ျပပါဆိုလွ်င္ ေခ်ပခ်က္ကထာႏွင့္ ေဆာ့ခရတိၱ၏ ဘ၀နိဂံုးပိုင္း ျဖစ္ပါသည္။ အခန္းအားျဖင့္ -

ေခ်ပခ်က္ကထာမွ -

၁၉။ ေဆာ့ခရတိၱ၏ ပညာရိွသေဘာ အယူအဆ

၂၀။ ေဆာ့ခရတိၱ၏ မွက္ရဲဥပမာ

၂၁။ ေဆာ့ခရတိၱ၏ လူျဖစ္က်ိဳးမနပ္ တရား

ခရီေတာ္ကထာမွ -

၂၂။ ေဆာ့ခရတိၱ၏ အရပ္ထင္ျမင္ခ်က္အယူအဆ

၂၃။ ေဆာ့ခရတိၱ၏ ႏိုင္ငံသားေကာင္း အယူအဆ

ဖီေဒၚကထာမွ -

၂၄။ ေဆာ့ခရတိၱ၏ ဘ၀နိဂံုး

စာဖတ္၀ါသနာပါသူ မိတ္ေဆြမ်ားအား ဖတ္ျဖစ္ေအာင္ ဖတ္ၾကည့္ၾကပါဟု တိုက္တြန္းလိုက္ရပါေၾကာင္း။

ေက်းဇူးတင္ပါသည္။

ေအးၿငိမ္း

၄ ေဖေဖာ္၀ါရီ၊ ၂၀၁၇။ နံနက္ ၅း၃၀ နာရီ

လုပ္သားျပည္သူမ်ား အႏၱရာယ္ကင္းေရး ေဟာေျပာပဲြ

စင္ကာပူႏိုင္ငံမွ Safety For Myanmar Nation အဖဲြ႔ႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ Safety People in Myanmar တို႔ပူးေပါင္း၍ အမ်ားျပည္သူ အႏၱရာယ္ကင္းေရး ေဟာေျပာပဲြတစ္ခုကုိ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ဇႏၷ၀ါရီလ ၂၈ ရက္ေန႔တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႔၊ ပန္းလိႈင္လမ္း၊ အမွတ္ ၄၅ ရိွ Mahlzeit Restaurant, ပထမထပ္။ အမွတ္ ၈၄၊ ပန္းလိႈင္လမ္း၊ စမ္းေခ်ာင္း (အာရွေတာ္၀င္ေဆးရံုအနီး) တြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါသည္။

အနီးကပ္မွ MES က အခန္းအဆင္မေျပပါ၍ ေနရာေျပာင္းလိုက္ရပါသည္ဆိုေတာ့ အင္း၊ လာနားေထာင္မဲ့ ပရိသတ္ ရိွ၊ ရိွပါ့မလား ဟု စိတ္ထဲတြင္ အေတာ္ထင့္ေနမိ။ ထို႔ေၾကာင့္ မမတို႔ကုိ ဟဲ့၊ ၾကာဇံေၾကာ္ကို ၂၅၀ မလုပ္နဲ႔။ ေတာ္ၾကာပိုေနမွ အလကားျဖစ္ကုန္မယ္။ လူ ၂၀၀ စာပဲလုပ္။ ၂၀၀ ေတာင္လာပါ့မလား ဟု မွာရ၏။

သို႔တိုင္ အလြန္လွ်င္ျမန္လွေသာ ေဖ့စ္ဘုတ္တန္ခိုးကို ယံုၾကည္ကိုးစားသည္ျဖစ္ရာ Account ႏွစ္ခု Page ႏွစ္ခုရိွေသာ ကြ်န္ေတာ့္အဖို႔ သိပ္ေတာ့လည္း အရမ္းမစိုးရိမ္မိပါ။ ရက္သိပ္နည္းေန၍ စိတ္ထင့္ေနတာသာ ျဖစ္ပါသည္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ပရိသတ္ကလည္း သစၥာရိွပါသည္။ သတင္းအခ်ိန္မီမရ၍ MES သို႔ေရာက္သြားသူမ်ားပင္ ေနရာသစ္သို႔ ေရာက္ေအာင္ လာၾကပါသည္။

သုိ႔အတြက္ တက္ေရာက္လာသူ ၁၅၀ ေက်ာ္ ရိွပါသည္။ လာေရာက္နားေထာင္သူအားလံုးကို ေက်းဇူးတင္ပါေၾကာင္း ဤေနရာမွ မွတ္တမ္းတင္အပ္ပါ၏။ အထူးအားျဖင့္ ေဟာေျပာပဲြျဖစ္ေျမာက္ေရးအတြက္ အကူအညီေပးခဲ့ေသာ Safety People in Myanmar မွ ဆရာဦးေအာင္ကိုးႏွင့္ အဖဲြ႔သားမ်ား၊ Global Enchanting မွ ၀န္ထမ္းမ်ား၊ ဗီဒီယုိရိုက္ကူးေပးေသာ ကိုခန္႔လူႏွင့္အဖဲြ႔၊ ကြ်န္ေတာ့္ႏွမမ်ား၊ (Safety for Myanmar Nation အဖဲြ႔သားမ်ားလည္းပါပါသည္) အား အထူးေက်းဇူးတင္ပါသည္။

လာေရာက္နားေထာင္သည့္ ပရိသတ္၏ စိတ္၀င္စားမႈ၊ အားတက္သေရာေဆြးေႏြးမႈ၊ ေမးျမန္းမႈမ်ားကို ေတြ႔ရသည့္အခါ တစ္ခါျဖင့္ ငါတို႔လုပ္ရတာ ပင္ပန္းရက်ိဳးနပ္ေပစြဟု အထူးပင္ ႏွစ္ေထာင္းအားရျဖစ္မိပါသည္။

ပထမေတာ့ ကြ်န္ေတာ္က ေန႔လည္ပိုင္းမွာ အေတာ္မ်ား ျပန္ကုန္ၾကမလားဟု အနည္းငယ္ ရင္ထိတ္မိေသး၏။ သို႔ေသာ္ ကိစၥရိွသူ တစ္ဦးတေလမွလဲြ၍ အားလံုး မိမိေနရာတြင္ပင္ ေတြ႔ရပါသည္။ ထို႔အတြက္လည္း ပိုမို၀မ္းသာရပါ၏။ ကြ်န္ေတ္ာက မနက္ပိုင္းေျပာတာျဖစ္၍ ေန႔လည္ပိုင္းေျပာမည့္သူမ်ားအလွည့္တြင္ လူတစ္၀က္ေလာက္သာ က်န္ေတာ့မည္ဆိုပါက သူတို႔ကို အားနာေနရဦးမည္။

မမတို႔လည္း ညက နာရီျပန္ ၂ ခ်က္ထိုးသည္ထိ ခ်က္ဘုိ႔ျပဳတ္ဘို႔ ျပင္ၾကဆင္ၾကသည္။ မနက္လည္း ၄ နာရီေက်ာ္ေလာက္ ကတည္းကထၿပီး ခ်က္ျပဳတ္ ေက်ာ္ေလွာ္ၾကျပန္သည္။ သဟာေတာင္မွ ေန႔လည္စာအတြက္ နာရီ၀က္နီးပါးေလာက္ ေနာက္က်မွ ေရာက္လာသည္။

ကြ်န္ေတာ္တို႔က အခ်ိန္ကို ကြက္တိျဖစ္ေအာင္ ေျပာသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အခ်ိန္ဇယားအတိုင္း ၁၁း၃၀ တြင္ အေျပာရပ္။ ၁၁း၃၀ မွ ၁၂း၀၀  အေမးအေျဖက႑ ေပါ့။ သို႔ေသာ္ အေမးအေျဖက ၁၁း၅၀ ေလာက္တြင္ ၿပီးသည္။ အေမးအေျဖၿပီးလို႔ ကိုင္း၊ ဆရာတို႔ စားစရာေတြ ေရာက္ၿပီလားဆိုေတာ့ လာေတာ့ေနၿပီ။ မိနစ္ ၂၀ ေလာက္ၾကာမွေရာက္မည္ ဆို၏။ ဒီလိုဆို အလကားေနအလကား ကြ်န္ေတာ္ ဆက္ေျပာမယ္ဆိုၿပီး (လူကလည္း ေျပာဘို႔ အခြင့္အေရးေခ်ာင္းေနတာဆိုေတာ့) ေျပာဘို႔ျပင္။ ကိုေအာင္ကိုးက အစ္ကို ကြ်န္ေတာ္ေျပာထားႏွင့္လိုက္ရမလား။ က်န္တာ ေန႔ခင္းပိုင္းဆက္ေပါ့ ဆိုေတာ့ ေနပါေစဗ်ာ။ ကြ်န္ေတာ္ဘဲ ဆက္ေျပာလုိက္ပါမယ္ ဟု အတင္းေနရာလုကာ (သူမ်ားနားေထာင္ခ်င္မွန္းမသိ၊ မေထာင္ခ်င္မွန္းမသိ) အတင္း ဆရာလုပ္ေလ၏။

တျခားဟုတ္ပါရိုးလားခင္ဗ်ာ။ လူတိုင္းလူတိုင္း မိမိတာ၀န္ကုိမိမိယူမည္ဆိုပါက ေနာက္ၿပီး ရိုးသားျခင္း ဆိုတာကေလးကို ထပ္ေဆာင္းလိုက္မည္ဆိုပါက ကြ်ႏ္ုပ္တို႔ လူ႔ေလာကႀကီး အေတာ္ကိစၥၿပီးသြားမည္ ဆိုသည့္အေၾကာင္း ျဖစ္ပါသည္။

ကြ်န္ေတာ္ကေတာ့ ေဟာေျပာပဲြ သို႔မဟုတ္ တရားပဲြ စသည္တို႔သြားသည့္အခါတိုင္း မွတ္စုစာအုပ္ယူသြားကာ မွတ္စုစာအုပ္ ထဲ၌ ေရးမွတ္ထားေၾကာင္း ကို တရုတ္စကားပံု ကိုးကား၍ ေျပာပါသည္။ တရုတ္စကားပံုက -

“အမိွန္ဆံုးေသာ မွင္သည္ အေကာင္းဆံုးေသာ မွတ္ဉာဏ္ထက္ သာ၏” ဟူ၍ျဖစ္၏။ ယခု ကြ်န္ေတာ္တို႔ ေျပာခဲ့သည္မ်ားကို ေနာက္အပတ္က် မွတ္မိပါေတာ့မည္လား။ ေနာက္လဆိုလွ်င္ ေခါင္းစဥ္ေတာင္ မနည္းျပန္စဥ္းစားရေတာ့မည္။ ေနာင္ႏွစ္ဆိုလွ်င္ေတာ့ ခပ္ေရးေရးမွတ္မိသည့္တိုင္ အကုန္ျပန္မွတ္မိဘို႔ဆိုတာ မည္သည့္နည္းႏွင့္မွ် မလြယ္ေတာ့ပါ။ (နမူနာ ျပရလွ်င္ ကြ်န္ေတာ္ ဤစာကုိေရးေနရင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ စင္ကာပူလာစဥ္ ျမန္မာမ်ားႏွင့္ေတြ႔ကာ ေျပာခဲ့သည္မ်ားကို ျပန္ေတြးၾကည့္မိရာ ဘာေတြေျပာသြားမွန္း မမွတ္မိေတာ့ပါ။ ဒါထင္ပါရဲ့ဟု ခပ္၀ါး၀ါးသာ မွတ္မိပါေတာ့သည္။)

ယခုေတာ့ မွတ္စုစာအုပ္မသံုးျဖစ္ေတာ့ပါ။ ဖံုးထဲတြင္ အသံသြင္းထားပါသည္။ ေနာက္ၿပီး ထိုအသံဖိုင္ကို ကြန္ျပဴတာ၊ external hard disk စသည္တို႔၌ သိမ္းထား၏။ လိုသည့္အခါ ျပန္နားေထာင္လို႔ရသည္။ မွတ္စုစာအုပ္၏ အားသာခ်က္မွာ အေရးႀကီးသည္မ်ားကိုသာ မွတ္ထားျခင္းျဖစ္၍ အခ်ိန္ကုန္သက္သာသည္။ လိုခ်င္သည္ကို တန္းကနဲ သိႏိုင္သည္။

ေနာက္ၿပီး ကိုယ့္တာ၀န္ကိုယ္ ယူၾကဘို႔အေၾကာင္း ေျပာပါသည္။ မည္သည့္အလုပ္ကိုလုပ္သည္ျဖစ္ေစ ရိုးရိုးသားသားႏွင့္ မခို မကပ္၊ မလိမ္မညာဘဲ လုပ္ၾကဘို႔။ ဆရာဆရာမမ်ားကလည္း သင္ကာမတၱမွ်မဟုတ္ဘဲ မိမိတာ၀န္ကို ေက်ပြန္ေအာင္ ရိုးရိုး သားသားႏွင့္ ေစတနာထား သင္ၾကဘို႔ ေက်ာင္းသားကေလးမ်ားကလည္း စာက်က္ကာမတၱမွ်မဟုတ္ဘဲ ႀကိဳးစားပမ္းစား ေလ့လာၾကဘို႔၊ သို႔မွ ေတာ္တည့္ထက္ျမက္ေသာ လူေတာ္လူေကာင္းကေလးမ်ား ေမြးထုတ္ႏိုင္ကာ ႏိုင္ငံတကာႏွင့္ ရင္ေဘာင္ တန္းႏိုင္မည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ထူေထာင္ႏိုင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ကိုယ့္အသိပညာ ဗဟုသုတမ်ားကို ေ၀မွ်ေနျခင္း၊ မိမိပတ္၀န္းက်င္ ရိွ သားသမီး၊ တူတူမ စသည္တို႔ကို ေျပာဆိုျပသ ဆိုဆံုးမေနျခင္းသည္လည္း တိုင္းျပည္တိုးတက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေနျခင္း ပင္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဤကဲ့သို႔ ေျပာဆိုဆံုးမႏိုင္ေအာင္ မိမိကိုယ္၌ကလည္း မိမိပတ္၀န္းက်င္၏ စံျပျဖစ္ေအာင္ ေနထိုင္ဘို႔ လိုေၾကာင္း blah blah blah . . . .

နာရီ၀က္ေလာက္ေျပာအၿပီး စားစရာေတြ ေရာက္ၿပီလား ဆုိေတာ့ ေရာက္ပါၿပီ။ အားလံုးကုိ ေ၀ဘို႔ ျပင္ဆင္ေနပါေၾကာင္း သိရသည္ႏွင့္ ကိုင္း၊ ခင္ဗ်ားတို႔လည္း ခုေလာက္ဆို ေတာ္ေတာ္နားပူသြားေရာေပါ့။ အခန္းေရွ႔မွာ ၾကာဇံေၾကာ္ကို ေဖ့ာဘူးေတြနဲ႔ ျပင္ထားပါတယ္။ တစ္ေယာက္ခ်င္း တန္းစီၿပီး ယူၾကပါ ဟု တန္းျဖဳတ္လိုက္၏။

စားေသာက္အၿပီး စကားစေနေျပာၾက၊ သိလုိသည္မ်ား ေမးၾကျမန္းၾကႏွင့္ပင္ တစ္နာရီ တီးေလ၏။ ကိုေအာင္ကိုးက ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ လုပ္ငန္းခြင္အႏၱရာယ္ကင္းရွင္းေရးလုပ္ရာတြင္ ေတြ႔ႀကံဳေနရေသာ စိန္ေခၚမႈမ်ားအေၾကာင္းကို လက္ေတြ႔ သာဓက ဓာတ္ပံုမ်ားျဖင့္ အာေပါင္အာရင္းသန္သန္ႏွင့္ အားရပါးရ ေျပာသြား၏။

ကိုေအာင္ေက်ာ္၀င္းကေတာ့ ယခုမွေျပာခါစဆိုေတာ့ ဒူးတုန္ေနေလ၏။ သူေျပာၿပီးေတာ့ ကြ်န္ေတာ္က ပါ၀င္အားျဖည့္ေပးပါ သည္။ ပရိသတ္သိလိုသည္မ်ားကိုလည္း ျပန္လည္ေျဖၾကားေပးပါသည္။

၃ နာရီခဲြေလာက္တြင္ အားလံုးၿပီးသည္။

ထို႔ေနာက္ေတာ့ အမွတ္တရ ဓာတ္ပံုရိုက္ၾက၊ စာအုပ္ေပၚ လက္မွတ္ေရးထိုးၾက၊ မိတ္ဆက္ၾကႏွင့္ တေပ်ာ္တပါးႀကီး ျဖစ္ပါ၏။

ပန္ဂိုလင္းက ဓာတ္ေငြ႔တိုင္းသည့္မီတာမ်ား ယူလာကာ ျပသေပး၊ ရွင္းလင္းေပး၏။

Nanova ကုမၸဏီက ကြ်န္ေတာ္တို႔ ယခုေဟာေျပာပဲြအတြက္ က်ပ္ ငါးသိန္း ပံ့ပိုးပါသည္။ ထုိ႔အတြက္ Nanova ကုမၸဏီ ႏွင့္ ၀န္ထမ္းမ်ားအားလည္း အထူးေက်းဇူးတင္ပါေၾကာင္း၊ ေနာင္လည္း ဆက္လက္ပံ့ပိုးေပးလိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ပါေၾကာင္း။ (ကြ်န္ေတာ္တို႔အဖဲြ႔က သိပ္ရံပံုေငြမေတာင့္ဘူးခင္ဗ်။)။

တခါတရံ အဆင္မေျပမႈမ်ားသည္ ပိုေကာင္းလာဘို႔အတြက္လည္း ျဖစ္တတ္၏။

MES တြင္ ေနရာအဆင္မေျပ၍ သည္ေနရာသုိ႔ေရႊ႔လုိက္ရသည့္တိုင္ ယခုအခန္းမွာ MES အခန္းႏွင့္စာလွ်င္ အပံုႀကီးသာသည္။ အိမ္သာမ်ားမွာလည္း အလြန္ေကာင္းသည္။ ေနရာလည္း က်ယ္သည္။ (Of course, ပိုက္ပုိက္ကေလးကလည္း ေကာင္းသေပါ့ ခင္ဗ်ာ။) ထို႔ေၾကာင့္ ကြ်န္ေတာ္ကေတာ့ ပိုက္ဆံအနည္းငယ္ပိုကုန္သြားသည့္တိုင္ MES မွာ အခန္းမရတာကိုပင္ ေက်းဇူးတင္ေနပါေသးသည္။ Sponsor သာရိွပါက ေနာင္လည္း သည္အခန္းမွာပင္ လုပ္မည္ဟု စိတ္ကူးမိပါသည္။ အဲေလ အားလံုးသေဘာတူတယ္ ဆိုရင္ေပါ့။

ကြ်န္ေတာ္တို႔ေျပာခဲ့ေသာ ဆလိုက္အားလံုးကို mediafire မွတဆင့္ ရွယ္လိုက္ပါသည္။ ႀကိဳက္သလို အသံုးျပဳၾကပါကုန္။ မိမိေဒသ၊ ကုမၸဏီ၊ ရပ္ရြာမ်ား၌ ဤဆလိုက္မ်ားသံုးၿပီး ေဟာေျပာလုိပါလွ်င္ ေရွ႔ဆံုးဆလိုက္မွကြ်န္ေတာ့္နာမည္ကိုျဖဳတ္ကာ သံုးႏိုင္ပါသည္။

ကြ်န္ေတာ့္ ေနအိမ္အႏၱရာယ္ကင္းေ၀းေရး ကို အျပည့္အစံုျပန္ေရးထားတာကိုပါ မွ်ေ၀ပါသည္။ မိတၱဴကူးကာ အမ်ား ျပည္သူမ်ားထံ မ်ားႏိုင္သမွ်မ်ားမ်ား ျဖန္႔ေ၀ေပးၾကပါ။ (မေန႔က ကြ်န္ေတာ့္ထံမွ Thumb Drive ျဖင့္ ကူးသြားသူမ်ား home safety ဖိုင္ကို အခန္းအနားမႈးစကားေျပာရန္ျပင္ထားသည့္ဖိုင္ႏွင့္ မွားေပးလိုက္မိပါသည္။ ယခု mediafire တြင္တင္ထားသည့္ ဖိုင္ကို download လုပ္ယူၾကပါ ဆုိသည့္အေၾကာင္း။

Home Safety (U Aye Nyein)

http://www.mediafire.com/file/1j76natscy5z308/Home+Safety.pptx  

စာအျပည့္အစံု

http://www.mediafire.com/file/spgnxe9wrzwmg8p/Home+Safety.pdf

Work At Height (U Myo Htet)

http://www.mediafire.com/file/zi1qrgrs3uyeodo/Presentation+WAH+-amended.pptx

Challanges of Safety in Myanmar (U Aung Koe)

http://www.mediafire.com/file/q8v96qldawga0gq/Safety+Briefing+28.01.2017+%282%29.pptx

Working Safely in Confined Space (U Aung Kyaw Win)

http://www.mediafire.com/file/d4fqpnjd2l7cj2a/26012017_Working+safely+in+Confined+Space.pptx

ေက်းဇူးတင္ပါသည္။

ေအးၿငိမ္း

၂၉ ဇႏၷ၀ါရီ၊ ၂၀၁၇။ နံနက္ ၇း၁၀ နာရီ

ေနအိမ္တြင္း အႏၱရာယ္ကင္းရွင္းေရး

ေယဘူယ်အႏၱရာယ္မ်ား

အႏၱရာယ္ျဖစ္ရျခင္း၏ အဓိကအေၾကာင္းမွာ လူတို႔၏ ဂရုမစိုက္၊ ေပါ့ေလးတဆ၊ နေမာ္နမဲ့ ျပဳမူမႈမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္တာ မ်ားပါသည္။ မိမိတို႔လုပ္သည့္ အလုပ္အားလံုးကို သတိရိွစြာျဖင့္ ေသေသခ်ာခ်ာ က်က်နနလုပ္ျခင္းျဖင့္ မျဖစ္တန္တာ မျဖစ္ရေလေအာင္ တားဆီးႏိုင္သည္။

ေပါ့ေလးတဆ ျပဳမူျခင္း၊

၁။ ကေလးငယ္မ်ား အႏၱရာယ္ကင္းရွင္းေရး

ျဖစ္ႏိုင္သည့္ အႏၱရာယ္မ်ား

Ø  အိမ္သံုးေဆး၊ ပိုးသတ္ေဆး၊ ေရနံ၊ ဓာတ္ဆီ၊ ဒီဇယ္၊ ေခ်ာဆီ စသည့္ အႏၱရာယ္ရိွေသာ ဓာတုပစၥည္းမ်ားကို ကေလးမ်ား လက္လွမ္းမီသည့္ေနရာ၊ ၾကမ္းျပင္ စသည့္ေနရာမ်ားတြင္ထား၍ ကေလးမ်ားဆဲြလဲြကာ ပါးစပ္ထဲထည့္မိၿပီး ေသဆံုးျခင္း

Ø  ပလပ္ေပါက္မ်ားအတြင္း လက္ႏိႈက္သျဖင့္ ဓာတ္လိုက္ျခင္း

Ø  ခြ်န္၊ ထက္၊ ရွေသာ ဓား ကပ္ေၾကး စသည္တို႔ကို ၾကမ္းျပင္ေပၚထားသျဖင့္ ကေလးမ်ား ဆဲြလဲြကစားရာမွ ထိုးမိ၊ ရွမိျခင္း

Ø  ေရေႏြးအိုးကို ဆဲြခ်လုိက္၍ ေရေႏြးပူေလာင္ျခင္း

Ø  ကစားစရာ၊ ေဘာလံုးေသး၊ ေဂၚလီလံုး၊ ၾကယ္သီး၊ ဆပ္ျပာခဲ၊ စသည့္ ေသးငယ္ေသာပစၥည္းမ်ားကို ပါးစပ္တြင္းထည့္မိရာမွ လည္ေခ်ာင္းတြင္တစ္ကာ အသက္ရႈၾကပ္ ေသဆံုးျခင္း

Ø  မီးျခစ္ႏွင့္ကစားရာမွ မီးေလာင္ျခင္း

Ø  ႀကိဳးမ်ားႏွင့္ကစားရာမွ ကိုယ္လံုးကို ႀကိဳးမ်ားႏွင့္ခ်ည္မိျခင္း၊ အဆိုးဆံုးအေျခအေနတြင္ လည္ပင္းကို ႀကိဳးႏွင့္ပတ္မိျခင္း

Ø  အကာအရံမရိွေသာ ၾကမ္းျပင္အစြန္းမ်ားမွ လိမ့္က်ျခင္း

Ø  တံခါးၾကား လက္ညပ္မိျခင္း

Ø  ခံုနိမ့္မ်ားေပၚတြင္ တင္ထားေသာ ပစၥည္းမ်ားကို ဆဲြခ်ရာမွ ေခါင္း၊ ကိုယ္မ်ားေပၚက်ကာ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရျခင္း

Ø  သံပန္း၊ သံတံခါးမ်ားေပၚတက္ရာမွ ျပဳတ္က်ျခင္း

Ø  ေရတြင္း၊ ေရကန္၊ တုိင္ကီမ်ားအတြင္း ျပဳတ္က်၍ ေရနစ္ေသဆံုးျခင္း

Ø  တိရိစၦာန္မ်ားေၾကာင့္ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရျခင္း

ကာကြယ္ရန္ နည္းလမ္းမ်ား

Ø  အိမ္သံုးေဆး၊ ပိုးသတ္ေဆး၊ ေရနံ၊ ဓာတ္ဆီ၊ ဒီဇယ္၊ ေခ်ာဆီ စသည့္ အႏၱရာယ္ရိွေသာ ဓာတုပစၥည္းမ်ားကို ကေလးမ်ား လက္လွမ္းမီသည့္ေနရာတြင္ အလြယ္တကူမထားပါႏွင့္။

Ø  ျမန္မာျပည္မွ ပလပ္ေပါက္မ်ားတြင္ အပိတ္မပါပါ။ ထို႔ေၾကာင့္ ပလပ္ေပါက္၊ မီးခလုတ္မ်ားကို ကေလးမ်ား လက္လွမ္းမမီႏိုင္သည့္အျမင့္ (ဥပမာ - အျမင့္ ၅ ေပ) တြင္ တပ္ဆင္ပါ။

Ø  ခြ်န္ထက္၊ ထက္၊ ရွေသာ ဓား ကပ္ေၾကး စသည္တို႔ကို ကေလးမ်ား လက္လွမ္းမီသည့္ေနရာတြင္ အလြယ္တကူ မထားပါႏွင့္။ စင္ႏွင့္ စနစ္တက်ထားပါ။

Ø  ပူေနေသာ ေရေႏြးအိုးကို ကေလးမ်ားလက္လွမ္းမီသည့္ေနရာတြင္ မထားပါႏွင့္။

Ø  ကစားစရာ၊ ေဘာလံုးေသး၊ ေဂၚလီလံုး၊ ၾကယ္သီး၊ ဆပ္ျပာခဲ၊ ဆီးျဖဴသီး စသည့္ ေသးငယ္ေသာပစၥည္းမ်ားကို ဘူးမ်ား၊ အိတ္မ်ားအတြင္း လံုၿခံဳစြာ သိမ္းဆည္းထားပါ။

Ø  မီးျခစ္၊ ဖေယာင္းတိုင္စသည္တို႔ကို ကေလးမ်ား လက္လွမ္းမီႏိုင္သည့္ေနရာတြင္ အလြယ္တကူမထားပါႏွင့္။

Ø  အိမ္တြင္ႀကိဳးမ်ားရိွလွ်င္ ေသခ်ာစြာေခြၿပီး သိမ္းဆည္းထားပါ။

Ø  ၾကမ္းျပင္အစြန္းအားလံုးကို ကာရံထားပါ။ ပြင့္ေနေသာ အေပါက္မ်ားအား ေသခ်ာစြာ ဖံုးကာထားပါ။

Ø  တံခါးမ်ားကို ဖြင့္ထားသည့္အခါ အလြယ္တကူ မပိတ္ႏိုင္ေစရန္ တံခါးခုတံုးႏွင့္ ေသခ်ာစြာခုထားပါ။

Ø  ပစၥည္းမ်ား၊ အထူးသျဖင့္ ေလးလံေသာပစၥည္းမ်ားကို ခံုနိမ့္မ်ားေပၚ တင္မထားပါႏွင့္။ ေတာင္း၊ ပုလံုး၊ ပံုးမ်ားတြင္ထည့္ၿပီး သိမ္းဆည္းပါ။

Ø  အိမ္တြင္ ကေလးမ်ားတက္ႏိုင္သည့္ေနရာ၌ သံပန္း၊ သံတံခါး စသည္တို႔ရိွပါက ကေလးမ်ားတြယ္တက္ၿပီး ျပဳတ္က်ႏိုင္သျဖင့္ အထူးသတိထားပါ။

Ø  ေရကန္၊ တိုင္ကီမ်ားကို ဖံုးအုပ္ထားပါ။ ေရတြင္းႏႈတ္ခမ္းသည္ ေျမျပင္ႏွင့္တေျပးတည္းမထားပါႏွင့္။ က်န္းမာေရးႏွင့္လည္း မညီညြတ္ပါ။ ေရတြင္းပတ္လည္ကို အနည္းဆံုး ၃ ေပခန္႔ျမင့္ေသာ အုတ္နံရံျဖင့္ ကာေပးထားပါ။

Ø  ကေလးမ်ားကို တိရိစၦာန္မ်ားႏွင့္ သူတို႔ခ်ည္း မကစားပါေစႏွင့္။ ကစားသည့္အခါ လူႀကီးမ်ားက ေဘးနားတြင္ ၾကည့္ရႈ ေစာင့္ေရွာက္ေပးပါ။

၂။ သက္ႀကီးရြယ္အိုမ်ား အႏၱရာယ္ကင္းရွင္းေရး

ျဖစ္ႏိုင္သည့္ အႏၱရာယ္မ်ား

Ø  ၾကမ္းျပင္ေပၚတြင္ မူးမိုက္လဲက်ျခင္း

Ø  ေရစိုေနသည့္ၾကမ္းျပင္ေပၚတြင္ ေခ်ာ္လဲျခင္း

Ø  အိမ္သာ အထိုင္အထတြင္ လဲက်ျခင္း

Ø  အျမင့္တစ္ေနရာမွ ျပဳတ္က်ျခင္း

Ø  မ်က္စိမႈန္ေနေသာေၾကာင့္ ေဆးမွားေသာက္မိျခင္း

Ø  လည္ေခ်ာင္းနင္ျခင္း

ကာကြယ္ရန္ နည္းလမ္းမ်ား

Ø  ဖံုးေျဖရန္သြားသည့္အခါ အလ်င္မလိုပါႏွင့္။ ျဖည္းျဖည္းသာ သြားပါ။

Ø  အိမ္သာတြင္ ထိုင္ထလုပ္သည့္အခါ ကိုင္ရန္ လက္ကိုင္တန္းမ်ား တပ္ဆင္ထားပါ။

Ø  အိပ္ယာမွႏိုးသည့္အခါ ခ်က္ခ်င္းမထပါႏွင့္။ အနည္းဆံုး ၃ မိနစ္ေလာက္ လွဲေနၿပီးမွ ျဖည္းညင္းစြာထပါ။

Ø  ေရစိုေနသည့္ၾကမ္းျပင္ေပၚသြားသည့္အခါ အထူးသတိထား၍ သြားပါ။ ေခ်ာ္လဲတတ္သည္။

Ø  ေလွခါး အတက္အဆင္းလုပ္သည့္အခါ လက္ရမ္းတန္းကိုကိုင္ၿပီး တက္/ဆင္းပါ။

Ø  ကုိယ္ခႏၶာ က်န္းမာႀကံ့ခိုင္ေစရန္ လမ္းေလွ်ာက္ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ပါ။ ထို႔ျပင္ ေအာက္ပါအတိုင္း ပံုမွန္ ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ပါ။

Ø  လမ္းေလွ်ာက္လွ်င္ အေဖာ္တစ္ေယာက္ပါပါေစ။

Ø  အိပ္ခန္းထဲတြင္ ဆီးအိုးထားၿပီး ညေရးညတာ ဆီးသြားခ်င္လွ်င္ အိပ္ခန္းအတြင္း၌သာ သြားပါ။

Ø  မည္သည့္ေဆးမွန္း၊ ပစၥည္းမွန္းမေသခ်ာလွ်င္ အိမ္သားမ်ားအား ေမးျမန္းပါ။

Ø  ေဆးေသာက္သည့္အခါ မိမိေသာက္မည့္ေဆးမွန္း ေသခ်ာပါေစ။ မေသခ်ာပါက မေသာက္ပါႏွင့္။ အိမ္သားမ်ားအား ေမးျမန္းၿပီးမွ ေသာက္ပါ။

၃။ မီးအႏၱရာယ္ ကင္းရွင္းေရး

ျဖစ္ႏိုင္သည့္ အႏၱရာယ္မ်ား

Ø  ဘုရားမီးပူေဇာ္ရာမွ မီးေလာင္ျခင္း

Ø  ၀ါယာေရွာ့ျဖစ္၍ ေလာင္ျခင္း

Ø  ထမင္းဟင္း ခ်က္ျပဳတ္ရာမွ ေလာင္ျခင္း

Ø  ထမင္းဟင္းခ်က္ျပဳတ္ၿပီး မီးၾကြင္းမီးက်န္မ်ား ထားခဲ့ျခင္း

Ø  ကေလးငယ္မ်ား မီးႏွင့္ကစားရာမွ ေလာင္ျခင္း

Ø  အမိႈက္ကိုမီးရိႈ႔ၿပီး သို႔မဟုတ္ မီးလံႈၿပီး မီးကို မသတ္ဘဲထားခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ မီးေလာင္ျခင္း

Ø  စကၠဴစုတ္၊ သစ္ရြက္ေျခာက္ စေသာ မီးေလာင္ေစတတ္သည့္ အမိႈက္မ်ားကို စည္းကမ္းမဲ့စြန္႔ပစ္ျခင္း

Ø  ေဆးလိပ္တိုမ်ားကို မီးမသတ္ဘဲ ေတြ႔ရာပစ္ျခင္း

Ø  မီးသတ္ဘူးမ်ားကို ဟိုေရႊ႔သည္ေရႊ႔ ေရႊ႔ေသာေၾကာင့္ အေရးအေၾကာင္းဆိုလွ်င္ ရွာမေတြ႔ျခင္း

ထြက္ေပါက္မ်ား၊ ေလွ်ာက္လမ္းမ်ားတြင္ ပစၥည္းမ်ားျဖင့္ ပိတ္ဆို႔ေနျခင္း

ကာကြယ္ရန္ နည္းလမ္းမ်ား

Ø  အိပ္သည့္အခါ ဘုရားမီးပူေဇာ္ထားေသာ ဖေယာင္းတိုင္အားလံုးကို ၿငိမ္းသတ္ၿပီးမွ အိပ္ယာ၀င္ပါ။

Ø  အိပ္ယာနားတြင္ ျခင္းေဆးေခြထြန္းၿပီး မအိပ္ပါႏွင့္။ ေသတတ္သည္။

Ø  တစ္အိမ္လံုး ခရီးရွည္ထြက္ေတာ့မည္ဆိုလွ်င္ (ဓာတ္ေငြ႔သံုးမီဖိုသံုးပါက) ဓာတ္ေငြ႔အိုးခလုတ္ကို ပိတ္ခဲ့တာ ေသခ်ာပါေစ။

Ø  မီးဖိုထဲတြင္ မီးေလာင္ေစတတ္သည့္အရာမ်ား နည္းႏုိင္သမွ် နည္းေအာင္ စီမံထားပါ။ ဓာတ္ဆီကဲ့သို႔ မီးေလာင္လြယ္သည့္ ပစၥည္းမ်ား မီးဖိုထဲတြင္ မထားပါႏွင့္။

Ø  မီးေတာက္ရိွသည့္ေနရာအနီး ၃ ေပပတ္လည္တြင္ မည္သည့္ မီးေလာင္ႏိုင္ေသာပစၥည္းကိုမွ် မထားပါႏွင့္။

Ø  ဓာတ္ေငြ႔အိုးမ်ားကို မည္သည့္အခါမွ လွဲမထားရ။ အျမဲေထာင္ထားပါ။

Ø  ဓာတ္ေငြ႔အိုးကို မီးဖို၊ ပလပ္ေပါက္ စသည္တို႔မွ အနည္းဆံုး ၃ ေပ ခြာထားပါ။

Ø  ဓာတ္ေငြ႔အိုးလဲေနစဥ္ အနီးအနား၌ မည္သည့္မီးပြား၊ မီးေတာက္မွ မရိွေစရ။

Ø  မည္သည့္အခါမွ ဓာတ္ေငြ႔အိုး (၂) လံုးမမွာပါႏွင့္။ တစ္ခ်ိန္လွ်င္ တစ္လံုးသာသံုးပါ။ ဓာတ္ေငြ႔ကုန္မည္စိုးေသာေၾကာင့္ ထပ္မွာလွ်င္ ပထမအိုးကုန္ခါနီးမွ မွာပါ။ ေနာက္ေရာက္လာေသာအိုးကို ေလ၀င္ေလထြက္ေကာင္းေသာေနရာ၊ မီးဖိုႏွင့္ ေ၀းေ၀းတြင္ ေထာင္ထားပါ။

Ø  မီးဖိုေဆာင္သည္ ေလ၀င္ေလထြက္ေကာင္းပါေစ။

Ø  ထမင္း၊ ဟင္းအိုးတည္ၿပီး အျခားသြားေနျခင္းမ်ိဳး မည္သည့္အခါမွ မလုပ္ပါႏွင့္။ အေရးတႀကီးသြားစရာရိွလွ်င္ မီးပိတ္ၿပီးမွ သြားပါ။

Ø  ထမင္းဟင္းခ်က္ေနစဥ္ မီးေလာင္ေစတတ္ေသာ အရာမ်ားကို အနီးတြင္ မထားပါႏွင့္။

Ø  ခရီးေ၀းသြားစရာရိွၿပီဆိုလွ်င္ ဓာတ္ေငြ႔အိုးခလုတ္ကို ေသခ်ာစြာပိတ္ခဲ့ပါ။

Ø  ဓာတ္ေငြ႔ပိုက္ ႏွင့္ အဆက္မ်ားမွ ဓာတ္ေငြ႔စိမ့္ထြက္ေနမေန ေသခ်ာေစရန္ ဆပ္ျပာရည္ျဖင့္သုတ္ကာ စစ္ေဆးပါ။ ဆပ္ျပာပူေပါင္းမ်ား ထလာၿပီဆိုပါက ဓာတ္ေငြ႔ပိုက္ကို အလွ်င္အျမန္လဲပါ။ အဆက္မ်ားကို ေသခ်ာစြာ ျပန္ၾကပ္ပါ။

Ø  ဓာတ္ေငြ႔ပိုက္မ်ားကို (၂) ႏွစ္ၾကာတိုင္း အသစ္လဲပါ။ (၅) ႏွစ္ၾကာတိုင္း ဓာတ္ေငြ႔အထိန္းဗားကို အသစ္ျပန္လဲပါ။

Ø  ဓာတ္ေငြ႔အန႔ံရၿပီ ဆုိပါက -

v  မီးမွန္သမွ် အားလံုးၿငိမ္းသတ္ပါ။ ဓာတ္ေငြ႔မီးဖိုကိုပိတ္၊ ဓာတ္ေငြ႔အိုးမွ ခလုတ္ကိုလည္း ပိတ္ပါ။

v  တံခါးမွန္သမွ် အားလံုးဖြင့္ၿပီး ေလ၀င္ရန္ လုပ္ပါ။

v  ဓာတ္ေငြ႔ေရာင္းေသာဆိုင္သို႔ ခ်က္ျခင္းဖံုးဆက္ၿပီး အိုးအသစ္ျဖင့္ ျပန္လဲပါ။ 

၄။ လွ်ပ္စစ္အႏၱရာယ္ ကင္းရွင္းေရး

ျဖစ္ႏိုင္သည့္ အႏၱရာယ္မ်ား

Ø  ပလပ္ေပါက္အတြင္း လက္ႏိႈက္မိရာမွျဖစ္ေစ၊ ေပါက္ၿပဲေနသည့္ ဓာတ္ႀကိဳးမ်ားကို ကိုင္မိ၍ျဖစ္ေစ ဓာတ္လိုက္ျခင္း

Ø  ဓာတ္ႀကိဳးမ်ားေပါက္ၿပဲကာ ေရွာ့ျဖစ္၍ မီးေလာင္ျခင္း

Ø  ဓာတ္ႀကိဳးမ်ားကို စနစ္တက် သြယ္တန္းမထားျခင္းေၾကာင့္ အပူလြန္ကာ မီးေလာင္ျခင္း

Ø  ဓာတ္ႀကိဳးမ်ားကို ခလုတ္တိုက္ ေခ်ာ္လဲျခင္း

Ø  ဓာတ္တိုင္ရိွဓာတ္ႀကိဳးမ်ားကို မိမိဓာတ္ႀကိဳးျဖင့္ခ်ိတ္ကာ မီးခိုးသြယ္ျခင္းေၾကာင့္ ေရွာ့ျဖစ္ကာ မီးေလာင္ျခင္း (ဓာတ္ႀကိဳးျဖင့္ခ်ိတ္သည့္ေနရာမွ မီးပြားထြက္ တတ္သည္။)

ကာကြယ္ရန္ နည္းလမ္းမ်ား

Ø  ပလပ္ေပါက္ႏွင့္ လွ်ပ္စစ္ပစၥည္းမ်ားကို ေျမစိုက္ႀကိဳးပါသည့္ ပစၥည္းမ်ားသာ သံုးပါ။

Ø  ပလပ္ေပါက္တစ္ခုတည္း မီးေခါင္း သံုးေလးခု စုၿပံဳထိုးျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ပါ။

Ø  ေခ်ာင္ေနေသာ ပလပ္ေခါင္းမ်ား၊ မေကာင္းေတာ့ေသာ ခလုတ္မ်ား၊ ေပါက္ၿပဲေနေသာ ၀ါယာႀကိဳးမ်ား မသံုးပါႏွင့္။

Ø  မတတ္ကြ်မ္းသူမ်ားအား မီးႀကိဳးသြယ္တန္းျခင္း၊ မီးျပင္ျခင္း စသည္တို႔ကို မခိုင္းပါႏွင့္။ တကယ္ တတ္ကြ်မ္းသူ မဟုတ္လွ်င္ မိမိကိုယ္တိုင္လည္း မလုပ္ပါႏွင့္။ အမွန္တကယ္ တတ္ကြ်မ္းသူမ်ားကိုသာ လုပ္ခိုင္းပါ။

Ø  တစ္အိမ္လံုး ခရီးရွည္ထြက္ေတာ့မည္ဆိုလွ်င္ အိမ္အ၀င္ေပါက္နားတြင္ တပ္ဆင္ထားသည့္ မိန္းကိုခ်ခဲ့ပါ။ သို႔မဟုတ္ ေရခဲေသတၱာခလုတ္တစ္ခုမွလဲြ၍ က်န္သည့္ခလုတ္အားလံုး ပိတ္ခဲ့ပါ။

Ø  တံခါးအၾကားမွေန၍ မီးႀကိဳးမ်ားသြယ္တန္းျခင္း မလုပ္ပါႏွင့္။

Ø  မီးႀကိဳးမ်ား သြယ္တန္းရာတြင္ ယာယီသြယ္တန္းျခင္းပင္ ျဖစ္ေစ စနစ္တက် ေခါင္းေပၚမွသာ သြယ္တန္းပါ။

Ø  မီးေလာင္တတ္ေသာ ပစၥည္းမ်ားေပၚတင္၍ မီးႀကိဳးမ်ားသြယ္တန္းျခင္း မလုပ္ပါႏွင့္။

Ø  ေစ်းေပါေသာ၊ အရည္အေသြးညံ့ေသာ လွ်ပ္စစ္ပစၥည္းမ်ား၊ ႀကိဳးမ်ား မသံုးပါႏွင့္။

Ø  ကေလးမ်ားအား လွ်ပ္စစ္ပစၥည္းမ်ားႏွင့္ ကစားျခင္းကို တင္းတင္းၾကပ္ၾကပ္ တားျမစ္ပါ။

Ø  မီးႀကိဳးမ်ားျဖင့္ တုပ္ေႏွာင္ျခင္း၊ ပစၥည္းမ်ားအတင္အခ်လုပ္သည့္ ႀကိဳးအျဖစ္သံုးျခင္း မလုပ္ရ။

Ø  မီးႀကိဳးမ်ားေပၚတြင္ အ၀တ္လွန္းျခင္း စသည္ မလုပ္ရ။

၅။ ေသာက္ေဆးမ်ား/ဓာတုေဆး၀ါးမ်ားအႏၱရာယ္ ကင္းရွင္းေရး

ျဖစ္ႏိုင္သည့္ အႏၱရာယ္မ်ား

Ø  ေဆးမွားေသာက္မိျခင္း

Ø  အစားအေသာက္ႏွင့္ ဓာတုေဆးမ်ား မွားသံုးမိျခင္း

Ø  ဓာတုေဆးမ်ားကို မည္ကဲ့သို႔သံုးရမွန္းမသိနားမလည္သျဖင့္ အကာအကြယ္ပစၥည္းမပါဘဲ ကိုင္တြယ္သံုးစဲြျခင္းေၾကာင့္ မ်က္စိ၊ ႏွာေခါင္း၊ ပါးစပ္၊ အေရျပားမ်ားမွတဆင့္ ခႏၶာကိုယ္အတြင္း ေဆးမ်ား ၀င္ေရာက္ျခင္း

Ø  ဓာတုေဆးမ်ားကို ေျမႀကီး၊ ျမစ္ေခ်ာင္းအင္းအိုင္မ်ားအတြင္း စည္းကမ္းမဲ့စြာ စြန္႔ပစ္ျခင္း

Ø  ကေလးငယ္မ်ား ဓာတုေဆးမ်ားကို စားေသာက္မိ၊ ရႈရိႈက္မိျခင္း

Ø  ဓာတုေဆးမ်ားႏွင့္ ၾကာရွည္ထိေတြ႔ရာမွ အဆိပ္သင့္ျခင္း

ကာကြယ္ရန္ နည္းလမ္းမ်ား

Ø  ေသာက္ေဆး၊ ဓာတုေဆးမ်ားကို ကေလးငယ္မ်ား လက္လွမ္းမမီသည့္ေနရာတြင္ ထားပါ။

Ø  ေဆးပုလင္းေပၚတြင္ ေဆးနာမည္ကို ထင္ထင္ရွားရွား ေရးထားပါ။

Ø  အကာအကြယ္ပစၥည္း (ႏွာေခါင္းစြပ္)၊ ရာဘာလက္အိတ္၊ အက်ႌလက္ရွည္၊ ေဘာင္းဘီရွည္မ်ား ၀တ္ဆင္ၿပီး အလုပ္လုပ္ပါ။

Ø  ဓာတုေဆးႏွင့္ အလုပ္လုပ္သည့္ေနရာတြင္ ေရအဆင္သင့္ေဆာင္ထားပါ။ ကိုယ္ေပၚသို႔ ဓာတုေဆးမ်ား စဥ္လွ်င္ေသာ္ လည္းေကာင္း၊ မ်က္လံုးအတြင္း ၀င္လွ်င္ေသာ္လည္းေကာင္း ေရမ်ားမ်ားႏွင့္ ေဆးေၾကာပါ။ အျခားမည္သည့္ေဆးမွ မသံုးပါႏွင့္။

Ø  ဓာတုေဆးမ်ားကိုင္တြယ္ၿပီးသည့္အခါတိုင္း လက္ကို ဆပ္ျပာျဖင့္ ေဆးပါ။

Ø  ပုိးသတ္ေဆးစသည့္ အဆိပ္အေတာက္ရိွသည့္ေဆး၀ါးမ်ားကို မူလပံုးအတြင္းတြင္သာ ထည့္သိုသိမ္းဆည္းပါ။ မည္သည့္အခါမွ ေသာက္ေရသန္႔ဘူးမ်ား အတြင္း၊ အစားအေသာက္ဘူးခံြအလြတ္မ်ားအတြင္း မထည့္ပါႏွင့္။ မွားယြင္း စားေသာက္မိပါက အသက္ဆံုးသည္ထိ အလြန္အႏၱရာယ္မ်ားပါသည္။

Ø  ဓာတုေဗဒပစၥည္းမ်ားထည့္သည့္ ပံုး၊ ပုလင္း စသည္တို႔ကို အျမဲ နာမည္တပ္ထားရပါမည္။ ဓာတုေဆးရည္မ်ားကို ေရသန္႔ပုလင္းအေဟာင္းႏွင့္ မည္သည့္အခါမွ မထည့္ပါႏွင့္။ ေရႏွင့္မွားေသာက္မိပါက အလြန္အႏၱရာယ္ႀကီးပါသည္။

Ø  ဓာတုေဆး၀ါးမ်ားကို မည္သည့္အခါမွ အစားအေသာက္မ်ားႏွင့္ အတူေရာမထားပါႏွင့္။

Ø  ဓာတုေဆး၀ါးမ်ားကို ေလ၀င္ေလထြက္ေကာင္းေသာ၊ ေအး၍ေျခာက္ေသြ႔ေသာ၊ မီးႏွင့္ေ၀းေသာ၊ ကေလးမ်ား လက္လွမ္းမမီႏိုင္ေသာ ေနရာတြင္ စနစ္တက် သိုေလွာင္သိမ္းဆည္းပါ။ ေဆးမ်ားလွ်င္ ဂိုေဒါင္ႏွင့္သိုေလွာင္ထားၿပီး ဂိုေဒါင္ကို ေသာ့ခတ္ထားပါ။ ဂိုေဒါင္သည္ ေလအ၀င္အထြက္ ေကာင္းပါေစ။ အလံုပိတ္အခန္းတြင္ ထားပါက ထိုေဆးမ်ားမွထြက္လာေသာ ဓာတ္ေငြ႔မ်ားသည္ အခန္းတြင္းေလွာင္ပိတ္မိေနကာ အခန္းအတြင္းသို႔ ၀င္လာသူအား ဒုကၡေပးႏုိင္ပါသည္။ အခန္႔မသင့္လွ်င္ အသက္ပင္ဆံုးရံႈးႏုိင္ပါသည္။

Ø  ဓာတုေဆး၀ါးမ်ား ကိုင္တြယ္သည့္အခါတိုင္း လုပ္ငန္းသံုးမ်က္မွန္ (Safety Goggle)၊ (လိုအပ္ပါက မ်က္ႏွာအကာ - Face Shield) ၊ ရာဘာလက္အိတ္၊ လိုအပ္ပါက ႏွာေခါင္းအကာ (Respirator)၊ လိုအပ္ပါက ဓာတုေဗဒ ေဆးရည္ မ်ားဒဏ္ကိုခံႏိုင္သည့္ အ၀တ္အစား(Chemical Protective Clothing) စသည္တို႔ ၀တ္ဆင္ရပါမည္။

Ø  ဓာတုေဗဒေဆး၀ါးမ်ားႏွင့္အလုပ္လုပ္သည့္အခါ ေလေကာင္းေလသန္႔ရေသာေနရာ သို႔မဟုတ္ အလံုပိတ္ မဟုတ္ေသာ ေနရာမ်ားတြင္ လုပ္ပါ။ ေလတိုက္ေသာေနရာ မဟုတ္လွ်င္ ပန္ကာျဖင့္ ေလမႈတ္ထားေပးရမည္။ သို႔မွသာ ဓာတုေဗဒ အဆိပ္ဓာတ္ေငြ႔မ်ားကို ဖယ္ထုတ္ႏုိင္မည္။

Ø  ဓာတုေဗဒပစၥည္းမ်ားျဖင့္ အလုပ္လုပ္ၿပီးတိုင္း မိမိလက္မ်ားကို ဆပ္ျပာျဖင့္ ေသခ်ာစြာ ေဆးေၾကာရပါမည္။ အလုပ္ၿပီးသြားသည့္အခါတြင္လည္း ခႏၶာကိုယ္ကို ေရမ်ားမ်ားႏွင့္ ခ်ိဳးရပါမည္။ ေရခ်ိဳးသည့္အခါ ေခါင္းကိုပါ ေလွ်ာ္ပါ။

Ø  ေဆးကိုင္ထားေသာလက္ျဖင့္ ပါးစပ္၊ ႏွာေခါင္း၊ မ်က္လံုး စသည္တို႔ကို မထိမိေစရန္ ဂရုစိုက္ပါ။ ထိုေဆးမ်ားသည္ ခ်က္ျခင္း အစြမ္းမျပေသးေသာ္လည္း ႏွစ္ၾကာလာသည့္အခါ ကင္ဆာကဲ့သို႔ေသာ ေရာဂါမ်ားကို ျဖစ္ေစတတ္သည္။

Ø  မည္သည့္ ဓာတုပစၥည္းမွန္းမသိပါက ရမ္းမလုပ္ပါႏွင့္။ နားလည္တတ္ကြ်မ္းသူကို ေမးပါ။

Ø  ဓာတုေဗဒပစၥည္းမ်ား ထားသိုရာေနရာမ်ားတြင္ မည္သည့္အခါမွ် ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း၊ အစာႏွင့္ ေရစသည္တို႔ စားေသာက္ျခင္း မျပဳရ။

Ø  ဓာတုေဆးမ်ား သိုေလွာင္ထားရာအနီးသို႔ မည္သည့္အစားအေသာက္မွ ယူေဆာင္မသြားပါႏွင့္။

Ø  မိမိကိုင္တြယ္ အသံုးျပဳရမည့္ ဓာတုပစၥည္းမ်ားအား မည္သို႔ကိုင္တြယ္ရမည္၊ မည္သည့္အႏၱရာယ္မ်ားရိွသည္၊ မည္သို႔သံုးရမည္ စသည္တို႔ကို ေကာင္းေကာင္းသိေနရမည္။

Ø  ဓာတုေဗဒပစၥည္းမ်ားႏွင့္ အလုပ္မလုပ္မီ ေသေသခ်ာခ်ာ ျပင္ဆင္ပါ။

Ø  ဓာတုပစၥည္းမ်ားကို အတတ္ႏိုင္ဆံုး မဖိတ္မစဥ္ေအာင္ ဂရုစိုက္ပါ။ ဖိတ္စဥ္သြားလွ်င္ ခ်က္ျခင္းသန္႔ရွင္းေရးလုပ္ပါ။ ဓာတုေဆး၀ါးအမိႈက္မ်ားကို သီးသန္႔အမိႈက္ပစ္ရမည့္ ေနရာမ်ားတြင္သာ ပစ္ရပါမည္။ အျခားအမိႈက္မ်ားႏွင့္ ေရာေႏွာၿပီးမပစ္ရ။

Ø  မီးေလာင္ခဲ့လွ်င္ မည္ကဲ့သို႔မီးသတ္ရမည္ကို သိထားရပါမည္။    

Ø  ဓာတုေဗဒပစၥည္းမ်ားႏွင့္ အလုပ္လုပ္ၿပီးတိုင္း ထိုအ၀တ္ကို ျပန္မ၀တ္ပါႏွင့္။ ေရႏွင့္ ေကာင္းစြာေလွ်ာ္ဖြပ္ၿပီးမွ ၀တ္ပါ။

Ø  လက္သည္းမ်ားကို အျမဲညွပ္ပါ။ လက္သည္းရွည္လွ်င္ လက္သည္းမ်ားအၾကား၌ ဓာတုေဆးမ်ား ၾကြင္းက်န္ ေနတတ္သည္။

Ø  မည္သည့္အခါမွ် အ၀တ္မ၀တ္ဘဲ၊ ဘြတ္ဖိနပ္မစီးဘဲ ဓာတုေဆးမ်ားကို မကိုင္ပါႏွင့္။

Ø  ဓာတုေဆးမ်ားကိုင္တြယ္ေနစဥ္ အိမ္သာသြားလိုပါက လက္ကိုေသေသခ်ာခ်ာ ေဆးၿပီးမွသြားပါ။

Ø  ဓာတုေဆးမ်ား ကိုယ္ေပၚသို႔စဥ္လွ်င္ ေရမ်ားမ်ားျဖင့္ ေဆးေၾကာပါ။

Ø  ဓာတုေဆးမ်ား မ်က္လံုးအတြင္းသို႔၀င္လွ်င္ ေရမ်ားမ်ားျဖင့္ အနည္းဆံုး ၁၅ မိနစ္ၾကာသည္ထိ ေဆးေၾကာပါ။ မ်က္လံုးကို လံုး၀မပြတ္ပါႏွင့္။

Ø  မေတာ္တဆ ဓာတုေဆးမ်ား ပါးစပ္အတြင္း ၀င္ေရာက္သြားပါက အန္ထုတ္ရန္ မႀကိဳးစားပါႏွင့္။ ေရမ်ားမ်ား ေသာက္ပါ။ ေနာက္ ဆရာ၀န္ထံ အျမန္ဆံုးျပပါ။

Ø  ဓာတုေဆးမ်ား အ၀တ္သို႔စဥ္လွ်င္ ခ်က္ျခင္း ခြ်တ္လဲပါ။ ဆက္မ၀တ္ပါႏွင့္။ ျဖစ္ႏိုင္လွ်င္ ခ်က္ျခင္းေလွ်ာ္ပါ။

Ø  ဤကဲ့သို႔ေသာ အမွတ္အသားေတြ႔လွ်င္ သတိျပဳပါ။ အေရျပားကို စားေစတတ္ေသာ ဓာတုပစၥည္းမ်ား၏ အမွတ္အသားျဖစ္၏။

၆။ အစားအေသာက္အႏၱရာယ္ ကင္းရွင္းေရး

ျဖစ္ႏိုင္သည့္ အႏၱရာယ္မ်ား

Ø  ဆိုးေဆးမ်ား၊ ဓာတုေဗဒပစၥည္းမ်ားပါ၀င္ေသာ အစားအေသာက္မ်ား၊ ပိုးသတ္ေဆး အၾကြင္းအက်န္မ်ားပါေသာ အသီးအႏွံမ်ားကုိ စားမိျခင္းေၾကာင့္ အစာအဆိပ္သင့္ျခင္း၊ မူးေ၀ေအာ့အန္ျခင္း၊ အဆိုးဆံုးအေျခအေနတြင္ ကင္ဆာျဖစ္ျခင္း

Ø  ရက္လြန္ေနေသာ၊ သိုးေနေသာ၊ မိႈတက္ေနေသာ အစားအေသာက္မ်ား၊ အမွည့္လြန္ေနေသာ၊ အရည္လည္ေနၿပီ ျဖစ္ေသာ၊ တစ္ျခမ္းပုပ္ေနေသာ အသီးအႏွံမ်ားစားျခင္းေၾကာင့္ ၀မ္းပ်က္၀မ္းေလွ်ာျခင္း၊ အစာအဆိပ္သင့္ျခင္း

Ø  မတည့္သည့္အစာမ်ား တဲြစားမိေသာေၾကာင့္ အစာအဆိပ္သင့္ျခင္း

Ø  အစားအေသာက္ထည့္ေသာ ပန္းကန္မ်ား မသန္႔ရွင္းျခင္း၊ ခ်က္ျပဳတ္ေသာအိုးမ်ားကို ေသခ်ာစြာ ေဆးေၾကာမထား ျခင္း၊ စဥ္းနီတံုး၊ ဓား၊ ျငဳပ္ဆံု၊ ျငဳပ္က်ည္ေပြ႔၊ စိန္ခလုတ္၊ အသားႀကိတ္စက္၊ ဘလင္ဒါ စသည္တို႔ကို အသံုးျပဳၿပီးေနာက္ ေသခ်ာစြာမေဆးမႈေၾကာင့္ မိႈမ်ားတက္ေနျခင္း၊ ဘက္တီးရီးယားမ်ား တြယ္ကပ္ေနျခင္း၊ ပုရြက္ဆိတ္၊ ပိုးဟပ္၊ ယင္ စသည္တို႔ နားျခင္းေၾကာင့္ အစားအေသာက္မ်ား မသန္႔မရွင္းျဖစ္ကာ ၀မ္းႏွင့္ပတ္သက္ေသာေရာဂါမ်ား ရႏိုင္ျခင္း

Ø  ေသာက္သံုးေရမသန္႔သျဖင့္ ၀မ္းႏွင့္ပတ္သက္ေသာေရာဂါမ်ား ရႏိုင္ျခင္း

ကာကြယ္ရန္ နည္းလမ္းမ်ား

Ø  ၾကက္ဥ၊ ဘဲဥအမ်ားအျပား၀ယ္ၿပီဆိုပါက အိတ္ေပၚတြင္ ၀ယ္သည့္ရက္စဲြကို ေရးမွတ္ထားပါ။ ရက္မလြန္ပါေစႏွင့္။

Ø  အစားအေသာက္ထည့္ေသာ ပန္းကန္မ်ား၊ ခ်က္ျပဳတ္ေသာအိုးမ်ား၊ စဥ္းနီတံုး၊ ဓား၊ ျငဳပ္ဆံု၊ ျငဳပ္က်ည္ေပြ႔၊ စိန္ခလုတ္၊ အသားႀကိတ္စက္၊ ဘလင္ဒါ စသည္တို႔ကို ေသခ်ာစြာ ေဆးေၾကာထားပါ။ အသံုးျပဳလွ်င္ျပဳၿပီးျခင္း ေဆးေၾကာပါ။

Ø  အေျခာက္အျခမ္းမ်ားကို ေလလံုသည့္ ပုလင္း၊ ဘူး၊ အိတ္ စသည္တို႔တြင္ ထည့္သြင္းသိမ္းဆည္းပါ။

Ø  အသားငါးစိမ္းမ်ားႏွင့္ ခ်က္ျပဳတ္ၿပီး အစားအေသာက္မ်ားကို ေရာမထားပါႏွင့္။

Ø  သားစိမ္းငါးစိမ္းမ်ားကို ေရခဲေသတၱာအတြင္း ထည့္ၿပီဆိုလွ်င္ ပလပ္စတစ္ႏွင့္ ေသခ်ာစြာထုပ္ပိုးၿပီးမွ ထည့္ပါ။ အေရမ်ား တစ္စက္စက္က်မေနပါေစႏွင့္။

Ø  အသီးမ်ား၊ ခ်က္ျပဳတ္ၿပီး အစားအေသာက္မ်ားကို ေရခဲေသတၱာ၏ အေပၚဆံုးအဆင့္တြင္ ထားပါ။ အသားငါးမ်ားကို ေအာက္ဆံုးအဆင့္တြင္ထားပါ။ ခ်က္ၿပီးေသာအစားအစာက ေအာက္၊ သားစိမ္းငါးစိမ္းကအေပၚ မထားမိေအာင္ သတိထား ေရွာင္ၾကဥ္ပါ။

Ø  မတည့္သည့္အစာမ်ားစာရင္းကုိ၀ယ္ၿပီး အိမ္တြင္ ခ်ိတ္ထားပါ။ အိမ္သားမ်ားနားလည္ေအာင္လည္း ရွင္းျပထားပါ။

၇။ မီးဖိုေခ်ာင္ အႏၱရာယ္ကင္းရွင္းေရး

ျဖစ္ႏိုင္သည့္ အႏၱရာယ္မ်ား

Ø  သားငါးလွီးေသာ ဓားမ်ားႏွင့္ ကလူက်ီစယ္ျခင္း လံုး၀မျပဳပါႏွင့္။ အႏၱရာယ္မ်ားလွသည္။

Ø  ပလပ္ေပါက္မ်ားႏွင့္ ေရ နီးပါက ဓာတ္လိုက္တတ္ပါသည္။

Ø  ေရစိုေနသည့္လက္ႏွင့္ မီးခလုတ္မ်ားကို ဖြင့္ျခင္း၊ ပလပ္မ်ား ခြ်တ္၊ စြပ္ျခင္းတို႔ မျပဳပါႏွင့္။

Ø  မီးဖိုေခ်ာင္အတြင္း သြားလာရာမွ စားပဲြအျပင္ဘက္ စြန္းထြက္ေနသည့္ အိုးခြက္လက္ကိုင္မ်ား၊ ဓားမ်ားႏွင့္ တိုက္မိတတ္သည္။

Ø  လႈပ္ရွားရာမွ မေတာ္တဆ ဓားသြားႏွင့္ထိခိုက္ ရွနာတတ္သည္။

Ø  ဇြန္းခက္ရင္း စသည္တို႔ ျပဳတ္က်ကာ ေျခေထာက္တြင္ ထိခိုက္ဒဏ္ရာ ရတတ္သည္။

Ø  ထမင္း၊ ဟင္းအိုးမ်ားတည္ထားၿပီး တျခားသြားေနသျဖင့္ အပူလြန္ကာ မီးေလာင္တတ္သည္။

Ø  ဓာတ္ေငြ႔မ်ားစိမ့္ထြက္ျခင္းမွေသာ္လည္းေကာင္း၊ မီးႀကိဳးမ်ား ေရွာ့ျဖစ္ရာမွေသာ္လည္းေကာင္း မီးေလာင္တတ္သည္။

Ø  ထမင္းဟင္းအတြင္း ဆံပင္မ်ားက်တတ္သည္။

Ø  ထည့္သိုသည့္ ပစၥည္းမ်ားမသန္႔သျဖင့္ အစားအေသာက္အတြင္း မိႈ၊ အမႈန္၊ ၾကြက္ေခ်း၊ ပိုးဟပ္ေခ်း စသည္တို႔ ၀င္ႏိုင္သည္။

Ø  မီးဖိုေဆာင္အတြင္း ပိုးဟပ္၊ ပုရြက္ဆိတ္၊ ၾကြက္ စသည္တို႔၀င္လာ စားေသာက္သျဖင့္ အစာအဆိပ္သင့္ျခင္း၊ အျခား ေရာဂါ ဘယမ်ားရျခင္းတို႔ ျဖစ္တတ္သည္။

Ø  အစားအေသာက္ျပင္ဆင္ေသာ လက္မ်ား မသန္႔သျဖင့္လည္း ၀မ္းပ်က္ ၀မ္းေလွ်ာျခင္းတို႔ ျဖစ္တတ္သည္။

Ø  အစားအေသာက္အတြင္း အျခားပစၥည္းမ်ား မွားယြင္းထည့္မိေသာေၾကာင့္ ၀မ္းေလွ်ာျခင္း၊ မူးေ၀ေအာ့အံျခင္းတို႔ ျဖစ္တတ္သည္။

Ø  ရက္ေက်ာ္ေနသည့္ အစားအေသာက္၊ ခ်က္ျပဳတ္ပစၥည္းမ်ားသံုးမိသျဖင့္ ၀မ္းပ်က္၀မ္းေလွ်ာႏွင့္ အျခား ေရာဂါ ဘယမ်ား ရႏိုင္သည္။

ကာကြယ္ရန္ နည္းလမ္းမ်ား

Ø  သားငါးလွီးေသာ ဓားမ်ားကို ကေလးမ်ား လက္လွမ္းမမီႏိုင္သည့္ေနရာတြင္ စင္ႏွင့္ စနစ္တက် ထားပါ။

Ø  ပလပ္ေပါက္မ်ားကို ေရစင္ႏွင့္ ေ၀းရာတြင္ တပ္ဆင္ပါ။

Ø  အိုး၊ ခြက္လက္ကိုင္မ်ား၊ ဓားမ်ားကုိ စားပဲြအစြန္းအျပင္ ထြက္မေနပါေစႏွင့္။ စားပဲြ အတြင္းဘက္လွည့္ထားပါ။

Ø  ဓားမ်ားကို ဓားထည့္သည့္စင္ရိွလွ်င္ စင္တြင္ထားပါ။ စင္မရိွလွ်င္ စားပဲြေပၚတြင္ အသြားကို နံရံဘက္လွည့္ထားပါ။

Ø  ဇြန္း၊ ခက္ရင္းစသည္တို႔ကို ပလတ္စတစ္ျခင္းႏွင့္ ထည့္ထားပါ။

Ø  ထမင္း၊ ဟင္းအုိးတည္ထားစဥ္ အေ၀းမသြားပါႏွင့္။ သြားစရာရိွလွ်င္ မီးၿငိမ္းၿပီးမွ သြားပါ။

Ø  ထမင္းဟင္းခ်က္ေနစဥ္ မီးျပတ္သြားလွ်င္ မီးခလုတ္ကို ေသခ်ာစြာပိတ္၊ ပလပ္ကိုခြ်တ္ၿပီးမွ အျခားသြားပါ။

Ø  ဓာတ္ႀကိဳးမ်ား၊ ဓာတ္ေငြ႔သံုးမီးဖိုမ်ားကို ပံုမွန္စစ္ေဆး ထိန္းသိမ္းမႈ ျပဳလုပ္ပါ။

Ø  ထမင္းဟင္းခ်က္ၿပီးလွ်င္ မီးခလုတ္၊ ဓာတ္ေငြ႔ခလုတ္မ်ားကို အၿမဲပိတ္ထားပါ။ ပိတ္ဖို႔မေမ့ပါႏွင့္။

Ø  ဆံပင္မ်ားကို ေသခ်ာစြာထံုးေႏွာင္ထားပါ။

Ø  အ၀တ္အစားကို ဘိုသီဘတ္သီ မ၀တ္ပါႏွင့္။

Ø  အစားအေသာက္မ်ားႏွင့္ အျခားဓာတုေဆး၀ါးမ်ားကို ေရာေႏွာမထားပါႏွင့္။

Ø  ဟင္းခ်က္ပစၥည္းမ်ားထည့္သည့္ ပုလင္း၊ ဘူး၊ ခြက္မ်ားေပၚတြင္ ဆား၊ အခ်ိဳမႈန္႔၊ နႏြင္းစသည္ျဖင့္ စာေရးကပ္ထားပါ။

Ø  အစားအေသာက္ထည့္သည့္ ပန္းကန္၊ ခြက္ေယာက္မ်ားကို အၿမဲသန္႔ရွင္းေနေစရန္ ဂရုစိုက္ပါ။

Ø  အသားငါးမ်ား ခုတ္ထစ္သည့္ စဥ့္နီတံုးကို တစ္ခါသံုးၿပီး တစ္ခါ အၿမဲစင္ၾကယ္ေနေအာင္ သန္႔ရွင္းထားပါ။

Ø  အသားငါးမ်ားလွီးသည့္ ဓား၊ ကပ္ေၾကးမ်ားကို ေသခ်ာစြာ အၿမဲေဆးေၾကာထားပါ။

Ø  အစားအေသာက္မ်ား က်န္ေနပါက ေၾကာင္အိမ္၊ ေရခဲေသတၱာတို႔တြင္ ေသခ်ာစြာ သိမ္းဆည္းထားပါ။

Ø  စားပဲြေပၚတြင္ထားလွ်င္ စနစ္တက် ဖံုးအုပ္ထားပါ။

Ø  စားၾကြင္းစားက်န္မ်ားပစ္ထားေသာ အမိႈက္ပံုးကို ျဖစ္ႏိုင္လွ်င္ ခ်က္ခ်င္းစြန္႔ပစ္ပါ။ ခ်က္ခ်င္းစြန္႔ပစ္ရန္ မျဖစ္ႏိုင္ပါက ၂၄ နာရီ ထက္ ေက်ာ္လြန္သိမ္းဆည္းမထားပါႏွင့္။

Ø  အစားအေသာက္မ်ား၀ယ္လွ်င္ သက္တမ္းကုန္မည့္ရက္ကို ဂရုစိုက္ၾကည့္ပါ။ ဦးစြာ၀ယ္သည့္ပစၥည္းကို အရင္သံုးပါ။ ေနာက္မွ၀ယ္သည့္ ပစၥည္းကို ေနာက္မွ သံုးပါ။ ကုန္ႏိုင္သေလာက္သာ ၀ယ္ၿပီး လက္ရိွပစၥည္းမ်ားကုန္မွ အသစ္ထပ္ ၀ယ္ပါ။

Ø  ေနာက္၀ယ္လာသည့္ ပစၥည္းမ်ားကို ေရခဲေသတၱာအတြင္း ထည့္မည္ဆိုလွ်င္ ေရခဲေသတၱာအတြင္းရိွ ပစၥည္းမ်ားကို ဦးစြာထုတ္ပါ။ ေနာက္၀ယ္လာသည့္ပစၥည္းမ်ားကို ထည့္ၿပီးမွ ယခင္၀ယ္ထားသည့္ ပစၥည္းမ်ားကို ထည့္ပါ။

Ø  ယခင္ အစားအေသာက္ထည့္သည့္ ဘူး၊ ခြက္မ်ားကို ျပန္သံုးမည္ဆိုပါက ေသခ်ာစြာ ေဆးေၾကာ၊ အေျခာက္ခံၿပီးမွ သံုးပါ။

၈။ လက္သံုးကိရိယာမ်ား အႏၱရာယ္ကင္းရွင္းေရး

ျဖစ္ႏိုင္သည့္ အႏၱရာယ္မ်ား

Ø  ဓား၊ စူး၊ ေဆာက္ စသည္တို႔ႏွင့္ မေတာ္တဆ ထိမိရွမိျခင္း

Ø  ကေလးမ်ား ဓားစသည္တို႔ကို ဆဲြလဲြကစားျခင္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရျခင္း

Ø  ခုတ္ထစ္ေနစဥ္ အရိုးကြ်တ္၍ ခိုက္မိျခင္း

Ø  အသြားတံုးေန၍ အားစိုက္ခုတ္ရာမွ လက္ကိုထိမိျခင္း

Ø  စူးႏွင့္လက္ကုိ ေခ်ာ္ထိုးမိျခင္း

ကာကြယ္ရန္ နည္းလမ္းမ်ား

Ø  ကေလးမ်ားကို ခြ်န္ထက္ေသာ၊ ရွေသာ ကိရိယာမ်ားႏွင့္ ေဆာ့ကစားျခင္း မျပဳပါေစႏွင့္။

Ø  လက္သံုး ဓား၊ စူးေဆာက္တံဆာပလာမ်ားကို ကေလးမ်ား လက္လွမ္းမီေသာေနရာတြင္ မထားပါႏွင့္။

Ø  လက္သံုးကိရိယာမ်ားကို မမီမကမ္းစင္ေပၚတြင္ မထားပါႏွင့္။ လက္လွမ္းတမီတြင္သာ ထားပါ။

Ø  အရိုးမ်ားေခ်ာင္ေနမေန အၿမဲစစ္ေဆးေနၿပီး ေခ်ာင္ေနပါက ခ်က္ခ်င္းျပဳျပင္ပါ။

Ø  အသြားမ်ားထက္ေနေစရန္ အၿမဲေသြးထားပါ။

Ø  အသံုးျပဳသည့္အခါ အႏၱရာယ္စက္ကြင္းကို သတိထား ေရွာင္ရွားပါ။

Ø  လက္သံုးကိရိယာမ်ားႏွင့္ ကလူက်ီစယ္ျခင္း မျပဳပါႏွင့္။

Ø  လက္သံုးကိရိယာမ်ားသံုးသည့္အခါ ဂရုစိုက္ကိုင္တြယ္ပါ။ စိတ္က အျခားေရာက္မေနပါေစႏွင့္။

၉။ ကာဘြန္မုိေနာက္ဆိုဒ္၊ မီသိန္းစေသာ ဓာတ္ေငြ႔မ်ားအႏၱရာယ္ ကင္းရွင္းေရး

ျဖစ္ႏိုင္သည့္ အႏၱရာယ္မ်ား

ကာဘြန္မိုေနာက္ဆိုဒ္၊ မီသိန္းဓာတ္ေငြ႔ မ်ားမ်ားရႈမိပါက ေသႏိုင္သည္။

ထိုဓာတ္ေငြ႔မ်ား အနည္းငယ္ရႈမိလွ်င္ မူးေမာ္တတ္၊ ေမ့ေမ်ာတတ္သည္။

ကာကြယ္ရန္ နည္းလမ္းမ်ား

Ø  ညအိပ္သည့္အခါ ျခင္ေဆးေခြကို အိပ္ယာနားထြန္းၿပီး မအိပ္ပါႏွင့္။

Ø  ေလေအးေပးစက္တပ္မထားပါက အိပ္ခန္းတံခါးမ်ားကို အလံုပိတ္မထားပါႏွင့္။ ေလအ၀င္အထြက္ရေစရန္ အနည္းငယ္ ဖြင့္ေပးထားပါ။

Ø  အလံုပိတ္ထားေသာ အခန္းအတြင္း အေမႊးတိုင္၊ ျခင္ေဆးေခြ၊ ဖေယာင္းတိုင္၊ ေရနံဆီမီးခြက္ စသည့္ မီးခိုးထြက္သည့္ အရာမ်ား ထြန္းညိွၿပီး မအိပ္ရ။

Ø  အိမ္ေအာက္တြင္ မီးဖိုၿပီး မအိပ္ရ။

Ø  မီးစက္ေမာင္းထားသည့္အခါ အိပ္ေဇာပိုက္ကို လမ္းမဘက္သို႔ လွည့္ထားပါ။ ေဘးပတ္လည္ အိမ္မ်ား၀န္းရံေနပါက အိပ္ေဇာပိုက္ကို ေခါင္မိုးအေပၚေရာက္သည္ထိ ဆန္႔ထုတ္ထားပါ။

Ø  ႏြားမီးထည့္သည့္အခါ သို႔မဟုတ္ မီးရိႈ႔သည့္အခါ မီးခိုးမ်ား အိမ္အတြင္း၀င္မလာေစရန္ အထူးသတိထားပါ။

Ø  ေရတြင္းေဟာင္း၊ အိမ္သာက်င္းစသည္တို႔အတြင္း ဆင္းရန္လိုပါက (တတ္ႏိုင္လွ်င္) မဆင္းမီ မိနစ္ ၂၀၊ နာရီ၀က္ခန္႔ ေလမႈတ္စက္ႏွင့္ အတြင္းသို႔ မႈတ္ထားပါ။ ၿပီးလွ်င္ ပုဆိုးကြင္းသုိင္းၿပီး လူတစ္ကုိယ္၀န္အားကို ေကာင္းေကာင္း ခံႏိုင္သည့္ ႀကိဳးျဖင့္ခ်ည္ၿပီး အေပၚမွလူမ်ားက အရံသင့္ေစာင့္ေနပါ။ ၿပီးမွ သတိ၀ီရိယႏွင့္ဆင္းပါ။ တစ္ခုခုျဖစ္လွ်င္ ခ်က္ခ်င္း ျပန္တက္လာပါ။ သို႔မဟုတ္ ဆဲြတင္ရန္ အေပၚမွလူမ်ားကို အျမန္အခ်က္ျပပါ။

Ø  ေရတြင္းေဟာင္း၊ အိမ္သာက်င္းစသည္တို႔အတြင္း၌ ေအာက္ဆီဂ်င္ရိွမရိွသိႏိုင္ရန္ မီးထြန္းၿပီး မစမ္းပါႏွင့္။ အကယ္၍ အတြင္း၌ မီးေလာင္ေစတတ္သည့္ဓာတ္ေငြ႔မ်ားရိွေနပါက ကိုယ့္ကိုယ္ကုိယ္ မီးရႈိ႔သလို ျဖစ္လိမ့္မည္။

Ø  ေျမေအာက္ခန္း၊ လူမ၀င္တာၾကာၿပီျဖစ္ေသာ လိုဏ္ဂူမ်ားအတြင္း အရမ္းမ၀င္ပါႏွင့္။ မေကာင္းသည့္ဓာတ္ေငြ႔မ်ား၊ မီးေလာင္တတ္သည့္ ဓာတ္ေငြ႔မ်ား ရိွေနတတ္ပါသည္။ ေအာက္ဆီဂ်င္ နည္းခ်င္ နည္းေနပါလိမ့္မည္။

၁၀။ အေထြေထြ အႏၱရာယ္ကင္းရွင္းေရး

ျဖစ္ႏိုင္သည့္ အႏၱရာယ္မ်ား

Ø  အျမင့္မွလိမ့္က်ျခင္း (ေခါင္မိုးတက္မိုးရာမွ လိမ့္က်ျခင္း၊ ထန္းပင္တက္ရာမွလိမ့္က်ျခင္း စသည္)

Ø  အေပၚမွ ျပဳတ္က်လာသည့္ပစၥည္းမ်ားႏွင့္ ခိုက္မိျခင္း

Ø  အေပါက္ကြ်ံျခင္း

Ø  ရွေသာ၊ ထက္ေသာ၊ ခြ်န္ထက္ေသာ အရာမ်ားႏွင့္ ထိမိ၊ ရွမိျခင္း

Ø  ခလုတ္တိုက္လဲျခင္း

Ø  ထုပ္တန္းမ်ားႏွင့္ တုိက္မိျခင္း

Ø  မီးပူတုိက္ေနစဥ္ အပူေလာင္ျခင္း၊ မီးေလာင္ျခင္း

Ø  သစ္သားၾကမ္းခင္းတြင္ သံမ်ားၾကြေန၍ မေတာ္တဆ ခလုတ္တိုက္ကာ ေျခေထာက္ဒဏ္ရာရျခင္း

Ø  သစ္သားတန္း၊ ပ်ဥ္ျပားမ်ားတြင္ သံမ်ားရိွေန၍ သံျဖင့္ ျခစ္မိျခင္း

Ø  သြပ္ျပားမ်ားကို ေသခ်ာစြာ သိမ္းမထား/ကာမထားသျဖင့္ ျခစ္မိ၊ ရွမိျခင္း

Ø  ေရနစ္ျခင္း

Ø  ေျမြစသည့္ အဆိပ္ရိွသတၱ၀ါမ်ား အကိုက္ခံရျခင္း

ကာကြယ္ရန္ နည္းလမ္းမ်ား

Ø  မတတ္ကြ်မ္းဘဲ အိမ္သုံးပစၥည္း အထူးသျဖင့္ လွ်ပ္စစ္ပစၥည္းမ်ားကို မျပင္ပါႏွင့္။ တတ္ကြ်မ္းသူကို ေခၚျပင္ပါ။

Ø  အေပၚသို႔တက္လွ်င္ ေလွခါးစသည္တို႔ျဖင့္ တက္ပါ။ ကုပ္ကပ္ၿပီး တြယ္တက္ပါက ျပဳတ္က်ႏိုင္သည္။

Ø  ေလွခါးေထာင္သည့္အခါ ၁း၄ ျဖင့္ေထာင္ပါ။ ခိုင္ခိုင္ၿမဲၿမဲ ေထာင္ပါ။ ခေနာ္နီခေနာ္နဲ႔ေလွခါး မသံုးပါႏွင့္။

Ø  တံခါးေနာက္တြင္ ေလွခါးေထာင္ၿပီး အလုပ္လုပ္ေနသည့္အခါ တံခါးကို ဂ်က္ခ်ပိတ္ထားပါ။

Ø  သံုးသည့္ေလွခါးသည္ ေဆြးေျမ့ပ်က္စီးေနေသာ ေလွခါးမျဖစ္ေစရ။

Ø  အေပါက္မ်ားရိွပါက သည္အတိုင္းမထားပါႏွင့္။ ပ်ဥ္ျပားျဖင့္သံရိုက္ၿပီး ခိုင္ၿမဲစြာ ဖံုးအုပ္ထားပါ။

Ø  ၾကမ္းခင္းသည္ ပ်ဥ္ခင္းျဖစ္ပါက ပ်ဥ္မ်ားေပါက္ၿပဲေဆြးေျမ့ေနမေန စစ္ေဆးပါ။ အကယ္၍ ေဆြးေနသည့္ ပ်ဥ္ျပားမ်ားေတြ႔ပါက အခ်ိန္မီ လဲလွယ္ အသစ္ခင္းပါ။

Ø  ဘီရို၊ စင္ စေသာ အျမင့္ေပၚ၌ ပစၥည္းမ်ားထားသည့္အခါ အစြန္းတြင္ မထားပါႏွင့္။ အတြင္းဘက္သို႔ ေရႊ႔ထားပါ။

Ø  ထုိပစၥည္းမ်ားကို ယူသည့္အခါတြင္လည္း ဆဲြမခ်ပါႏွင့္။ ခံုႏွင့္တက္ၿပီး ေသခ်ာက်နစြာ ယူပါ။

Ø  နံရံ၊ ၾကမ္းခ်င္းစသည္တို႔တြင္ သံငုတ္မ်ား ၾကြတက္ေနပါက၊ သို႔မဟုတ္ ပ်ဥ္ျပားမ်ားၾကြတက္ေနပါက ခ်က္ခ်င္းျပန္ရိုက္ပါ။ သံေခ်ာင္ေနပါက ေနရာေရႊ႔ၿပီး သံအသစ္ျဖင့္ ရုိက္ပါ။

Ø  အလုပ္ၿပီးသည့္အခါ လက္သံုးကိရိယာမ်ားကို ခ်က္ခ်င္းျပန္သိမ္းပါ။ ၾကမ္းျပင္ေပၚ ျပန္႔က်ဲမထားခဲ့ပါႏွင့္။

Ø  အိမ္တြင္ မီးႀကိဳးမ်ားကို ယာယီသြယ္တန္းသည့္အခါ ေခါင္းေပၚမွသာ သြယ္တန္းပါ။ ၾကမ္းျပင္ေပၚခ်ၿပီး သြယ္တန္းလွ်င္ ခလုတ္တိုက္လဲႏိုင္သည္။

Ø  မီးပူတိုက္လွ်င္ မီးပူကို အျပားလိုက္ခ်မထားပါႏွင့္။ မည္သည့္အခါမဆို အၿမဲေထာင္ထားပါ။ ျဖစ္ႏိုင္လွ်င္ မီးပူေထာင္သည့္ အခါတိုင္း လူႏွင့္ေ၀းရာ နံရံဘက္တြင္ ေထာင္ပါ။

Ø  သြပ္ျပား၊ သံ စသည့္ ရွတတ္၊ စူးတတ္ေသာ ပစၥည္းမ်ားကို ေသခ်ာစြာ သိမ္းဆည္းထားပါ။

Ø  အိမ္အနီးတြင္ ေရတြင္း၊ ေရကန္၊ ေခ်ာင္း၊ ေျမာင္းမ်ားရိွပါက ကေလးမ်ားကို အၿမဲဂရုစိုက္ပါ။ လႊတ္မထားပါႏွင့္။ သက္ႀကီး ရြယ္အိုမိဘမ်ားရိွလွ်င္လည္း ထုိေနရာမ်ားသို႔ မသြားရန္ သတိေပးပါ။

Ø  အိမ္၌ မသန္စြမ္းသူမ်ားရိွပါက သူတို႔အတြက္ လမ္းေလွ်ာက္ရာတြင္လည္းေကာင္း၊ ထိုင္/ထရာတြင္လည္းေကာင္း ကိုင္ႏိုင္ရန္ လက္တန္းမ်ား လုပ္ေပးထားပါ။ အထူးသျဖင့္ ေလွခါးအတက္အဆင္းမ်ားတြင္ လက္တန္းရိွပါေစ။

Ø  အထပ္ျမင့္အိမ္ခန္းမ်ားျဖစ္ပါက ျပဴတင္းေပါက္အားလံုးကို သံဇကာျဖင့္ ကာထားပါ။

Ø  ျပဴတင္းေပါက္ေဘာင္မ်ားေပၚတြင္ ပန္းအိုးစသည့္ ေအာက္ျပဳတ္က်ႏိုင္ေသာ မည္သည့္ပစၥည္းမွ တင္မထားပါႏွင့္။

Ø  အေပါက္မ်ား၊ ေခ်ာင္ႀကိဳေျမာင္ၾကားမ်ား၊ မသံုးတာၾကာသည့္ ဖ်ာလိပ္မ်ားအတြင္း ရမ္းမႏိႈက္ပါႏွင့္။ ေျမြကင္းစသည္တို႔ ရိွေနတတ္သည္။ (အထူးသျဖင့္ ေရတက္ၿပီးျပန္က်သြားသည့္ အခါမ်ိဳးမ်ားတြင္) တုတ္ စသည္ျဖင့္ ေျခာက္လွန္႔ေမာင္းထုတ္ပါ။

နိဂံုး

မေတာ္တဆမႈဟူသည္ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ရေသာအရာျဖစ္၏။ ျဖစ္ၿပီးမွဆိုလွ်င္ ဘာမွ မတတ္ႏိုင္။

လူ႔ခႏၶာကိုယ္အစိတ္အပိုင္းႏွင့္ အသက္တို႔မွာ မည္သည့္အရာႏွင့္မွ အစားထိုးလဲလွယ္လို႔ ရစေကာင္းေသာ အရာမဟုတ္။

ထုိ႔ေၾကာင့္ အႏၱရာယ္ကင္းေရး အသိရိွၾကလွ်က္ အရာရာကို သတိ၀ီရိယႏွင့္ ေဆာင္ရြက္ရန္ အေရးႀကီးလွပါေၾကာင္း။

ေက်းဇူးတင္ပါသည္။

ေအးၿငိမ္း (ေလးမ်က္ႏွာ)

၈ ဇႏၷ၀ါရီ၊ ၂၀၁၇