ၾသဂုတ္လ၊ ၂၀၁၅ ျမန္မာျပည္ခရီးစဥ္

(၁) ပိတ္ရက္ကေလးရတံုး ခြင့္ယူကာ ျပန္ခဲ့ျခင္း

ထံုးစံအားျဖင့္ ဒီဇင္ဘာလတြင္ ကြ်န္ေတာ္ျပန္ေလ့ရိွ၏။ သို႔ေသာ္ ယခုႏွစ္တြင္ စင္ကာပူ ႏွစ္ (၅၀) ျပည့္အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ ၾသဂုတ္လ (၇) ရက္ေန႔ကို ပိတ္ေပးသည္ျဖစ္ရာ စင္ကာပူအမ်ိဳးသားေန႔ (ၾသဂုတ္လ ၉ ရက္) ႏွင့္ဆက္လွ်က္ ပိတ္ရက္ ၃ ရက္ ရေသာေၾကာင့္ က်န္သမွ်ခြင့္အားလံုးကိုယူကာ ျပန္ခဲ့သည္။ သားကလည္းေနာက္ႏွစ္တြင္ စင္ကာပူ၌ ေက်ာင္းတက္မည္ျဖစ္ရာ ေက်ာင္း၀င္ခြင့္ (AEIS Test) ေျဖဘို႔ လာစရာရိွသည္ႏွင့္ သူတို႔သားအမိကိုေခၚရင္း တစ္ခ်က္ခုတ္ ႏွစ္ခ်က္ျပတ္ ျပန္ခဲ့ျခင္းျဖစ္၏။

ရန္ကုန္ျပန္မည္ဆိုေတာ့ ထံုးစံအတိုင္း seminar မ်ားလုပ္ရန္ လွမ္းခ်ိတ္၏။

ပထမ UMFCCI တြင္ အခန္းစံုစမ္းသည္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပဲြမ်ားႏွင့္ အလုပ္ရႈပ္ေနသည့္တိုင္ ဦးလွေမာင္ေရႊက အခန္း စီစဥ္ ေပးသည္။ ဦးလွထြန္းခိုင္က UMFCCI က အခန္းမွာ ပညာရပ္ဆိုင္ရာေဟာေျပာပဲြမ်ားအတြက္ လစဥ္ ပထမပတ္ စေနေန႔ကို အခန္းေပးထားသျဖင့္ ၾသဂုတ္လ ၁ ရက္ေန႔ ျဖစ္ႏိုင္မလား ဟု ေမး၏။ ကြ်န္ေတာ္ကလည္း ခြင့္က ရက္အကန္႔အသတ္ႏွင့္မို႔ ၁ ရက္ေန႔ေတာ့ မျဖစ္ႏိုင္ပါေၾကာင္း အေၾကာင္းျပန္လိုက္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သူတို႔က ၈ ရက္ေန႔ကို ရေအာင္ စီစဥ္ေပးသည္။ ထို႔အတြက္ ဦးလွေမာင္ေရႊႏွင့္ ဦးလွထြန္းခိုင္ကို အထူးေက်းဇူးတင္ပါ၏။ (သူရို႔နာမည္မ်ားမွာ ရခုိင္နာမည္ႏွင့္ ဆင္တူသည့္တိုင္ သူတို႔ႏွစ္ဦးစလံုး ရခိုင္မ်ားမဟုတ္ၾကပါ။)

အစပိုင္းက ဘယ္မွမသြားေတာ့ဟု ဆံုးျဖတ္ထားေသာ္လည္း ေလယာဥ္နဲ႔ဆို မႏၱေလးသြားေျပာရေကာင္းမယ္ဟု ေတြးမိေသာ ေၾကာင့္ ကိုခင္ေမာင္စိုးကို မႏၱေလးမွာလုပ္ရင္ အဆင္ေျပမလားဟု လွမ္းစံုစမ္း။ ကိုခင္ေမာင္စိုးကလည္း ၀မ္းသာအားရပင္ ရပါတယ္၊ ျဖစ္ေအာင္ သူစီစဥ္ေပးပါမယ္ဟု အေၾကာင္းျပန္၏။ သို႔ႏွင့္ ၾသဂုတ္လ ၉ ရက္ေန႔တြင္ မႏၱေလး၌ ေဟာေျပာပဲြလုပ္ရန္ စီစဥ္လိုက္ၾက၏။

ကြ်န္ေတာ္က ေရာက္တံုးေရာက္ခိုက္ National Competency Standard အေၾကာင္းပါ ေျပာလုိက္ခ်င္ေသး၏။  ဤအေၾကာင္းကိုမူ ထိုကိစၥႏွင့္ တိုက္ရိုက္ပတ္သက္ေနေသာ အင္ဂ်င္နီယာအသင္း၌ ေျပာရန္စိတ္ကူးမိေသာေၾကာင့္ ကိုေနမ်ိဳးေမာင္ကို လွမ္းဆက္သည္။ ကိုေနမ်ိဳးေမာင္မွာ ျမန္မာျပည္ေကာင္းစားေရးဆိုလွ်င္ ထမင္းေမ့ဟင္းေမ့လုပ္တတ္သူ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ သူ႔အားထုတ္မႈျဖင့္ပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အင္ဂ်င္နီယာအသင္း၌လည္း ေဟာေျပာပဲြလုပ္ဖို႔ ေသခ်ာသြားေလေတာ့၏။

ထို႔ျပင္ Global Enchanting မွ ဂ်ဴးစ္က အေရးေပၚကယ္ဆယ္ေရး ၁ ရက္သင္တန္းေပးႏိုင္မလား ဆိုေတာ့ ကြ်န္ေတာ္က မီးသတ္၊ ၾကက္ေျခနီမ်ားႏွင့္တိုင္ပင္ၾကည့္ပါ။ သူတို႔ႏွင့္ေပါင္းလုပ္လုိပါသည္ဟု အေၾကာင္းျပန္လုိက္၏။ တစ္ရက္ႏွစ္ရက္ေနေတာ့ သူက ၾကက္ေျခနီမွတစ္ဦးႏွင့္ ေပါင္းလုပ္ရန္ ေျပာပါသည္။ ၾကက္ေျခနီက အေရးေပၚကယ္ဆယ္ေရးအေၾကာင္း ပို႔ခ်မည္ဆိုေတာ့ ကြ်န္ေတာ္က ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးအေၾကာင္း ေျပာရမည္ေပါ့။ သို႔ေသာ္ ကြ်န္ေတာ္က တဲေဆာက္တာ၊ လမ္းေဖာက္တာ၊ အိမ္သာက်င္းတူးတာ စသည္တို႔ကိုမေျပာပဲ စီမံခန္႔ခဲြမႈအေၾကာင္း ဦးစားေပးေျပာမွာ ျဖစ္ပါသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ တဲေဆာက္တာ၊ အိမ္သာက်င္းတူးတာက လူတိုင္းလုပ္တတ္သည္။ အေရးႀကီးသည္မွာ ထိုတဲထိုးသူ၊ စသူတို႔အား စီမံခန္႔ခဲြ တတ္ရန္ ျဖစ္၏။

Seminar လုပ္မည္ဆိုေတာ့ slide presentation မ်ား၊ လက္ကမ္းစာေစာင္မ်ား ျပင္ရသည္။ သင္တန္းတြင္ေ၀ရန္ ကိုေအာင္ကိုး အား အေရးေပၚကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးစာေစာင္ကို ေကာ္ပီကူးေ၀ရန္ အေစာင္ ၁၀၀ ေလာက္ ျပင္ခိုင္း လုိက္၏။ သူက အေစာင္ ၂၀၀ ေလာက္ သူ႔စရိတ္ႏွင့္သူ ျပင္ထားေပးသည္။ ေက်းဇူးပါကိုေအာင္ကိုးခင္ဗ်ား။  

(၂) UMFCCI ေဟာေျပာပဲြ (၈ ၾသဂုတ္၊ ၂၀၁၅)

သို႔ႏွင့္ ၾသဂုတ္လ ၇ ရက္ေန႔တြင္ ျပန္ခဲ့၏။ ကီလို၀ယ္ကာ ေရေဘးဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ တပတ္ႏြမ္းအ၀တ္အစားမ်ား သယ္သြားသည္။ (မိန္းမ၀တ္ ေပါက္ကရႀကီးေတြေတာ့ အကုန္လႊင့္ပစ္လိုက္၏။ အဲဒါႀကီးေတြကို ေတာကလူေတြ ဘယ့္ႏွာလုပ္ ၀တ္ရပါ့မတံုး၊ ငါ့ႏွယ္။) ကိုယ့္အတြက္ကေတာ့ အ၀တ္တစ္ထည္၊ ကိုယ္တစ္ခု။ လက္ပ္ေတာ့ႏွင့္ external hardisk တစ္လံုး။ ေနာက္ၿပီး အိမ္ႏွင့္ ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းမ်ားဘို႔ သြားေရစာနည္းနည္းပါးပါး။ ပထမေတာ့ မဂၢဇင္းစာအုပ္ေတြ သယ္သြားဦးမလို႔။ သို႔ေသာ္ စာအုပ္မ်ားမွာ အလြန္ေလးလွသျဖင့္ ကီလိုမ်ားစြာပိုေနေသာေၾကာင့္ ျပန္ထုတ္ခဲ့ရသည္။

ရန္ကုန္ေရာက္ေတာ့ ဟိုလူ႔ဖံုးဆက္၊ ဒီလူ႔ဖံုးဆက္။ ဗီဒီယိုရိုက္ဖို႔လွမ္းဖံုးဆက္ေတာ့ ဆက္လို႔မရ။ ေဟာေျပာပဲြ evaluation form ႏွင့္ ေမးခြန္းမ်ား မိတၱဴကူး။ မနက္ျဖန္ အေဖႀကီးေမြးေန႔ လုပ္မွာဆိုေတာ့ ေတာကအေဆြအမ်ိဳးေတြ ေရာက္ေနသည္ႏွင့္ ေထြရာေလးပါးမ်ား ေျပာ။ မႏၱေလးက ကိုခင္ေမာင္စိုးဆီ ဖံုးဆက္ေတာ့ အားလံုးအဆင္သင့္ပါပဲ၊ မႏၱေလးတိုင္း ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္လည္း တက္လိမ့္မယ္ထင္တယ္ ဟု ဆို၏။ ေနာက္ေန႔မနက္တြင္ အေဖႀကီးေမြးေန႔ကိုလာသည့္ မိတ္ေဆြအေပါင္းအသင္းမ်ားအား ဧည့္ခံရသည္ႏွင့္ လက္မလည္ႏိုင္ေအာင္ ရိွ၏။

အမွန္က စာအုပ္ေတြလည္းေရာင္းရင္း၊ မိတ္ေဆြမ်ားႏွင့္လည္း ေတြ႔ဆံုစကားေျပာရင္း ေဟာေျပာပဲြကို ေစာေစာေလး သြားခ်င္တာ။ သို႔တိုင္ ဧည့္သည္မ်ားမွာ တဖဲြဖဲြလာေနသည္ႏွင့္ မခ်ိသြားၿဖဲလုပ္ကာ စကားေရာေဖာေရာ လုပ္ေနရေလ၏။ ေန႔လည္ ၁ နာရီတီးေတာ့ ကိုင္း ကိုင္း၊ သြားၾကမွျဖစ္မယ္ ဟု အတင္းျဖတ္ကာ ထြက္ခဲ့ရသည္။ သိေတာ္မူၾကသည့္အတိုင္း လမ္းကလည္း နည္းနည္းေလးေတာ့ ပိတ္လိုက္ရမွ။ ေျမနီကုန္းတြင္ ကားမ်ားတသီႀကီး တန္းစီေနရသည့္အတြက္ ကြ်ႏ္ုပ္မွာ အင္း၊ သည္းခံ သည္းခံ ဟု တိုေနေသာစိတ္ကို မနည္းဆံုးမထားရေလ၏။

UMFCCI ေရာက္ေတာ့ လူေတာင္ အေတာ္ေလးစံုေနၿပီ။ ပါလာေသာစာအုပ္မ်ားကို ကပ်ာကသီခင္းက်င္း၊ လက္ကမ္းစာေစာင္ မ်ား၊ ကြ်န္ေတာ့္ Name card မ်ားပါ ေနရာခ်။ မွာစရာရိွတာမွာၿပီး မစိမ့္၊ ကိုေမာင္ေမာင္ေက်ာ္သာ၊ ကိုမိုးၾကည္ျဖဴတို႔စံုတဲြ စသည့္ အသိမိတ္ေဆြမ်ားကို ခဏတျဖဳတ္ေတြ႔ဆံုႏႈတ္ဆက္ၿပီးသကာလ ေဟာေျပာမည့္စင္ျမင့္သို႔လာခဲ့၏။ စက္မ်ားဆင္ၿပီးေသာ္ Skynet က အင္တာလာဗ်ဴးသည္။ (ကြ်န္ေတာ္တို႔အိမ္မွာ skynet မရိွသျဖင့္ ဘယ္အခ်ိန္လႊင့္သြားမွန္းေတာင္ မသိလိုက္ရ။)

မွတ္ခ်က္။          ။ လုပ္ငန္းခြင္မေတာ္တဆမႈေတြကို ဘယ္လိုေလွ်ာ့ခ်မလဲ ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ သီးသန္႔ေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္ေရးပါမည္။

မိတ္ေဆြ အေတာ္မ်ားမ်ား တက္ေရာက္လာတာ ေတြ႔ရ၏။ ကြ်န္ေတာ္ေျပာတာ တစ္နာရီခဲြၾကာသည္။ ထို႔ေနာက္ အေမးအေျဖ က႑။ စိတ္၀င္တစား ေမးၾက၊ ပါ၀င္ေဆြးေႏြးၾကေသာ ကိုေမာင္ေမာင္ေက်ာ္သာ၊ မသႏၱာ၊ ကိုေအာင္ျမင့္ျမတ္တို႔ႏွင့္ အျခား မိတ္ေဆြမ်ားအား (စုစုေပါင္း ၇ ေယာက္ ထင္ပါသည္။) ေက်းဇူးအထူးတင္ပါသည္ခင္ဗ်ား။

ထို႔ေနာက္ ဦးေအးလြင္က ဤေဟာေျပာပဲြႏွင့္ ၎တို႔လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ေနပံုမ်ားအေၾကာင္း အားရပါးရေျပာ၏။ ကြ်န္ေတာ္က စင္ကာပူတြင္ အလုပ္လုပ္ေနသူျဖစ္သျဖင့္ စြပ္ကယ္၊ စြပ္ကယ္ျပန္မလာႏုိင္။ ထို႔ေၾကာင့္ သင္တန္းမ်ားကိုလည္း တစ္ခုခ်င္းစီ သီးသန္႔ေပးႏိုင္ဘို႔ရာ မလြယ္။ အကယ္၍သာ ၎တို႔စီစဥ္ေပးႏိုင္မည္ဆိုလွ်င္ ကြ်န္ေတာ့္အေနႏွင့္ သင္တန္းဆရာျဖစ္သင္တန္း (Train the Trainer) မ်ား လာေရာက္ပို႔ခ်ေပးႏိုင္ပါေၾကာင္း။ တနဂၤေႏြေန႔မ်ားတြင္ သင္ေပးႏုိင္ေၾကာင္းမ်ား ေျပာခဲ့၏။ စေနေန႔ညေန လာ။ တနဂၤေႏြ ညေန ျပန္ေပါ့။ သင္တန္းဆရာျဖစ္သင္တန္းကေတာ့ တစ္ရက္ႏွစ္ရက္ႏွင့္မရ။ အနည္းဆံုး ၇ ရက္ စာေလာက္ သင္ရမည္။ ေနာက္ၿပီး အေျခခံရိွသူမ်ား (လုပ္ငန္းအေတြ႔အႀကံဳႏွင့္ safety knowledge ရိွသူမ်ား) ျဖစ္ရမည္။  

အားလံုးၿပီးေတာ့ ကမာရြတ္ မီဒီယာမွ အင္တာဗ်ဴး၏။ ထုိ႔ေနာက္ မိတ္ေဆြမ်ား လာေရာက္ႏႈတ္ဆက္၊ စကားစေနေျပာ။ မိတ္ေဆြအသစ္မ်ားကလည္း လာေရာက္မိတ္ဆက္ၾက၏။ မစိမ့္ေတာ့ ဘယ္အခ်ိန္ျပန္သြားမွန္းေတာင္ မသိလိုက္ရ။ စုစုေပါင္း ၂ နာရီခဲြေက်ာ္ၾကာသည္။

(၃) မႏၱေလး ေဟာေျပာပဲြ (၉၊ ၁၀ ၾသဂုတ္၊ ၂၀၁၅)

ေနာက္ေန႔မနက္တြင္ မႏၱေလးသုိ႔ ေလယာဥ္ျဖင့္ ခရီးထြက္ခဲ့သည္။ Golden Myanmar Airline ျဖင့္ျဖစ္၏။ မည္သည့္ ေလေၾကာင္းလိုင္းျဖင့္ မည္သည့္ၿမိဳ႔မ်ားသို႔လုိက္ပါမည့္ ခရီးသည္မ်ား မည္သည့္ဂိတ္သို႔လာပါ စသည္ျဖင့္ ေၾကျငာေန၏။ သို႔ေသာ္  သူတိ႔ုေၾကျငာေနတာက ခပ္၀ါး၀ါး၊ အသံကို သဲသဲကဲြကဲြမၾကားရ။ ေျပာတာကလည္း ပလံုးပေထြး။ ခုေၾကျငာတာ ဘာေလေၾကာင္းလဲဗ် ဟု ေဘးကလူကိုေမးေတာ့လည္း ေသေသခ်ာခ်ာ မသိ။ ဆိုေတာ့ ေသခ်ာေအာင္ အခု ဘယ္ေလေၾကာင္း ပါလိမ့္ ဟု ဂိတ္ေပါက္သုိ႔ သြားေမးရ၏။ လူအမ်ားနားလည္ေအာင္ ဘာလို႔ျပတ္ျပတ္သားသား ေၾကျငာမေပးတာလဲဆိုတာကို နားမလည္ႏိုင္။ ေနာက္ၿပီး ေၾကာ္ျငာဆိုင္းဘုတ္လည္း ထိုးေပးမထား။ တီဗီတစ္ခုေတာ့ ျပေန၏။

ေလယာဥ္ကေတာ့ အခ်ိန္မွန္ပါသည္။ မနက္ ၇ နာရီတြင္ ေလယာဥ္ထြက္၏။ ေလယာဥ္ေမာင္းခ်ိန္ ၁ နာရီ မိနစ္ ၂၀။ မႏၱေလး ေလဆိပ္တြင္ ကိုခင္ေမာင္စိုးတို႔ အဆင္သင့္ေစာင့္ေန၏။ လမ္းမွာ ဆရာ့ေလယာဥ္ဆုိက္လာတာေတြ႔လို႔ အသည္းအသန္ ေမာင္းခဲ့ရတယ္ ဟု ဆို၏။ မႏၱေလးေလဆိပ္သည္ကား ခပ္ေျခာက္ေျခာက္။ ခရီးသြားဟူ၍ သိပ္မရိွလွ။ ေလဆိပ္ႀကီးကား အေတာ္ ႀကီးပါသည္။

မႏၱေလး (သို႔မဟုတ္) တံတားဦးေလဆိပ္ဟုသာ ဆိုရသည္။ ၿမိဳ႔ႏွင့္ေလဆိပ္မွာ အေ၀းႀကီးျဖစ္၏။ ကား တစ္နာရီေက်ာ္ေလာက္ ေမာင္းရသည္။ သို႔ဆိုလွ်င္ ေလယာဥ္စီးခရီးသည္မ်ားအတြက္ သြားလာေရးကေလးမ်ား စဥ္းစားေပးထားသလား။ ဟင့္အင္း။ မေတြ႔မိပါ။ ဒါဆိုဘယ္လုိမ်ား သြားၾကသတံုး။ ဒီလိုပဲ က်ဳပ္က်က္လိ ၾကတာေပါ့ဗ်ာ။ ေၾသာ - ဒါ ခင္ဗ်ားတို႔ ျမန္မာစတင္းဒတ္လား။ အိုဗ်ာ ခင္ဗ်ားႏွယ္။ မႏၱေလးထားလို႔၊ ခင္ဗ်ားတို႔ မဟာရန္ကုန္က အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ေလယာဥ္ကြင္းမွာေရာ အမ်ားျပည္သူ သြားလာေရးအတြက္ ဘာရိွသတံုးဗ်ာ။ ရိွပါတယ္ဗ်။ တကၠစီေတြဆုိတာ ေပါလြန္းလို႔။ ခင္ဗ်ားတို႔လို ေလယာဥ္စီးတ့ဲသူေတြအဖို႔ ကားငွားခေလာက္ေတာ့ လူတိုင္းတတ္ႏိုင္ပါတယ္ဗ်ာ။ အဆင့္ျမင့္ျမင့္ သြားရတာေပါ့။ ဟုတ္ဘူးလား။ ေၾသာ - ဂလိုလား။ အင္း - ေစတနာေတြေပါ့။

လမ္းတြင္ ေအးေအးေဆးေဆး စားေသာက္ၾကၿပီးမွ တည္းခိုရာ Mandalay Hill Resort ေဟာ္တယ္သို႔ သြားၾကသည္။ ကြ်န္ေတာ္က ကုိခင္ေမာင္စိုးကို ေဟာ္တယ္မွာမဟုတ္လည္း တစ္ေနရာရာမွာ တည္းလို႔ရပါတယ္။ အိပ္လို႔ရၿပီးေရာ ဟု ဆိုသည့္တိုင္ သူက သူ႔အမ်ိဳးသမီးက ေဟာ္တယ္၀န္ထမ္းျဖစ္သည္က တေၾကာင္း၊ ေနာက္ၿပီး ထုိ ေဟာ္တယ္က ယခင္အခါ ကာလမ်ားကလည္း သည္ကဲ့သုိ႔ပင္ အကူအညီေပးခဲ့ဖူးေၾကာင္း၊ ယခု ကြ်န္ေတာ္လာျခင္းမွာ စီးပြားေရးကိစၥအတြက္မဟုတ္ဘဲ လူအမ်ားအက်ိဳးအတြက္ျဖစ္သျဖင့္ ေဟာ္တယ္မန္ေနဂ်ာကလည္း သူတို႔ဆီတြင္ FOC (Free Of Charge - အခမ့ဲ) တည္းဘို႔ သေဘာတူပါသည္ဆိုသျဖင့္ ကြ်န္ေတာ့္မွာ အားနာပါးနာတည္းလိုက္ရေလ၏။

ေရမိုးခ်ိဳး အဆင္သင့္ျပင္ဆင္ၿပီးသကာလ ေန႔လည္ ၁၁ နာရီခဲြေလာက္တြင္ သူတို႔လာေခၚသည္။ ေအာင္မေလးဗ်ိဳ႔။ ေတာ္ေတာ္ ခမ္းခမ္းနားနားကို ျပင္ထားပါကလား။ ေလွ်ာက္လမ္းကို ေကာ္ေဇာေတြမ်ားခင္းလို႔။ ကြ်န္ေတာ္ကေတာ့ သိပ္ ကိန္းႀကီးခန္းႀကီး ေတြကို ႏွစ္ၿမိဳ႔လွသူ မဟုတ္။ သို႔ေသာ္ မႏၱေလးတုိင္း ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္လာမည္လိုလို ဆိုေတာ့ သူတို႔အတြက္ လုပ္ရတာ ျဖစ္မည္။ ေနာက္ၿပီး ခန္းမႀကီးထဲတြင္ ဧည့္ခံ၏။ (ေနာက္ေတာ့ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္မွာ ေရေဘးအတြက္ ရန္ကုန္က ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးေတြ လာမည္ (ဆိုလား) ေၾကာင့္ မအား၍ မလာျဖစ္ေတာ့ပါ ဟု ဆို၏။)

အိႏိၵယသံရံုးမွ သံမႉးဆိုလား ေကာင္စစ္၀န္ဆုိလား လည္း လာသည္။ လူရြယ္ေလးျဖစ္၏။ အေတာ္သြက္သည္။ ေနာက္ၿပီး ေရွ႔ေနခ်ဳပ္ဆိုလား လည္း လာ၏။ သူတို႔ႏွင့္ ေရာက္တတ္ရာရာ စကားစေနေျပာၾကသည္။ လႊတ္ေတာ္အတြင္း ပို႔လုိသည့္စာမ်ား (ဥပေဒဆိုင္ရာ အႀကံျပဳခ်က္မ်ား) ေပးလိုပါက သူကူညီႏိုင္ပါေၾကာင္း ေရွ႔ေနခ်ဳပ္က ေျပာ၏။

သူတို႔က ဘယ္ကဘယ္လူေတြကို ဘယ္ေလာက္ဖိတ္ထားေၾကာင္းေျပာသျဖင့္လည္း ၀မ္းသာရပါ၏။ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္း ထဲမွ အေတာ္မ်ားမ်ားပါသည္။ ကိုေနမ်ိဳးေမာင္က စားပဲြခ်ကာ ကြ်န္ေတာ္ယူလာေသာ စာအုပ္မ်ားေရာင္း၏။ ၂ နာရီေက်ာ္ေသာ္ အခန္းအနား စသည္။ 

ပထမ MRCCI ဥကၠဌက လိုရင္းတိုရွင္းေျပာ၏။ ေကာင္းေလစြ။ ထို႔ေနာက္ ေရွ႔ေနခ်ဳပ္ ေျပာသည္။ သူကေတာ့ နည္းနည္း ရွည္သည္။ အားလံုးၿပီးေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ ေျပာ၏။ မေန႔က UMFCCI တြင္ ေျပာခဲ့ေသာ လုပ္ငန္းခြင္မေတာ္တဆမႈေတြကို ဘယ္လို ေလွ်ာ့ခ်မလဲ ဆိုသည့္ အေၾကာင္းျဖစ္၏။

ေျပာၿပီး ေမးခြန္းေတြ ေမးၾကပါဆိုေတာ့ တစ္ေယာက္က မႏၱေလးမွာ ေဖာင္၀ပ္ၿပိဳရတာ ဘာျဖစ္လို႔လဲ ဟု ေမး၏။ ေနာက္တစ္ေယာက္ေျပာတာေတာ့ သိပ္မမွတ္မိ။ သူက အခုလိုသိရတဲ့အတြက္ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ ေနာင္လည္း ဒီလိုမ်ိဳး အသိပညာမွ်ေ၀တာေတြ လုပ္ေပးေစခ်င္ပါတယ္ ဟု ေျပာတာ ထင္ပါသည္။ ကြ်န္ေတာ့္စိတ္ထဲတြင္ ရန္ကုန္ပရိသတ္ႏွင့္ မႏၱေလး ပရိသတ္၊ အေတာ္ကြာသည္ဟု ခံစားမိ၏။ သူတို႔ အေလ့အက်င့္မရိွတာလည္း ပါပါလိမ့္မည္။ ေနာက္ထပ္ ဘာေမးခြန္းမွ မလာေတာ့သည္ႏွင့္ ပဲြကို ရုပ္သိမ္းလုိက္သည္။

သည္ၾကားထဲ ေဟာေျပာပဲြအၿပီး အေမးအေျဖက႑ စမည္ဆိုေတာ့ ခ်ိတ္လံုခ်ည္မ်ား ညီတူညာတူ၀တ္ထားသည့္ အမ်ိဳးသမီးႀကီးမ်ား ထြက္သြားကာ မလွမ္းမကမ္းတြင္ ဆူညံပြက္ေလာရိုက္ေနေလ၏။ ပထမေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ လွမ္းေျပာဦးမလို႔၊ ေနာက္ေတာ့ မေျပာတာေကာင္းပါတယ္ေလဟုေတြးကာ အသာေနလိုက္သည္။ ပဲြမၿပီးေသးမွန္းသိလ်က္ႏွင့္ သည္လို ဆူဆူညံညံ လုပ္ဖို႔မသင့္ ဆိုတာကို နားမလည္။ ကုိယ္၀တ္ထားသည့္ ၀တ္ေကာင္းစားလွမ်ားကိုမွ အားမနာ။

ထိုမွ်မကေသး၊ အစားအေသာက္မ်ား ေပးသည့္ေနရာတြင္လည္း ဆူညံပူညံလုပ္ၾကျပန္၏။ ထိုေနရာမွာ ေဟာေျပာပဲြ အခန္းတြင္း ၌ပင္ ရိွသလို သိပ္လည္းမေ၀းလွသည့္အတြက္ ကိုင္း၊ စားစရာေတြယူၿပီး အျပင္သြားစကားေျပာၾကပါ။ ဒီအထဲမွာေတာ့ မဆူၾကဘို႔ ေမတၱာရပ္ခံျပေစဟု လွမ္းေအာ္လိုက္ေတာ့မွ အသံမ်ားတိတ္သြားသည္။ ဘယ္လိုလူေတြပါလိမ့္။ ေျပာရင္လည္း နာၾကလိမ့္ဦး မည္။

ထို႔ေနာက္ေတာ့ MRTV မွ အင္တာဗ်ဴး၏။ ထို႔ေနာက္ ပရိသတ္မ်ား လာေရာက္ႏႈတ္ဆက္၊ စကားစေနေျပာၾကသည္။ ထိုအထဲတြင္ ေက်ာင္းသားဘ၀ သူငယ္ခ်င္း ကိုမင္းမင္းဦးလည္း ပါလာ၏။ မေတြ႔ရတာ ႏွစ္အစိတ္ေက်ာ္ၿပီဆိုေတာ့ ရုတ္တရက္ မမွတ္မိ။ ေနာက္မွ အလုိ ဒါ ကိုမင္းမင္းဦးပဲဟုသတိရကာ လိုက္ရွာေတာ့ မေတြ႔ေတာ့။ ျပန္သြားၿပီထင္၏။ ငါ့ေတာင္ ေဖာ္ေဖာ္ေရြေရြမရိွဘူး။ အင္မတန္ႀကီးက်ယ္တဲ့ေကာင္ ဟု ထင္သြားေပေရာ့မည္။

မိုးကလည္း စိုစိစိုစက္ႏွင့္။ ျပန္ေရာက္ေတာ့ ေရမိုးခ်ိဳး။ ေနာက္ေတာ့ ေအးေမတၱာဆိုလား တြင္ ညစာစားၾကသည္။ မိုက္ကယ္ႏွင့္ ကို၀င္းေဇာ္ဦးတို႔လည္း ပါ၏။ စားလို႔ေသာက္လို႔လည္းေကာင္း၊ ေျပာလို႔ဆိုလို႔လည္း ေကာင္းပါ၏။ ကုိခင္ေမာင္စိုးက နက္ျဖန္ အေရးေပၚကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး ေဟာေျပာပဲြ အတြက္ေတာ့ ေဟာ္တယ္မွ staff မ်ားႏွင့္ အင္ဂ်င္နီယာ မ်ားကို စီစဥ္ထားသည္ဆိုသျဖင့္ ကြ်န္ေတာ္က ေခါင္းစဥ္ေျပာင္းရ၏။ သူတို႔ကို အေရးေပၚအေျခအေန ႏွင့္ ျပန္လည္ေနရာ ခ်ထားေရးတြင္ အေရးထားလုပ္ရမည့္ စီမံခန္႔ခဲြေရးအေၾကာင္း ဦစားေပးေျပာမည္ဟု စဥ္းစားလိုက္၏။

ဆရာကိုေအာင္သန္းက မနက္ ၅ နာရီခဲြေလာက္ သူလာေခၚမည္။ ဘုရားႀကီးလိုက္ပို႔မည္။ ထို႔ေနာက္ မနက္စာ စားၾကမည္ ဆုိသျဖင့္ ည ခပ္ေစာေစာအိပ္၏။ ေဟာ္တယ္၌ အင္တာနက္ရသည့္တိုင္ သိပ္အဆင္မေျပလွ။

မနက္ ၅ နာရီတြင္ အိပ္ယာထေတာ့ ထေနက်မဟုတ္သျဖင့္ အေတာ္အိပ္ခ်င္ေနေသး၏။ မိုးကလည္း ဖဲြဖဲြက်ေနသည္။ ၅ နာရီ ခဲြေတာ့ ကိုေအာင္သန္းေရာက္လာသည္ႏွင့္ ဘုရားႀကီးသို႔ ထြက္ခ့ဲၾက၏။ အၿငိမ္မေနတတ္ေသာ မ်က္လံုးမ်ားက ဘုရားႀကီး၌ ကားပါကင္ သီးသန္႔မရိွသည္ကို ျမင္ျဖစ္ေအာင္ ျမင္လုိက္ေသးသည္။ သို႔ေသာ္ တစ္စီး၀င္၊ တစ္စီးထြက္ သူ႔ဟာႏွင့္သူေတာ့ အဆင္ေျပေနပါ၏။

အေတာ္ေစာေသးသည့္တိုင္ ဘုရားႀကီး၌ ဘုရားရိွခိုးသူ၊ တရားထိုင္ေနၾကသူမ်ား အေတာ္မ်ားမ်ား ေတြ႔ရ၏။ ေရႊဆိုင္းမ်ား၀ယ္ၿပီး ခ်ခဲ့ေသး၏။ မဟာမုနိ ရုပ္ရွင္ေတာ္ျမတ္ႀကီးကိုေရႊခ်ရင္း အနီးကပ္ ေသေသခ်ာခ်ာ ၾကည့္ခဲ့၏။ ေရႊခ်ထားသျဖင့္ ကိုယ္လံုးေတာ္မွာ ေရႊတံုးမ်ားျဖင့္ ဖုထစ္ေနလွ်က္ မူရင္းကိုယ္လံုးေတာ္ ေပ်ာက္လ်က္ရိွေနေခ်ၿပီ။ အမွန္ဆိုရလွ်င္ ကြ်န္ေတာ္က ဤသည္ကို မႀကိဳက္ပါ။ မူရင္းအတုိင္းသာ ဖူးလိုပါသည္။ ဘုရားကို ၾကည္ညိုတာ ၾကည္ညိုတာ တစ္ပိုင္း။ သို႔ေသာ္ ၾကည္ညိဳလြန္းၾကေတာ့ ဘုရားႀကီးမွာ မူရင္းေပ်ာက္သြားေတာ့၏။

ဘုရားႀကီးကျပန္လာေတာ့ ကိုေအာင္သန္းက သူတို႔အိမ္ေခၚသြားကာ သူထုတ္ထားေသာ ဆရာမင္းႏိုင္၏ ေလာကီပညာ ပေဒသာ စာအုပ္မ်ားကို အတဲြလုိက္ေပးသည္။ ေက်းဇူးပါ ဆရာကိုေအာင္သန္းခင္ဗ်ား။ ထို႔ေနာက္ သူတို႔မိသားစုႏွင့္ မနက္စာ သြားစားၾကသည္။ သူက ဘာစားမလဲေမးေတာ့ ကြ်န္ေတာ္က တိုဟူးေႏြးဟု ေျပာလိုက္၏။ မႏၱေလးတြင္ တျခားအစားအစာမ်ား ထက္ တိုဟူးေႏြးကို ကြ်န္ေတာ္ပိုႏွစ္သက္ပါသည္။ သူကဆိုင္တစ္ဆိုင္သို႔ေခၚသြားၿပီး ေဟာဒီဆိုင္က တိုဟူးကို စားေတာ္ပဲနဲ႔ လုပ္တာ။ မႏၱေလးတစ္ၿမိဳ႔လံုးမွာ သူ႔တစ္ဆိုင္ပဲရိွတယ္ဟု ဆို၏။ စားလုိ႔ ေကာင္းပါသည္။ မုိးကလည္း ရြာေန၏။ တိုဟူးေႏြးစားၿပီး လဖက္ရည္သြားေသာက္ၾကသည္။

ေဟာ္တယ္ျပန္ေရာက္၊ ခဏနားၿပီး ၉ နာရီတီးေတာ့ ေဟာေျပာပဲြစသည္။ ေဟာ္တယ္၀န္ထမ္းမ်ား ၃၀ ေလာက္ရိွမည္။ ကြ်န္ေတာ္က အေရးေပၚကိစၥမွာသာမဟုတ္။ မည္သည့္အရာမဆို စီမံခန္႔ခဲြမႈႏွင့္ စနစ္တက်လုပ္ကိုင္တတ္မႈမွာ အလြန္အေရးႀကီး ေၾကာင္း၊ စနစ္တက် မစီမံတတ္ပါက အားလံုး ကဖ်ဲကရုန္းႏွင့္ ျဖစ္သလိုစခန္းသြားၾကရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ အေရးေပၚ ကဲ့သို႔ကိစၥမ်ိဳးမ်ား ႀကံဳလာလွ်င္ မည္ကဲ့သို႔ စီမံရမည္ဆိုသည့္အေၾကာင္းမ်ား ေျပာ၏။ တစ္နာရီေလာက္ၾကာသည္။ သိခ်င္တာ၊ ေမးခ်င္တာမ်ားရိွလွ်င္ ေမးၾကပါဆုိသည့္တိုင္ မည္သူမွ ေမးေဖာ္မရ။

ေဟာေျပာပဲြၿပီးေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ ေဖာင္ေတာ္ဦး ဘုန္းေတာ္ႀကီးသင္ပညာေရးေက်ာင္း လိုက္ပို႔မယ္ ဟု ဆို၏။ ပထမေတာ့ ဒီေက်ာင္းနာမည္ ၾကားဖူးပါတယ္ ဟု ထင္ေနမိသည္။ ေနာက္မွ ေဖ့စ္ဘုတ္တြင္ ေက်ာင္းသားကေလးမ်ား self study ႏွင့္ သင္ပံု အေၾကာင္း တင္ထားသည့္ဗီဒီယို ၾကည့္ဖူးေၾကာင္း မွတ္မိေတာ့၏။

ဘုန္းေတာ္ႀကီးသင္ပညာေရးေက်ာင္းဆို၍ အထင္မစေမာလိုက္ပါႏွင့္။ ေက်ာင္းသား ၆၀၀၀ ေက်ာ္ရိွေသာ ဧရာမေက်ာင္းႀကီး ျဖစ္၏။ ေက်ာင္းတြင္ စာသင္ေဆာင္မ်ား၊ လက္ေတြ႔ခန္းမ်ားအျပင္ ေက်ာင္းသားမ်ားေနေသာ အေဆာင္မ်ား၊ ေဆးခန္း၊ သက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းပညာသင္ေပးသည့္ အစီအစဥ္မ်ား စသျဖင့္ အေတာ္ ျပည့္စံုစြာရိွသည္။

(ေဖာင္ေတာ္ဦးေက်ာင္းအေၾကာင္း သီးသန္႔ေရးပါမည္။)

ေက်ာင္းကိုတ၀ႀကီးလုိက္လံၾကည့္ရႈ၊ ေမးျမန္းစံုစမ္းၾကၿပီးသကာလ ေန႔လည္စာအတြက္ ေဒါင္းလန္းႀကီးသို႔ သြားၾက၏။ ေဒါင္းလန္းႀကီးကလည္း ဟင္းခ်က္ေကာင္းပါ၏။ အရံဟင္းမ်ားႏွင့္ဆိုေတာ့ မနည္းလွပါ။ ကြ်န္ေတာ္လည္း အားနာစြာႏွင့္ အသားကုန္ ေလြးလိုက္၏။

ေဒါင္းလန္းႀကီး၏ အျပင္အဆင္မွာ တမူထူးျခား၏။ တဲကေလးမ်ားထဲတြင္ ျမန္မာထမင္းစားပဲြခံုခ်ကာ ထိုအေပၚတြင္မွ ေဒါင္းလန္း တင္လ်က္ ေဒါင္းလန္းေပၚတြင္ ဟင္းခြက္မ်ားတင္ထား၏။ မူရင္း ျမန္မာေဒါင္းလန္းကေတာ့ ဟင္းခြက္ပါမည္ မထင္ပါ။ ေဒါင္းလန္းေပၚတြင္ ထမင္းဟင္းမ်ားပံုၿပီး သည္အတိုင္း စားတာျဖစ္ပါလိမ့္မည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ လက္ရည္တျပင္တည္း ဟူသည္ ေဒါင္းလန္းေပၚ ထမင္းဟင္းမ်ားပုံစားရာ သူ႔ဘက္ငါ့ဘက္မွ ဟင္းရည္မ်ား ေဒါင္းလန္းမ်က္ႏွာျပင္တစ္ခုလံုးပ်ံ႔လ်က္ အားလံုးတျပင္တည္းျဖစ္ေနသည္ ဟု ဆိုလိုေသာေၾကာင့္ ျဖစ္၏။ (ယခုေခတ္သစ္ေဒါင္းလန္းကဲ့သို႔ ဟင္းခြက္မ်ားႏွင့္ထည့္စားလွ်င္ လက္ရည္တျပင္တည္း ျဖစ္စရာအေၾကာင္းမရိွပါ။) သို႔ေသာ္ လက္ရည္တျပင္တည္း အေလ့အထသည္ က်န္းမာေရးရႈေထာင့္မွ ၾကည့္လွ်င္ personal hygiene ႏွင့္ မညီညြတ္။

စားေသာက္ၿပီး သိပ္အေထြအထူးမရိွေတာ့သျဖင့္ ေဟာ္တယ္ျပန္၊ ျပင္ဆင္စရာရိွသည္မ်ားျပင္ဆင္ၿပီး ေလဆိပ္သို႔ ၄ နာရီေလာက္ တြင္ ထြက္ခဲ့၏။ သည္တစ္ခါတြင္ေတာ့ ကိုေဇာ္မိုးေအာင္ႏွင့္ ကို၀င္းေဇာ္ဦးတုိ႔ ေလဆိပ္လိုက္ပို႔သည္။ ေလဆိပ္ထဲတြင္ ေကာ္ဖီ ေသာက္ရင္း စကားစေနေျပာ။ လူသိပ္မရိွသျဖင့္ ေကာ္ဖီဆိုင္မွာ ေစာေစာသိမ္းသြားသည္။ တစ္ေယာက္ကလာၿပီး ကြ်န္ေတာ္တို႔ ဆိုင္ပိတ္ပါေတာ့မယ္။ ဒါေပမဲ့ အစ္ကိုတို႔ဆက္ထိုင္လို႔ ရပါေသးတယ္ ဆို၏။ အတန္ၾကာေသာ္ ကြ်န္ေတာ္ ေလဆိပ္ထဲ ၀င္လာခဲ့သည္။

ေလဆိပ္ေဆာက္ၿပီးတာ ဘယ္ေလာက္ၾကာၿပီမသိ။ ေလဆိပ္အတြင္း ခရီးသည္မ်ားေစာင့္ဆိုင္းခန္းမွ ထိုင္ခံုဆိုဖာမ်ားမွာ တစ္ခုမွ အေကာင္းမရိွ။ ပဲ့တာပဲ့။ ရြဲ႔တာရဲြ႔၊ ျပဳတ္တာျပဳတ္။ ထိုင္သူမ်ားအတြက္ အႏၱရာယ္ပင္ ရိွေသးသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ကြ်န္ေတာ္ပထမထိုင္လိုက္ေသာခံုမွာ ညစ္ပတ္နံေစာ္ေနသျဖင့္ အနည္းငယ္ သန္႔သေယာင္ရိွသည့္ခံုကို ေျပာင္းထိုင္လိုက္ရာ ခံုမွာ ေအာက္မွ မူလီမ်ားျပဳတ္ေနၿပီး ဟန္ျပတင္ထားတာ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ လိမ့္က်ေတာ့မည္ကဲ့သို႔ ျဖစ္သြားေသး၏။ ျပဳတ္ေနသည့္ ခံုကို ျပန္မျပင္ပဲ အဘယ္ေၾကာင့္ သည္အတိုင္း ဟန္ျပတင္ထားၾကသည္ကို ကြ်န္ေတာ္နားမလည္ႏိုင္။

ေလယာဥ္ကေတာ့ အခ်ိန္မွန္ပါသည္။ ည ၇း၁၀ နာရီတြင္ ေလယာဥ္ထြက္၏။ ျပင္ပေလာကတြင္ အေမွာင္ထုက ႀကီးစုိးေနၿပီ။ ေလယာဥ္ေပၚမွၾကည့္လုိက္ေတာ့ ဟိုတစ္ကြက္ သည္တစ္ကြက္ မီးကေလးမ်ား လက္ေနတာ ေတြ႔ရ၏။ ကြ်န္ေတာ္က ဒုတိယတန္း ထိုင္ခံုမွာျဖစ္ၿပီး ကြ်န္ေတာ့္ေရွ႔ကထိုင္ခံုတန္းမွာ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ၅ ပါး လိုက္ပါလာသည္။ ကိုယ္ေတာ္က ဘယ္ေက်ာင္းကလဲ၊ ဘာလာလုပ္တာလဲ စသျဖင့္ တစ္ပါးကိုတစ္ပါး ေမးျမန္းစပ္စုေနသံမ်ား ၾကားရ၏။ ရန္ကုန္ေရာက္ေတာ့ မိုးရြာေနသည္။ မိုးေအးေနသျဖင့္ ဘာမွမလုပ္ေတာ့ဘဲ ခပ္ေစာေစာ အိပ္ယာ၀င္ခဲ့ေတာ့၏။

နည္းနည္းက်န္သြားလို႔ပါ။

အတတ္ပညာမဲ့သူမ်ား၏ စည္းမရိွကမ္းမရိွ၊ စိတ္ထင္ရာ ကရမ္းကသတ္လုပ္မႈမ်ားေၾကာင့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႔ႀကီးကား အဖတ္ဆယ္ မရေအာင္ ပ်က္စီးသြားခဲ့ေခ်ၿပီ။ ဤလူရမ္းကားမ်ား ျပဳတ္ျပဳတ္ျပဳန္းသြားသည့္တိုင္ ေနာက္လူမ်ားအေနႏွင့္ ျပန္လည္ျပဳျပင္ဘို႔ရာ မလြယ္ေတာ့ပါ။ ၀မ္းနည္းဖြယ္ အေျခအေနျဖစ္၏။

သြားရင္းလာရင္း ဟိုဟိုသည္သည္ၾကည့္မိေတာ့ မႏၱေလး၏ ျပကေတ့အေျခအေနကို ေတြ႔ရသည္။ မႏၱေလးၿမိဳ႔ကား သိပ္မပ်က္စီး ေသး။ တူတူတန္တန္ ၿမိဳ႔ျပတစ္ခုျဖစ္လာေအာင္ ျပန္လည္ျပဳျပင္မည္ဆိုလွ်င္ ျပင္လို႔ရေသး၏။ မႏၱေလးမွလမ္းမ်ားမွာ စနစ္တက် မရိွေသး။ လူသြားလမ္းမ်ားလည္း ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္မရိွေသး။ မီးပြိဳင့္ေကာင္းေကာင္းလည္းမရိွေသး။ ေရစနစ္၊ မီးစနစ္ စသည္တုိ႔ က်က်နန မရိွေသး။ ကိုယ္မလုပ္တတ္လွ်င္ သည္အတိုင္းထားပါ။ မဖ်က္ဆီးၾကပါႏွင့္။ တတ္သူမ်ား လုပ္ၾကပါလိမ့္မည္။

(၄) MES ေဟာေျပာပဲြ (၁၄ ၾသဂုတ္၊ ၂၀၁၅)

ရန္ကုန္ျပန္ေရာက္ေတာ့ ဂ်ဴးတို႔သင္တန္းေက်ာင္းကို သြားသည္။ သူက အစ္ကို၊ အေရးေပၚကယ္ဆယ္ေရးသင္တန္းက လူ ၁၀၀ ေလာက္ရိွေနၿပီ။ က်မတို႔အခန္းနဲ႔ မရေတာ့ဘူး။ ေနရာထပ္ရွာလိုက္ဦးမယ္ ဆို၏။ ေနာက္ၿပီး ေဆာက္လုပ္ေရးသင္တန္းေက်ာင္း ကလည္း သူတို႔ဆီမွာသင္ေနတဲ့ ကရိန္းေမာင္းတဲ့သူေတြကို crane safety တစ္ခ်ိန္ေလာက္၀င္ေပးေစခ်င္တယ္လို႔ ေျပာတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ကလည္း ေခၚသူသာရိွလို႔ကေတာ့ သြားမယ္ဆုိတာခ်ည္း ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ဘယ္အခ်ိန္လည္း ေမးေလေသာ္ မျပန္ခင္ တစ္ရက္ ၾသဂုတ္လ ၁၇ ရက္ေန႔၊ မနက္ ၉ နာရီကေန ၁၀ နာရီခဲြဟု ေျပာ၏။ သိပ္အေထြအထူးလုပ္စရာမရိွေသာေၾကာင့္ ကြ်န္ေတာ္လည္း လက္ခံလိုက္သည္။

ႀကိဳတင္စီစဥ္ထားသည့္အတိုင္း ၾသဂုတ္လ ၁၄ ရက္၊ ေန႔လည္ ၂ နာရီတြင္ MES ၌ လုပ္ငန္းကြ်မ္းက်င္မႈစံႏႈန္းမ်ားအေၾကာင္း အဘယ္ေၾကာင့္ အေရးႀကီးရေၾကာင္း ေဟာေျပာ၏။ သည္တစ္ခါေတာ့ ဟိုတစ္ေန႔ကို မျဖစ္ရေအာင္ အိမ္က ၁၂ခဲြေလာက္ ထြက္ခဲ့၏။ ဟိုေရာက္ေတာ့ စာအုပ္မ်ားခင္းက်င္းေရာင္းခ်၏။ အေတာ္ေလးေရာင္းရပါသည္။ မမက လာတဲ့သူေတြဟာ အင္ဂ်င္နီယာေတြ ျဖစ္တာကတစ္ေၾကာင္း၊ ေနာက္ၿပီး အလုပ္လုပ္ေနၾကတာဆိုေတာ့ ေငြေၾကးအတြက္ သိပ္စဥ္းစားစရာမလိုတဲ့ သူေတြျဖစ္လို႔ စာအုပ္ေတြ၀ယ္ႏိုင္တာျဖစ္မယ္ဟု သံုးသပ္၏။ ယူလာေသာ ဘ၀ခါးခါးစာအုပ္မ်ား မထင္မွတ္ဘဲ အားလံုးကုန္သြား၏။ အမ်ိဳးသမီးကို ေနာက္ထပ္ အိမ္ျပန္ယူခိုင္းလုိက္ရသည္။ ျမန္မာျပကၡဒိန္စာအုပ္ေလးမွာမူ မ်က္ႏွာငယ္ရ၏။ တစ္အုပ္မွ မေရာင္းရ၊ အနည္းအက်ဥ္းလွန္ၾကည့္ၿပီး နားမလည္ဘူးဆိုကာ ျပန္ခ်သြားသည္ခ်ည္း ျဖစ္၏။ တာယာအႏၱရာယ္ကင္းေ၀းေရး စာအုပ္လည္း အေတာ္ေရာင္းရသည္။

ေဟာေျပာပဲြလာသူမ်ားမွာ မွတ္ပံုတင္ေကာင္တာမွ ပံုစံမ်ားယူၿပီး ျဖည့္စြက္ေနတာ ေတြ႔ရ၏။ CPD 3 hr သည္လည္း အေရးႀကီး သည္မဟုတ္ပါေလာ။ ထို႔ေနာက္ ေရာက္လာသူမ်ားထဲမွ အသိမိတ္ေဆြမ်ားႏွင့္ စကားစေနေျပာ။ ေဆာက္လုပ္ေရး၀န္ႀကီးဌာနမွ ေဒၚျမ၀င္းလည္း လာသည္။ ကြ်န္ေတာ့္ ေဆာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းခြင္အႏၱရာယ္ကင္းေရးစာအုပ္ႀကီး ထုတ္မယ္လုပ္ၿပီးမွ မထုတ္ျဖစ္ေတာ့သည့္အေၾကာင္းမ်ား ေျပာျဖစ္ၾက၏။ MES မွ ဆရာမ်ားႏွင့္လည္း ေျပာဆို။ ဓာတ္ပံုရိုက္ၾက။

ဆရာဦးလင္းက ထမင္းျပန္စားလုိက္ဦးမယ္လို႔ေျပာတယ္။ သူေရာက္မွ စၾကတာေပါ့ဆိုသျဖင့္ ကြ်န္ေတာ္လည္း စက္မ်ားျပင္ဆင္ ထားၿပီး ဟုိလူႏွင့္ဟုိဟာေျပာလုိက္၊ ဒီလူႏွင့္ ဒီဟာေျပာလုိက္ႏွင့္ အခ်ိန္ျဖဳန္းရ၏။ သို႔ႏွင့္ ၂း၁၅ ေလာက္မွ အခန္းအနား စသည္။ ဆရာလင္းၾကည့္ရတာ အေတာ္ပင္ပန္းေနပုံ ေပါက္ေန၏။

စိတ္ရိွလက္ရိွေျပာလုိက္တာ ၁ နာရီ၁၅မိနစ္ေလာက္ ၾကာသြားသည္။ အေမးအေျဖက႑တြင္ တစ္ေယာက္က မႏၱေလးေဖာင္၀ပ္ ဘာျဖစ္လို႔ၿပိဳရပါသလဲ ဟု ေမး၏။ ထို႔ေနာက္ MES မွ ဆရာက ၎တို႔ National Competency Standard ႏွင့္ပတ္သက္၍ လုပ္ကိုင္ေနပံုမ်ားအေၾကာင္း ေျပာျပ၏။ သူလည္းေျပာၿပီးေရာ အခန္းအနားကို အလ်င္စလိုသိမ္းလုိက္သည္။

အမွန္က ကြ်န္ေတာ္ National Competency Standard ႏွင့္ပတ္သက္၍ အင္ဂ်င္နီယာႀကီး/ငယ္မ်ားထံမွ ေမးခြန္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို ေမွ်ာ္လင့္ထားတာ ျဖစ္၏။ သူတို႔သိလိုသမွ်လည္း ကြ်န္ေတာ္သိသေလာက္ ျပန္ေျဖေပးမွာ ျဖစ္ပါသည္။ ယခုကဲ့သို႔ မည္သူမွ ပါးစပ္မဟရေသးမီ ခ်က္ခ်င္းႀကီးပဲြသိမ္းလုိက္ေတာ့ ကြ်န္ေတာ့္မွာ အေတာ္မေက်မခ်မ္းျဖစ္မိ၏။ အႏို႔သူရို႔ပဲ ၂ နာရီကေန ၅ နာရီ ထိ ေၾကျငာထားၿပီး CPD ၃ နာရီေပးမည္ဆိုထားတာ မဟုတ္ပါလား။ ထားပါ။ ၅ နာရီထိမဟုတ္ေတာင္ ေမးခ်င္သူတို႔ကို ေမးခြင့္ မေပးသင့္ပါသေလာ။ အားလံုးေမးၿပီးေတာ့ ဘယ္သူေမးခ်င္ေသးသလဲ ၃ ခါေလာက္ေမးၿပီး ဘယ္သူမွမေမးတာ ေသခ်ာေတာ့မွ သိမ္းဘို႔ေကာင္းပါသည္။ ဒါ သင္ခန္းစာေပ့ါ။ ေနာက္က်ရင္ေတာ့ ေမးခ်င္သူ၊ ေဆြးေႏြးခ်င္သူတို႔ကို လြတ္လြတ္လပ္ ေမးခြင့္၊ ေဆြးေႏြးခြင့္ျပဳၿပီးမွ သိမ္းဘို႔ ေျပာထားရလိမ့္မည္။

ေနာက္တစ္ခု။ “ျမန္မာႏိုင္ငံ အင္ဂ်င္နီယာမ်ားအသင္း” ဆိုေတာ့ နာမည္ဂုဏ္ရွိန္ အေတာ္ႀကီးေပသည္။ သို႔အတြက္ မိမိဂုဏ္ႏွင့္ ထိုက္တန္ေအာင္ မိမိတို႔အေဆာက္အဦကိုလည္း ထိန္းသိမ္းထားသင့္သည္ဟု ကြ်န္ေတာ္ကေတာ့ သည္လိုပဲ ျမင္ပါသည္။ ယခုေတာ့ အိမ္သာကလည္း အလြန္ညစ္ပတ္လွသည္။ မမေျပာေတာ့ အမ်ိဳးသမီးအိမ္သာတံခါးက ပိတ္လို႔မရ။ လက္ေဆးမည္ ဆိုေတာ့ ေရကမရိွ ဟု ေျပာသည္။ ကြ်န္ေတာ္က ေဟာေျပာပဲြ evaluation form ႏွင့္ ေမးခြန္းစာရြက္မ်ား ေကာ္ပီကူးခ်င္လို႔ ေမးေတာ့ သူတို႔ဆီက မိတၱဴကူးစက္ပ်က္ေနလို႔ပါ ဆို၏။ 

ေနာက္တစ္ခု မမေထာက္ျပတာက စားေသာက္ဆိုင္တန္းျဖစ္၏။ MICT Park, MES, ပညာေရး၀န္ႀကီးဌာနေအာက္က အမွတ္စာရင္းထုတ္သည့္ဌာန စသျဖင့္ လူအမ်ားလာေရာက္ၾကေသာ ေနရာျဖစ္သည့္တိုင္ အနီးအနားမွာ စားေသာက္ဆုိင္ဆိုလို႔ တစ္ခုမွ တူတူတန္တန္ မေတြ႔ရ။ ညစ္တီးပတ္တတ္ေရာင္းခ်ေနေသာ လမ္းေဘးေစ်းသည္မ်ားထံတြင္ ၀ယ္ယူစားေသာက္ၾကရ သည္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ၾသဂုတ္လ ၁၇ ရက္ေန႔က သည္ေနရာတြင္ပင္ အေရးေပၚကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး သင္တန္းဖြင့္ပါေသးသည္။ သင္တန္းအားလပ္ခ်ိန္ေပးလိုက္ေသာအခါ သင္တန္းသား ၁၀၀ ေလာက္မွာ ဘယ္သြားစားလိုက္ ေသာက္လိုက္ရမွန္းမသိ။ ျဖစ္သလို စခန္းသြားလိုက္ၾကရသည္။ ဤသည္မွာ management ညံ့ဖ်င္းမႈ ျဖစ္၏။

အမွတ္စာရင္းထုတ္သည့္ေနရာလည္း ၾကည့္လိုက္ဦး။ နားေနစရာ ဘာမွလုပ္ေပးမထား။ လူအမ်ားမွာ လမ္းေဘး၌ ဟိုစုစု၊ သည္စုစု။ သည္လိုပဲ ျဖစ္သလို ထိုင္သူကထိုင္၊ ရပ္သူကရပ္။ ေနၾကရသည္။ လမ္းတစ္ဘက္ျခမ္း၌ ၿခံပုတ္မ်ားႏွင့္ ျပည့္ေနသည့္ ကြက္လပ္ႀကီးရိွရာ ထိုၿခံဳမ်ားကိုရွင္းလင္းလွ်က္ စားေသာက္ဆိုင္တန္းလုပ္ေပးလိုက္လွ်င္ မည္မွ် အဆင္ေျပပါမည္နည္း။ လူႀကီးမင္းတုိ႔၏ စီမံခန္႔ခြဲပံုညံ့ဖ်င္းမႈအား ကြ်န္ေတာ့္မွာ ၾသခ်ရပါေပသည္။ အကယ္၍ ပညာေရး၀န္ႀကီးဌာနက ထိုေနရာတြင္ အေဆာက္အဦ တစ္ခုေဆာက္ကာ စားေသာက္ဆိုင္၊ တျခား တုိလီမုတ္စဆိုင္ကေလးမ်ား ငွားရမ္းထားပါက ထုိင္ေနရင္း ၀င္ေငြမရပါသေလာ။

ေနာက္ၿပီး အခန္းက နည္းနည္းက်ဥ္း၏။ လူဘယ္ေလာက္လာသည္ကိုမူ ေသေသခ်ာခ်ာ ကြ်န္ေတာ္မသိပါ။ အလယ္လမ္းတြင္ ခံုမ်ား အျပည့္ခ်ေပးထားသည့္တိုင္ အခန္းႏွင့္မဆန္႔၍ အျပင္ထြက္ေနၾကရသည္။ က်မတို႔က ဟိုးအေ၀းႀကီးက လာရတာ။ အခု ေနရာမရလို႔ အျပင္ကပဲေနရမယ္ဆိုေတာ့ လာေမာႀကီးျဖစ္တာေပါ့။ အခု ဟုိကေျပာတာ ဘာမွမၾကားရဘူး ဟု ေဟာေျပာပဲြ လာသူ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးက မမကို ေျပာသည္ဆို၏။ ကြ်န္ေတာ့္မွာ သူရို႔အတြက္ စိတ္မေကာင္းျဖစ္ရသည္။ ေျပာမည့္ေခါင္းစဥ္ကို စိတ္၀င္စားလို႔လား၊ CPD တန္ခိုးလားေတာ့ မေျပာတတ္။ ေရႊပဲြလာပရိသတ္မွာ အေတာ္မ်ားပါသည္။ ေဟာေျပာပဲြၿပီးခါနီးမွ ကသုတ္ကရက္ ေဖာင္လာျဖည့္/တင္သြားသူမ်ားလည္း ရိွသည္ဟု သိရ၏။

(၅) MES တြင္ အေရးေပၚကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး သင္တန္းေပးျခင္း (၁၆ ၾသဂုတ္၊ ၂၀၁၅)

အမွန္တကယ္ လက္ေတြ႔မ်က္ေတြ႔သင္ေပးရပါမည္ဆုိလွ်င္ သည္သင္တန္းမ်ိဳးက ၃ ရက္ေလာက္မွ ရမည္။ အေရးႀကီးတာက စီမံခန္႔ခဲြမႈ ျဖစ္၏။ စနစ္တက် အစီအစဥ္ဆဲြၿပီး လုပ္ေသာအလုပ္ ႏွင့္ ဘာအစီအစဥ္မွမရိွပဲ ႀကံဳသလိုတည့္သလို ေကာက္ကက္ လုပ္ေသာအလုပ္ အလြန္ကြာသည္။ ဤကဲ့သုိ႔ စနစ္တက်အစီအစဥ္ဆဲြၿပီး လုပ္တတ္ေစရန္ ေသေသခ်ာခ်ာ ေလ့က်င့္ေပးမွ ရမည္။

ေနာက္တစ္ခုက အဖဲြ႔ႏွင့္လုပ္တတ္ေရး ျဖစ္၏။ အဖဲြ႔ႏွင့္ လုပ္တတ္ျခင္းဆိုသည္မွာ ထိုင္းေဘာလံုးသမားမ်ား ေဘာလံုးကစား သြားသကဲ့သုိ႔ ျဖစ္၏။ အဖဲြ႔တြင္ပါ၀င္သူတိုင္းသည္ မိမိက်ရာေနရာမွ ကိုယ္လုပ္ရမည့္အလုပ္ကို တာ၀န္ေက်ေက် လုပ္လိုက္ေသာ အခါ လူလည္းမပင္ပန္း၊ ဂိုးလည္းမ်ားမ်ားရ၏။ ဤသည္ကို ထိထိေရာက္ေရာက္လုပ္တတ္သည္ဟု ေခၚသည္။

မလိုအပ္သည့္ေနရာတြင္ လူမ်ားစုၿပံဳေနျခင္း၊ ကိုယ္ဘာလုပ္ရမွန္းမသိသျဖင့္ ေယာင္တိေပါင္ေတာင္ ျဖစ္ေနျခင္း၊ လူမ်ားသည့္တိုင္ အလုပ္မၿပီးဘဲ လစ္ဟာမႈမ်ားရိွျခင္း စသည့္ လူမ်ားၿပီးပဲြမစည္မႈမ်ားမွာ အဖဲြ႔ႏွင့္ မလုပ္တတ္ျခင္း၊ အဖဲြ႔ေခါင္းေဆာင္က စနစ္တက် စီမံခန္႔ခဲြမႈ မတတ္ျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ျဖစ္၏။

အေရးေပၚ (မီးအေရးေပၚ၊ မုန္တိုင္းအေရးေပၚ၊ ေရအေရးေပၚ စသည္) ကိစၥမ်ားအတြက္ ကြ်ႏ္ုပ္တိ႔ုျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ စနစ္တက် စီမံခ်က္ေရးၿပီးလုပ္မႈ မရိွသေလာက္ရွားလိမ့္မည္ ထင္ပါ၏။ ထို႔ျပင္ ႀကိဳတင္ ဇာတ္တိုက္ထားမႈလည္း ရိွမည္မထင္္။ ဤကဲ့သို႔ လုပ္လွ်င္ပင္ ႏႈတ္ခမ္းမဲ့သူမ်ားပါလိမ့္မည္။ ပဲြမ၀င္ခင္ အျပင္ကက်င္းပ ဟူေသာစကားသည္ ရိွ၏။ ဘာျဖစ္ျဖစ္ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ၿပီးမွ စနစ္တက်လုပ္လွ်င္ ပ်က္စီးဆံုးရံႈးမႈ၊ ေသေၾကပ်က္စီးမႈ နည္းပါလိမ့္မည္။ လုပ္သမွ်အလုပ္တိုင္းလည္း ပိုမိုထိေရာက္ပါလိမ့္မည္။

သည္တြင္ မႏၱေလး၌ ကြ်န္ေတာ္ေျပာခဲ့သည္ကို အက်ဥ္းခ်ဳပ္၍ နည္းနည္းျပန္ေျပာျပပါမည္။ သည္းခံဖတ္ေတာ္မူၾကပါ။

မီးအေရးေပၚကိစၥအတြက္ ႀကိဳတင္စီစဥ္ၾကမယ္ ဆိုၾကပါစို႔။

မီးသတ္တပ္ဖဲြ႔ရိွၿပီးသားပဲ။ ငါတို႔လုပ္စရာလိုသလားလို႔ မေတြးပါနဲ႔။ မႏၱေလးတစ္ၿမိဳ႔လံုးကို ကာကြယ္ဘို႔အတြက္  မီးသတ္တပ္ဖဲြ႔ ကိုခ်ည္း အားကုိးလို႔မရပါဘူး။ ျပည္သူမ်ားကလည္း ပူးေပါင္းပါ၀င္ၾကဘို႔ လိုပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး မီးဆိုတာ ေလာင္ၿပီဆိုရင္ အနည္းနဲ႔အမ်ား ဆံုးရံႈးမွာပါဘဲ။ ဒီေတာ့ မေလာင္ေအာင္ ႀကိဳတင္တားဆီးဘို႔ လုိပါတယ္။ အဲဒီလို မီးကိုႀကိဳတင္ကာကြယ္ဘို႔ ျပည္သူမ်ားရဲ့ ပူးေပါင္းပါ၀င္မႈ အင္မတန္မွ အေရးႀကီးပါတယ္။

ပထမ မႏၱေလးကို အေရွ႔၊ အေနာက္၊ ေတာင္၊ ေျမာက္ ၄ စိတ္ စိတ္လိုက္ပါ။ မႏၱေလး အေရွ႔ေကာ္မတီ၊ မႏၱေလး အေနာက္ ေကာ္မတီ စသျဖင့္ တစ္စိတ္ကို ေကာ္မတီတစ္ခု ဖဲြ႔ပါ။ ေသေသခ်ာခ်ာ တတ္ကြ်မ္းနားလည္တဲ့သူ၊ အမ်ားအက်ိဳးလုပ္ဖို႔ ေစတနာ တကယ္ပါတဲ့သူကို ေခါင္းေဆာင္ခန္႔ပါ။ သူ႔ေခါင္းေဆာင္မႈေအာက္မွာ အတြင္းေရးမႉး၊ စာရင္းကိုင္၊ ဘ႑ာေရးမႉး၊ အဖဲ႔ြ၀င္စသျဖင့္ ခန္႔ပါ။ ဖဲြ႔စည္းပံု (Organization Chart) ဆဲြပါ။ ရပ္ကြက္အလုိက္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ပါပါေစ။ ဖဲြ႔စည္းပံုမွာ ဆက္သြယ္ရမဲ့ ဖံုးနံပါတ္နဲ႔ ေနရပ္လိပ္စာေတြ ပါပါေစ။

အဲဒီေနာက္ ဘယ္သူက ဘာတာ၀န္ယူရမယ္ စသျဖင့္ သူတို႔ရဲ့ တာ၀န္၀တၱရားေတြကို တိတိက်က် သတ္မွတ္ေပးပါ။ ရပ္ကြက္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြက မိမိရပ္ကြက္အတြင္းက တက္ၾကြတဲ့လူငယ္ေတြပါတဲ့ အဖဲြ႔တစ္ခု ဖဲြ႔ရပါမယ္။ 

ေနာက္ၿပီး အေရွ႔ဘက္မွာ ဘယ္ၿမိဳ႔နယ္ေတြ၊ အေနာက္ဘက္မွာ ဘယ္ၿမိဳ႔နယ္ေတြ ပါမယ္ဆိုတာ သတ္မွတ္ပါ။ ၿမိဳ႔နယ္ေတြရဲ့ ေျမပံုေတြပါ ရယူထားပါ။ အဲဒီၿမိဳ႔နယ္က ရပ္ကြက္ေတြအေၾကာင္း၊ အိမ္ေျခ ဘယ္ေလာက္ရိွတယ္၊ အိမ္ယာကြက္ေတြရဲ့ ဖဲြ႔စည္းထားပုံ၊ လမ္းေတြတည္ေဆာက္ထားပံု၊ မီးသတ္ေရကန္ရိွမႈ၊ မီးသတ္ကား ၀င္ထြက္ႏိုင္တဲ့အေျခအေန၊ ရပ္ကြက္အတြင္း ေလာင္စာေတြ (ဥပမာ - ဓာတ္ဆီဆိုင္၊ စူပါမားကက္မ်ား) ရိွမႈအေျခအေန၊ မီးေလာင္ခဲ့တဲ့မွတ္တမ္း စတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြ ေကာက္ယူပါ။

အဲဒီေနာက္ အဲဒီအဖဲြ႔ကို အေရးေပၚလာရင္ ဘယ္လိုလုပ္ရမယ္ဆိုတဲ့ Emergency Preparedness သင္တန္းေပးပါ။ အဲဒီအထဲမွာ ေရွးဦးသူနာျပဳစုနည္း၊ မီးအႏၱရာယ္ကာကြယ္ေရး စတာေတြလည္း ပါပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ကိုယ့္ကိုယ္ကုိယ္ အႏၱရာယ္မျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လုိလုပ္ရမလဲဆိုတာေတြလည္း ပါမယ္။

ေနာက္ၿပီးေတာ့ အေရးေပၚစီမံခ်က္ ေရးရမယ္။ မီးေလာင္ရင္ဘယ္လိုလုပ္မယ္။ ေရႀကီးရင္ ဘယ္လိုလုပ္မယ္ စသျဖင့္။ ေနာက္ၿပီး အဲဒီေရးထားတဲ့စီမံခ်က္အတိုင္း ဇာတ္တိုက္ဖို႔လိုပါတယ္။ ကိုယ္ေရးထားတဲ့စီမံခ်က္ဟာ တကယ္အလုပ္ျဖစ္မျဖစ္ လက္ေတြ႔ စမ္းသပ္ၾကည့္တာေပါ့။ အဲဒီလိုလက္ေတြ႔လုပ္ၾကည့္ရင္းနဲ႔မွ အားနည္းခ်က္ေတြရိွရင္ ပိုေကာင္းေအာင္ ျပန္ျပင္လို႔ ရမယ္။

ေနာက္ၿပီးေတာ့ လိုတဲ့ပစၥည္းကိရိယာေတြ စုေဆာင္းထားဘို႔လုိမယ္။ အဲဒီအထဲမွာ ေရွးဦးသူနာျပဳေသတၱာ၊ လက္ႏိွပ္ဓာတ္မီး၊ အသက္ကယ္ႀကိဳး၊ ေလွခါး၊ မီးသတ္ဘူး စသည္တို႔ပါ ပါမယ္။

အဲဒီအဖဲြ႔ရဲ့ဦးေဆာင္မႈနဲ႔ ျပည္သူလူထုကုိ ပညာေရးေဟာေျပာပဲြေတြ၊ မီးသတ္သင္တန္းေတြ၊ လက္ကမ္းစာေစာင္ေ၀တာေတြ၊ ပိုစတာကပ္တာေတြ လုပ္ေပးရပါမယ္။ ရပ္ကြက္ထဲမွာဖဲြ႔ထားတဲ့ အဖဲြ႔ခဲြေတြကိုလည္း ေလ့က်င့္ပညာေပးတာေတြ လုပ္ရမယ္။

အေရွ႔အေနာက္၊ ေတာင္ေျမာက္ အဖဲြ႔ေတြဟာ တစ္ဖဲြ႔နဲ႔တစ္ဖဲြ႔ ခ်ိတ္ဆက္ထားရပါမယ္။ တစ္ဖဲြ႔က ဘာေတြလုပ္ေနတယ္ဆိုတာ က်န္တဲ့အဖဲြ႔ေတြကို အသိေပးရပါမယ္။ အဲဒီအဖဲြ႔ေတြစုၿပီး ေရွ႔ဘာေတြလုပ္မယ္၊ ဘာေတြလုပ္ၿပီးၿပီ စသျဖင့္ ၃ လတစ္ခါဆိုသလို ေဆြးေႏြးပဲြေတြ လုပ္ေပးရပါမယ္။ ဒါမွ အဖဲြ႔ေတြဟာ သက္၀င္လႈပ္ရွား ရွင္သန္ေနမယ္။ ဒါမွထပ္ခ်ဲ႔ခ်င္ေသးတယ္ဆိုရင္ မႏၱေလးမွာ အေတာ္အထာက်သြားၿပီးတဲ့အခါ အနီးအနားကၿမိဳ႔ေတြကိုပါ စည္းရံုးလႈပ္ရွားလို႔ရပါတယ္။ သူတို႔ကို သင္တန္းေတြျပန္ေပးမယ္။ အဖဲြ႔ေတြဖဲြ႔ခိုင္းမယ္။ ေဟာေျပာပဲြေလးေတြ လုပ္ေပးမယ္ စသျဖင့္ေပါ့။

အဲသလိုသာ စနစ္တက်လုပ္ႏိုင္ရင္ မျဖစ္တန္တာ မျဖစ္ရေအာင္ ကာကြယ္ႏိုင္မယ္။ ျဖစ္လာရင္ေတာင္မွ အပ်က္အစီး၊ အေသအေပ်ာက္ အနည္းဆံုးျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေပးႏိုင္မယ္။

MES တြင္ေပးခဲ့ေသာ သင္တန္းတြင္မူ သတင္းပို႔ျခင္း၊ လူအားျဖင့္ ပစၥည္းမ,ျခင္း၊ CPR လုပ္နည္းမ်ားပါ လက္ေတြ႔လုပ္ျပခဲ့သည္။ သို႔ရာတြင္ အခ်ိန္အကန္႔အသတ္ရိွသျဖင့္ သတင္းပို႔ျခင္းကို game ကစားသေလာက္သာ လုပ္ေပးႏိုင္ခဲ့သည္။ အမွန္တကယ္ သတင္းပို႔နည္းအတြက္မူ အခ်ိန္လိုသည္၊ ေနရာလိုသည္။

သတင္းပို႔ရာတြင္ ထိထိေရာက္ေရာက္ျဖစ္ရန္ အေရးႀကီး၏။ ထို႔အတြက္ မိမိေပးလိုသည့္ သတင္းကို ရွင္းလင္းျပတ္သားစြာ ေရးတတ္ရမည္။ မလိုတာေတြ မပါေစရ။ ျဖစ္ႏိုင္လွ်င္ ၀ါက်အတိုမ်ားသာသံုးပါ။ ေျပာမည့္အေၾကာင္းအရာတိုင္းအတြက္ 5W+1H ကို အေျခခံေရးႏိုင္ပါသည္။ ျမန္မာလို ဘ ၆ လံုး ျဖစ္၏။

Who, When, Where, What, Why and How 

ဘယ္သူ၊ ဘယ္အခ်ိန္၊ ဘယ္ေနရာ၊ ဘယ္အရာ၊ ဘာေၾကာင့္၊ ဘယ္လို

သတင္းပို႔တာတင္မဟုတ္ပါ။ လူအားျဖင့္ ပစၥည္းမ,ျခင္း၊ CPR တို႔ကုိလည္း ကိုယ္တိုင္လုပ္ၾကည့္ေစခ်င္ပါသည္။ လက္ေတြ႔လုပ္မွ သေဘာေပါက္မွာမဟုတ္ပါလား။

သင္တန္းသားမ်ားမွာ စိတ္၀င္တစား ဖတ္မွတ္ေလ့လာၾကပါ၏။ သုိ႔ေသာ္ အခ်ိန္ကုန္သြားေတာ့ သည္မွ်ႏွင့္ရပ္လိုက္ရ၏။

သင္တန္းၿပီးေတာ့ မသင္းသင္းေအးတို႔က ေခါက္ဆဲြေၾကာ္မ်ား၀ယ္လာေပးသည္။ သို႔ေသာ္ ကြ်န္ေတာ္က အိမ္မွာျပန္စားမွာ ျဖစ္သျဖင့္ ပါဆယ္ ၂ ထုပ္ သားစားဘို႔ ယူၿပီးျပန္ခဲ့ေတာ့၏။ 

(၆) ေဆာက္လုပ္ေရးသင္တန္းေက်ာင္းတြင္ အႏၱရာယ္ကင္းစြာ ၀န္ခ်ီျခင္းအေၾကာင္း ေျပာျခင္း (၁၇ ၾသဂုတ္၊ ၂၀၁၅)

ခရီးလြန္ေနတဲ့အတြက္ ကြ်န္ေတာ့္ေဟာေျပာပဲြေတြမတက္လိုက္ရလို႔ဆိုကာ ဦးလွေရႊက အင္းစိန္သင္တန္းသို႔လိုက္ရန္ ေစာေစာစီးစီး ေရာက္ေန၏။ အင္းစိန္သြားရန္ ကြ်န္ေတာ့္ကိုလာႀကိဳမည့္ Global မွဆရာေလးက အခ်ိန္မီေရာက္မလာ။ သူ႔ဖံုးနံပါတ္လည္း ကြ်န္ေတာ့္ဆီမွာ မရိွ။ ဂ်ဴးဖံုးကလည္း ေခၚလို႔မရ။ သည္ေတာ့ အႀကံအဖန္လုပ္ရသည္။ ကိုေအာင္ကိုးကို ဖံုးေခၚ၊ ေနာက္ၿပီး ေဒၚသင္းသင္းေအးတို႔ကို ကြ်န္ေတာ္သြားႏွင့္ၿပီ။ လာႀကိဳသူႏွင့္ အင္းစိန္က်မွဆံုမည္ဆုိတာ ေျပာေပးစမ္းပါ ဟု အပူကပ္ရ၏။ ထို႔ေနာက္ ဦးလွေရႊႏွင့္ အင္းစိန္သို႔ထြက္ခဲ့၏။ အင္းစိန္ GTI ေက်ာင္းေရွ႔ေရာက္ေသာ္ ေဆာက္လုပ္ေရး သင္တန္းေက်ာင္းက ဘယ္နားတံုးဗ် ဟု ဆင္းေမးေတာ့ ေဟာဟိုလမ္းထဲ၀င္သြား ဆိုသျဖင့္ ခပ္ျဖည္းျဖည္းေမာင္း၀င္လာ။ အတန္ၾကာသည့္တုိင္မေတြ႔သျဖင့္ ထပ္ဆင္းေမးျပန္ရ။ အေမးခံရသည့္ဂ်ီးေဒၚက ဟိုေဘးကဟာေပါ့ေတာ္ ဆိုသျဖင့္ လွည့္ၾကည့္လိုက္ရာ ဟုတ္ပါ့၊ ေက်ာင္းေရွ႔တည့္တည့္မွာ ရပ္မိလ်က္သား ျဖစ္ေနေလ၏။ ဆိုင္းဘုတ္က ေနာက္ေရာက္ေနသျဖင့္ ရုတ္တရက္ မျမင္ရျခင္းျဖစ္သည္။

ခဏေနေတာ့ ကုိေနမ်ိဳးေမာင္၊ ေဒၚျမ၀င္း၊ ေဒၚသင္းသင္းေအးတို႔ေရာက္လာ၏။ သူတို႔ေရာက္လာၿပီး သိပ္မၾကာမီ သင္တန္းစ၏။

အႏၱရာယ္ကင္းစြာ ၀န္ခ်ီျခင္းအေၾကာင္းကို ၁ နာရီခဲြစာ ေျပာရမည္ဆိုေတာ့ ဆင့္ပါးစပ္ ႏွမ္းပက္သလို ျဖစ္ေနလိမ့္မည္။ သို႔ေသာ္ ရသေလာက္အခ်ိန္ႏွင့္ သူတို႔နားလည္ေအာင္ ႀကိဳးစားေျပာရမည္ေပါ့။ ေနာက္တစ္ခုက သင္တန္းသားမ်ား၏ ေနာက္ခံသမိုင္း ေၾကာင္း (back ground knowledge)၊ သူတို႔ safety အေၾကာင္း ဘယ္ေလာက္နားလည္ထားသလဲ၊ ကရိန္းနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ဘယ္ေလာက္သိထားသလဲ၊ ၀န္ခ်ီျခင္းဆိုသည္ကို ဘယ္ေလာက္သိသလဲ။

ေဒၚျမ၀င္းကေတာ့ သူတို႔ဟာ လုပ္ငန္းခြင္ထဲမွာ တကယ္လုပ္ေနတဲ့သူေတြပါဟု ေျပာ၏။ သို႔ေသာ္ သူတို႔ကို ဘယ္လို train လုပ္ထားသလဲ။ စနစ္တက် သင္ေပးထားတာဟုတ္သလား။ ေရွ႔လူက ေနာက္လူကို လက္ဆင့္ကမ္းသင္ေပးတာမ်ိဳးလား။ ကြ်န္ေတာ္ဘာမွ မသိပါ။ သိဘို႔အခ်ိန္လည္း မရပါ။ သူတို႔ကေတာ့ ကရိန္းေမာင္းသူမ်ားသာ မကပဲ excavator ေမာင္းသူ စသျဖင့္ အစံုပါသည္ဟု ဆို၏။ ဘယ္သူေတြပါလို႔ ဘယ္သူေတြ ဘယ္ေလာက္တတ္မွန္းသိရလွ်င္ ကြ်န္ေတာ္ေျပာရတာ ပိုအက်ိဳးရိွပါ လိမ့္မည္။

ကြ်န္ေတာ္ကေတာ့ ေရာရာေသာင္းေျပာင္း မလုပ္ေစခ်င္။ အကယ္၍ ေနာက္တစ္ခါ ကြ်န္ေတာ့္ကိုဖိတ္လွ်င္ေတာ့ ေသေသခ်ာခ်ာ ေလ့လာစံုစမ္းၿပီး သူတို႔ႏွင့္တိုင္တိုင္ပင္ပင္လုပ္မွ ျဖစ္မည္။ ကိုေနမ်ိဳးေမာင္ကေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔က ေမးခြန္းကိုမဖတ္ဘဲ ကိုယ္ေျပာခ်င္တာခ်ည္း ေလွ်ာက္ေျပာေနတယ္။ ဟိုတစ္ဖက္သား နားလည္မွန္းမသိ၊ လိုခ်င္မွန္းမသိ၊ အသံုးတည့္မွန္းမသိ ဟု ဆို၏။ သူေျပာတာအမွန္ျဖစ္သည္။ သူတို႔ဘာသိထားသလဲ။ ဘာသိခ်င္သလဲ။ ကိုယ္ေပးတာကို နားလည္ႏိုင္စြမ္း လက္ခံႏိုင္စြမ္း ရိွသလား စသျဖင့္ ေသေသခ်ာခ်ာေလ့လာၿပီး သူတို႔လုိခ်င္တာ၊ လုိအပ္တာ၊ လက္ခံႏိုင္တာကိုေပးႏိုင္မွ ပို အက်ိဳးရိွေပမည္။ မဟုတ္လို႔ ခါးေတာင္းက်ိဳက္တလဲြ၊ - င္တလဲြျဖစ္ေနလွ်င္ ပိုးသာကုန္ၿပီး ေမာင္ပံုကေတာ့ ေစာင္းတတ္လိမ့္မည္မဟုတ္။

ယခု ကြ်န္ေတာ္တို႔အျဖစ္က ဤကဲ့သို႔ ျဖစ္ေနသည္။

ကြ်န္ေတာ္က စင္ကာပူဥပေဒကို အေျခခံၿပီးရွင္းျပ၏။

Ø  ကရိန္းဟာ ဘယ္လိုအေၾကာင္းနဲ႔မွ အမ်ားျပည္သူ သြားလာေနတဲ့လမ္းေပၚ၊ လူေတြေနတဲ့ အေဆာက္အဦေတြေပၚ ျဖတ္ၿပီး ၀န္သယ္တာမ်ိဳး မလုပ္ရ။

Ø  ကရိန္းမွာပါတဲ့ ကိရိယာေတြ၊ ပစၥည္းေတြ၊ ခလုတ္ေတြကို ကိုယ့္သေဘာနဲ႔ကိုယ္ ျဖဳတ္တာ၊ တပ္တာ၊ ထပ္ထည့္တာ၊ ျပင္တာ မလုပ္ရ။

Ø  ကရိန္းက safety device ေတြကို ဘယ္ေတာ့မွ by pass မလုပ္ရ။

Ø  ကရိန္းကို အခြင့္အာဏာရသူ၊ ကရိန္းငွားသူ၊ ကရိန္းဆင္သူကသာ ျပင္ဆင္ခြင့္ရိွသည္။

Ø  ကရိန္းကို၊ ၀န္ခ်ီႀကိဳးမ်ား၊ ၀န္ခ်ီျခင္းဆုိင္ရာ ကိရိယာမ်ားကို အခြင့္အာဏာရသူမွ တစ္ႏွစ္တစ္ခါ စစ္ေဆးရမည္။

Ø  ၀န္ခ်ီျခင္းလုပ္ငန္းကို အခြင့္အာဏာေပးထားသည့္ ၀န္ခ်ီလုပ္ငန္းႀကီးၾကပ္သူ၊ ႀကိဳးခ်ည္သူ၊ အခ်က္ျပသူမ်ားကသာ လုပ္ရမည္။ အျခားသူမ်ား ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ခြင့္မရိွ။

Ø  ၀န္ခ်ီျခင္းလုပ္ငန္းအတြက္ ဘယ္လိုအႏၱရာယ္ေတြျဖစ္တတ္သည္၊ ထိုအႏၱရာယ္မ်ားမျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လို ႀကိဳတင္ ကာကြယ္ရမည္ စသည္ စသည္ စသည္ . . . .

ကိုေနမ်ိဳးေမာင္က သူတို႔ခံယူရမည့္သေဘာထားမ်ားကို သီအိုရီမ်ားႏွင့္ ရွင္းလင္းသြား၏။

ထို႔ေနာက္ ေဆာက္လုပ္ေရးမွ ဆရာတစ္ေယာက္က ေျပာသည္။

ဦးေအးၿငိမ္းကေတာ့ ကရိန္းကို ကရိန္္းဆင္တဲ့သူကပဲ ျပင္ရမယ္။ ေမာင္းတဲ့သူက မျပင္ရဘူးလို႔ ေျပာတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ဆီမွာေတာ့ ေမာင္းတဲ့သူေတြကိုပဲ ျပင္ခိုင္းေနရတယ္။ အမ်ားျပည္သူသြားလာေနတဲ့လမ္းေပၚ ျဖတ္ၿပီး ၀န္မခ်ီရဘူးဆိုေပမဲ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔မွာ အဲသလိုလုပ္ေနရတယ္။ ေနာက္ၿပီး Bypass ေတြလည္း အဲသလို ျဖတ္ၿပီး သံုးေနရတယ္ - ဟု ဆို၏။

ဆိုေတာ့ ကြ်န္ေတာ္မလုပ္ပါနဲ႔ေျပာသမွ် အကုန္သူတို႔လုပ္ေနရသည့္သေဘာ ျဖစ္ေလ၏။ ကြ်န္ေတာ္ ဘာမွျပန္မေျပာပါ။ သူတို႔အေျခအေနကိုသာ ေသေသခ်ာခ်ာ သိခ်င္ေနမိပါသည္။ တကယ္လို႔သာ သူတို႔က ကြ်န္ေတာ့္ကို အႀကံေပးဘို႔ လုိလုိလားလား ေခၚခ်င္ပါသည္ဆိုလ်င္ေတာ့ သြားခ်င္ပါေသးသည္။ သို႔ေသာ္ ဒီကိစၥက တစ္ရက္ႏွစ္ရက္ႏွင့္ မျဖစ္ႏိုင္။ သူတို႔ဆိုဒ္ထဲသြားကာ တစ္လကိုးသီတင္းေနၿပီး ေလ့လာမွ ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။ ျဖစ္ႏိုင္လွ်င္ ကြ်န္ေတာ္ကေတာ့ ျမန္မာျပည္မွ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားအားလံုးကို သြားေရာက္ေလ့လာခ်င္ပါ၏။

သို႔တိုင္ သည္ကိစၥက အစိုးရေပၚလစီႏွင့္ တိုက္ရိုက္ပတ္သက္ေနတာျဖစ္သျဖင့္ ကြ်န္ေတာ္သြားၾကည့္လည္း ေမာင္ၾကည့္ပဲ ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။ ဘာမွလုပ္လို႔ရမွာမဟုတ္။ အေရးႀကီးသည္မွာ အစိုးရကဦးေဆာင္၍ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရး ျဖစ္၏။

သင္တန္းခ်ိန္ကို ၁၀နာရီခဲြထိသာ ေပးထားေသာ္လည္း ကြ်န္ေတာ္တို႔တေတြ ေျပာၾကဆိုၾက ေဆြးေႏြးၾကႏွင့္ဆိုေတာ့ ေန႔လည္ ၁၂ နာရီတီးခါနီးထိ ျဖစ္သြားသည္။ ေန႔လည္စာစားခ်ိန္ ေရာက္ေနၿပီမို႔ သိပ္မေ၀းလွေသာ တစ္ေနရာရိွ ထမင္းဆိုင္သို႔ သြားစားၾကသည္။

 ထို႔ေနာက္ စားရင္းေသာက္ရင္း ေျပာၾကဆိုၾကရင္းႏွင့္မွ အေျခအေနမွာ ကြ်န္ေတာ္သိတာထက္ ပိုဆိုးေနေၾကာင္း သိရေတာ့၏။ အစိုးရဌာနဆိုေတာ့ ပစၥည္းအလုိရိွတာက တစ္ေယာက္၊ မွာတာကတစ္ေယာက္၊ ၀ယ္တာကတစ္ေယာက္၊ လက္ခံတာက တစ္ေယာက္။ ေရာက္လာသည့္ပစၥည္းက တစ္ခါတေလ ကိုယ္အသံုးမတည့္သည့္ပစၥည္းျဖစ္ေနတာမ်ိဳး။

ဒါ့ထက္ဆိုးတာရိွေသးတယ္ဗ်ာ။ အမ်ိဳးတူ၊ ဒီဇိုင္းတူ၊ ေမာ္ဒယ္တူစက္ႏွစ္လံုးမွာတာေတာင္ တစ္လံုးနဲ႔တစ္လံုး မတူဘူး။ စက္အပို ပစၥည္းေတြမွာရင္ စက္ရဲ့ေမာ္ဒယ္ေျပာၿပီးမွာလို႔မရဘူး။ အဲဒီပစၥည္းကို ျဖဳတ္ၿပီး အလံုးလိုက္ပို႔မွာရတယ္ ဟု ဆိုေလ၏။ ေနာက္ၿပီး ပို႔လိုက္တဲ့စက္ေတြ ၾကည့္လိုက္အံုး။ မူလီစုပ္ရမဲ့ေနရာမွာ သံေခ်ာင္းထည့္ၿပီး ဂေဟေဆာ္ထားတယ္။

ကြ်န္ေတာ့္မွာ ၾကားရၾကားရ၊ နား၀မသက္သာ ျဖစ္မိ၏။ စိနတိုင္းျပည္ကား ကြ်ႏု္ပ္တို႔တိုင္းျပည္ကို အလံုးလုိက္ထည့္ေနေလၿပီ။

တရုတ္ေတြတင္ ကြ်န္မတို႔ကို အခ်ဥ္ထင္တာမဟုတ္ဘူးရွင့္။ ႏိုင္ငံျခားကလာတဲ့ကုမၸဏီ အကုန္လံုးပဲ။ တစ္ခါက ကြ်န္မတို႔ စက္ရံုတစ္ခုကိုသြားစစ္ေတာ့ (ဂ်ာမဏီဆိုလား) ႏိုင္ငံျခားသားက မင္းတို႔ဆီမွာ ဘာဥပေဒမွ မရိွပဲနဲ႔ ဘယ္လုိလုပ္လိုက္နာမလဲ၊ ဘာလဲစသျဖင့္ ေျပာတယ္။ ကြ်န္မက ငါတို႔မွာ Factory Act 1951 ရိွတယ္။ ငါတို႔ဆီလာရင္ ငါတို႔စည္းကမ္းလုိက္နာရမယ္။ မလုိက္နာႏိုင္ရင္ ျပန္ပါ ဆိုလိုက္လို႔ အဲဒီေကာင္ ျပန္သြားရတယ္ ဟု ေဒၚျမ၀င္းက ေျပာ၏။ ကြ်ႏု္ပ္တို႔မွာ အေဖက ကေလကေခ်မို႔ သားသမီးမ်က္ႏွာငယ္ရသည့္အလား ဟိုလူကလွီးခ်င္၊ ဒီလူကဖဲ့ခ်င္ႏွင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ႀကိဳတင္နမိတ္ဖတ္ခ့ဲသည့္ ဟိုႏိုင္ငံ ျဖစ္ေနေခ်ေလၿပီ။

ကိုေအးၿငိမ္းကလည္း ျမန္မာျပည္ထဲ၀င္လာတဲ့ေကာင္မွန္သမွ် ျမန္မာဆို ဘယ္သူမွ အေရးလုပ္ခန္႔ခ်င္တာမဟုတ္ဘူး။ ဗီယက္နမ္ ကုမၸဏီဆို သူတို႔ဗီယက္နမ္ေတြ ေခၚလာတယ္။ ထိုင္းကုမၸဏီဆို ထိုင္းေတြေခၚလာတယ္။ တရုတ္ဆိုတာေတာ့ ေျပာမေနနဲ႔ေတာ့ ဟု ကိုေနမ်ိဳးေမာင္က ေထာက္ေပး၏။

သူတို႔ေျပာတာ အေတာ္မ်ား၏။ ကြ်န္ေတာ္အကုန္မမွတ္မိေတာ့ပါ။ သူတို႔ေျပာတာၾကားရတာ ကြ်ႏ္ုပ္ အသည္းနာလိုက္ပါဘိ။ ဤသည္ကို ျပန္လည္အဖတ္ဆယ္ရန္ ကြ်န္ေတာ္တို႔အားလံုးတြင္ တာ၀န္ရိွပါသည္။ သူမ်ားလုပ္တိုင္း ခံမေနရေစရန္ ကြ်ႏ္ုပ္တို႔ လူမ်ိဳးမ်ား၏ ပညာေရး၊ အက်င့္စာရိတၱ၊ အေတြးအေခၚ၊ လူေနမႈအဆင့္အတန္း စသည္တို႔ကို ျမွင့္တင္ၾကရမည္။ အစိုးရမွာ အဓိက တာ၀န္ရိွသည့္တိုင္ ကြ်ႏ္ုပ္တို႔ကလည္း တစ္ဖက္တလမ္းမွ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ၾကပါစို႔။

ထို႔ေနာက္ ကိုလွေရႊႏွင့္ပင္ ျပန္ခဲ့သည္။ မနက္ျဖန္ျပန္ရမွာဆိုေတာ့ အထုပ္အပိုးေတြ ျပင္ဘို႔ဆင္ဘို႔ကလည္း ရိွေသးမဟုတ္ပါလား။ သားတို႔သားအမိကို စင္ကာပူ အၿပီးေခၚမွာျဖစ္သျဖင့္ ရိွသမွ်ပစၥည္းေတြ ထုပ္တန္တာထုပ္၊ ပစ္သင့္တာပစ္၊ သူမ်ား ေပးသင့္တာ ေပး လုပ္ရသည္။

ထုပ္လိုက္၊ ခ်ိန္ၾကည့္လိုက္၊ ႏႈတ္လိုက္။ ထည့္လိုက္ႏွင့္ ေတာ္ေတာ္ညဥ့္နက္မွ အိပ္ရသည္။ ဟိုေတြး၊ ဒီေတြး ေတြးၿပီး ေတာ္ေတာ္ႏွင့္ အိပ္မေပ်ာ္။ ကြ်န္ေတာ္ေတြးေနမိသည္မွာ ကိုယ့္အတြက္ မဟုတ္ပါ။ ေန႔ခင္းက စကား၀ိုင္းတြင္ ေျပာခဲ့ဆိုခဲ့ ၾကသည္မ်ားကို ေတြးေနမိ၍ ျဖစ္၏။

ကြ်ႏ္ုပ္တို႔မွာ ကိုယ့္တိုင္းျပည္ကိုယ္ မပိုင္သည့္ဘ၀ေရာက္ေနရၿပီေလာ။ ႏိုင္ငံျခားသားေတြ ကြ်ႏု္ပ္တို႔တိုင္္းျပည္မွ ေျမမ်ား၊ အိုးအိမ္တိုက္တာမ်ားကို အတိုင္းအဆမရိွ ထင္သလို၀ယ္ေနၾကသည္အား သည္အတိုင္းလက္ပိုက္ၾကည့္ေနၾကေလရာ သိပ္မေ၀းလွေသာ တစ္ခ်ိန္တြင္ အႀကီးအက်ယ္ ျပႆနာတက္လာႏိုင္ဖြယ္ရိွေပသည္။ မိုင္ေပါင္းမ်ားစြာ ေ၀းကြာလွေသာ ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္မွ ကြ်န္းကိုပင္ တျခားသူပိုင္မွန္းသိလ်က္ႏွင့္ ငါတို႔ကြ်န္းဟု အတင္းေရာအဓမၼ လုပ္ေနေပေသးရာ ယခုလို ပိုက္ဆံအေျမာက္အမ်ား ေပး၀ယ္ထားသည့္ေျမမ်ားကို အလြယ္တကူ လက္လြတ္ခံပါမည္လား။ သတိရလို႔ ထၾကည့္လိုက္မွ တစ္ႏိုင္ငံလံုး သူတို႔ေျမခ်ည္း ျဖစ္ေနေပလိမ့္မည္။

ယခုလည္း အီလက္ထေရာနစ္ပစၥည္း၊ စားေသာက္ကုန္၊ လူသံုးပစၥည္းမွန္သမွ် အေပါဆံုး၊ အညံ့ဆံုးပစၥည္းမ်ားသံုးလ်က္ ထုတ္လုပ္ၿပီး ကြ်ႏ္ုပ္တို႔တိုင္းျပည္အတြင္းသို႔ အတိုင္းအဆမရိွတင္သြင္းေနသည္မွာ လူမ်ိဳးတံုးေအာင္ တမင္တကာ လုပ္ေနသည္လားဟုပင္ ထင္မွတ္ရေပ၏။ ကြ်ႏု္ပ္တို႔မွာ အလံုးလိုက္ထည့္ေနတာေတာင္ ထည့္မွန္းမသိေသး။ ေၾကာက္လို႔ေကာင္းတုန္း ရိွေသးသည္။

ေတြးရင္းေတြးရင္း သူတို႔မေကာင္းေၾကာင္း ေတြးရပါမလားဟု မ်က္ႏွာေပါက္က်ဥ္းက်ဥ္း၊ ဗလေကာင္းေကာင္း လူႏွစ္ေယာက္က ကြ်ႏ္ုပ္လည္ပင္းကို အတင္းညွစ္ေလရာ အတင္းေရာအဓမၼပါ ရုန္းထြက္။ သက္သာရာရလို႔ ၾကည့္လိုက္ေတာ့မွ သားေျခေထာက္ လည္ပင္းေပၚျဖတ္တင္ေနတာ သိရသျဖင့္ ဟင္း၊ ေတာ္ပါေသးရဲ့ဟု သက္မႀကီး ခ်ႏိုင္ေလေတာ့သတည္း။

အားလံုးကို ေက်းဇူးတင္ပါသည္။

ေအးၿငိမ္း

၂၇ ၾသဂုတ္၊ ၂၀၁၅။ ၀၀း၃၉ နာရီ

Incident ႏွင့္ Accident

အေမရိကန္ OGP (International Association of Oil & Gas Producers) ၏ “Glossary of HSE terms” စာအုပ္တြင္ Incident ႏွင့္ Accident ကို ေအာက္ပါအတိုင္း အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုထား၏။

Incident: An event or chain of events which has caused or could have caused injury, illness and/or damage(loss) or assets, the environment or third parties.

Accident: Any event which results in injury, and/or damage and/or loss.

အဘိဓာန္မ်ား၏ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္မ်ားမွာ ေအာက္ပါအတိုင္း ျဖစ္ပါသည္။

Cambridge Dictionary Online

Incident :  an event that is either unpleasant or unusual

Accident : something bad that happens that is not expected or intendedand that often damages something  

               or injures someone

Merriam-Webster Dictionary

Incident :  an unexpected and usually unpleasant thing that happens

: an event or disagreement that is likely to cause serious problems in relations between countries

: something dependent on or subordinate to something else of greater or principal importance

Accident : a sudden event (such as a crash) that is not planned or intended and that causes damage or injury

: an event that is not planned or intended : an event that occurs by chance

: an unforeseen and unplanned event or circumstance

: an unfortunate event resulting especially from carelessness or ignorance

: lack of intention or necessity :  chance accident

 rather than by design>

 : an unexpected happening causing loss or injury which is not due to any fault or misconduct on the part of

    the person injured but for which legal relief may be sought

Longman English Dictionary Online

Incident :  an event, especially one that is unusual, important, or violent

Accident : a situation in which someone is injured or something is damaged without anyone intending them to be

: something that happens without anyone planning or intending it

မွတ္ခ်က္။            ။ စင္ကာပူမွ Safety Law မ်ားတြင္ Incident ကိုသာ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုထားၿပီး accident ဟူသည္ အဘယ္နည္းဟု တိတိက်က်ေဖာ္ျပထားတာ မေတြ႔ရပါ။

            ၿခံဳ၍ဆိုရလွ်င္ Incident ႏွင့္ Accident ကို ေအာက္ပါအတုိင္း အဓိပၸာယ္ဖြင့္ႏိုင္ပါသည္။

Incident

ရည္ရြယ္မထားေသာ၊ မလိုလားအပ္ေသာ အျဖစ္အပ်က္တို႔ မထင္မွတ္ဘဲ ျဖစ္ျခင္း။ ထုိအျဖစ္အပ်က္ေၾကာင့္ ပစၥည္းမ်ား ပ်က္စီးႏိုင္သည္။ တစ္စံုတစ္ဦးကို ထိခိုက္ဒဏ္ရာရေစႏိုင္သည္။ ေသေက်ပ်က္စီးေစႏိုင္သည္။

Accident

တစ္စံုတစ္ရာေသာအေၾကာင္းေၾကာင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္၏ ေပါ့ဆမႈေၾကာင့္ေသာ္လည္းေကာင္း မထင္မွတ္ေသာ အျဖစ္အပ်က္တို႔ ရုတ္တရက္ျဖစ္ပ်က္ျခင္း။ ထိုအျဖစ္အပ်က္ေၾကာင့္ လူေသဆံုးမႈ၊ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရမႈ၊ ပ်က္စီးမႈတုိ႔ ျဖစ္သည္။

Accident အားလံုးသည္ incident ျဖစ္၏။ သို႔ေသာ္ Incident အားလံုးမွာ accident မဟုတ္ဟုလည္း ဆိုၾက၏။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ incident တစ္ခုျဖစ္လွ်င္ လူကို ထိခိုက္ခ်င္လည္း ထိခိုက္မည္။ ထိုခိုက္ခ်င္မွလည္း ထိခိုက္မည္။ သို႔ေသာ္ accident ကမူ လူကို ထိခိုက္သည္။

အတိုခ်ဳပ္အားျဖင့္ ေအာက္ပါအတိုင္း အၾကမ္းဖ်ဥ္း မွတ္၍ရပါမည္။

“ထင္မွတ္မထားေသာ အျဖစ္အပ်က္တစ္ခု ျဖစ္ပ်က္ရာတြင္ လူကိုမထိခိုက္ပါက incident, လူကိုထိခိုက္ပါက accident ျဖစ္၏။”

Near miss ဟုလည္းရိွေသး၏။ Near miss မွာလည္း incident ပင္ ျဖစ္၏။ ပြတ္ကာသီကာေလး လဲြေခ်ာ္သြားမႈမွာ Near miss ျဖစ္၏။ “ေတာက္၊ ေတာ္ေသးတာေပါ့ကြာ၊ ေခါင္းေပၚက်ေတာ့မလို႔၊ သီသီေလးလိုေတာ့တယ္” ဆိုသည္မွာ near miss ျဖစ္ပါသည္။ Near miss ျဖစ္ေစ၊ incident ျဖစ္ေစ။ လူကုိမထိ။ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ကို ထိခိုက္ဒဏ္ရာရျခင္း မရိွပါ။

အျခားသူမ်ား၏ ေဆြးေႏြးခ်က္မ်ားကို ဖတ္လိုပါေသးက Google တြင္ difference between accident and incident ဟုရိုက္ထည့္လိုက္ ပါ။ မ်ားစြာေသာ ေတြးထင္ခ်က္မ်ားကို ဖတ္ရပါလိမ့္မည္။ သို႔ေသာ္ ကိုယ့္အထင္ႏွင့္ကိုယ္ေရးၾကျခင္းသာ ျဖစ္၍ ခ်င့္ခ်ိန္ယံုရန္ လိုပါသည္။

(ေနာက္လ ၃၀ ရက္ေန႔မွာ AEIS စာေမးပဲြေျဖဘို႔ သားေရာက္ေနလို႔ စာသင္ေပးေနရတယ္။ အရင္ေလာက္မအားေတာ့ဘူးဗ်ိဳ႔။)

ေက်းဇူးတင္ပါသည္။

ေအးၿငိမ္း

၂၂ ၾသဂုတ္၊ ၂၀၁၅။ ည ၁၀း၃၈ နာရီ